SOLA s SILVER De Kleine Bazar De weg tot geluk N° 48 Vrijdag 18 April 1952 119® Jaargang. Bij dit nummer be hoort een bijvoegsel. HITLER MARCHEERT. Buitenland. ABONNEMENT Prijs per kwartaal in Goes f2, buiten Goes ƒ2,— Afzonderlijke nummers 5 cent. Verschijnt Maandag-, Woensdag en Vrijdagavond. GOESCHE UitgaveNaamlooze Vennootschap Goesche Courant Telefoonnummer 17, na 17.30 No. 244 COURANT en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf gevestigd te Goes. ADVERTENTIEN van 1—5 regels 1,20, elke regel meer 24 cent. Driemaal plaatsing wordt 2 maal berekend. Dienst aanbiedingen en aanvragen 15 et. per regel. Advertentiën worden aangenomen tot 12 uur voorm. MAAR BRUNING LOOPT HARDER Een tragische geschie denis met een komisch kantje. Als we den blik over de grenzen richten is het nog steeds Duitschland, dat in de eerste plaats de aandacht vraagt. De strijd om het presidentschap is achter den rug en door de nationaal- socialisten verloren, in zooverre, dat hun candidaat Hitier niet gekozen werd, en zij den tijd blijkbaar nog niet rijp achtten om een greep naar de macht te doen, waarvoor zij, naar uit tal van gegevens bleek, reeds alle voorbereidende maatregelen getroffen hadden. Niet ontmoedigd, zetten de Nazi's dadelijk den strijd weer in en nu voor de Pruisische Landdagverkiezingen, die 24 dezer zullen plaats hebben. En nu, geheel onverwacht, grijpt Hinden- burg (Brünlng) in met een noodveror dening, tast de Inationaal-socïalïsten in hun kracht, hun glorie aan, ont bindt hun stormafdeelingen en neemt alles wat aan milifairisme, aan daad werkelijken strijd doet denken, als uniformen, wapenen, in beslag. (Voor bijzonderheden zie men onder de ru briek Buitenland). Dr. Brüning. Aan deze geheele geschiedenis, die in wezen een tragischen ondergrond heeft, zit ongetwijfeld toch ook een komisch kantje. Het tragische is, dat de inderdaad geweldige groei der nationaal-socialis- ten, die in enkele jaren tijds van een onbeteekenend partijtje aangroeiden tot een macht, die 10 dezer een derde der natie achter haar candidaat voor het presidentschap wist te vereenigen, geheel geweten moet worden aan de werkelijk zeer moeilijke omstandighe den waaronder het Duitsche volk sinds 50 FEUILLETON door E. PHILIPS OPPENHEIM. Geautoriseerde vertaling van M. HELLEMA. „Je vriend Christopher Bent", merkte Lord Hinterleys op, „wordt in zijn ge noegens zonder twijfel wel eenigszins be lemmerd door het bezit van ouderwetsche principes. Hij zal hier zeer welkom zijn... Mijn koffie en het avondblad als je blieft, Myrtile". Myrtile's aandacht was voor een oogen- blik afgeleid. Haar oogen waren gericht op Gerald, die er in het heldere avond licht bleeker en vermoeider dan ooit uitzag. „Vond je het warm in de stad?" vroeg zij zacht, terwijl ze de koffie inschonk. Hij fronste ongeduldig het voorhoofd. Er is niets, dat een zelfzuchtig man meer prikkelt, dan de bewijzen van een liefde, welke hij niet begeert. „Als dat zoo was, dan verdien ik toch geen medelijden", antwoordde hij. „Ik bleef er alleen, omdat ik het gaarne wilde". Hij liet zich in een stoel vallen, bedank den wereldoorlog gebukt gaat. De meeste aanhangers van Hitier zijn nauwelijks op de hoogte van wat het nafionaal-socialisme eigenlijk be oogt, hebben weinig begrip van den staatsvorm, dien zij willen scheppen. Het zijn arme, werklooze drommels; de oude bevoorrechten, de titeldragen- den uit het keizerrijk; middenstanders die door inflatie en belastingdruk uit hun geriefelijk bestaan worden gestoo- ten, en wat kapitaalbezitters, die hun kapitaal niet zóó ten eigen bate kun nen aanwenden als zij dat gaarne zou den doen. Het is wel een zeer ge mengd gezelschap, vaak .hebben zij geheel tegenstrijdige belangen, maar niettemin verwachten allen heil van die eene partij, die nog geen gelegen heid kreeg om noemenswaardigen in vloed op de regeering te hebben en van haar aanvoerder Hitier. Hitier, iemand die werkelijk alle talenten van een agitator moet heb ben, is de man, die hun de vleeschpot- ten van Egypte belooft, en een land, overvloeiende van melk en honing. Zij vragen zich niet af, of het een met het ander te verwezenlijken is; besef fen niet, dat zij voor de vleeschpot- ten terug moeten en voor het land van melk en honing voorwaarts; zij vragen niet naar weg en middelen, maar er wordt iets beters beloofd, en gaarne geven zij er hun stem aan. Zij het velen met de verzuchting: baat het niet, het schaadt ook niet, nog slech ter kan het bijna niet worden. En vooral wijst men gaarne op wat in Italië gebeurde, noemt men Hitier den Duitschen Mussolini. Wist ook Mussolini den toestand in Italië niet veel ten goede te keeren'? Maar.... het blijkt meer en meer, Hitler is Mussolini, en Duitschland is Italië niet. Misschien zijn het hoofd zakelijk de geheel verschillende om standigheden in beide landen, waar schijnlijker echter lijkt het, dat de twee menschen Hitler en Mussolini te veel verschillen. Want Mussolini heeft ook de gaven van een agitator, maar daarboven is hij een man met een groot verstand, een groot hart en bij zondere diplomatieke gaven. En zoo wel de omstandigheden als de actie van dezen man, voerden snel en niet te weerhouden, naar het groote resul taat: Mussolini dictator van Italië. Maar.... Mussolini gaf het volk de kans niet om te stemmen of het hem of een ander wilde hebben.... Mussolini mar cheerde regelrecht naar het doel op. „Hitier marcheert" ook, zoo immers geven de Nazi's gaarne hun marsch naar de macht aan, maar het lijkt er veel op of Hitier zal blijven marcheeren.... En intusschen blijkt meer en meer, dat Duitschland toch wel zijn Musso lini heeft, alleen, hef is Hitier niet, maar het is Brüning. Hitier marcheert, maar Brüning loopt harder! Het was Brüning die Duitschland middels de noodverordeningen ,den kant op drong, die hij meende, dat het beste was; het was Brüning, die zulk een geweldige actie voor de candida- tuur van Hindenburg ontwikkelde, dat deze tenslotte de volstrekte meerder- derheid behaalde, en het is nu in wer kelijkheid Brüning, die met zijn laatste noodverordening zoo diep in het we zen der nationaal-socialistische partij durft in te grijpen, dat haar daarmede vrijwel een nekslag wordt toegebracht. Brüning, die schijnbaar zoo gelaten, bijna wijsgeerige diplomaat, blijkt meer en meer een zeer krachtige fi guur te zijn, die weet wat hij wil en dat uitvoert. En dat is het komische kantje aan te kortaf voor koffie en vroeg om cognac Myrtile nam met een gewond hart, wat niets zeldzaams voor haar was, haar plaats in ver van de anderen naast Lord Hinterleys, ontvouwde de courant en be gon haar avondtaak. IV. De wereld scheen Lady Mary een heel aangename plaats, toen zij den volgenden namiddag in haar stoel onder den ceder naar Christopher keek, die door den hof meester tot het terras begeleid, snel de stoep afging en over het grasperk naar haar toe kwam. Hij was in den zomer uit geweest voor zijn vacantie en had een ge zonde, bruine kleur gekregen. Zijn grijs pak stond hem uitstekend. Hij liep met de waardigheid en zekerheid van een man, die zijn leven goed besteedt. Het was een heel eind over het grasperk, en het meisje, dat op hem wachtte, had tijd voor een me nigte prettige gedachten, terwijl zij den man zag naderen, op wien zij haar hart had gezet. Alles wat hij in zijn leven deed of had gedaan, viel in haar smaak. Zij waardeerde nu zelf zijn gereserveerdheid in de vele gesprekken, welke zij hadden gehouden, het ontbreken van aanduidingen van meer dan gewone belangstelling in haar. Hij bezat gevoel genoeg dat was bewezen door zijn teederheid jegens Myr tile, welke hij haar had bekend dien avond te Monte Carlo, een avond, welken zij zich deze tragedie. Alles wat Hitier zegt te zullen en willen doen, doet Brüning, zij het op zijn eigen manier. Met be langstelling wacht de wereld af, of Brüning vóór zal weten te blijven. 24 April a.s. zal een gewichtige, zoo niet beslissende etappe zijn. DE NATIONAAL-SOCIALISTEN. Rijkspresident Hindenburg heeft Woensdag een noodverordening onder teekend, waarbij de Stormafdeelingen (S. A.), de Schutzstaffeln (S.S. en alle andere op militaire leest geschoeide organisaties der Nalionaal-Socialisti- sche Duitsche Arbeiderspartij op grond van art. 48 der rijksgrondwet worden ontbonden en voor het geheele rijk verboden. De rijksregeering heeft; met algemee- ne stemmen den rijkspresident geadvi seerd tot dezen maatregel over te gaan De zich bij de ontbinding in het be zit dezer organen of een der leden be vindende voorwerpen, welke voor mili taire doeleinden dienen moesten, kun nen door de politie in beslag worden genomen. Zij kunnen zoo noodig wor den vernietigd. Voor verloren gaan of beschadiging dezer voorwerpen wordt geen schadevergoeding gegeven. Wie van een ontbonden organisatie lid blijft, deze steunt of in stand houdt wordt gestraft met gevangenisstraf van ten minste een maand, eventueel met boete. De inbeslagneming door de politie betreft met name alle uniformen, uit rustingstukken, insignes, vaandels, standaarden, vliegtuigen, auto's, inrich tingen voor den berichtendienst, mu ziekinstrumenten, veldkeukens, tenten enz. De motiveering. Naar aanleiding van het verbod der nat. soc. organisaties wordt een offi- cieele verklaring gepubliceerd, waarin o.m. wordt gezegd: De ontbinding dezer organisaties is noodzakelijk om de openbare veilig heid en orde te handhaven en het staatsgezag te beschermen tegen ver dere ernstige inbreuken. De genoemde organisaties zijn, zooals bekend is, in alle uiterlijkheden tot in bijzonderhe den een navolging van de militaire for maties. Zij vormen een particulier le ger, een partijleger, ofschoon ten deele ongewapend. Honderdduizenden zijn, met de verplichting tot onvoorwaarde lijke gehoorzaamheid, ten deele met een kazerne-achtige huisvesting, in ac tie-groepen ingedeeld, welke als mili tairen of politie-beambten kunnen op treden en zijn opgetreden. Reeds het bestaan van een zoo danige strijdorganisatie, welke een staat in den staat vormt, is een bron van voortdurende onrust is een brond van voortdurende onrust voor de vreedzame burgerij. Het is uitsluitend de taak van den staat om een georganiseerde macht te onder houden. Zoodra een dergelijke macht van particuliere zijde wordt georgani seerd en de staat dit duldt, bestaat reeds gevaar voor orde en rust. De geordende kringen der bevolking kun nen een dergelijke, volgens haar aard eenzijdige en partijdige organisatie niet dulden. De ontwikkeling leidt tot botsingen en ten slotte tot toestanden, welke overeenkomen met burgeroorlog De staat zou de verantwoordelijkheid voor zijn constitutioneele instellingen, altijd herinneerde als de onaangenaamste van haar leven. Reeds lang was zij over tuigd zoowel door zijn houding als die van Myrtile dat zijn teederheid was overgegaan in een zuiver broederlijke har telijke genegenheid. Over zijn gereser veerdheid jegens haar zelf dacht zij niet na. Hij had een sterk eergevoel, zooals zij wel wist, en zij had altijd wel begrepen, dat, hoe gaarne zij ook de verklaring zij ner liefde had willen hooren, hij niets zou zeggen, eer hij een positie had bereikt, ha- rer waardig, en zijn toekomst verzekerd was. Nu was hij de jongste K. C. en een zetel in het parlement was in zijn bereik. Zij dacht met een gevoel van welbehagen aan haar eigen fortuin. Het was grooter dan hij meende, grooter dan iemand be halve haar vader en zij wist. Christopher zou zich vrij kunnen bewegen, voor altijd bevrijd zijn van financieele zorgen. Hoe goed zag hij er uit, hoe sterk en levendig! Zij stak hem beide handen toe, toen hij nader kwam en de glimlach, waarmede ze hem verwelkomde, maakte haar voor een oogenblik werkelijk schoon. ,Hoe prettig je te zien, Christopher!" riep zij uit. „En wat een heerlijke tijding! Dat is juist, wat je begeerde, nietwaar, en juist wat wij allen voor je wenschten". Hij nam haar handen en zag glimlachend op haar neer. Haar hart begon sneller te slaan. Zij hoopte, dat hij een wandeling in met name zijn militaire macht en po litie, verliezen. Ook bestaat gevaar, dat een derge lijke volgens al haar instellingen en voorschriften op den strijd in het bin nenland ingestelde organisatie een of anderen dag de partij zelf zou leiden naar illegaliteit. De leiders van dit particuliere leger moeten, juist bij het streven om mili tair te werken en hierbij iets bijzon ders tot stand te brengen, de partij noodzakelijkerwijze met de leiding van den staat en diens machtsmiddelen in conflict brengen. Afgezien hiervan maakten de ont bonden organisaties zich schuldig aan talrijke overtredingen, welke onder de bevolking groote onrust veroorzaakten. Politie en justitie zijn bezig met het onderzoek van omvangrijk materiaal. Het resultaat hiervan behoeft echter niet te worden afgewacht, daar de ont binding geschiedt om redenen van staatspolifiek en volkomen onafhanke lijk is van de beantwoording der vraag in welken omvang strafbare handelin gen zijn gepleegd. De maatregel geschiedt in het belang der instandhouding van den staat. Zij is het gevolg van een strikt onpartijdig besluit der rijksregeering. Het gaat niet om partijen of regeeringen, het gaat om den Duitschen staat zelf. Geen rijksregeering kan dulden, dat een of andere partij tracht een staat in den staat te vormen en zich machtsmidde len verschaft, waarmee zij onder om standigheden haar doel met geweld zou kunnen bereiken. Wanneer de staat zijn gezag als ver dediger der wet en beschermer der vreedzame staatsburgers verwaarloost, loopt hij gevaar tot anarchie te ver vallen. De uitvoering. Op grond van de hierboven be schreven nieuwe nood-verordening, heeft de politie dadelijk haar maat regelen genomen. Te Berlijn zijn talrijke bureaux, waar onder ook 22 tehuizen en woningen van bekende leiders der organisatie, doorzocht, en meerendeels gesloten en verzegeld. Al het aanwezige gedruk te en geschreven materiaal werd in be slag genomen. Incidenten deden zich tot dusver niet voor. Aan de actie werd deelgenomen door 25 politie auto's, negen vrachtauto's, 150 recher cheurs, tien commissarissen en 120 po litieagenten. Te Hamburg kwam het bij de slui ting der bureaux -tot een incident. Voor de politie kwam had men in het ge bouw traangas verspreid, zoodat de agenten de vergaste vertrekken niet konden betreden. Men moest eerst de ruiten inslaan, om het gas te laten weg trekken. Vijf personen werden gear resteerd. Het „Bruine Huis" te München is door de politie gesloten, terwijl de toe gangswegen werden afgezet. Ook in Stettin, Dresden, Hannover, Osna- brück, Breslau, Neurenberg, Stuttgart, Frankfort a. d. M., Darmstadt, wer den de bureaux der stormafdeelingen doorzocht en gesloten. Te Stettin wer den eenige uniformen in beslag geno men. Te Frankfort werden twaalf gebou wen gesloten terwijl de bewoners el ders onderdak kregen. De actie ge schiedde hier zoo plotseling, dat de bevolking er vrijwel niets van merkte. In Darmstadt en omgeving werden in beslag genomen: een vliegtuig, ver scheiden auto's en motorfietsen, een aantal gepakte ransels, telefoon-toe stellen, verbandartikelen, militaire jas de tuinen zou voorstellen. „Het is een erg buitenkansje, nietwaar?" stemde hij toe. „Het komt doordat ik An drew Hodgson ben gaan helpen bij de ver kiezing te Darlington. Ik wist, dat ik heel gelukkig was geweest met de toespraken daar, maar ik had nooit gedacht, dat dit er het gevolg van zou zijn". Hij ging niet zitten en sprak ook niet over een wandeling in de tuinen. Hij keek een oogenblik rond, bijna alsof hij teleur gesteld was haar alleen te vinden. Maar nog vreesde zij het ergste niet. Zij vond hem een beetje zenuwachtig en glimlachte goedig. „Het was aardig van je terstond te te- legrafeeren", zeide zij. „Ik kan je niet zeg gen, hoe gevleid en belangstellend ik was". „Ik wile, dat je alles wist", verklaarde hij, weer rondziende. „Hoe maken allen het?" „Uitstekend, dank je", antwoordde zij. „Vader doet zijn gewoon middagdutje. Ge rald is hier geweest, maar je weet zeker, dat hij van morgen is weggegaan. Wij moeten later eens over hem praten, Chris topher. Ik maak mij ongerust maar dat kan wachten. Wil je gaan zitten, of zou je liever eens gaan kijken, hoe mooi de tuinen er uitzien?" Hij zag haar aan, alsof hij wilde vragen hem te verontschuldigen, zonder het minste sen met schouderbedekkingen van een regiment artillerie en een groote hoe veelheid andere militaire uitrustings stukken, schoppen, veldflesschen, broodzakken etc. Voorts werden aller lei wapens en een hoeveelheid docu menten in beslag genomen; ook parti culiere woningen werden doorzocht. Uit andere plaatsen kwamen even eens dergelijke berichten. DE ONTWAPENINGS CONFERENTIE. In de algemeene commissie van de ontwapeningsconferentie heeft de Ita- Iiaansche minister van Buitenlandsche Zaken, Grandi, de gelijktijdige en alge- heele afschaffing geëischt van alle wa pens, die van beslissende beteekenis zijn voor de aanvalscapaciteit van een staat. Italië wenscht progressieve af schaffing der artillerie, te beginnen met het zware kaliber en verder af schaffing der tanks. Elke staat moet, zoodra de ontwape ningsconferentie van kracht wordt, jaarlijks een bepaald percentage zijner linieschepen, vliegtuigmoederschepen en duikbooten afdanken. Veder wensch te Grandi progressieve afschaffing van bombardementsvliegtuigen en vernie tiging van alle wapens, die kunnen die nen voor den gas- en bacteriologischen oorlog. Nadrukkelijk verklaarde Gran di, dat deze kwalitatieve ontwapening slechts een systeem is, dat door an dere maatregelen moet worden aange vuld. Het doel der ontwapeningscon ferentie is vermindering en begrenzing der bewapening. Concludeerend zeide Grandi, dat de afschaffing der aanvalswapens de ver dediging der staten en hun veiligheid versterkt, want bij een aanval worden het Volkenbonds- en Kelloggpact toe gepast. Ondertusschen hebben de~ sprekers, die nog na Grandi het woord hebben gevoerd, weer verschillende denkbeel den naar voren gebracht, waarbij pogingen zijn aangewend om een com promis te bereiken tusschen het Fran- sche voorstel voor .een internationaal Volkenbondsleger en de voorstellen van die landen, die een afschaffing van de aanvalswapenen plus vermin dering van de nationale bewapeningen bepleiten. De spreker, die de tegenstelling, welke na de rede van Tardieu nog dui delijker naar voren is gekomen, tracht te te overbruggen, was de Deen Munch Hij wilde niet alleen de meest agres sieve wapenen afschaffen, maar tevens een verbod uitvaardigen voorraden van deze wapenen op te slaan. Hij deed het voorstel aan de hand, dat deze voorraden aan den Volkenbond zullen worden afgestaan. Verder was Munch van meening, dat alleen econo mische sancties en een internationale luchtvloot, alsmede afschaffing van de aanvalswapenen de internationale or ganisatie de noodige kracht kunnen geven. Verder bepleitte hij een pro- portioneele vermindering der nationale bewapeningen met een zeker percen tage (15 pet. of 25 pet.) van het hui dige niveau, waarbij met de ligging en den politieken toestand van andere staten rekening gehouden moet wor den. De eindindruk van dit eerste groote debat na de hervatting der werkzaam heden is, dat de gedachte van een af schaffing van de aanvalswapenen steeds meer aan kracht wint en steeds duidelijker vorm aanneemt, terwijl Tardieu met zijn tegenstand hiertegen en met het door hem voorgestelde alternatief steeds meer geïsoleerd komt te staan. vermoeden, hoeveel verontschuldigingen noodig zouden zijn. „Ik zou gaarne willen weten", zeide hij, „of ik Myrtile kan spreken". „Myrtile?" herhaalde Mary. Hij knikte een beetje verlegen, maar met een gelukkigen glimlach. „Ik wilde haar gaarne spreken en haar er van vertellen", zeide hij vertrouwelijk. „Zij zal misschien niet dadelijk begrijpen, wat het beteekent, maar zij is nu zooveel meer vrouw geworden". Zijn stem scheen heel uit de verte te ko men. Het leek haar een vreeselijke nacht merrie, iets onwezenlijks, <een sombere ge dachte, een nachtelijk spookbeeld Toen zag zij hem weer voor zich staan, in afwachting, verlangend, met het vurig ongeduld van een minnaar in de oogen. „Myrtile is in den tuin gegaan om rozen te plukken", vertelde zij hem. „Je zult haar vinden aan het einde van het berceau". Hij was weg, haast eer de woorden haar lippen hadden verlaten, weggegaan met de een of andere geprevelde verontschuldi ging, onbewust van de tragedie, welke hij had veroorzaakt, zonder iets te weten van den hevigen innerlijken strijd, die haar kalm en bedaard deed schijnen. Zij wend de het hoofd om en zag hem gaan, zag zijn vlugge, haastige voetstappen, zag hem bukken, toen hij in het berceau verdween. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1932 | | pagina 1