De crisis-vergadering in Goes.
De Kleine Bazar
N°» 158
Vrijdag 21 November 1850
117 Jaargang
Bij dit nummer behoort een bijvoegsel
PARKER
Duofold Vulpennen
Officieele Dealer voor
j uOES en OMSTREKEN
meisje, dat met
en Koning trouwde
Binnenland
rRheumatiek
Kloosterbalsem
ABONNEMENT
Prijs par kwartaal in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
UitgaveNaamlooze Vennootschap Goesche Courant
Telefoonnummer 17, na 17.30 No. 244
COURANT
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
gevestigd te Goes.
ADVERTENTIËN
van 1—5 regels fl,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt 2 maal berekend. Dienst
aanbiedingen en aanvragen 15 ct.
per regel. Advertentlën worden
aangenomen tot 12 uur voorm.
Eenige indrukken van de bijeenkomst
de beteekenis der massale meeting.
Voor iedere andere waardeering schrij*-
ven we de waardeeriiig voor Jiet orgami-
seerert van deze massa-meeting neer De
organisatie sloot als een bus. Den leiders
der Z.L.M. en bet personeel uit het
Zeeuwsche landbouwhuis, dat veel en
laat gewedkt heeft, komt hiervoor alle
hulde toe. Ook de wijze waaroip in alle
opzichten voor de pers gezorgd werd, veip-
dient lof. De ZLM»-menschen zijn men-,
schen waarmee te werken is.
Dat 1600 a 1700 Jandbouiwers en in den
landbouw belangstellenden, w.o. een aan
tal autoriteiten en Kamerleden zich naar
Goes ter vergadering hebben begeven, be
wijst o.i. overtuigender dan alle redevoe
ringen, dat het in den landbouw mis is,
en dat de klachten der boeren verschillen
van de klachten, die alle boeren, hun
leven lang uiten.
sche grens wonend, die Woensdag zoo nu
en dan neigingen vertoonden van den weg
der bezadigdheid af te dwalen? De ver
gadering was soms enthousiast, doch
meestal ernstig en bedaard luisterend.
Ook de zin voor humor ontbrak echter
niet. Als iemand te lang en te droog sprak
gaf men eenvoudig met handgeklap
kennen dat men van die gesproken woorden
genoten had, doch dat men niet naar meer
verlangde.
Woensdag is er veel gesproken, doch
voor al het gesprokene zal niet iedereen
waardeering kunnen hebben. Voor den
buitenstaander waren zeer interessant de
inleidingen van de heeren Siebenga en
Van Bommel van Vloten (wat heeft de
laatste zich als ëpr©ker gunstig ontwik-
wiikkeld). De twee overige inleidingen
hadden als getuigenissen van practische
landbouwers waarde, doch als zakelijke
betoogen minder.
Onder de sprekers, die zich 's middags
lieten hooren, waren meer personen die
spraken om te getuigen dan wel om aan
de oplossinig van de crisis bijl te dragen.
Van belang leken ons de vertolking der
gevoelens van hen, die naar een boeren
partij streven, de' mede van het Kamer
lid Lockefeer, volgens welke de geheele
'•.k. Kamerfractie achter de boeren staat,
en de indruk die volgens het Kamerlid
Van Dijk de vergadering op de aanwezige
Kamerleden heeft gemaakt.
Dat het momenteel gist onder de boeren
is Woensdag wel komen vast te staan*
Ooik is komen vast te staan dat de boeren
ernstige grieven tegen het huidige regee-
ringsbeleid koesteren, en dat zij ontvankelijk
zijn voor de methode: „Help your self".
De volksvertegenwoordigers schijnen met
deze ontvankelijkheid rekening te willen
gaan houden. I
Een crisis-vergadering als die van
Woensdag had gemakkelijk in een felle
protest-vergadering kunnen ontaarden. Dat
dit niet is geschied, is te danken aan de
leiding, die bij mr. Dieleman in vertrouw
de handen was, en...* aan den bezadigiden
aard der meeste Zeeuwen. Waren1 het
niet de Zeeuwen, het dichtst bij de Belgi-
De beteekenis der groote crisis-
dering lijkt ons te schuilen in de geweldige
opkomst, in de aanwezigheid der Kamer
leden, die zich van de bedaardie, maar on
verbiddelijke aanspraak der Zeeuwsche
boeren op steun der regeering hebben kun
nen overtuigen, en in het samengaan der
verschillende Zeeuwsche organisaties op
1 ani lbouwgebied.
We meenen dat het de heer Dees uit
Axel was, die des morgens enkele arbei
ders had hooren zeggen: „Daar gaan de
stakkers", op een toon, waaruit hij af
leidde: „Zij denken dat we klagen, zon
der reden". Als diezelfde arbeiders later
op den dag de Go©sche cafés en restau
rants hadden bezocht, zouden zij vermoe
delijk op< nog krasser wijze uiting hebben
gegeven aan hun twijfel aangaande de
nooden der boeren.
Een dergelijke veroordeeling, althans
twijfel, is evenwel oppervlakkig en mist
overwogen gronden.
5
FEUILLETON
'}OR ALICE HEATH HOSKEN.
ertaald door Dicky, Wafelbakker.
.Klein EtigelscJi meisje", hoorde ik
mi fluisteren en hij kuste mijn wangen
haar. „Klein Engelsch meisje* is alles
orde?"
k geloof, dat ik niets anders stamelde
s- „ja", het eenige, wat mijn hart me
f. Eensklaps liet Max. me echter Hos
Soeg me op een stoel plaats te nem«n;
er nu heel ernstig uit.
eg"^ zei hij. „Ik weet 'niet, hoe
«et je zeggen moet. Het is heel lief
je me njet vergeten te hebben, en ik
over dit feit wei uren kunnen praten,
ir ik moet zuinig zijn met het beetje
dat wij hebben. Er is iets, wat ik je
iét mededeelen. Ik zou willen, dat je
delijk naar Moldavia vluchtte. Het kan
..regeld worden en de plannen, daarvw
ijn reeds gemaakt."
Allen, die de landbouwers Woensdag
hebben gehoord zuilen de overtuiging heb'
ben dat... het mis is in den Zeeuwschen
landbouw, en dat verbetering der toestan
den hoog noodig is.
Over de middelen tot verbetering is men
het waarschijnlijk niet eens, In de crisis
vergadering hebben we alleen eigenlijk de
heeren Van Bommel van Vloten en Locke
feer zich daarover positief hooren uitla
ten, Dat de middelen, door dien heer
Lockefeer aangegeven, onze sympathie
niet hebben, zuilen we wel niet behoeven
betoogen,
In een tarieven-oorlog kan een. klein
landje als het onze zich beter van actieve
daden onthouden zoolang het dermate af
hankelijk is van zijn export als Neder
land.
Wij zullen dienen af te wachten wat
onze regeering met onze landbouwers van
plan is.
Dit laatste houdt echter nieit in, dat we
niet zouden wachten met ongeduld.
Spoed kan veel leed em veel ellende
voorkomen
Onze medewerker W. schrijft on* over
de crisis-vergadering nog:
De vergadering is een groot succes ge
worden! Maar hiermede zijn we er nog
niet!
Wie zijn oor op 'de vergadering goed te
luisteren heeft gelegd, zal hebban gevoeld,
dat de zoo noodigc eenheid nog niet be
staat uit vastaaneengasloten deugdelijk ma-
„Oh, nee, M,ax", riep ik ujt. ik L„..
de gedachte1 niet verdragen ,au ik hem
gevonden had hem zoo gauw weer te
moeten verlaten.
Het is vreemd, doch als bij tooverslag
waren al onze moeilijkbeden en het mis
verstand, dat zoolang tusschen ons be
staan had, verdwenen. Max legde me uit,
waarom het van het grootste belang was,
dat ik naar Moldavia zou gaan. Ze waren
bijna gereed om op hun beurt een staats
greep te doen. Er moest gevochten wor
den en daarom zou hij 'geen o-ogenblik
meer i-ust hebben, wanneer hij' wist, dat
ik nog steeds een gevangene was. Alles
was reeds in orde gemaakt, tik moet
thans naar de villa teruggaan, daar er voor
gezorgd diende te worden, dat men geen
der wachten kon verdenken. Drie dagen
later zou de bakkerswagen mij wederom
komen halen en kon ik op dezelfde wijze
de villa verlaten. Ditmaal werd ik echter
niet naar de bakkerij, doch naar een plaats
aan den rand van de stad gebracht, waar
een automobiel op mij zou wachten. In
den wagen zou zich niemand bevinden,
doch de chauffeur w-as een van "de meest
betrouwbare mannen van "den Moldavi-
ges-re
SÜ
teriaal. Het ©emtóds&nioer moet nog wat
aangehaald worden em we zouden, dat wil
len bewerkstelligen door uit de besturen
een uitvoerend deel aan te wijzen,
dat om te beginnen een eigen, dus
e©n gemeenschappelijk persbureau zal
hebben. Niet genoeg kan en moet gewaar^
schuwd worden tegen het strijden lang!
elkander heen. Een tipje van dat gevaar
kwam aan het licht, toen terloops „(de
pachtwetten" werden genoemd.
En verder moet het 'eenheidsfront won
den uitgebouwd.
Niet langer mogen onze arbeiders bui
ten het geding worden gehouden. De ka
tholieken zijn zoo ver, maar over de heele
Zeeuwsche linie is die lijn nog niet door
getrokken. Het lijkt ons, dat een kleine
sub-commissie die taak in de komende
wéken ter hand moet nemen. Groningen
heeft den weg daartoe aangewezen, maar
hier zal het over een anderen boeg mo-ten
worden gegooid, omdat oinz-e arbeiders
nog slechts weinig zijn georganiseerd.
Vervolgens is de tijd aangebroken, dat
moet worden getracht den georganiseerden
middenstand in onze rijen te krijgen. Ook
dat zou 'betrekkelijk vLuig in zijn werk
moeten gaan en dat kan, een conferentie
om de ronde tafel heeft weinig Voorberei
ding noodig.
Een beroep op onze Kamers van Koop<
handel mag niet uitblijven en zelfs ons
hoogste Zeeuwsche bestuurscollege zou
den we erin willen betrekken.
Dat alles kan nu niet meer van één der
organisaties uitgaan. Zoo iets moet ge
meenschappelijk gebeuren en dus zal een
gemeenschappelijk uitvoerend deel niet
kunnen worden gemist.
Zeeland gaf Woensdag een voorbeeld
aan het heele land, laat het nu niet halver
wege blijven staan. Br is nog een berg van
moeilijkheden te overwinnen en we komen
over dien berg niet heen, zonder dat de
zwakkeren onder ons op INe reis zullen
bezwijken, tenzij we doen als echte b«
beklimmers en ons aanéén rijgen met een
stevig bergtouw. Dan is de kans groot, dat
de zwakke broeders, gesteund door de
sterkeren, de moeilijke bergreis zullen
kunnen volbrengen. Dat bergtouw nu is
onze gemeenschappelijke organisatie, on
ze crisis-organisatie. Deze moet nu spoe
dig en vlug geconsolideerd worden en we
meenen, dat dit kan langs den weg, dien
we hebben uitgebakend.
Krotwoningen te Amsterdam
Een plan om 16.000 krotwo
ningen op te ruimen.
Dinsdagavond is de voordracht aan
den Amsterdamschen Raad verschenen,
waarin een algemeen plan wordt voorge
legd om in ongeveer 10 jaar alle krot
woningen in de stad op te ruimen, voor
namelijk door onteigening.
Deze onteigeningen zullen gedur©nd'
50 jaar belangrijke kosten met zich mee
brengen. Daarmee zal echter bereikt
aanschen geheimen dienst, die door den
Koning naar Eostrasia gezonden werd
mef fiet doef 6erichten omtrent Max ie
krijgen.
Max wist dat zoodra hij eenmaal go~d
en wel in Vesteral geïnstalleerd was,
het leger op zijn hand zou krijgen. Het
was echter beslist noodig, dat iedereen in
de meening verkeerde, dat hij het land
verlaten had .Hij beweerde, dat Gulan en
Joira er geen flauw idee van hadden waar
lij zich bevond.
Stephanie zou mij, zoodra ik de grens
over was, ontmoeten en mij naar de hoofd-
itad brengen. Als ik eenmaal daar was,
zou hij weten., dat ik me in veiligheid
bevond en kon hij zich cfan met hart en
ziel wijden aan zijn taak om den troon
terug te winnen.
„Maar je kunt gewond rakenB Max,"
fluisterde ik verdrietig, i
„Dat risico moet ik loopeng 'Meg,"
antwoordde hij. De onverschillige klank,
welke in zijn stem lag, maakte me angstig.
,OhB Max," smeekte ik, „zouden wij
nu niet samen weg kunnen gaan? Wat
kan ons dat koningschap schel'enu Wij
konden zoo gelukkig zijn..."
„Megt dat is niets voer jou om te zeg
zijn, dat de gemeente geheel gezuiverd is
van slechte woningen.
Voorloopig wenschen B. em W. te be
ginnen met de Jodenbuurt. Deze onteige
ning zal ongeveer f3.087.000 kosten.
Hierna is aan de beurt het gedeelte van
den Joirdaan, begrensd door Eiawdsgracht,
Prinsengracht, Rozengracht en Lijnbaans
gracht. Voor deze gedeelten zijn de plan
nen gereed. Wanneer het geheele plan
voltooid is, zullen ongeveer 16000 wo
ningen verdwenen zijn. Voor deze wonin
gen zuilen naar schatting 8000 gemeente-
woningen bij toeslag op1 de huur nood
zakelijk zijn.
Er zullen jaarlijks dus ongeveer 800
woningen gebouwd moeten worden. De
globaal getaxeerde kosten van het ge
heele plan bedragen f30 millioen. De
jaarlijks over dit kapitaal gedurende 50
jaar te betalen annuïteiten bedragen rond
f 1.580.000. Men verwacht van het Rijk
den geldelij'ken steun op den voet van de
Woningwet.
Dagboekblaadjes.
De ware oorzaak van die ellendige pijnen,
die ongeschikt maken voor eiken arbeid,
is nog weinig bekend. Maar de ervaring
heeft geleerd, dat masseeren met Akkers
Kloosterbalsem in staat is, de pijn aanmer
kelijk te verzachten. Gij behoeft niet
oud te worden, voordat ge oud zijtl
Geen goud
zoo goed"
Alkmaar zonder wethouders.
De heer H. Klaver, die voor elf dagen
tot wethouder van Alkmaar als opvolger
van mr. Leesberg werd gekozen, heeft
thans bericht, dat hij bediamkt als wet
houder, omdat door de beslissing van
den Raad inzake de werkloosheid geen
meerderheid achter het college staat.
Alkmaar is tjhans zonder wethouders
omdat de vorige week de heeren Ringers
en Thomson bedankten. Verwacht wordt,
dat er nu een college gevormd zal wor
den uit een meerderheid van sociaal-de^
mocraten, vrijzinnig-democraten en R.K.
democraten, zoodat daardoor tevens de
R.K. Staatspartij te Alkmaar uit elkaasr
valt.
Brutale aanranding.
Te Stampersgat.
Toen Maandagavond de veekoopman S.
van den Meeberg uit Dinteloord van Ou-
denbosch naar huis reed, werd hij' op den
dijk van St. Antoine nabij Stanipersgat
onverwacht door twee personen aange
vallen en van de fiets getrokken. AI vech
tende wist een der aanranders den vee
koopman zijn portefeuille af te nemen en
er mee' aan den haal t® gaan. Toen de
tweede aanvaller de kans jsAoion zag, volg
de hij zijn makker. Van- den Meeberg
wilde zijn aanvaller achterna rijden, doch
door revolverschoten van de bandieten
moest hij hiervan afziian. Telefonisch gaf
hij uit Stampersgat k'onnis van de aanran
ding aan de maréchaussee van Ouden-
bosch welke terstoud een, onderzoek in
stelden. Dinsdag werden verschillende
personen geboeid opgebracht in verband
met deze zaak. O'f men echter de daders
te pakken heeft, i« nog niet bekend «1 de
Op de begrooting van Wasse
naar komt een post voor om
den hoofdagenten Duitsch te
laten leeren, speciaal met hef
oog op de vele Duitsche
dienstmeisjes.
21 NOV. De onderwijzer, die tot
opdracht krijgt, dezen stoomcursus te
leiden, was zoo vriendelijk mij een
blik te gunnen in het themaboek, spe
ciaal voor dit doel door hem samen-
steld. Ik las daarin de volgende prac
tische, maar niet geheel onbedenke
lijke oefening:
Weisst du wohl, dasz es ober ne
genen is?
Warum stehst du denn noch Kleid-
chen zu klopjen?
Hottest du niet kennen sorgendass
du beizeit die Buhl an Kant hottest?
Ick muss sie bekoren. (Sie mus
sen auf die Bonn).
Dar kann ich nichts an tun.
Dann musst du es mar auf deine
Mefrau verhalen. Es ist mir egal. (Es
ist mir Wurst).
Ich bin kein UhrmaCher, wenndein
Horloge nicht richtig geht, so musst
du mar op de Kirchtoren gehn kucken.
Mache mar kein Spass, es is hoge
Ernst.
Ihr Mddchenname bitte. (Wie heisst
du?)
Wo ivohnst du? (Adresse bitte).
Dann wohnst du ja vlack bei mir
in de Biirt! Wie ist es möglich, dass
ich so ein Snus niemals hab gesehen.
Können wit abends nicht einst ein
Blöckchen um laufen?
Haben Sie Verkehtung?
Frei? (Ledifj? Eu haben?)
Was sind Ihr Uitgaansabende?
Machen wit mal Samstag ein Aus-
stappchen nach 's Grabenhage?
Liebst du dus Kino? (Kintopp).
Sagen wir um halb acht even baus-
sen das Dor)?
Wie spat musst du ausserlich zu
Hause sein?
Mag es bestimmt kein halb zwötf
sein?
1st Mefrau so schwet auf die Hand?
Och, es kommt doch auf einKwar-
tierchen nicht an!
Also, auf Wiedersehn. Und nicht
mehr klopfen nach negen, sonst schleu-
dere ich dit auf die Bonn!
Mijn bezwaren tegen deze les zijn
niet zoozeer van ethischen als wel
van taalkundigen aard. Maar de on
derwijzer gaat van het misschien juis
te standpunt uit, dat het er minder op
aan komt, den agenten een Hoog-
duitsch in te pompen, dat ze er tóch
niet in krijgen dan wel het jargon,
dat zich nu eenmaal in het verkeer
tusschen de betrokken partijen van
zelf gevormd heeft, vasten vorm te
geven. En van dat jargon lijkt de
oefening mij inderdaad een vrij ge
trouwe afspiegeling.
gen," vie! hij me ernstig in de rede. jZoo-
iets 'kan het meisje, dat beweerde er van
overtuigd te zijn, dat ik het hand niet ver
laten had, niet meenen."
,Dat is zoo, Max, maar toen had ik
je niet teruggezien, en voelde- ik wat het
voor je beteekende. Stel je voor, dat je
iets overkwam."
Hij ging naast me staan; eii nam mijn
hand in de zijne. Hij sprak op oppervlak-
kigen toon, doch ik .vist dat hij dit deed,
om mij niet te latf-n merken, wat er in
hem omging. I
,,Dat gaat niet, kindje," :zeï hij. „We
zullen het moeter i volhouden. ïk kan een
voudig mijn mar men niet aan hun lot over
laten, zoolang hk er tenminste iets aan kan
doen. Bovend ien zal ik mij' er ook niet
kalm bij ne- >rleggen, dat niijm krankzin
nige neef J<jjra en die woesteling van: een
smid mij r.nijn land ontnemen."
„Natuur .-lijk heb je gelijjkj" zei ik' vol
zelfverwijt, „Hoe kon ik zoo laf zijh."
„Als je maar e'enmaal uit hun handen
bent, zal ik gerust zijn, Meg," zei hij.
„Wanneer niet alles afhing vani het feit*
dat ze totaal niets mogen vvermocden,
zou ik je nooit teru-g laten ;gaan. Ze be
handelen je echter goed, nit stwaar Meg?
marechaussee bewaart hieromtrent voor
loopig het stilzwijgen.
De portefeuille welke ruim f600 be
vatte, werd later ledig op den dijk terug
gevonden.
Ze weten, dat het volk van je houdt, en
zouden je nooit kwaad durven doen»" Hij
keek me onderzoekend aan, „Heb je dien
Gulan ontmoet, Meg?"
„Ja," antwoordde ik bedaard. „Hij
heeft zich heel behoorlijk tegenover mij
gedragen." Ik was liever door den grond
gezonken, dan hem iets. van Gulan's hou
ding tegenover mij te 'Vertellen. Hij kon
er toch niets aan veranderen, en zou zich
er alleen maai- kwaad over maken;.
Max verzekerde me, dat ik geen oogen-
blik bang behoefde te zijn, dat mijn ont
vluchting niet zou gelukken,. Die agent
van den Koning van Moldavia had papie
ren, waarmede wij overal vrij kondien
passeeren.
Wij bespraken nog vele andere dingen,
waarvan ik me echter niets meer herin
ner. Ik weet alleen, dat alles even won
derlijk was. Ik voelde me zoo gelukkig
weer bij Max te zijn, en te weten dat hij
van me hield, terwijl ik er van overtuigd
was, dat ons leven in de toekomst vol
maakt gelukkig zou worden. En dat alles
was vanzelf gekomen, zonder dat er eeni
ge verklaring werd gegPve®. Aan het einde
evenwel werden enkele dingen even op
gehelderd. (Wordt vervolgd.)