I
Toor liet eiland THOLEN, Siit FHILIPSLAND en OhsMgl
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
j. m. c.;?ór,
No. 98
Zaterdag li April
FEUILÏËTOH.
ALËIDE,
Dit blad verschijnt e'kr Zaterdag.
Prijs per 3 maanden, franco per post ieen Is.
Ingezonden stukken worden óór Donderdag
middag ingewacht.
UlTGKVi R;
T HO', t ,s
Adverfentiën van 1 tot 4 regels 40 cents; iedere
"egi 1 meer 1(1 cents; groote letters naar plaatsrubmle.
Elke ada-rtcmie3 maal ?"r plaatsing opgegeven,
wordt slechts 2 maal ia rek -innig gebracht.
BCJITENLA3 D.
Hat Engeascfte koloniata Rijk.
VIII.
r adat in 1456 Dingo Cano van zijn stouten toc'it
die hem de monding >an denreuzenstroom Pedrano
k 'i i; deed mtdcl.1 en, was teruggekeerd, zond Dom
J»n. 11, PortugaB koning, Lsrtholomêo Dia;-: met
t\\ i I Ic.ne scliepeu ter vederc ontsluiering Afrika's
Atlanvsclie kusten uit. liet inoch; den gnmien zuu-
vaarder gelukken: dc gevaarvolle Oibo I .>rincnto-<;
tc braveereti, en de oostelijke ombuiging -.nn ArrikaS
zuidspita duidelijk te Annen. wi. p hij in Decem
ber 1487 den vaderlapdschen bodem wcör betrad.
Een tienta ,arc:» gingen vn.jiliij, vOó" at op het
schitterend succes van Cano en Ciaz de kroon word
gezet door de roemrijke onderneming va Ynseu da
Gaina. Gedeeltelijk was c.e dood van ko.iing Jonn
IJ in 149-1 '.'(.rj'.iiak van die vertraging. Het be
kend. hoe Yascc. 1 n« An 20ste. u .Mei J 4. na
een tart van ru.n .u- an :i. in de haven van Kali
koet. destijds dn aanzienlij! ste bundel spinets var. d"
ku-.t v, n Mulnhi r, hot a ikir wierp.
Vno: z. vv wij wet; hebben de l*onage../.en
iiooi gun-hgc ligging van Alribr.V iI- »its
gep.oiitcerd, dot r er zich in grootèveii gct.de ui voor
■ar.grrT'flrt'-Up - -■ "-S- U; r"- %v JlM tplKUd
jiooi icn 1'oetugeesein- J wie geleed.. Dit i.s een
liuog'.'t otrremdend. en i moeielijk te verklaren
Kit, ijl ook. nind.it d' vneger zoo expansieve
bevolking van het oud i m \i wol kolomeu heelt
gesticht bezuiden den Kongo-; rond en 1; tigu het ka
naal van Idoyamb ipie.
Tui" dus in 1 i.Vi. op advies en o.ider a.uivoe-
v'- g v.' i den t>- heepsdok ter A n t o n i e v a i 1( i c-
li e k, :eiii' e N'cderlai i llifmniliën zich ii Zuid-
Al ik'. kwenen vestiger -aren dit de eerste blanke
oloiibten o'i het Kan; .ad. Klimaat en bodem be
gunstig je;: di aankweek..., va voeding-en hannels-
Ie .vassc.'z" mede van i.. ie ca waarop de W'd-.n-
landsche kolonisten zich tocKgden, ion zeelsi.m
w -ldra ontstond daar door \aai Kiebeoks krachten co
goed ove egil bestuur eci hl&i i *r»iksplj'i,t:ilg,
die den aankomenden en afgetobde/schep, liag een
aangenaam rustoord en een ge -\ nschto verver* liings-
plants aanhoud. Te bij u sneren e\rn>.> v. as het,
dat door don klcingeesiigen argnaaa ma lïe- .vj.ei—
hebberen Oostihdiackc Cou.pagiiic die er geen han
del duldde.i dan met hun Ccldi srh.'pei,, ali. verkeer
met andere koloniën afgc.»ii".lcn 'ui en dus dc
bloei w.n het Kaapland niet die hoögte bereikte,
waartoe het door i jn vruch:' ar bodem en gv.ns'cge
ligging had k mue;. geraken. hcersohte ook h. r
evenals in -k ndere bezittingen ëor Cimpagnie, een
zekere voiriielce voor kleinigheden: er vra- weife
ling. zucnt tot geldvcrspil ing ei \-< ldriglnnd, dik
wijls ook :ot b' .••.■'.lering j vit:". pi.».-,is. lijk-i
belangen, en bi^iia a!t:jd -en eu 'uigswaaidige 10e-
gevenóheid v r ingesloper .1 .vnru kea. 4Iaar niet
tegenstaande dit allea bloeide de kolonie toch,
gi west fiji r
doen her Ie v
fe lijk dc g
luoet steeds
I gedurende een reek, r.m -.f.'-ji :ag men vete oud-
IlolI...I Ischc tainii.'ën .p twi' einde 4 r IA eeuw ook
tal var, refugi - z,ch ïi bot'; Kaapland vestigen, zoo
idat A.'ii.tast "iid.-' de KaflV.rs «n M iitentotten meer
blanken zich neergezet had.lvdan onder de Malei-
j schc bevolking van Insuiindd}
Mi helaas! al het aai'ds'iie e.t vergankelijk. Dat
bleek o wc-êr aan du K.' j,;. ,.Nua.mate de Ooslin-
j di'ci v,.-.ir.pagnie in Moei uu aanzien achteruitging
il bleek du niet uit dra koers der aandeden,
uie kunstmatig ian.g boson ,/iri gehouden werden!;
uam ook de wel vaart der. Kaapkolonie al. Van
1. erlede werd het aanval t,(er TiiMicjiv.illend" scle-
1 pen gorint;..o-, vernjinderde 'dn haadelsbewtving. en
begonnen veeteelt en i; i lbon tc kwijnen, zoodat
j toen in h u jaar 1 '90 dt j'iij elschen zich van de
Ki;.p meester maakte het In d niet moer dm de
1 vu.geteerde »chim van een vr g..' gezond i i krachtvol
lichaam was. Aanstonds Le Jen de rerm craars alle
pogingen in het werf.om b i .'.o...* hen geoccupeerde
beuren, en >t' verloren welvaart u
n. Hoe ia'rijk, ui.iiebbolijk fit vcrtler-
ibrckïn der i'.onw; Albiuns uk z.jn, -li»,
et hun uu;' fc'C7,v>i; i Men, dat zi, ov< .1
aitijd voor hun t ra 11 s >c ;i n t. c h c b«SU:iii: n
1 ;na .'.uederijkc z-.r.g-iu de vree zijit gt
A ij k';aen K'rr in'.i wel <n puin ie ag.) ka/u
«li- '.sec. r vid che kolo<|{ét''.'i -;.i dc Knap rrhii
V";«'ikï (iet iiigin.oriie'i n Int 'Kiigchahe régn
tl blij c, dat de vrede -ai Amiuns hou ii: 1 -.02
ar. lal juk oer iiri.t.'n w dn af. Vier jaren
d;'" na echtci werde uc kolou c. n.n ven lafhartige
verdediging d.n Nederland;". troep i» ouder dei;
ko'mei vun Propol' w, ten t-veedetnale door de
limrcl .ch<ii s loverd, u .:mi 11u il bïuef het Kaap
land net Britichc bczi'ting Want :;a den val - u
Napoleor. 1 v erd op 13 A ;g. 1814 tussoüer. Kuge-
'and en Nederland cc i (r.u iat g"slou.u, wiu.r.bij di*
.lalsle de kol iuiik: 'crurk r'g, <i het op i Jan.
803 in de zee n n op hel vastcla .4 van Amerika
Afrika en Azië bezete i had, net i itzund ring van
de Kaapkolonie, Deme/ani. llerlice nu I ss-ïijuibo,
'V er welke. ge.\ ..-.sten in a- stipplemer.i- verdr;..g
inditryoege wc re be. id. dat Kngcland, al. schade
vergoeding voor het boh c.d dezer koloniën, on ui-
lc'.l in dc oorli.gM o.veu 2.0U0.000 glit. cu de
kusten voor de '.mgs 1 g - zuidgrens aantelee-it'
euwe vestingen i.'Ut').' j,ld.,, dus tc zamc i
•lü.OOO.ÖO') gld.bc'.H' u 'U.
li 1 is N i: i.1 A N D
Bij tie Donder.lag i:i het district 's Craven-
liuge gehouden rkieznig v...m een lid tr
kamervac.Ui ru- imgeits war n uitgebracht
1736 «temmen, u.v. ei t ele van onwaard
Gekczen is i!e lieer 'k A. A 31 ui'er 'liberaal) i
mot bij6 sleninieii,
baruu Sciiu imjip.'mi - ick van do. OM .an I
en beek (a. :-n vevkreeg ur b4Ö.
Da Si. Grt. bevat een opgaaf van het be
volkingscijfer van de verchi.ler.de gemeenten
:n Zeeland op 1 Januari 1-85. Het totaal dor
bevolking in die provincie bedroeg op gt melden
datum 95 629 mannen en 98.336 vrouweo.
Samen .93.965 personen.
De bevolking bedroeg op 1 Januari 1 $84
94.675 M. 97,462 V. smnen 192.13'/, en
is alzoo toegenomen in dei. loop van SS4 met
95 4 M. 874 V 1S28 samen.
Bij dc (e Middelburg gebonden e nneiis ter
verkrijging van neten voor het lageicr.d'Twijs
zhn tot hc.J"li geëxamineerd 17 vrouwelijke as-
pi rn mei Van dezen s-hugden er 10, waaronder
mcjuifr J. VV. Augustijn te Tholen.
Naar men verneemt is door eenige slagers te
Bergen op Zoom het vleesch ia prijs vi d-
deien g bracht van 0.90 op J 0,80 per
Kilo.
Zekere !F. B.wagmin alcer th Kngel—
schen polder te Rilh.nd, verliet i i 'ut- ui-jaar
v in 1881 irpEW in kin-.i' en c.i k-fr..' zich
ft m A i'-'i-ikv. Verloofn Z'-tcr^ng k •••ju bij
onvarwvchD terup: doel. wen! oomiadt *;W door
dc jolitie ii* hechteins gt r 'tuien en weg- ns c.n-
z«.' olijke |ba;.delingen naar de gevongt is te
U .Idcibuig v, rg?bracht.
SI'. ANNaLAND. Ah- naar gewoonte werden
j.1. Dinsdag de zitplaatsen, die in Ss4 aar de
Herv. kerk vervallen waren, ten verkoop aan
geboden
Ten gevolg-; vertrek of overlijden de/ eigenaars
wérden verkocht: 3 mans- en 6 vrouwe ilant-
sen. De mens zitplaatsen brachten oj f40.
f C9, de vrouwe zit :laat- n van .'*10. tot f- 6.
Nog w i-len verkocht zili Inalsen achter in
'Ji Lurk, die sai,<eu f 55.75 opbrnchten.
v .or den ij.l van écn jaar werden verhuurd
45 plaatsen voor f 07 f» tegen 6 4..,5 in
v.'rige jaar. Bene j'laats werd verhuurd -oor f9.
In 't geheel werd er 143^.56 gemankt.
Over beo ie hwart:-.-.'. 'j dii jaar werden
door het telegra/lkantoer .li bch i-:. ld 409
telegraafk;-; n o o t. w. verzonden 2! en out-
vangen 266 stuks.
SC IIERPENISS E. liet muziekgezelschap
■Vooruitgang is ons strev.n" ga/ Maandagmid
dag een uitvoeriug voor iut gemeentehuis. Zeel'
vereerd warfn de Jeden der vereen ging toen
h.r. dooi bunnen geach'c.i Bur -emiest'r, den
Heer Jh Boli?r ut n-ain \a:. den Ond-Eere-
n.) o/ h doe''er van zwade. Kv:>.
Ongeveer vijftien uren san Uar.zi nbi rg i< r-
ijderd, woonde op de. hofstee „den Ju.zt.nhG'1'
etn neef vai. Molens, die hij vroeger ibkwgls
lezocht cis hij naar de hoofdstad ter markt ging
oio eenige leemten in zijn stallen aan te m-1-
Nu dfclit hij er over om Willem naar
bloedverwant U sturen en wel zoo spoe
len,
diei
dig mofeli:'-;, liever morgen dan overmorgen.
In
het
st eek wo-jr.;!?u v ,1 r.ke meisjes, die
boererbcdriji' goed ver-tonden e:. kua- ix -
waren dan de dochter van .'«arte Koo. YVY--
lem zou dan dat meisje wel spoedig vergeten
eu misschien zin ki ijgau in dt dochter van zijn
i neef; dat /c.u eer r. ecu flinke p.i.-tij zijn TVr-
vijl .i j l ier over nadacht,, kwam moede Lena
naar buiten i; zctti- ïich naast Mid -n:- neei,
terwijl -'.ij haar nog n. H banden met het oor
schoot afdroogde,
vWeet ge nog,''begon Molens ,,»r.at we vroc-
gir dik .vijl- na., de beestenmarkt ?u d «oofd-
s'ad zijn pi'ivi'i:en n: afloop daarvan noeer-
ualen naar in 4 Joosei:
I reden, waar wc altijd ze.
io; wijn e:i koe kei.:' J'
I ons."
Dc moeder kun weruood eer gi mlach
oiiderd aki-en. De in.ciJi g t -t het geen Molens
I op hit hart had, iva- tiau oo; tamelijk sc-rge-
j zocht. Zij antwoord 1c. 4 weet het nog wel
maar 't is ai z >o lai-g g, eden."
van ,-/den Rozenh'-.i
g )1 onthaald verder:
i v.fs steedi. vel met
vJc 't .d ZOO wat twintig jaren zijn" zei de
Molens, naoafc hij zich evei-bid bezonnen,Ma-
nnus cd pas de jongens k leer en aan, toen we
er v c r 5eerst heengingen. Vonrlt ge nie
d i Jooscuen zijn vrouw altijd hee' vriende
lijk wan:'!?
-Dat varen ze," at.twoordde vrouw Molens,
altijd even gul ais rkndelijk w. hebber er
dikwijls p.tif, gehad."
„Juist zoo," bevestigde Molens, „Wat dunk
je moeder d- ik er Willen, eens lie zond?"
D: koopman die h ii. j- ir hier wn. om on-
wel te knopen, vertelde dij. da Jcosens
e n dochter heeft, zoo k .np nis *r gr- -n twee
de is te vinden, nog rhgezien van liet geld
Jai haar te vrachv. sta?t W i a el v:-h;-t
nog voo komt als Wij c.m bi; tijd? e o oogje
op baar .aat vallen/'
