WALCHEREN.
den aard der zaak wel een belooning
krijgen, maar waardoor de opbrengst
der bus daalt. Dit is eene omstandigheid
waarin de K. van zelfsprekend geen wij
ziging kan brengen; niettemin spreekt t
bestuur de hoop uit, dat deze achter
uitgang een volgend jaar weer zal wor
den ingehaald.
Het aantal contribuanten liep terug
van 386 tot 367, een totaal voor een
vereeniging, die toch over geheel Zee
land werkt, aan den lagen kant. De
tijdsomstandigheden doen niet verwach
ten, dat hierin spoedig verandering zal
komen; desondanks wekt het bestuur
allen, die met het doel der Vereeniging
sympathiseeren, op, lid te worden, de
contributie bedraagt ten minste 1.
De rekening van den penningmeester
sloot met een eindcijfer van 23463.
Coöperatie „De Vooruit" te Middelburg.
Aan het 29ste jaarverslag van de
Coöperatieve Verbruiksvereeniging „De
Vooruit", loopende over het vereeni-
gingsjaar 19311932, en uit te brengen
in de algemeene vergadering op 9 De
cember a.s., ontleenen wij het volgen
de:
Het ledental vermeerderde door toe
treding met 76 en verminderde door af
voer van zgn. papieren leden en enkele
opzeggingen, met 58„ het steeg daardoor
van 586 tot 604. De winkelomzet steeg
met 3.316 tot -61.086; de bakkerijom-
zet daalde met 1.338 tot 40.095. De
ze daling is voor het grootste deel toe
te schrijven aan het minder koopen van
koek en dergelijke, want het aantal stuks
brood steeg met ruim 5000. Als bijkan
toor der Coöperatieve spaarbank is bij
De Vooruit ingelegd 11.439, tegen
8.338 het vorige jaar. Opgenomen is
12.072 tegen 2.129 vorig jaar. Het
saldo der inlagen per 31 December j.l.
bedroeg met inbegrip van rente 21.514
en bij het hoofdkantoor 2.409.730.
Op initiatief van „de Handelskamer"
ontvingen in December j.l. al de werk-
looze leden een pakket ter waarde van
3.37% als nieuwjaarsgave, en wel in
totaal 126 pakketten. Ter gelegenheid
van den Coöperatorsdag ontvingen alle
Middelburgsche werkloozen een doosje
met 10 HAKA-sigaren.
Wegens ziekte en moederschap keer
de de Coöperatie 429 uit. Het bestuur
stelt voor uit te keeren 8 pet. over het
broodgebruik en 5 pet. over het ver
bruik van kruidenierswaren (v.j. 8 en 4
pet.)
RAAD VAN VROUWENPOLDER
Opheffing beide o. 1. scholen.
VROUWENPOLDER. Vrijdagmiddag
vergaderde de raad. Afwezig de heer
Arendse. De voorzitter deelde mee
dat het bedrag der normale en extra
subsidie over het 2e kwartaal 1932 ver
schuldigd ingevolge het werkloosheids
besluit 1917 is vastgesteld op resp. f 50
en f 10, dat de vermindering ingevolge
de wet van 18 Maart 1932 (het kortings
wetje) voor 1932 tot en met 1933 is vast
gesteld op f 74.
De opbrengst van het aandeel in de
gemeentefondsbelasting 1931-'32 is na
der vastgesteld op f 1192, en dat bericht
is ontvangen dat de gemeente aan op
brengst gem. opcenten R. I, Bel. en G.
I. Bel. over 1931 -'32 nog te goed heeft
resp, f 23 en f 57,
Het bekende adres van het gemeen
tebestuur van St. Maartensdijk werd
m. a. st. voor kennisgeving aangenomen.
Van D. L. Broeder en vijf anderen
was een verzoek ingekomen het voet
pad van den Molenweg naar den Plat-
teweg weder in goeden staat te bren
gen. Door de heeren Cevaal en Hu-
brechtse was indertijd verzocht bedoeld
voetpad van den ligger af te voeren. B.
en W. stellen voor tot afvoering van
den ligger der wegen en voetpaden van
de navolgende voetpaden, lo. het voet
pad loopende van af S. A. Goedbloed
naar den Zeedijk; 2o. het z.g.n. Molen
wegvoetpad; 3o. het z.g.n. Bergvoet-
pad; 4o. het schooierspad en 5o. het
voetpad loopende langs het thans ver
harde gedeelte van den Schellaschen
weg (3) en wel op grond dat genoemde
voetpaden h. i, overbodig zijn geraakt.
De heer Kesteloo is tegen af
voering op grond dat daarmede een
stuk landelijk schoon vèrloren gaat,
genoemde voetpaden worden, vooral
des zomers veel door het wandelend
publiek gebruikt. Hij is overtuigd dat
de belanghebbenden bij het voortbe
staan van genoemde voetpaden belang
hebben en door een besluit tot afvoe
ring nog al sterk worden getroffen.
De heer Dingemanse zet uiteen
dat de hier bedoelde voetpaden niet
meer gebruikt worden en z.i. derhalve
overbodig zijn, zoo ze nog gebruikt
worden is het meer voor genot.
De heer Langebeeke zegt dat als
in den z.g.n, hoek woonachtig geweest
is, men dan weet een voetpad op juiste
waarde te schatten.
Het voorstel werd met 4 tegen 2 st.
(die van de heeren Kesteloo en Lan-
beeke) aangenomen.
B. en-W. stellen voor afwijzend te
beschikken op de verzoeken van de afd.
Vrouwenpolder en Veere-Gapinge van
de Vereen. „Het Groene Kruis" de ge
meentelijke subsidie voor 1932 en vol
gende jaren wederom te brengen op
f 100 per afdeeling daar de gemeente
in vergelijking tot andere gemeenten
voor dit doel een zeer hooge subsidie
geeft. De heer Kesteloo is van oor
deel dat de afd. Veere-Gapinge werke
lijk meer steun noodig heeft dan de afd.
Vrouwenpolder, hij wil de subsidie voor
Veere-Gapinge brengen op 100 en die
voor de afd. Vrouwenpolder op 50 per
jaar. De Voorzitter zeide van oor
deel te zijn dat juist de afd. Vrouwenpol
der om subsidieverhooging heeft ge
vraagd, omdat zij verwachtte, dat, zoo
zij geen verhooging van subsidie aan
vroeg, de Raad in de door den heer
Kesteloo aangegeven zin zou besluiten.
De heer van Dis deed uitkomen, dat
nu Vrouwenpolder bij Serooskerke is
gevoegd, deze afd. in veel gunstiger po
sitie verkeert dan het geval was toen die
afd. bij Veere-Gapinge behoorde, toen
werd de afd. Vrouwenpolder zeer stief
moederlijk behandeld, terwijl zij thans
door de zuster uit Serooskerke gehol
pen wordt op voordeelige wijze, de afd.
Veere-Gapinge is er zelf de schuld van
dat zij thans Vrouwenpolder mist. Na
verdere bespreking werd het voorstel
om afwijzend op de adressen te beschik
ken met 5 tegen 1 stem (die van den heer
Kesteloo) aangenomen,
M. a. st. werd besloten in de vacature
Bolier tot ambtenaar bedoeld bij de Wo
ningwet te benoemen den heer Jac.
Suurmon met ingang van 1 Januari 1933,
op een jaarwedde van f 25.
G. de Nood e.a. verzoeken den in
gang van de z.g.n. Louwersen's baan in
de afd. Gapinge van gemeentewege te
verbeteren, daar deze door daar ter
plaatse keerende auto's zoodanig wordt
stuk gereden dat adressanten niet we
ten hoe hun woningen te verlaten of te
bereiken en B. en W. stellen den Raad
voor genoemde ingang in het voorjaar
1933 van gemeentewege met brik te
doen bekanten, waartoe m.a.s. werd be
sloten.
De heer Kesteloo zeide dat dit
besluit hem aanleiding geeft den Raad
voor te stellen ook van gemeentewege
over te gaan tot het bekanten van het
nog onverharde gedeelte voor de aard
appelbewaarplaats in de afd, Gapinge,
daar toch in een vroegere vergadering
besloten is bedoeld wegsgedeelde met
keien te bestraten. De Voorzitter
zeide hier ook veel voor te voelen, dat
bedoeld wegsgedeelte niet meer is be
straat, kwam door dat er geen keien
meer beschikbaar waren. Na verdere be
spreking werd m.a.s. besloten ook dit
wegsgedeelte met brik te doen bestra
ten, zoo de Landbouwvereeniging de kos
ten van het straatwerk voor hare re
kening neemt.
Overeenkomstig het voorstel van B.
en W. werd m.a.st. besloten tot vaststel
ling van de gewijzigde verordening als
bedoeld bij de artt. 10 en 43 der Drank
wet, en tot vaststelling van een veror
dening op het Agentschap der Arbeids
bemiddeling en werkloosheidsverze
kering in de gemeente.
De Voorzitter deelde mede dat
de totaalkosten van het verharden van
een gedeelte van den Schellachschenweg
hebben bedragen 2753, waarvan door
den Polder Walcheren wordt bijgedra
gen 249, zoodat voor rekening der
gemeente en van aangelanden blijft
2504.,
B. en W. stellen voor van het over
schietende bedrag ad 2504 vöor reke
ning der gemeente te nemen een bedrag
van 504, en de overblijvende 2000
vermeerderd met de rente van de voor
dat bedrag aan te gane geldleening tot
dekking van het overschietende bedrag
der kosten van verharding te vinden
door de invoering van een baatbelasting
die gedurende 20 achtereenvolgende ja
ren van belanghebbende landeigenaars
zal worden geheven en welke belasting
jaarlijks tenminste 150 zal moeten op
brengen. Genoemd bedrag zal kunnen
worden verhaald op de eigenaren van
ongeveer 28,26,53 ha. grond hetgeen
neer komt op een bijdrage van 5 per
ha. B. en W. stelden derhalve voor tot
vaststelling van een verordening op de
heffing en invordering van een baatbe
lasting te besluiten ad 5 de ha.
Nadat de door B. en W. gemaakte
ontwerpverordeningen regelende, de hef-
EEN LEVEND SINTERKLAAS
GESCHENK.
Wij bedoelen met dit geschenk geen
kanariepietje, geen Fox, geen poes of
duif, maar een plant, bekend als Lady
slipper, Vrouwenschoentje, Cypripedium
insigne, dus een Orchidee, een van de
upper ten in het plantenrijk, die met
succes in de kamer te kweeken is. U
begrijpt, dat zoo'n bloeiend geschenk in
het hartje van den winter bijzonder
welkom is.
Vertellen wij eerst iets over de plant,
de bloem en de behandeling. Het is u be
kend, dat de duizenden orchideeën in
twee groepen verdeeld worden n.l. de
epiphytische of van de lucht levende en
de terrestische of in de aarde groeiende.
Ons geschenk groeit in de aarde op de
bergen van den Himalaya, soms op 2000
meter hoogte. Voor den kweeker wil dit
zeggen dat de temperatuur niet hoog be
hoeft te zijn.
De bladeren zijn licht groen, langwer
pig en ongeveer 2 c.M. breed. Zij her
inneren er aan, dat zij ingeschreven is bij
de groep der Monocotyledonen of Een-
zaadlobbigen. Wanneer de bladeren van
de boomen vallen, komen de behaarde
purperkleurige bloemstengels te voor
schijn die er aanvankelijk vreemd uit
zien, dit komt omdat de knoppen en
fing en invordering van een baatbelas
ting artikelsgewijze zijn behandeld, werd
m. a. st. daarna besloten om deze belas
ting te heffen gedurende 1933 tot en
met 1952. Daarna werd m.a.s.t besloten
tot het aangaan van een geldleening
groot 2000, tegen een rente van ten
hoogste 5 pCt. 's jaars, af te lossen in
20 achtereenvolgende jaren.
De Voorzitter deelde mede, dat
de totaalkosten van de verharding van
het Kortewegje hebben bedragen
653, waarvan door belanghebbenden
een bedrag van 392 zal worden ge
dragen, zoodat voor dekening der ge
meente blijft een bedrag van 260.
Besloten werd te trachten de door
belanghebbenden toegezegde bijdragen
in eens te innen, in welk geval geen lee
ning voor dat werk zal behoeven te wor
den gesloten, daar dan het ten laste der
gemeente blijvende bedrag uit den ge
wonen dienst van 1932 zal kunnen wor
den bestreden.
De Vereen. Vreemdelingenverkeer te
Vrouwenpolder verzoekt verharding van
den Langeweg, dit zou volgens adres
santen niet alleen een verbetering ge
ven doch tevens werkverschaffing.
B. en W. zijn tot de slotsom gekomen
dat deze verharding minstens een be
drag van 3000 van de gemeente zal
vorderen, waartegen slechts een inkomst
aan baatbelasting staat van plus 150
zoodat de gemeente jaarlijks minstens
100 zal moeten bijpassen.
Na bespreking werd met algemeene
stemmen besloten B. en W. opdracht te
geven nadere voorstellen te dezer zake
te doen onder overlegging van alle noo-r
dige gegevens.
Na breedvoerige bespreking werden
B. en W. uitgenoodigd tot het ontwer
pen van een nieuwe verordening op de
heffing en invordering van begrafenis
rechten.
D.e pensioensgrondslag van den gem.-
ontvanger werd ingaande 1 December
1932 vast gesteld op 470, en de pen
sioensgrondslag van den ambtenaar be
last met het woningtoezicht met ingang
van 1 Januari 1933 op 25,
De O. L. onderwijs-kwestie.
De Voorzitter deelde mede, dat
B. en W. nu de met Veere en Oostka-
pelle aangegane gemeenschappelijke re
gelingen als bedoeld bij art. 19, 4e lid
der L. O. Wet door Ged. Staten zijn
goedgekeurd, zij den Raad volgens de
hen door hem gegeven opdracht voor
leggen een berekening van de kosten
verbonden aan het O, L. Onderwijs in
de gemeente. B. en W. hebben daartoe
een tijdvak van zes jaar genomen en wel
van 1926 tot en met 1931, de kosten
hebben na aftrek van het geïnde school
geld over die jaren voor de gemeente
bedragen respectievelijk 937, 865,
862, 828, f 925 en 820 voor resp.
31, 28%, 26%, 23%, 24%, 22% kind,
alzoo per kind en per jaar resp. 30,
30, f 32, 34, 37 en 36, ongeacht
de over die jaren uitbetaalde jaarwed
den aan de betrokken schoolhoofden.
Andere gegevens stonden B. en W. niet
ten dienste daar een overzicht van de
totale bezuiniging in geval van ophef-
fig der scholen niet juist kan worden
weergegeven, men zou dan met vermoe
delijk berekende cijfers moeten gaan
werken hetgeen B. en W. niet wensche-
lijk voor kwam.
De Voorzitter deed voorts nog
voorlezen een van het Bestuur van den
kring „Walcheren" van de Vereeniging
„Volksonderwijs" ontvangen motie,
waarbij op het behoud van ten minste
één der scholen wordt aangedrongen,
alsmede het adres van G. de Nood en
80 anderen, houdende verzoek niet tot
opheffing van beide scholen te besluiten,
doch zeker één der scholen te laten
voort bestaan.
De heer Van Dis vindt dat de door
B. en W. verstrekte cijfers meer dan
genoeg zeggen, zooals uit die gegevens
blijkt, wordt de school te Vrouwenpol
der door 7% kind bezocht, waarvan 3
behooren tot de gemeente Serooskerke
(W.) en die te Gapinge thans door 9%
jeugdigen toestand in een krachtig ont
wikkelde scheede opgeborgen zijn. Ten
slotte komt de knop er door en ontplooit
zich streep na streep. Dit groeiproces te
volgen is op zichzelf reeds een genot.
Wij komen voor een open bloem in ex
tase en beprijpen maar weinig van de
bloembladeren onderling. Mogen wij u
helpen?
ziet natuurlijk dadelijk, dat er twee
kransen van bloembekleedselen zijn, de
buitenste bestaat uit twee bladeren, een
naar beneden gericht en een naar boven
staand. Het laatste noemen wij de vlag
en imponeert door houding, door vorm
en teekening. De fraai gegolfde rand is
wit, de rest citroen geel waarop groote
en kleine bruinroode stippen en vlekjes
fraai uitkomen. Dat dit bloemblad uit
twee deelen is opgebouwd valt dadelijk
in het oog. Hiermede zijn de drie sepalen
behandeld. Nu komen de petalen aan de
beurt en van dit trio maakt het schoentje
een bijzonderen indruk, vooral door den
vorm. Het glanst lederkleurig en is zoo
ingericht, dat de insecten bij de meeldra
den kunnen komen. Dit lipje of labellum
is het kenmerk van de over de gansche
wereld voorkomende orchideeën. Het
stuifmeel is niet melig maar is tot
klompjes vereenigd. U kunt dat prachtig
waarnemen bij onze Orchis maculata,
welke op veengronden veel voorkomt.
Als u een dun potlood in de bloem steekt
en u trekt het terug, dan zitten er op
kind, waarvan 1 kind behoorende tot de
gemeente St. Laurens, dat zegt z.i. meer
aan genoeg, dit alles te samen geeft hem
de vrijheid om staande deze vergadering
den Raad voor te stellen tot opheffing
van beide scholen te besluiten.
De heer Kesteloo zeide zeer ver
rast te zijn door het voorstel van den
heer Van Dis, z.i. is niemand van de
raadsleden op dergelijk verstrekkend
voorstel ingewerkt en zou gaarne gron
den aangetoond zien waarop het voor
stel van den heer Van Dis berust. Spr.
zeide van B. en W. cijfers verwacht te
hebben die grondig aantoonen welk
voordeel aan de opheffing verbonden is,
of de opheffing wel voordeel voor de
gemeente zal opleveren en of wel vol
doende rekening is gehouden met het
feit dat hier een groot deel der bevol
king in haar goed recht wordt aange
tast. De V oorzitter antwoordde
dat B. en W. onmogelijk een juiste bere
kening van een eventueel voordeel kun
nen geven, een andefe berekening zou
slechts op vermoedens berusten en dat
gaat z.i. niet op, B. en W. hebben met
de door hen verstrekte gegevens volko
men aan de door den Raad gegeven op
dracht voldaan. Wethouder Maas zegt
dat men toch wist dat zoo de gemeen
schappelijke regelingen met Veere en
Oostkapelle zouden zijn goedgekeurd
een dergelijk voorstel te wachten was,
de Raad heeft zich z.i. bij de behande
ling dier regelingen reeds in beginsel
voor opheffing verklaard. De door B. en
W. gegeven berekening zegt z.i. meer
dan genoeg, andere berekeningen zouden
z.i. toch geen ander licht op de zaak
zelve werpen. Ook de heer Van Dis
wijst nogmaals op het feit dat beide
scholen niet door het wettelijk vereischt
aantal leerlingen wordt bezocht, dit zegt
hem genoeg en geeft ook bij hem den
doorslag. De heer Kesteloo blijft er
bij dat de thans verstrekte gegevens
den Raad niets zeggen. Tegenover de
gegeven cijfers moet toch zeker een be
rekening staan van de aan de gemeen
ten Veere en Oostkapelle te betalen
vergoeding bij het bezoeken der scho
len aldaar door kinderen uit Vrouwen
polder, de berekening van huurderving
der door de schoolhoofden bewoonde
woningen ontbreekt mede, terwijl voor
die huurderving geen andere inkomsten
door B. en W. zijn aangegeven. Spr.
stelt voor deze zaak terug te verwijzen
naar B. en W. met verzoek, 'n duidelijke
berekening aan den Raad voor te leg
gen, waaruit zoowel voor- als nadeel
van deze aangelegenheid duidelijk blijkt.
De Voorzitter heeft tegen het be
oogde uitstel van behandeling geen be
zwaar doch zou dan gaarne zien dat de
heer Kesteloo de door hem bedoel
de berekening den Raad voorlegde, of
het besluit nu of 14 dagen later valt
kan z.i. niet veel aan de zaak verande
ren. De heer W. Maas vindt dat er tijd
genoeg is geweest ook voor de voorstan
ders van O. L. onderwijs om deze aange
legenheid van alle kanten te bekijken
en te onderzoeken, waarom het z.i. dan
ook meer dan tijd wordt dat deze zaak
wordt afgewerkt. Spr. acht den Raad
mede geroepen, om vooral in dezen tijd
de belangen van 's Rijks financiën te
helpen behartigen.
Na eenige discussie sprak de Raad zich
met 4 tegen 2 stemmen (die van de
heeren Langebeeke en Kesteloo) uit
staande deze vergadering een definitieve
beslisisng te nemen. De heer Ke^te-
1 o o zeide o.a.: Dat er nu toch met een
voorstel tot opheffing staande de verga
dering gekomen wordt, was, al heeft het
mij ook werkelijk verrast, toch wel
eenigszins te verwachten, en uit de meer
dan gewone belangstelling voor onze
raadsvergaderingen blijkt zulks, immers
zien wij hoogst zelden publiek in onze
vergaderingen. Toch kan ik niet nalaten
er nog eens nadrukkelijk op te wijzen
dat ik door het voorstel zeer verrast
ben, immers wij zijn nog steeds wachtend
op cijfers die zouden aantoonen dat op
heffing der scholen werkelijk bezuinigen
is en beteekent. Een bezuiniging m.i. die
de punt twee klompjes stuifmeel als pol-
liniën bekend. Stel u nu even voor, dat
zij zitten op den kop van een insect dat
er mee naar een andere bloem vliegt.
Het vliesje, waaraan de polliniën ver
bonden zijn krimpt in en de verticale
stand verandert in een horizontale, zoo
dat de „klompjes" op den stempel te
recht komen, waardoor de bevruchting
is tot stand gebracht en stoffijne zaden
te zijner tijd gewijd kunnen worden.
Nu hebben wij nog de twee zij-petalen
te behandelen die de bloem twaalf centi
meter breed maken. Zij zijn iets donker
der gekleurd dan het schc entje, terwijl
de randen fraai gegolfd zijn.
In de geheele bloem zit iets vorstelijks,
iets dat haar stempelt te behooren tot
de upper ten in het plantenrijk.
De behandeling als kamerplant is zeer
eenvoudig. Laat ons uitgaan van het
standpunt, dat u op 6 December een
bloeiende Cypripedium krijgt dan moet u
die plant matig vochtig houden. Is zij uit
gebloeid, dan laat u haar een zestal we
ken rusten en in deze periode geeft u
nog minder water.
Denk er echter om, dat zij geen
schijnknollen bezit en nog steeds een
weinig water noodig heeft.
De nieuwe groei wordt aangekondigd
door scheutjes ter zijde van den bloem
stengel, zoodat er spoedig meer water
noodig is. De compost wordt ook nage
zien en zoo verplanting noodig is, doen
niet opweegt tegen de bezwaren die het
opheffen der scholen ontegenzeggelijk
met zich brengt. Het zal dan ook m.i.
nog steeds voor het grootste gedeelte der
raadsleden onmogelijk zijn, hun stem te
kunnen motiveeren. Voor mij althans is
dit zeker het geval. Ik kan maar niet be
grijpen hoe of men over bezuiniging kan
reppen, laat staan praten, als men zoo
als m.i. nu het geval is nog zonder nadere
gegevens dienaangaande zit, het is dein
ook daarom dat ik een beroep op uwe
vergadering heb gedaan, deze aangele
genheid nog aan te houden, opdat men
zich alsnog beter zal kunnen oriëntee-
ren en de zaak nog eens van alle kanten
zou kunnen bezien en belichten. B. en
W. hadden dan alsnog de gelegenheid
nadere juiste gegevens te verzamelen,
die den Raad zouden kunnen worden
voorgelegd zijn, zoodat m.i. dan pas
sprake had kunnen zijn van het zuiver
uitbrengen van zijn stem, dit kan m.i.
nu helaas niet gezegd worden. We weten
nu wat het openbaar onderwijs de ge
meente per kind kost en we weten ook
ongeveer wat de kosten zullen zijn die
men aan Veere voor het bezoeken der
O. L. School aldaar per kind zal hebben
te betalen, welke kostenberekening mij,
houdt het mij ten goede, zeer twijfel
achtig voorkomt, en daarvoor heb ik
Gegronde redenen, al* ik naga wat het
bijz. onderwijs per kind kost, dan lijkt
dat bedrag zoo laag, dat ik aan de wer
kelijkheid van een juiste opgave meen
te moeten twijfelen, zoodat ik niet kan
nalaten u te vragen dit nog eens nader
onder het oog te willen zien, en de be
slissing op deze aangelegenheid nog aan
te houden tot een volgende vergadering.
Ik stel u tot vraag of het rechtvaardig
te noemen is, dat de voorstanders van
openbaar onderwijs, door u uit de ge
meente worden gebannen, en zij hunne
kinderen naar Oostkapelle of Veere zul
len moeten zenden. Acht u het verant
woordelijk te kunnen noemen, dat kin
deren van 7 jaar gedwongen worden de
toch al gevaarlijke wegen zonder nood
zaak te moeten passeeren. Is het niet
treurig te noemen dat men voor z'n kind
in de onderhavige gevallen in de middag
uren een onderdak moet gaan zoeken.
Worden de ouders die kinderen niet
noodeloos op kosten gejaagd door die
kinderen extra te moeten kleeden tegen
invloeden van het slechte weer waaraan
zij onherroepelijk bij het afleggen van
een grooten afstand onderworpen zijn.
Op de door mij aan B. en W. gestelde
vraag wat de kosten voor de gemeente
zouden zijn als een openbare school bleef
bestaan, is ook zeer vaag geantwoord.
Het trof mij dat daarin gerept wordt over
de hooge uitkeeringen die dan zouden
blijven bestaan en welke aan de be
sturen der Bijzondere Lagere Scholen
moet worden uitgekeerd, doch toen ik
dat las viel het mij op dat er veel en
veel meer bezuinigd zou kunnen zijn,
als tot nu toe het geval is geweest, om
maar eens iets te noemen: waarom be
noemde het Bestuur van de Bijz. School
te Gapinge destijds bij een vacature niet
een onderwijzeres in plaats van een on
derwijzer, zulks gebeurt toch ook zoo
goed als bij alle tweemansscholen, die on
derwijzeres doet dienst voor twee en
zou de gemeente al sedert jaren geen
vergoeding aan dat Bestuur hebben te
betalen gehad voor een overbodige
handwerkonderwijzeres. Ik wil me niet
met de interne aangelegenheden der bij
zondere school bemoeien, maar ik ver
oorloof mij toch de vraag, „Is het recht
vaardig te noemen, nu het Bijzonder On
derwijs de kosten van het lager onder
wijs zoo duur maakt de openbare school
daarvan de dupe te laten worden." U zult
mij nu mogelijk wel tegenwerpen dat het
een wettelijk recht is dat de- schoolbe
sturen hebben, doch, dan vraag ik mij
af waar blijft dan de moreele zijde van
deze zaak. Als men van wettelijk recht
gaat spreken dan moeten de voorstan
ders voor opheffing toch ook bedenken
dat de voorstanders van openbaar on
derwijs ook een recht hebben, doch met
wij dit werkje dan. Immers, nieuwe wor
tels vertoonen zich ook vandaag of mor
gen en die kunnen dadelijk beslag leggen
op de frissche compost. Deze bestaat uit
bladaarde, veenmos en varenwortel-
grond, een en ander wordt goed ver
mengd en niet gebruikt voor het de
temperatuur bezit van de omgeving,
waarin de plant staat. Een van de voor
waarden om haar met succes te kwee
ken bestaat in het draineeren van den
bloempot, een derde van de diepte wordt
gevuld met gewasschen potscherven, zoo
dat het overtollige water gemakkelijk
kan wegvloeien.
De compost wordt stevig rondom de
vliezige wortels aangebracht, de tempe
ratuur blijft dan langer constant en net
is niet noodig zoo dikwijls water toe te
dienen. Om de twee of drie' jaar is ver
planting noodig, indien tusschentijds is
het goed de bovenlaag te vernieuwen en
tegen den tijd, dat de bloemknoppen
verschijnen een kopje bouillon, getrok
ken van koemest, toe te dienen. Wij ver
kregen daarmede gunstige resultaten.
Wij gieten bij voorkeur met regenwa
ter, met leidingwater gaat het ook, als
er maar voor gezorgd wordt, dat het op
temperatuur is. De plant is ruim een
eeuw in kuituur, wat gelijk staat met een
warme aanbeveling.
Utrecht, Dec. '32. J. K. BUDDE.
