IV. 155
Maandag 10 November 1950
117 Jaargang
De toekomst van het goud in gevaar.
Het meisje, dat met
een Koning trouwde
Uit de Radiowereld.
Koloniën
ProVlncienieuWs
DRAISP-vanVALKEMBURQ'S-
A -iLEVERTR/
Hendrikse Go's Bank N.V.,
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal in Goes f2,—
buiten Goes f2,—.
Afzónderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave: Naamlooze Vennootschap Goesche Courant
Telefoonnummer 17, na 17.30 No. 244
COURANT
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
gevestigd te Goes.
ADVERTENTIËN
van 1—5 regels fl,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt 2 maal berekend. Dienst
aanbiedingen en aanvragen 15 et.
per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voorm.
De door den Volkenbond ingestelde commissie
tot onderzoek der economische vraagstukken,
die met de verdeeling van het goud samenhan=
gen, heeft er dezer dagen op gewezen, dat reeds
in zeer afzienbaren tijd de goudproductie be-
belangrijk zal dalen. Aangezien velen zich
geen voorstelling van de draagwijdte van dit
bericht zullen kunnen vormen, laten we hier
onder een artikel volgen, waarin dat verschijn,
sel verklaard wordt.
„Menschen worden geboren en ster.
ven; de eene generatie volgt de an
dere op en het aantal menschen wordt
steeds grooter. Tarwe, rijst en andere
voedingsmiddelen worden al naar de
behoeften in steeds grootere hoeveel
heden geteeld. Die voedingsmiddelen
bestaan echter uit levende planten en
dieren, die zich minstens even snel
kunnen vermenigvuldigen als de
mensch. Wij hebben echter ook leven-
looze dingen noodig en deze vermeer
deren niet; steenkoollagen worden uit
gebuit, doch vullen zich niet opnieuw;
en hetzelfde geldt van de goudvelden.
Wanneer er niet langer geregeld goud
wordt geproduceerd, zal het goud niet
meer als algemeen ruilmiddel der we
reld kunnen gelden". Tientallen jaren
geleden zijn deze woorden geschre
ven door den grooten Alexander von
Humboldt en zijn waarschuwende
woorden zijn juist nu weer bijzonder
actueel geworden. Wel wordt er dik
wijls gezegd, dat wij niet kunnen be-
oordeelen, hoeveel goud er nog in de
aarde is, omdat reusachtige gebieden
nog nooit geologisch onderzocht zijn.
Deze meening wordt echter niet door
de feiten gestaafd, want overal waar
de aarde door beschaafde volken be
woond wordt, is de bodem grondig
afgezocht en zelfs in het steenen tijd
perk moet er reeds naar goud gegra
ven zijn in Siberië.
Terecht heeft daarom de desbetref
fende Volkenbondscommissie onlangs
waarschuwend er op gewezen, dat vol
gens alle beschikbare statistische me
dedeelingen binnen zeer korten tijd
een belangrijke vermindering van de
wereldproductie aan goud te verwach
ten is. Op het oogenblik bedraagt de
waarde van deze productie nog 405
millioen dollar, doch in 1935 zal dit
bedrag 381 en in 1940 zelfs 314 mil
lioen dollars geworden zijn, altijd aan
genomen, dat de internationale stan
daardprijs van f1674,per K.G. goud
gehandhaafd blijft.
Het is echter niet te ontkennen, dat
de hoeveelheid goud in de aarde en
in de zee gezonken schepen op zich
zelf nog voldoende is, om gedurende
tientallen jaren té voldoen aan de
behoefte aan goud over de geheele
wereld, ook al zou deze behoefte nog
zeer sterk toenemen. Van al dit goud
is echter het grootste deel waardeloos,
omdat de kosten der productie meer
zouden bedragen dan den tegenwoor-
digen standaardprijs.
De door geen ander natuurlijk of
kunstmatig product overtroffen be
langrijkheid van het goud voor de we
reldhuishouding wordt vooral teweeg
74
FEUILLETON
DOOR ALICE HEATH HOSKEN.
Vertaald door Dicky Wafelbakker.
EEN VALSTRIK.
In de gevangenis.
Ik zal niet zeggen, wat ik van me
zelf denk, doch precies neerschrijven
waf plaats vond. Ik ben geheel ver
suft en hef is alsof ik over iemand
anders spreek. Bovendien geloof ik
nu, dat ik in gevaar verkeer.
Het is onnoodig er langer over uit
te weiden: ik ben eenvoudig bedro
gen geworden. Karina Valona hield
haar woord, en verscheen op het af
gesproken uur in een mooie automo
biel. Zooals gewoonlijk waren de
raampjes rood geverfd.
We reden uren en uren door en
hielden nergens stil. Wij gebruikten
chocolade en gebakjes in den wagen,
tenminste ik deed alsof ik at. Er werd
onderweg bijna geen woord gespro
ken. Ook Madame Valona, die tegen
over mij gezeten was, praatte heel wei-
gebracht door het feit, dat op de we
reldmarkt vraag en aanbod steeds in
evenwicht Waren, zoodat de prijs prac-
tisch aan geen schommelingen onder
hevig was. Vroeger was vooral gemunt
zilver de meest betrouwbare waarde
meter, doch bij het verhitten van ko
per-, lood- en zïnk-ertsen werd zoo
veel zilver als nevenproduct gewon
nen, dat de prijs op de wereldmarkt
bijna onafgebroken daalde: van f108
per K.G. zilver in 1870 tot f 33 in 1929.
Daardoor daalde de onderlinge waar
deverhouding der beide edele metalen
van 1 15 1/2 op 1 55 1/5.
Wanneer nu ook schommelingen op
treden in den prijs van het goud, dat
de algemeene waardemeter is voor alle
bezit en elke arbeidsprestatie, zou dit
onberekenbare economische gevolgen
hebben. De wereldhuishouding zou kra
ken in haar voegen. Daarom hebben
alle landen, die den gouden standaard
ingevoerd hebben en hun bankbiljet
ten dekken door goud aangemunf
of in staven zich steeds veel moeite
gegeven om den goudprijs te behou
den op den eenmaal vastgestelden
standaardprijs van f1674 per K.G. Dit
gaat echter bezwaarlijk: voor het win
nen van goud zijn arbeiders en ma
chinerieën noodig en "de onkosten
daarvoor bedragen ongeveer de helft
meer dan voor den oorlog. Bovendien
voeren steeds meer landen den gou
den standaard in, waardoor de vraag
naar goud toeneemt. De waarde van
het voor de financieele regeling noo-
dige goud wordt geschat op 33 bïl-
lioen gulden, waarvan slechts 1/10 ïn
omloop is als gemunt goud, terwijl
9/10 in staafvorm in de schatkisten
der staatsbanken ligt tot dekking van
het uitgegeven papiergeld.
Het verminderen der wereldproduc
tie is in de eerste plaats een gevolg
van de steeds kleiner wordende op
brengst der goudmijnen in Transvaal
die meer dan 2/5 van de wereldpro
ductie leveren en vroeger voor onuit
puttelijk werden gehouden. De tweede
plaats wordt ingenomen door de Ver-
Staten, die nu nog slechts 68.000 K.G.
per jaar produceeren tegen 133.000
K.G. in 1913. Australië, dat vroeger
langen tijd op de tweede plaats stond,
levert nu nog slecht 3°/o der wereld
productie. Het eenige land met stij
gende productie is Canada, dat 55.000
k 60.000 K.G. per jaar levert Verder
hoopt men op de goudmijnen in Si
berië, die naar de meening van Ame-
rïkaansche deskundigen nog 15 bil-
lioen gulden aan goud kunnen ople-
nïg. Het grootste gedeelte van den
tijd sliep Hulda, daar ze óp was van
de kiespijn.
Het werd heel benauwd in de auto,
en toen wij stopten, voelde ik me ont
zettend suf.
Terwijl wij na Madame Valona uit
stapten, werd eensklaps de geheele
omgeving verlicht. Ik viel bijna, doch
werd door een sterken arm opgehou
den. Ik herinner me, dat ik terwijl ik
even opzij keek, in het mooiste, maar
tevens weerzinwekkendste gezicht blik
te, dat ik ooit in mijn leven gezien had.
Wij liepen over een brug, die over
een droge gracht lag en begaven ons
naar een groot, ouderwetsch huis met
groene blinden. Er waren ongeveer
twintig mannen met fakkels aanwe
zig, die ons den weg wezen. Een zee
van licht straalde ons uit een hall te
gemoet, welke achter de groOte open
staande deuren zichtbaar was.
Mijn hart klopte met felle slagen. Ik
kon bijna niet loopen. De man, die
mij uit den wagen had geholpen, was
verdwenen. Slechts één gedachte ver
vulde me, namelijk dat ik binnen en
kele oogenblikken Max weer zien zou.
Wij betraden het huis, waarin alles
in rep en roer scheen te zijn. In de
hall lagen prachtige kleeden, die ech
ter vol modderspatten zaten. Een me
Toch schijnt de vrees voor goudge
brek hierdoor niet te worden opgehe
ven ën het handhaven van den te-
genwoordigen standaardprijs schijnt
binnen onrustbarend korten tijd on
mogelijk te zullen worden, terwijl er
ook geen middel schijnt te bestaan
om het gevaar te ondervangen.
De A, V. R. O.-lessen.
Het comité van huisvrouwen te Rot
terdam heeft zich tot den minister
van Waterstaat met een adres gewend,
waarin zij verzoeken aan de euvelen
door den korten zender, -die thans voor
de A. V. R. O. slechts beschikbaar
is, zoo spoedig mogelijk een einde te
doen maken, daar de dames zich voor
vele draadlooze cursussen ïn naaien,
talen, enz. die door de A. V. R. O.
werden uitgezonden, hebben opgege
ven en daarvoor het lesgeld hebben
gestort!
De dood boven schade.
De „West" vertelt een treffende tra
gedie: In het schoolgebouw op Welge-
dacht C werden de lijken gevonden
van twee jeugdige Britsch-Indiërs, Ak-
bar Ali en Ramroep. Uit een nagela
ten briefje bleek dat zij zich van het
leven hadden beroofd, om niet in aan
raking te komen met de politie. Zij
hadden met eenige anderen meloenen
gestolen van een Britsch-Indiër aan
de spoorbaan, die gedreigd had met id©
politie, tenzij elk der dieven vijf gul
den deponeerde. Bij onderzoek in hef
hospitaal bleek, dat zij zich met cyan
kali van het leven hadden beroofd.
Een der jongelingen was zoon van een
goudsmid. In hun brief hadden zij
den wensch uitgesproken om naast
elkander begraven te worden. Aan
dien wensch is voldaan.
Een aanrijding.
De dader doorgereden.
Woensdagavond kwamen drie perso
nen, n.l. K. van Dalen, R. de Nooijer
en A. van Dalen, allen te Arnemuiden
woonachtig, per rijwiel gereden, op
den rijksstraatweg aan de rechterzijde
op het fietspad, uit de richting Goes.
Ter hoogte van den Jacobpolder, na
bij den Sloedam, gemeente 's Heer
Arendskerke, kwam een vrachtauto uit
tegenovergestelde richting, welke reed
nigte soldaten met ransels en andere
bagage lagen overal verspreid. In een
hoek stonden eenige geweren aan rot
ten. Een tafel was bezaaid met kaar
ten, boeken en papieren. Aan de mu
ren hingen sabels, veldkijkers, lede
ren étui's en andere voorwerpen. Dit
was blijkbaar het hoofdkwartier van
Max, van waaruit hij het gedeelte van
het leger dat trouw gebleven was,
commandeerde.
Overal bevonden zich soldaten in
uniform. Men kon ternauwernood de
officieren van de manschappen onder
scheiden. Allen salueerden Valona en
sommige keken mij verbaasd aan.
Hulda hijgde zenuwachtig en terwijl
ze mijn arm greep, fluisterde ze me toe
,Het bevalt me niet. Er is iets niet
in den haak".
Het begon mij nu ook op te vallen,
dat de omgeving een heel eigenaar-
digen indruk maakte. Waar was Max
en waarom kwam hij me niet begroeten?
Een deur aan het eind van de hall
werd geopend en Madame Valona
wenkte ons binnen te gaan. Wij kwa
men ïn een lange, smalle kamer met
een laag plafond. Evenals het overige
gedeelte van het huis, was dit vertrek
helder verlicht.
Hierin bevond zich slechts één man,
die achter een lessenaar, waaróp een
II 01
Uitgifte ad 9TU
in stukken van f 1000,f 500,
en f 100,-.
Inschrijvingen worden tot uiterlijk
14 November gaarne aangenomen door
GOES.
aan den linkerkant van den straatweg
en den laatstgenoemden persoon A.
van Dalen aanreed. Hij werd met zijn
rijwiel van het fietspad geslingerd en
bloedend verwond aan zijn linkerbeen
en beide armen. De vrachtautobe
stuurder reed door en trok zich van
deze aanrijding niets aan. De aangere-
dene werd door den heer J. C. van
Wijk, die juist ter plaatse passeerde,
naar zijn woning vervoerd. Direct
werd dr. Van der Bijl ontboden, die
den toestand van Van D. zoo ernstig
achtte, dat hij hem met zijn auto naar
het gasthuis te Middelburg overbracht.
De politie te Arnemuiden en te 's Heer
Arendskerke hebben de zaak in on
derzoek.
Onze oestercultuur in gevaar?
Door te scherpe onderlin
ge concurrentie.
Het lid der Tweede Kamer, de heer
Drop, heeft aan de ministers van Bin-
nenlandsche Zaken en Landbouw en
van Financiën de volgende vragen ge
steld
1. Hebben de ministers kennis ge
nomen van de berichten volgens wel
ke de klacht algemeen is over de
buitengewoon scherpe concurrentie tus
schen de Nederlandsche oesterkwee
kers onderling?
2. Kunnen de ministers toegeven,
dat deze onderlinge concurrentie voor
namelijk het gevolg is van den zoo
goed als ongeorganiseerden verkoop
van oesters, die tot gevolg heeft, dat
verschillende kweekers tot eiken prijs
hun voorraad opruimen?
3. Achten de ministers deze vol
strekt onnoodige vernietiging, althans
zeer sterke benadeeling van de oester
cultuur, met name op de ^eeuwsche
Stroomen, ook niet een gevaar voor
de instandhouding en de rentabiliteit
der domeingronden, voor oestercultuur
geschikt?
4. Indien de voorgaande vragen be
vestigend worden beantwoord, zijn de
ministers dan bereid op .korten ter
mijn te doen onderzoeken op welke
wijze een meer doelmatige organisatie
van den oesterverkoop is te bereiden?
Een Zeeuwsche persoonlijkheid.
Eduard Flipse, geboren en ge
togen in Wissen kerke, als mu
sicus te Rotterdam.
In Mork's magazijn heeft H. H. Can-
negieter een uitvoerig artikel gewijd
aan een onderhoud, dat hij had met
den Rotterd. musicus Eduard Flipse.
Omdat Flipse ïn onze omgeving gebo
menigte papieren lagen en drie tele
foontoestellen geplaatst waren, op-
Hij was groot en mager en het kwam
mij vaag voor, alsof ik hem meer ge
zien had. Later schoot het mij te bin
nen, dat het mij natuurlijk opgeval
len was, hoeveel hij op Max geleek.
Karina Valona liep op hem toe.
„Hier is de bewuste dame, kame
raad Joira", kondigde zij aan.
VERRADEN.
Ik stond als aan den grond gena
geld. Niettegenstaande de vreejmde wij
ze, waarop wij ontvangen waren ge
worden, had ik dit toch niet verwacht.
Ik moet wel heel dwaas zijn geweest
om Madame Valona te vertrouwen.
Als in een droom drong het tot mij
door, dat ze me verraden had.
De groote man wenkte haar hem al
leen met ons te laten.
Ze liep naar de deur. Terwijl ze
mij voorbijging, boog ze heel diep voor
mij. Ik weet niet wat ze op mijn ge
zicht las, maar het moet iets geweest
zijn wat een kwaadaardige uitdrukking
in haar oogen teweeg bracht. Op dat
oogenblik glinsterden deze groen als
die van een slang.
„Uwe Majesteit is vermoedelijk ver
geten", zei ze op sportenden toon, „dat
ik een actrice ben".
dagboekblaadjes.
io NOV. Er is weer een nieuwe
bladzijde gereed van mijn Woorden
boek der 20ste Eeuw:
Eoerhaave een verzekeringsmaat
schappij.
Pericleseen stad in Amerika.
Spoor: alles wat door de politie
wordt ontdekt, als zij voor een vol
komen raadsel staat.
Wonder: kind, dat het een of an
der op een podium vertoont, in plaats
van in bed te liggen.
Inmaken heel vaak een bal in het
doel van de tegenpartij schoppen.
Debacle: a. het verliezen van een
wedstrijd; b. het verliezen van veel
geld, terwijl men hoopte dat een an
der het zou verliezen.
Plechtigheid: de huldiging van een
bokser of van de winnares van een
schoonheidswedstrijd.
Beschaafde wereld: dat deel van de
aarde, waarin degeen, die aan het
woord is, leeft.
Sunny Home: naam van een bouw
vallig krot in een sombere achterbuurt.
Waardevol: germanisme, gebruikt
om ieder rapport aan te duiden dat
door een Commissie uit de Tweede
Kamer wordt samengesteld.
Populair: eigenschap van een Ka
mer- of Raadslid, dat niet nalaten kan,
goedkoope woordspelingen te maken.
Doop: het storten van champagne
over den voorsteven van een schip.
Martelaar: iemand die al wat lek
ker is laat staan, om magerder te
worden.
Baby: a. klein fleschfe sodawater;
b. klein formaat fototoestel.
Gedesillusioneerdeen vtomv is ge
desillusioneerd, wanneer zij ontdekt
dat haar man 's avonds graag thuis
een boek blijft zitten lezen.
Letterlijk: figuurtijk. Bijv. in de zin
nen: Hij eet letterlijk nooit. Hij drinkt
letterlijk altijd.
Titel: onderscheiding die gewonnen
wordt door tennis- of bokskampioen.
Motie van orde: excuus voor een
relletje, in een vergadering.
Onmisbaar: alles wat iemand u
wenscht op te dringen. Bijvoorbeeld
dit hoekje in de krant.
ren werd en er zijn jeugd doorbracht,
ontleenen we hier een en ander aan
Cannegïeter's beschouwingen. Het ar
tikel begint met de volgende uit -
spraak: „In dezen jongen man stroomt
het bloed van een der zeldzaamste
muziekverschijnselen: een werkelijk
dramatisch voelenden Nederlandschen
opera-kapelmeester". Verder schrijft
Gannegieter dan: „Eduard Flipse,hoe
wel nog slechts 34 jaar, behoort tot
de bekende Rotterdammers. Als diri
gent van verschillende zang- en mu»
ziekvereeniglngen en als componist
van enkele verdienstelijke muziekwer
ken heeft deze jeugdige toonkunste
naar reeds een naam, die klinkt als
een klok. Leest men de verslagen,
welke in de Rotterdamsche bladen
sinds de laatste vier jaren aan Eduard
Ik antwoordde haar niet, maar Hul
da snauwde haar eenige bittere woor
den in het Lostrasiaansch toe. Ze hoor
de deze met een brutalen, minachten
den glimlach aan en ging naar de
deur, welke achter haar gesloten werd.
Ik wist, dat ik al mijn zelfbeheer-
sching noodig zou hebben. In plaats
van bij Max te komen, had men ons
naar het hol van de opstandelingen ge
bracht. Ongetwijfeld was deze man
Prins Joira, die door iedereen als
krankzinnig werd beschouwd. Men be
weerde, dat de bevolking van het Noor
den hem als een held en halven God
aanbad.
Ik keek hem aan en werd getroffen
door de vreemde uitdrukking, welke
in zijn blik lag. Toch was zijn gezicht
goedaardig, en niettemin lag er een
wreede trek om zijn lippen. Hij was
heel donker en zijn gelaat zag doods
bleek. Zijn gezicht was glad geschoren,
hetgeen iets bijzonders is voor Lostra-
sia. Zijn wenkbrauwen waren zwaar
en gitzwart, terwijl zijn eveneens zwart
haar reeds aan de slapen begon te
grijzen. Hij zag er echter niet oud
uit en ik schatte hem op hoogstens
vijf en dertig jaar. Zijn oogen waren
helder grijs-blauw.
I -14Ü
(Wordt vervolgd).