City Magazijn
N° 105.
Vrijdag 50 Augustus 1929
116 Jaargang.
Bij dit nummer be
hoorteen bijvoegsel.
Koloniën
TIN.
DRIE WEKEN
VAN LIEFDE.
Sport.
Rechtszaken.
ProViDcienieuWs
1
1
.SAFE-LOKETTEN
i fcvanaï f3,50perjaar bank-associatie n.v. goes
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,—
buiten Goes f2,—.
Verschijnt: Maandag-,Woensdag
en Vrijdagavond.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
GOESCHE
UitgaveNaamloozo Vennootschap Goesche Courant
Telefoonnummer 17, na 17.30 No. 244
COURANT
en Kleeaweas fi Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
gevestigd W Goes.
ADVERTENTIËN
van 1—5 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt 2 maal berekend. Dienst
aanbiedingen en aanvragen 15 cfc
per regel. Advertentiën worden
aangenomen tof 12 uur voorm.
Ongeluk of opzet
De „Sum. Post" verneemt dat op
de onderneming Aekpaminke een al
daar werkzame krani uit Assahan, die
belast is met de verstrekking van
medicijnen, den zieken koelies ver
keerde medicijnen gaf met het nood
lottig gevolg dat een zevental van hen
als slachtoffer hiervan zijn gevallen.
Op de lijken is sectie verricht, waarbij
gebleken is, dat men hier vermoede
lijk te doen heeft gehad met arseni
cumvergiftiging. Een onderzoek wordt
nu ingesteld op welke wijze het moge
lijk geweest is, dat de krani in het
bezit kwam van dit vergif.
Het „Hbld." teekent hierbij aan:
Er zijn in Indië een groot aantal
stoffen, die vergiftig zijn en zonder
twijfel hebben vergiftigingen op aller
hande wijzen in de inlandsche maat
schappij steeds een groote rol ge
speeld. Wel is waar wordt veel meer
over vergiftiging gepraat dan dat zij
voorkomt, doch hef feit blijft dat ge
vallen van vergiftiging talrijk zijn. De
inlanders verkiezen voor vergiffmoord
liefst stoffen, die een langzaam weg
kwijnen en langdurig ziek zijn tenge
volge hebben, omdat zij wel weten dat
dan de ontdekking der toediening veel
moeilijker wordt. In den regel geven
zij daarbij niet een enkel vergift, maar
een mengsel van verschillende soorten.
De bereiders van vergiffen, die voor
een misdadig doel moeten dienen, zijn
hij hef inlandsche publiek bekend; in
het bijzonder de Vorstenlanden heb
ben op dit gebied een trieste ver
maardheid, wat met bekende voor
beelden o.a. betrekking hebbende
op den plofselingen dood van troon-
opvolgci-3 in de kvaioxx ssou zijn aan
te toonen. In dit verband dient ook
te worden gedacht aan toovermidde
len, goena goena, djamoe's, liefde
dranken en dergelijke. Met die laat
ste dingen wordt in de inlandsche we
reld over Indo Europeesche krin
gen zullen wij nu maar zwijgen, hoe
wel nog niet lang geleden gedurende
een te Semarang dienende Solosche
rechtzaak verbijsterende dingen aan
het licht kwamen vaak „gewerkt".
Bij al deze bedoelingen woorden de
giften toegediend, gemengd in spijs
of drank.
STEEDS EEN FIJN
SORTIMENT.
35
FEUILLETON
Naar het Engelsch van
ELINOR GLVN.
„Kom kom, liefste", zei ze.
Zij liepen den Piazza over. Paul
schepte veel behagen 'in de duifjes,
en zij bleven staan om graan voor
hen te koopen en zij voerden de grage
diertjes, die altijd klaar staan de gif
ten der vreemdelingen in ontvangst
te nemen. Een paar, die moediger wa
ren dan de anderen, vlogen op den
hoed en den schouder der dame, pik
ten het koren van tusschen hare roo-
de lippen weg en Paul was zelfs ja-
loersch op de vogels en trok haar piee
om de Campanila te bezichtigen, die
toen nog bestond. Zij bezagen dat al
les, zij bekeken den leeuw en traden
eindelijk den St. Marcus binnen.
En hier hield Paul haar arm vast
en keek met ingehouden adem. Het
was alles zoo mooi en wonderlijk en
nieuw voor zijn oogen. Hij was vroe
ger bijna nooit in een Roomsch-Ka-
tholieke kerk geweest en had geen
idee van de schitterende schoonheid
van dit half Byzantijnsche heiligdom.
Zij spraken bijna niet Zij verveelde
Het meest gebruikelijke vergift is
zeker arsenik. Dit is op alle passars
te koop onder den haam warangan of
(in het Jav.) walirang abang. Vaak
wezen de Indische bladen daarop, doch
steeds te vergeefs. Warangan bestaat
voor 90—96.3 proc. uit arsenigzuur,
bijna altijd wordt tevens citroenzuur
toegediend. De herkenning eener ver
giftiging daarmede is in Indië waar
de gevolgen natuurlijk dezelfde zijn
als overal elders zeer moeilijk, om
dat daar wel eens gevallen van cho
lera voorkomen en beide ziektebeel
den sterke overeenkomst vertoonen.
Het Geneeskundig Tijdschrift voor
Ned.-Indië bevatte ter zake herhaal
delijk bijdragen, die onze mededee-
lingen bevestigen.
Maar in deze kwestie blijft dit de
hoofdzaak: wie Tn Indië vergift noo-
dig heeft, behoeft slechts naar de pas
sar te gaan, waar hij het kan koopen
in elke hoeveelheid
Wijlen K. Wijbrands sprak ook in
dit verband van „het Indische gek
kenhuis
LUCHTVAART.
De Prins van Wales als vlieger.
Volgens de „Daily Mail" heeft de
prins van Wales, die al een paar jaar
lang veel in vliegtuigen zit, zich de
laatste maanden in hef besturen van
een vliegtuig geoefend onder leiding
van een zeer bekwamen en Betrouw
baren vlieger-officier.
L ucht-acvobatiek.
Bij de vliegdemonstraties, welke op
het vliegveld te Cleveland zijn gehou
den, is luitenant Bolver van het ma
rinestafion Lakehurst uit het lucht
schip Los Angelos, dat met een snel
heid van 72 K.M. per uur vloog, in een
aan het luchtschip vastgemaakt vlieg
tuig overgestapt. Dit Is de ocrafc po
ging geweest om van een vliegend
luchtschip in een vliegend vliegtuig
over te stappen.
Liefdestragedie van een l8-jarig
meisje.
Een 18-jarig fabrieksmeisje maakte
ruim een half jaar geleden in een
danslokaal fe Nijmegen, waar zij bij
haar ouders woonde, kennis met een
23-jarigen letterzetter. Hoewel de jon
geman echtgenoot en vader was, aar
zelde hij niet met het fabrieksmeisje
vriendschappelijke betrekkingen aan te
knoopen. Toen het meisje later naar
Amsterdam vertrok volgde de letter
zetter zijn vriendin naar de hoofdstad,
waar beiden werk trachtten fe vinden.
Alleen het meisje slaagde daarin en
daar haar vriend niet over contanten
beschikte, stond zij hem meermalen
hem niet met bijzonderheden, zooals
een reisgids dat zou goed zijn voor
de keeren dat hij er later nog eens
kwam maar nu moest hij het al
leen maar zien in zijne geheele, heer
lijke pracht.
„Hier hielden zij hunne godsdienst
oefeningen, en sierden hun tempel op
met goud en juweelen", fluisterde zij:
En dan gingen zij naar hef Dogenpa
leis en legden een woord in den leeu
wenmuil dat dood of vernietiging be-
teekende voor hunne beste vrienden!
Een wonderlijk volk, die oude Vene-
tieërs. Geslepen en hardvochtig
wreed en hartstochtelijk, maar altijd
een sluwe glimlach om de lippen, zelfs
bij hunne liefdeshistories. Ik vraag
mezelf dikwijls af, Paul, of wij niet
overbeschaafd zijn, wij in onzen tijd.
Wij denken te veel aan het lijden der
menschheid en zoo maken wij onze
zenuwen kunstmatig gevoeliger, in
plaats van ze te harden. Stel je eens
voor: ten tijde van mijn grootvader
hadden we nog slaven! En ik voel
me een kind van zijn tijd, ofschoon
die nu voorbij is. Ik heb Dmitry
geslagen".
Toen hield zij plotseling op met
spreken, alsof zij zich bewust werd,
zich te veel te hebben blootgegeven.
Een vreemde, hooghartige uitdrukking
kwam er in hare oogen, toen zij Paul
aankeek bijna uitdagend.
Paul was bewogen. Het was of hij
een deel van haar zuur verdiende pen
ningen af. Op den laten avond van 10
Juli LI., toen beiden in een niet be
paald vriendelijk gesprek gewikkeld
langs de stille Brouwersgracht liepen,
kwam het moment, dat op zeer ruwe
wijze aan de verhouding 'n eind maak
te. Toen de jongeman voorstelde „als
man en vrouw fe 'gaan leven", wei
gerde het meisje dit kort maar krach
tig-
„Pas op, of ik bega een ongeluk!"
moet de afgewezene toen ongeveer ge
dreigd hebben.
„Dat doe je toch niet!" luidde hef
onvoorzichtige antwoord.
Nauwelijks had zij deze woorden
gesproken of de minnaar deed met
een geopend knipmes, dat hij reeds
eenigen tijd in de hand had, een paar
stekende bewegingen in de richting
van het meisje, dat bloedend neerviel.
De dader nam de vlucht, zwierf uren
lang rond, verliet de stad en meldde
zich den volgenden dag bij de politie
te Leiden aan, vanwaar hij spoedig
naar het Amsferdamsche Huis van
Bewaring verhuisde.
Het meisje kwam in het Binnengast
huis terecht, waar geconstateerd werd
dat haar wonden niet van ernstigen
aard waren, zoodat zij de inrichting
reeds den volgenden dag kon verlaten.
Zij keerde naar Nijmegen terug.
Dinsdag stond de letterzetter voor
de Amsferdamsche Rechtbank terecht
en hoorde twee jaar en zes maanden
tegen zich eischen, wegens poging tot
zware mishandeling. De verdediger
vroeg vrijspraak'.
Te water gelaten.
Hedenmiddag werd van de werf der
N.V. Kon. Maatschappij „De Schelde'
te Vlissingen met goed gevolg te wa
fer gelaten het stalen enkelschroef
motorvrachtschip „Poelau Tello",
evenals het zusterschip de „Poelau
Bras", dat op 13 April te water werd
gelaten, bestemd voor de Stoomvaart
Maatschappij „Nederland".
De laatste beletselen werden wegge
nomen door Mevr. PrinsDuijvis te
Bloemendaal. De plannen zijn van den
Technischen dienst van de „Neder
land". In verband met den dienst op
Indië zal het schip een snelheid van
I41/2 knoop op zee kunnen behouden,
waarmede het tot de allereerste
vrachtschepen op de lange vaart zal
behooren. Het schip heeft een korte
bak en kampanje en een lange brug,
de hoofdafmetingen zijngrootste leng
te 157.17 M., lengte tusschen de lood
lijnen 149.35 M., breedte op buiten
kant spanten 18.59 M., holte in de
zijde tot bovendek 11.20 M. Het draag
vermogen bij zomerdiepgang is onge
veer 10.800 ton.
Er zijn drie stalen masten aange
bracht voor het laden en lossen, sa-
wilde gaan spreken; toen herinnerde
hij zich zijne gelofte haar nooit te
zullen ondervragen en zweeg.
„Ja, Paul, je hebt 'f me beloofd",
zei ze. „Ik ben van jou, jouw lieve
ling jouw schaf; maar levend of
dood, je moet nooit trachten meer te
weten fe komen!"
„O", riep hij uit, „je kwelt me door
zulke woorden levend of dood. Mijn
God! dat beteekent: wij beiden wij
staan en vallen te zamen".
„Mijn lieveling" en onmerkbaar
nam hare stem een diep ernstigen
klank aan. Zoolang het lot ons te za
men laat ja levend of dood
maar als wij moeten scheiden, dan
zou de een de oorzaak van den dood
van den ander zijn, door verdere na
sporingen te doen vergeet dat nooit,
liefste. Luister plotseling kwam er
een vurige uitdrukking in hare oogen,
,eens las ik een Engelsch boek „De
Dame en de Tijger". Ken je het, Paul?
Zij moest kiezen waaraan zij haar min
naar zou geven aan den dood en
den tijger, of aan een andere, schoo-
nere vrouw. Ik heb nooit getwijfeld
wat ik zou doen in dat geval. Ik zou
jou eerder aan duizend tijgers geven
dan aan een andere vrouw even
als ik mijn leven duizendmaal zou
geven voor het jouwe".
Lieveling", zei Paul, „en ik voor
het jouwe, mijn hartstochtelijke, aan-
biddellijke koningin. Maar waarom van
LICHTEQEURIGE I
ROOKTABAK
R00M-S1ÏR
THEOOORUS
niemeijer fyy
GRONINGEN 1
men tellen zij 2 laadboomen van
50.000 K.G. hefvermogen, 1 van 15.000
en 11 van 6000 K.G., bovendien zijn
er 6 electrische draaikranen met een
hefvermogen van 3 ton. De electrisch-
hydraulische stuurmachine wordt van
af de commandobrug door middel van
een stuur-elemotor bediend. Op den
bak bevindt zich het electrisch gedre
ven ankerspil en op het kampanjedek
twee electrisch gedreven kaapstanden.
Er zijn 16 reddingbooten opgesteld.
Het bovenste tusschendek is ook
geschikt voor het vervoer van Mekka-
gangers, terwijl er aan boord reisge
legenheid is voor 25 passagiers, waar-
yoor 7 3-persoons- en 2 twee-persoons
hutten zijn gemaakt; een ruime eet
zaal, een rooksalon en een ruim pro
menade-dek met veranda-café staan
hen ten dienste.
De electrische installatie zorgt voor
licht, kracht, ventilatie, draadlooze te
legrafie enz., o.a. is er een wasscherij,
voorzien van de modernste electrisch
gedreven waschmachines.
Het schip is voorzien van een Oertz-
roer en van een brandblusch- en ont-
rattingstoestel.
Het schip zal worden voortgestuwd
door een Sulzer scheepsdieselmotor,
ontwikkelende een normaal vermogen
van 7040 A.P.K. bij 100 omwentelingen
per minuut. De machine heeft acht
tweetakt enkelwerkende arbeïdscylin-
ders van 820 m.M. diameter bij 1440
m.M. slaglengte.
Op de vrijgekomen helling zal bin
nenkort de kiel gelegd worden van het
enkelschroef-motorvrachtschïp „Kota-
Nopen" voor den Rotterd. Lloyd te
Rotterdam. De afmetingen van dit
schip zijn 449.4 bij 60.5 bij 33.5.
Kreukels.
Een der Zeeuwsche correspondenten
schrijft aan de „N. R. Crf.": Er wordt
een geheel jaar door in de Zeeuwsche
Stroomen naar kreukels gevischtmen
gaat er te voet op uit, maar ook wel
per vaartuig, omdat men natuurlijk op
de banken of platen in zee, waar ook
al ali-kruiken worden aangetroffen,
niet te voet kan komen. Er wordt dan
wel eens een vaartuig afgehuurd door
verschillende kreukelvisschers, dat de
menschen dan op „tij" er heenvoere.
De bedrijfsomvang is van dien aard,
dat sommige jaren meer dan 200.000
liter worden omgezet, voornamelijk
naar België. In den voorjaarstijd gaan
ook veldarbeiders, vrouwen, kinderen
op de slikken om kreukels, welke in
den regel in de onmiddellijke omge
ving worden uitgeleurd. De kreukel-
rapers behooren nu meestal niet tot
de meest ontwikkelden onder de be
volking en waar men toch over het
algemeen al heel slecht op de hoogte
is van de levensomstandigheden der
Zeeuwsche waterbewoners, valt het
werkelijk niet te verwonderen, dat er
van hen weinig omtrent de kreukels
bekend wordt: zij weten de vindplaat
sen uit ervaring en letten verder op
de grootte van de exemplaren, maar
dan is het ook welletjes. Volgens de
deskundigen op visscherijgebied wor
den de kreukels vroeg in den zomer
geboren, hoofdzakelijk op het eind
van Juni en na een jaar zijn ze nog
niet volwassen, zoodat men het dan
ook bestempelt met den naam kreu-
kelzaad, goedje pl.m. 12 m.M. in door
snee, terwijl eerst na het derde levens
jaar met een doorsnee van ongeveer
20 m.M. van volwassen of groote kreu
kels wordt gewaagd. De twee-jarige
kreukels evenwel worden ook opge
vangen en verhandeld. Men merkt dus
dat er nog al heel wat tijd verloopt
voor kreukelzaad tot volwassen exem
plaren zijn gegroeid, maar dan zijn de
slakken ook flinkslakken, bah!
klinkt het uit veler mond, die niet
gewoon zijn deze zeedieren te nutti
gen, maar wie zich daarover heen zet,
vindt het werkelijk een smaakvol goed
je. Er is reeds beweerd, dat de meeste
kreukels uit Zeeland naar België een
afzetplaats vinden, maar ook de Fran-
schen, niet alleen aan de kuststreken,
maar ook in het binnenland, houden
van de Littorine littorea en waar dan
niet in voldoende hoeveelheid kan ver
kregen worden, gaat, men over tot
kunstmatige kreukelteelt, die uitste
kend moet voldoen. In de Zeeuwsche
Stroomen is men nog zoover niet, of
schoon reeds meermalen het idee is
gelanceerd om er ook toe over te gaan.
zulke vreeselijke dingen te spreken?
Zijn wij vandaag niet gelukkig en heb
je me niet gezegd te leven, zoolang
we kunnen?"
„Kom!" zei ze en zij wandelden
weer terug naar de gondel en dreven
weg, de lagune op. Maar toen zij daar
waren, ver van de wereld, sprak zij in
een nieuwe opwelling van ernst tot
Paul. Hij moest beloven iets van zijn
leven te maken, iets nuttigs en
groofsch, in toekomstige jaren.
„Je moet je niet met den stroom
laten meedrijven, mijn Paul, zooals
zooveel van je landslieden. Je moet
meehelpen het verval van je natie tot
staan te brengen en een sterk man
zijn. Mij schijnt hef altijd, als ik nu
over Engelschen lees, of alle pairs
zoo noem jullie de adel, nietwaar?
tot motto hebben, evenals Lodewijk de
Vijftiende: Après moi Ie déluge
Het zal mijn tijd wel uithouden. Paul,
waar ik ook ben, het zal me altijd
vreugde verschaffen, jou sterk en groot
te weten, beminde. Dan zal ik weten
dat ik niet alleen 'n schoon omhulsel
heb liefgehad, wiens geest ik voor
eenigen tijd heb weten op te wekken.
Dat is ellendig, Paul, misschien het
vreeselijkste wat er bestaat, eene ziel,
die je zelf hebt doen ontwaken, lang
zaam te zien terugzinken tot den ziels
toestand van een grazend schaap; van
een wezen, dat alleen voor de jacht
leeft en voor zijne paarden en honden
en aan den dag geen hooger eisch stelt
dan zijn eigen laag-bij-de-grondsch-
vermaak. „O Paul!" ging zij plotseling
hartstochtelijk voort. „Ik zou liever
willen dat je dood was dood en
koud terneer liggend, dan dat ik be
merken zou dat je een nul werd
een ding, dat waardeloos ten onder
zal gaan en door de geheele wereld
vergeten wordt".
Haar gelaat vlamde van een heilig
vuur. Haar edel voorhoofd en de lijn
van h aren hals zullen altijd in Paul's
herinnering blijven. Wie zou nog klein
zielige, onwaardige gedachten kunnen
koesteren, die deze heerlijke vrouw
gekend had?
En zijn vereering groeide en groeide.
HOOFDSTUK XVII
Dien avond, toen zij na het eten op
het balcon stonden en van het uit
zicht op het groote kanaal genoten,
door de maan bijna daghelder ver
licht, klopte Dmitry aan de deur van
het groote salon. De dame keerde zich
toornig om en keek hem met flikke
rende oogen aan. Hoe durfde hij hun
gelukzalig samenzijn verstoren met
dingen van deze aarde? Toen zag ze
dat hij niet gaarne wilde spreken, waar
Paul bij was en dat zijn gezicht grauw
was van angst.
(Wordt vervolgd.)