GOESCHE COURANT
BIJVOEGSEL
Gemeenteraad van Goes.
Medische Rubriek.
VAN DE
VAN VRIJDAG 19 APRIL 1929,
(Zitting van gistermiddag).
Voorzitter: De heer G. A. Hajenius,
Afwezig: De heer Van Bommel van
Vloten.
Aanwezig 12 ledian.
De notulen der vorige vergadering wor
den goedgekeurd.
Ingekomen stukken.
Mededeeling wordt gedaan van de na
volgende ingekomen stukken:
Besluit van Gedeputeerde Staten van
Zeeland waarbij dit College zijne beslis
sing omtrent de gemeen'.ebegrooting voor
1929 verdaagt tot 1 Juli 1929.
Koninklijk besluit waarbij de verleende
concessie tot heffing van sas- en haven
geld wordt verlengd tot 1 Mei 1932.
Processen-verbaal van de opneming van
kas en boeken van den gemeente-ontvan
ger.
Verslag van de Goesche Wijkverple
ging over 1928.
Verslag van de Commissie tot Wering
van Schoolverzuim over 1928.
Verslag van de Commissie van Toe
zicht op het Lager Onderwijs over 1928
Verslag van de Zeevaartschool teVlis-
singen over 1928.
Verslag van de Commissie voor de
Restauratie van de Grootc of St. Maria
Magdalenakerk te Goes over 1928.
Rekening en verantwoording en jaarver
slag over 1928 van de Vereeniging tot Be
vordering van het Vreemdelingenverkeer
in Zuid- en Noord-Beveland.
Goedkeuring van het raadsbesluit van
31 Januari tot wijziging der gemeentel»
grooting voor 1928.
Goedkeuring van het raadsbesluit van
20 Februari inzake onteigening ten b
hoeve van Bouwplan III.
Goedkeuring van het raadsbesluit van
28 Februari tot het verhuren van een lo
kaal der voormalige Rijksdagnormaal
school aan de N.V. „P.Z.E.M."
Goedkeuring van het raadsbesluit van
28 Februari tot conversie van de geldlee-
ning ad f 75000, per resto groot f 61000.
Naar aanleiding van het verslag der
wijkverpleging merkt de heer Simons
op, dat hij over eenigen tijd zal komen
met een voorstel tot verhooging der sub
sidie. Nu is het subsidie nog gebaseerd
op een tekort.
Ir. van Poelgeest keurt het af,
dat de heer De Dreu, een niet reken-
plichtig ambtenaar, verantwoordelijk blijft
voor een som grooter dan f 10.000.
De voorzitter zal overwegen of
dit op den duur anders geregeld zal kun
nen worden.
Ir. van Poelgeest noemt den toe
stand niet gezond.
De heer B u ij s vraagt waarom B. en
W. geen antwoord geven aan de commis
sie van toezicht op het L. O., die streefde
naar het verminderen van het leerlingen
tal eener klasse.
Verzoek om afschrijving van belasting.
Toegestaan.
Adres van georganiseerde en ongeorga
niseerde boekdrukkers ter plaatse betref
fende de levering van drukwerk aan de ge
meente. i
De heer Koning merkt op dat de
drukkerijen een uitzonderings-positie inne
men. Als ander werk gegund moet wor
den vraagt de gemeente oo-k niet of de
arbeiders georganiseerd zijn. Waarom ne
men de drukkers een uitzonderings-poei-
tie in.
De voorzitter meent dat deze po
sitie aan de drukkers zelve ligt. Deze be
ginnen er altijd over.
De heer Koning zegt, dat het feit
dat het rijk oo-k aan georganiseerde® de
voorkeur geeft hier geen doorslag mag
verleenen. t
Mr. Goed bloed antwoordt dat
ooneurrentie niet ten koste van betaling
der arbeiders goedgekeurd mag worden.
De eene drukker kan goedkooper leve
ren dan de andere omdat zijn arbeids
voorwaarden minder zijn. Wij mogen niet
profiteenen ten koste der arbeidsloonen.
De heer B u ij s kan het typografen-sy-
steiem, hoewel het fouten heeft, grooten-
deels onderschrijven. Spr. verdedigt leve
ring van drukwerk aan georganiseerden.
De vo-orzitter wijst er op, dat het
gemeentebestuur zooveel mogelijk in Goes
koopt. Toch moet er nog wel eens ge
waakt worden tegen prijsopdrijving.
De heer V e r m a i r e zegt, dat de ge
organiseerden de positie der ongeorgani
seerden te sterk hebben overdreven. Dit
keurt spr. af. Ze hadden het niet zoo open
lijk moeten verkondigen dat vrouwen van
ongeorganiseerden moeten gaan werken
omdat hun mannen te weinig verdienen.
Georganiseerde typografen hebben ook
nog wel bijbetrekkingen. Ze colportee-
ren b.v.
De heer Crucq vertelt een en apidier
van de ontwikkeling van de typografen-
organisatie.
Wethouder Goedbloed zegt dat B.
en W. niet de orgarisafies beschermen,
doch waken will-en tegen te slechte ar
beidsvoorwaarden.
De heer Crucq hoopt, dat B. en
W. ook bij andere leveringen op dit alles
willen letten.
Ir. van Poelgeest zegt, dat de
drukkers een uitzonderingspositie 'nuemen
omdat geen enkel bedrijf in oas land zoo
sterk georganiseerd is. Daarom kan men
ook over dit bedrijf een oordeel vormen,
over andere bedrijven niet altijd.
Het voorstel wordt aangenomen.
De heer Koning wil woeden geacht te
hebben tegengestemd.
i J
Voorstel tot vaststelling eener veror
dening, regelende de presentiegelden van
de [eden en plaatsvervangende leden van
de scheidsgerechten voor ambtenaren en
werklieden der gemeente en het honora
rium van den Secretaris.
Ir. van Poelgeest waagt welk ver
band er is tusschen presentiegeld voor
een lid' van den raad en voo,r een lid der
commissie. Waarom heiden f5 en niet
de een f 4 b.v. Spr. zou f 10 willen geven-
De voorzitter: En als u lid was
van de commissie zou u d-an f 10 accep
teeren 1 I
Ir. van Poelgeest: Waarschijnlijk
wel, mijnheer de voorzitter.
Het voorstel wordt aangenomen.
Vaststelling van het primitief-kohier der
Hondenbelasting, dienst 1929.
Het kohier wordt vastgesteld tot een
van f1104.
Voorstel tot verbetering van den Ouden
Singel. 1
De heer Crucq vraagt of het plan
ook verbetering der riolecring inho-udt.
Deze Iaat veel te wenschen over.
De heer V e r m a i r e vestigt de aan
dacht op den toestand van den Schippers-
wegeling. Verbetering kan nu wellicht ge
lijktijdig geschieden.
De voorzitter zal naar de riolee-
ring informeeren.
De heer Koning vraagt of het n'et
beter is met straatverbetering te wach
ten tot bekend is waar de electrische ka
bels gelegd' moeten worden. Dan behoeft
men later weer niet met opbreken stukken
te maken.
D e voorzitter zegt, dat deze kwes
tie ook de aandacht van openbare wer
ken heeft. Over het algemeen wordt ech
ter spoed gemaakt met straatverbetering.
Wanneer da electrische kabel in Goes
zal zijn is nog niet bekend'. Waarschijn
lijk omstreeks Juli.
Het voorstel wordt aangenomen.
Voorstel tot vaststelling van verorde
ningen op de heffing en invordering van
staangeld1 van autobussen en tot het in ver
band daarmede wijzigen der Verordening
op de Straatpolitio.
Een lid' der fin. commissie wees op
een autobus op de Vlasmarkt.
De voorzitter zégt, dat dit even
wel gemakkelijk is te veranderen door
een kleine verandering van een artikel der
verordening. De woorden „in den regel"
behoeven slechts te vervallen.
De heer Simons adviseert nogmaals
de auto's te verbieden Dinsdags op de
Markt standplaats in te nemen. De auto's
vormen werkelijk een belemmering.
De voorzitter kan het laatste niet
geheel onderschrijven. Hij begrijpt wel
dat garage-houders de auto's van de
Markt willen hebben.
De heer Koning heeft de vorige
keer een opmerking in het algemeen ge
maakt tegen het heffen van staangelden.
Het ligt niet op den weg van Goes cun
een autobusbelasting in te stellen.
Ir. van Poelgeest is het niet met
den heer Simons eens. Goes moet voor
een neutraal parkeerterrein zorgen en ga
rages van autohandelaars etc. zijn niet
neutraal. Aan den publieken weg moet
men auto's kunnen neerzetten. Desnoods
tegen een kleine betaling.
De voorzitter zegt, dat men wel
aan het speelterrein aan den Qostwal
gedacht heeft als parkeerterrein. Doch dit
had bezwaren. Spr. wijst er op hoe moei
lijk het is iedereen tevreden te stelhtn.
De heer Simons zegt het in prin
cipe met den heer Van Poelgeest e.ens te
zijn. 1
De heer Eckhardt gelooft cïat er
op den duur maatregelen tegen partic juliere
auto's genomen zullen moeten w< orden.
Thans vindt spr. het nog niet dringend
nocdig.
Het voorstel wordt aangenomen.
Voorstel tot wijziging van het Re ladsbe-
sluit van 1 September 1928 betri ;f fendo
toelating van kweekel'ngen met akte: aan
openbare lagere scholen.
De heer Crucq vraagt of het moge
lijk is aan school B een tijdelijke leer
kracht aan te stellen, en of op den duur
leerlingen van school A naar school B
overgebracht kunnen worden. Dtan kan
school B een leerkracht van he# rijk krij
gen. i
Het voorstel wordt aangenomen.
De twinfigduizendsfe employe bij de N.V. Philipsfabrieken te Eindhoven heeft zijn intrede gedaan. P. J. van
Luijk heet de gelukkige, werd door den heer A. F. Philips hartelijk verwelkomd.
Verzoek van den heer J. de Dreu om
restitutie van pacht van gemeentegrond.
Het verzoek wordt toegestaan.
Definitieve vaststelling van het besluit
tot aanvulling van het „Uitbieidingsplan
1924".
Aangenomen.
Verzoek van de Middenstandsvereeni-
gingen „Handelsbelangen" en „De Han
ze" om wijziging der Verordening op de
Winkelsluiting.
De voorzitter vreest dat op den
duur van de heele winkelslu.ting niets zal
overblijven.
De heer Simons betreurt het dat de
commissie voor de strafverordening niet
voelt voor een verbod van den verkoop
van rookartikelen in café's.
De heer Crucq begrijpt niet dat de
middenstanders dezen verkoop wilden ver
bieden.
Het verzoek wordt toegestaan.
Voorstel tot wijziging der gemeento-
begrooting voor het jaar 1928.
Aangenomen.
Voorstel tot wijziging dar begrooting
van het Grondbedrijf voor het jaar 1928.
Aangenomen.
Benoeming van voorzitters, leden en
plaatsvervangende leden van de stembu
reaus voor da verkiezing van loden van de
Tweede Kamer der Stalen-Generaal.
Benoemd worden:
Voor stembureau I. Voorzitter: Bur
gemeester (ambtsHalve), plaatsverv. voor
zitter: G. Eckhardt. Leden: A. Ver-
maire, J. S. Bedot. Plaatsverv. leden: G.
Adriaansen, L. A. van Opstal.
Voor stembureau II. Voorzitter: J.
M. van Bommel van Vleten. Leden: P.
Crucq, A. J. Potter. Plaatsverv. leden:
A. de Bruijne, Ph. Wessels.
Voor stembureau III. Voorzitter: A.
L. van Melle. Leden: Chr. C. van der
Does, D. A. Constandse. Plaatsverv. le
den: W. van Dalen, P. A. E. Schrijver.
Voor stembureau IV. Voorzitter: Mr.
J. W. Goedbloed. Leden: W. G. Ko
ning, A. M. Simons. Plaatsverv. leden:
J. Ooms, J. van Zweieden Cz.
Voor stembureau V. Voorzitter: Ir.
J. van Poelgeest. Leden: A. Buijs, H.
Hollestelle. Plaatsverv. leden: J. Laport,
J. F. G. van Riet.
Voorstel tot uitbreiding der straat
verlichting aan den Stationsweg.
Aangenomen.
Verzoek van dé Provinciale Zeeuwsche
Electriciteits-Maatschappij' om beschik
baarstelling van gemeentegrond Voor den
bouw van transformatorgebouwtjes.
Ir. van Poelgeest zegt dat Goes
nog niets van de electrificatie gehoord
heeft en nu komt men plots met zoo n
onderdeel. Waarom hoort de gemeente
raad' niets van de geheele kwestie?
De voorzitter antwoordt dat de
mededéelingen nog komen.
Ir. van Poelgeest zegt, dat er
nog zooveel vraagpunten zijn. Wat is b.v.
de prijs. Welk bedrag zal de P.Z.E.M.
van d'e gemeente vragen. We krijgen nu
de boomen te zien doch het bosch niet.
Spr. zegt verdér dat het kabelhuisjo
RimmelandpleinVoorstad gevaarlijk zal
zijn voor het verkeer. Wij moeten de
kruispunten vrij houden voor het verkeer.
Het kabelhuisje zou beter staan op dé
plaats in de Voorstad' waar nu een
huisje moet wondén afgebroken.
De voorzitter zegt, dat de direc
teur van openbare werken is rond geweest
met den ingenieur van dé P.Z.E.M. Deze
hebben het beste uitgezocht.
Ir. van Poelgeest merkt op, dat
lüj dén heer Rothuizen reeds op de on-
derhaviiïé kwestie opmerkzaam maakte en
dat deze zich met het standpunt van spr.
kon vereenigen.
De heer B u ij s is het met Ir. van
Poelgeest eens. Verder zou hij het ka
belhuisje willen brengen aan de WilheL-
minastraat op terrein van de spoorwegen.
Daar is plaats genoeg. Aan dezen kant
van de stad zou een huisje in den tuin van
de gevangenis kunnen worden geplaatst.
Ir. van Poelgeest zegt, dat een
transformatorhuisje zooveel mogelijk bij
de huizen moet staan. Met de thans ge
kozen plaatsen kan spr. zich echter niet
vereenigen.
De heer Eckhardt stelt voor dit
voorstel nog even aan te houden,
De voorzitter vraagt of de raad
zich kan vereenigen met de 40 jaren in. het
voorstel genoemd en met den prijs.
Ir. van Poelgeest antwoordt van
niet. Laat de P.Z.E.M. dé plaats waar
ze nu wil bouwen koopen. Spr. stelt voor
op dit voorstel van B. en W. n'.et in te
gaan. 1
Het voorstel-Van Poelgeest wordt aan
genomen met 7 tegen 5 stemmen.
De voorzitter zegt den raad zoo
spoedig mogelijk weer bijeen te zullen
roepen.
Verzoek van dm heer Mr. J. H. M.
Stieger om vergunning tot het aanbrengen
in zijn woning van een venster, uitzicht
gevende op het terrein dér O. L. school A
Toegestaan.
De voorzitter vraagt den raad
toeslemming om in rechten aan te spre
ken den heer Bouwer te Kruimngen, die
op 9 Juli 1928 aan de Voorstad een lan
taarnpaal stuk reed en die weigerde de
schade te vergoeden. Mr. Kegge advi
seerde den nalatige te doen vervolgen.
Ir. van Poelgeest zegt, dat de-
zelfde paal al meer is stuk gereden, waar
uit blijkt, dat hij niet op een zeer goede
plaats stond'.
De raad' verleent de gevraagde toe
stemming.
De voorzitter herinnert er aan,
dat de Oostsingel onlangs een vreeselijke
lucht verspreidt heeft. B. en W. hebben
nagegaan of er niets tegen te doen is. Er
komen nog massa's riolen in den Singel
uit en gevraagd is of deze niet naar elders
gevoerd zouden kunnen worden. Het etui-
ge middel is het geheele riolenstelsel in
de Voorstad te verleggen. Dit zal zeer
duur worden. Hoeveel de kosten zullen
dragen is nog niet te schatten. Spr. zcu
den raad willen vragen om een plan tot
zuivering te doen maken.
De heer Koning zou een pijpleiding
van de haven naar dé Oostvest, een lei
ding van de Oostvest naar de Westvest,
een van de Westvest naar de haven willen
leggen en met behulp van een motor een
snelle circulatie doen bewerkstel.igen. Kan
dit plan niet eens onderzocht wordendoor
een deskundige?
De heer Buijs bejammert het, dat de
raad' den vorigen keer we'gerde f 500
toe te staan voor waterpassen. Als men
niet met waterpassen begnt, dan werkt
men verkeerd'. Spr. zou dit bedrag alsnog
willen toestaan.
De heer V c r m a i r e zegt, dat het wa
terpassen niet is afgewimpeld, maar het
aanstellen van een extra-ambtenaar voor
het waterpassen.
De voorzitter merkt op, dat deze
ambtenaar toch noodig was. Openbare
werken hebben zeer veel werk.
Ir. van Poelgeest is sterk voor
het plan. Het heeft hem destijds verwon
derd dat de raad weigerde f 500 te vo-
teeren. Wil men met d'e geschiedenis op
schieten, dan moet er wel een
kracht komen. Spr. stelt voor onmiddellijk
de waterpassing te laten doen.
Dit voorstel wordt met algemeene stem
men aangenomen.
De heer Buijs vraagt waarom er
destijds (sneeuw is geworpen in den Sin
gel. Dit bevordert den stank.
Wethouder Goedbloed bestrijdt
dit. Sne.uw is eigenlijk regenwater.
De heer Buijs: „Het is alleen niet
gefiltreerd1."
De heer Vermaire vestigt er de
aandacht op dat de commissie tot onder
zoek naar da salarissen van ambtenaren
nog niet is ingesteld'.
De voorzitter zegt, dat zulks wel
dra zal geschieden.
De raad gaat hierna o-ver tot besloten
zitting teneinde te beraadslagen over de
benoeming van een onderwijzer aan de
O. L. school A ter voorziening in de va
cature, ontstaan door het aan den heer
W. A. van den Dool verleend eervol ont
slag.
Na heropening der openbare zitting
verkrijgen de heeron M. Beneker te Rot
terdam en J. L. de Bel te Wolphaartédijk
ieder 6 stemmen. Bij loting wondt de heer
J. de Bel benoemd'.
Slaap en slapeloosheid.
Wannéér men den modernen geneesheer
gelooven wil, is niets gemakkelijker te be
strijden dan de slapeloosheid. „Je moet
eenvoudig willen slapen". Het is echter
misschien juist gebrek aan wilskracht, die
de slapeloosheid veroorzaakt. „Oefen dan
dien wil" beveelt dé arts verder. De ge
neeskunde wil dus meer den geest dan
het lichaam behandelen. Wat er, terwijl
wij slapen, voorvalt in de hersens, weten
wij niet. Ongetwijfeld hebben we echter
te doen met een chemisch proces, dat cl*
vermoeienisgiften, die zich overdag ge
vormd hebben, vernietigt. Hoe dieper d*
slaap, des te volkomener proces. Wat
nu dit proces bij slaipel-ooze menschen te
gengaat, is ook slechts gedeeltelijk be
kend. Bij nerveuse menschen is het meest
een psychische toestand' van opwinding,
die het inslapen verhindert; juist 'savonds
zijn hun zenuwen fijner, hun zinnen ge
voeliger. Daarom moeten zij hun heele
wilskracht er op concemtreeren, een ze
kere gedachtenrust te krijgen. De slape
loosheid' kan echter duizend oorzaken
hebben, die lang niet allemaal bekend zijn.
De belangrijkste kwestie voor den arts is
dus, eerst die oorzaak op te sporen. Veel
gevallen kunnen genezen worden door
kunstmatige vermoeidheid te veroorzaken,
andere door gebruik van lucht- of zonne
baden, ook de electrotherapie kan gun-
stigen invloed uitoefenen. Chronische sla
peloosheid -dient vooral ernstig bestreden
te worden, daar nieuwe onderzoekingen
bewezen hebben, dat ze erfelijk kan zijn.
Ee gewichtige factor bij het behande
len van slaapstoornissen is de individueele
behoefte aan slaap. Het zal dikwijls een
onopgeloste vraag blijven, of iemand wer
kelijk te weinig slaapt. Wie bijv. 6 uur
diep en goed geslapen heeft, kan niet kla
gen over slapeloosheid. Een goed middag
slaapje van een half uur kan een slaipe-
loozen nacht weer goedmaken. De geleer
den zijn het er lang niet over eens, of veel
slapen wel zoo goed' is. Een van hen be
weende onlangs, dat men gerust zijn halva
leven verslapen kon, dan zou men de
tweede helft veel krachtiger zijn. Deze
vond 10 uur slaap noodzakelijk. Een an
der echter meende, dat 6 a 7 uur ruim
voldoende w as en een langere slaap scha
delijk voor lichaam en geest zou zijn. Tot
slot nog een paar troostwoorden voor lij
ders aan slapeloosheid„Hoe knger men
slaapt, hoe minder men leeft" zegt een
oude spreuk en Gröbbe merkt op: „Den
tiid dat ik niet slaap, neem ik den dood
af". 1 1
Doordat eenzelfde advertentie
drie maal geplaatst twee maal
wordt berekend, is de prijs
per regel slechts 16 cent»
