Telefoneeren met Indië. Stadsnieuws. Van Overal Nadat hedenmkMatgJle plm. 2 uur dte> Koningin - Mo eder iditieWl'd© dpr Indische vrouwen bij monde -yan mevrouw Da Graeff in ontvangst had genomen en be antwoord, vond in den studio van het ge bouw van het hoofdbestuur der Posterijen en Telegrafie aan de Kortenaerkade de officieele opening van het telefoonver keer met Indië te ongeveer 3 uur plaats. De minister van waterstaat opende de verbinding met het uitspreken van een re de, waaraan we het volgende ontleenen: Het is bekend, dat het scheppen, van verrassingen één van de bijzondere eigen schappen van de radio is. Wie voor ©enige jaren zou hebben voorspeld dat monde linge gedachten-wisseling tusschen perso nen, die 12000 K.M. van elkaar verwij derd zijn, binnenkort mogelijk zou zijn, zou toenmaals het verwijt van al te groot optimisme in de technische mogelijkheden van de radio niet zijn onthouden. En toch, de deiten hebben dit optimisme ge rechtvaardigd en het vervult mij ,met rechtmatigen trots, dat het Nederlanders zijn geweest, die het eerst den weg heb ben gebaand voor het tot stand brengien van een communicatiemiddel over zoon grooten afstand. Op 31 Augustus 1927 werd uit Indië het verblijdende bericht ontvangen, dal de speciaal daarvoor dom- het eigen be- bedrijf gebouwde en te Kootwijk opge stelde radio-telefoniezemder in Indië was gehoord, nadat tevoren hier te lande met goed gevolg de uitzendingen van Indië uit konden worden beluisterd. Op den 22 September d.a.v. vond het eerste kruis- gesprek plaats. Het is nu het oogenblik om hulde te brengen aan de mannen van de beide radio-diensten, die door hun kennis en voortvarendheid de totstandkoming „van deze verbinding hebben bevorderd, waarbij ik met weemoed gedenk wijlen Dr. Ir. C. J. de Groot, den man die door zijn stu wende kracht zooveel beeft bijgedragen tot de ontwikkeling van de radio-techniek in Nederlandsch-Indië, en wien het door zijn te vroeg verscheiden belaas niet ver gund geweest is getuige te zijn van dit historisch -oogenblik. Met het uitspreken van den wensch, dat deze nieuwe verbinding er toe moge bijdragen, dat de banden tusschen beide landsgebieden nog nauwer worden aange haald, verklaar ik dit nieuwe verkeers middel tusschen Nederland en Neder landsch-Indië voor geopend. De gouverneur-generaal antwoordde hierop met een rede, waaraan we ont leenen; Welke vlucht dit nieuwe middel van gedachtenwisseling tusschen Nederlanden Nederlandsch-lndië zal nem-en laat zich niet schatten^ Ik geloof dat onze verwach tingen te dien aanzien niet te hoog ge spannen kunnen zijn. Ik denk hierbij niet alleen aan de aanrakingen tusschen de Nederlandsche en Indische regeeringen en tusschen Nederlandsche en daarmee cor- respondeerende Indische diensttakken, niet alleen aan de behoefte aan een poediger en nauwer contact tusschen de Neder- landsdte en- Indische zakenwereld, maar ook aan de gelegenheid welke he't radio- telefonisch verkeer verschaft aan ouders, verwanten en vrienden in beide deelen van het rijk om zich viva voce met elkaar te verstaan, een contact dat in dagen van vreugde maar vooral in dagen van leed het besef van scheiding veel van zijn schrij ning kan ontnemen. Hierna wijdde de minister van kolo niën de nieuwe verbinding in met een toe spraak tot den gouverneur-generaal „Daer can in Indien wat groots ver richt" schreef uw groote arabtsvoorgan- ganger Jan Pieterszoon Coen op 29 Sep tember 1618 aan de „Heeren XVII". Onwillekeurig denken wij in dit histo risch oogenblik, nu de telefonische geinen schap met Indië voor het publiek geopend is, aan dit kloeke woord va® den man, die getoond heeft dat hij een ver-zienden blik had. Maar wat hij ook voorzien heeft, zeer zeker niet, dat het eens mogelijk zou wor den op den afstand van ruim 12000 K.M. tusschen Indië en het Moederland met elkander te spreken, dat er een tijd zou komen, waarin ouders in Nederland de stem zouden kunnen hooren van hun kind, dat zich aan den anderen kant van den aardbol bevindt, dat in enkele minuten mondeling zaken zouden kunnen worden afgedaan en gerezen misverstand zou kun nen worden opgeheven. Nog meer dan door de verbiridüftg per telegraaf, wordt daardoor gedemonstreerd dat er tusschen tropisch Nederland en het Moederland feitelijk geen afstand meer bestaat. Dit is te danken aan het vernuft, de energie en de volharding, van die technici in Indië en hier en aan de goede samen werking tusschen den Nederlandschen en den Indischen post-, telegraaf- en tele foondienst. Aan allen, die daartoe hebben mede gewerkt breng ik bij deze gelegenheid mijn hulde en ik meen dit niet beter te kunnen doen dan door de woorden van Jan Pieterszoon Coen tot de mijne te ma ken, in dezen zin gewijzigd: Daar is door samenwerking van Neder land en Indië wat grootsch verricht. De gouverneur-giemeraal beantwoordde den minister. Spr. zei o.a. Er werd en wordt wel ©ens met be zorgdheid gesproken over een dreigende vervreemding tusschen beide deslen van het rijk. Het gevaar daartoe heeft inder daad gedreigjd maar juist in een periode in de oorlogsjaren en n.I. to.® de commu nicatie tusschen Nederland en Neder- landsch-Indië was verstoord en belem merd. Nu sinds dien die communicatie weder volkomen is hersteld niet alle.n maar zelfs zoo aanmerkelijk is verbeterd door versnelde stoomvaas-tverblnd.ngen met versnelde mailconespondentie als on middellijk gevolg en door de radiotelefo nie en straks door geregpld luchtverkeer zijn de voornaamste factoren welke ver vreemding in de hand zouden kunnen wer ken geëlimineerd. Maar die versnelde en verbeterde middelen van communicatie zouden op zich zelve niet voldoende zijn om de banden tusschen Nederland en Ne derlandsch-Indië nauwer toe te halen, in dien niet tevens aan beide zijden werd1 vol daan aan den juist bij het telefonisch verkeer zoo op den voorgrond tredenden eisch van duidelijk spreke» en goed ver staan. DRIEWEGEN. In December is ver trokken: Maatje Bruggeman, A 42, naar Baarland. HANSWEERT. Met ingang van 14 Januari a.s. is de surnumerair J. van Haarst, werkzaam gesteld aan de in spectie der Directe Belastingen te Hoorn en wordt de adj.-inspecteur W. H. van den Berg te 's Gravenhage be last met de tijdelijke waarneming van de inspectie alhier. Het aanbrengen van een gewa pend beton-constructie in het deu rendok bij de Oostsluis te Hansweert met bijkomende werken, werd gegund aan de N.V. Internationale Betonbouw te Breda voor f42.000, De sleeptrein die hier Vrijdag omhoog was gevaren was de sleepboot „Adrianus" met de schepen „Celina" en „Algol"- Met behulp van sleep booten zijn de schepen dezen nacht vlot gekomen, en ze hebben de reis naar Gent voortgezet. Op de Oosterschelde had een aanvaring plaats tusschen de schepen „Prins Alexander" en de „Griends- veen 4". Waarbij eerstgenoemd schip belangrijke averij bekwam, atoodat het de reis niet kon voortzetten. Door Hoogenboezem en v. d. Tak wordt een noodreparatie aangebracht. KAPELLE. De kerkvoogden van de Ned. Herv. Kerk te Kapelle hebben tot klokluider-stokbewaarder benoemd Ant. Vermaïre alhier. KRUININGEN. Tot assistente aan de Chr. School alhier is benoemd Mej. J. K. Cornelisse te Vcrsckc. KRABBENDIJKE. In de vergadering van de landbouwvereeniging „E.M.M," afdeeling van de Z.L.M., hield de rijkstuinbouwconsulent Ir. van der Plassche een lezing over „Uitbreiding kassenbouw". De belangstelling voor deze voordracht was groot, een zestig tal leden waren aanwezig. De heer Frelier, waarnemend voorzitter, leid de den spreker in. Spr. schetste de groote beteekenis van den tuinbouw in ons land en zei dat ook onze pro vincie een tuinbouw-centrum van be teekenis kan worden in de toekomst. De kleingrondbezitters gaan zich ook meer toeleggen op het telen van pro ducten in kassen, wat niet anders dan de welvaart kan bevorderen van deze streek. Wil de tuinbouwer zich daar op meer toeleggen, dan moet hij lief de voor dit vak gevoelen en zijn ken nis trachten te vermeerderen. Hoe fijner de producten zijn, hoe meer zorg men daaraan moet besteden, vooral ook wat de sorteering en ver pakking betreft. Wil Nederland zijn afzetgebied behouden, dan moet de kwaliteit prima zijn. Wanneer langs organisatorischen weg het product over de veilingen onder U. C. B. verkocht wordt, dan zal het afzetgebied kunnen behouden, ja zelfs uitgebreid worden. Na de pauze stond spr. uitvoerig stil bij den bouw van kassen en waren huizen, de teelt van de producten daarin enz. Spr. is gaarne bereid meer dere lezingen te houden over dit on derwerp. Nadat door enkelen inlich tingen werden gevraagd, bracht de voorzitter dank voor de nuttige en leerzame voordracht Vrijdagavond gaf de tooneelclub van het Nufsdepartement alhier een tooneelavond voor de vereenlgïng T.A. V.E.N.U. te Steenbergen. Opgevoerd werd het tooneelstuk „Roeping" van Jo van Ammers—Küller. Het was voor de spelers(sters) een avond van groot succes. Na afloop werden door den voorzitter aan de dames bloemen over handigd. Zaterdag 12 Januari zal dit zelfde stuk worden opgevoerd te Ber gen op Zoom voor de vereeniging „T. O. G." in de Korenbeurs. Naar men ons mededeelt zijn reeds alle plaat sen besproken. MIDDELBURG. Nu de pogingen van het gemeentebestuur om gezamenlijk met Vlissïngen of met Goes een school arts te hebben, zijn mislukt, schrijven B. en W. aan den raad, dat zij het aanstellen van een schoolarts, die niets anders zou doen, te bezwarend voor de gemeente zouden achten. Nu echter een der gemeentegeneesheeren ontslag heeft gevraagd, meenen B. en W., dat kan worden overgegaan tot de benoeming van een geneesheer, aan wien zal zijn opgedragen de taak van schoolarts, controleerend geneeskun dige en gemeente-geneesheer buiten de gestichten, op een jaarwedde van f4500,met zes twee-jaarlijksche ver hoogingen van f250,—, klimmend dus tot f6000,-. Deze arts zal geen par ticuliere practijk mogen uitoefenen. Aan B. en W. zou de bevoegdheid moeten worden gegeven, de eerste bei de weddeverhoogingen van f250,af zonderlijk of tegelijk toe te kennen, zoodra naar hun oordeel, door toe neming van het aantal te observee- ren kinderen, daartoe termen aanwe zig zijn. Verder stellen B. en W. voor, in het belang van de werkverschaffing ter reinen aan het kanaal door Walcheren voor industrieterrein in orde te laten brengen, waarvan de Nederl. Heide- Mij. de uitvoering op zich zal ne men. De kosten worden geraamd op f98.000,—, waarvan f14.000,uit den post werkverschaffing zal worden be streden. Officieus is reeds rijkssteun toegezegd. De werken zullen geduren de een jaar aan 75 werklieden ar beid kunnen geven. NISSE. Dezer dagen slaagde voor de diploma's handenarbeid A en B te Rotterdam, de heer N. M. van de Velde. OVEZAND. Zaterdag j.l. had alhier de jaarlijksche algemeene vergadering plaats van de landbouw-vereeniging „Help U Zelve", welke door 29 leden werd bijgewoond. Door den secretaris penningmeester werd rekening en ver antwoording gedaan en een verslag omtrent den toestand der vereeniging uitgebracht. Uit het een en ander bleek, dat het ledental met 7 was ver meerderd en thans 270 bedraagt en dat in het afgeloopen dienstjaar 1928 drie koopen van meststoffen waren gedaan ter gezamenlijke groote van 1.199.800 K.G. en tot een bedrag van f92.128,74. Tot bestuursleden werden herkozen de heeren C. M. Nijsten te Borssele en A. van den Dries Jzn. te Ovezand. RILLAND-BATH. Vrijdag had schip per Reijnhout van St. Philipsland hef ongeluk door onbekendheid met de haven van Bath, met zijn ijzeren aak schip „Onderneming" vast te loopen op de damhoogte, neven de vaargeul. Hij kon niet meer loskomen en het water begon te zakken. Aangezien hij over de diepe vaargeul zat, is hef schip gebroken en het zat met vloed onder water. Van de lading, bestaande uit 3000 balen kunstmest, is een klein gedeelte geborgen. Het grootste ge deelte kan als verloren worden be schouwd. SCHORE. In December zijn inge komen: 6, Da. Paauwe, uit Kruinin- gen; 7, Ga. Potter, uit Yerseke; 12, Pa. Smallegange, uit Borssele; 18, C. Snoep en gezin, uit Wemeldinge. WAARDE. Alhier is toezegging tot beroep gedaan aan Ds. N. H. Kuipiri te Oudenboscb. WISSENKERKE. In December zijn vertrokken: Julis Frank, student naar Utrecht; Izaak Marinus Verhulst,land bouwer, naar Axel; Maria Hendrika Versluis, dienstbode, naar Colijns- plaat; Andries de Kam, landbouwer, naar Kortgene. YERSEKE. De particuliere Synode (Zuid) der Geref. Gemeenten in Ne derland zal op Woensdag 16 Januari a.s. gehouden worden des morgens te 9 uur in het kerkgebouw der Geref. Gemeente te Yerseke. Aan den vooravond der Synode hoopt in de ure des gebeds voor te gaan ds. A. Verhagen van Middel burg (voorzitter der vorige Synode) aanvang half acht. Onder de vele punten, die op de agenda voorkomen, is ook het ver zoek der classis Middelburg, waarin zij vraagt: Het oordeel der Part. Synode in zake de toenemende wereldgelijkvor migheid onder de leden en doopleden der Gemeenten, in zonderheid in het dragen van polka-haar, opdat een ge lijke regel voor alle kerken getroffen moge worden. De Part. Synode is toegankelijk voor alle belettende leden der Geref. Ge meenten i^ Nederland. Goes in 1928. Op 1 Januari 1928 telde Goes 8969 inwoners (4303 man. en 4668 vrouwel.). lm den loop van 1928 vermeerderde de bevolking met 31 personen (8 man. en 23 /rouwel.), zoodat op 31 Dec. 1928 onze stad 9000 inwoners bad (4311 mann. en 4689 vrouwel.) In 192 8 vestigden zidh hier ter slede 271 man. en 324 vrouwel., totaal 595 in woners. Er vertrokken totaal 658 inwo ners (310 man. en 348 vrouwel.). Gebo ren werden 180 personen, (84 man. en 96 vrouwel.). Er stierven 86 personen (37 man. en 49 vrouwel.) Het aantal huwelijken bedroeg 66 en het getal levenloos aangegeven en 9. De onderscheidene godsdienstige ge zindten van de bevolking waren op 31 Dec. 1928 als volgt: Ned. Herv. 5322 (2556 m., 2766 vr.); W. H. 1, (1 m.); Rem. 13, (9 m., 4 vr.); Chr. Geref. 32, (14 m., 18 vr.); D. G. 19, (11 in., 8 vr.); Ev. Luth, 35, (12 m., )23 vr.); Geref. Kerk 967, (456 m., 511 vr.); R.K. 1720 (828 m., 892 vr.); N. Isr. 4, (2 m., 2 vr.); Andere kerkelijke ce zindten 532, (226 m., 306 vr.); Geen kerk 365, (196 m., 159 vr.) Als we bovenstaand bevolkingsstaatje bekeken hebben1, kunnen we ons verheugen over deze nieuwe vermeerdering. De ver meerdering was dit keer niet te danken aan vestiging van personen (er vertrokken meer mensdien uit Goes dan er kwamen wonen) doch aan het gunstig geboorte cijfer. Het aantal inwoners ging in een jaar tijd met 31 vooruit. Groot is dit getal niet, doch in ieder geval: er is nog winst. Dat de toename in de eerst komende jaren zich zal handhaven durven we evenwel niet beweren. O.i. mist Goes nog altijd een belang rijke factor in de bevolkings-toename, n.I. de industrie. De Iocaalspoorweg. De opbrengst over September 1928 van den locaalspoorweg was aan, reizi- gersvervoer f3187,02; aan bagagever voer f 100,69, aan goederenvervoer f5795,39; aan levende dieren en lijken f30,50 en aan diversen f47,65, een totaal dus van f9161,25. Benoemd. Tot buitengewoon opzichter van den rijkswaterstaat te Akkrum is benoemd d© Lieer A. P. M. Mol te Rilland, oud-leer ling van den cursus voor waterbouwkun dig opzichter alhier. De winter- De koude regeert al enkele dagen. We rijden weliswaar nog niet op de schaats (behoudens enkelen die gisteren op de slooten in de Poel bezig waren) doch het water is reeds met een vrij stevige ijs- loer bedekt. In de vesten wandelen de zwanen en ganzen implaats van te zwem men; boven de haven fladderen de meeu wen, die hun vischwater een oegewenschte verandering hebben zien ondergaan. Winter beteekemt voor velen armoede, O.a. voor de vogels. Laten we de geve derde vrienden zoolang het ijs hun brood winning afneemt rijkelijk met de kruimp jes van onzen, disch gedenken. „De Rozenkrans". Over de opvoering van „De Rozenr krans" door de „Vereenigde schouwspe lers", (het stuk gaat hier Zaterdagjavond a.s. in het „Schuttershof") schreven: De „Telegraaf": Een roman, dien bijna de helft van het lezend menschdom verslonden heeftt Omgewerkt wat zelden voorkomt tot een dramatisch tooneelsluk met s.erke scenesDe opvoering had een flink en verdiend succes1 Het „Algem. Handelsblad": De roman van Florence Barclay, waar naar dit stuk is bewerktsedert jaren verslonden.... Het succes van de opvoe ringen is daardoor al voor de helft ver zekerd.... Het stuk is gisteravond met veel bijval ontvangen1 De „Nieuwe Rotterdamsche Courant': Het tooneelstuk, naar den overbekenden roman van Florence Barclay is,... roman tisch, vlot om aan te zien.... ieder bedrijf heeft zijn dankbare spelmomenten.... aan genaam, zooals ook voor de velen, die van het boek hielden het sentiment aangenaam was, en beminnelijk en edelll! De „Maasbode": Een stuk, dat de massa zal kunnen pakken en boeien tot het eind.... esn de bezetting! De hoofdrollen zijn zeker bij Pierre Mols als Gerard Daknain en "Enny de Leeuw? ah Jane Champicn in goede banden. De slotacle.... een geweldig suc ces. Niemand zal van een bezoek aan „De vereenigde schouwspelers" spijt heb ben J De „Tijd": Honderd voorstellingenIVet reweg.de beste premiere van den laatsten tijd te Am sterdam !j! Enny de Leeuwe was z ui ver- ontroerend door haar zoo eenvoudig-na- tuurlijk, warm-menschelijk, tevens welover wogen, beheerscht spel. Zéér bijzonder was hare creatie van Jane Champion, Pierre Mols als Gerard Dalmain.... weet dch heel gelukkig, te boeden voor 'tover- Jreven-gevoeligje. Ook zijn spel is fijn zn juist afgestemd. Zoo weten deze twee het laatste bedrijf op te voeren tot een prachtig, boeiend slot met diepere accen ten. Een voortreffelijke voorstelling, die warme aanbeveling verdient!l! d We twijfelen er niet aan of ook in Goes zal dit tooneelstuk der „Schouwspe lers" met belangstelling ontvangen worden. Kalender. We ontvingen nog, een practischen w,andkalender van de „Nationale", le vensverzekering te Rotterdam. In Oost Arnhem heeft een acht jarig jongetje, dat alleen thuis was ge laten, met een bietensnijmachine gespeeld, met het gevolg, dat zijn midd-n- en wijs vinger van de Imkerhand werden afge sneden. Het knaapje is ter verpleging in het Diaconessenhuis te Arnhem opgeno men. In een bosehhut, op drie kwar tier afstands van Sulzbach bij Karlsruhe, aeeft men het lijk gevonden va® een 35- jarig ambachtsman uit Bischweier ence® zwaar gewond meisje van 15 jaar, met wie de man, die getrouwd was, in vriend schappelijke relatie stond. Het meisje had een schotwond in het hoofd. Haar linker hand en beide boenen waren bevroren. Zij is naar het ziekenhuis te Rastatt over gebracht, Men vreest voor haar leven. De doode ambachtsman had eveneens een schotwond in het hoofd. j '\'^t De Berlijinsche politie is er in ge slaagd een lang gezochten étalage-dief te arresteeren, die in misdadigerskringen den bijnaam van Sultan droeg en die niet alleen ontelbare diefstallen in alle-deelett van de stad had gepleegd1,- maar met zijn vrouw in het noorden van Berlijn een school had geopend om veelbelovende jongelieden op te leiden in het edel be roep. Dezen zomer zal een snelvheg- dienst BerlijnLonden worden ingevoerd met alleen een tusscheplanding te Rotter dam. De 13 jaar oude scholier Laux uit Leipzig en een vriend van hem waren bij een tocht in het Reuzengebergte ver dwaald en moesten den nadht in de open lucht doorbrengen. Laux, de eeruge zoon van een weduwe, is hierbij doodgevroren. Zijn vriend kon zich redden. Bij Birmingham, in den staat Ala bama, V. St., woont volgens een be richt in een buitenlandsch blad een neger, „Oom Bill Sanders", die onlangs 110 jaar oud is geworden. Hij heeft nog ettelijke tientallen van jaren de slavernij leegemaakt. „Oom Bill" woont thans al 93 jaar in de buurt van Millport, in Ala' barna, 'waar hij wat katoen en wat mai» verbouwt. Naar men zich wellicht herinnert, is er ook in ons land een behoorlijk gestaafd geval bekend van een man, die 110 jaar was geworden. Op verschillende plaatsen in ons land is gisteren reeds schaatsen gereden. De bekende Amerikaansche boks manager 'l'ex Rickard is gisteren te Miami in Florida, overleden aan de gevolgen van een blindedarm operatie, waaruit koud vuur was ontstaan. Zijn vrouw en de ookser Jaek Dempsey waren bij het over lijden tegenwoordig. De „Fxpress Poranny' meldt, dat te Warschau gedurende de laatste tien dagen vijftien jonge meisjes tusschen 13 en 16 jaas spoorloos zijn verdwenen. De veronderstelling wordt geuit, dat hande laars in blanke slavinnen hier de hand in het spel hebben. Te Weymouth stond een 19-jarig brievenbesteller terecht, die een aantal brieven, in plaats van ze te bezorgen, in een konijnenhol had weggestopt. Hij was eenvoudig te lui om ze te bestellen. Daar men aannam dat hij geen mis dadige bedoelingen gehad had en er geen geld uit de brieven vermist was, werd hij van vervolging ontslagen onder voor waarde dat hij zijn leven moest beleren. In geheel Frankrijk is de winter inge treden. Te Parijs daalde de temperatuur tot vier graden en in andere streken tot negen graden onder het vriespunt. Ten-

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1929 | | pagina 2