De weg tot geluk
N° 61
Woensdag I Juni 193*2
119® Jaargang.
Buitenland.
Reclame-aanbiedingen.
LINTVELT's BAZAR
Binnenland
-VAN NLELLE'S-
GOESCHE
ONTBYT-KOEK
School en kerk.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal in Goes ƒ2»—
buiten Goes 2,—
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag-» Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
UitgaveNaamlooze Vennootschap Goesche Courant
Telefoonnummer 17» na 17.30 No, 244
COURANT
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
gevestigd te Goes.
ADVERTENTDEN
van 1—5 regels ƒ1 >20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt 2 maal berekend. Dienst
aanbiedingen en aanvragen 15 ct.
per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voorin.
Kabinet Brüning gevallen.
Von Papen de nieuwe
man.
In ons vorig nummer meldden wij,
dat het kabinet Brüning gevallen was
en geheel onverwacht kwam die mede-
deeling niet. Reeds in ons nummer
van Vrijdag wezen wij op de eerste
verschijnselen en gezien de politieke
ontwikkeling in Duitschland kan zulk
een crisis ook moeilijk uitblijven.
Zoo brachten de Landdagverkiezin
gen in Oldenburg een volstrekte meer
derheid voor de Nationaal-socialisten
en men kan er van overtuigd zijn, dat
bij een Rijksdagverkiezing de Nazi's
ook niet ver van de 50 pet. zouden af
blijven. En intusschen vormen zij in
den Rijksdag'nog een kleine groep, die
daar niet veel in te brengen heeft. De
daar genomen besluiten kon men dus
moeilijk meer beschouwen als weerge
vende de meening van het volk en on
getwijfeld is dit de diepste oorzaak
van den val van het kabinet Brüning,
welke een feit werd, na een onderhoud
van laatstgenoemde met Von Hinden
burg.
Het nieuwe kabinet zal ongetwijfeld
meer de stemming van het volk weer
geven, en omdat dit dan niet zal steu
nen op den Rijksdag, lijkt een ontbin
ding van deze zeer waarschijnlijk. Het
is ook zeker de beste oplossing, dat
het Duitsche volk in deze moeilijke
periode eens duidelijk uitspreekt door
wien en hoe het bestuurd zal worden.
Dat Hitier daarna „de man" zal zijn,
is niet moeilijk om te voorspellen,
maar de toekomst van Duitschland's
binnen- en buitenlandsche politiek
blijft er een raadsel mede. Want onge
twijfeld zal het een politiek avontuur
zijn, waarin Duitschland zich dan stort
aangenomen dat de Nazi's hun belof
ten zullen trachten na te komen
en het einde van een avontuur valt
niet te voorspellen, want dan zou het
geen „avontuur" zijn....
De nieuwe regeering.
Intusschen heeft Von Hindenburg
dadelijk de zaken aangepakt, overleg
gevoerd met de kopstukken der par
tijen en reeds gisteren, dus een dag
na de crisis, werd Von Papen belast
met de vorming van een nieuw kabinet
en heden meldde men, dat de voor
naamste posten waarschijnlijk als volgt
bezet zullen worden:
Freiherr von Gayl of von der Osten
Binnenlandsche Zaken.
De gezant von Neurath Buiten
landsche Zaken.
Generaal von Schleicher Rijks-
weer.
Oud-minister Warmbold Econo
mische Zaken.
Dr. Gördeler Arbeid.
Freiherr von Lüninck Landbouw.
Von Papen behoorde tot het Cen
trum, doch is daaruit getreden, hij is
een krachtig voorstander van Fransch-
Duitsche toenadering. Verder is Von
Schleicher eigenlijk alleen een zeer
bekende persoonlijkheid, als militair
DEZE WEEK
SPECIALE
69
FEUILLETON
door
E. PHILIPS OPPENHEIM.
Geautoriseerde vertaling van
M. HELLEMA.
„Ik kan niet begrijpen, waarom ze geen
adres hebben achtergelaten, meneer", zeide
hij. „Zij betaalden haar rekeningen goed en
regelmatig, zeiden de kamers op de ge
wone wijze op en reden eenvoudig weg.
Ik vroeg nog, of zij geen adres wilden ach
terlaten, in geval er brieven mochten ko
men, maar de jonge dame antwoordde, dat
zij daarnaar zou komen vragen, als ze weer
in de stad was".
„En is zij er later geweest?" vroeg Lady
Mary.
„Geen teeken van leven van haar", ant
woordde de hall-portier.
Gerald overhandigde den man zijn
kaartje.
„Ik zal je vijf pond geven, indien je mij
haar adres kunt berichten", zeide hij.
„Ik zal het u onmiddellijk laten weten,
zoodra ik het ontdekt heb, meneer", be
loofde de man. „Maar ik heb een sterk
vermoeden, dat wij die twee dames nooit
weer zullen zien. De directrice", ging hij
en als politicus en nog een trouw aan
hanger van het oude keizerrijk.
Nog andere namen worden genoemd,
maar van veel belang lijkt het ons
niet, wie thans aan de regeering ko
men, omdat, zooals boven reeds op
gemerkt, deze regeering waarschijnlijk
van korten duur zal zijn.
Uit de pers.
Een paar Duitsche uitlatingen:
Het aftreden van de Rijksregeering
wordt in de Berlijnsche bladen druk
besproken. De (soc.-dem.) „Abend"
schrijft, dat de weg, dien men thans is
opgegaan, tot toestanden leidt, die
nauwelijks meer vereenigbaar zijn met
de grondwet. In elk geval moet de so
ciaal-democratische partij er op voor
bereid zijn binnenkort den grootsten
en belangrijksten Rijksdagstrijd te voe
ren, die tot dusver in de geschiedenis
van de Duitsche republiek gevoerd is.
Het „Berliner Tageblatt" betoogt,
dat de kans op nieuwe Rijksdagver
kiezingen groot is. Brüning is afgetre
den, omdat de Rijkspresident onder
den invloed van krachten achter de
schermen andere wegen is gaan be
wandelen dan tot dusver. Het blad ver
wacht een uitgesproken rechtsch ré
gime.
Uit Frankrijk:
De „Temps" schrijft naar aanleiding
van het aftreden van het Rijks
kabinet, dat de kanselier gevallen is
onder de slagen, die hem de rechtsche
partijen in afspraak met de militaire
camarilla hebben toegebracht. Als men
niet onmiddellijk overgaat tot een
dictatuur, is het waarschijnlijk dat de
ontbinding van den Rijksdag zeer spoe
dig op de demissie van den rijkskan
selier zal volgen.
Het „Journal des Debats" verklaart,
dat Brüning door de Hitler-beweging
wordt weggespoeld. Zijn val zal echter
in het Duitsche programma geen ver
andering brengen, doch slechts een
verandering van methode mogelijk ma
ken. De rijkskanselier is een vredes
apostel in den geest van Stresemann
geweest. Zijn laatste rede, waarin hij
uiting gaf aan Duitschlands verlangen,
niets te betalen en zich vrijelijk te be
wapenen, is scherp en vermetel ge
weest. Toch heeft hij aan het nieuwe
Duitschland niet kunnen voldoen.
De nationalistische „Liberté" schrijft
„Welke regeeringscoalitie nu ook in
Berlijn tot stand moge komen, Frank
rijk weet in elk geval, dat het Hitier
tegenover zich vindt als meester van
Duitschland. Het zou misschien beter
zijn, meent het blad, als de werkelijke
vertegenwoordigers van Hitier Duitsch
land op de ontwapeningsconferentie
en op de conferentie te Lausanne ver
tegenwoordigden.
Stemmen uit Engeland:
De „Times" wijdt warme woorden
van erkentelijkheid aan den scheiden
den Rijkskanselier en schrijft voorts:
Bezien in het licht van de conferentie
van Lausanne, zou het aftreden van
Brüning een ongeluk voor Europa be-
teekenen, indien daardoor een zuiver
uitdagende en negatieve houding tot
Duitschlands politiek gemaakt zou
worden. Dit zou voor het bereiken van
overeenstemming op de conferentie
niet bevorderlijk zijn.
„Financial News" betreurt het af
treden van Brüning zeer. Brüning was
een krachtige persoon, aldus het blad,
onder wiens leiding Duitschland in
staat was den storm te boven te ko
voort, zijn stem latende dalen tot een ver
trouwelijk gefluister, „was er niet rouwig
om, ze te zien vertrekken".
„Waarom?" vroeg Gerald.
„Wel, in de eerste plaats hield zij niet
van buitenlanders", legde hij uit, en boven
dien kregen wij hier altijd allerlei vreemd
volk aan de deur, die naar haar vroegen.
Misschien waren het wel detectives of
zoo iets. Ik zal niets in haar nadeel zeg
gen zij hebben altijd geregeld en ruim
betaald maar er waren eigenaardige
menschen, die op haar doen en laten let
ten".
Gerald en zijn zuster reden zwijgend
weg.
„Ben je teleurgesteld?" vroeg Mary hem
bezorgd.
„Ik dacht, dat zij wel een boodschap
voor mij mochten hebben achtergelaten".
„Zal je morgen te Hinterleys komen?"
Hij schudde het hoofd.
„Ik moet haar zoeken", zeide hij op een
vreemden toon, zonder eenige hoop of
leven.
Mary zeide toen niets meer, maar dien
avond nam zij hem onderhanden. Zij had
den tête-a-tête gedineerd, daar Lord Hin
terleys reeds naar zijn landgoed was ver
trokken. Voor het eerst toonde Gerald
eenige belangstelling in Myrtile's afwezig
heid.
„Wat zeide je ook weer, dat er van
Myrtile geworden is?" vroeg hij.
men. Met Brüning verdwijnt een bol
werk tegen het radicalisme van links
en rechts. Daardoor komen krachten
vrij, welker macht niet te overzien is.
De „Financial Times" zegt: De val
van de Duitsche regeering komt op het
meest ongelegen oogenblik. Het blad
hoopt, dat de nationaal-socialisten zich
niet in de onderhandelingen van Lau
sanne zullen mengen, opdat een poli
tiek van samenwerking tot stand kan
komen.
De strijd in Mandsjoerije.
Van Japansche zijde wordt gemeld,
dat het Japansche leger in Mandsjoe
rije onder generaal Honjo een ver
pletterende nederlaag heeft toege
bracht aan de Chineesctie troepen on
der bevel van generaal Ma Tsjan-sjen.
Vierduizend Chineezen werden vol
gens dit bericht gedood of gewond.
Paus Pius 75 jaar.
Toen kardinaal Achille Ratti tien
jaar geleden, den Óen Februari 1922,
hij was toen aartsbisschop van Mi
laan tot Paus werd verkozen, had
hij reeds een grooten naam in de pau
selijke diplomatie. In een bewogen tijd
April 1918 was hij als aposto
lisch visitator naar Polen gezonden
en in Juli 1919 tot pauselijk nuntius te
Warschau benoemd.
Paus Pius XI.
De door Paus Benedictus XV inge
leide politiek van verzoening tusschen
Vatikaan en Italiaanschen staat werd
door Paus Pius XI verwezenlijkt in de
Lateraansche verdragen, die een einde
maakten aan den sedert September
1870 bestaanden toestand, krachtens
welken de Paus zich als „de gevangene
van het Vatikaan" beschouwde.
Wetsontwerp Terpstra.
Eenige wijzigingen
aangebracht.
Het uitvoerige verslag der schriftelijke
en mondelinge gedachtenwisseling tus
schen de Commissie van Voorbereiding uit
de Tweede Kamer en den minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen over
de voorgestelde wijzigingen in de Lager
Onderwijs-wet 1920, is aan de Tweede
Kamer toegezonden. Het verslag telt ruim
honderd bladzijden en is vergezeld van een
eveneens uitvoerige nota met de wijzigin
„Zij is naar Frankrijk teruggegaan", ver
telde zijn zuster hem. „Er was haar een
beetje geld vermaakt en zij verlangde weg
te gaan. Vanmorgen heb ik een brief van
haar gekregen. Zij heeft de oude boerderij
gekocht, waar je haar voor het eerst zag,
en kweekt viooltjes".
„Waarom verlangde zij terug te gaan?"
hield Gerald vol. Jullie waart allen toch
vriendelijk jegens haar, hoop ik".
„Dat trachtten wij te zijn", antwoordde
Mary. „Vader mist haar vreeselijk
Wel daar is Christopher!" viel zij zich zelf
plotseling in de rede. „Wat beteekent het,
dat je je plichten op deze wijze verwaar
loost?" vroeg zij, toen Christopher, nog niet
in diner-toilet, door den hofmeester werd
binnengelaten.
„Ik kom vragen hier te mogen dinee-
ren", was het glimlachende antwoord, „en
bij die gelegenheid Gerald te verwelko
men".
Mary bloosde een beetje van genoegen.
De hofmeester dekte reeds voor een per
soon meer.
„Dat is erg aardig van je, Christopher",
zeide zij.
„Heel aardig van je om mij zoo te ont
vangen", antwoordde hij. „Er is niets te
doen in het Lagerhuis, en ik was er zeker
van, dat jullie beiden alleen zoudt zijn. Ik
zou denken, dat dat ziekenhuis je erg
moest gaan vervelen, Gerald".
„Alles verveelt mij, antwoordde Gerald
gen, die door de Regeering worden voor
gesteld.
,Deze wijzigingen betreffen in hoofdzaak
min of meer gewichtige technische aange
legenheden. Op de meeste principieele pun
ten wordt aan de bezwaren der tegenstan
ders in geen enkel opzicht tegemoetgeko
men.
Van gewicht is echter, dat de uniforme
schaal van 45 leerlingen per onderwijzer
vervalt, waardoor de bekende éénmans-
scholen eenigszins uit het gedrang komen.
In plaats van eerst bij 46 wordt nu het
hoofd bijgestaan door een onderwijzer bij
35 leerlingen, door twee onderwijzers zoo
dra het getal 76 wordt (in plaats van 91),
door drie onderwijzers zoodra het 131,
door vier onderwijzers zoodra het 186 be
draagt; daarboven wordt voor elk vijftig
tal leerlingen een onderwijzer meer ge
rekend.
Voors vernemen wij, dat een nieuw ar
tikel wordt ingevoegd, waarbij de gemeen
teraad de bevoegdheid krijgt, het benoe
men, overplaatsen en ontslaan van vak
onderwijzers aan burgemeester en wethou
ders op te dragen.
Het aantal toe te kennen straffen aan
onderwijzers wordt eenigszins gewijzigd en
verminderd.
In gemeenten met een éénmans openbare
school, waar een vakonderwijzeres voor
handwerken wordt aangesteld, behoeft de
gemeente niet langer aan alle bijzondere
scholen in de gemeente vergoeding voor
vakonderwijs uit te keeren, doch alleen aan
de bijzondere scholen, die in hetzelfde ge
val verkeeren. Een wederkeerige bepaling
is opgenomen voor éénmans bijzondere
scholen in gemeenten waar aan geen en
kele openbare school een vakonderwijzeres
is aangesteld.
Ten opzichte van de gewone onderwij
zers zijn echter dergelijke bepalingen niet
opgenomen.
De datum van invoering (1 Juli a.s.) is
gehandhaafd, hoewel het in Kamerkringen
ten eenenmale onmogelijk geacht wordt,
het wetsontwerp, dat ongetwijfeld zeer veel
discussie zal uitlokken en tot een aantal
amendementen zal aanleiding geven, nog
vóór dien datum door de Tweede en Eer
ste Kamer te doen behandelen.
De vleeschuitvoer.
Naar Frankrijk.
Op de schriftelijke vragen van het Twee
de Kamerlid, den heer Van den Heuvel, in
verband met de regeling van den uitvoer
van vleesch en vleeschwaren naar Frank
rijk, heeft minister Verschuur geantwoord,
dat de bestaande meening als zou een bij
K. B. aangewezen adviseur voor den uit
voer van vleesch en vleeschwaren een
commissie van exporteurs hebben ingesteld,
onjuist is. De verdeeling der certificaten
geschiedt nauwkeurig op voorschrift. Het
aantal exporteurs dat in staat is te voldoen
aan de gestelde voorwaarden voor een aan
deel in den betreffenden export, en in aan
merking komt voor een certificaat, bedraagt
ongeveer 50. Het is inderdaad juist, dat de
exporteurs soms een grootere opbrengst
verkrijgen dan voorheen. Dit is een gevolg
van het oploopen der prijzen in Frankrijk
in verband met de invoerbeperking en ook
van de prijsdaling hier te lande.
Er bevindt zich inderdaad nog een vrij
aanzienlijke voorraad schapen in Neder
land, die, indien niet spoedig afgeslacht,
hun handelswaarde verliezen. Dit is echter
een niet te voorkomen gevolg van de sterk
verminderde afzetmogelijkheden. Het
den minister bekend, dat verschillende tus-
schenhandelaren speculatief groote voorra
den schapen hebben opgekocht, daar zij
verwachten voor het verkrijgen van een
uitvoervergunning in aanmerking te zullen
DENSOETENINVAL SEDERT 1 S2.&
komen, althans van de exporteurs een hoo-
geren prijs te kunnen bedingen, Dat expor
teurs nu reeds lammeren aankoopen gebo
ren in 1932 en daarop nog een grootere
winst maken dan op andere schapen, ter
wijl de export der schapen geboren in 1931
nog veel meer wordt beperkt, is den minis
ter bekend. Het is niet mogelijk den tus-
schenhandelaren certificaten te verstrek
ken. Dat de extra-heffing voor den uitvoer
van schapenvleesch, welke van 16 tot 21
Mei op 15 cent per K.G. is gesteld, ten
slotte op de belanghebbende schapenver-
koopers wordt verhaald, is den minister
niet gebleken.
In overeenstemming met den wensch der
Fransche regeering wordt er nauwkeurig
op gelet dat de handel in schapenvleesch
naar Frankrijk naar verhouding op de
zelfde wijze plaats heeft als vóór invoe
ring der Crisis-uitvoerwet en dat van een
beperking van het aantal exporteurs noch
van bijzondere bevoorrechting eenige spra
ke kan zijn. De minister is niet voornemens
maatregelen te treffen waardoor deze han
del anders zou geschieden.
Uitspraak weversconflict.
Maandag heeft de commissie, welke
eenigen tijd geleden is benoemd inzake
het weversconflict bij de firma Gerh.
Jannink en Zn. te Enschede, uitspraak
gedaan.
Volgens deze uitspraak zullen de
acht-, negen- en twaalfgetouwenwevers
een loon moeten ontvangen van resp.
f 29, f 30,75 en f 35. Reeds vroeger is
vastgesteld, dat deze loonen met 10
pet. zullen worden verminderd.
Verder heeft de commissie bepaald,
dat een vaststaande regeling zal wor
den ingevoerd volgens welke per vol
uur wachtgeld 70 pet. van het loon zal
worden betaald. Omstreeks 125 wevers
vallen onder deze bepalingen.
Zij krijgen dus iets minder dan in
dertijd op de conferenties met den
rijksbemiddelaar werd aangeboden.
Toen waren loonen aangeboden resp.
f 33, f 34 en f 36.
Het niet aanvaarden van deze be
middeling leidde tot het uitbreken van
het groote textielconflict.
droevig. „De dokters zeggen, dat ik weer
beter ben, maar dat weet ik niet. Ik kan
niet slapen, en er schijnt ergens een ledig
plekje in mijn hoofd te zijn. Indien ik be
gin te denken, word ik duizelig. Geef mij
een glas champagne, Richard".
„Een landelijk leven voor jou, mijn jon
gen", verklaarde Chirstopher. „Als ik Ma
ry was, zou ik je morgen meenemen".
Gerald schudde het hoofd.
„Ik heb eerst iets te doen", zeide hij.
„Apropos, je weet van Myrtile, veronder
stel ik? Zij is teruggegaan naar de kleine
boerderij".
Christopher knikte. Mary, die hem
nauwkeuring gadesloeg, dacht dat zijn on
verschilligheid haast natuurlijk leek.
„Eigenaardig", merkte hij op, „te den
ken, dat zij daar toch nog zou eindigen.
Ik vraag mij af, of zij ons zegent of vloekt,
Gerald, omdat wij haar naar het einde van
den weg hebben meegenomen".
Gerald zuchtte.
„Ons vloekt, zou ik denken", antwoord
de hij. „Alle kennis is pijn, en de herinne
ring ook. Gisternacht ontwaakte ik plot
seling en ik herinnerde mij te hebben ge
vochten met dien grooten kerel op de Pool-
sche grensHeeft Elsa jullie verteld
van den man, dien ik daar doodde?" vroeg
hij, het voorhoofd fronsend.
Mary stond haastig op.
„Denk aan de bevelen van den dokter",
waarschuwde zij. „De laatste twaaf maan
Lijst wachtgelders.
Op de laatst verschenen lijst (toe
stand op 20 Mei 1932) van op wacht
geld gestelde onderwijzers bij het ppen
baar en neutraal bijzonder lager on
derwijs komen in totaal voor 330 per
sonen (144 m. en 186 vr.) waarvan 13
(3 m. en 10 vr.) in Zeeland. De wacht
gelders zijn te verdeelen als volgt:
a. afkomstig van openbare scholen
voor gewoon en uitgebreid lager on
derwijs: 1. leeftijd beneden 60 jaar;
110 (48 geh. m., 25 ongeh. m. en 37 pn-
geh. vr.); 2. 60 jaat en ouder: (53 geh.
m., 11 ongeh. m. en 10 ongeh. vn.);
3. gehuwde onderwijzeressen: 130; b.
afkomstig van openbare scholen voor
buitengewoon lager onderwijs: 4 (3
geh. m. en<! geh. vr.); c. afkomstig van
neutrale bijzondere scholen voor ge
woon en uitgebreid lager onderwijs:
12 (4 geh. m. en 8 ongeh. vr.)
den zijn taboe. Er zijn wel erger dingen,
dan Bolsjewisten te dooden".
„Die kerel had zeker ook wel iemand,
die veel van hem hield", ging Gerald som
ber voort. „Je moest die vrouw hebben ge
zien, die mij thuisbracht, Christopher. Ik
kan de gedachte aan haar niet uit mijn
hoofd krijgen. Den eersten keer, dat ik
haar zag, ging ik naar haar toe,^<fm haar
te vragen haar minnaar Krossneys om te
koopen. Ik vond haar het ruwste, brutaal
ste, walgelijkste schepsel, dat ooit den
naam van Vrouw misbruikte. Toen zag ik
haar de eene maand na de andere het werk
van een man verrichten. Zij loog, vloekte,
zij vocht, vocht met haar vuisten, indien
zij geen andere wapenen kon vinden; zij
dronk; eens zelfs droeg zij mij bijna door
een moerasland van een mijl lang, terwijl
een paar schildwachten aan de grens den
geheeien tijd op ons vuurden. Zij was een
afschuwelijk, prachtig heldenfiguur. Een
man, van wien wij beiden wisten, dat hij
een spion was, zat ons op de hielen. Ik
zag, dat zij hem in haar kamer lokte. Twee
minuten later stroomde zijn bloed onder de
deur door".
„Gerald!" smeekte zijn zuster.
„Heel goed", mompelde hij. „Ik weet
niet zeker, of het mij niet goed doet van
die dingen te spreken. Ze zijn zoolang een
afschuwelijk droombeeld voor mij ge
weest"
(Wordt vervolgd).