1
HERLEVING.
De krijgsverrichtingen.
eerst Axel bevrijd worden uit de handen
der Duitsche troepen. Hierbij werden
vele gevangenen en materiaal buitgemaakt.
De bevrijding van A*el en Terneuzen
zal steeds blijven voortleven in de herin-
nering van de Poolsche soldaten De
Polen, die zooveel jaren voor de vrijheid
hebben gevochten, weten wat bevrijding
beteekent.
Door het storten van gemeenschappelijk
bloed op Nederlandschen bodem, zijn "de
vriendschapsbanden tusschen Nederland
en Polen nog sterker geworden.
Z.K.H. PRINS BERNHARD
bczoekt Maastricht.
Maandag 18 September heeft Z.K.H.
Prins Bernhard onverwacht een bezoek
gebracht aan Maastricht.
Z.K.H. was in Belgie per vliegtuig
opgestegen en landde in den middag.
Bij zijn aankomst op Nederlandschen
bodem werd Z. K. H. hartelijk verwelkomd
door burgemeester Jhr. Mr. W. Michiels
van Kessenich.
In auto's werd naar het Vrijthof ge-
reden, waar de Prins door de van geest-
driftig laaiende bevolking werd toegejuicht.
In een korte toespraak heeft Z. K. H.
voor de enthousiaste ontvangst bedankt
en zijn groote vreugde betuigd met de
bevrijding van Maastricht en de hartelijke
groeten overgebracht van de Koningin en
de Prinses.
De Commissaris der Koningin in Lim-
burg Mr. Dr. W. G. A. van Sonsbeeck
is Maandag te Maastricht teruggekeerd
en kon enkele uren later Z.K.H. Prins
Bernhard op Nederlandschen bodem be-
groeten.
Zondagnamiddag 24 September 1944.
Groote formaties R.A.F. bommenwer-
pers hebben vannacht Munster, Bochum
en Neusz bij Dusseldorf gebombardeerd.
22 toestellen keerden niet terug. Gisteren
is Walcheren gebombardeerd.
De Duitschers hebben geprobeerd met
een tankaanval de toevoer over land naar
de sector van Arnhem te onderbreken.
Zij werden bloedig afgeslagen en het ge-
lukte de Engelschen de doorvoer-corridor
nog te verbreeden.
De Engelschen bereikten de zuidelijke
oever van de Lek.
Oostelijk van Aken ontmoeten de ge-
allieerden verbitterde tegenstand, doch zij
maken desniettegenstaande vorderingen.
In de sector Moezel staan zij 16 K.M.
voorbij Luneville. Mory, 15 K.M. ten
Noorden van Nancy, werd veroverd.
In Italie is de geheele Gotic-linie, met
uitzondering van het uiterste Westelijke
einde, door de Duitschers prijsgegeven. Zij
vechten echter fel om de Po-vlakte te
behouden. De- geallieerde legers staan
nog maar 25 K.M. van Boulogna.
In Frankrijk is een nieuw geregeld leger
opgericht onder leiding van den Minister
van Oorlog. Het bestaat grootendeels
uit leden van de Fransche vrijscharen.
In Denemarken hebben de Duitschers
geprobeerd den Koning te arresteeren,
Patriotten hebben dit weten te voorkomen
en bewaken den Koning.
De Finnen zijn den aanval op de
Duitschers begonnen omdat deze op den
gestelden tijd het land niet hadden verlaten.
Het geallieerde hoofdkwartier maakt
bekend, dat bij een onderzoek is gebleken
dat van 4370 buitgemaakte granaten 1312
stuks onbruikbaar waren en het brengt
dank aan de saboteurs, die dit in de
Duitsche fabrieken hebben weten klaar
te spelen.
Bijna geheel Estland is nu door de
Russen bezetmeer dan 250 plaatsen
werden genomen.
Latere berichten.
De situatie van de luchtlandingstroepen
Ons volk maakt zich gereed, om zijn Vorstin te ontmoeten
Hoe klopt ons hartHoe trekt de oude band
Met vreugdetranen zullen we onze Koningin begroeten.
Een golf van geestdrift gaat er over t Vaderland.
Ook naar de drie Prinsesjes strekt zich ons verlangen,
Naar 't Prinselijk gezin in zijn geheel.
Wij zullen straks met vreugd hen al te saam ontvangen,
Als zij terug zijn uit het verre werelddeel.
Hoe zoet, het wederzien na deze lange scheiding
Vol weemoed staarden we op den leegen troon
Wij hunkerden naar 't blijde uur, waarop de leiding
Weer kwam aan de beminde Draagster van de kroon.
Intusschen denken wij vol eerbied aan de dooden
Ook onze jongens volgen wij van stap tot stap
Ach, werd hun spoedig de gelegenheid geboden,
Terug te keeren uit hun harde vreemd'lingschap
Te zwaar zijn de offers en te schrijnend zijn de wonden
Te veel is er geleen te grievend is de hoon
Te deerlijk is het vaderlandsche erf geschonden
Neen, wij begeeren geen luidruchtig feestbetoon.
Laat stille dankbaarheid ons aller hart vervullen,
Dat wij gered zijn uit zoo groot gevaar
Hoe groot, dat zal 't historieblad ons eens onthullen,
Als 't meldt, wat zich heeft afgespeeld van jaar tot jaar.
Dan zullen wij ook beter dan voorheen beseffen,
Wat kostelijke goed'ren vrede en vrijheid zijn,
En, door 't gemis geleerd, de juiste midd'len treffen,
Om nimmer meer te komen in zoo groote pijn
4 1
Een stille wensch Mocht ons de Koningin vereeren
Met een bezoek aan ons Zeeuwsch-Vlaamsch gewest,
Hoe dankbaar zouden wij dat hoog bezoek waardeeren,
Ons Haar vertoonen op ons allerbest
Doch, of Zij wel of niet hierheen komt, wij beloven
Haar onze trouw en heffen, een van zin,
De eeuwenoude leuze aan „Oranje boven
Lang leve onze dierb're Koningin
Terneuzen, 26 September 1944.
J. K.
rond Arnhem zijn door de aangekomen
versterkingen aanzienlijk verlicht. De
strijd is echter nog niet beslist.
Bij de laatste landingsoperaties gingen
14 eigen jagers verloren en werden 27
Duitsche toestellen afgeschoten.
De B. B. C. perschef zeide van middag
in zijn overzicht, dat het slagen van de
operaties bij Arnhem van het grootste
belang zijn. Men zal alles op alles zetten
om het gestelde doel te bereiken, daar
het welslagen van het opgezette plan
nauw verband houdt met den duur van
den oorlog.
Verder stelde hij de groote geallieerde
overmacht in de lucht scherp in het licht
door mede te deelen dat niettegen^taande
massa's noodig waren voor de lucht-
landings-operaties, ter zelfder tijd nog
circa 1000 zware bommenwerpers naar
Duitschland konden worden gezonden.
Voor de Baltische kust zijn 11 Duitsche
troepentransportschepen tot zinken ge
bracht.
Zondagavondberichten
H. M. Koningin Wilhelmina heeft een
bedrag van 500.000 gulden beschikbaar
gesteld voor de nagelaten betrekkingen
van de slachtoffers in de Nederlandsche
Ondergrondsche Verzetbeweging.
Ten Wes'ten van Arnhem hebben de
Para-troepen Noordelijk en Zuidelijk van
den Rijn contact met elkaar gekregen, zij het
nog slechts met behulp van booten die
onder zwaar vijandelijk artillerievuur over-
gestoken zijn.
Felle gevechten bij Groesbeek.
Aan den aanvoer van versterkingen door
de lucht op Zaterdag bij Arnhem en op
andere plaatsen hebben 1500 transport-
vliegtuigen deel genomen.
In de Betuwe nemen de gevechten in
hevigheid toe.
De strijd zal eerst beslist zijn, als er een
vaste verbinding over den Rijn tot stand
is gebracht. Dit behoeft niet de Rijnbrug
bij Arnhem te zijn doch kan ook door
een elders te maken overgang bewerk-
stelligd worden.
De Minister van Justitie, aan het woord
voor Radio-Oranje, heeft een aantal be-
palingen bekend geraaakt die ingevoerd
zullen worden direct na 'de bevrijding.
Als geheel nieuw voor Nederland noemde
hij de instelling, naast de rechtbanken,
van tribunalen. De rechtspraak zal iTi het
bijzonder „snel" zijn. Onder de nieuwe
strafbepalingen noemde hij o.m. de invoe-
ring van de doodstraf, het inrichten van
concentratiekampen voor lieden, die met
den vijand hebben samengewerkt. Van
hen, die zich aan den vijand hebben be-
voordeeld, hetzij door aanneming van
weermachtswerken of het uitvoeren van
dergelijke werken tegen betaling, zal het
vermogen in "beslag worden genomen;
afgezien nog van op te leggen vrijheids-
straffen, die varieeren van 3 lot 20 jaar
of levenslange gevangenisstraf..
Maandagmorgenberichten.
Voorposten hebben de Lek overschreden
en Engelsche tankttoepen hebben de Lek
bereikt.
Bij Nijmegen wordt op Duitsche bodem
gevochten n.l. bij Kleef.
Zuidoostalijk van Eindhoven staan ge
allieerde troepen bij Maaseyk.
Duitsche troepen die zich nog Oostelijk
van Antwerpen tfevinden zijn teruggevallen
op het kanaal van Turnhout.
In Calais zitten 5000 Duitschers inge-
sloten.
In Noord Estland en Noord Letland
zijn 650 plaatsen bezet.
Voor de Baltische kust zijn weer 5
Duitsche transportschepen, waaronder een
van 15000 ton, tot zinken gebracht. Dit
brengt het totaal in drie dagen op 16 stuks.
Maandag 25 September, 5 uur n.m.
De heldhaftige troepen bij Arnhem staan
er, nadat zij versterking hebben ontvangen,
veel beter voor. Er wordt nog zwaar
gevochten.
Ten Noorden van Vechel, is alles van
Duitschers gezuiverd.
Beek bij Nijmegen is veroverd. Keur-
troepen van de S.S. zijn daar na hevige
gevechten, die 2 dagen en 2 nachten
duurden, teruggeslagen. De troepen staan
nu minder dan 60 KM van Essen. De
Zuid-Willemsvaart is overgestoken en
troepen zijn opgerukt tot bij Deurne.
De aanvoercorridor via Eindhoven naar
Nijmegen, is nti stevig in jhpnden van de
Geallieerden.
In Italie trekken de Geallieerde legers
door de Gotic-linie de Po-vlakte binnen.
Russen en Roemeenen zijn de Hongaar-
sche grens overgetrokken.
De Japansche vloot heeft de Filipijnen
verlaten.
Vannacht verschenen weer eenige vlie-
gende bommen boven Engeland en ver-
oorzaakten schade en slachtoffers.
De Koning van Engeland verleende aan
Koningin Wilhelmina de Orde van de
Kousenband. H. M. is de eenige vrouw,
die met deze orde versierd is.
Bij de plechtigheid, van de uitreiking,
die in grooten eenvoud plaats had, was
ook Prinses Juliana aanwezig.
Latere berichten.
De versterkingen voor de Paratroepen
zijn blijkbaar juist op tijd gekomen, althans,
volgens correspondenten van het front,
is de toestand geconsolideerd.
Tusschen Nijmegen en Grave zijn Duit
sche tankaanvallen afgeslagen.
De zich tusschen Antwerpen en Eind
hoven fcevindende Duitsche troepen hebben
zich achter het Turnhoutkanaal terugge-
trokken.
Geallieerde verkenners hebben gecon-
stateerd, dat de Duitschers zich vanaf de
Nederlandsche kust terugtrekken achter
een lijn, die getrokken kan worden van
de Zuiderzee tot Arnhem.
Duitsche berichten melden, dat belang-
rijke luchtlandingsoperaties boven Holland
hebben plaats gehad onder dekking van
een ongekend sterke luchtmacht en dat
alle inspanning van de Duitsche weer-
macht vereischt wordt om een doorbraak
te voorkomen. Dit bericht komt, nadat
eerst een bericht was gelanceerd, dat de
geallieerde landingen totaal mislukt waren.
In Estland en Letland hebben de Duit
schers nog slechts 2 havens tot hun be-
schikking om hun troepen af te voeren.
Dinsdagmorgen 26 September 1944.
Bij Oosterbeek is de situatie van de
Paratroepen verbeterd.
De J Duitschers hebben het tempo van
den strijd niet kunnen volhouden; hun
aanvallen worden flauwer.
Het doel van de operaties van de
lychtlandingstroepen is geweest om alle
bruggen over de Maas, Waal en IJsel
onbeschadigd in handen te krijgen. De
Maas- en de Waalbrug zijn intact ver-
J
smeermiddelen en brandhout, behalve hout
dat verkregen kan worden door het onder
militaire leiding gebruiken van bossen.
Wijze van verschaffing.
3. In overeenstemming met paragraaf
1 hierboven, zal de Opperbevelhebber
tot het tijdstip dat andere regelingen y^st-
gesteld zijn, bevoegd zijn om zich diensten
van burgers, kwartieren, verstrekkingen,
gebruik van land en gebouwen, vervoer
en andere diensten te verschaffen, voor
de militaire behoeften van zijn Commando.
gesteld, zullen deze streng in acht genomen
worden door de Geallieerde Expeditie-
strijdkrachten.
5. Indien mogelijk zal inkwartiering
tenuitvoer gelegd worden door tusschen-
komst van de plaatselijke Nederlandse
burgerlijke autoriteiten en Nederlandse
officieren voor Civil Affairs.
Officieren van de Geallieerde Expeditie-
krachten, die de inkwartiering regelen,
zullen de burgerlijke autoriteit voorzien
van een lastgeving, die het volgende zal
bevatten
gesloten met Groot-Britannie en de Ver-
eenigde Staten van Amerika.
De voornaamste bepalingen van deze
overeenkomsten zijn
Ten eerste: de getroffen overeenkomsten
tasten op geenerlei wijze aan de souve-
reiniteit van de J^ederlandsche Regeering.
Ten tweedeGeneraal Dwigth D.
Eisenhower, in zijn hoedanigheid van
Opperbevelhebber van de Geallieerde
strijdkrachten, zal in gebieden waar militaire
operaties ondernomen worden in feite
beschikken over de volledige bevoegdheid
Koninklijk Besluit d.d. 4 September 1944
no. 1, ben benoemd tot Commissaris van
het Militair Gezag in de Provincie Zeeland.
Het bureau van het Militair Commissariaat
is voorloopig gevestigd te Axel.
Het Militair Gezag is een tijdelijke in
stelling, welke o.a. tot taak heeft zoo
spoedig mogelijk de burgerlijke bestuurs-*
organen wederom normaal te doen func-
tioneeren en de schakel te vormen tusschen
de geallieerde legerautoriteiten en de
burgerbevolking. Bovendien is het Militair
Gezag belast met de handhaving en het
a v xjiauuoim* L3tccnivwi> ucnunc, unc>
