fiflRKriiR m roiiRAUT ~«s«
DIPLOMATEN
IV0. 89
Maandag 19 Mei 1950
117 Jaargang.
De aanslag op do t/loro.
ProVincienieuWs
Bij Haaruitval
Dagboekblaadjes.
Afzonderlijke nummers 5 cent. V M F E ik 1 H i I HH i 1 1 jl V I I I I j VI I B H wordt 2 maal berekend. Dlenst-
Verschijnt Maandag, Woensdag- ||jg|J UVtUUlllia aanbiedingenen aanvragen IS*
en VrHdaöavond Uitgave: Naamlooze Vennootschap Goesche Courant jplp§ll*!9 en Kleeuwens Ross'Drukkers-en Uitgeversbedrijf P® regel. Advertentien worden
Telefoonnummer 17, na 17.30 No. 244 gevestigd te Goes. aangenomen tot 12 uur voorm.
Wat de groote bladen van den
aanslag zeggen; hoe vrije Ne
derlanders op het ministerieele
besluit reageer^n; zal de Avro-
liwestie de indolentie van vrij
zinnig Nederland uitroeien?
De verdeeling van den radio-zendtijd
in Nederland door minister Reijmer, ten
gevolge van weUke verdeeling, zooals men
in het vorig nummer van ons blad heeft
kunnen lezen de A.V.R.O. er zeer be
snoeid is afgekomen ten voordeele van die
VARA, de K.R.O. en de N.C.RfcV. (sa
men te vatten onder den naam politieke
zendvereenigingen) heeft in de pers aan
leiding tot een opmerkelijk groot aantal
commentaren gegeven. De nieuwsorganen
van de dbor den minister begunstigde po
litieke partijen constateren natuurlijk dat
aan het recht is voldaan, en in huin beschou
vvingen drukken zij voldoening en vreugde
uit. De vrijzinnige en liberale bladen daar
entegen, aan de zijdie van de A.V.R.O.
staande, laten een heel ander geluid hoo-
ren. De „N.R.C.'1' b.V| noemt de minis
terieele beschikking een friomf van het
sectarisme. Het blad vindt het onjuist,
dat de drie bevoordeelde vereenigingen
evenals de A.V.R.O. als „algemeen©"
omroepvereenigingen worden beschouwd.
Het blad besluit zijn beschouwingen in
dezen zin: I
„De Chineezen van Europa zoo
noemt men ons immers wel eens zullen
elkaar ook in den aether, nog meer dan
reeds het geval was, als Chineezen te lijf
gaan. Generaal Tsjang zal hier heeten
mr. v. d. De ure, en de generaals Fenig, Jen
en Tsjang zal men in anderen terug kun
nen vinden. De A.V.R.O., die alléén er
eerlijk naar gestreefd heeft een nationaal
programma te geven en daarover zelfs een
voogdijschap van een commissie, waarin
de verschillende richtingen vertegenwoor
digd zouden zijn, heeft willen gedoogen,
zal een zeer groot deel van den door haar
welbesteden zendtijd moeten missen. En
omdat zij haar doel in het Nedierlandschü
BabeJ niet zal kunnen bereiken, zullen wij
haar wellicht pogingen zien aanwenden,
als waarvan nu reeds een en anider ver
luidt, om langs een omweg over het bui
tenland toch aan de behoeften van haar
luisteraars tegemoet te komen."
Ook de „Telegraaf" is over het gebeur
de niet te spreken. Dit blad' schrijft o.a.
„Op zestig uren van elke week waarop
de A.V.R.O. tot dusverre haar welkom©
stem in den aether liet hooren, zal thans
de politiek regeeren. Buitenlamdsche sta
tions zullen den Nedérlandschen luisteraar
nog slechts kunnen geven wat hem ont
nomen wordt dooi- de lieden, aan wier ge
haspel wij den bijnaam Chineezen van het
Westen danken.
Dit allés was even onnoodig geweest
als het tergend is van onbillijkheid en
machtsmisbruik. Want de honderdduizen
den A.V.R.O.-vriendèn, wetend dat de
politiek hen belaagde, brachten de gelden
bijeen waarmee de derde zender red
der uit den aethemood gebouwd kon
worden. Het smeekschrift ging naar Den
Haag, een jaar geleden. Er kwam nooit
102 FEUILLETON
DOOR E* PHILLIPS OPPENHEIM.
Geautoriseerde vertaling van
M HELLEMA.
Er brandde nog licht in de zitkamer.
Hij klopte aan de deur en trad binnen.
Lord Yeovil zat half ontkleed nog een
glas whisky te drinken. Hij keek den in
dringer aan, zoindér iets te zeggen. Grant
deed den grendel op dé deur.
„Ik heb het," berichtte hij ademloos.
,t,I!k heb het kistje en den sleutel. U moet
ze terstond m een van uw officieeje kis
ten leggen."
„Nog een worsteling? vroeg Lord
Yeovil.
,,Neen," was het sombere antwoordt
„maar het was toch vreeselijk. Cornelius
Blunn is dbod1." 1
HOOFDSTUK XXII.
Er heerschte een helsch lawaai op de
Sefalonia gedurende de laatste uren, eer
zij de haven bereikte. Het vreeselijk© van
een sterfgeval aan boord werd1 nog ver
hoogd door het feit, dat Cornelius Bliunin
die standvastig had geweigerd zich door
antwoordDe derde zender mócht er
immers niet komen, omdat er dan.... plaats
onder dé zon zou zijn geweest voor de ge
vreesde en gehate, die A.V.R.O. heet.
Al wilde zij zonder subsidie of hulpgansch
het zendtijdvraagstuk uit de wereld hel
pen de politiekers zouden er geen baat
bij hebben gevonden. Hun garen moet ge
sponnen in de uren, idle de A.V.R.O. had;
d© Nederlandsche luisteraar moet gedwon
gen worden om in te gaan....
Zoo ligt het A.V.R.O.-request heden,,
meer dan een jaar na indiening, nog im
mer in Den Haag. Voor de A.V.R.O.
geen Regeering, slechts Negeering....
Als laatste oordeel van vrijzinnige en
liberale zijden volgt hier een en. andèr uit
de beschouwing van het „Handelsblad":
„De Nederlandsche aether is verdeeld
zoo hopeloos verdeeld als het verpoli
tiekte en vertheologiseerde deel van het
Nederlandsche volk. En wat uit spontaan,
vrij initiatief is ontstaan, en zich langs
natuurlijke wegen van eigen kracht en
eigen groei heeft ontwikkeld tot een in
stelling, die ondanks de natuurlijke ver
deeldheid van ons volk bindend wist te
werken door zijn opbouwende algemeen
heid, wordt nu geknot en ten halve afge
takeld, ten bate van groepen die uit den
aard van haar bedoeling scheidend werken
of, zooals de V.A.R.A. in dienst staan
van den klassenstrijd'. Al wordt dat dan
ook met algemeen© franje.... versierd.
Een noodlottig besluit, deze politieke
oplossing, die de wangedrochtelijke „ra
dio-coalitie" heeft bekrachtigd, die door
den voorzitter van de N.C.R.V. werd be
jubeld als een overwinning die .„naast
God.... aan onze vaderen in den school
strijd" te dénken is. Roomsch-rood!-
christejijk", broederlijk vereend in lofzang
op de splijtzwam die nu ook den Neder-
landschen aether heeft doorwoekerd.*''
Tot zoover onze drie groote toonaan
gevende dagbladen. Men ziet het: één fel
protest tegen de beslissing van den minis
ter, welke e©n zich zelf groot gemaakt, en
ten bate van het algemeen werkend bedrijf,
aan banden heeft gelegd.
De protesten in de pers kan men be
schouwen de meening van tal van Neder
landers weer te geven, zeer zeker van
alle vrijzinnige en liberale Nederlamidbrs.
O.a. blijkt dit uit de protest-vergade
ringen, die reeds in verschillende steden
van ons land, .tegen het ministerieele be
sluit, werden belegd1, uit een aantal tele
grammen aan den minister verzonden, uit
ingezonden stukken in de bladen, en uit het
plan om binnenkort in Den Haag een
groote protest-meeting tegen den aanslag
op de A.V.R.O. te houden.
Over het ministerieele besluit zuilen
we hier niet meer uitweiden. Eerstens
omdat we bet bekend mogen veronder
stellen dat we in déze dé meening der vrij
zinnigen en liberalen deelen, en voorts
omdat we vermoeden dat de A.V.R.O. op
de een of andere wijze wel een oplossing
zal weten te vinden om baar luisteraars
binnenkort even goed of beter nog dan
vroeger te bedienen.
Dus daarover niet.
Alleen willen we hier uiting geven aan
onze voldoening dat de verdeeling van den
een dokter te laten onderzoeken, geen
enkel teeken had vertoond' van de hart
kwaal, die zoo plotseling een einde had
gemaakt aan zijn leven. Maar buiten de
tragedie zelf waren er twee mannen op
de boot, Prins Lutrecht en Prins von Diss,
die door die gebeurtenis bijna iin een toe
stand van razernij schenen te zijn gebracjht.
De kapitein wist nauwelijks, wat hij moest
antwoorden op hun eischen. Zij weigerden
zelfs zijn kamer te verlaten. Huin vol
harding werd hem haast te veel.
„Commandant," zeide Prins Lutrecht,
„u is een Engelschman en ik weet, dat u
van eerlijk spel houdt. Ik zeg uy dat er
gisternacht uit Cornelius Blumn's kamer
een kistje is gestolen, politieke documenten
bevattende van groot belang voor db toe
komst der wereld. Die documenten zou
den, wanneer ze in verkeerde handen vie
len, misschien kunnen leiden tot een ramp
zaligen en vreeselijken oorlog. Ze .werden
altijd meegesleept door Cornelius Blunn
in strijd met onze wenschen, en het zou
heel goed mogelijk kunnen zijn, dat hij zijn
dood heeft gevonden bij de verdediging er
van. Maar ze zijn gestolen en zijn op dit
oogenblik verborgen op dit schip, en ik
verzoek u, als de eenige verantwoordelijke
persoon hier, ons bij te staan om ze terug
te krijgen."
„Maar wat kan ik doen, Prins?" pro
testeerde de kapitein. „Ik heb negen hon
den! vijf en zeventig passagiers aan boord.
Zoudt u wenschen, dat die allen werden
gevisiteerd?"
zendtijd het meestal maar al te laks en
al te berustend bij de pakken neerzittend
Vrijzinnig Nederland wakker heeft ge
schud, dat het den Nederlandschen zin
voor vrijheid en den Nederlandschen afkeer
jegens onbil'ijken dwang in beweging zet,
ein dat het de vrijzinnigen in ons land na
der tot elkaar gaat brengen.
Dit achten we van groote beteckenis!
Maar al te lang reeds hebben de libe-
raai voelenden in Nederland -de reactie stil
over zich heen laten gaan zonder te pro
testeeren. Op den duur moest dit fataal
uitloopen.
Indien de A.V.R.O.-kwestie in deze
indolentie verandering gaat brengen, indien
zij de liberalen en vrijzinnigen stelling
doet nemen tegen de pogingen om Neder
land in boe langer hoe meer politieke
kastjes te verdealen.... dan mag vrijzinnig
Nederland minister Reijmer dankbaar zijn!
We hopen van harte dat de eerste storm
over eenigen tijd geen storm in een glas
water zal blijken te zijn geweest.
Stukken voor de Provinciale Staten
van Zeeland.
Nederl. Heide Maatschappij.
Door de Nederl. Heide Maatschappij
is verzocht, dat dé Provincie als begun
stiger zal toetreden. Ged. Staten meemen
het streven der maatschappij, hetwelk
naar hun oordeel alleszins toejuiching
verdient, als bekeinid t© mogen veronder
stellen. Van de waardevolle adviezen der
maatschappij hebben zoowel de provincie
als verschillende plaatselijke besturen een
en ander maal profijt getrokken en er
bestaat dan ook volgens Ged. Staten alle
aanleiding om tot wederopzegging de pro
vincie als begunstigster tot de maatschap
pij te doen toetreden met een jaarlij'ksche
bijdrage van f 50.—, in welken geest Ged.
Staten een voorstel doen.
Heffing opcenten grondbelasting.
Door den minister van Binnenlandsche
Zaken is medegedeeld, dat zijn ambtge
noot van Financiën het ten zearste op
prijs zou stellen indien de Prov. Staten in
de zomerzitting beslisten over het getal
opcenten, hetwelk het volgend jaar op dé
hoofdsom zal worden geheven. Ged. Sta
ten hebben^ geantwoord, dat zy bereid wa
ren een desbetreffend voorstel aan de
Staten te doen, doch dat zij- zich voorbe
hielden om bij de behandeling der begroo
ting voor 1931 wijziging in het getal op
centen voor te stellen indien de omstan
digheden dit mochten noodig maken. Zij
stellen voor het aantal opcenten te bepalen
op 50 zoowel voor de ongebouwde a^s
voor de gebouwde éigendommen.
Vergoeding forensenbeiasting.
Ged. Staten brengen advies uit over
bet voorstel van den heer Laemoes, om
aan het bootpersoneel, dat door de dienst
regeling der booten verplicht is geworden
forensenbelasting te betalen, de als ge-
gevolg daarvan dbor hen meer betaald©
gelden terug te geven. In beginsel hebben
zij daartegen geen bezwaar, doch hebben
„Niet allen," antwoordde Prins Lu
trecht. „De persoon, die verantwoordelijk
moet zijin voor dezen diefstal, is Meneer
Slattery. Hij en Cornelius Blunn waren
vijanden en toch zocht hij alle gelegenhe
den met hem te spreken. Zoo leerde hij
den weg vinden in zijn kamers. Zonder
eenigen twijfel was Slattery de dief.''*
„Ik heb reeds meer gedaan, dan ik het
recht had te doen in die zaak," zeide de
commandant. „Ik heb Meneer Slattery's
kamers laten doorzoeken. Buitendien zag
de hofmeester hem al vroeg naar zijn hut
gaan. Ik kan niet het minste bewijs tegen
den jongen man vinden.
„Hij heeft misschien het kistje aan
iemand anders in bewaring gegeven,*1'
verklaarde Prins von Diss. „Wij moeten
er op aandringen, diat die hutten en bagage
zijner vrienden worden onderzocht.'
„Met inbegrip, vermoed ik, van dé be
zitting van Lord Yeovil?" vroeg de kapi
tein met een geduldigetn glimlach.
„Het kistje moet worden gevonden,"
hield Prins Lutrecht vol.
„Heeren," zeide die commandlant, „ik
zal de zaak bespreken met mijn officie
ren en zien, of een algemeen onderzoek in
aansluiting met het douane-onderzoek mo
gelijk is. Ik zeg u echter ronduit, wat de
persoonlijke officieel© bagage van den
Eersten Minister van mijn land betreft,
dat ik niet zal toestaan daaraan te raken.
U moet mij nu verontschuldigen. Binnen
een half uur zal de loods aan boord ko
men."
en op plekken waar het haar erg dun
wordt, de hoofdhuid een weinig inwrij
ven met Purol. Doe dit i ot 2 maal
per weekdit maakt haar en haarwor
tels weer sterk en groeikrachtig.
zij een onderzoek ingesteld naai' de finan-
cieele gevolgen daarvan. Hierbij zijn zij
uitgegaan van don regel, dat d© betrokken
personen slechts kunnen worden schade
loos gesteld voor het verschil tusschen
hetgeen zij thans in d© gemeenten van aan
slag in totaal moeten betalen en hetgeen
zij, indien zij alleen in de gemeenten van
hun hoofdverblijf aangeslagen zouden zijn,
aldaar ov©r een vol jaar zouden zijin ver
schuldigd'. Vermoedelijk zal voor de be
lastingjaren 1928/1929 on 1929/1930 mei
een totaal bedrag van f500 kunnen wor
den volstaan, terwijl in de toekomst bij de
gewijzigde gemeentewet alleen forensen-
slagen zullen kunnen voorkomen bij meer
dan 90 malen malen nachtverblijf in de
fo r©ns aal gemeente gedurendb het belasting
jaar, zoodat dan slechts bij uitzondering
vergoeding zal zijn uit te keeren, en dan
alleen nog voor bootpersoneel.
Ged. Staten stellen voor d© bedoelde
vergoeding te gev-n beginnende met het
belastingjaar 1928/1929.
Iepenziekte.
Overeenkomstig bet verzoek stellen
Ged. Staten voor aan het Comité inzake
de bestudeerinig en bestrijding van Iepen-
ziekte voor 5 achtereenvolgende jarenj
te beginnen 1930, ©en jaarlijksche bijdra
ge van f 100 te verleenen.
Drinkwaterleidingverordening.
Bij de toepassing van de Drimkwater-
leidingverordéning voor Zeeland is de wen
schelijkheid aan den dag gekomen om in
de verordening alsmog een© had ere aan
duiding te geven van hetgeen in art. 12
onder „gebied" moet worden verstaan.
Na overleg met den directeur van het
Rijksbureau voor drinkwatervoorziening
en den hoofdingenieur van den Provin
cialen Waterstaat stellen Ged. Staten
voor in genoemd art. het gebied, waar
binnen voor reeds bestaand© waterlei
dingen enkele bepalingen der verordening
niet van toepassing zijn, als volgt te om
schrijven:
a. voor de N.V. Vlissingsche Duinwa
terleidingmaatschappij de gemeente Vlis-
singen en buiten de gemeente een strook
van 40 meter breedte aan elke zijdé van
op bet tijdstip van inwerkingtreding van
dit besluit aanwezige buisleidingen;
b. voor de Gemeentewaterleiding van
Middelburg de gemeente Middelburg en
buiten die gemeente een zelfde strook als
voor Vlissingen omschreven;
c. voor de overige waterleidingbedrij
ven het gebied der gemeenten, waarin op
het sub a bedoelde tijdstip buisleidingen
aanwezig waren.
Verdiensten voor de historie.
Heden herdenkt mejuffrouw M. G. A.
de Man, de bekende penningkundige te
Middelburg haar 75sten geboortedag en
„Kapitein," zei Prins Lutrecht wan
hopig, „ik ben bereid een belooning van
een millioen dollars te geven: voor het
vinden van dat kistje en zijn inhoud."
„Het kan geen kwaad dat bekend te
maken," was het koele antwoord. „Nu
moet u mij excuseeren. Ik heb mijn plich-
te vervullen."
Er gebeurde niets. Er werd' niets ont
dekt. Toen dé groote stoomboot aan
landde, werd ze bestormd dbor een klein
leger van detectives, leden van de politie
macht en journalisten. De douanebeamb
ten, op geheimzinnige wijze1 in een toe
stand van groote opgewondenheid ge
bracht, deden haast woest© aanvallen op
de algemeen© bagage. Er liep een gerucht,
vele mensehen verklaarden, dat zij
het zwart op wit hadden gezien dat er
een millioen dollars was uitgeloofd1 voor
een klein kistje van dofgeel metaal, dat
gestolen was aan boord van de Sefalonia.
Een groot aantal menscben vonden een
millioen dollars niet te versmaden en de
den bun best ze te verdienen, met het ge
volg, dat dé meerderheid dér passagiers
van de Sefalonia vele uren werdén opge
houden, eer zij konden heengaan. Grant
Slattery, die dbor Hodson werd afge
haald, met Lord Yeovil en Susan waren
onder de eersten, die het schip verlieten.
Zij reden met elkaar naar het hotel in
Park Av©nne, waar de laatstgenoemden
dien nacht zouden blijven, alvorens naar
Washington te gaan. Halverwege geko
men gaf Hodson, die uit het raampje aan
ig Mei. „Men kon zien dat
ieder van de leden van dit orkest tij
dens de uitvoering aan niets anders
dacht dan aan zijn taak in het groote
geheet", lees ik in een van de vele
schitterende Belgische recensies van
het Mengelberg-orkest. Ik heb een
der eerste violen gevraagd of dat
waar was. „Onzin", antwoordde hij,
„zie hier wat ik dien avond dacht:
„Wat zit die vent op de eerste rij
vervelend te gapen.
„Ik had toch beter die andere man-
chetknoopen aan kunnen doen. Met
deze valt mijn manchet hinderlijk
over m'n hand.
„Verdraaid als ik zien kan of die
blonde vrouw lang of kort haar heeft.
D'r zijn veel knappe gezichtfes van
avond.
„Ik had vanmiddag naar huis moe
ten schrijven. Vanavond komt er niets
meer van en gisteren heb ik ook al
niets van me laten hooren.
„Bij wie zijn we ook weer voor
morgenmiddag uitgenoodigd
„Deksels, ik heb weer vergeten mijn
belastingbiljet in te vullen; ze zullen
me nu toch niet ambtshalve aanslaan
„Wat 'n malloot om met al die
ridderordes aan op een concert te
komen.
„Waar heb ik ook weet die Nation
Beige gelaten, waarin die zin over mij
stond?
Wat is dit toch eigenlijk een ver
duveld leelijk gedeelte.
„Hoe ben ik er toch toe gekomen
om juist viool te leer en spelen? De
harp heeft al 'n half uur niets uitge
voerd en de triangel is ingeslapen,
boffer!
„Ik ben benieuwd of straks die
kleine bat nog open is.
„Als ik 's ineens Piet Hein er tus
schen door ging spelen, zou iemand
het dan merken?"
het is zeiter wel de gelegenheid! er op ta
wijzen dat deze hoog begaafde, eenvou
dige vrouw gedurende ongeveer een halve
eeuw als numismatrice zeer veel in het
belang der wetenschap en historie heeft
verricht.
In 1880, dus op haar 25-jarigen leeftijd1,
vond haar vader, de bekende Middelburg-
sche medicus em historicus, wijlen dir. J.
C. de Man, een aantal oude munten en dit
was de aanleiding dat mej. De Man zich
begon toe te leggen op de besfadieerittg van
munten. Negen jaar later werd haar de
zorg opgedragen over het munt- en pen
ningkabinet en dit heeft zij nu van 1889 af
onafgebroken beheerd en nog onlangs
bracht zij als conservatrice verslag van
deze afdèeliitg van het Zeeuwsch Genoot
schap der wetenschappen uit. Zeer veel
heeft mej. De Man ook geschreven en dit
reeds ma 5 jaar, toen haar eerste studie
verscheen in de Revue Beige de numis-
matique, wat aanleiding werd tot haar be
noeming tot associée étrangère van do
Société royale de numismatique in dat
den achterkant had gekeken, den koetsier
een ander adres op.
„Wij worden gevolgd1," berichtte hij.
door minstens twee taxi's. Ik heb dein koet
sier gezegd naar het hoofdbureau van'
Politie te rijden. Dat is die eenige veilige
plaats gedurende de eerste uren. Het
spijt mij u en uw dochter op> te houden,
maar indien wij door waren gegaan naar
het hotel, zouden er wel schoten op ons
zijn gelost uit de zijstraten. Hier zal het
ook wel eenige moeilijkheden geven, maar
wij zullen hen overrompelen."
De eenige bagage .welke zij bij zich
hadden, bestond uit twee officieel uit
ziende zwarte kistjes, waarop de naam
van Lord Yeovil in witte letters was ge
verfd. Ze waren niet aan een onderzoek'
onderworpen en waren bij hen in de auto.
„Welke?" vroeg Hodson.
Grant raakte het kistje naast hem met
den voet aan. Hodson nam het op.
4,Zelfs als ze op mij schieten, zal ik
er nog komen. Laat de jonge dame zich
niet bewegen. Wij zullen niet Lang dralen.
Ze zullen waarschijnlijk pogen ons te
overrompelen."
Susan stak haar arm door dien van
Grant.
„Je moet blijven om mij t© beschermen,"
drong zij aan.
Hij streelde haar hand. Zijn oogem
blonken van strijdlust.
(Wordt vervolgd).