De groote brand in
Vlissingen.
STATEN-fiENERAAL.
BINNENLAND.
ZEELAND.
MIDDELBURG.
WEER EN WIND.
GOES.
WALGHEREN.
«Om I COURANT
Dagblad Abonnementsprijs 2.30 per kwartaal (Buiten Goes plus 20 ct.
voor expeditie) Weekabonnementen in Goes 18 cent per week.
De advertentieprijs is voor de gewone advertentien 30 cent per regel;
voor ingezonden raededeelingen 60 cent per regel. Bij abonnement
voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITG.: N.V. DE MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Kantoor voor GOES Turfkade, telefoon no. 17.
Middelburg, Redactie tel. 269; Administratie tel. 139.
Postcheque- en girorekening 43255.
Familieberichten en dankbetuigingen: ran I7 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent, In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uiv
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 6
opgenomen k 75 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5
No. 184.
Twee Bladen.
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1 932.
Eerste Blad.
119e Jaargang.
Niet zonder schroom zetten wij ons
tot het schrijven van de volgende criti-
sche aanteekening op den grooten
brand van 13 Nov. jongstleden in onze
zuiderbuurstad. Deze schroom vindt haar
oorzaak in het nu eenmaal niet te ont
kennen antagonisme tusschen Vlissingen
en Middelburg - hoe dwaas dat op de
keper beschouwd dan ook moge zijn.
Een vermakelijk staaltje daarvan uit
den volksmond opgeteekend, moge dat
illustreer en .Toen wij naar de ruïnes van
den grooten brand stonden te kijken,
zeide een Vlissinger: „de Middelburg-
sche brandweer kon niet komen helpen,
want d'r was daar óók net brand". Wij
mengden ons met een volstrekte ontken
ning van dien Middelburgschen brand in
het gesprek en kregen toen ten ant
woord: „nou, als jullie dan geen brand
gehad hebben, dan heeft zich vannacht
toch iemand opgehangen in Middel
burg Er moest ook óns iets uit de
voorraadschuren van het noodlot toebe
deeld worden.gelukkig was óók dit
niet waar.
Men zou dus, vreezen wij, kunnen
onderstellen, dat stedelijke naijver onze
drijfveer was. Hier zij verzekerd dat
zulks allerminst het geval is. Ons blad
heeft na den katastrofalen brand in de
Langedelft te Middelburg niet ge
schroomd, herhaaldelijk en in duidelijke
bewoordingen te gispen wat o.i. te laken
viel; wij hebben aan de reorganisatie van
de brandweer in geheel Zeeland steeds
aandacht geschonken en wanneer wij nu
enkele opmerkingen over den Vlissing-
schen brand maken, dan hopen en ver
trouwen wij, dat men wederom als het
eenige ware motief zal willen doen gel
den: den wensch naar verbetering te
doen streven.
Tegelijk moge dan een tweede wanbe
grip uit de wereld geholpen worden: als
of, hetgeen tegen een zaak of stelsel ge
richt is, tegen personen bedoeld zoude
zijn. Ook dat is dwaasheid; wij staan bv.
in waardeering voor hetgeen de Vlissing-
sche brandweerlieden in dezen ijzig kou
den nacht, onder de leiding van den
kundigen commandant Agterberg ge
presteerd hebben, bij niemand ten ach
ter.
De punten waarom het gaat zijn:
1. de tijd, gelegen tusschen het ont
dekken van den brand en het water ge
ven door de brandweer.
2. het alarmsysteem, met de quaestie
hoe de regeling tusschen politie en
brandweer is.
Ten aanzien van punt 1 is de Vlissing-
sche Courant zéér vaag. Zij vermeldt
slechts dat „omstreeks middernacht" de
brand is uitgebroken en vervolgens, dat
„nadat de brand ontdekt was, onmiddel
lijk groot alarm gemaakt werd*)". Om
trent den tijd, waarop de brandweer wa
ter gaf, vermeldt zij niets, en de eenige,
vermoedelijk onbedoelde maar niettemin
kostelijk-ironische kritiek kan men vin
den in haar zinnetje „toen de brand
weer eenmaal ter plaatse
was"....
Beter gedocumenteerd is" te dezen op
zichte het verslag van de Nieuwe Rot-
terdamsche Courant, Als oogenblik van
het uitbreken van den brand vermeldt
zij tien minuten voor twaalf; de brand
nam snel in hevigheid toe, „even over
twaalf sloegen de vlammen boven 't dak
uit" en toen „tegen half een" de brand
weer arriveerde, stonden „reeds zes
panden in lichterlaaie".
Volgens onze eigen, later ingewonnen
informaties, is de brandmelding 1 a 2
minuten voor twaalf bij de politie bin
nengekomen; die is er toen met den slan
genwagen op uitgetrokken, terwijl te
12 uur 7 minuten groot brandalarm is ge
maakt, en toen kon;+ 20 minuten later
de brandweer water geven.
Het alarm gaat via de telefooncentra
le; de leidende brandweerfuncti
onarissen worden per telefoon ge
waarschuwd, maar de eigenlijke brand-
w a c h t s moeten door een telefonisch
gewaarschuwden „hoofdwekker" per
soonlijk in hun „wijk" gewekt worden.
Het is juist gebleken, dat inderdaad
de brandweer pas omstreeks half een
water gaf. Direct zij hier gesteld, dat dit
naar de huidige opvattingen in het brand
weerwezen nergens naar lijkt.
Wanneer niet Vlissingen, door Middel
burgs droevig voorbeeld beleerd, zijn
materieel gelukkig tijdig gemoderniseerd
had, dan zou, bij zulk een verouderd
alarmsysteem, laatstleden Zon-
dagnachtVlissingendooreen
brandramp van zeker drie
maal zoo grooten omvang als
thans getroffen zijn ge
worden. Terwijl met vrijwel absolute
zekerheid gesteld mag worden dat bij
een juiste organisatie de brand niet den
omvang van thans gekregen zou hebben.
Het heeft geen zin dit te verbloemen
met praatjes voor de vaak, als de „hevi
ge wind, waardoor de vlammen ten
zeerste werden aangewakkerd
wind, ook harde wind, is een normaal
en te allen tijde te verwachten natuur
verschijnsel, waarmede men rekening
heeft te houden als een der factoren in
het spel.
En men vergete toch nooit, wanneer
er van brand en brandweer sprake is:
elke brand begint allerkleinst,
om, naar gelang van de omstandigheden,
langzaam of heel snel aan te groeien;
vooral bi) snel toenemende branden is
het oogenblik van ingrijpen
van ten minste even groot belang als
de macht en de kracht van het materi
eel. Men staart zich dikwerf blind op
geweldige spuitcapaciteiten, en vergeet
dat een snelle alarmeering met een pri
ma organisatie evenveel of meer waard
kan zijn als een zware spuit extra.
De vraag, of de tijd tus
schen het ontdekken van
den brand en de aan
komst van de brandweer,
verantwoord is, beant
woorden wij dus nadruk-
k e 1 ij k ontkennend.
Als de oorzaken hiervan geiden nu
twee zaken: ten eerste het verouderde
alarmsysteem***) en te.n tweede de fu
neste koppeling van de alarmeering aan
de politie.
Het moet hier gezegd worden: brand
weer is geen politiezaak. Een slangen
wagen is op een politiebureau niet op
zijn plaats.
De eenige functie van de politie in
steden van den omvang van Middel
burg en Vlissingen is bij brand; politie
dienst verrichten, straten afzetten, voor
de brandweer vrijhouden, etc. Nog al te
veel echter huldigt men het systeem:
op het eerste alarm „gaat de politie kij
ken", liefst nog met een slangenwagen
en straalpijp gewapend, of zij het var
kentje niet alleen wasschen kan, om pas
als de zaak uit de hand loopt, alarm te
slaan en de brandweer, dan dikwerf
veel te laat, er bij te halen. Dit systeem
draagt de schuld van vele groote bran
den, die niet groot hadden behoeven te
worden.
Uithoofde van haar immer aanwezig
zijn, dag en nacht, kan de politie als
meldingsinstituut hoogst
nuttig zijn, maar haar f e i t e 1 ij k e
brandweertaak moet in een
goede organisatie beperkt blijven tot 't
aannemen en onmiddellijk doorgeven
aan de deskundige brandweer
leiding van elke brandmelding, hoe
gering ook.
Brandblusschen en brand voorkomen
is brandweerzaak en brandweertaak. De
eerste klap, die een daalder waard is,
moet de brandweer geven: zij
is daartoe uitgerust met het noodige ma
terieel en de even noodige kennis van
zaken.
Teneinde haar dat mogelijk te maken,
moet er zijn een snelle alarmeering,
met daar achter staande een perfect-
gedisciplineerde personeelsorganisatie.
Indien bovenstaande regelen voor
Vlissingen het hunne mogen bijdragen,
om tot deze reorganisatie te geraken,
dan zal ons dat voor Vlissingen zelf
zeer verheugen.
Dit zal blijken niet geheel juist te
zijn,
Buitendien is 't niet waar ditmaal.'
Zondagnacht 12 uur woei er te Vlissin
gen blijkens officieele inlichtingen een
Oostenwind kracht 4 Beaufort, d.i.
„matige wind" 5-7 m/sec.
Ook de Vlissingsche Courant heeft
met de zachtmoedigheid van uitdruk
king die haar gemeenlijk, wanneer het
geldt kritiek dp dergelijke zaken uit te
oefenen, kenmerkt, geschreven. dat
„aan het weksysteem iets hapert"
De Radio Dokter, steeds en overal te
ontbieden. Thans lage tarieven door ge
combineerde bezoeken. Tel, 129 (J, M.
Polderman, Goes).
(Ingez. Med.)
Genietingen zijn een rustbank voor
den werkzame een bed voor den
zwakke en een hospitaal voor den
losbandige.
-VAM MELLB'S-
GOESCHB^
ONTBYT-KOBK
Yi>. ^ObTF.N I nVAL SEDERT 1S2.S*
(Ingez. Med.)
TWEEDE KAMER.
Staatsbegrooting 1933.
Voortgezet werden de algemeene be
schouwingen over de rijksbegrooting
1933.
De heer De Wilde (c.h.) replicert.
Spr. destrijd de rede van den heer Al-
berda wiens adviezen een sluitend bud
get onmogelijk zouden maken.
De heer Peereboom (h.g.) repli
ceert. Voor de schippersbevolking zijn
dadelijk maatregelen noodig. Spr. komt
op tegen de regeling van de salarissen
der religieuzen. Spr. blijft aandringen op
belasting der goéderen in de doode
hand.
De heer A a 1 b e r s e (r.k.) repli
ceert. Spr. dankt de regeering voor haar
toezegging van voorbereiding van wets
ontwerpen, welke eerst zullen dienen
na de verkiezingen.
Samengaan met de sociaal democra
ten kan bij de volgende verkiezingen
geen punt van practische politiek meer
uitmaken.
De heer J. ter Laan (s.d.) vraagt of
het georganiseerd overleg ten aanzien
van de salariskorting reeds is afgeloo-
pen. Zoo niet dan moet spr.'s motie nu
niet verder behandeld worden.
De heer B i e r e m a (lib.) ziet liever
herziening van het bezoldigingsbesluit
dan verlaging der salarissen van de ge-
heele lijn.
De heer Drop (s.d.) bepleit naleving
van de collectieve arbeidsovereenkomst
in de rijksbestekken.
De heer Duymar van Twist
(a.r) betoogt dat de werkverschaffing
het meest ondeugdelijke middel is om den
schipper te steunen.
De heer Rutgers van Ro
zenburg (c.h.) vraagt of het geld
voor verdere drooglegging der Zuider
zee niet beter is besteed voor verbete
ring van bestaande gronden, wegenver-
betering enz.
De heer vander Bilt (lib.)
maant tot voorzichtigheid aan ten aan
zien van een nieuwe indeeling der de
partementen.
De heer Kersten (s.-g.) meent dat
te weinig is bezuinigd. Herstel der coali
tie zou hij bedenkelijk achten voor ons
land. Hij dient een motie in voor maatre
gelen tegen cumulatie en voor vermin
dering der hooge salarissen uit de Staats
kas. Deze motie wordt niet voldoende
ondersteund.
Minister R u y s acht zich niet in staat
een andere oplossing te vinden voor de
kwestie der collectieve contracten in
rijksbestekken. De nood der binnenschip-
perij heeft de volle aandacht der regee
ring. Als de motie geen directen steun
wenscht, is er geen bezwaar tegen.
Inzake het Zuiderzeevraagstuk verdui
delijkt hij, dat een jaar noodig is voor
een onderzoek dat wordt ingesteld naar
betere financiering. Intusschen worden
voorbereidende maatregelen uitgevoerd.
Minister De Geer betoogt o.m. dat
hij van de organisaties van ambtenaren
gaarne nog een ander voorstel inzake de
salarisregeling zal ontvangen, dat aan
vaardbaar is.
Tegen cumulatie der motie-Albarda
heeft hij geen groot bezwaar.
De heer J. terLaan (s.-d.) trekt zijn
motie in.
De motie Duymaer v. Twist
(steun binnenschippers) wordt z.h.st.
aangenomen.
De motie Albarda (cumulatie van
inkomens) wordt verworpen met 46 te
gen 35 st. Voor: s.d.a.p., liberalen, st,
ger., Braat en Fl. Vos.
De algemeene beschouwingen werden
gesloten.
De heeren C o 1 ij n (a.r.) en A 1 b a r -
d a (s.-d.) verklaren nog teleurgesteld te
zijn over de nadere verklaring van mi
nister Ruys ten aanzien van het Zuider
zeevraagstuk.
Hoofdstuk I werd aangenomen z.h.st.
DE KONINGIN NAAR DEN HAAG.
De Koningin is voornemens einde
dezer maand het Loo te verlaten, en
voor haar winterverblijf intrek te ne
men in het paleis aan het Noorleinde
in Den Haag.
DE NOOD IN DE TEXTIELNIJVER
HEID.
De Enschedesche Fabri kan ten ver leni
ging heeft van den minister-preisclieait te
legrafisch het berichl ontvangen dat de
toestand in de textielindustrie reeds
eenige weken dejr regeering aanlei
ding heeft gegeven tot een hernieuwd
onderzoek inzake con tingen leering.
E. Berdenis van Berlekom f
Zooals uit een advertentie in dit num
mer blijkt zal de teraardebestelling van
het stoffelijk overschot van wijlen den
heer E. Berdenis van Berlekom mor
gen niet te half twee, doch te twee
uur plaats ahebben.
Afdeeling Walcheren „De Nederland-
sche Padvinders"
Gisteravond kwamen eenige genoo-
digden en de leiders der bestaande groe
pen zoowel Open als de C. J. M. V.-
groep van de Nederlandsche Padvinders
bijeen in de sociëteit „St, Joris" te M i d-
d e 1 b u r g om te komen tot een Wal-
chersche afdeeling dezer vereeniging
Na een uiteenzetting van den hoofd-ver-
kenner Z.Exc. J. J Rambonnet, waarbij
de Padvindersfilm werd vertoond, werd
tot oprichting der afdeeling besloten.
Een voorloopig bestuur zal zich belas
ten met de vorming van een definitief
bestuur.
De bedoeling dezer afd, is de Padvin
dersbeweging in Walcheren in het al
gemeen verder te steunen en het werk
der bestaande Padvindersgroepen te
versterken.
Bij den aanvang had de voorzitter lr.
ten Bokkel Huinink met enkele woorden
den heer E. Berdenis van Berlekom her
dacht, die zooveel voor de padvinderij
heeft gedaan.
Loon en werkloosheid.
De voorzitter van de afd. Middelburg
van den Slagersgezellen-vakbond schrijft
ons:
„Hoe door sommige werkgevers ge
tracht wordt de werkloosheid te benut
ten om aan goedkoope arbeidskrachten
te komen, is een dezer dagen weer eens
overduidelijk gebleken.
Een slager te Middelburg wilde een
gezel, volwassen arbeider en vakman,
voor een loon van J 7.50 per week plus
zes dagen kost in zijn dienst nemen.
Gelukkig heeft de commissie voor
Steunverleening ingezien, dat een be
trekking voor zoo'n loon voor een vol
wassen en bekwamen arbeider niet is
te aanvaarden, doch dat doet niets af
aan het feit, dat de werkgever, ge
bruik makende van de werkloosheid,
poogt zich van goedkoope arbeidskrach
ten te voorzien.
De vakbond van slagersgezellen heeft
zich dan ook, aldus wordt ons van die
zijde medegedeeld, ernstig beraden om
trent de vraag, of hij niet een actie te
gen dezen werkgever zal moeten voe
ren, en indien dit thans wordt nagela
ten is het alleen daarom, omdat men
vertrouwt, dat genoemde werkgever
thans wel zal inzien, dat het door hem
bepaalde loon nimmer te aanvaarden
is,"
Tot zoover het ons ter plaatsing ge
zondene. Wij publiceeren het slechts als
een staaltje van de door de tallooze
bonden in den lande aangekweekte
geestesgesteldheid, waarin door aan
eensluiting van belanghebbenden ge
poogd wordt kunstmatig de werking
van de natuurlijke economische wetten
buiten werking te stellen.
Het geval op zichzelf kunnen wij niet
geheel beoordeelen er is ons van
andere óók deskundige zijde gezegd,
dat het gebodene inderdaad zeer laag
was. Maar naar ónze meening mag een
laag loon een werklooze niet beletten,
het hem gebodene werk te aanvaarden.
Alle werk tot elk loon is beter dan
geen werk.
Maar tja het is een halsmisdaad in
dezen tijd zoo iets te verkondigen!
Middelburg 18-XI-'32 Donderdag: hoog
ste luchttemperatuur 3.7 'C; (39 F);
laagste 2.2 °C (36 °F). Heden 9 h: 2.3 °C;
12 h: 2.5 °C. Geen regen of neerslag.
Hoogste barometerstand 767 mm; laagste
764 mm.
Hoogste barometerstand 772.7 mm te
Stockholm; laagste 739.4 mm te Isafjord.
"•rwachtiiié vot faiiorii&zQvowr
Zwakke tot matige Z.O. tot Z. wind,
nevelig tot half bewolkt, weinig of geen
neerslag, lichte vorst in het Oosten, in
het Westen om het vriespunt.
Zon op: 7 h 28; onder 16 h 02. Licht op:
16 h 32. Maan op: 19 h 48; onder: 24 h
24. L.K.: 21 Nov.
Hoog- en Laagwater te Vlissingen
WestkapeJle is 28 min. en Domb;»rj
23 min. vroeger; Veere 38 min. latür
(S springtij).
Nov,
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 18 3.50 16.10 10.23 22.32
Za. 19 4.28 16.55 11.05 23.14
Zo. 20 5.15 17.51 11.53
Hoog- en Laagwater te Wemelden
Nov.
Hoogwater. Laagwater.
Vr. 18 5.47 18.00 11.26 23.39
Za. 19 6.22 18.41 12.07
Zo. 20 7.04 19.33 0.21 12.53
Crisiscomi'té.
Naar wij vernemen is in de plaats
van den heer M. C. v. d. Bout, die we
gens vertrek bedankte, als lid van het
crisis-comité benoemd, de heer P A.
E. Schrijver.
DOMBURG, Alhier is gisterenavond
een afdeeling van de Vara opgericht.
Tot voorzitter koos de vergadering den
heer C. Geldof, tot secretaris den heer
P. Stein en tot penningmeester den
heer P. v. d. Velde.
Winterclub.
DOMBURG. Woensdag 16 November
j.l. gaf de lieer J. P. P. de Blécourt uit
Middelburg in de Winterclub te Dom
burg een lezing met proeven en licht
beelden over de radio, in 't bijzonder
wat betreft het zenden. Spreker zette
voor de pauze aan de hand van verschil
lende proeven de beginselen uiteen,
waarop het uitzenden berust.
Hij toonde daarbij het verschil aan
tusschen wisselstroom en gelijkstroom
en stond stil bij de eigenschappen van
den eersten, die bij de uitzending van
groot belang zijn. Vervolgens demon
streerde hij met verschillende proeven
de eigenschappen en de werking van het
electro-magnetisme, het tweede begin
sel waarop de uitzending berust.
Tenslotte zette spr. de werking van
de microfoon uiteen en toonde de stroom-
veranderingen aan, ontstaande door 't
spreken daarvoor.
Na de pauze gaf spreker met behulp
van een reeks lantaarnplaatjes een dui
delijk beeld van de inrichting en werking
van den zender en toonde aan op welke
wijze de golflengten worden geregeld
en de aethergolven worden opgevangen
en overgebracht.
De aanwezigen hadden de proeven en
uiteenzettingen met groote belangstel
ling gevolgd hetgeen ook bleek uit de
aan het slot gestelde vragen, waarbij de
spreker nog gelegenheid kreeg eenige
amusante staaltjes te verhalen uit zijn
vroegere ervaringen met de radio
distributie.
De voorzitter, de heer L. J. van Voort-
huysen bracht den heer de Blécourt den
dank der vergadering over voor de leer
zame en onderhoudende lezing.
NOORD-BEVELAND.
COLLINSPLAAT. Donderdagavond
hield de ijsclub „Ons Genoegen alhier
haar jaarvergadering. Het 'ledental was
in het af ge loepen jaar met 14 leden ver
minderd, zoodat het thans nog 143 be
draagt.
De rekening van den penningmeester
gar als ontvangsten r 310 en als uitga
ven f 108.
De heeren Jac. Haringman, J M.
Snoep en J. de Pree Az. werden -a'H
