m
TE LAAT.
Aan onze Ahonné's.
„KOMEN" en „GAAN"
No. 317.
Zaterdag 8 Augustus.
1891.
EN
J. 1. C. POT,
Een stel platen
W BON. -m
Publicatie n.
rEtnUETOH.
Een gezonde geest in
een gezond lichaam.
IERSEKSCHE
Thoolsche Conrant,
Dit blad verschijnt eiken Zaterdag.
Prijs per 3 maanden, franco per post 65 cents.
Yoor het buitenland 90 cents.
Ingezonden stukken, enz. worden uiterlijk op DONDERDAGAVOND ingewacht aan
het bureau te Tholen of vóór DONDERDAGMIDDAG bij onzen medewerker te lerseke.
UITGEVER:
Tholen.
Advertentiënvan 1 tot 4 regels 40 cents; iedere regel meer
10 cents; groote letters naar plaatsruimte.
Elke advertentie, 3 maal ter p'aatsing opgegeven, wordt slechts
2 maal in rekening gebracht.
Zij, die als premie wenschen te ontvangen
voorstellende
(„Von Gott en Zu Gott"),
gelieven achterstaande bon, geteekend, in te
zenden, met overmaking van slechts 30 Cents,
franco thuis 35 Cents.
Af te geven
Goed voor een stel platen:
„KOMEN" en „GAAN"
Twee Pkotogravures, 51 X 37 c.M. Voor
de abonné's tegen 30 cent verkrijgbaar, zoolang
de voorraad strekt.
Naam.
Woonplaats.
BEKENDMAKING.
Onveiligheid door Schietoefeningen.
De Burgemeester der gemeente Tholen/Ierseke, brengt
Ier kennis van belanghebbenden dat van half Augustus
tot het einde van September a.s. in het Haringvliet
nabij Hellevoetsluis oefeningen zullen gehouden wor
den met ongeladen schoktorpedo's.
Het onveilige terrein zal door een of meer witte
tonnen buiten het vaarwater worden aangeduid,
Tholen/Ierseke, den 1 Augustus 1891.
De Burgemeester van Tholen
C. J. DE V. VAN NOORDEN.
De Burgemeester van lerseke, VERBOON.
Uil het Duitsch.
2)
Victor was gehuwd geweest met een schoon
meisje doch vol grillen en wien het slechts te
doen was om door haar huwelijk nog meer in de
wereld te kunnen schitteren. Zelfs tegen den wil
van haar vader, voor wiens toestemming een
rechterlijke verklaring in de plaats moest komen,
was zij hem gevolgd. Na weinige weken reeds,
die in een roes waren voorbijgegaan, hadden de
scherpe tegenstellingen van beider karakter zich
al zeer spoedig doen kennen en hen van elkan
der verwijderd. Victor had nog een tijd lang ge
loofd dat het hier slechts een kort tijdperk van
overgang gold, waarna zij beiden zich des te
nauwer aan elkander zouden verbonden gevoelen,
en in de meening dat het er hier op aankwam
om elkander wederkeerig te slijpen, elkaar goed
F ERKIEZINGEN.
Burgemeester cn Wethouders der gemeente Yerseke
maken bekend, dat een afschrift van het proces
verbaal van de inlevering en een van de op heden
plaats gehad hebbende opening van stembriefjes, ter
benoeming van vier leden van den Gemeenteraad, is
aangeplakt en ter Gemeente-Secretarie voor een ieder
ter inzage ligt.
Afgekondigd en aangeplakt te Yerseke den 5
Augustus 1891.
De Burgemeester voornoemd, VER BOON.
De Secretaris, P. DE VE1J.
Er is sedert enkele jaren een nieuwe, zich
steeds meer baan brekende strooming in de
opvoeding merkbaar, die te meer de aandacht
verdient, omdat zij ook haren invloed op de
eigenlijke volksopvoeding begint te doen gelden.
Meer en meer wint de overtuiging veld, dat
bij de opvoeding het lichaam te veel verwaar
loosd wordt, dat de ontwikkeling van den geest
niet de heele opvoeding mag uitmaken, dat zelfs
de inspanning van den geest van de jongeling
schap der hoogere standen zoo hoog wordt
opgedreven, dat deze noodwendig een nadeeligen
invloed moet uitoefenen op de gezondheid des
lichaams met name van het zenuwieven. In
één woord de spreuk der ouden komt weer in
eereEen gezonde ziel kan slecht® in een gezoud
lichaam wonen.
Aan de waarheid van deze stelling valt niet
te twijfelen. Wel doen zich verschijnselen voor,
die haar schijnen te logenstraffen; inderdaad
maakt de geschiedenis melding van groote
geesten, die een ziekelijk lichaam met zich om
droegen, gelijk het bijv. van algemeene bekend
heid is dat de beroemde hervormer Calvijn zeer
zwak eu lijdend was; maar behalve dat deze
uitzonderingen den regel niet vernietigen, wordt
daarbij te veel vergeten, dat tot hetgeen wij
onder ziel of geest verstaan niet enkel het ver
te leeren kennen, had hij in menig opzicht toe
gegeven, al eisclite dit ook telkens een zwaar
offer, zoowel van zijn mannentrots, als van zijne
sterk op den voorgrond tredende individualiteit.
Zijne toegevendheid echter scheen der vrouw, die
hem beheerschen wilde, niets anders toe dan
eene verachtelijke zwakheid. Zij wilde geen offers
van hem aannemen, zij stond alleen op haar
recht. Dit recht bestond hierin dat zij eene vol
ledige verandering wenschte van zijne gewoonten
en neigingen. Om haar aangenaam te zijn, eischte
zij dat hij jian zichzelf ontrouw zoude worden en
een leven moest beginnen, zooals haar eerzucht
dit medebracht, zooals haar karakter dit eischte.
Zij scheen tot niets minder geschapen dan de
vrouw van een geleerde te zijn, die zijne hoogste
en reinste vreugde vond in zijne boeken en bin
nen de wanden zijner studeerkamer. Zij wilde
juist in de wereld schitteren, gevierd worden,
triumfen behalen. Het had haar verleidelijk toe
geschenen om een professor tot echtgenoot te
hebben, wiens gehoorzaal niet alleen door studen
ten maar ook door het uitgelezenst publiek be
stand behoort, maar dat wij daarbij ook moeten
denken aan het gevoelsleven en den wil, aan
karakter, humeur, inborst, neigingen, enz.
Inderdaad de invloed van het lichaam op
den geest is te groot, dan dat wij van een zieke
lijk gestel frissche, heldere, voor het practische
leven bruikbare gedachten, een blijmoedige stem
ming en een vasten wil mogen verwachten.
Omgekeerd zal te langdurige en te vaak her
haalde geestesinspanning zelfs het krachtigste
lichaam verzwakken en sloopen.
Daarom moet bij de opvoeding naar eene
harmonische ontwikkeling van lichaam en geest
gestreefd worden, d. w. z. niet alleen de geest
moet gevormd, maar ook het lichaam gesterkt
en gestaald worden, en wat den geest betreft,
niet alleen liet verstand heeft zijn rechten, maar
wel degelijk moet men ook het hart en den wil
ten goede nijgen. Wij stellen ons den vol
maakten mensch voor als gezond en krachtig
van lichaam, helder van hoofd, edel van hart
en met een wil, die niet alleen het goede beoogt,
maar ook krachtig genoeg om trots hinderpalen
en tegenwerking het goede te doen.
Zulk eene harmonische ontwikkeling is een
ideaal, dat nooit bereikt zal worden. De uit-
nemendste en zorgvuldigste opvoeding zal nooit
van een kind een volmaakt mensch vormen,
maar het is al veel, dat er naar gestreefd
wordt. En nu ziet men tegenwoordig meer en
meer in dat de studeerende jeugd zoo zeer
met geestelijke werkzaamheid overladen wordt,
dat de gezondheid er onder lijdt, en de krach
ten des lichaams ondermijnd worden, terwijl
juist de opvoeding er op gericht moest zijn, om
ook dat lichaam zoo krachtig en gezond mogelijk
te maken.
En zoo zijn aau de eene zijde mannen van
gezag voor de jongelingschap op de bres ge
sprongen om haar van overmatig huiswerk en
andereu verstandelijken ballast te bevrijden en
zijn aau de andere zijde allerlei lichaamsoefe
ningen in eere gekomen, niet alleen de eigenlijk
gezegde gymnastische oefeningen of het turnen,
maar ook allerlei oefeningen liefst in de open
zocht werd, als hij zijne openbare voordrachten
hield. Het deed haar goed als die lezingen zoo
wel om baar degelijken inhoud als om hare schoone
voordracht overal geprezen werden, want hierdoor
werd de kans des te grooter dat hij beroemd
zoude worden, en dus spoedig eene aanstelling
zoude krijgen als hoogleeraar aan de universiteit
in de residentie, van wier heerlijkheid al de
dames in deze kleinere akademiestad den mond
vol hadden. Het had haar bovendien in ver
rukking gebracht dat zij zich de vrouw kon noemen
van een man, die beroemder was dan al de ande
ren in zijne omgeving. Eindelijk was zij er ook
door gevleid dat het zooveel strijd had gekost,
eer hij haar tot de zijne had kunnen maken,
en die strijd door hem met zooveel onverschrok
ken volharding tot het einde toe gevoerd was.
Nu echter gevoelde zij zich bitter bedrogen, nu
wilde zij niet aan zijne zijde verwelken om haar
eenigen roem daarin te vinden, dat zij voor hem,
door wien zij alleen beroemd kon worden en
schitteren, eene goede huisvrouw en eene lief
hebbende echtgenoote zoude zijn, die deel moest
lucht, die spierwerkzaamheid vorderen, en in
hooge mate de lichaamskrachten ontwikkelen
en vaardigheid, vastberadenheid en moed aan-
kweeken. De laatste noemt men gewoonlijk
met het vreemde woord sport.
't Is toch merkwaardig hoe dikwijls wij bij
de ouden in de leer moeten gaan, en hoe vaak
blijkt, dat onze hooggeroemde 19de eeuwsche
beschaving in sommige opzichten achterstaat bij
die van de volkeren der oudheid.
Zoo hadden de Grieken wel degelijk bij de
opvoeding liet oog op eene krachtige vorming
van het lichaam, zonder die van den geest te
verwaarloozen. Op verschillende plaatsen hielden
zij geregeld volksspelen, waarbij wedstrijden op
verschillend gebied plaats hadden, zooals in het
worstelen, het wagenrennen, het loopen, het
werpen met de lans, maar ook in zang-, dicht-,
beeldhouw- en schilderkunst. Ongetwijfeld tra
den daarbij de lichaamsoefeningen op den voor
grond, zoodat een der Grieksche wijzen reeds
moest waarschuwen: „Beter is het verstand, dan
de kracht van mannen eu paaiden. Het is niet
rechtvaardig de ware wijsheid te stellen boven
de sterkte", maar dat neemt niet weg, dat
Griekenland in dienzelfden tijd de groot-te wijzen
en kunstenaars telde, en dat de eeuw van
Pericles (ongeveer 400 jaren voér Christus) ge
acht wordt als de tijd, dat de ontwikkeling van
lichaam en geest het mees: met elkaar in har
monie was. Trouwens Socrates, die toen ook
leefde, leerde: lichamelijk zoowel als geestelijk
zoo volmaakt mogelijk te worden, is inenschen
roeping en plicht.
Door daarnaar te streven versloeg het kleine
Griekenland bij herhaling de machtige Perzische
legers en schittert het in de geschiedenis der
beschaving als eeue ster van de eerste grootte.
Maar wat heeft dit alles nu met do opvoeding
van de kinderen des volks te maken? Hebben
die ook al zoo'n harmonische ontwikkeling noo-
dig? Zij krijgen immers op later leeftijd spier
werkzaamheid genoeg en gaan zoo vroeg van
school, (om daarna nooit weer gelegenheid te
hebben tot geestelijke vorming), dat zij in de
nemen aan de zorgen en vreugde van haar man,
aan al den strijd en moeite waarop zijn werk
hem te staan kwam. Zulk een leven had voor
haar niets aantrekkelijks, daarvoor was zij niet
in dc wieg gelegd. Dientengevolge braken er
moeilijke dagen aan, ontstonden er groote bot
singen en ten laatste kwam er eene geheele ver
vreemding tot stand, die voortdurend aan Victors
leven-geluk knaagde
Er kwam echter een oogenblik waarop het
scheen dat alles zich nog ten goede zoude keereii,
toeu zij liet levenslicht aan een meisje schonk.
Victors gelaat straalde weer van vreugde. Toen
hij de jonge, schoone vrouw na haar herstel voor
de eerste maal in. de armen sloot, gaf hij zich
aan de zalige verwachting over dat nu zijn huwe
lijksgeluk zoude aanbreken. Hij geloofde aan
eene diep ingrijpende verandering in het leven
zijner vrouw, die door deze gebeurtenis zoude te
voorschijn worden geroepen; haar bestaan had
nu een deugdelijken inhoud gekregen, haar ka
rakter zoude er degelijker door worden. Nog
maals had hij zich aan eeue dwaling overgegeven,
