BINNENLAND.
Van onze bericlitg
er nog veel domme menschen zijn, die bijzonder
veel van iets wonderlijks houden, en daarop
speculeert hij zoo meiischkundig, fijn en arglis
tig, dut wij het betreuren moeten dat hij zijn
talent niet aan waardiger zaken wijdt.
Eu zoo geschiedt het, dat nog in onze ver
lichte 19e eeuw, het eene geheime middeltje voor
en het andere na aftrek vindt, dat van daag een
wonderdokter voor kanker en morgen een «voor
tering verrijst en patiënten vindt en dat er nog altijd
medicamenten voor alle mogelijke kwalen wor
den uitgevonden en, wat erger is, aan den man
gebracht. En wat het mooiste is, ge moogt wel
oppassen, er niet te veel kwaad van te zeggen,
of ge loopt er nog tegen. Die kwakzalvers, zijn
„heeren". Zij laten zich niet met den vinger
aanwijzen. Hun brutaliteit evenaart hun gene-
tenlooze baatzucht en als iemand Jen moed heeft
hun kwade praktijken in het ware licht te stel
len, loopen zij als de beleedigde onschuld naar
den rechter en hebt ge kans onder de armen
der strafwet te geraken.
Dat heeft de in ons land bestaande „Vereeni-
ging tegen kwakzalverij" maar al te zeer onder
vonden. Reeds driemaal in betrekkelijk korten
tijd verloor zij een kostbaar proces, waardoor
het Bestuur zoo ontmoedigd is, dat het niet
alleen besloten heeft ontslag te nemen maar zelfs
voor te stellen de vereeniging op te heffen.
Het bestuur meent met de tegenwoordige
wetten en de mogelijke aillegging door som-
mige rechters, niet langer tegen de verfoeilijke
kwakzalverij vruchtbaar te kunnen strijden.
Wij gelooven, dat de bestuurders de zaak te
donker inzien en dat hun nederlagen hen tot
zwartgalligheid gestemd hebben, die wel te ver
klaren maar niet gelmel te rechtvaardigen zijn.
Daarom hopen wij dut huil voorstel tot ontbin
ding niet zal aangenomen "maar dat in
tegendeel velen zullen aangespoord worden deze
zaak krachtig te steunen. Zij heeft reeds te veel
goeds uitgewerkt, om dit zoo maar in eens prijs
te geven. Bovendien tegenspoed en tegenstand
prikkelt den heldhaftige tot verhoogde krachts
inspanning.
Bood de strijd u geen gevaren,
Roemloos waar de zegepraal.
Hiermede eindigen wij onze korte beschouwing
over eene schandelijke beurzensnijderij. We heb
ben maar geen namen genoemd en zijn niet tot
bijzonderheden afgedaald, want het lot der ver-
sr!ii"iir .hst'f* let voorzichtigheid getemd.
Men kan niet weten, hoe men den strafrechter
in den mond loopt.
Des anderendaags trekt de Wethouderschapl
haar besluit inzij verklaart den heer van Cop-
pensdamme weder als haar „aangenaam lid".
De heer van Coppensdamine weet op behendige
wijze Dirk van Dusseldorp uit den permanenten
raad te dringen. Van Dusseldorp bedankt; doch
zich bedrogen ziende, komt op zijn besluit terug,
en neemt weer zitting in dien raad. De burge
meester Jacob Wouters wordt verzocht hem uit
de vergadering te verwijderen. Deze bedankt
daarvoor. Men roept de hulp in van den Schout
en van de mannen der Roode Roede met behulp
van welke Van Dusseldorp nu wordt verwijderd.
De diefstallen in de stad nemen op schrikba
rende wijze toe. Strenge publicatie daartegen.
Ieder bekomt vrijheid, om de dieven op zijn erf
ontmoetende „omverre te steken". 8 Jan. 1689.
Ongeacht deze publicatie nemen de diefstallen,
vergezeld met inbraak, toe. Nieuwe afkondiging,
leder krijgt verlof om de dieven op hun erf
verschijnende „dood te schieten".
Zware diefstal gepleegd bij den heer van Lim-
burgh. De Magistraat doet allerwegen onderzoek
naar de ontvreemde voorwerpen. Te vergeefs.
Men looft 100 [Rijksdaalders uit tot opsporing of
aanbrenging der dieven, met belofte van geheim
houding van den naam des aanbrengers. De
dieverij houdt aan.
Jacob Wouters en de heer van Coppensdam
ine worden afgevaardigd naar den Prins ora zijne
Hoogheid te verzoeken, dat, met het oog op tijds
omstandigheden, de wet niet aftrede. 1690.
Overzicht betrekkelijk den achteruitgang op
zedelijk gebied, en afbreking der stadsgeschiede
nis, om bij eene andere merkwaardige gebeurte
nis eenigen tijd stil te staan.
10
itt
Pë
De Geschiedkundige beschrijving van Tnlen. i
Vervolg INHOUD.
De gebroeders Levinus en Jacobus van Vrij-
berghe dienen op verlangen hunner zieke of ster
vende moeder eene aanklacht in tegen hun oom,
den heer van Coppensdamine, of Jhr. Pieter Karei
de Rils.
De Fiscaal van den Hove Provinciaal ver
klaart Jhr. Pieter Karei de Bils onwaardig voor
elke Magistraatsbetrekking.
De gebroeders Levinus en Jacobus van ^rij-
berghe deelen dit oordeel aan den Magistraat
mede; deze besluit dienovereenkomstig, en
ontslaat den heer van Coppensdamine uit al zijne
betrekkingen.
Met genoegen deelen wij mede dat de ijverige
pogingen, door een zevental meisjes in 't werk
gesteld om gelden te verkrijgen tot aanschaffing
van een nieuw vaandel voor „Concordia"aan
vankelijk goed zijn geslaagd; bereids is voor
ruim f 10U op de lijsten geteekrnd, waaruit
blijkt dal Tholen's burgerij over 't algemeen
niet onverschillig is omtrent ons fanfarencorps
en het op prijs wordt gesteld dat bij feestelijke
gelegenheden „Concordia" niet weinig er toe
bijdraagt oui de opgewekte stemming teverhoogeu.
De ontvangen gelden zijn evenwel niet vol
doende, waarom cle mesjes zullen trachten het
restant in reuïêluoze aundeelen k r 5, onder
waarborg, te plaatsen.
We hebben dus alle hoop, de volgende week
te kunnen melden dat Concordiamet een j
nieuw vaandel aan het concours te Tilburg zal
deelnemen.
Voor hen die alsnog iet» willen bij^sgen
liggen de inteekenlijsten bij J. M. C. Pot.
Aan den heer W. J. Frijling is door Z. Ex-
den Min. van Binnenl. zaken op zijn verzoek
eervol ontslag verleend als directeur eu onder
wijzer bij de Rijksnormaallessen te Tholen, met
ingang van l September a.s.
Het 3-jarig onderhoud van den Slijkvanger
en van den Dwarsdam op de buitengronden in
den Mosselkreek vódr den zeedijk van den Joau.ua
Mariapolder, 19 Juli 14. te Middelburg aanbe
steed, is, onder goedkeuring van den minister,
aan den laagsten inschrijver, S. L. Schot te Tho
len, voor f335 'sjaars gegund; de hoogste in
schrijving bedroeg f 4500.
De Nederlandsche Bank.
Nu bij de Tweede Kamer eene wet tot her
nieuwing van liet octrooi der Nederl. Bank in
behandeling is, zal een enkel woord over deze
hoogst belangrijke instelling misschien niet on-
behoefte daaraan ontstond uit
eeuwen menigvuldig toegepaste mun
Als een vorst in geldnood verki sf(
zijn toevlucht tot het. aancuunten
van geld, dat minder goud of
dan aangegeven werd. Dit bracht J,
op het denkbeeld de goede >luklt]s
handen kregen in bewaring te ge
welke hein daarvoor bankbriefje!,e]
gaf, die te allen tijde aan de ban
goede munten konden worden ii
het voordeel hadden, dat zij niet
valscht worden. Natuurlijk moe
vertrouwen gevestigd zijn, dat d
inwisseling nooit in gebreke zou b
dit bestond ontving uien liever bei
papier dan in munten, die waar
valscht waren. Later, toen liet m
geregeld was en de muntvervalsi
gehouden, bleven toch de bankbi
omdat men er het gemak in di
had ondervonden.
Onder alle banken in ons land
derlandsche Bank alleen het recl
gifte van bankpapier. Deze inste
gericht bij Kon. Brsl. van 25 N
verkreeg toen bedoeld recht vooi
25 jaar, in 1838 en 1^63 w<
voor een gelijk tijdvak vernieuwd
de laatste 25 jaar verstreken
bezig opnieuw de inrichting diit<
wet te regelen. Hierbij zijn dr
tot 20 ingekrompen.
De Nederl. Bank is eigenlijk
vennootschap die begonnen is
een kapitaal van f 5000.000, he
lot 10, in 1^63 tot 16 en deze
inillioen is uitgebreid.
Won u
spoedig le zullen terugkomen. Voordat zij heen
ging, verhaalde zij haren vader nog dat. zij de
gunst om hein le mogen liezoeken alleen te dan
ken had nan de voorspraak van V uw.- Jollanna.
Deze inededeeling trof den .ouden i un Staf
fel diep ill de ziel. Zoo waren n dus maar twee
menschen geweest, die zich 111 zijn ongeluk voor _sJ._
hem hadden beijverd: een arme knecht, dien gepast geooideeld worden,
hij zelfs niet had gekend, en de vrouw tegen
wie bij had san ingespannen en die alle rede,, zou
hebben gehad om hem te haten
In zijne gedachten begon hij haar reed- om
vergiffenis te stneeken. Minder voor zichzelven
dau wel voor haar, begon hij nu te wtnschen,
dat het jachthuis spoedig gereed mocht zijn.
Er waren in het geheel zes menschen. die j
in het groote geheim waren ingewijd, de Mark
graaf, Johanna, Dehnitn, de opzichter van liet
park, Eleonore en Mevrouw Von Gronau, die
haar telkens naür het park geleidde en dan in
hel huisje van den opzichter bleef wachten, zoo-
dat Eleonore ongestoord met haren vader kon
spreken. Ofschoon er dus zes menschen van de
zaak afwisten bleef het geheim toch zorgvuldig
bewaard, en Beliaim zorgde steeds, dat de andere
zoodanig werk had te verrichten, dat de vele
werklieden, die in het jachthuis kwamen, hem
nooit konden zien.
Des nachts sliepen de beide huisknechten iu
twee afzonderlijke dakkamertjes. Een grove zak,
met bladeren gevuld, en een wollen paardedek
diende hun als nachtleger.
{IVoidl vervolgd).
Daar er echter heel
wat van te zeggen valt, moeten wij ons zeer
1 bekrimpen. V
Het woord ank" is, als bijna Je heele
delsteruiinologie van llalroanschei» <^w-pron.
In de middeleeuwen n.1. was, Italië
punt van den handel, en s»-'00"
I dat land allerlei muntsoort
moes vormden, waar allee»'
niiel) wijs uit worden. Sommigen
dier deskundige» Brusselaars
van beroep en «te»1™ °P houte" ,"'els 0|'
'"ik een tafel
welk woord
middel
i naar
lie een lm\ni»el
rerouti lieerde
markt hun „,u,.-»»°"'>ad Zulk
heette in 't Italisch een „baiicu
bijna alle natiën, f" °°k W1J> b,J"a ongewijzigd
overgenomen hebb®11,
Uit de belceketa van dit woord „bank ttt
den zin van hou-™ '»fel ll™ft z,c 1 looP
der tijden langs geleidelijken weg de tegenwoor
dige beteekeuis v«« crediet-instclling ontwikkeld.
Wij kunnen dit fier evenwel met nader uitleggen.
Dat men titan' «i»0' ba"k '""e11"1?
van errdiet in hpl Wang van handel en nijver
heid verstaat is algemeen bekend, "lot de werk
zaamheden van beeb°or^"} vroeb' ,d,e
uitgifte van btflkbrldjes of bankbiljetten- De
IERSEKE. Zaterdag den 2^en
Gemeenteraad eene vergadering
behandeld worden een verzoek v
dezer gemeente om op het beslu
fing der kermis terug te komen.
Naar men zegt is hier
door het afsterven van 3 zijne
binnen korten tijd erfgenaam
geworden.
Denkelijk zal bier de betre c
meente-vroedvrouw vacartt komei
Broekert voornemens is zich t
vestigen.
Op de heden (Woensdag) gehot
I van den boereninspan van den
i alhier zijn, wat het vee betreft,
I len van deskundigen over bet p
I zen besteed. Van de 11 stuks m
de 3 duurste 186, 185 en
yi0>, een kalfvaars bracht f14
jongere runderen ging bet hoo£
Var.» de paarden vermelden wij
ruin, die voor f383, een 10-jaiini
f 370, een 8 jar. veulaimerric
f301' en een 2 j.ir. rrin (vos)
verkocht «verd. Het fC
kend uit.
Maandag morgen vertrok
zijn schuit xuflir Holland, om
werf te brengen." T)aar er veel e
hij op de eerste de, beste werf, *.va
schip laten. Zijne vrouw was
gereisd. In hunne afwezigheid
18 jaar ziek gewot'den on gn
Tijdni - konden J üïe^ Da"r 9
de anile- hinderen wisten ni<
ophiel'3011 Heden (Donderdag]
{io moeder terug zonder iets
voorval vernomen te hebben.
KAPELLE. J.l. Dinsdag is
boogschutterij opgericht, welk
leden telt, onder den naain„L
Tot leden van het bestuur
Schipper, hoofdman, W. K.
en M. v. d. Hage, prnningin
zins kan, zal er dezen zoine
worden.
Gelijk te verwachten wa
ziekte alhier erg aan het heer;
slechten tijd, die de arbeidende
achter den rug heeft, de vrees
winter nog erger maakt.
bi
eb