G0ES6H8 COURANT
PIR1N de wereld
BIJVOEGSEL
Buitenland,
de vijanden
verkoudheden
Binnenland
VAN DE
VAN VRIJDAG 29 APRIL 1932.
IN DEN MIST.
Duitschland - G*
nève - Frankrijk.
Waar men op het oogenblik den blik
ook heen wendt, allerwege heerscht in het
buitenland een toestand van onrust, on
zekerheid, verwarring bijna, een toestand,
die naar een toekomst schijnt te voeren,
welke men allen met angst tegemoet ziet
niet, omdat die toekomst zoo verschrikke
lijk, maar alleen, omdat die zoo onzeker
is. Men weet niet waar het heen moet en
waar het heen gaat. Men zit midden in
den mist en weet niet er uit te komen
In Duitschland is de verkiezing precies
verloopen, zooals we een week geleden
voorspelden. De nationaal-socialisten be
haalden een zeer groote winst, kwamen
b.v. in Pruisen van 7 op 162 zetels, en
men zit er thans voor de gevolgen, waar
over wij vorige week aldus schreven
„Wat we dan ten derde zullen krijgen,
is moeilijk te voorspellen, doch eenvoudi
ger zal de toestand dan voor Duitschland
en alle mogendheden, die thans met
Duitschland zoo nauw contact hebben, ze
ker niet worden!"
Tardieu.
En zoo is thans de toestand in Duitsch
land en allerwege inderdaad. Men weet in
Duitschland niet, wat nu te doen. De na
tionaal-socialisten verklaarden zich bereid
te regeeren, maar hoe moeten zij be
palen we ons tot Pruisen een meerder
heid vormen en aan de daarvoor noodige
50 zetels komen? De communisten, met
hun 56 zetels verklaarden zich wel reeds
bereidmaar om de Nazi's met alle in
hun macht zijnde middelen te bestrijden
Eigenlijk kan alleen een coalitie met het
Centrum een hechte regeering verzekeren,
maar het is te begrijpen, dat een samen
gaan van Hitier en Brüning die elkaar
tot heden ook zoo fel bestreden ook
nogal wat moeilijkheden met zich brengt.
We willen ons dan ook niet gaarne aan
een voorspelling wagen en zien met be
langstelling de afwikkeling dezer moeilijke
kwestie tegemoet.
In Genève sukkelde men zoowat voort,
nam men een paar onbeteekenende beslis
singen, die de ontwapening geen stap na
der brachten, maar alleen deden uitkomen,
hoe wantrouwend men nog tegenover el
kaar is, en ook, hoe onzeker de staatslie
den zich eigenlijk gevoelen, omdat zij niet
weten, of zij morgen nog wel de regeering
van hun land zullen vertegenwoordigen.
Het is te Genève vooral Frankrijk, dat
de situatie beheerscht, en toch is ook de
houding der Franschen onzeker, omdat zij,
evenals de Duitschers op het oogenblik,
volgende week, na de Fransche verkiezin
gen, mogelijk de regeering niet meer ach
ter zich zullen hebben. Dit feit demon
streerde zich a.h.w. in het niet komen van
Tardieu, de Fransche minister van buiten-
landsche zaken, naar Genève, terwijl men
hem daar toch zoo hard noodig had. Oor
zaak is, naar men meldt, een keelontste
king, wat wij niet gaarne in twijfel zullen
trekken, maar zeker is, dat deze keelont
steking wel op een bijzonder gunstig poli
tiek oogenblik komt. Gevolg was, dat men
te Genève de besprekingen verdaagde tot
na de Fransche verkiezingen.
Hoe die verkiezingen zullen afloopen, is
met geen mogelijkheid te voorspellen en
zelfs de knapste politici in Frankrijk zelf
durfden zich tot heden aan geen gissing wa
gen. Want niet alleen, dat een groote
vraag is, wie gekozen zullen worden, wel
ke partijen in de Kamer zullen komen en
hoe sterk die zullen zijn, maar van nog
meer belang is, hoe die partijen zich groe-
peeren zullen, wat in Frankrijk altijd aan
groote schommelingen onderhevig is.
Als typeerend voorbeeld willen we noe
men, dat op het oogenblik de situatie eigen
lijk beheerscht wordt door het z.g. cen
trum. Dat „centrum" telt 160 afgevaar
digden (de huidige Kamer heeft 612 ze
tels) maar die zijn weer verdeeld in 4
groepen; en die 4 groepen zijn werkelijk
niet altijd homogeen. Ja, zelfs elke groep
op zichzelf, valt bij stemmingen, soms weer
in tweeën. Er is dus moeilijk iets wissel
valliger te denken, dan een Fransche re
geering, steunend op zulk een wankel cen
trum.
Het gaat dan ook in Frankrijk vaak om
de personen, en om wat deze, onder de
heerschende omstandigheden, voor staan
Zoo beheerscht op het oogenblik de bui-
tenlandsche politiek vrijwel de verkiezing
en de groote vraag is, zullen de kiezers de
huidige politiek van Tardieu, die zoo bang
is om te ontwapenen, en die van Duitsch
land toch maar liefst het volle pond wil
hebben, goedkeuren?
Mogelijk weten we Maandag a.s. de be
slissing reeds, maar waarschijnlijk is, dat
pas de herstemmingen, op 15 Mei, den
definitieven uitslag zullen brengen.
Het ware te wenschen, dat uit Frank
rijk eens mildere wind kwam waaien, wat
den mist, die thans over de wereld hangt,
heel wat dunner zou maken, ja, de hemel
mogelijk geheel zou doen opklaren.
Onrustig Mantsjoerije.
Nu er in het Oosten en het Noor
den van den nieuwen staat Mantsjoe
rije een opstand woedt, zijn de Japan-
sche troepen daartegen een actie op
groote schaal begonnen, en wel de
krachtigst-opgezette actie sedert De
cember.
Luit.-generaal Hirose heeft drie bri
gades laten oprukken tegen de op
standelingen. Het aantal van laatst
genoemden wordt op 5000 gesteld, al
leen in het Oostelijk gedeelte van den
Chïneeschen Oosterspoorweg en aan
de Beneden-Soengari.
Een brigade onder generaal-majoor
Moerai rukt op van Imienpo naar
Fangtsjeng. Een andere brigade on
der generaal-majoor Joda trekt langs
den Chineeschen Oosterspoorweg om
zich met de troepen onder Moerai te
vereenigen. Een brigade onder Naka-
moera vaart in 52 booten, die met ka
nonnen zijn bewapend, de Soengari af
begeleid door vier kanonneerbooten
van den nieuwen staat Mantsjoerije.
Nader meldde men:
Op het Zuidelijke deel van den
Oost-Chineeschen spoorweg hebben
nieuwe gevechten plaats gevonden tus-
schen Chineezen en Japansche troe
pen, De Chineezen hebben wederom
een station bezet. Het spoorwegver
keer tusschen Tsjangtsjoen en Harbin
ligt stil. Op de baan Harbin-Wladïwos
tok heeft reeds verscheidene dagen
geen verkeer meer plaats gehad. Op
het Oostelijk deel van den Oost-Chi
neeschen Spoorweg hebben Chinee
zen een nieuwen bomaanslag gepleegd.
De Fransche verkiezing.
De termijn gedurende welke de can-
didaten voor de a.s. parlementsverkie
zingen zich kunnen opgeven, is thans
verstreken.
Er zijn 3617 candidaten voor de 615
zetels in het parlement, dat is honderd
candidaten minder dan bij de verkie.
zingen in 1928. Zeer veel personen heb
ben zich in de groote steden candi-
daat gesteld, waarbij zij op hun naam
vertrouwen, omdat men zich in Frank
rijk candidaat kan stellen buiten elk
partijverband om.
Het geval Kreuger.
En deZweedschebelas-
t i n g e n.
Bij de debatten in den Rijksdag over
de verhooging van de automobiel-be
lasting heeft de minister van financiën
Woensdag meegedeeld, dat op de loo-
pende begrooting een tekort van 25
millioen kronen zal ontstaan. Dit te
kort wordt gedekt door een reserve
fonds, dat voor de helft zou moeten
worden aangesproken. Bovendien is
voor het volgend jaar een tekort te
verwachten, daar een deel der inkom»
sten, bijvoorbeeld die der Staatsspoor
wegen, te hoog geraamd zijn en de uit
gaven zullen toenemen.
De minister deelde verder mede, dat
tengevolge van de Kreuger-catasfrofe
de opbrengst der Zweedsche belastin
gen met zes millioen zal dalen.
Zijn nalatenschap.
De waarde van de nalatenschap van
Ivar Kreuger in Zweden blijkt slechts
ongeveer 150.000 a 250.000 gulden te
bedragen. De administrateurs, die den
arbeid van de registreering der nala
tenschap hebben voltooid, zijn tot
bovengenoemde conclusie gekomen.
De Stockholmsche correspondent
van de „Daily Telegraph" verneemt
verder uit betrouwbarebron, dat het
groote huis te Stockholm, waarin
Kreuger, wanneer hij zich te Stock
holm bevond, niet zijn eigendom was,
doch aan een bouwonderneming toe
behoort. Ook zijn twee villa's nabij
Stockholm, aan welker inrichting Kreu
ger honderdduizenden heeft besteed,
waren huurwoningen. Verder wordt
verklaard, dat het eiland nabij Stock
holm, waar Kreuger een landgoed had
laten bouwen, niet meer dan om
streeks 20.000 gulden waard is. Zijn
drie motorjachten, enkele Fransche
schilderijen en zijn antieke meubels
zijn de eenige dingen van waarde, die
zich in Kreuger's verdere nalaten
schap bevinden.
Scott verbetert record.
Woensdag arriveerde te Port Dar
win (Australië), de Engelsche vlieger
Scott die een record-vlucht Engeland-
Australië maakte. Hij verbeterde hef
record van Butler voor deze vlucht,
dat 9 dagen, 2 uur en 29 minuten be
droeg met 5 uur en 40 minuten. Het
nieuwe record bedraagt thans 8 da
gen, 20 unt en 42 minuten.
De eed van trouw.
In het Engelsche Lagerhuis heeft
Woensdag de onafh. arbeidersman, Mc
Govern een voorstel ingediend om ook
voor socialistisch of republikeinsch voelen
de leden den eed van trouw aan den Ko
ning af te schaffen of althans niet ver
plichtend te stellen. Hij vroeg verlof dit
voorstel in te dienen en betoogde dat hij
en eenige zijner medeleden gedwongen wa
ren een symbool te huldigen, dat zij zoo
spoedig mogelijk wilden doen verdwijnen.
De conservatief Herd zeide, dat het een
schande zou zijn als er één woord van
debat over dit voorstel gewisseld werd.
Het koningschap en de eed van trouw wa-
ren de eenige symbolen van gemeenschap
pelijk burgerschap, die niet door den par
tijstrijd aangetast mochten worden.
Niemand gaf zich verder als spreker op
en het Huis weigerde het verof met 294
tegen 4 stemmen.
De vliegende vorst.
Koning Albert geïnter
viewd.
Koning Albert van België is dezer
dagen teruggekeerd van zijn reis naar
den Congo, een reis die hij vrijwel ge
heel per vliegmachine heeft afgelegd.
De groote belangstelling, welke deze
vorst koestert voor de luchtvaart, is
reeds bij tal van gelegenheden geble
ken, en ook nu weer heeft hij, in een
interview met den correspondent van
de „Daily Telegraph", den nadruk ge
legd op zijn voorliefde voor reizen
per vliegtuig.
„Ik ben slechts 32 dagen uit mijn
land weg geweest, zoo vertelde de ko
ning, en daarvan heb ik er 17 kunnen
besteden aan een reis door de noor
delijke deelen van Belgisch Congo.
Een dag ging in Egypte verloren door
slecht weer, maar in de overige 14 da
gen van de eigenlijke reis werden on
geveer 7500 mijl door de lucht afge
legd. Ik ben blij, dat ik deze methode
gekozen heb."
Hij heeft incognito gereisd en is dus
te Brindïsi aan boord gegaan van een
vliegmachine, waarmede nog 14 pas
sagiers reisden. De koning vertelde
van de gezellige conversatie, die in de
cabine werd onderhouden, er waren
onder de passagiers drie onderdanen
van den vorst, o.w. een jonge vrouw
uit Brussel, die zich naar haar man
in Kilomoto begaf. Van Brindisi ging
het naar Athene, dan naar Creta en
vervolgens naar Alexandrië. Het tra
ject Creta-Alexandrië had vooral 's ko-
nïngs aandacht getrokken, omdat dit
geheel over zee gaaf, zonder dat men
op deze ruim 500 K.M. een eilandje ziet.
Wat het Afrikaansche deel der reis
aangaat, vertelde de koning: „De Nijl
is een prachtige route om het midden
van Afrika te bereiken. Groote ste
den liggen langs de oevers verspreid,
eerst Alexandrië en Cairo, dan na
eenigen tijd Assoean met zijn 60.000
inwoners en Khartoem met 150.000
inwoners. Zoo kwamen we in Oeganda,
het hart van dit continent, een gebied
met een groote toekomst. Vele stuk
ken zijn sterk .ontwikkeld, met een
vooruitstrevende ïnheemsche bevol
king." Het gebied tusschen Khartoem
en het Albert-meer kon door een spe
ciale regeling wat uitvoeriger bezien
worden. Terwijl boven den Soedan
werd gevlogen was de hitte soms on
dragelijk. Maar het was hem opge
vallen, dat er te Khartoem bij den
strijd tegen de malaria zulke opmer
kelijke resultaten waren bereikt: „Er
is geen enkele muskiet meer en men
kan gerust met de ramen open sla
pen."
onzer gezondheid, in het bijzonder
en zoovele daardoor ontstane pijnen.
Uw beste wapen is Aspirin-Tabletten.
Let op den oranjeband. Prijs 45 ets.
Koning Albert.
Een gevoel van onveiligheid had de
koning niet gehad. Hij vertelde, dat hij
voortdurend hetzij den Nijl hetzij de
spoorwegen had kunnen zien en was
verrukt over het telkens wisselende
soms chaotische landschap, waarboven
hij in ijlende vaart voortvloog.
Leeningen aan gemeenten»
En de voorwaarden.
Het Tweede Kamerlid J. ter Laan heelt
den minister van financiën de volgende
vragen gesteld:
le. Is de minister bereid om mede te
deelen of bij het verstrekken van kasgeld-
leeningen en leeningen op langeren ter
mijn aan gemeenten ten aanzien van so
ciale maatregelen, arbeidsvoorwaarden en
loonvoorwaarden van het personeel en der
gelijke aangelegenheden regelen worden
gesteld?
2e. Is de minister bereid mede te dee
len of het juist is, dat aan de gemeente
Velsen als bindende voorwaarde is ge
steld, dat o.m. voor het verstrekken van
een leening
a. de gemeente in de gemeentefondsbe
lasting in klasse moet worden verlaagd;
b. de pensioenaftrek van het gemeen-
tepersoneel moet worden opgevoerd van
3J^2 tot pet., zoodat feitelijk een loon-
korting van 5 pet. wordt voorgeschreven;
c. dat alle uitgaven voor het voorbe
reidend onderwijs, uitgaven dus, die niet
door de wet worden geëischt, moeten wor
den geschrapt;
d. dat subsidies voor kinderspeeltuinen
e.d. niet meer mogen worden verstrekt
e. dat de gemeentelijke ophaaldienst
moet worden beëindigd?
3e. Indien deze vragen bevestigend
worden beantwoord, is de minister dan
niet van oordeel, dat deze drastische voor
waarden geen rechtvaardiging kunnen vin
den in de tijdelijke, geheel uit de econo
mische crisis voortvloeiende ongelegenheid
waarin deze en tal van andere gemeenten
zijn komen te verkeeren?
4e. Is de minister bereid een overzicht
te geven van de gemeenten, die zich tot de
regeering gewend hebben om door een kas-
geldleening of een leening op langeren ter
mijn te worden geholpen, van de bedragen
die gevraagd en die toegezegd zijn en van
de bedragen die gevraagd en die toegezegd
zijn en van de algemeene en bijzondere
regelen en voorwaarden die hierbij door
de regeering gesteld zijn?
Afsluiting van wegen.
Het optreden van
den Rijkswaterstaat.
Naar aanleiding van het feit, dat de
Rijkswaterstaat in verschillende deelen van
ons land bepaalde wegen of voetpaden
voorzien heeft van een bordje „eigen weg"
of enkele dezer wegen heeft afgesloten,
kunnen wij het volgende melden:
De plaatsing van die bordjes of de af
sluiting houdt verband met het in werking
treden van de nieuwe Wegenwet. De we
gen die met de bordjes voorzien worden
of die zijn afgesloten, zijn wegen van den
Waterstaat, die tot nu toe niet onder het
begrip „openbare weg" vallen. Door de
nieuwe wegenwèt zouden zij er wel onder
vallen als daartegen geen maatregelen wer
den genomen.
Nu zijn bedoelde wegen door den Wa
terstaat wel steeds voor het publiek open
gesteld geweest, hetgeen nog niet wil zeg
gen dat zij daardoor nu openbare wegen
geworden zijn. Om te voorkomen dat zij
dat worden, zijn de bordjes geplaatst en
in enkele gevallen is een afsluiting ge
maakt om de verjaring te stuiten. Als de
voor het publiek opengestelde weg niet van
tijd tot tijd afgesloten zou worden, zou hij
op den duur niet meer als eigen weg be
schouwd kunnen worden. Het is dus geens
zins de bedoeling gebruikers van die we
gen of voetpaden te hinderen. Het betreft
hier slechts een formaliteit om te voor
komen, dat de eigen wegen van den Rijks
waterstaat openbare wegen zullen worden
Bezuiniging bij de Post.
De Kamer van Koophandel voor Rot
terdam deelt mede, dat, naar zij van den
directeur van het postkantoor daar ter
stede heeft vernomen, tot de bezuinigings
maatregelen, welke de directeur-generaal
van den P. T. T.-dienst in de huidige om
standigheden gedwongen is te nemen, be
hoort het verminderen van het aantal post
bestellingen tot twee per werkdag in de
kom van die plaatsen, waar die kom niet
meer dan 5000 inwoners telt.
Naweeën textielstaking.
Reeds bij de opheffing der staking in
de textiel-industrie werd medegedeeld, dat
voorloopig nog groote groepen arbeiders
buiten de fabriekspoorten zouden blijven.
Thans, na een periode van ongeveer drie
weken dat de fabrieken weer zijn geopend,
blijkt dat er van de ongeveer 12.000 sta
kers nog ongeveer 3000 zonder werk zijn
Verdeeld over de organisaties is het aan
tal nog niet tewerkgestelden aldus: „De
Eendracht" 1750, „St. Lambertus' 500,
Federatie 350, „Unitas" 200 en ongeorga
niseerden pl.m. 300. Nog elke week wer
den hier en daar werklieden aangesteld,
maar eensdeels door gebrek aan orders,
anderdeels door de tijdens de staking door
gevoerde rationalisatie is het wel zeker,
dat er voor alle stakers geen plaats meer
zal zijn.
Door een en ander worden de stakers-
kassen der organisaties nog altijd zwaar
belast. Een poging van de confessioneele
organisaties te Enschede om de nog niet
tewerkgestelden bij de Commissie voor
Maatschappelijk Hulpbetoon als werkloo
ze steuntrekkers te doen inschrijven is niet
gelukt. Wel worden door deze commissie
te Enschede de ongeorganiseerde stakers
gesteund. Wanneer echter de volgende
week de rijksregeling in zake werkloozen-
steun voor deze gemeente ingaat, zal deze
wijze van uitkeering wel een einde nemen.
UIT DE EERSTE KAMER.
i
De Zuiderzee-inpolde-
r ing.
Het probleem van de al- of niet
voortzetting der droogmaking van de
Zuiderzee werd Woensdag in de Eer
ste Kamer door verschillende senato
ren bij de begrooting van het Zui-
derzeefonds voor 1932 behandeld. De
eerste spreker, de heer De Vlugt(a.r.)
hoopte dat de minister van Waterstaat
zijn weifelende houding zou laten va
ren en tot een krachtige voortzetting
van de inpoldering zou besluiten. Ons
land moet zich, als tegenwicht tegen
het buitenland, op uitbreiding van de
tarweproductie toeleggen. Spr. be
streed dat de kwaliteit niet tegen de
buitenlandsche granen zou kunnen con
curreeren en betoogde dat onze land
en tuinbouw geen enkele buitenland
sche concurrentie behoefde te vree
zen. De landelijke bevolking vertoont
nog steeds een neiging tot toeneming
en daarom moet er voldoende cul
tuurgrond zijn.
Het aantal werkloozen zal door de
stopzetting met 2000 toenemen, wat
aan de openbare kas per jaar circa
fl millioen gulden zal kosten.
De urgentie van beperking van de
inpoldering werd door den heer S. v.
d. Bergh (lib.) naar voren gebracht.
Het risico der inpoldering moet tot
een tiende van het geheel worden be
perkt. De N. O. polder zou nog kun
nen worden ingepolderd, betoogde spr.
twee jaar geleden, doch hij is inmid
dels van gedachten veranderd, daar
de financiering van dit werk onmoge
lijk zal zijn als de crisis voortduurt.
Circa f 200 a f 250 millioen zullen!
hiervoor van de schatkist gevergd
worden, waarvoor men 50.000 hec
taren nieuw land krijgt. Het risico is
evenwel zoo gestegen dat de Staat dit
sterk moet beperken. Thans is de Wie-
ringermeerpolder voldoende. Dit is
juist een tiende van het geheel. Ver
der wil spr. voorloopig niet gaan.
Een geduchten tegenvaller noemde
jhr. mr. De Gijselaar (c.h.) den Wie-
ringermeerpolder, hetgeen tot voor
zichtigheid moet manen. Is het niet
voorzichtiger het gat in den afsluitdijk
voorloopig nog niet te dichten? Het
is in verband met den economischen
toestand niet van belang ontbloot,dat
de visscherij op de Zuiderzee behou
den blijft. Daarom wilde spr. de wer
ken aan den afsluitdijk stop zetten.
Veel van hetgeen vorige sprekers
hebben gezegd kon de heer Polak
(s.d.a.p.) onderschrijven, het betoog
van den heer De Vlugt uitgezonderd.
Het blijmoedig optimisme van den
heer De Vlugt is benijdenswaardig,
maar spr. deelt het niet. De tarwe- en
suikerbietencultuur bieden in ons land
geen vooruitzichten meer.
's Ministers antwoord.
Na de pauze was het woord aan mi
nister Reijmer, die wees op de twee
stroomingen die zich hebben geuit bij
dit debat voortzetting van de inpolde
ring of stopzetting. De regeering staat
meer op het standpunt van de laatst
bedoelde categorie. Er zijn te groote
financieele risico's aan voortzetting
verbonden. De technische mogelijkhe
den mogen de economische niet over-
heerschen. Men weet niet of de crisis
spoedig zal eindigen. Zekerheid be
staat er niet en daarom is het raad
zaam en noodzakelijk dat zeer voor
zichtig wordt te werk gegaan. Vast
moet staan wat de kosten zullen zijn
van verdere inpoldering en welke fi
nancieele risico's de staat daarbij
draagt. Daarom zal eerst een kosten
berekening moeten worden afgewacht.
Zeker is alleen, dat de kosten van den
afsluitdijk f127 millioen bedragen.
De studie van de efficiency van den
N- O. polder is door den Rijkswater
staat ter hand genomen. De kosten van
den Wieringermeerpolder staan nog
niet vast. Plannen voor verdere inpol
deringen moeten stuk voor stuk door
de regeering bekeken worden en hier
bij zullen de kosten en de behoefte
aan cultuurgrond den doorslag geven.
Productief werk kan men z.i. de in
poldering niet noemen als de regeering
voor den grond geen liefhebbers heeft.
De uitgaven moeten rendabel zijn, het
geen van den N.O. polder zeker niet
vast staat.
Wat de afsluitdijk betreft, het is de
vraag of men spoedig zal beleven dat
de spoorwegverbinding N.-Holland
Friesland tot stand zal komen. Het
zou een onverstandige politiek zijn
thans, nu de afsluitdijk bijna gereed is,
er mee op te houden. De groote voor
deden zouden er zeer door in gevaar
komen. Als het resteerende gat bij de
Vlieter niet gedicht zou worden, zou
dit technisch onverdedigbaar zijn en
de f120 millioen gulden, aan den dijk
ten koste gelegd, zouden weggegooid
Z1JSïnds 1918 kon men weten dat Let
