PREDIKBEURTEN.
VERDUISTERING.
In verband daarmede is de toespraak,
die de Minister voornemens was te hou
den, voorgelezen.
Er werd daarin herinnerd, dat de
Nederlandsche Regeering op 17 Sept. j.l.
last gaf tot een algemeene spoorweg
staking in ons land. Zij ontveinsde zich,
bij het nemen van het besluit daartoe,
niet, dat daaraan voor het Nederlandsche
volk groote gevolgen vastzaten. Zij meende
evenwel, dat besluit te moeten nemen om
tactische en strategische redenen en omdat
herhaaldelijk dringende verzoeken uit
Nederland, tot het uitvaardigen van dat
bevel, waren ontvangen. Er moest echter
worden afgewacht tot de tijd daarvoor
rijp was. En het was geen toeval, dat
die order werd uitgevaardigd op den dag,
dat de groote luchtoperaties in ons land
tegen den vijand waren begonnen.
Bij een luchtoperatie is het welslagen
voor een groot deel afhankelijk van de
zelfstandige kracht tot doorvechten der
.luchttroepen tot de hoofdmacht met haar
verbinding heeft gekregen en het is dus-
ook van groote beteekenis wanneer men
den vijand kan verhinderen op korten tijd
groote versterkingen te zenden naar of
troepen te concentreeren bij het operatie
terrein waar de luchttroepen zijn neerge
komen. De Nederlandsche Regeering was
dus verplicht in dit opzicht haar gansche
gewicht in de weegschaal te leggen.
En het spoorwegpersoneel heeft de ge
geven order uitgevoerd, wetende wat er
op het spel stond, en het is wel aan het
opvolgen van de gegeven order toe te
schrijven, dat de strijd bij Nijmegen aan
de Waal in ons voordeel is beslist. De
Duitschers konden nu slechts langs om
wegen versterkingen aanvoeren. De spoor
wegstaking heeft aan ons land en aan de
Geallieerden in het algemeen uitmuntende
diensten bewezen, al is het ook dat de
actie bij den Rijn niet geheel ten uitvoer
kon worden gelegd. De krijgskansen
kunnen echter niet steeds vooraf worden
gedecreteerd. Het Nederlandsche spoor
wegpersoneel heeft door zijn moedige
houding het respect der geheele wereld
verworven.
Naar aanleiding van de bewering van
de Duitschers, dat de spoorwegstaking
ernstige gevolgen heeft voor de Neder
landsche bevolking, in verband met de
daaraan verbonden consequenties, vooral
voor de bewoners der groote steden, ten
opzichte van de kolenpositie en de voed
selvoorziening, merkt de Minister op, dat
men dien precairen toestand niet uitsluitend
aan de spoorwegstaking moet toeschrijven.
Die positie was toch precair, aangezien
thans tusschen de Limburgsche mijnen en
de rest van Nederland het front gelegen
is, en al was er geen spoorwegstaking
toch geen kolen naar de Nederlandsche
steden zouden worden aangevoerd.
De rest van Nederland zou evenzeer
van de Limburgsche mijnen geïsoleerd
liggen en de kans dat groote centrales
zullen moeten stilvallen en gasfabrieken
geen gas meer zullen leveren, zoowel als
dat er gebrek aan huisbrand zal komen,
toch evenzeer zou bestaan. Deze moei
lijkheden bestaan dus onafhankelijk van
de spoorwegstaking.
Het is kwalijk tegen te spreken, dat er
hongersnood dreigt indien de bevrijding
geruimen tijd op zich zal laten wachten.
De Regeering heeft dit ook zeer wel over
wogen vóór zij het bevel gaf, maar er
konden toch weinig steekhoudende argu
menten worden aangevoerd tegen de nood
zakelijkheid van de staking, in verband
met de voorgenomen actie tot bevrijding
van ons land, en zij behoort dan ook te
worden voortgezet ten spijt van de po
gingen der Duitschers om het spoorweg
personeel te bewegen zijn taak weer op
te vatten.
De Duitschers hebben o.m. aangeboden
Nederland met Duitsche kolen te bevoor
raden, indien de spoorwegstaking zou
worden opgeheven. De Nederlandsche
bevolking en de Regeering dienen echter
tegen dat Duitsche aanbod slechts één
afwijzend antwoord te hebben. Men moet
de Duitschers volstrekt wantrouwen, want
deze houden, de ervaring leert dat, hun
woord nimmer. Wanneer de spoorwegen
weer zouden gaan rijden, dan misbruiken
zij deze voor het aanvoeren van man
schappen en voorraden naar hun front
om de vrijmaking van ons land te ver
tragen.
De Duitschers zouden onze spoorwegen
gebruiken voor het wegvoeren van onze
voedselvoorraden en de machines en
materialen uit onze fabrieken, waarmede
zij met behulp van hun spoorwegpersoneel
toch reeds begonnen zijn.
Wanneer de spoorwegen weer zouden
gaan rijden en het personeel zich weer
voor het verrichten van zijn werkzaam
heden zou aanmelden, dan zou er geen
sprake meer zijn van een generaal pardon
voor de stakers, die zich dan in den muil
van den leeuw zouden hebben geworpen.
De wijze waarop de Duitschers zijn opge
treden tegen de gezinnen der stakers, de
wijze waarop deze werden gegijzeld en
waarop met hun huisraad is gehandeld,
door het in beslag te nemen en te ver
nielen, laten daaromtrent geen twijfel.
Waqneer de treinen wéér zouden gaan
rijden, dan bood dit een gemakkelijke
manier aan den vijand, om al ons rollend
materieel naar het Oosten weg te voeren,
want daaraan heeft hij zeer groote be
hoefte. dan zou hij ons spoorwegmaterieel
doen verdwijnen, aangezien hij zijn door
en door versleten materiaal slechts kan
aanvullen door roof bij ons.
Maar wat wel het zwaarste motief
is, waarom de staking niet mag worden
opgeheven en moet worden voortgezet, is
de omstandigheid, dat alsdan het Geallieerde
Opperbevel de taak van de stakers, zij
het dan ten koste van veel bloed, zou
moéten overnemen.'
Dit wil zeggen, dat de spoorwegen in
ons land niet mogen functioneeren,
en dat deze indien men zou beproeven
dat toch te doen, van uit de lucht aan
krachtige bombardementen zouden moeten
worden blootgesteld, dat dan ook het
spoorwegpersoneel aan die bombardemen
ten zou zijn blootgesteld, dat dan ons
spoorwegmaterieel aan vernieling zouden
bloot staan en dat het alsdan ook te
vreezen is, dat, ofschoon alle mogelijke
voorzorgen zouden worden genomen~om
de burgerbevolking zoo min mogelijk te
treffen, ook daaronder tal van slacht
offers zouden zijn te betreuren. Ook is
het te voorzien, dat dan aan het spoor
wegnet, niet alleen achter het front, door
het geheele land groote vernielingen
zouden worden toegebracht.
Het op 17 September genomen besluit
is, de balans opmakende, juist geweest
en van opheffing der staking kan nog geen
sprake zijn. Dit zou niet zijn in het
belang van Nederland. Jdet parool is
dus „b 1 ij f t volhouden!" tot de
vijand, met Gods hulp, uit ons land is
geworpen. De Regeering weet, dat zij
met het geven van dit parool handelt in
den geest der strijders. De Regeering
hoopt, dat de' zware offers die hiervoor
gebracht zijn en nog zullen worden, zullen
bijdragen tot een spoedige bevrijding van
het geheele land.
DE WAALBRUG BIJ NIJMEGEN.
In verschillende uitzendingen is gewezen
op het belang, dat blijkbaar ook de
Duitschers hechten aan de brug over de
Waal bij Nijmegen, getuige de vele en
uiteenloopende pogingen die zij hebben
aangewend om die brug te vernielen. Zij
hebben dit beproefd door bombardementen
uit de lucht, doch zonder succes en de
luchtafweer ook van jagers is thans,
naar gemeld wordt, bij Nijmegen al bij
zonder sterk.
Ook is getracht de brug te laten sprin
gen door het leggen van mijnen in de
Waal, terwijl de Duitschers er ook eens
12 duikers in gummipakken op hebben af®
gestuurd. Deze kwamen, zwemmende, met
vlotten waarop explosieve stoffen, de Waal
af met de opdracht die explosieve stoffen
bij de pijlers aan te brengen en dan tot
ontploffing te brengen. Zij zijn echter
stroomafwaarts terecht gekomen, 2 der
mannen zijn gedood en de overigen zijn
gevangen genomen.
DE HAVEN VAN ROTTERDAM.
Uit verschillende berichten is gebleken,
dat Antwerpen als het ware bij verrassing
aan de Duitschers is ontrukt, en in elk
geval zóó tijdig, dat zij geen gelegenheid
hebben gehad hun vernielzucht, waarvan
zij, blijkens de voorbeelden die ook WIJ
kennen en aanschouwen, zoo uitnemend
de kunst verstaan, niet hebben kunnen
bot vieren.
Blijkbaar willen zij die kans niet meer
loopen, en zijn zij, naar uit mededeelingen
in enkele uitzendingen blijkt, reeds thans
aangevangen met het vernielen van de
haveninstallaties en kranen te Rotterdam.
Vrijdagmorgen, 6 October 1944.
Ten Noorden van Aken zijn de Geal
lieerde tanks nu dieper in de Duitsche
linies doorgedrongen ondanks den hevigen
tegenstand der Duitschers, en de tanks
rollen nu de Keulsche vlakte binnen. Zïj
hebben nu Bickersdorf bereikt.
De Canadeezen overschreden bij Put
ten de Nederlandsche grens.
Ten Noorden van Antwerpen hebben
de Canadeezen den Oostelijken oever van
de Schelde van Duitschers gezuiverd. Zij
hebben bij Putten de Nederlandsche grens
overschreden en staan nu op minder dan
10 K.M. van den dam, die Zeeland en
de kust met Noord-Brabant verbindt.
Gisteren is waargenomen, dat de Duit
schers Van het overstroomde eiland Wal
cheren terugtrekken.
De Canadeezen, die het terrein ten
Noorden van Antwerpen van Duitschers
gezuiverd hebben, zijn reeds 13 K.M.
opgerukt en staan nu op ongeveer 5 K.M.
van Tilburg.
Het tweede Britsche leger, dat in de
richting van Arnhem opereerde, heeft
gisteren alle gestelde doelen bereikt.
De in Frankrijk opereerende Geallieerde
legers hebben PortBriand, een der buitenste
vestingen om Metz, veroverd.
Door de R.A.F. is Saarbrücken gebom
bardeerd. Ook is weer een aanval ge
daan op Berlijn en andere steden, terwijl
ook Wilhelmshaven werd gebombardeerd.
Er werd zoo goed als geen tegenstand
van Duitsche jagers ondervonden. 14
bommenwerpers en 5 jagers zijn niet terug
gekeerd.
Na een tijdsverloop van 31/a jaar vechten
thans in Griekenland de Britten weer zij
aan zij met de Grieken voor de bevrijding
van dat land. Toen deze door de Italianen
en Duitschers onder den, voet werden ge-
loopen, zijn de Britten te hulp gekomen,
doch konden het toen op Kreta niet
hoiiden. Ze zijn toen vertrokken, met de
belofte terug te zullen keeren. Die belofte
hebben zij thans gehouden.
Na de bezetting van Patras is thans
de geheele Peleponnesos van Duitschers
gezuiverd. Er wordt daar thans gestreden
over een front van ongeveer 1000 K.M.
Volledige berichten zijn omtrent deze
operaties nog niet beschikbaar, doch het
optreden zoowel in Griekenland als in
Albanië heeft blijkbaar ten doel, de terug
tocht der Duitschers uit den Balkan,
zooveel mogelijk te bemoeilijken. Deze
zullen weinig kans hebben hun land nog
te bereiken.
Toen de Britten op het Grieksche vaste
land zijn geland, werden zij door de be
volking met groote geestdrift ontvangen.
De Duitschers zijn genoodzaakt bij hun
terugtocht uit Griekenland groote voor
raden oorlogsmateriaal achter te laten.
De Poolsche generaal Ronne is nu met
de Polen die in Warschau gestreden
hebben krijsgevangen. De Poolsche op
standelingen zetten echter in verschillende
streken van Polen den strijd tegen de
Duitschers voort.
In het Verré Oosten is de Ned.-
Indische oliehaven Balikpapan door de
Amerikanen gebombardeerd. Bij die ge
legenheid werden 19 Japansche vliegtuigen
omlaag geschoten. Balikpapan wordt als
een der belangrijkste doelen in het Oosten
in den strijd tegen Japan genoemd.
De Amerikanen zullen strijden tot
het einddoel is bereikt.
President Roosevelt heeft gisteren in
een persconferentie gezegd, dat het mogelijk
is, dat de Geallieerden zich vechtende een
weg over den Rijn zullen moeten banen,
doch dat zij den strijd niet zullen opgeven,
vóór het einddoel is bereikt.
Tusschen de Britsche en de Belgische
regeering is een overeenkomst gesloten
waarbij de Belgische franc wordt gestabi
liseerd op 176,25 voor een pond sterling.
Tusschen de Britsche en de Nederland
sche Regeering zou ook een overeenkomst
zijn gesloten in gelijken geest.
Vrijdagmiddag, 6 October 1944.
Opnieuw werd de toespraak voorge
lezen van den Minister-president Prof.
Gerbrandy, betreffende de noodzakelijkheid
der spoorwegstaking, alsook de oproep
van Prins Bernhard voor het beschikbaar
stellen van wapens en ammunitie.
Voorts wordt bericht, dat de Ameri
kanen vooruitdringen door de bres in de
Siegfriedlinie bij Aken en dat thans in de
vlakte bij Keulen de eerste tankslag op
Duitsch gebied plaats heeft. De Ameri
kanen staan thans op 2 K.M. ten Oosten
van Ubach.
Kerkrade is door de Canadeezen bevrijd.
In verband met het oprukken van de
Canadeezen van uit Antwerpen langs
den Oostelijken oever van de Schelde,
kan gezegd worden, dat de strijd om het
bezit van Zeeland is begonnen.
In de morgenuitzending werd in de
mededeeling betreffende het aftrekken der
Duitschers uit het door zeewater over
stroomde Walcheren ook Zuid-Beveland
genoemd, als zijnde overstroomd.
De Canadeezen naderen Breda en Til
burg. Zij hebben contact gemaakt met
de uit het Oosten oprukkende Britten.
De Britten hebben gisteren hun doelen
bezuiden Arnhem bereikt en hebben in
verband daarmede hun aanvallen tijdelijk
gestaakt.
De voor den strijd om Duinkerken ver
lengden wapenstilstand loopt van daag af.
Er schijnen daar nog 15.000 Duitschers
in de stad te zitten. Den soldaten schijnt
te zijn gezegd, dat, als zij het nog kunnen
volhouden tot 15 October, ontzet zal
kunnen volgen door het lanceeren van
Hitler's nieuwe V-wapen.
Meer dan 1000 zware bommenwerpers,
geëscorteerd door honderden jagers,
hebben gisteren een aantal vliegvelden
in Duitschland gebombardeerd.
Bij den aanval op de Duitsche duik
boothaven te Bergen zijn, naar nader
wordt bericht, 4 duikbooten en een drij
vend dok vernield.
Duitsche batterijen op het eiland Korfoe
beschieten de Geallieerde stellingen op
het Grieksche schiereiland Peleponnessos.
Door bommenwerpers zijn evenwel reeds
een aantal dier batterijen tot zwijgen
gebracht.
Bij een vliegtuigenaanval in de Indische
wateren zijn weer 9 Japansche vracht
schepen tot zinken gebracht.
9
2e middaguitzending.
In de tweede namiddaguitzending van
heden heeft de Minister-President alsnog
voor de radio zelf zijn toespraak gehouden,
die in vorige uitzendingen reeds is voor
gelezen.
Voorts werd door Radio-Oranje nog
uitgezonden een waarschuwing van de
Regeering te Londen.
Het is der Regeering bekend, dat in de
provincie Groningen politieagenten, al of
niet vergezeld van N.S.B'ers, rondgaan,
om Nederlandsche mannen te dwingen
voor den vijand te werken bij het aan
leggen van versterkingen. De Regeering
waarschuwt er met nadruk tegen, dat het
aan personeel in overheidsdienst verboden
is hieraan mede te werken. Men moet
alles nalaten, wat de vijandelijke weer
kracht zou kunnen versterken. Wanneer
zij niettegenstaande dit verbod toch -der
gelijke handelingen plegen, dan begaan
zij, onder den huidigen stand van den
strijd tegen den vijand, een misdaad tegen
eigen land en volk.
Een later bericht meldt, dat de strijd
om de Zeeuwsche Eilanden nu feitelijk
is begonnen. De uit Antwerpen Noord
waarts voortrukkende Canadeezen dreigen
de zich nog op de overstroomde eilanden
Walcheren en Zuid-Beveland vertoevende
Duitsche afdeelingen den weg voor een
terugtocht af te snijden.
De positie van de zich nog in Nederland
bevindende Duitsche afdeelingen wordt
voortdurend gevaarlijker. De Geallieer
den dringen van 2 zijden ook meer en
meer naar Tilburg op. Tilburg is een
belangrijk knooppunt voor een even-
tueelen aftocht van de Duitschers. De
Canadeezen breiden hun seyant ten Oosten
der Wester-Schélde voortdurend uit, ter
wijl de Polen dit doen uit Oostelijke rich
ting.
Ten Zuiden van Arnhem zijn gisteren
met gunstig resultaat operaties uitgevoerd.
De wapenstilstand bij. Duinkerken was
van morgen afgeloopen. Naar verluidt
is de bevelhebber, generaal Von Kliige,
een broer van den bekenden Duitschen
generaal, dezer dagen per schip uit Duin
kerken ontsnapt.
ZATERDAG 7 OCTOBER 1944.
Ned. Hervormde Kerk.
TERNEUZEN. 5 u.. Avondgebed.
ZONDAG 8 OCTOBER 1944.
Ned. Hervormde Kerk.
TERNEUZEN. 10 u., Ds. J. C. Sickesz,
bed. H.A.2.30 u., Dr. L. J. Caze-
mier, bed. H.A. en dankzegging.
SLUISKIL. 10 u., Dr. L. J. Cazemier,
bed. H.A. 2.30 u., geen dienst.
Gereformeerde Kerk.
TERNEUZEN. 10 u. en 3 u., Ds. G.
W. van Houte, voorber. H.A.
Gereformeerde Gemeente.
TERNEUZEN. 9.30 u., 2 u. en 5.30 u..
leesdienst.
Oud-Gereformeerde Gemeente.
TERNEUZEN (Vlooswijkstraat). 9.30 u.,
2 u. en 5.30 u., leesdienst.
TERNEUZEN (Nieuwediepstraat). 9.30
u. en 2 u., leesdienst.
Roomsch-Katholieke Kerk.
TERNEUZEN. 7.30 u„ 9 u. en 10.30 u-
H.H. Missen; 2.30 u., Lof.
Zonsopkomst
7
Oct.
6
u.
51
m.
Zonsondergang
7
Oct.
18
u.
04
m.
Zonsopkomst
8
Oct.
6
u.
52
m.
Zonsondergang
8
Oct.
18
u.
02
m:
Zonsopkomst
9
Oct.
6
u.
54
m.
Zonsondergang
9
Oct.
18
u.
0
m.
Zonsopkomst
10
Oct.
6
u.
56
m.
Zonsondergang
10
Oct.
17
u.
58
m.
Zonsopkomst
11
Oct.
6
u.
58
m.
Zonsondergang
11
Oct.
17
u.
56
m.
Zonsopkomst
12
Oct.
6
u.
59
m.
Zonsondergang
12
Oct.
17
u.
54
m.
Zonsopkomst
13
Oct.
7
u.
01
m.
Zonsondergang
13
Oct.
17
u.
51
m.
9 October Laatste Kwartier.
17 OctoberNieuwe Maan.
Verduisteren van een kwartier vóór
Zonsondergang tot een kwartier na Zons
opkomst.
N.V. Drukkerij Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
