Op 10 en 17 augustus liaatste concerten van dit seizoen
Zeeland
de grote liefde
van de
onderwatersport
Ophanging
Klokkestoel
GROOT WALCHEREN
Bespeling
fTV
mossel «versteege
y.cM»ti\vsc» I;
Foto Kringetje
Groot Walcheren
de zuidwester
combinatie
de scheldebode
VOOR
DE VROUW
MET SMAAK
huis aan huis-blad
10e jaargang no. 39
bureau: boekhandel hildernisse-lange noordstraat 2- telefoon 2356 uitgave: n.v. rotadruk - postbus 36 - axel
KONTANT GELD
NODIG
A.J. PROVOOST
Middelburg
zoekt U
een voortreffelijk muziekinstrument
woensdag 9 augustus 1972
HARRY
DE BRUIJN
PANTALONS en
MOHAIR TRUITJES
VÖ&t
WaICIJ
Middelburgse beiaardconcerten
scheppen eigen sfeer in oude stad
MIDDELBURG Ook deze
zomer hebben weer veel toe
risten kunnen genieten van de
wekelijkse bespeling van het
carillon vsn de abdijtoren te
Middelburg. De woorden bei
aard, carillon en klokkenspel
zyn synoniem en voor een en
hetzelfde instrument. „Klok
kenspel" is Nederlands, „Bei
aard" is van Vlaamse her
komst en „carillon" is Frans.
Beiaard wordt evenwel In Ne
derland ook erg veel gebruikt
hoewel het woord carillon erg
in opkomst is.
De bespeler van een derge
lijk instrument wordt beiaar
dier genoemd. Een beiaard be
staat uit een reeks klokken in
chromatische -"met halve tonen
opklimmende f volgorde over
drie of zoals in Middelburg,
vier octaven. De klokken zijn
zodanig aangebracht dat de
verbinding met het klavier zo
kort en zo direct mogelijk is.
De toetsen van het klokken-
klavier hebben dezelfde inde
ling als by een piano, maar de
onderlinge afstanden en diep
gangen zijn groter.
De beiaardier kan hierop
zijn muzikale fantasie volledig
uitleven. In vele gevallen is
een beiaard naast het met de
hand te bespelen instrument
tevens voorzien van een auto
matische speelinrichting -zoals
te Middelburg- die op de
kwartieren, het halve en het
hele uur eenvoudige melodie
ën ten gehore brengt.De bei
aard te Middelburg bevat 49
klokken en heeft een omvang
van vier octaven. De stem
ming is A met bes en es in
het pedaal.
Er bestaan twee methodes
voor het ophangen van klok
ken. De oudste methode gaat
er van uit dat de klokken een
kroon bezitten, zodat om de
kroonarmen ijzeren beugels
-stroppen, aangebracht kun
nen worden, die een bevesti
ging aan de ophangbalk moge
lijk maken. De luidklokken
zijn over het algemeen voor
zien van een kroon, zodat dit
sijsteem toegepast kan worden,
zij t met dien verstande dat
terwille van de eenvoud en de
veiligheid bovendien een zoge
naamde middenbout wordt ge
bruikt. Dit wil zeggen dat
door een gat in het midden
vsn de kop van de klok en
vervolgens door de ophang
balk een lange bout is gesto
ken. Deze middenbout biedt
het voordeel, dat daaraan te
vens de klepel bevestigd kan
worden. Bij carillonklokken
worden geen kronen gebruikt
maar alleen een middenbout
en bij grotere klokken hulp
bouten. De klepels bezitten
aan het andere eind een staal
draad die via enkele hefbomen
-.tuimelaèrs- naar de stokken
-toetsen van het klavier ge
leid worden. Wordt de toets
ingedrukt, dan zal de klepel
tegen de klokkewand getrok
ken worden en de klok zal
zich doen horen.
Hoewel het zeer belangrijk
is hoe de klokken worden
opgehangen,!» deze ophanging
waarschijnlijk van nog meer
importantie. Soms wordt een
klokkestoel uit metaal ver
vaardigd, maar voor de artis
tieke kwaliteit is hout aanbe
velenswaardig. In Middelburg
is de stoel geheel uit eikenhout
vervaardigd en rust op 4 krui
selings aangebrachte tropische
houten balken die in de oorlog
met vergunning van de bezet
ter aangekocht werden voor
de havenwerken doch „per
OPLAGE 15.900 EX.
Verschijnt wekelijks gratis huis aan huis in alle plaatsen behorende
tot de gemeenten Middelburg, Arnemuiden, Veere, Mariekerke en
Domburg.
IN COMBINATIE MET
TOTALE OPLAGE 32.500 EX
huis aan huis-verspreiding op geheel Walcheren.
ADMINISTRATIE:
N.V. Rotadruk. Axel
Nassaustraat 3
Postbus 36
Telefoon 01155-2320
REDACTIE:
Mevr. B. Mulder-Kenter
Oost-Souburg
Platanenstraat 27
Telefoon 01183-1997
01600-22341 f toestel 229.)
ADVERTENTIE-
EXPLOITATIE:
H. Barends, Vlissingen
A. Brouwerlaan 34
Telefoon 01184-3527
DRUK:
Toezending technische
materialen aan:
N.V. Rotadruk. Axel
Nassaustraat 3
Postbus 36
Telefoon 01155-2320
vergissing" in de toren ver
werkt werden.
Ten behoeve van de grootste
klok is nog een aparte stalen
luistoel aangebracht. Deze
klok is in het carillon opgeno
men en is een der grootste
van Nederland. Zij weegt incl.
de kroon 5335 kg. Zij wordt
alleen geluid bj zeer speciale
gelegenheden. De klokkenstoel
staat volkomen vrij in de to
renschacht en de totale hoogte
bedraagt 11 meter. Ter halver
hoogte - dus tussen de klok
ken - is de beiaardierscabine
geplaatst waardoor het geluid
van de klokken gelijktijdig
het oor van de beiaardier be
reikt hetgeen zeer belangrijk
is. De klokken van de Lange
Jan zijn gegoten door de firma
van Bergen uit Heiligerlee
terwijl de speelapparatuur is
gemaakt door de firma Eys-
bouts uit Asten.
De voornaamste activiteiten
op de beiaard bestaat uit de
voor aanschaf woning, auto,
bromfiets, caravans, plezierboten,
tv, meubelen e.d. Bemiddeling bij
in- en verkoop van onroerend goed.
Ass.kantoor
Voorborch 2, v.h. bij de Breeweg,
Tel. 01180-4287
VERZEKERINGEN,
FINANCIERINGEN,
HYPOTHEKEN,
PERS.LENINGEN.
handbespeling door middel
van het klavier; daarnaast
komt het automatische speel
werk ieder kwartier.Het au
tomatische spel is alleen mo
gelijk voor korte duur, want
een heel concert zou een te
lange band noodzakelijk maken
tengevolge waarvan het zgn.
„steken van de band",de kos
ten van normale handbespe
ling ver zou overschrijden.
Voor het handspel maakt Mid
delburg gebruik van de dien
sten van een stadsbeiaardier,
de heer P.H. Broer se. De we
kelijkse bespelingen vinden
plaats elke donderdag van 12-
13 uur, voorts ieder jaar in de
maanden juli en augustus ge
durende een uur voorafgaande
aan het Klank- en lichtspel in
de abdijgebouwen,in de pe
riode van 1 mei tot en met 15
september op zaterdag van 15-
16 uur en tenslotte gedurende
de maand mei elke vrijdag
van 19-20 uur. Tevens vindt in
de maanden juli en augustus
een aantal zomerconcerten
plaats op donderdag van 19.30-
20.30 uur.
Voor drie van deze concer
ten worden gastbeiaardiers
uitgenodigd.
Overigens wordt
ook nog gespeeld op verjaar
dagen van leden van het ko
ninklijk huis en nationale en
piaatseiyie feest en herden
kingsdagen, alsmede op andere
door het college van burge
meester en wethouders aan te
wijzen dagen.
Wie nog concer
ten wil bijwonen kan dit doen
op donderdag 10 augustus en
donderdag 17 augustus van
19.30 uur tot 20.30 uur.
Stap dan eens binnen bij Mossel Versteege... het
gerenommeerde adres met de grootste collectie
piano's, vleugels, orgels, etc. En profiteer van de
unieke voordelen van onze muziekscholen.
Lange Delft 103-105 Filialen te Den Haag,
Middelburg, tel.:01180-7684 Heerlen' Groningen
en Leidschendam
VLISSINGEN Voor vele
sportduikers in Zeeland het
mooiste en meest geliefde
duikwater van Nederland.D{jk-
recreanten en sportvissers in
dit gebied zijn dan ook niet
meer verbaasd wanneer er
plotseling een groep sportdui
kers verschijmt om op ontdek
kingstocht onder water te
gaan. Vooral de Oosterschelde
is een uniek gebied om deze
fascinerende hobby uit te oe
fenen. Het water is hier zeer
helder en de biologische rijk
dom onvoorstelbaar groot.
Sportduuikers spreken van
exotische landschappen, gede
coreerd met kleurige vissen,
koralen, wieren en sponzen,
van velden veelkleurige ane
monen en zee-anjelieren.
De Oosterschelde is het eni
ge gebied in Nederland waar
men dieper dan 60 meter kan
duiken. Uiteraard is dit alleen
weggelegd voor de zeer geoe-
fenden. Want vanzelfsprekend
zijn hieraan ook gevaren ver
bonden. Niet voor niets advi
seert de Nederlandse Onder
watersportbond iedere geïnte
resseerde eerst een goede
theoretische en praktische
scholing te ondergaan. In Zee
land zijn diverse duikclubs
gevestigd die cursussen orga
niseren vor hun leden.
OUDHEIDKUNDIGEN
KUNNEN IN DE OOSTER
SCHELDE VOLOP GENIE
TEN.
Er zijn diverse verdronken
dorpen, veelal gelegen in ta
melijk ondiep water, waar nog
regelmatig archeologische
vondsten worden gedaan. Ook
voor fotografen en cineasten
zijn er volop voorwerpen aan
wezig die de belangstelling
wekken. Zo zijn er de reeds
genoemde zee-anjelieren, die
ondanks hun - overigens toe
passelijke naam - geen bloe
men maar dieren blijken te
zijn. Ze zijn te herkennen aan
hun fraaie pasteltinten en de
fijne tentakels aan de boven
kant, waarmee ze hun voedsel
vangen. Onder de anemoon
soorten, die voorkomen in de
Oosterschelde, zijn bijzonder
zeldzame exemplaren te vin
den. Ook de fauna is in dit
water erg belangwekkend. Als
voorbeeld noemen we de here
mietkreeft een ongevaarlijk,
klein kreeftje, dat vaak be
schutting zoekt in het lege
huis van een slak, de zeekrab
en de grote kreeft, die duikers
steeds uit de buurt blijven en
de vele soorten gevaarlijke
)zoals de pijlstaartrog( en on
gevaarlijke vissen. Kortom
een reeks, te lang om op te
noemen. Het is dan ook niet te
verwonderen dat het aantal
sportduikers dat naar Zee
land komt, steeds groter
wordt.. Zowel in de zomer
maanden alsook in het voor-
en najaar kan men ze overal
aantreffen langs de oevers van
de Oosterschelde, het Greve-
lngenmeer, het Veerse Meer
en zelfs langs de Westerschel-
de.
Sportduikers zelfs spreken
over Zeeland als een gebied
waar elke minuut onder water
je sneller, bewuster doet le
ven,waar je Je voelt als een
roofdier in de jungle, steeds
bedacht op gevaar, bewust van
eigen kunnen en genietend
van een wereld die ontoegan
kelijk is voor velen.
Winkelcentrum 9-10
ETTEN - LEUR
Tel. 01608-3187
De correspondente van dit
blad, mevrouw D. Mulder,
Plataanstraat 27, tel. 01183-
1997 te Oost-Souburg, Is van 5
augustus tot en met woensdag
30 augustus afwezig. Men ge
lieve hiermee rekening te hou
den bij inzending van kopty.
Inzending gedurende de afwe
zige weken, Reigerstraat 16,
Breda, tel. 01600-22341 tst.
229.
de sruntE
DEZE WEEK
ALLE KLEUREN EN MATEN
GOES
Lange Vorststraat 81
VLISSINGEN
Aagje Dekenstraat 7
U weet. m'n beste kriti
sche lezers, ongetwijfeld
dat de stichting Zeeland in
opdracht van de gemeente
Borsele een structuurschets
voor deze gemeente heeft
opgesteld die nu weer al
enige tijd geleden is gepu
bliceerd. Om dit geschrift
zo nauwkeurig mogelijk te
doen zijn, heeft men maar
liefst tweehonderd tweeen
twintig verenigingen in Bor
sele ondervraagd. Dit wa
ren ze nog niet eens alle
maal. want bijvoorbeeld de
kiesverenigingen en de
kerken deden niet mee, an
ders zou dit aantal mis
schien wel achthonderd zijn
geweest! Toch is het juist
wel goed geweest dat men
wat dat betreft niet tot het
uiterste is gegaan, want
dan zouden ook de onvol
komenheden groter in aan
tal zijn dan thans het geval
is.
De structuurschets doet
namelijk onder meer voor
komen. alsof de op het
ogenbik op z'n laatste be
nen lopende Stichting 's-
Gravenpolderse Gemeen
schap een regelmatig kon-
takt onderhoudt met de
Stichting Opbouw West
Zuid-Beveland. Ik besprak
dit tijdens een gezellig on
deronsje met m'n vrienden
de kreeft en de aal hoewel
de eerste zeer goed op de
hoogte is met de gang van
zaken bij de Stichting Op
bouw en de tweede drom
mels goed weet waarover
hij praat als het over de 's-
Gravenpolderse Gemeen
schap gaat, wisten geen
van beiden van dit kontakt
af.Wél bleek dat de „Op
bouwers" al drie maal een
schrijven gericht hadden
tot de Gemeentebelangers
maar hier nog nimmer een
antwoord op mochten ont
vangen. Duidelijk geraaskal
dus in de structuurschets,
die ook weer duidelijk van
de met veel bombarie opge
richte dorpsbelangen aj
schijnt te komen, daar door
de opbouwers nimmer zul
ke inlichtingen werden ver
strekt. Een fweer all dui
delijk bewijs dat de behan
gers, ik bedoel belangers
niet zonder reden in hun
laatste stichtigstfdagen ver
toeven, want het zich wer
kelijk voor de gemeenschap
inspannen is geheel iets an
ders dan deze notabelen-
doen. Overigens zou het be
sluit tot liquideren de eer
ste positieve daad zijn die
de stichting stelt, en u
weet, vuile-lucht-inade-
mertjes": zelfkennis siert
de mens. Laten we hen
daarom prijzen in hun
laatste stichtingsdagen ver
lucht, ik bedoel daden.Om
je zot te lachen!
Een automobilist uit
Kruiningen lachte enkele
weken geleden bepaald
niet, toen hij er met zijn
auto vandoor wilde erfer
weer zo'n verleidende Belg
in de weg stond. Het is
zelfs op de bodem van de
Oosterschelde bekend, dat
Belgen echte weg-stumpers
zijn, die nimmer te voor
spellen handelingen uitha
len. Om de Belg van zijn
pad te verwijderen ver
richtte de Kruiningenaar
echter ook een handeling,
die slechts weinigen had
den kunnen voorzien. Hij
sloeg namelijk de voorruit
van de zuiderbuur aan dig
gelen. waarmee hij scheen
te willen zeggen: ga je weg
of ik sla je weg. Aangezien
de auto geen krimp gaf,
sloeg hij hem weg. Ten
minste dat probeerde hij.
d'Oester.
Vlak voordat de redactie
Platanenstraat 27 met vakantie
ging kwam nog binnen dat
mevrouw Poppe-de Nooyer,
Nijverheidsstraat 10 te Vlis
singen het kringetje van vori
ge week sierde. Wie zal het
deze keer zyn?U weet het,
eerst even een gangetje naar
ons kantoor op het Spuiplein
om het bewijsje en dan maar
gauw alles binnen halen. Voor
degene die het deze keer weer
niet zijn: een troost, misschien
wel de volgende keer. Het kan
iedere week helaas maar een
persoon zijn.
De gulle gevers zijn: Ban
ketbakkerij Faber, Badhuis
straat 28, de bekende kwali
teitstaart. Slagery De Vries,
Walstraat 46. een pond bief
stuk. Vishandel Frans de
Munck, Oude Markt 11, een
kilo gebakken vis uit de zater
dagreclame. Drogisterij Luit-
wieier, Lange Zelke 50, een
luxe flacon badschuim. Smith
kaas, «marktkraam, een pond
kaas naar keuze. Slagery Oos-
terom, Walstraaat 10, 300 gram
vleeswaren. 't Goudoppertje,
Walstraat. waardebon van f5.
FOTO BACK
Potterie Jaap, St.-Jacobstraat
3, waardebon f 5. Brülenspecl-
alist Tilroe, Walstraat 81, ka
merthermometer. Bloemsier-
kunst Dekker, Kanaalstraat 50,
Oost-Souburg, bloemen of
planten naar keuze ter waarde
van f 5. Eethuis De Snuyver,
Walstraat 20, Vlissingen 2
broodjes naar keuze of twee
koffie met gebak. Nilfisk,
Coosje Buskenstraat, spaarpot
je in de vorm van een stofzui
ger. Drankenimport Jan Dul-
mel, Hermesweg 23, Vlissin
gen, fles sherrij t.w.v. f 3,95.
Annikes Cafetaria, Betje Wolf-
plein, twee broodjes Annikes
met koffie. Schoonmaakbedryf
VUKO, Bilderdijklaan 10-12,
Vlissingen, gratis schoonmaak
beurt ramen. Fa. Van de Vy-
ver, radio en t.v., Kanaalstraat
12, Oost-Souburg, 1 pak stof-
zuigerzakken. Filiaal Koopcen
trum Groenendijk, 1 maal gra
tis batterijen voor transistorra
dio. Midgetgolfbaan Delta,
Burg. Van Woelderenlaan,
Vlissingen, gratis speelronde
en 2 consumpties. Bloemen-
huis Mies, Scheldestraat 52,
Vlissingen, 1 bos bloemen
t.w.v. f 5.
