SOLA
SILVER
De Kleine Bazar
N° 89
Vrijdag 29 Juli 1932
119* Jaargang
Bij dit nummer be
hoort een bijvoegsel.
BulteDlaBd,
DEARMEMILLIONNAIR
•VAN MELLB'S-
GOESCHE^
ONTBYT-KOBK
Binnenland.
Onze Leestafel.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal in Goes ƒ2,—
buiten Goes ƒ2,'—
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
UitgaveNaamlooze Vennootschap Goesche Courant
Telefoonnummer 17, na 17.30 No. 244
COURANT
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
gevestigd te Goes.
ADVERTENTIEN
van 1—5 regels 1#20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt 2 maal berekend. Dienst
aanbiedingen en aanvragen 15 ct.
per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voorm.
HET AFSCHEID VAN EEN PHASE.
Dit is het laatste nummer van ons blad,
dat als 3 maal per weeksche uitgave ver
schijnt.
De komende nieuwe week begint de uit
gave van de Goesche Courant als dag
blad.
Alle regelingen zijn getroffen om deze
vrij ingrijpende veranderingen vlot te doen
verloopen.
Daar hier beoogd is een alzijdige ver
betering te brengen, meenen wij de mede
werking van allen te mogen inroepen, ten
einde het voorgenomene tot een goed einde
te brengen.
Den correspondenten verzoeken wij
nogmaals, onder betuiging van onzen dank
voor de aangename samenwerking, de
nieuwe hun toegezonden aanwijzingen wel
in acht te willen nemen. Den agenten bin
den wij op het hart, de belangen van ons
blad met zooveel temeer kracht te behar
tigen, nu het ernstige bezwaar der 3 maal
per weeksche uitgave opgeheven staat te
worden.
Onzen lezers verzoeken wij om een wel
willende houding, zoo de eerste dagen wel
licht, en ondanks onze naar wij meenen
deugdelijke voorbereiding, hier of daar
eens wat mocht haperen.
En tenslotte vragen wij allen Bevelan
ders, die de vrijzinnige geestesrichting de
hunne noemensteunt voortaan het dag
blad dat op Uwe opvattingen gegrond
vest is.
Leest het dagblad DE GOESCHE
COURANT!
DE DIRECTIE,
DE RIJKSDAGVERKIEZINGEN.
De samenstelling van
den ouden Rijksdag.
Zondag 31 Juli zal het Duïtsche volk
voor de vierde maal in dit jaar naar
de stembus gaan, tot het doen van
een uitspraak, die in alle opzichten
belangrijker zal zijn dan de drie an
dere dit jaar gehouden verkiezingen:
de beide verkiezingen vpor het Presi
dentschap en de Landdagverkiezin
gen in Pruisen en een aantal andere
staten. Niet minder dan 44.5 millioen
stemgerechtigde staatsburgers en
staatsburgeressen staan voor een
moeilijke beslissing.
Na de gebeurtenissen in -Pruisen
valt moeilijk te voorspellen, welke
tendenz deze verkiezingen voor deai
Rijksdag zullen laten zien. Het is waar
schijnlijk, dat de deelneming aan de
verkiezingen zeer groot zal zijn, mis
schien nog grooter dan bij de eerste
22
FEUILLETON
DOOR w
CHARLES BETHFORD.
Frances snikte zachtjes, maar Bliss voel
de heel goed, dat dit tranen van ontspan
ning waren, dat zij straks met beide har
den het geluk zou grijpen.
't Is te mooi om waar te zijn", fluister
de ze, terwijl ze zich hartstochtelijk aan
hem vastklemde.
„Weet je wat te mooi is om waar te
zijn", fluisterde hij zachtjes terug, „dat jij
mijn vrouw bent, Frances, dat ik van je
houd, zooals ik nooit gedacht had van
iemand te kunnen houden".
Spontaan sloeg ze haar armen om zijn
hals. Gedurende eenige oogenblikken ver
gaten ze de geheele omgeving. Maar toen
werd er even op de deur geklopt en kwam
de nieuwe kamenier binnen.
„Uw bad is klaar, mevrouw", zeide ze
beleefd.
Twee en twintig keurig gekleede jonge
lui zaten dien avond in het Venetiaansch
zaaltje van de Milan op Bliss en zijn
vrouw te wachten. Honerton, die de lei
ding van het feestje had, liep zenuwachtig
heen en weer.
„Denk je dat er kans op is, dat hij niet
DENSOETEN INVALSEDERT 1S2.S-
verkiezingen voor het presidentschap
op 13 Maart j.I. toen 86.2 pet. van de
kiezers is opgekomen. Bij de tweed|e
stemming daalde hef percentage tot
83.5. Bij de laatste verkiezingen voor
den Duitschen Rijksdag van 14 Sep
tember 1930 was 82 pet. der kiezers
opgekomen.
Bij de verkiezing voor den Rijksdag
in Duitschland wordt aan elke 60.000
uitgebrachte stemmen een zetel toe
gewezen. De thans ontbonden Rijks
dag, gekozen op 14 September 1930
telde 577 zetels, die als volgt over de
partijen waren verdeeld:
Sociaal-Democraten 136, Nat. Socia
listen 110, Communisten 78, Centrum
69, Duitsch-Nationalen 42, Duitsche
Volkspartij 27, Economische Partij 21,
Beiersche Volkspartij 19, Duitsche
Landvolk 16, Wiirft. Boeren en Wijn
bouwers (Landbond) 3, Duitsche Staats
partij 16, Chr. Soc. Volksdienst 14,
Conserv. Volkspartij 4, Duitsch Han-
noveranen 3, Volksnat. Rijksver. 6,
Duitsche Boerenpartij 5, Soc. Arbei
der Partij 6, Bij geen fractie aange
sloten 2.
De Sociaal-Democraten hebben zes
afgevaardigden aan de S. A. P. en een
afgevaardigde aan de Communisten
verloren. De Nationaal-Socialistische
Fractie werd gedurende de zittings
periode met drie afgevaardigden van
de Duitsche Landvolk Partij versterkt.
De versterking van het Centrum spruit
voort uit het overloopen van een lid
der Economische Partij, terwijl <3e
Duitsch-Nationalen een afgevaardigde
van de Duitsche Volkspartij erbij kre
gen. Laatstgenoemden verloren nog
twee leden uit hun fractie door het
uittreden van Dr. Curtius en Von
Kardorff, die gedurende den laafsten
tijd bij geen fractie meer waren aan
gesloten. De Duitsche Staatspartij ten
slotte is met twee leden versterkt
door het overgaan van een afgevaar
digde van de Economische1 Partij en
de Duitsche Boerenpartij.
Bij de verkiezingen voor 'den Rijks
dag op 14 September 1930 bedroeg het
aantal stemgerechtigden 42.982.912,
terwijl het aantal uitgebrachte geldige
stemmen 34.956.471 bedroeg.
Deze stemmen waren als volgt over
de belangrijkste partijen verdeeld:
Sociaal-Democraten 8.575.244 (24.5
pet.), Nat. Socialisten 6.406.379 (18.
pet.), Communisten 4.590.160 (13.1
pet.), Centrum 4.127.000 (11.8 pcfc),
Duitsch-Nationalen 2.457.686 (7 pet.),
Duitsche Volkspartij 1.577.365 (4.5
pet), Economische Partij 1.361.762
(3.9 pet), Staatspartij 1.322.034 (3.8
pet), Beiersche Volkspartij 1.058.637
(3 pet), Duitsche Landvolk 1.108.043
(3.2 pet), Chr. Sociale Volksdienst
869.595 (2.5 pet), Volksrechtpartij
271.291 (0.8 pet.), Duitsche Boerenpar
tij 339.434 (1 pet), Landbond 193.926
(0.6 pet), Duitsch Hannoverfinen en
Conserv. Volkspartij 457.083 (1.3 pet.)
Hoe de partijen zich in den loop der-
laatste jaren ontwikkeld hebben, blijkt
uit onderstaand staatje van het aantal
stemmen der groote partijen, verkre
gen bij de Rijksdagverkiezingen op
20 Mei 1928 en de verkiezingen voor
op komt dagen?" vroeg Freddy Lancaster.
..Geen sprake van", verklaarde Honer-
ton gedecideerd. „Je zult hem heusch wel
zien verschijnen. Maar wat ik wou zeg
genbegrijpen jullie eigenlijk allemaal
wel, dat hij misschien niet eens een behoor
lijk rokcostuum heeft om in te verschijnen,
Toen ik hem den laatsen keer zag, nou,
toen zag hij er uit
Freddy Lancaster ging naar den spiegel
en trok het strikje van zijn dasje nog iets
meer aan.
„Arme stakker", zuchtte hij. „En dan
zit hij nog aan dat meisje vast ookO
ja, dat wou ik jullie nog vragen: wanneer
is het eigenlijk het beste mome'nt om de
enveloppe te geven?"
„Natuurlijk zoo gauw mogelijk, 't Zou
gemeen zijn om hem lang in onzekerheid te
laten en ik geloof ook, dat hij meer van
het eten zal genieten, als hij weet, dat hij
een chèque van duizend pond in zijn zak
heeft".
De deur van het zaaltje werd geopend
en de bediende riep den naam van Mr. en
Mrs. Bliss af. Een algemeene consternatie
volgde,die spoedig in een geveol van groote
verbazing overging. Het avondcostuum
van Bliss kon een vergelijk met hun eigen
kleeren makkelijk doorstaan. Hij was wat
magerder geworden en zag er wat ouder
uit, maar zijn houding had aan zelfvertrou
wen en aan een zekere eenvoudige waar
digheid gewonnen. Maar de grootste schok
werd hun toegebracht door Frances. Was
dat de vrouw van Bliss, die verschijning in
het wit, die zulk een prachtig snoer parels
den Pruisischen Landdag op 24 April
1932, welke voor het geheele rijk zijn
nFi'pKFnn
Partijen: Mei 1928 April 1932
Nat. Socialisten 810.100 11.910.000
Duitsch Nat. 4.381.600 2.100.000
Communisten 3.264.000 4.000.000
Soc. Dem. 9.153.000 6.930.000
Centrum 4.657.800 5.900.000
Duitsche Volksp. 2.679.000 450.000
Econ. Partij 1.397.100 270.000
Staatspartij 1.505.700 575.000
Chr. Soc. Volksd. - 430.000
Duïtsche Landvolk 581.800 330.000
De verkiezing voor den Rijksdag
heeft plaats in 35 kieskringen. Een
vergelijking van de stemmencijfers der
jongste Landdagverkiezïngen met die
van den Rijksdag is alleen mogelijk
voor het geheele Rijk, daar voor de
Landdagverkiezingen de kieskringen
anders zijn ingedeeld. Voor zoover
zulks mogelijk en wenschelijk is, kan
bij belangrijke verschuivingen in be
paalde kieskringen bij het bekend wor
den van den uitslag van deze Rijks
dagverkiezingen de aandacht gevestigd
worden.
Steunmaatregelen mijnindustrie?
De Ned. Mijnwerkersbond heeft op
zijn telegram aan den minister van
Waterstaat van dien bewindsman ten
antwoord ontvangen, dat de zorgelijke
toestand in de mijnindustrie de ern
stige aandacht van de regeering heeft.
Omtrent de [voorloopig getroffen
maatregelen deelt de minister mede,
dat ten aanzien van den uitgeoefenden
aandrang tot verlaging van de spoor
wegtarieven voor het kolenvervoer op
dit oogenblik kan medegedeeld wor
den, dat de mogelijkheid tot tarief-
verlaging in het algemeen in onder
zoek is.
Wat het gebruik van Nederlandsche
steenkolen voor Nederlandsche ge
meenten betreft, is de regieering tof
de overtuiging gekomen, dat haar be
kende uitnooaiging om zooveel moge
lijk aan Nederlandsche brandstoffen
de voorkeur te geven, nog onvoldoen
de gevolgd wordt. „Mijn ambtgenoot
van Binnenlandsche Zaken", aldus de
minister, „heeft dan ook verklaard,
in deze bijzondere maatregelen te zul
len treffen. Voorts ben ik bereid om
te bevorderen dat de kosten voor het
gebruik van de kolen te Maastricht
zullen worden verlaagd. In zake de
contingenteering van binnenlandsche
kolen zij er aan herinnerd, dat deze
materie door het bestaande handels
verdrag met Duitschland is gebonden.
Bij de voorbereiding van een herzie
ning van dit verdrag, dat op 31 De
cember 1932 afloopt, zal de regeering
ook aan deze aangelegenheid haar
volle aandacht geven.
„Medemenschen",
(Door Olav Duun. Uitg. Holkema en
Warendorf, Amsterdam).
Deze roman, uit het Deensch vertaald
door Cartendijk, is een waar meesterwerk
Olav Duun beschrijft zijn personen zoo
volkomen, dat zij voor den lezer levende
wezens worden menschen die haten en
het leken precies echteom den
hals had? Maar toen het eerste oogenblik
van verbazing voorbij was, verdrongen ze
zich om voorgesteld te worden. Gelukkig
werd het pijnlijke van de situatie, waar ze
zoo tegenop gezien hadden, van het eerste
oogenblik verdreven door de natuurlijkheid
en de hartelijkheid van Bliss zelf. Opge
wekt hield hij het gesprek gaande, hij sprak
over voorvallen van vroeger, zonder ook
maar een keer op de catastrofe te doelen,
die zijn leven voor hem veranderd had
Na een kwartiertje kwam een van de
kellners zeggen, dat de heeren aan tafel
konden gaan. Vroolijk pratend gingen ze
naar de groote ronde tafel, waar Bliss een
luid protest verwekte, door lachend te
verklaren, dat hij eenvoudigweg weigerde
om zich van Frances te laten scheiden.
Toen ze zaten, vertelde hij het geheim, dat
ze eerst dien ochtend getrouwd waren,
Onder het pandemonium van gelukwen-
schen, dat op deze aankondiging volgde,
stond Honerton op en tikte met zijn mes
tegen zijn glas.
„Ernest Bliss", begon hij, „voordat we
beginnen, zou ik graag een paar woorden
zeggen. Speechen is nu eenmaal mijn fort
niet, en daarom zal ik maar kort zijn. Dit,
Bliss, is een bijeenkomst van een paar van
je oude vrienden, wie het heel erg speet
van je moeilijke omstandigheden te hoo-
ren, en daarom hebben ze de koppen bij
elkaar gestoken en besloten om je een klein
huwelijkscadeau te geven als herinnering
aan den goeden ouden tijd. Ziezoo, dat is
in het kort wat we je te zeggen hadden,
BEZUINIGING BIJ DE POST.
1.
Tante Pos moest zuinig wezen,
Dat was Tante zoo besteld
Dus ging zij aan 't prakkezeeren
Hoe bespaar ik toch wat geld
EindTijk had ze wat gevonden
Dat haar veel voldoening gaf
Tante schafte kort en bondig
Alle hulpbestellers af
3.
In de huishouding van Tante
Loopt de boel nu hopeloos vast.
Want de andere bestellers
Worden veel te zwaar belast.
Massa's ontevreden „klanten"
En wat is 't eind van 't lied
De werkloozen-ondersteuning
Doet elk voordeel weer teniet.
2.
Maar de vreugde om die „uitkomst"
Was helaas niet onverdeeld.
Want ze had ten plattelande
Spoedig ieders gunst verspeeld.
Nu heeft men ex-bestellers
Die werkloozensteun ontvangen,
En abonné's die 's avonds
VruchtToos uitzien naar hun kranten.
4.
Tante, met je Indië-luchtpost
Toon je veel voortvarendheid.
Maar is deze handelwijze
Daar niet lijnrecht mee in strijd
Tante, wees jij maar zuinig.
Doch bedien je klanten vlug
Ook de plattelander wil niet
Naar den trekschuit-tijd terug
liefhebben. Een mooie figuur in dit boek
is de blonde Ragnhild.
Olav Duun behoort tot de allergrootste
schrijvers en is een psycholoog, die eenig
is te noemen in zijn soort.
„De avonturiers".
(Door Joh. W. Eekhof. Uitg. Kemink
Zoon, Utrecht).
Wij wisten niet, dat men, met een fiets
tocht door de mooiste streken van ons
land te maken, een reeks van zulke dave
rende avonturen kon beleven.
De drie jonge H B. S-ers uit dit boek
maken niet minder dan twee inbraken mee,
een nachtelijk smokkelaarsdrama plus een
ontsnapte krankzinnige.
De jongens gedragen zich als helden en
leggen een buitengewone snuggerheid, la
Sherlock Holmes, aan den dag.
Hans Borreback teekende de illustratie.
„De groei van ons Wereldbeeld"*
Van Oermensch
tot Einstein.
(Door John Langdon-Davies. Uitg. N.V
Leopold, Den Haag).
Dit boek biedt geen levensbeschouwing
kant en klaar, doch het verschaft ons ken
nis en inzicht, zonder welke een goede le
vensbeschouwing niet kan worden opge
bouwd.
kerel. We hebben alleen de menschen, die
er op stonden, mee laten doen en hier heb
je het resultaat, een kleine chèque en
ik hoop van harte, dat je haar, ook al ter
wille van jou vrouw, zult willen acceptee
ren".
Met een uitdrukking van zelfingenomen
heid en ook wel een tikje opluchting op zijn
gezicht, ging Honerton zitten. Bliss stond
op en keek zijn vrienden aan. Op dat
oogenblik werd de chèque doorgegeven.
Bliss nam haar aan. keek even naar het
bedrag en legde haar open voor zich neer.
Hij zag wat bleek, maar zijn stem klonk
kalm en beheerscht.
„Tot mijn schaamte moet ik bekennen",
begon hij, „dat ik tegenover jullie allen wel
een weinig schuld heb. Het is waar, dat ik
gedurende het laatste jaar groote armoede
heb leeren kennen, het is waar, dat ik heel
veel moeite heb gehad om in mijn levens
onderhoud te voorzien, maaren nu
komt mijn biechtin dien toestand be
vond ik mij uit vrijen wil. Het is niet waar,
dat ik mijn geld verloren heb. Integendeel,
zooals ik hier voor jullie sta. ben ik rijker
dan ik ooit geweest benmet een rijk
dom, die niet te meten valt", voegde hij er
aan toe, terwijl hij zijn hand even op den
schouder van Frances legde.
Van alle kanten steeg er een gemompel
van verbazing op, hier en daar een uitroep
om duidelijker uitleg.
„Ja, ik vind wel, dat ik jullie een uitleg
schuldig ben", «ging Bliss voort. „De quae-
stie is deze. Een jaar geleden voelde ik me
vervelend, ontevreden, en natuurlijk dacht
„Wie geen tijd heeft om kennis van het
wereldbeeld op te doen, behoort ook geen
tijd te hebben om te gelooven", zegt de
schrijver in zijn inleiding. Doch gebrek aan
tijd is geen excuus meer, nu Langdon-
Davies deze kennis heeft bijeengegaard in
een boek dat minstens even boeiend en ze
ker even interessant is als de meeste ro
mans.
Het boek is voorzien van vele illustra
ties, terwijl de uitgevers van het boek een
juweel maakten voor onze boekenkast. Het
is een boek om te lezen en te bezitten.
„De profeet in de Dancing".
(Door A. den Hertog. Uitg. Leopold,
Den Haag).
Dit boek verhaalt van een jongenman,
die op verschillende meest ongelegen tij
den de menschen tot de orde moet roe
pen dit bezorgt hem den naam van „de
Profeet",
Doch dank zij een meisje, dat hij lief
krijgt, komt dit jonge mensch tot norma
ler gedachten.
Over het geheel zijn de personen in dit
boek geen succes te noemen, al maken wij
met het echtpaar Acke een uitzondering.
Deze twee menschen, met hun liefde voor
elkaar en hun eenvoudig optimisme, ver
trouwend in het leven, maken het lezen
van dit zonderlinge boek waardig.
ik, dat die gevoelens aan een lichamelijke
ziekte te wijten waren. Daarom ging ik
naar Sir James Alroyd en vertelde hem
precies hoe ik me voelde. Hij behandelde
me kortaf, bijna onhebbelijk. Hij wilde me
zelfs niet behandelen. Hij vertelde me heel
eerlijk, dat hij geen sympathie gevoelde
voor jongelui, die hun gezondheid door
hun ongeregelde leefwijze vergooiden. Ik
kan jullie zeggen, dat hij me niet spaarde.
En toen ik weg wilde gaan, deed hij net
of hij mijn hand niet zag. De eenige raad,
dien hij mij wilde geven was, dat ik eens
moest probeeren om een jaar lang mijn
eigen brood te verdienen en hij liet me
duidelijk voelen, dat hij me er niet toe in
staat achtte. En toen ging ik op zijn uit
daging in. Ik stelde hem een weddenschap
op de volgende termen voorvijf en twin
tig duizend pond voor zijn ziekenhuis van
mijn kant en een handdruk en 'n eerlijk
gemeende verontschuldiging van zijn kant,
als ik dienzelfden morgen met vijf pond
in mijn zak zou verdwijnen en een jaar
lang van mijn eigen verdiende geld leven.
En 't is me gelukt. Dat is het geheele ver
haal van mijn geheimzinnige verdwijning.
Ik kan jullie zeggen, dat het soms heel
moeilijk was, dat er dagen waren, waarop
ik nauwelijks te eten had. Maar ik heb het
uitgehouden. En vandaag is het jaar om.
Mijn eerste bezoek was vanmorgen bij Al
royd en hij heeft betaaldNatuurlijk moe
ten jullie je geld terugnemen", ging Bliss
voort, terwijl zijn stem verraderlijk begon
te trillen. „Maar het dinertje en de harte-
(Zie vervolg ommezijde).