Stadhuis van Goes, N° 113 117 Jaargang Amerika sluit zijn grenzen. ProVincienieuvVs Een Geschenk Woensdag 3 December 1930 LlNTVELT's BAZAR Het meisje, dat met een Koning trouwde ABONNEMENT Prijs per kwartaal in Goes f2, buiten Goes f 2, Afzonderlijke nummers 5 cent. Verschijnt Maandag-, Woensdag en Vrijdagavond. GOESCHE UitgaveNaamlooze Vennootschap Goesche Courant Telefoonnummer 17, na 17.30 Na 244 MUNT en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf gevestigd te Goes. ADVERTENTIËN van 1—5 regels fl,20, elke regel meer 24 cent Driemaal plaatsing wordt 2 maal berekend. Dienst aanbiedingen en aanvragen 15 ct per regel. Advertentiën worden aangenomen tof 12 uur voorin. Gevolgen van werkloosheidinvloed op de wereldmalaise. Het bericht, dat Amerika van plain is gedurende twee jaar geen immigranten toe te iaten, heeft groote verslagenheid ge bracht. Als reden van dezen maatregel wordt genoemd, dat men de werkloos heid in de Vereenigde Staten niet nog grooter wil doen worden en men fluistert, dat er aan den overkant van, den Oceaan wanhopige toestanden heerschen op de arbeidsmarkt en zelfs dat in de jaren der veelgeprezen „prosperity" het aantal werkloozen reeds zeer groot was. Ameri ka publiceerde en publiceert nu nog geen cijfers op dat gebied, -vermoedelijk omdat dan bet pessimisme nog toe zou nemen en de publieke opinie in verzet zou komen. Van Amerika krijgt men den indruk, dat de regeering geen uitweg ziet en op het punt staat, het hoofd te verliezen. Het uitgestrekte land, dat vroeger mil- iioenen immigranten Qpnairn em er consu menten van Amerikaamsche waren en pro<- ducenten van Amerilkaansche exportarti kelen van wist te maken, voelt zich nu niet meer opgewassen tegen het bescheiden aantal immigranten per jaar, die boven dien nog allen een kapitaaltje moeten mee brengen. Amerika's grootste kracht was de geschiktheid tot het assimileeren van vreemde- volksmassa's, tot het omlzetten van vreemde m eigen volkskracht. Dit vermogen is het nu kwijt, de groote kracht, die in de vorige eeuw Amerika gemaakt heeft tot wat het is, bestaal niet meer. Het stopzetten der immigratie zal waar schijnlijk wel een feit worden; er is nog een kleine kans, dat men er niet toe zal overgaan terwille van het prestige van het land. In ieder geval bewijst dit regee- ringsvoorstel op zichzelf reeds, dat er in Amerika een ingrijpende verandering heeft plaats gehad en dat men met het eerste hoofdstuk der Amerikaansche geschiede nis als afgesloten kan beschouwen. Het is niet meer het land der toekomst voor de overige wereld; het is een land met een verleden geworden evenals de oude historische staten van Europa. De groo- tere oppervlakte, de bevolking van 120 miüoen zielen en de betrekkelijk groote zelfstandigheid der afzonderlijke staten zijn slechts bijkomstige omstandigheden Deze verandering is natuurlijk niet in eens ontstaan. Reeds tijdens de regeering van president Roosevelt begon men zoo iets te merken van een Amerikaamsch na tionalisme en imperialisme, een begin van het afscheidingsproces, dat tenslotte^ zoo ver werd doorgevoerd, dat men de immi gratie ging beperken. In die jaren hebben de o0rlog met Spanje, de verovering van Cuba, Portorico en de Philippijnen het Amerikaansch nationalistisch gevoel ver sterkt; de wereldoorlog met de daarop gevolgde reusachtige inkomsten van Ame rika veroorzaakte een „prosperity', die in koper. 83 FEUILLETON DOOR ALICE HEATH HOSKEN. Vertaald door Dicky Wafelbakker. Huida kwam vanmorgen hier, en dit was een groote1 verrassing, want dit had ik natuurlijk totaal niet verwacht. Ik weet echter zeker, dat er iets is wat haair hin dert. Als ik haar tracht uit te hooren, zegt ze: „Ntee, Mevrouw, mij scheelt werke- kelijk niets." 1 Ik ben echter van het tegendeel over tuigd. Wat kan het zijn? Ze spreekt hee- lemaal niet over hetgeen er gebeurd is, sinds ik wegging. Een van haar bewakers had haar gezegd, dat ik gevangen genomen was, en dat zij zich bij me moest voegen. Dit was alles. Het was haar niet bekend, wat men met Maria en haar zoon gedaan had. Ik deelde haar niet mede, wat ik vermoedde, want ik vreesde dat zij niet vee! meer zou kunnen verdragen. Wist zij in het igeheel niet, wat er in Vesteral voorviel? Ze had geen schoten gehoord en bleek uit niets, dat er gevoeh- van alle factoren onafhankelijk scheen te zijn. Men zocht deze welvaart steeds te vergrootten, door zich van de rest der we reld te isoleeren, eerst door de onaange name behandeling der immigranten op Eilis-Island, toen door de steeds verdere beperking der immigratie. Doch hierdoor werd de binneniandsche markt gaandeweg verzwakt en ontstond er werkloosheid). De angst vonr werkloosheid leidde weer tot verscherping der immigratiebepalingen en nu hoopt men den toestand te redden door algeheel© sluiting der grenzen. De Amerikaansche crisis zal hierdoor echter niet opgeheven/ kunnen worden. Voor de wereldmalaise zal deze maatr; gel vermoedelijk nog een verslechtering beteeken en en dat zal de Amerikaansche uitvoer ook w©er deen verminderen. Ame rika was vroeger het land met den wijden blik, nu zal men ondanks alle technische volmaaktheid geen meer bekrompen land kunnen vinden. Slechts enkele Amerih nen beschikken nog individueel over een wijden blik; deze zien de toekomst zeer donker in, zooals de groote schrijver Sinclair Lewis. Doch juist deze men schen hebben niets- te vertellen en om hun pessimisme zijn zij niet bemind bij den doorsnee-Yankee „Babbitt". Grenswijziging Middelburg—Koudekerke. Annexatie van 't Zandt. Sedert onheugelijke tijden heeft men het hier veelal als een onbillijkheid gevoeld, dat een deel der gemeente Koudekerke liggend vlak bij de grenzen van Middel burg daarmede niet vereenigd was, en de uitbreiding der gemeente feitelijk bui ten haar grenzen viel. EeniLge jaren ge leden is nog eens een poging gedaan om daarin verandering te brengen, doch de gemeenteraad van Koudekerke en de com missies uit de burgerij uit beide gemeenten verklaarden zich tegen het ingediende wetsontwerp ein er kwam weer niets van. Thans hebben Ged. Staten van Zeeland wederom een wetsontwerp ter beoordee ling aan den gemeenteraad van Middel burg gezonden. De grenswijziging zou ten gevolge hebben, dat voornamelijk het dei van Koudekerke, bekend als 't Zand, en grenzende aan Middelburg bij deze ge meente wordt geveegd en daardoor het aantal inwoners van Zeelamd's hoofdstad met ongeveer 1500 zou toenemen. Evenals de voirige maal worden een enclave van 12 H.A. grond toebehoorende aan Mid delburg, doch liggende onder Koude kerke, veel beter politiietoejzicht, beter bouw- en woningtoezicht, ziekenhulp/, rio< leering, onderwijs enz. in het belang van het wetsontwerp aangeroerd, als motie ven voor wat men noemt de „annexatie van 't Zand"[. Mididtelburg zon ojp die wijze juist een 20.000 inwoners gaan tel len en recht hebben op vermeerdering van het aantal raadszetels van 17 op 19 en van het aantal wethouders va|n 2 op 3, ten werd. Ze is dolblij weer bij me te zijn, alhoewel ze het heerlijk had gevon den als ik had kunnen ontsnappen. Ze zit voortdurend dicht naast me en verliest me geen oogenblik uit het oog. Er is echter iets wat haar (hindert; ik hoop niet, dat ze ziek zal worden. Het is mij haast onmogelijk neer te ichrijven welke vreeselijke gebeurtenissen er thans hebben plaats gevonden. Ik ben ijskoud en mijn hoofd gloeit als vuur. Het is bijna ondenkbaar, dat er zulke mannen kunnen bestaan.4 Het gebeurde vanmorgen. Gulan ver- icheen plotseling. Het zal omstreeks elf uur geweest zijn. Ik zat in den tuin, ter wijl Hulda bezig was bloemen te pluk ken om in onze kamers te zetten. „Gaat U naar binnen*" zei hij eenigs- zins kortaf, en op een geheel anderen toon dan gewoonlijk. „Ik moet U alleen spreken." Het zou nutteloos geweest zijn te wei geren. Hulda bemerkte, dat ik opstond en ze Ikwam 'dadelijk naar mij toe. Ze keek Gulan met zulk een angstigen blik aan, dat ik haar onwillekeurig dicht tegen- mij aantrok. Hij zei echter ruw: ,Ik heb gezegd* dat i'k U alleen wenseh te spreken." Gemeenteraad van Waarde. Politie- en bouwverordening aangevuld; begrooting B. A. goedgekeurd. In de Vrijdagmiddag gehouden verga dering van den Raad van Waarde wend besloten adha&sie te betuigen aan het adres Inzake verkeersverbetering tusschen de Zuid-Ho/llamdsche en Zeeuwsehe eilan den met Zuid-Holland eji Noord-Brabant, en werd besloten niet toe te treden als buitengewoon Lid van den A.N.W.B,, De begrooting van het Burgerlijk Arm bestuur werd goedgekeurd met in ont vang en uitgaaf op'n bedrag van f 5409,32 en werd tot lid van voornoemd Armbe stuur herbenoemd de heer M. N. J. West strate. Vastgesteld werd een verordening op de heffing van schoolgeld, en die op hare invordering. De po I it'cverorclening op de haven m kade werd aangevuld met een bepaling dat he'c verboden is aan stoom-, sloep en motorbooien vain hun schroef gebruik te maken, binnen een afstand van 8 M. van de havenbeschoieiing. De bouwver ordening werd aangevuld met de bepa ling, dat aan nieuw te bouwen woningen een gleuf voor het inwerpen van brieven moet worden aangebracht. De verordening op de heffing van laad-, los-, haven- en liggeld en die op bare invordering werd opnieuw vastge steld. Een suppletoir kohier hondenbe lasting voor het 2de halfjaar 1930 wordt opgevoerd met in totaal 4 honden. De bedrijfsbegrooting voor de Gascen- trale „Oosteinde" voor 1930 werd gewij zigd en werd eveneens voor dit bedrijf be sloten 'n tijdelijke geldleening aan te gaan van f 11000 a 23/4 pet. en werd goedkeu ring gehecht aan den verkoop van de 2 gasfabriekjes en een dienstwoning te Kruiningen en Hansweert. Naar de vergadering van de Waterlei. ding Maatschappij werden afgevaardigd ais lid de heer J. Mol en als plaatsvervan ger A. Des». Tot lid van de commissie van school toezicht werd herbenoemd de heer N. M. J. Weststrate en werden tot leden yan de comm. tot wering van schoolverzuim be noemd de heer en M. van Wee le, J. W. Korpestein, M. Weststrate Cbrzn., Jan Bom, Jac. Pieper, C. Lensen en A. Dek. Pachtprijzen op domeingronden, Antwoord aan Ds. Kersten Op de vragen van den heer Kersten be treffende vermindering van de pachtpmij zen der domeingronden in den Prins Hen drikpolder (St. Philipsland) en het ver strekken eener opgave van pachtprijzen der Kroon- en Staatsdomeinen in de ver schillende provincies; heeft de minister van financiën geant woord 1 1. De jaarliijksche pachtprijzen van de in 41 perceeljtes, alle te zamen groot circa 38 hectaren, verpachte Staatsgron- den in den Prins Hendrikpolder (St. Philipsland) beliepen voor de met 1 No vember 1930 geëindigde pachtjaren 1924 tot en met 1930 van f 106 toit f217 pe-r H.A voor de pachtjaren 1931 tot en met 1937 beloopen zij van f 103*tot f 189,50 per H.A. 2. Of deze laatstbedoelde pachtprijr zen over den vollen pachttermijn te hoog Ik keek Hulda aan, maar ze hield zich krampachtig met gebogen hoofd aan de leuning van de bank vast, waarop ik gezeten was. Het leek, alsof zij aan de diepste wanhoep ten prooi was. Ik volgde Gulan naar het huis. Hij zag ei* heel somber uit en ik vermoedde, dat de din gen niet naar zijn zin waren geloopen. „Gaat U zitten^" zei hij, toien we in het salon kwamen. „Ik wil, dat U iets schrijft. Het is een briefje aan Braiia- Galatz, Uw man, en daarin moet U hem verzoeken hierheen te komen." „Generaal Gulan, U is krankzinnig," riep i'k uit. „Nee, dat ben ik niet. Ik eisch van U, dat U hem zegt, hem te moeten spreken, omdat U erg ziek is en niet langer buiten hem kunt. Het komt er niet op aan, wat U vedelt," voegde hij er met een grijns lach aan toe. Een oogenblik keek ik hem spra keloos aan, daarna, barstte ik los: ,*U moet krankzinnig zijn. Ho® krijgt U het in Uw hoofd, diat ik zooiets zou doen? Dacht U, dat iets mij kan bewegen mijn echtgenoot te verraden en den Koning aan U over te leveren? Ik begrijp het echter. Dit optreden beteekent dat hij aan de winnende hand is. U heeft ver liezen geladen en werd wellicht reeds dat altijd welkom is aan man, vrouw, jon gen of meisje, is een doos of tube Purol. zullen zijn, is thans nog niet te zeggen. De pachtprijzen over 1930 en vooraf gaande jaren warren onder normale om standigheden niet te hoog. 3. Voor de pachtprijzen over 1930 zal, in verband met het reeds ingediende ver zoek om pachtsomvermindering, uitstel van betaling worden verleend, terwijl over de wenscheiijkheid van afslag op de pachtsom nader zal worden beslist. 4. Van de Kroondomeinen zijn de pacld prijzen aan den ondergeteekende niet bekend. Een opgave van deze gronden is te vin den in het jaariijiksch verslag omtrent den toestand dier domeinen, hetwelk door den administrateur van het Kroondomein moet worden uitgebracht en hetwelk telkenj are aan de Tweede Kamer in afschrift wordt toegezonden. Voor wat de Staatsdomeinen aangaat, moge worden verwezen naar de gedetail leerde opgaven, voorkomende in de star tistiék der domeinen, het laatst uitgege ven over 1927, waarvan een exemplaar aan de Tweede Kamer is toegezonden. De domeinstatistiek over 1929 is in be werking en zal binnen enkele maanden ge reed 'kunnen zijn. Het kanaal Gent -Terneuzen. Een Belgische opvatting. Het laatste nummer van het maand schrift „La navigation du Rhin" besteedt* mede in verband met het bekende en al lang weer verholpen ongeval aan de sluis bij Terneuzen, veel aandacht aan het kan/aal tujssclien Gent en deze stad. Jan Borluut te Gent bejspreekt er het inter nationale regiem van met betrekking tot het zich de laatste jaren aanmerkelijk uitbreidende zeeverkeer van Gent. De schrijver noemt het een van de prach tigste kunstmatige waterwegen ter we reld, dank zij de voortdurende aange brachte verbeteringen. Schepen met een diepgang van 8.5 M. hebben er toegang. De schrijver gaat de conventies na, die sinds het begin van de werkzaamheden in 1825 en de voltooiing twee jaar later de doorvaart regelden, evenals de daar op geheven rechten. Op 't Nederlandsche deel werden de tollen geheel afgeschaft. De schrijver betoogt, dat de stelling niet vol te houden is, dat het kanaal uit sluitend de Belgische belangen dient, en haalt daartoe uit de Nederlandsche sta tistiek aan, dat nagenoeg een achtste der tonnage, te Neuzen geschut, en meer dan een vijfde van dat der binnenvaart gedurende 1928 op de Nederlandsche sectie gebleven zijn .Hij beroept zLch op de besprekingen in de afgeloopen jaren over een rechtvaardige verdeeling van de kesten en op den pro memorie op de wa- terstaatsbegr^oting voor 1931 uitgetrok ken post ter uitbreiding van de havens aan dat kanaal, welke uitbreiding in de eerste plaats /de/ ookesfabriek van Sluis kil ten goede zou moeten komen. De Gentenaren verzekerden zich al aan de oevers van het Belgische kanaal vak de inrichting van uiterst belangrijke in dustrieele ondernemingen. De haven van Sluiskil kan verder een rol spelen in het vervoer van massagoed, waarop Gent verslagen. De Koning heeft Vesteral ver overd, en nu wilt U hem in Uw macht krijgen, opdat liet volk wederom hun lei' der zal verliezen." „Luister eens*" zei hij op grimmigen toon, .ijals U niet doet wat ik zeg, zial ik op een andere manier te werk gaan. Ik heb een echtgenoot voor Hulda Donera gevonden en zij is dwaas genoeg niets voor hem te voelen." Ik sprong overeind, toen de beteekenis van zijin woordten tot mij doordrong. Weer begreep ik, dat een ontzettend gevaar dreigde en ten koste van alles moest ik dit kalm onder de oogen trachten te zien. „Dat is absurd* Generaal Gulan," riep ik uit. „Gravin Hulda is reeds verloofd." „Met Hugo Resta bedoelt U grijnsde hij/. Hij scjheen alles te weten. „Het is zeer onwaarschijnlijk, dat ze ooit weer iets van dien snoever te zien zal krijgen." Ik zweeg, doch kookte inwendig van woede. Het idee, dat 'dit beestach|t§g|ei wezen zich zoo over Hulda durfde uit laten.... „Dusj" vervolgde hij, „als U Uw man niet hier ontbiedt, zal ik haar niets meer vragen doch haar eenvoudig als vrouw ge ven aan den persoon, dien ik op 't oog heb Ik dwong me met geweld me te beheer- schein. dagboekblaadjes. (In ljgengerijde Spelling). 3 DEC. lk hep deezer daage in een krand bofen een attiekel sien staan.- „In spelling Terpstva". Ik zien vaak bofen eenen attiekel staan: In- freenvoudigde spelling" of „in Kolle- wijnse spelling" en ijgenlijk vin ik dat bofen aftiekete in devriesentewinkel moes staan devriesentewinkel. Maar daar wau ikket nyt ofer hebbe, ik be- toel het folgenderi: dat is eene tyt van pesoonlikken vrijhijdt en invid- dualisme, de inviddu heef gebrooken met tugt en diesapliene en het is eene verbleidend teke dat langsaamerhandt ook de eizeren bannden van een voo- gesgeeve taal worde geslaakt. Vol kooms vrijhijdt voor de inviddu en voor den invidduelen uiting zei de leuze! Elke fogel singt soassie ge- bekd is en srijve na se gefoel ense hersene. Geen woodeboeke, geen schoolmeesders, geen taalreegels en geen sabloon iedereen se ijge spelling moedt het indiaal weeze. Een mensa sin is een mense leeve en met hetsel- lev de regd can gesegt worde een men se taal isse mense zellefpotret. Wa gaan den goeden rigting uid. Het sal nyt langg meeer duucen of er sijn 100 spel tinge en dan sijne wei op wech na de iaalqundige anagie dien teslote lij den zal na den vrijhijdt. Onze pattij, van den ijgengerijden spelling, schuut de gaos niet om het be oochde doel te berijke. Perasperaa attasira. Lan- ges de gaos na den anagie! Langes den anagie na den frijhijt. Een invid- duele spelling voor ieder 1 P.S. lk ontving uit Amsterdam bo venstaand stuk met verzoek om op neming. Van oordeel dat geen enkele ernstige geestesrichting moet worden onderdrukt, sta'ik den schrijver voor vandaag gaarne mijn plaatsruimte af. zich inzonderheid toelegt. Daartoe moet erchter de Nederlandsche haven, aan de spoorlijnen van Terneuzen naar Meche- len en Gent gelegen, kunnen profiteeren van de volledige gelijkstelling ten aanzien van de spoortarieven van in-, uit- en doorvoer met de meest begunstigde Bel gische havens. De haven van Terneuzei is nu al met zekere bizondere spoorta rieven, die ten behoeve van de Belgische havens werden vastgesteld, bevoorrecht. De schrijver eindigt met de gegrond heid van den eisch, door Gent gesteld ter verkrijging van een nieuwe zeesluis te Neuzen, te erkennen. België kan ech ter niet lichtvaardig meewerken tot ver breiding van de speciale tarieven, dia aan de basis van den voorspoed der Bel gische havens liggen, over buitenlandschc concurreerende havens- De dienaangaan de door Nederland geëischte concessies moeten tegenover de Nederlandsche uit breidingsplannen aan de haven van Sluis kil zeer nauwkeurig worden nagegaan. Want ze versterken in hooge mate het belang, dat Nederland heeft bij verbete ring van hel genojemde kanaal op het Ne- derlandsdie vak, evenals de moderni seering van zijn toegangswerken aan de Schelde. „,U kunt zooiets onmogelijk doen*" zei ik hautain. „Gravin Hulda zal nooit toe stemmenu" „Denkt U soms* dat ik haar toestem ming zou vragen?" vroeg hij zachtjes. „Ik zeg toch, dat 'ik haar aan hem zal uithu welijken, Er is niets, wat mij dit kan be letten." 1 Er lag iets in zijn oogen, wat mij met zulk een afgrijzen vervulde dat ik vrees de fLauw te zullen valllen. „We zijn in een beschaafd land*" sta melde ik. Ik herkende nauwelijks mijn eigen stem. f „Maar U vergeet* dat wij in oorlog zijn," antwoordde bijv „U zult niet lang meer de macht in handen hebben en er wacht U een ont zettende straf." „Dat zou haar echter weinig helpen." Ik verborg mijn gezicht in mijn handen, want ik Icon hem niet aanzien. Ik hoorde hem op een sarrenden toon zeggen: „Ik zal U tot vanavond don tijd ge- vten om een beslissing te nemen. Mijn koerier vertrekt om zeven uur van hier. Tenzij U doet, wat ik wensch en een boodschap aan Uw man zendt, zal Hulda Donera met Boris Aloyan trouwen, of ze het wil of niet." (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1930 | | pagina 1