Stadhuis van fines,
f
Voor het eerst de lucht in
N° 116
Woensdag 10 December 1950
117 Jaargang
UNTVELT's BAZAR
Het meisje, dat met
een Koning trouwde
Kunst
FroViocienieuWs
^Oo/'sch^Si/
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal in Goes f 2,
bulten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
UitgaveNaamlooze Vennootschap Goesche Courant
Telefoonnummer 17, na 17.30 No. 244
COURANT
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
gevestigd te Goes.
ADVERTENTIËN
van 1—5 regels fl,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt 2 maal berekend. Dienst
aanbiedingen en aanvragen 15 et
per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voorna-
door BEP YERSLUYS,
gebrevetteerd vliegenierster.
Holland's eerste pilote vertelt ons in het
volgende artikel hoe „zalig', ze de vlieg
sport vindt.
Het moet voor velen een onveilig ge
voel zijn, dat hun Hollafndsche hemel
doorkruist wordt door een vrouw en dan
nog wei een op den overmoedigen leeftijd.
De gedachte, dat die zwaar ronkende
machines door een man bestuurd worden
gaf tot nu toe de zekerheid, dat hen niet
op den een of anderen dag het kostbare
hppfd door een' amechtig kistje met
motorbezwaren verpletterd zou wordjem.
Want daarvan leest men immers voortdu
rend m verslagen over buitenlandsche
vliegprestaties. 1
Nu moest U eigenlijk uit louter en
thousiast „Hollander-zijn" die vrees op
zij kunnen zetten, enlkel en alleen door
t besef, dat in Holland nooit zulke gekke
dingen gebeuren, omdat wij een degelijke
Hollandsche opleiding genieten en onze
sporttoestellen veel te goed geconstru
eerd en \eei te netjes opgevoed zijin om
een (a ndere landingsplaats uit te zoeken
dan die hen daarvoor aangewezen is.
Maar toch zullen er altijd nog eenigen
onder U zijn, die deze overtuiging niet
huldigen en voor hen zal ik probeeren
een beeld ervan te geven hoe geweldig
serieus wij ons iai de vliegkunst bekwa
men en hoe ervoor gezwoegd wordt, dat
we het leven van onze medemens chen
niet in gevaar brengen. En tevens moet
het een oproep worden voor alle meisjes,
die in de volgende twee jaar hun vlieg
brevet A zullen halen. Wanneer komen
jullie nu? Weet je hoe je moet beginnen?
Je wacht tot de 't moeilijkst je overtui
gen helft van je ouderenpaiar naar het
buitenland gaat. Dan toom je de andere
helft je verlangen om een paai" maal in
de week firissche lucht te krijgen, en je
behoefte om iets anders te doen als chauf-
feeren, iets waar je tenminste minder af
hankelijk bent van de stommiteiten van
anderen dan die van je zelf. Verder is
zeer aan te bevelen een fabrieksstad als
woonplaats, waar iedere windrichting een
speciaal luchtje heeft en als studie:
zingen J
En dan ga je al je rederijkerskunsten
aanwenden, om 't slachtoffer te overtui
gen van de mood'zakelijikheid. Dat lukt
natuurlijk! En dan vraag je als de wind
de keuring aan en zorgt, dat je goedge
keurd wordt. Verder stap je naar Hein
Schmidt Crans toe en vertelt hem, dat je
komt lessen. Dan is Heintje verrukt en
plant je in een kistje voor de eerste les.
En van hier af aan koimt mijin ervaring.
Het lijkt makkelijk! Ik woird op 500
M. gezet en losgelaten. Hein zit voor mij
en corrigeert alles wat ik doe door de dub
beie besturing. Ik omklem den knuppel en
probeer het geval. Alles heeft invloed op
{in koper.
86
FEUILLETON.
DOOR ALICE HEATH HOSKEN.
Vertaald door Dicky Wafelbeikker.
Hij zei, dat wanneer hij over enkele da
gen zijn intocht in Lostrasia zou doen.,
ik hem als zijn bruid zou vergezellen.
Hoewel hij krankzinnig is, gedraagt hij
zich toch rustig. Hij beweerde morgen
ochtend mijn antwoord te komen halen,
want hij is er van overtuigd, dat ik er in
zal toestemmen; zijn vrouw te worden. Ik
ben geheel van streek. Wat moet ik be-
De dag is verstreken en Gulan is niet
in mijn nabijheid geweest. Weer hoor ik
het onafgebroken rijden van automobie
len, en hoewel de muren in dit oude huis
toch erg dik zijn, gingen duidelijk woe
dende stemmen tot mij! d^or. Ik geloof
stellig, dat het de leiders van de revolutie
zijn, die kwaad op Gulan zijns, wat wel
licht betieekent, dat alles verkeerd' loopft.
Het wordt donker en de wind .iert om
het kistje, behalve jezelf. Je probeert
rechtuit te vliegen en krijgt de sensatie van
een cakewalkop-, neer, links beneden*
rechts beneden. Niets aan te doen. Dan
toovert Hein een paar bochten en daar
draai je zelf een raar verwrongen figuur
achteraan, wat je met echte vliegerstrots
vervult.
Je west geen twee minuten achter el
kaar aan welke kant het vliegveld ligt en
bepeinst, dat de motor beslist onreg
matig loopt en. hoe je de eerste noodlan
ding zult doorstaan. Na een half uur kom
je beduusd van het vele denken weer 1
nedein, en is iedere piloot voorwerp van
eein verwonderde vereering. Hoe spelen
die menschen dat klaar?
Hetzelfde doe je ongeveer vier uur
lang, en als je zoo tamelijk rechtuit kunt
vliegen en ook wel eens een bocht maakt
zonder dat je snelheid varieert tusschem
de 60 en 140 K.M., dan komt de eerste
zelfgemaakte start en landing. Ein daarmee
begint het werken. Starten, landen, star
ten, landen, niets anders. Zes of acht maal
per half uur en dat doe je gemiddeld tien
uur lang, dus 'ongeveer 140 landingen
maak je wel!
Maar dat is dan ook de moeilijkste
afdeeiing van het vliegen. Misschien wist
U nog niet, dat de laatste meter boven
den grond altijd de plaats is waar je Fou
ten de onaangenaamste uitwerking heb
ben. En dat is de reden waarom juist op
het voorzichtig en glijdend neerzetten van
een kistje zoo geweldig hard getimmerd
wordt. Op welke hoogte je je motor ook
afzet, altijd moet je even voor de landing
goed kunnen zien en voelen of de verhou
ding tusschen snelheid en hoogte juist is.
En als bij het landen zelf de snelheid te
groot is, moet je het toestel eerst zoolang
horizontaal Laten uitzweven 'tot je het
voelt doorzakken. Dan trek je vlug den
knuppel naar je toe, waardoor 'het toestel
iets met den neus de lucht ingaat, en zoo
doende raakt bij het verder wegzakken
de staartpin het eerst den grond en daarna
pas de wielen. En om dat alles te leeren
tot je het automatisch doet, en niet meer
angstvallig naar de grassprietjes zit te
loeren of ze al duidelijker worden, daar
voor zijn die vele oefemiren noodig.
En dan mag je „los" en wordt Heintje
vervangen door een zaJndzak. Verder krijg
je aan weerszijden.' van het toestel een
oranje vlag. „Pas op, kom niet in mijn
buurt, ik kan er nog niets van!" beteekent
die. De eerste solo-vlucht moet voor de
meesten een grootsche sensatie zijn. Jam
mer genoeg is dat voor mij eenigszins te
gen gevallen. Het ging zoo rustig en ge
woon, dat 't met (was of de instructeur
nog voor mij zat.
De verdere vluchten waren echter iede-
ren keer heerlijker. Het gevoel een toe
stel zelf in de hand te hebben, ermee te
kunnen stijgen en dalen al naar je het
wenscht, dan eens laag boven, den grond
te vliegen en dan weer dwars door de
wolken te klimmen tot je in een sneeuw
wit wolken-landschap de zon weer terug
het huis. Het weer is erg slecht den laat-
sten tijd. In Maart heeft men hier even
als in Engeland hevige stormen. Boven
dien is het flink koud en er zijn geen
kachels meer. Voortdurend zit ik met
een bontjas om me heen geslagen.... Ik
gelopf niet, dat alles naar wensch gaat.
BEVRIJDING.
Volgens de klok is het tien uur. Nie
mand heeft mij iets te eten gebracht. Sinds
de lunch is geen sterveling bij' me geweest.
Alles is heel rustig in bet huis.
Oh, waar is Max? Wa,ar is Hulda?
Zal ik ze ooit terugzien?
Ik schrijf om iets te doen te hebben,
want feitelijk valt er niets te vermelden.
Ik ben ontzettend angstig. Er heerschlt
een beklemmende stilte, en ik heb het
gevoel alsof er iets ernstigs gaat ge
beuren.
OP HET LANDGOED VAN
GRAVIN RESTA.
Ik heb er niet het flauwste vermoeden
van, hoe ik hier ben gekomen. Ik heriinr
ner me niets anders meer dan Gulam's
schitterende groene oogen, zijp. wreeden
glimlach en ik hoor hem zeggen, dat hij
president van Lostrasia is geworden.
Sindsdien is er meer dan een week
vindt, dat was wèi een sensatie, en deze
was des te prettiger, omdat er absoluut
geen angstgevoel bij kwam! Na zeven uur
les te hebben gevlogen, dat is boven het
gemiddelde, heb ik het brevet gehaald.
Eerst de hoogtevlucht, dat was een be
zoeking. Je moet naar 2000 M. klimmen
en daar een uur blijven. Het was heel erg
koud en ik heb boven een deuntje zitten
huilen om de pijn in mijn vingers. (Ver
moedelijk zal geen mijner collega's zich
daaraan bezondigd hebben). Uit verveling
klom ik naar 2700 M. en daalde plotseling
om net jnog boven hel streepje van (die 2000
M. te blijven;.
Dat was het zwakke oogenblik, maar
gelukkig heb ik 't doorgezet en 't tweede
half uurtje ook maar volgehouden. Maair
toen de tijd om was, zette ik den motor
af en was in drie minuten beneden.
De rest was gemakkelijker. Drie lap-
landingen vanaf 600 M. en vijf achten
draaien op 100 M. boven het veld, om
twee punten die 500 M. uit elkaar liggen.
Het ging vlot, gelukkig, want welk een
slechten indruk zou 't geweest zijn, als
de eerste vrouwelijke pilote het examen
net op het nippertje van voldoende afge
legd zou hebben. Het zwaarste van de
heele vliegerij was echter de nasleep. De
interviews, de vele te beantwoorden brie
ven, waar ik nog lang niet doorheen ben!
„De weg zurück".
Het nieuwe boek van Remarque.
De Parijische „Matin" is dezer dagen
begonnen met de publicatie in feuilleton
Vorm van het nieuwe boek van Erich
Maria Remarque, den schijver van ,„Im
Westen nichts Neues", dat ,»jDer Weg
zurück" heet en- in het Fransch „Après..."
De feuilleton-redacteur motiveert wav-
om de „Matin" het boek publiceert. Hij
verklaart als vrijwilliger aan den oorfeg
te hebben deelgenomen. Als hij de hand
van Remarque krachtig gedrukt heeft, dan
is het niet omdat hij het verleden is ver
geten noch omdat hij' de toekomstige mo
gelijkheden miskent, maar omdat Re
marque zich thans in dezelfde positie be
vindt als Frankrijk namelijk aan den kant
van den vrede.
Het nieuwe boek van Remarque werpt,
zoo besluit de Fransche redacteur, licht
op de elite van een generatie, gisteren
vijandig, die zich met haar leed, haar
bloed en het gedood worden van haar
illusies het recht heeft gekocht de ver
heven taak van dien vrede te bepleiten
tegen de vervloekte zaak van den oorlog.
De brand te Middelburg in 1929.
Een terugblik op het af
geloopen jaar.
Men schrijft ons uit Middelburg:
Zondag was het juist één jaar geledjen
dat Middelburg door een ramp werd ge
troffen, n.l. door den grooten brand die in
de hoofdstraat, de Langedelft, niet min
der dan 6 gebouwen geheel en het Grand
hotel voor een zeer groot, vornaam deel
vernietigde. Bovendien bekwamen en
kele andere panden zoo'n belangrijke
verloopen en nog steeds kan ik me geen
rekenschap' geven van den tijid. Het lijkt
alsof alles slechts enkele minuten geleden
plaats had.
Ik zat te schrijven in de1 kamer van
Gradivona's oude huis, toen Gulan binnen
trad. Hij was heel eigenaardig gekleed.
Hij had een blauwen boezeroen aan en
daarover een met gond afgezette mili
taire tuniek van een der oude garde-regi
menten, terwijl zijn borst bedekt was met
ridder orden. Hij droeg een rijbroek van
het gewone Laken, dat in zijn leger ge
bruikt werd, en khaki beenbekleeding. Aan
zijn zijde rinkelde een sabel en zijn schoe
nen waren voorzien van spogen. Het heeft
echter geen doel hierbij' lang stil te staan.
L'k zag onmiddellijk, dat hij totaal krank
zinnig was. Hij stapte op mij toe, salueer
de en knielde voor me neer, terwijl hij1 me
dé ster van Lostrasia noemde en zei, dat
hij gekomen was, om mij naar Vesterall
te geleiden, waar wij zouden, trouwen.
Ik zag geen kans om te ontsnappen,
want ik wist, dat er rondom 'het huis
schildwachten stonden, terwijl Gulan zoo
sterk als esn leeuiw is.
Ik trachtte niet hem te pralen, aange
zien dit het eenige scheen, wat ik doen
kon. Toen hij nog min of meer bij zijn
verstand was geweest, bleek mijn wil ster-
Zij, die zich nu als abonné op de
GOESCHE COURANT opgeven, ont
vangen de nog te verschijnen num
mers vóór 1 Januari a.s. GRATIS.
schade, dat de daarin gevestigde winkel
zaken voor kortoren of langeren tijd moes
ten worden gesloten.
Nu, op dezen eersten jaardag van de
ramp, slaan wij een korten terugblik op
hetgeen in een jaar is geschied om de toe
gebrachte schade te herstellen en om
maatregelen te nemen, die 'het mogelijk
maken om bij een on verhoopten nieuwen
brand van gro0ten omvang met kracht den
strijd tegen het vuur te voeren.
De Fransche Bazaar, waarin op de
bovenste verdieping de brand ontstond,
zal nimmer meer terugkeeren. De grond
waarop dit pand heeft gestaan, werd oor
spronkelijk gekocht door de firma S. Wie
ner en Co., die haar manufacturenzaak
en ook haar beddenzaak aan de over
zijde der straat in vlammen zag opgaan,
doch werd later geruild voor den grond,
waarop tot 7 December 1929 de winkel
en lunchroom van den heer J. P. Rosen-
daal, firma R. Oosterhuis, stond.
Voor den herbouw van het Grand hotel
zijn verschillende plannen overwogen en
gemaakt, zoowel door den toenmaligen
directeur, ais door hen, die later de aan
deelen van de N.V. overnamen, tot dat
nu juist Woensdag j.l. weer een. plan ter
goedkeuring aan B. en W. is toegezonden.
Hierbij is niet gerekend op bebouwing
van het naastgelegen terrein, dat initus-
schen van den heer Rosemdaai werd over
genomen, die Middelburg metterwoon verv
liet en zijn winkel en lunchroom niet her
bouwde. Aan deze zijde der straat is
thans een dubbel winkelpand der firma
S. Wiener en Co. in aanbouw, doch het
terrein, waar vroeger kantoor en maga
zijn der rijwielfabriek der firma Gebr,
Kaan waren gevestigd, ligt nog altijd
open en onbebouwd.
Aan de overzijde der straat is de her
bouw van den ijzerwinkel der firma D.
de Jager Jr. reed® een heel eind gevor
derd en haar magazijnen achter den win
kel zijn reeds weer geheel in tact.
Op de plaats, waar aan deze zijde de
firma Wiener haar tweede zaak had, heeft
'zij thans een noodwinkel zonder verdie
ping er op en het is niet békend wat hier
zal komen als die nieuwe winkel dezer
firma gereed is. Uit dit alles blijkt, dat
de gevolgen van de ramp zich ook nu dia
één jaar nog zeer doen gevoelen.
Zooals boven reeds gezegd, willen wij
ook de maatregelen nagaan voor de ver
betering van de brandweer. Bij den. groo
ten brand was door het optreden van de
brandweeren uit Goes, Bergen op Zoom
en Rotterdam gebleken, dat autobrand-
Wybert-tabletten zijn
alleen echt in de hygië
nisch verpakte en ge
sloten blauwe doozen
25, 45 en 65 ets.
Weiger namaakt
Iter te zijn dan de zijne, doch dit ging
thans, mu hij in een dergel ijlt en toestand
verkeerd^, totaal niet op-. Ik had hem
evenmin kunnen tegenhouden als den loop
van een rivier, die buiten haar oevers is
getreden.
Het is evenwel nutteloos hierover uit
te weiden, maar zoolang ik leef, zal ik
het nooit vergeten. Ik schoof voetje voor
voetje naar de deur, terwijl hij den groot
sten onzin uitkraamde over 'het heerlijke
leven, dat wij samen zouden hebban.
Ik was slechts van een enkele gedachte
bezield, namelijk er de voorkeur aan te
geven in mijn poging tot ontsnappen door
de wachten gedood te worden dan... Ik
herinner me, hoe hij met uitgestrekte ar
men op mij toekwam, dat ik zijn adem
op mijn wang voelde en voortdurend bad
om te mogen sterven...
Toen vloog eensklaps de deur open en
kreten weerklonken, terwijl bevelen op
luiden toon werden gegeven. Een revolver
schot werd gehoord en toen herkende ik
liet mooie ernstige gezicht van Hugo
Resta, die een en al bezorgdheid was. Een
geschreeuw van woede en tegelijk van op
luchting ontsnapte aan zijn lippen en het
volgende oogenblik hadden verscheidene
van zijn mannen Gulan gegrepen, zijn hian-
den geboeid On hij werd uit de kaïmer ver
'Dagboekblaadjes
lo DECEMBER. Als ik lees dal
er weet een arts is afgestudeerd, vraag
ik mij dikwijls af, aan welke redactie
hij zou komen. Gaat u nog wel eens
naar een dokterIk nooit. Alle groote
bladen bezitten tegenwoordig genees
kundige medewerkers (die blijkbaar
ook geen patiënten meer hebben, want
hoe zouden ze er anders journalist
bij kunnen zijn?) en als je die hun
adviezen maar opvolgt, en gezond
blijft, heb je verder geen dokter noo
dig. Je leest vaak in die artikelen din
gen, die je door hun groote waar
heid zóó diep treffen, dat fe ze nooit
meer vergeet. Zoo herinner ik mij de
van diep inzicht getuigende opmer
king, dat een kind slaap noodig heeft.
Het schijnt zelfs dat een kind, het
welk goed slaapt, overdag tot meer in
staat is dan een kind dat slecht slaapt.
En u raadt nooit hoe dit komt. Het
moet hieraan worden toegeschreven,
dat slaap een natuurlijk middel is tot
verfrissching van lichaam en geest,
zoodat een kind dat in 't geheel niet
slaapt, minder kans heeft om num
mer 1 van de klas te worden dan zijn
medeleerlingen. Dat is natuurlijk ont
zettend en sedert ik dit weet, heb ik on
der al mijn kennissen de gedachte ge
propageerd, dat kinderen 's nachts
moeten slapen en goed slapen. Wie
zou daar ooit op gekomen zijn
En bij het journalistiek consult blijft
het niet!
Nu wij allemaal zoo ongezond zijn,
dat we alleen nog maar kunnen spre
ken over gezondheid, kracht en hy
giëne, zal er ongetwijfeld groote be
langstelling bestaan voor het idee, gra-
mofoonplaten met doktersadviezen op
de markt te brengen. Als iemand ziek
is, hoeft hij dan alleen maar de goede
plaat op te zetten. Het is een aller
aardigst idee en men kan er zijn avon
den, waarop men visite heeft die niet
bridgt, plezierig mee vullen. Trou
wens, ook als men alleen is, kan men
zijn tijd, voor zoover die niet bezet is
met lichaamsoefeningen, punkholle-
ren, Turksche baden, touwtfessprin-
gen, verpoozing, het houden van di
eet, het lezen over ziekten, tempera-
tuur-opnemen, naar de tong kijken, in
geënt worden, het vermijden van kou
de voeten, heilgymnastiek en massa
ge, verjongingscursussen, eleclriseeting
van den schedel, verven van het haar,
diep-ademhalen, halter- en knodsoefe-
ningen, gorgelen, het slikken van As
pirin en andere patentmiddelen, het
bijwonen van lezingen over gezond
heidsleer, ik zei, ook als men al
leen is kan men zijn tijd, voor zoover
die nog vrij is, op nuttige en aangena
me wijze besteden door op de gramo-
foon een paar boeiende medische pla
ten af te draalen. Zelfs als men ge
zond is, kan men zich zonder moeite
verbeelden ziek te zijn en naar het
doktersadvies luisteren. Het lijkt me
net iets opwekkends voor de donkere
dagen vóór Kerstmis.
spuiten met groote capaciteit goede wape
nen zijn tegen een brand als deze was. Er-
werd dan o<>k onmiddellijk een autospuit
wijderd. Hej laatste, wat ik nog zag was
de schittering van zijn groene oogen. Ik
werd hierheen gebracht, doch ik sliep
gedurende het grootste gedeelte van den
weg, die per auto werd afgelegd.
Hugo heeft geien definitieve berichten
omtrent Max. Voor zoover hem bekend
was, heeft Hulda hein niet gevonden. Hij
zelf 'kreeg tijding aangaande mij door mid
del van Maria's zoon uit de bakkerij. Hij
zond hem de code, welken Hulda en ik
hadden opgemaakt, en liet hem weten, dat
Gravin Hulda haar vrienden was gaan be
zoeken. Ook deelde hij hem mede, waar
ik mij bevondL 1 I
Hugo kwam onmiddellijk naar mij toe.
Hij keeft een grooten troep mannen bij
zich en beweert, dat het geheele leger
slechts op den Koning wacht, doch deze
is spoorloos verdwenen.
Waar kan Max zijn? Ik ben er zeker
van, dat daar iets achter steekt. Hugo
zegt, dat hij een week geleden nog in ga-
regelde verbinding met hem stond.
Vesteral was vrijwel geheel in onze
handen, doch wij werden door een spion
ven-aden. De opstandelingen deden ean
nieuwen aanval, en, Max kon ternauwer
nood bijtijds ontkomen.
(Wordt vervolgd).