Toespraak van EM. de Koningin,
van veiligheid droegen er echter krachtig
toe bij, om, ofschoon een en ander aan
de Regeering bekend was, aanvankelijk
het stilzwijgen te bewaren over de ram
pen die ons land hebben getroffen.
De Ministers hebben thans echter aan
de wereld laten zien een gruwelijk ge
teisterd en bloedend Nederland.
Er zijn op ruime schaal aanzienlijke
vernielingen van havens enz. uitgevoerd,
vernielingen, die verre te boven gaan
hetgeen men gewoon is militaire nood
zaak te noemen.
De Duitschers hebben daartoe ^leèn
naar Rotterdam 6000 vernielings-specia-
listen gezonden, om daar de havenwerken
en -installaties te vernielen. Hun was
aangezegd, dat dit werk moest verricht
zijn voor het eind van September. Doch
die vernielingen hebben zich niet alleen
bepaald tot Rotterdam1, ook de havens en
installaties te Schiedam en te Vlaardingen
zijn grondig vernield.
In genoemde havenplaatsen zijn de hon
derden Kilometers kademuur grondig ver
nield, met de kraaninstallaties en wat zich
meer daarop bevond, ook de loodsen en
magazijnen, de installaties van de scheeps
werven, droogdokken enz. De centrale
aan de Maashaven is vernield, de instal
laties van de Droogdokmaatschappij, de
loodsen en kantoren van de Holland-
Amerikalijn.
Evenmin heeft men de graanelevators
van de graan-silo's ontzien. Deze kun
nen toch zeker niet beschouwd worden
aan voor den oorlog gevaarlijke installa
ties. Die vernieling heeft echter blijkbaar
ten doel ons volk te laten verhongeren,
of het althans te brengen in een toestand
van verzwakking, die het zal doen achter
staan bij het Duitsche volk.
Met al de kaden zijn ook de loop
bruggen vernield en ten slotte heeft men
in de vaargeulen schepen doen zinken om
de haven voor geruimen tijd onbruikbaar
te maken.
Reeds vóór die vernielingen te Rotter
dam werden uitgevoerd waar men o.m.
in de kantoren der Wilton-maatschappij
handgranaten wierp (was dat- óók mili
taire noodzaak hadden de Duitsche
vernielers hun wraakfeest gevierd te Am
sterdam, op 21 September. Ook daar
zijn de kademuren, kranen en dokken
grondig met dynamiet vernield. Ook op
het IJ zijn schepen en boeien tot zinken
gebracht, en zijn de installaties van de
Droogdokmaatschappij vernield. De om
roeper te Londen noemde de zendtijd te
kort om op te sommen een volledige lijst
van al hetgeen vernield is.
De Duitsche vijand heeft blijkbaar den
ondergang van het Nederlandsche volk
gezworen en geeft op ruime schaal uiting
van zijn kwaadwilligheid.
Daarvan wordt ook blijk gegeven door
de vernieling van een vliegveld bij 's Her
togenbosch en door een gansch onnoodige
inundatie van een deel der provincie
Groningen tusschen het Eemskanaal en
de grens met zout water.
Van die kwaadwilligheid getuigen ook
de evacuaties van Velsen, Beverwijk,
Den Helder, een deel van Haarlem en
Maassluis.
Want daarbij is niet alleen geen sprake
van de mogelijkheid om te voorzien in
een onderdak voor die geëvacueerden,
maar erger: ER DREIGT VOOR HEN
HONGERSNOOD! wegens gemis aan
het noodige voedsel en andere behoeften.
Voor wat de brandstoffen betreft, ligt
tusschen de Limburgsche mijnen en de
rest van Nederland het front. Er zal
gebrek komen aan meel voor het brood,
aan boter, suiker. Er is amper een voor
raad voor 3 weken en die voorraden
worden nog verkleind, omdat de Duit
schers bij de groot- en kleinhandel te
Amsterdam, Rotterdam en Utrecht de
voorraden wegstelen.
Dat noemen de Duitschers den biolo-
gischen oorlog, zij hebben de bedoeling
daarmede de spoorwegstaking te breken,
de spoorwegstaking, die hun een streep
door de rekening is. Maar ook daarom,
omdat dit in het belang van Nederland
noodig is, heeft de Regeering bevolen dat
die staking moet worden voortgezet.
Minister Gerbrandy heeft dit met klem
van redenen uiteengezet.
Met betrekking tot de groote ellende
waaraan ons land door deze Duitsche
barbaarschheid bloot staat, wordt er aan
herinnerd, hoe berooid en verscheurd het
was, na de bevrijding van de Spaansche
overheersching. Na dien droevigen tijd
is alles met overleg, volharding en kennis
van zaken op perfecte wijze opgebouwd,
maar nu moest er een bevolking op dat
zelfde stuk Nederland leven, dat vele
malen grooter was, dan aan het eind van
de Spaansche bezetting. Op kwaadwillige
wijze wordt nu al dat werk van cultuur
en wetenschap grondig vernield. Om een
voorbeeld te noemen, hoe zich die z.g.
oorlogsnoodzaak verhoudt, wordt ook
gewezen op hetgeen met het mooie groote
gebouw der Haagsche Courant aan de
Wagenstraat te Den Haag is geschied.
Om dat de redactie van de Haagsche
Courant niet bereid was een artikel te
plaatsen, met Duitsche argumenten, die
ten doel hadden de spoorwegstaking en
het moreel der Nederlandsche bevolking
te ondermijnen, hebben de Duitschers ook
dat gebouw, met het eenige planetarium,
zonder-meer opgeblazen.
De schennende Duitsche vernielzucht
heeft in ons land veel grondig vernield
en oneindig leed veroorzaakt.
De Ministers vroegen geen medelijden,
zij hebben alleen de feiten aan de wereld
willen voorleggen, opdat deze ten volle
kennis zal dragen van de gedragingen
van den wreeden vijand, en hebben willen
laten zien, hoe Nederland bloed, maar
zich ondanks dat, toch tegen den over
weldiger blijft verzetten.
Maandagmorgen, 9 October 1944.
De Geallieerden zijn ten Noorden van
Aken dieper in de Siegfriedlinie door
gedrongen. De Britten naderen nu uit
twee richtingen de stad. De opening,
waardoor de Duitschers nog zouden kun
nen ontsnappen, is nu tot 6 K.M. inge
krompen. De weg, waarlangs zij moeten'
ontsnappen, ligt nu onder Geallieerd vuur.
De Russen zijn nu over een front van
280 K.M. Lithauen binnengedrongen. In
4 dagen tijds zijn zij 100 K.M. gevorderd.
In Hongarije staan zij nog 120 K.M. van
Boedapest.
De Geallieerde tanks en infanterie heb
ben ten Noorden van Aken vorderingen
gemaakt. Zij hebben Alsdorf en nog 2
andere plaatsen veroverd. Zij hebben
den heuvel Haren bezet, die den hoofd
weg naar Keulen beheerscht.
In Luxemburg zijn Echternach en nog
2 andere plaatsen van vijanden gezuiverd.
Bij Metz en Nancy hebben de Britten
een nieuw offensief geopend over een front
van 30 K.M.
De Canadeezen staan nu op nog slechts
1 K.M. van den Kreekrakdam. Een andere
colonne rukt uit Antwerpen Noordwaarts
op naar de Nederlandsche grens.
Zooals reeds gemeld, hebben Britsche
bommenwerpers opnieuw de zeewering
van Walcheren gebombardeerd, ditmaal
ten Oosten van Vlissingen. Walcheren
staat nu met de zware Duitsche batterijen
en groote installaties voor ongeveer de
helft onder water.
Het Geallieerde bruggenhoofd over het
Leopoldkanaal, waarvan gisteravond werd
gemeld dat het was uitgebreid tot een
omvang, dat het mogelijk was geworden
zwaar geschut over te brengen, is, naar
thans wordt gemeld,' na harde gevechten
wat ingekrompen.
Ook wordt gemeld, dat de Canadeezen
daar staan tegenover een Duitsche Divisie
waartegen zij ook in Normandië hebben
gevochten. Zij zou bestaan uit soldaten,
die met verlof in Duitschland waren en
van verlof zijn teruggeroepen. Het zijn
goed geoefende troepen en zij vechten taai.
Geallieerde bommenwerpers voeren
vluchten uit achter de linies'' tot steun van
de troepen.
Omtrent het bombardement op den
grooten stuwdam bij Kemsch wordt nog
gemeld, dat daarop bommen zijn geworpen
van 6 ton. Bijna onmiddellijk daarna
begon het opgestuwde water naar buiten
te stroomen. Latere waarnemingen deden
zien, dat de waterstand op den Rijn reeds
3Va M. gezakt was. De Duitschers zul
len den Rijn niet meer kunnen laten over-
stroomen, terwijl het electrisch kracht
station nu niet meer kan werken. Hun
ontgaat daardoor ook een belangrijke bron
van electriciteit.
De Russen naderen met hun rechter
vleugel Libau en met hun linkervleugel
Oost-Pruisen. Het grootste deel van
Lithauen is van Duitschers gezuiverd.
In Hongarije maken de Russen snelle
vorderingen. Zij staan nu op 120 K.M.
van de hoofdstad. Vojgens een communiqué
van maarschalk Tito is het aan een aan
zienlijk aantal Duitschers gelukt uit
Yoegoeslavië terug te trekken.
In Griekenland hebben de Britten Nau-
pia veroverd en zij rukken nu voorwaarts
in de richting van Korinthe.
In de Golf van Saloniki is een Duitsche
torpedojager tot zinken gebracht en is er
een beschadigd.
In Italië maken de Britten regelmatig
vorderingen.
Uit het verre Oosten meldt Generaal
Felwell, dat de Amerikanen, Britten en
Canadeezen in het Zuid-Westen van China
vorderingen maken en spoedig te Leao
in Birma zullen samen komen. Daardoor
zou een goeden landweg voor bevoor
rading van China worden geopend.
Ten Zuiden van de Filippijnen zijn
weef 25 Japansche schepen tot zinken
gebracht. De oliehaven Balikpappan op
Borneo, is weer gebombardeerd.
Gisterenavond heeft Koningin Wilhel-
mina voor de radio een toespraak gehouden
tot het Engelsche volk.
Zij zeide daarin, dat het Engelsche volk
nu gedurende 4 jaren aan vele Neder
landers, zoowel militairen als burgers,
gastvrijheid heeft verleend. Zij hebben
gezorgd, dat de Nederlanders er zich ge
heel thuis konden gevoelen en hebben
hen zelfs een plaats ingeruimd aan hun
huiselijken haard. Die bewijzen van vriend
schap zullen wij nimmer vergeten en dit
zal leiden tot een blijvende vriendschap
tusschen beide volken.
Door Haar te willen vereeren met de
toekenning der Orde van den Kousenband,
heeft Koning George de Vide vermoede
lijk uitdrukking willen geven van zijn
waardeering voor de heldhaftige houding
van het Nederlandsche volk in den titanen
strijd tegen den gemeenschappelijken
vijand.
H. M. stipte aan het lijden waaraan het
Nederlandsche volk reeds bloot stond,
terwijl de vernieling steeds voortgaat. De
bevolking heeft reeds te lijden van onder
voeding, doch dit zal nu nog veranderen
in hongersnood, er zal ook geen electriciteit
meer zijn, noch gas, brandstof of water
voorziening.
H H. M. eindigde Hare toespraak, met
het uitspreken der hoop, dat God moge
geve dat dit onheil tijdig moge worden
afgewend.
Ook de Britten hebben langdurig ge
leden. Ook zij hebben zware offers ge
bracht, en dan denkt Hare Majesteit niet
in de laatste plaats aan de heldhaftige
strijders die bij Arnhem hun leven hebben
ten offer gebracht in den strijd voor de
verdediging van recht en vrijheid.
Moge spoedig een beslissende overwin
ning worden bevochten voor onze ge
meenschappelijke zaak' op den gemeen
schappelijken vijand.
De zeewering van Walcheren
opnieuw gebombardeerd.
Het zeewater bereikt Middelburg.
De Engelsche luchtmacht heeft gisteren
voor de derde maal de zeewering van
Walcheren gebombardeerd. Ditmaal ten
Westen van Vlissingen. Het zeewater
heeft thans Middelburg reeds bereikt en
de voornaamste stellingen der Duitschers
zijn onder water geloopen.
In het Oosten,
De Russen rukken in Lithauen steeds
voorwaarts. Zij hebben nu een stad be
reikt op 10 K.M. van de Oost-Pruisische
grens.
Ook in Yoegoeslavië worden vorderin
gen gemaakt. Een belangrijke spoorweg,
de Oriënt-Express, is afgesneden.
Door de Bulgaren en Yoegoeslaven is
een overeenkomst gesloten voor weder-
zijdsche verplichtingen in den strijd tegen
de Duitschers.
De Britten hebben den Peloponnesos in
Griekenland thans bijna geheel in handen.
Zij rukken nu- op naar Korinthe. De
Britten worden gesteund door duizenden
Grieksche strijders. Deze hebben den
spoorweg naar Saloniki veroverd, die voor
de Duitschers van groote beteekenis is om
terug te trekken.
In de Golf van Genua zijn enkele Duit
sche schepen tot zinken gebracht.
Uit Pearl Harbour wordt gemeld, dat
de Amerikanen het eiland Marques hebben
bezet, op 1700 K.M. van Japan, dat van
groot strategisch belang wordt genoemd.
Ook is door een Amerikaanschen
admiraal medegedeeld, dat de geheele
Amerikaansche vloot thans in den Grooten
Oceaan is geconcentreerd voor den strijd
tegen Japan.
De strijd tegen de duikbooten verloopt
bevredigend. De verliezen aan Geallieerde
schepen in de laatste maand, komen over
een met die van de beste maand gedurende
den oorlog, terwijl het aantal vernielde
duikbooten bevredigend is.
Bochum, het staal-Centrum in het Roer
gebied, is in den afgeloopen nacht ge
bombardeerd.
In de uitzending van Maandagnamid
dag werd meegedeeld, dat de Canadeè-
zen op 2 punten zijn geland aan den oever
van dé Wester-Schelde ten Westen van
den Braakman, nabij Hoofdplaat.
Dinsdagmorgen, 10 October.
De Engelsche Ministers Churchill en
Eden, vergezeld van een staf deskundigen
op militair en ander gebied, zijn gisteren
te Moskou aangekomen, voor het houden
van een bespreking met Maarschalk Stalin.
Deze besprekingen worden geacht een
voortzetting te zijn van de tusschen Chur
chill en Roosevelt te Quebec gehouden
besprekingen. Churchill en Eden werden
op' het vliegveld te Moskou ontvangen
door den Russischen Minister van Buiten-
landsche Zaken Molotof en den Britschen
en Amerikaanschen ambassadeur te Mos
kou.
Churchill en Eden hebben reeds een
onderhoud met Maarschalk Stalin gehad.
Met ongeveer 2000 vliegtuigen hebben
de Britten gisteren weer 1100 ton bommen
afgeworpen op doelen in Duitschland
achter de Siegfriedlinie, o. m. op Mainz,
Coblenz en Schweinfurt.
In totaal hebben de Britsche en Ameri
kaansche vliegtuigen gedurende dit jaar
ongeveer 600.000 ton bommen in Europa
geworpen, waarvan meer dan de helft in
Duitschland. In de laatste maand zijn op
Duitschland 120.000 ton bommen gewor-
en, hetgeen meer is dan tot hiertoe in
l/2 jaar.
Aken is nu vrijwel omsingeld. De
opening tusschen de beide de stad omsin
gelende legers, bedraagt nu slechts nog
2 K.M. Daar tusschen zouden de Duit
schers dan nu nog kunnen ontsnappen,
doch de wegen, waarlangs zij moeten
trekken, zijn afgesneden of liggen onder
het vuur der Geallieerden.
Ten Noorden en ten Zuiden van Aken
dringen de Amerikanen steeds dieper in
de Siegfriedlinie, thans reeds tot een diepte
van 10 K.M.
Aan de Moezel maakt het derde Ameri
kaansche leger vorderingen.
De Canadeezen bij Hoofdplaat geland.
Onder bescherming van een rookgordijn
zijn de Canadeezen gisteren van uit Ter-
neuzen den Braakman overgestoken en
nabij Hoofdplaat aan den oever der Wester-
Schelde geland. Zij hebben daar twee
kleine bruggenhoofden gevestigd en de
operatie verloopt bevredigend. Deze actie
heeft tot doel de Duitschers, die zich in
Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen verzetten
tegen de Canadeezen, die het Leopolds-
kanaal zijn overgestoken, in den rug aan
te vallen. De Duitschers zitten daar nu
tusschen twee vuren.
Reeds werd een honderdtal krijgsgevan
genen gemaakt,
Andere 'Canadeesche afdeelingen, die
van uit Antwerpen opereeren, naderen in
Noórd-Brabant steeds meer en meer den
Kreekrakdam.
In een latere uitzending is medegedeeld,
dat als gevolg van de van uit Terneuzen
door de Canadeezen uitgevoerde welge
slaagde landingen nabij Hoofdplaat, de
druk op het bruggenhoofd van de Cana
deesche afdeelingen die bezuiden Weste
lijk Zeeuwsch-Vlaanderen het Leopolds-
kanaal zijn overgestoken is verlicht.
De conferentie te Moskou.
In verband met den staf van 50 des
kundigen, die de Ministers Churchill en
Eden op hun reis naaFMoskou vergezelt,
en waaronder men zoowel hooge militaire
als politieke deskundigen aantreft, wordt
afgeleid, dat daar enkele politiekejkwesties
in verband met de toekomst zullen worden
besproken, o.m. de behandeling van
Duitschland *|na2 de SJoverwinning j en fde
bestraffing der oorlogsmisdadigers, terwijl
voorts verondersteld wordt dat de'militaire
besprekingen zullen leiden tot het vast
stellen van het tijdstip en de wijze waarop
men voornemens is Duitschland den
genadeslag toe te brengen.
Een nieuwe Volkenbond.
Gisteren zijn, zoowel te Washington
als te Londen en te Moskou, de voor
stellen bekend gemaakt, omtrent een inter
nationale regeling voor bescherming van
den vrede na den oorlog. Tot die orga
nisatie zullen alle vredelievende volken
kunnen toetreden.
Er zal worden gevormd een Raad, die
bestendig zitting houdt, en een soort inter
nationaal gerechtshof, voor het behandelen
en oplossen van eventueel rijzende inter
nationale kwesties. Deze mogen alleen
langs den weg van onderhandelen worden
opgelost.
Tevens zal een machtsinstituut moeteS
worden gevormd, om desnoods op te
treden tegen volken die zich niet aan de
getroffen regeling zouden houden.
De 4 groote mogendheden Engeland,
de Vereenigde Staten, Rusland en China
(later ook Frankrijk) zullen permanent in
den Raad vertegenwoordigd zijn, terwijl
voor de verdere zetels andere landen bij
verkiezing voor een tijdsverloop van 2
jaar in aanmerking zullen komen. In den
Raad zullen alle landen gelijke rechten
hebben.
Deze voorstellen zijn thans aan de
regeeringen der verbonden volken ter
beoordeeling gegeven.
Dinsdagnamiddag.
Volgens het communiqué uit het Hoofd
kwartier van Generaal Eisenhower wórdt
er in het Zuiden van Westelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen, waar de Canadeezen het
Leopoldskanaal zijn overgestoken, nog
steeds hevig gevochten.
De troepen, die gisteren nabij Hoofdplaat
aan den oever der Wester-Schelde zijn
geland, maken goede vorderingen.
De Canadeezen, die ten Noorden van
Antwerpen naar de Nederlandsche grens
oprukken, hebben plaatselijk terrein ge
wonnen.
Aan den voet van de Vogezen zijn de
Duftschers uit verschillende stellingen ver
dreven.
