DIPLOMATEN
N° 128.
Maandag 28 October 1829
116 Jaargang.
Buitenland
Rechtszaken.
Koloniën
ProvincierrieuWs
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,
buiten Goes f2,
Verschijnt: Maandag-,Woensdag
en Vrijdagavond.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
60ESCHE i COURANT
UitgavsNaamlooze Vennootschap Gosscfca Courant en Kieeaweas A Soa»' LVukkers- ea Uitgeversbedrijf
Telefoonnummer 17, na 17.30 Ne. 244 gevestigd te Goee.
ADVERTENTIËN
van 1—5 regels fl,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt 2 maal berekend. Dienst
aanbiedingen en aanvragen 15 et
per regel. Advertentlën worden
aangenomen tot 12 uuï voorin.
OVERZICHT.
Hoeveel de sociale politiek kost.
Een medewerker van de „Morning
Post" stelt de ontzaglijke kosten in
het licht die de sociale maatregelen
van de belastingplichtigen vergen. Als
men de 8 millicen p. st. voor de nieu
we uitbreiding van 't weduwenpen-
sioen erbij rekent, komen de kosten
van de zoogenaamde „sociale diensten"
de natie jaarlijks op 417 millioen p. st.
staan of het aequivalent van 10 shil
lings in de week voor eiken arbei
der in Engeland.
Krachtens de wet op de volkshuis
vesting wonen o.a. 704.100 menschen
half vrij van huur in huizen voor
welker bouw subsidie is verleend, ten
koste van hun medeburgers.
De sociale diensten hebben in een
halven menschenleeftijd hun geweldi
ge uitbreiding gekregen, namelijk tus-
schen 1891 en 1927. In 1891 bedroe
gen de kosten 22.644.334 millioen p. st.,
in 1901 36.010.921 p. st., in 1911
63.157.551 p. st., in 1921 306.741.770
p. st., (ongeveer 13.6 maal zooveel
als in 1891), in 1927 383.260.480 p. st.
(het 17-voudige van de kosten in
1891). De groote stijging valt tusschen
1911 en 1921, maar ofschoon zij in
het decennium van den grooten oor
log zich voordeed, was zij niet, zooals
men gewoonlijk onderstelt, een gevolg
van den oorlog. Het bedrag, dat in
1927 aan oorlogspensioenen betaald
werd, bedroeg 60.203.383 p. st., maar
is een snel verminderende post, die
tenslotte geheel verdwijnen zal. De
belastingplichtige zal daar niet bij ge
baat zijn, omdat burgerlijke pensioen
trekkers sneller gecreëerd worden dan
de pensioentrekkers uit den oorlog
sterven.
In 1927 kostte de huisvestigings -
dienst den staat 23.773.000 p. st., van
welk bedrag 11.439.000 p. st. in huur
terugvloeide.
Het leger der werkloozen blijft
ruim een millioen sterk.
In April 1927 heeft het departement
van arbeid de geschiedenis nagegaan
van een groep van 8257 steuntrekkers,
een aantal dat op dat oogenblik één
percent van het totaal bedroeg. Het
onderzoek liep over een tijdvak van
31/s jaar of 1062 werkdagen ongeveer.
Van deze groep hadden 2105 meer dan
400 dagen steun gehad en van dezen
weer 798 gedurende meer dan 600
dagen, dus twee jaar aan werkdagen
van de drie en een half. Er waren 42
vernuftige arbeiders die kans hadden
gezien om den steun gedurende meer
dan 900 dagen van de 1062 te trekken
en 10, de allerbehendigsten, gedurende
de geheele periode.
In 1927 kwamen de millioenen die
de sociale diensten vereischten, aldus
bijeen: uit plaatselijke belastingen
96.967.826 p. st., uit algemeene belas
tingen 175.445.118 p. st., uit bijdragen
huren enz. 123.065.651 p. st., tezamen
FEUILLETON
DOOR E. PHILLIPS OPPENHEIM.
Geautoriseerde vertaling van
M. HELLEMA.
„Ik laat hen nooit met rust", erken
de hij. „Tot een zekere hoogte vrees
ik, dat zij mij beschouwen als een
alarmist om de eenvoudige reden, dat
er bijna geen burger is in de Vereenig-
de Staten, die niet volkomen over
tuigd is van de onoverwinlijkheid van
zijn land. Ik geloof echter, dat ik ze
te Washington een beetje heb wak
ker geschud, en ik kan nog meer doen
in dat opzicht. Is u geneigd, meneer
mij te zeggen, wat de waarschijnlijke
uitkomst der stemming zal zijn, als
u morgen uw motie indient?"
„Die lijkt mij gunstig voor ons te
zijn," was het ernstige antwoord.
„Toen het Pact eerst werd gemaakt,
moest elke uitnoodiging zich er bij aan
te sluiten met algemeene stemmen
worden gedaan. Onlangs is dat echter
gewijzigd. Tenzij er nu vier tegenstem
mers zijn, wordt elk voorgesteld volk,
als het zich er bij wensch te voegen,
395.478.595 p. st. Van elk pond wordt
per hoofd van de burgerij betaald:
aan gemeentelijke belasting 5 sh., aan
algemeene belasting 8 sh., aan bijdra
gen 6 sh. Het aantal bevoordeelden is
echter natuurlijk zeer veel kleiner dan
het aantal burgers.
In een hoofdartikel deze verbijste
rende getallen toelichtende, spreekt
de „Morning Post" de meening uit,
dat „Engeland het werkhuis van de
wereld" is geworden. Terwijl reeds
eenige jaren geleden de kosten van
de sociale diensten in Engeland 3 p.
st. 18 sh. 6 st. per hoofd bedroegen,
beliepen zij toen in Duitschland 1
p. st. 17 sh. 6 st., in Frankrijk 13 sh.
en in Italië 31/2 sh. Dit verschil neemt
met verontrustende snelheid toe. Hef
gaat op onheilspellende wijze samen
met de vermeerdering van' belastingen
en werkloosheid en tegelijk met de
uitbreiding van het kiesrecht. Is hef
fantastisch om er bij te voegen dat dit
ook overeenstemt met een stijgend
bankdisconto? Al deze verschijnselen
schijnen met elkaar in onderling ver
band te staan.
Toen het kiesrecht degenen verte
genwoordigde, die betaalden was de
staat zuinig en de natie welvarend.
Nu het kiesrecht degenen vertegen
woordigt die ontvangen, is de staat
verkwistend en de natie in ongelegen
heid. De appetijt neemt al etende toe.
Alle politieke partijen wedijveren met
elkaar met beloften; maar de socia
listen overtroeven de conservatieven
ver, omdat zij niets te verliezen en al
les te winnen hebben bij de uitgaven.
Deze steekpenningen glinsteren zoo
verleidelijk in de oogen van de kie
zers, dat alle redeneeringen er tegen
opzij worden geschoven als gierigheid
en elke wenk tot zuinigheid door den
volksmenner uitgekreten wordt als
verklaarbaar uit „een kapitalistisch of
fensief tegen den levensstandaard van
den werkman". Maar in werkelijkheid
vertoont de levensstandaard, die voort
durend steeg voor deze geweldige uit
gaven begonnen en nu stationnair is,
naar de meening van sommige bevoeg
de beoordeelaars, thans neiging om
te dalen, en dit, terwijl Frankrijk, dat
betrekkelijk weinig aan zulke dingen
besteedt, geen werkloozen heeft, maar
Engeland er ruim een millioen onder
houdt.
De werklieden troosten zich met de
dachte, dat de kosten hoofdzakelijk
uit andermans zakken komen, maar
de waarheid is dat overbelasting een
erger belemmering voor nijverheid en
handel is dan een hoog bankdisconto.
Een groot deel van de nijverheid heeft
altijd gesteund op het kapitaal van
hen die haar bestieren, en dit kapitaal
„ipso facto" een lid van het Pact. Ik
kan er twee bedenken; misschien is
het zelfs mogelijk drie tegenstemmers
vinden. Een vierde zou ik niet weten
te noemen".
„Ik begrijp het", mompelde Grant.
„Apropos, was Baron Naga gisteren te
Nizza?"
lij®
„Weet u ook, of hij telegrammen
van huis heeft ontvangen sedert de
laatste zitting?"
Lord Yeovil dacht een oogenblik na.
„Dat moet wel", zeide hij, „want hij
was in staat ons een heel oppervlak
kige beschrijving te geven van die
luchtschepen van hen, waarnaar de
Italianen zoo nieuwsgierig zijn. Twee
dagen geleden, toen die zaak ter spra
ke kwam, wist hij daar nog niets van".
„Ik zou er wel een millioen dollars
voor over hebben, dat telegram te
zien", verklaarde Grant.
Er was heel wat leven in de eetzaal
en gang. Lord Yeovil ging naar de
deur en deed ze op slot. Toen kwam
hij terug naar zijn plaats. Hij sprak
langzaam en als iemand, die zijn woor
den weegt.
„Slattery", zeide hij, „ik heb er al
twee jaar over gedacht, je land op
nieuw uit te noodigen zich bij het
Pact te voegen, omdat volgens mijn
meening de omstandigheden in de laat
ste tien jaar volkomen zijn veranderd
wordt gaandeweg opgegeten door een
inkomstenbelasting die zoogenaamd op
winst is gebaseerd.
De Engelsche nijverheid wordt uit
gemergeld en gekortwiekt teneinde de
genen te onderhouden aan wie zij
geen werk kan geven.
De moord op den heer Lans.
De Officier van Justitie bij de recht
bank te Rotterdam, mr. J. A. de Vis
ser, eischte Zaterdag tegen den ver
dachte v. O., wegens doodslag op den
heer Lans, 20 jaar gevangenisstraf.
Kwaadwilligen neergelegd.
Een militaire patrouille, ondercom
mando van den lsten luitenant der
infanterie Prummel, heeft twee kwaad
willigen neergelegd in het Meulabe-
sche. De buit bestaat uit blanke wa
pens. Bij hef treffen werd een In-
landsch fuselier door een lanssteek
in de borst getroffen. Hij is gesneu
veld. Een ander fuselier liep niet le
vensgevaarlijke wonden op.
Onze mosselhandel.
Er is een levendige handel in mos
sels en naar wordt beweerd zou de
geheele voorraad spoedig op zijn, als
maar op gulle manier werd afgezet.
Een en ander is uit den aard der zaak
van invloed op de prijzen. Dat er nu
betrekkelijk zoo weinig mossels zijn,
vindt zijn oorzaak, naar wordt gezegd,
in de beperking van Zuiderzee-mos-
sels, die niet meer als voorheen in
beduidende hoeveelheden in de
Zeeuwsche stroomen mogen verwaterd
worden. Hiermede treedt weer de
oude kwestie te voorschijn. Reeds ja
ren lang heeft de mosselhandel ge
drukt gegaan onder allerlei misstan
den en een daarvan werd steeds door
velen op den voorgrond geschoven,
dat de groote aanvoeren van zaad en
volwassen mossels uit het Noorden
deze veroorzaakten en toch was er
geen voldoende samenwerking om
daaraan een einde te maken, n.l. een
tijd te bepalen, dat van de Zuiderzee
nóch zaad, nóch volwassen mossels
mochten aangevoerd worden. Reeds
een groot getal jaren geleden werd in
de „N. R. Crt." er op gewezen, dat
reeds meermalen er op aangedrongen
werd deze bepalingen te maken, maar
dat het visscherijbestuur er niet toe
overging, omdat de vaklui het er niet
over eens waren. Er waren en ze zijn
er nog, die naar hun meening hef
zaad en de mossels niet kunnen mis
sen, want door de beperking wordt
hun bestaan bedreigd. Waar de een
beweert die groote aanvoer onder
en de positie van je land buiten het
Pact, al mag het ook worden be
schouwd als de grootste mogendheid
der wereld, abnormaal en gevaarlijk is
geworden. Het heeft toegestemd in de
Beperkte Bewapening, welke het zelf
in 't leven heeft geroepen, en is eer
lijk zijn verplichtingen nagekomen.
Met al zijn macht en rijkdom is het
niet in staat een enkel oorlogschip
van stapel te laten loopen of een en
kel regiment soldaten onder de wape
nen te brengen buiten het aantal, dat
het door de andere mogendheden, wel
ke onderteekend hebben, is toege
staan. En toch, ofschoon het in die
positie verkeert, is het geen lid van
het Pact. Dat beteekent, dat volgens
de wet twee of drie volken, welke tot
het Verdrag behooren, Amerika zou
den kunnen aanvallen met grootere
strijdmachten en de andere leden van
het Pact machteloos zouden zijn".
„U hebt precies den spijker op den
kop geslagen, meneer", erkende Grant.
„Dat was het, wat mij naar Europa
bracht en mij hier bezighoudt. Toen
de roep om hulp kwam, heeft Amerika
zich uitstekend gehouden. Het zond
troepen naar Europa, en ofschoon an
dere landen meer te verduren hadden,
heeft het een einde gemaakt aan den
oorlog van negentienhonderd veertien.
Sinds dien tijd is er ongetwijfeld een
staatkundige inzinking geweest. Zijn
*0 uitga0*/
steeds Wybert-tabletlen
^meenemen, zoo eauw
®fiebt U kou gevat, lastig
-•zijn de gevolgen.
mijnt het bedrijf en maakt het kapot,
er moet gezorgd worden voor beper
king, geen vervoer van mosselzaad en
groote mossels uit de Zuiderzee voor
een groot deel van het jaar en vooral
daarbij geen gebruik te maken van
stoomvermogen, is wanneer wij ons
oor te luisteren legden, vele malen
vernomen in vroeger dagen en de be
perking is gekomen en heeft toejui
ching gekregen. Maar anderen be
weerden voordien en misschien nog
wel, niet die aanvoeren maar de wer
kelijke oorzaak is, dat er geen vol
doende afzet is en de handelaars zijn
zelf voor een deel de schuld. Er is
eenmaal veel te weinig mosselzaad op
de Zeeuwsche banken zelf, zoo zegt
de voorstander van vrijen aanvoer,
er moet Zuiderzeezaad komen en als
men dat haalt, dan ook maar groote
mossels, die verwateren en dan maar
in hetzelfde seizoen omzetten, want
dan gaat daar maar een jaar pacht
over en heeft men slechts één jaar
exploitatiekosten en maar één jaar ri
sico; als zoo'n perceel leeggevischt
is, haalt men het weer vol, desnoods
meermalen in hetzelfde seizoen. Deze
mosselen kosten weinig van vervoer,
als de visscher het met eigen vaar
tuig doet, of van koopsom als ande
ren varen.
Deze meeningen werden meermalen
gelanceerd, maar men heeft toch den
eersten weg gekozen en de aanvoeren
beperkt, het zal wel blijken dat dit
toch de beste keuze is, want men heeft
toch enkel het belang van het bedrijf
op het oog.
N.V. Zeeuwsch-Vlaamsche
Waterleiding.
Vrijdag werd te Terneuzen een aan
deelhoudersvergadering der Z.-Vlaam-
sche waterleiding gehouden, schrijft
de „Midd. Crt.". De commissarissen
die tijdens de heftige actie van en
kele maanden geleden hun mandaat
ter beschikking stelden, werden nu
allen herkozen en zulks met een
groote meerderheid van stemmen.
Dit blijk van vertrouwen is nog geen
bewijs dat de zaak nu geheel in orde
is, want in de vergadering werd door
den afgevaardigde van St. Jansteen
de vraag gesteld of het mogelijk is
een voorstel tot ontbinding der N.V.
in te dienen. Dit moest natuurlijk be
vestigend worden beantwoord.
Het zal nu natuurlijk moeten wor
den afgewacht of een dergelijk voor
stel bij het bestuur der vennootschap
inkomt.
Door het Comité van Actie tegen
een waterleiding die te duur is en
staatslieden hebben niet meer zulk
(?en ruimen blik. Het is bekrompen
geworden. De staatkunde is meer dan
ooit in een spel en een bedrijf ont
aard. Zijn staatslieden hebben het zoo
druk met over hun eigen nationale
kwesties te vechten, dat zij het aan
den horizon dreigende gevaar niet
hebben gezien. Dat was altijd mijn
meening. En dat is ze nu nog".
„Ga voort", drong Lord Yeovil aan.
„Je bent niet voor niets het laatste
jaar in Europa geweest".
„Ik ben er zeker van", verklaarde
Grant, dat Duitschland en Japan tot
een overeenkomst zijn gekomen om
Amerika aan te vallen. Daarom ben
ik overtuigd, dat zij morgen zich te
gen uw uitnoodiging aan Amerika zul
len verzetten. Indien zij dat niet doen
en ik mijn tijd heb verspild, dan zal
ik God er voor danken. Dan keer ik
terug tot polo en golf, jaag op honden
te Pau en heb geen achting meer voor
mijzelf".
Lord Yeovil nam een sigaret en tikte
er peinzend mee tegen de tafel zonder
ze op te steken.
„Er is maar een enkel ding, Slat
tery", zeide hij. „Ik heb den groot
sten eerbied en achting voor Naga.
Ik kan maar niet gelooven, dat hij
morgen tegen mij zou optreden, zon
der mij eerst een wenk te geven van
zijn plan. Bovendien is hij niet in
verplichte aansluiting voorschrijft, is
een schrijven gericht tot de afgevaar
digden, waarin hen den burgemeester
van Boschkapelie, die zijn mandaat
ter beschikking stelde, ten voorbeeld
wordt gesteld. Zij hadden daardoor
kunnen voorkomen tegen een zaak te
stemmen, waarvoor zij persoonlijk wel
zijn. Het comité twijfelt echter niet of
de afgevaardigden zullen hun stem
uitbrengen overeenkomstig het wettig
genomen raadsbesluit.
Gegund.
De Rijkswaterstaat heeft het maken
van een afsluitdam aan de zijhaven
te Hansweert met bijkomende werken
gegund aan den heer J. W. Roeloffs
te Papendrecht voor f 69.200.
De Kamer van Koophandel.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor de Zeeuwsche Eilanden
te Middelburg vergadert Donderdag
avond in de raadzaal.
Ter goedkeuring zal o.a. worden
aangeboden de begrooting voor 1930
met een eindcijfer van f15.500 in ont
vangst en uitgaaf.
Onder de ontvangsten komt voor
aan jaarlijksche bijdragen f 11.450,
aan nieuwe inschrijvingen f300,aan
interest f3020,—.
Onder de uitgaven is een post on
voorzien ad f873,50 en een vermoede
lijk batig slot van f2000,—.
Medegedeeld wordt, dat het stam
kapitaal der Kamer f 63.500 groot is,
en belegd in 4Va en '50/0, Nederland.
De commissie voor de financiën ver-
eenigt zich met de ontwerp-begrootlng.
Doodelijk motor-ongeval.
Zaterdagmorgen fe elf uur heeft op
den Nieuwen Vlisslngschen weg tus
schen Middelburg en de halte Ijs
baan, een droevig ongeluk plaats ge
had. De gemeenteveldwachter J.Noord-
hoek van St. Laurens reed aldaar in
burger op zijn motorrijwiel. Doordat
het voorwiel in een put terecht kwam,
sloeg het rijwiel over dsn kop en
kwam N. onder het rijwiel te liggen.
Bewusteloos en verwond werd de on
gelukkige opgenomen en bij een der
omwonenden binnengebracht. Nadat
hem daar de eerste heelkundige hulp
was verleend, werd hij naar het gast
huis overgebracht. Des middags te 3
uur is de ongeveer 35-jarige politie
man aan de bekomen verwondingen
overleden. Het slachtoffer van dit on
geluk was gehuwd, doch had gefln kin
deren.
's GRAVENPOLDER. Notaris M.
Oele Jz. te 's Gravenpolder, heeft pu
bliek verkocht in het café van den
heer J. van Zweeden te Ellewoutsdijk
een woonhuis met erf, tuin en bouw
land te Ellewoutsdijk. Kooper hiervan
werd de heer A. van Eek te 's Gra-
venhage voor de som van f 700,den
hoop, plus accessoiren en 10°/o on
kosten.
KAPELLE. Zaterdagmiddag vervoeg
de zich Sij den burgemeester de heer
het minst oorlogzuchtig. Ik geloof, dat
hij een eerlijk man is, en ik kan mij
niet voorstellen, dat hij in een
Duitsch komplot zou zijn betrokken".
Grant knikte.
„Ik heb ook een groot respectvoor
Naga", stemde hij toe. „Maar toch,
met die Oosterlingen moet men be
denken, dat eerst hun land komt, dan
weer hun land en altijd hun land".
Er klonken waarschuwende gelui
den in de gang 'al de jonge lieden
gingen naar de hall. Dringende stem
men riepen om Grant. Hij stond snel
op en opende de deur.
„Je doet beter nu te gaan", ried
zijn gastheer hem aan. „Wij begrijpen
elkander en er is voor het tegenwoor
dige niets meer fe doen. Morgen, na
de bijeenkomst der Conferentie, zul
len wij weten, waar wij aan toe zijn".
„Het is een besloten zitting, niet
waar?"
„Ja. Goddank, het is ons gelukt de
Pers er buiten te houden. Onder ons
gezegd, Grant, als er geen couranten
waren, zouden alle volkeren der we
reld vriendschappelijk met elkaar om
gaan. Er zouden geen oorlogen zijn
en heel weinig twisten. Het i3 de ver
lichte Pers van dezen tijd, die de
brandstof voor strijd verschaft".
(Word veervolgd).