Handwondjes
Stadsnieuws.
Van Overal
-'MMUSHaEy
personeel zijn godsdienstplichten kan
waarnemen. Spr. acht, zooveel moge
lijk beperken niet voldoende. Heele-
maal stoppen is zijn wensch.»Voo£loo-
pig dient hij eene motie in om het
aantal diensten weer van 3 op 2 terug
te brengen. Hij had niet verwacht, dat
Ged. Staten in deze samenstelling het
aantal ediensten zou uitbreiden.
De heer .Adriaanse bestrijdt de mo
tie en komt ook op tegen den aanval,
door den heer van der Wart, tegen
een adres van den heer Collot d' Es-
cury om de derde boot te krijgen.
Deze laatste is iemand van groote
ernst en kent de streek volkomen. Spr.
zet aan de hand van cijfers uiteen,
dat de derde boot ook voor den han
del zeer gewenscht is. Spr. zou het
betreuren, dat de R.K. zich lieten
medetrekken en meent, men niet al
leen o'p het aantal personen moet let
ten, maar ook moet denken aan zie
kenbezoek, medische hulp enz.
De heer van Dixhoorn zegt het ze
ker makkelijk is aan te toonen, dat
er niet veel gebruik van wordt ge
maakt,maar in Zeeland zal men met zijn
'beperkte bevolking geen vervoermid
del: vinden met veel vervoer. De Z.-
Vlaamschen willen geregeld met het
overig- Nederland contact hebben en
hij betreurt de uitdrukking: „Laatze
dan maar naar België gaan".
Dei heer Moelkër brengt hulde aan
Ged. Staten, dat zij bewijzen niet Ged.
te zijn voor een groep, maar voor ge
heel Xeeland. Spr. gaat weinig op Zon
dag op reis, maar kan ook op andere
dagen gaan. Dit kan niet ieder.
De heer Boender komt op tegen den
heer Adriaanse, die zich als verhel-
deraar van gedachten aandiende. Spr.
komt op tegen tegen den derden dienst
De .heer Dumoleijn kan verzekeren,
dat de derde boot een absolute nood
zakelijkheid is voor zaken of familie
bezoek, en zegtf dat het geen plezier-
reizïgers zijn. Spr. wil niet meer te
rugkomen op het principieel debat
van enkele jaren geleden, maar zou
het betreuren als de motie—Joziasse
werd aangenomen.
De 'heer de Ridder had gedacht, dat
de boot meer levensvatbaarheid zou
hebben en zal nu vóór de motie stem
men.
De voorzitter stelde voor de debat
ten over dit punt te sluiten, wat wordt
aangenomen met 23 tegen 16 stemmen.
De motie—Joziasse wordt verworpen
met 28 tegen 11 stemmen. Vóór stem
den de heeren Joziasse, Boender, Kod
de, van 't Hoff, Brandsma, Vogelaar,
Sonke, v. d. Putte, v. d. Wart, de
Ridder en Timmerman.
Regeling rechtstoestand Ambtenaren.
De heer Onderdijk vraagt of het al
gemeen het oordeel is van Ged. Sta
ten, dat men zich aan het oordeel
van het scheidsgerecht moet onder
werpen.
De heer van Dusseldorp kan dit niet
zoo in eens bevestigend beantwoor
den. fïèt voorstel wordt z.h.s. aange
nomen.
Reglement op wegen en voetpaden.
Het voorstel wordt z. h. s. aange
nomen.
Jaarwedde Ambtenaar belast met be
heer Provinciale Fondsen.
De .heer Onderdijk maakt de op
merking als in de af deeling.
Het voorstel wordt z. h. s. aange
nomen.-'1
Subsidie schoolmuseum te
Middelburg.
Eenjimendements-Brandsma om f 250
te geven wordt aangenomen met 29
tegen 9 stemmen, waarna het zoo ge
amendeerde voorstel z. h. s. wordt
aangenomen.
School-artsen.
Do heer Staverman is teleurgesteld
door het afwijzend advies van Ged.
Staten. Spr. had gedacht dat Ged. Sta
ten zich niet zoo makkelijk van deze
zaak zouden hebben afgemaakt. De
circulaire was zoo gesteld, dat men
voó£BSï wist, dat de meeste gemeen
tebesturen er niet op zouden ingaan,
door het eenzijdig belichtep der finan-
cieele bezwaren. Spr. dringt er bij
Ged. Staten op aan hun afwijzend ad
vies terug fe nemen.
De heer Sonke is zeer voor het in
stituut schoolartsen.
De heer Kodde zegt, dat hij nog
niet is overtuigd van het nut.
De Onderwijzers moeten waarschu
wen als zij afwijkingen bij de kinde
ren opmerken.
De'.heer 'de Baare begrijpt niet dat
Ged. 'Staten evenals tal van kleinere
gemeenten alleen kijken naar de fi
nanciën en daarom de zaak' afwijzen.
De héér Brandsma zegt dat er steeds
meer streven komt om de zorg voor
de kinderen aan anderen over te la
ten.' Schoolarts, schooltandartsen enz.
dit leidt tot verwording van het ge
zinsleven. Men moet de ouders leeren
de kinderen zelf te doen onderzoeken.
De heer Wallien wijst op de plicht
van de overheid in verband met de
leerplicht. Waar het rijk en de ge
meenten de zaak niet aanpakken, komt
de provincie aan de beurt. Men had
aan de gemeenten alleen moeten vra
gen of zij het er voor over hadden
zonder meer. en ook hoeveel dan wel.
Als men aan een huismedici gaat vra
gen, komt men „bij den duivel te
biecht" en men heeft dan ook de ad
viezen van geneeskundige kringen ach
terwege gelaten. Spr. zou willen, dat
de zaak werd aangehouden, opdat het
Groene Kruis nog meer reclame voor
de zaak kan maken.
De heer v. d. Beke Callenfels is te
gen aanhouding, nu de gemeenten geen
blijk van belangstelling geven.
De heer Dieleman zegt dat het eigen
lijk in strijd is met de wet als pro
vincies steun verleunen aan dit insti
tuut en ook is dit eigenlijk het geval
ten opzichte van het schoolmuseum.
Als het rijk het niet doet, dan mag
een onderdeel der overheid met veel
kleiner financieel gebied en met eigen
provinciale zorgen het ook niet doen.
(Wegens plaatsgebrek zijn wij ge
noodzaakt hef vervolg van de Provin
ciale Staten Vrijdag a.s. te plaatsen.
Red.).
Onder de tram.
Maandagmorgen is door de tram van
Schoondijke naar IJzendijke het vier
jarig dochtertje van den heer G. van
der Bulke overreden. Het kind werd
140 M. meegesleurd, voordat zulks op
gemerkt werd en is in levensgevaarlij
ken toestand opgenomen.
Mazelen.
Te Zuidzande hebben ruim twintig
schoolgaande kinderen de mazelen.
Overwogen wordt om de openbare la
gere school te sluiten.
Benoemd.
Benoemd tot onderwijzeres aan de
Chr. school te Krabbendijke Mej. E.
Th. Hollestelle, ass. aldaar en tot on
derwijzer aan de Chr. school te Co-
lijnsplaat de heer R. Rollema te Den
Bosch.
De Raad van Advies der P. Z. E. M.
In de Vrijdag gehouden vergadering
van den Raad van Advies der P.Z.E.M.
werden gekozen de heer G. A. Ha-
jenius te Goes als voorzitter; de heer
A. M. Overhoff te Goes als secre
taris; de heer S. Hage te Bruinisse
als 2e voorzitter en de heer B. I. Zon-
nevyle te Terneuzen als 2e secretaris.
De Kamerverkiezingen.
Het partijgewest Zeeland der S. D.
A. P. heeft in zijn Zondag te Middel
burg gehouden vergadering op de
groslijst voor de Kamerverkiezingen
geplaatst: 1. W. H. Vliegen, 2. W.
Drop; 3. C. Woudenberg; 4. A. M.
Overhoff5. J. H. Paris6. P. G. Gruijs.
HANSWEERT. Maandagmiddag is
een roeiboot van den heer Ribbens in
de middensluïs gezonken, geladen met
olievaten. Een duiker is er aan te pas
moeten komen om de boot en vaten
op het droge te krijgen. Eerst gister
middag om 4 uur heeft men het laat
ste vat gevischt. De vaart was al dien
tijd door de sluis gestremd, wat voor
vele schepen een groot oponthoud is
geweest.
KAPELLE. Voor de kinderen van
de bewaarschool alhier, werd met het
oog op het a.s. St. Nicolaasfeest
f 81,64 bijeengebracht.
KRABBENDIJKE. In de Zaterdag
gehouden vergadering van den kies
kring der federatie Overijssel van den
Vrijz.-Dem. Bond is besloten, op de
groslijst van candidaten voor de Twee-
de Kamer nog te plaatsen de heeren
A. Kelderman, wethouder van Deven
ter en Jac. Welleman, burgemeester
van Krabbendijke.
OVEZAND. Op de Maandag gehou
den veemarkt waren aangevoerd: 122
stuks hoornvee en 4 paarden. Handel
levendig.
RILLAND-BATH. Tot lid van het
kiescollege der Ned. Herv. Kerk al
hier, werd gekozen de heer G, Nagel-
k'erke.
SCHORE. Van een hier passeeren-
den woonwagen kwam een meisje te
vallen en geraakte met den voet on
der een der wielen van den zwaar
beladen wagen. De kwetsuren waren
van dien aard, dat geneeskundige hulp
moest worden ingeroepen, welke ver
leend werd door Dr. Pfeiffer van Ka-
pelle.
Tusschen licht en duister viel
een 14-jarige jongen over boord van
een ledig schip in het kanaal alhier.
Het betrokken schip viel dadelijk ten
anker, terwijl de schipper onmiddel
lijk daarna den jongen terug aan boord
kreeg, die, door zijne tegenwoordigheid
van geest en de zwemkunst had ge
leerd, op eigen krachten naar den wal
was gezwommen.
VLISSINGEN. Alhier is thans defi
nitief opgericht de vereniging uZie-
doen pijn bij den arbeid en leiden
vaak tot verzwering of bloed
vergiftiging. Reinig ze altijd dade
lijk en behandel ze verder met
Doos 30-60-90 ct. PÜROL
kenhuisverpleging te Vlissingen, waar
bij men zich kan verzekeren tegen de
kosten van ziekenhuisverpleging met
vrije keuze in het ziekenhuis te Vlis
singen of elders. In verband met de
progressieve tarieven in het Gasthuis
te Vlissingen zijn er drie categoriën
van leden, de eerste, klasse A, betalen
5 cent per week voor personen boven
16 jaar en 3 cent voor jongeren en
hebben recht op uitkeering op f 3,75
per dag gedurende 30 dagen per jaar
en per ziektegeval. Klasse B betaalt
4 en 2 cent en krijgt f 2,50 per dag,
groep C betaalt 3 en 1 cent en krijgt
f 1,25 per dag en f 37,50 per jaar of
per ziektegeval.
WEMELDINGE. Tot hulpprediker in
de Ned. Herv. Kerk alhier is gedu
rende de wintermaanden aangesteld
de heer A. T. W. de Kluis, candidaat
tot den H. dienst te Utrecht.
WISSENKERKE. Bij de Zaterdag ge
houden stemming voor vijf leden van
het kiescollege der Ned. Herv. Kerk
werden de heeren Abr. Heijboer, C. F.
de Ridder, Jac. de Kam Jacz., P. A.
de Ridder, M. de Smit met bijna al-
gemeene stemmen herkozen.
Zondag is in de Ned. Herv. Kerk
de eerste jeugddienst op Noord-Beve
land gehouden. Voorganger was Ds.
Hoogendijk van Kats. Het kerkgebouw
was tamelijk bezet. Getracht zal wor
den om op andere plaatsen van N.-
Beveland een dergelijken jeugddienst
te houden om de jeugd meer totkerk-
gaan te bewegen.
Het Manhuis.
De oudjes van het manhuis, die
eenigen tijd elders uitbesteed zijn ge
weest, zullen dezer dagen wederom
hun intrek in hun tehuis nemen. Wat
zullen ze daarbij oogen opzetten1. Wat
zullen de wanden van de kamertjes,
de muren van de gangen een verrukte
kreetjes en een opgetogen gemompel
weerkaatsen! Want tijdens de afwezig
heid der pensionnaires onderging het
gebouw inwendig een geheele restau
ratie, en de bewoners zullen hun Man
huis nauwelijks terugkennen. Eerstens
is er in het midden, tegenover de deur
die toegang tot het huis verleent,een
mooi trappenhuis aangebracht, dat de
oude zijtrappen ging vervangen, en dat
tevens volop licht in de corridors laat
toetreden. Dan zijn alle kamers opge
knapt, de wanden zijn bekleed met
celotex-platen, die bovendien, even
als het houtwerk met een frisch kleur
tje overdekt werden. De steenen vloe
ren in de vertrekken hebben plaats
gemaakt voor een houten vloerbedek
king, er zijn twee flinke waschlokalen
gebouwd, de W.C.'s zijn vervangen
door water-closets, in de corridors
werd een fijn-roode tegelvloer gelegd,
de zolder kreeg een nieuwe bekap
ping kortom alles in het Manhuis
is veranderd en verbeterd, en het ge
heel maakt een opgewekten indruk.
Het Burgerlijk Armbestuur heeft bo
vendien in iedere kamer een fonkel
nieuw gascomfoor en een flinke hou
ten kolenbak doen plaatsen en hef
zal ook voor de gordijnen zorgen.
In het geheel beschikt het Manhuis
nu over 31 woonkamers binnen en over
3 woonkamers buiten het gebouw. 28
vertrekken zullen deze week door 31
personen bet^pkken worden.
Toen de heer Rothuizen de pers he
denmorgen de restauratie toonde, heb
ben we ook geïnformeerd naar enkele
zaken, niet direct verband houdend
met de verbouwing.
We hoorden toen dat het Manhuis
eigendom van de gemeente is en dat
deze de kamers in het huis verhuurt
aan de verschillende instellingen van
liefdadigheid hier ter stede. De liefda
digheidsinstellingen beslissen dus wel
ke oudjes voor een plaats in het Man
huis in aanmerking komen. De in-
wonenden zorgen verder geheel voor
zichzelf. Ze koken in hun vertrekken,
doen zoonoodig zelf de wasch, ge
meenschappelijke maaltijden of zoo,
vinden niet plaats. Iedere kamer is
dus als het ware een apart woninkje,
en de bewoners hebben slechts een
zelfde hoofd-dak gemeen. De menschen
zijn nagenoeg geheel vrij hun dag in
te deelen zooals zij wenschen, alleen
enkele regels waaraan allen zich te
houden hebben (als het uitdoen van
het gaslicht op een bepaald uur van
den avond) zijn van kracht voor allen.
Het komt ons voor dat de ouden
van dagen er genoeglijk' kunnen leven,
en dat het Manhuis nog velen een
mooien en 'rusfigen levensavond zal
bezorgen. De zit-slaapkamers zijn wel
iswaar niet groot, doch oude men
schen houden van', kleine afmetingen
om zich heen, en van cómfort. Welnu
het laatste is overal aanwezig. Alle ka
mers zien uit op straat of op den tuin
achter het huis, welke geheel nieuw
aangelegd werd op kosten van het
burgerlijk armbestuur.
Voor de Goesche oudjes wordt uit
stekend gezorgd.
De restauratie kostte f 17.500,de
aanvankelijke raming is slechts met
een paar honderd gulden overschre
den. Architect van de restauratie was
de heer Rothuizen, aannemer de firma
Goedemondf, schilder de heer Vissers.
Hef land van Pallieter.
Voor de afdeeling Goes van de Ned
ver. voor huisvrouwen heeft de Vlaamschi
schrijver Oscar Tijtgat, meer bekend onder
zijn pseudoniem Lode van Gent, in het
vergadergebouw aan de Turfkade Maan
dagavond een lezing met lichtbeelden ge
houden over „Het land van Pallieter",
Nadat de presidente der vereeniging
den gast van dezen avond en de aanwe
zigen had welkom geheeten ving de heer
Tijtgat zijn causerie aau.
Spr. zei in zijn inleiding, die het ver-
toonen van een aantal zeer mooie lan
taarnplaten voorging, dat hij in Nederland
lezingen houdt teneinde dit land en Vlaan
deren nog dichter bij elkaar te brengen
Van avond, aldus spr, wil ik u een be
zoek doen brengen aan Vlaanderen, het
land van Pallieter. In België leven er
twee verschillende volksstammen, waarvan
elk zijn eigen taal heeft, n 1. Vlamingen
en Walen. De eersten overheerschen in
aantal, er zijn 4'/2 millioen Vlamingen en
slechts 3 millioen Walen. Te voorzien is
dat het verschil in aantal nog grooter zal
worden, want het geboorte-cijfer van
Vlaanderen bedraagt 33 pCt., voor het
Walenland 21 pCt.
Voor de geschiedenis en de kunst is
Vlaanderen van meer beteekenis geweest
dan het Walenland. Het is het vlakke
land van Vlaanderen dat de grootste man
nen, de schoonste letterkunde, de mooiste
bouwwerken en de knapste schilders heeft
voortgebracht. De grootste kunstenaars van
België zijn steeds Vlamingen geweest. In
dit land van nijverheid, weelde, kunst en
kunstenaars, dat in de cultuur der mid
deleeuwen de hoogste plaats innam, werd
ook een eigen letterkunde geboren. Vlaan
deren, zoo ging spr. voort, is ook het land
van de folklore en van de humor. Humor,
de blijde kant van het volk, straalt uit
elke handeling, het perst zich als sloom
naar buiten. In net Vlaamsche volk steekt
iets feestelijks. Het moge in wat men be
schaving noeme bij het Hollandsche volk
ten achter staan, doch in oorspronkelijk
heid gaat het voor. Daarom wellicht vin
den de Hollanders Vlaanderen zoo karak
teristiek, zoo natuurlijk en echt, daar
om lezen de Hollanders de boeken die
over het Vlaamsche leven handelen. Het
Vlaamsche volk is vol levensblijheid, viert
het feest dan doet het dat van ganscher
harte, en het stoort zich in zijn vreugde
uitingen niet aan anderen. Hoort de Vla
ming muziek dan moet hij dansen. Uit
deze spontane uiting van zijn vroolijkheid
spruit de humor voort.
Na deze inleiding en na de mededee-
ling dat bij gebrek aan licht spr. zijn
lezing niet zoo diepgaand kon doen zijn
als hij voornemens was, leidde de heer
Tijtgat aan de hand van een groote serie
lantaarnplaten de aanwezigen het mooie
België binnen. Hij vertoonde verschillende
steden en stadjes, zoo vol aan mooie
kerken, musea en doeken van oude mees
ters en hij lichtte de illustraties zeer
boeiend toe We zagen de prachtige kerk
van Antwerpen met de grootsche doeken
van Rubens, het museum van schoone
kunsten, de St. Rombachkerk te Mechelen,
Brussel, Laeken, Waterloo, de Brusselsche
paleizen, bedehuizen en standbeelden, spr.
bracht ons naar Leuven, de oude hoofd
stad van Brabant, met haar oude stad
huis, naar Gent, de stad van de bloemen
cultuur, van de St. Nicolaaskerk, de St
Bavo-kerk en het Belfort, naar Ouden
aarde, naar Brugge die schoone (ook wel
die zotte) naar Ieperen
Hij vertelde een en ander over de groote
Vlaamsche dichters en schrijvers en roerde
tenslotte ook het conflict tusschen Vla
mingen en Walen aan, het conflict dat
nog onlangs zich manifesteerde in de bede
gang naar het slagveld van Ieperen, thans
één groot luguber kerkhof.
Tot slot bracht spr. in een gedicht van
zijn hand hulde aan het Nederlandsche
volk voor den steun in de oorlogsjaren aan
de Vlamingen verleend.
Mevr. Abeleven dankte den heer Tijtgat
voor den interessanten avond en de aan
wezigen onderstreepten dezen dank met
een hartelijk applaus.
Electrificatie.
Provinciale Staten zullen Vrijdag 21
December in openbare vergadering bij
eenkomen tot het nemen van een be
slissing inzake de electrificatie van
de middengroep.
Geen concessie.
Ged. Staten van Zeeland hebben in
getrokken het besluit van 1 April 1927,
waarbij aan Joh. Leenderfse vergun
ning werd verleend tot het in werking
houden van autobusdiensten van We-
meldinge naar het station Vlake, da
gelijks; van Wemeldinge naar Goes
op Dinsdag, Donderdag en Zondag en
van Wemeldinge op Middelburg alleen
op Donderdagen. Verleend is nu aan
Cornelia Karelse weduwe Joh. Leen
derfse vergunning voor een dagelijk-
schen dienst va|n Wemeldinge naar
het stafion Vlake.
Veemarkt.
Ter markt van Dinsdag j.l. waren
aangevoerd: 31 koeien, 39 vaarzen,
5 ossen, 87 kalveren, 20 loopvarkens,
70 biggen en 4 veulens.
Dank zij het tot stand komen
van een overeenkomst tusschen Rijk
en Hoogheemraadschap over de wijze
van afbetaling is de Muidertol met
ingang van Zondag opgeheven. Zater
dag kreeg de tolgaarder Kauderer van
menigen autorijder bij de betaling van
het laatste tolgeld een handdruk, Flo-
ris Vos stuurde een telegram en een
krans met rouwlint.
Zooals elk jaar tegen Kerstmis,
zullen ook thans weer met ingang van
10 December een serie nieuwe welda
digheidszegels uitgegeven worden en
wel in de waarden van 1 Vb, 5, 7 '/b
en 121/2 cent.
Harry Domela, de „valsche prins
van Pruisen", die te Miinster am Stein
met de uitgave van een nieuwen druk
zijner avonturen bezig was, is aldaar
op telegrafisch bevel uit Berlijn in
hechtenis genomen en reeds voorden
rechter van instructie verschenen. De
inhechtenisneming heeft geen politie-
ken achtergrond. Domela heeft van
Februari tot September in Berlijn
Friedenau en Lichterfelde gewoond en
daar verscheidene lieden opgelicht.
In het stadje Grefenthal in Thu-
ringen zijn Zaterdagnacht een 72-jari-
ge horlogemaker en diens 66-jarige
vrouw in hun woning vermoord. De
nog onbekende daders zijn er met een
aantal horloges van door.
In sommige deelen van Spanje
is hevige koude ingetreden.
Zondag heerschte in den staat
New-York warm weer, warmer dan in
vele tientallen jaren in dezen tijd van
het jaar is voorgekomen. Er zijn zelfs
zeebaden genomen.
Het aantal ongevallen op de
Amerikaansche overwegen blijkt in de
maand Juli van dit jaar een aanmer
kelijke vermindering te hebben on
dergaan. Vielen er in Juli 1927 nog
227 ongevallen met doodelijken af
loop en 511 gewonden te betreuren, in
de maand Juli van dit jaar bedroegen
deze getallen resp. 148 en 434. Ook het
aantal ongevallen toont een vermin
dering en wel 374, vergeleken met 430.
Gedurende de eerste zeven maanden
van 1928 kwamen 1245 ongevallen met
doodelijken afloop voor, tegen 1283
in de overeenkomstige periode van
1927. Het aantal gewonden bedroeg
3368, tegen 3412 in 1927.
Bij het bijkantoor der Levens
verzekeringsmij. „De Nederlanden van
1845" te Breda heeft een kantoorbe
diende een bedrag van eenige duizen
den guldens verduisterd. De bediende
is gearresteerd.
De bemanning van de „Schutfe-
vaer" vertrekt Vrijdag of Zaterdag
morgen a.s. naar Plymouth, om de
boot zeeklaar te maken. Men hoopt
er met enkele dagen mee gereed te zijn.
De schoonbroeder van Loewen-
stein, heeft aan de zeven leden van
de bemanning van de Sainte-Thérèse-
de-l'Enfants-Jésus, welke op 19 Juli
op 8 mijlen van Kaap Gris-Nez het
lijk van den Belgischen financier op
haalden en naar Calais brachten, de
hun beloofde belooning overhandigd.
De verloving is bekend gemaakt van
Johnn Coolidge den zoon van den presi.
dent der Ver Staten, met mejuffrouw
Alice Trumbell, dochter van den staat
Connecticut.
Door een eenvoudig telegraafwerk-
man te Parijs, is een machine geconstru
eerd om de ontvangen telegrammen te
stempelen, te vouwen en dicht te plakken
De machine-Elleouet is in staat tot 2700
telegrammen op die wijze te behandelen.
Door deze machine wordt niet alleen een
talrijk personeel uitgespaard, doch ook
een meer verzorgd en sneller werk ge
leverd. De machine wordt sedert eenige
maanden op zeer voldoende wijze aan het
hoofdtelegraafkantoor te Parijs gebruikt.
Naar de „Observer'mededeelt, is
er een surrogaat voor katoen ontdekt, dat