In dienst ?an allen.
I
BESTEVAER
N° 154.
Vrijdag 9 November 1998
115 Jaargang,
Bij dit nummer be
hoort een bijvoegsel.
Tien jaren vrede.
Irand en Tuinbouw
Sport,
ProVincieoieavVs
Koloniën
WÊÊM
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant
Postcheque- en Girorekening' No. 55571
COIJRANT
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
Telefoonnummer 17, na 17.30 No. 244
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
De maand November van 1928 is
een jubileummaand. In November 10
jaar geleden werd de vrede gesloten,
werd een einde gemaakt aan het gru
welijke oorlogsbedrijf, dat duizenden
en duizenden veelbelovende jonge le
vens als offers op zijn bloedig altaar
had geëischt, in November 1918 was
hef dat de vredesklokken luidden, dat
in de oorlogvoerende landen de vrou
wen elkaar snikkend om den hals
vlogen, dat de mannen handen schud
den en met tranen in hun ontroerde
stemmen over den vrede spraken. Nu
10 jaren geleden werd de wereldoor
log begraven, en met groote vreugde
begroette men den wereldvrede, die
de volkeren nader tot elkaar zou
brengen en waaruit geboren zou wor
den de onmogelijkheid om ooit op
nieuw weer Europa in vuur en vlam
te steken.
In November 1918 werd voor het
eerst de kreet „Nooit meer oorlog'
vernomen, in dat jaar was men met
de beste bedoelingen vervuld, men
dacht met afgrijnzen aan de vier
schrikkelijke jaren terug en men kon
zich niet voorstellen dat de vreese-
lijke herinneringen aan bloed en pij
nen, aan onmenschelijkè wreedheden
ooit anders dan als levende afschrik
kingen in het geheugen zouden voort
leven.
In 1918 vermoedde vrijwel iedereen
dat binnen afzienbaren tijd een mach
tig instituut, in het leven geroepen
door verschillende vredelievende vol
keren, den oorlog voorgoed tot de
onmogelijkheden uit een ruw ver
leden zou maken.
Zoo dacht men in 1918, en op het
10-jarig jubileum van den vrede, dat
zonder eenigen ophef gevierd wordt,
doen we er goed aan die stemming
even weer op te roepen.
Wat is er van de nu 10 jaar ge
leden gekoesterde verwachtingen in
vervulling gegaan?
Een instituut dat den oorlog defi
nitief van de aarde verbande, bleef
achterwege.
In 1928 is een oorlog nog evengoed
bestaanbaar als in 1914.
De meeste landen zijn tot de tanden
gewapend uit vrees z.g. voor andere
staten.
De diplomatieke vertegenwoordigers
zijn nog niet in een museum bijgezet.
Aan alle hoven vrijwel bestaat nog de
mogelijkheid om door middel der di
plomaten tot geheime, voor den vrede
zeer gevaarlijke verdragen te komen.
Wie weet welke landen zich fus
schen 1918 en 1928 onderling weer
verbonden hebben.
In de herinnering van de volkeren
FEUILLETON
Naar het Eingelsch van
ETHEL M. DELL.
Geautoriseerde vertaling van
DICKY WAFELBAKKER.
I„Oh, nu weet ik ineens wie je bent".
Bill Quentin keek hem glimlachend
in de oogen. „Ik veronderstel dat
de zoon van mevrouw Rivers tegen
over me staat. Ik' heet Quentin
Bill Quentin, donqinee van Rickaby.
Nee, ik beloof je, dat ik je ditmaal
niet hardhandig behandelen zal, doch
dit geschiedt niet omdat je het niet
verdient. Ga mee, dan zullen wij den
wagen weer op den weg zien te krijgen'
Hij wendde zich om en boog zich
kort daarop over den auto heen. Ge
durende enkele seconden bleef zijn
metgezel hem met wijdopen oogen
aanstaren, daarna slikte hij een paar
maal en begon hem te helpen.
Na een weinig inspanning gelukte
het hun den wagen overeind te krij
gen. Na onderzoek bleek, dat deze
inderdaad niet zwaar beschadigd was:
het spatbord was een weinig verbogen
en een der lampen was gebroken.
„Dat is tenminste goed afgeloopen",
merkte dominee Bill op. „Hoe voel
jij je?"
leeft de gruwelijke oorlog nog slechts
zeer vaag. Van de in 1918 zoo sterk
gevoelde realiteit is slechts een zwak
ke weerspiegeling overgebleven. Ge
noeglijk ziet men de menschen in de
bioscopen naar filmen kijken die po
gen de oorlogsgruwelen langer vast
te houden dan ons geheugen deed.
Na afloop der voorstellingen is er
waarschijnlijk niemand die, denkende
aan den oorlog, den slaap niet kan
vatten.
De menschheid, die in 1918 met felle
ontroering, en snikkend den vrede be
groette, leeft rustig verder. Het woord
oorlog doet hem 10 jaren na den
vrede niet meer opschrikken. Tijd
slijt
Het jonge geslacht kan zich in den
oorlog weer verdiepen als in
boeiend avontuur
Onder de jongeren zijn er maar wei
nigen, die zouden weigeren op een be
vel naar het slagveld te gaan
„Nooit meer oorlog" is voor de meer
derheid van de in 1918 zoo diep ge
schokte menschen nog slechts een for
mule, niet meer een eed, afgelegd
met vlammende oogen en plechtige
stem
Als we ons op het 10-jarig jubileum
van den vrede even den tijd gunnen,
als we even stil staan, dan zullen we
tot de erkenning komen, dat de 10
jarige vrede niet bracht wat in 1918
gehoopt werd.
Ongeschikt varkensvoeder.
Op de vragen van den heer Lovink
betreffende het instellen van een on
derzoek naar de uit Amerika hier te
lande ingevoerde voedergerst, ant
woordde de minister van Binnenland-
sche Zaken en Landbouw, dat reeds
in September j.l. zoowel door de
Rijksseruminrichting als door het
Rijkslandbouwproefstation voor vee-
voederonderzoek en door de mycole-
ge van het Rïjksproefstation voor
Zaadcontrole te Wageningen een gron
dig onderzoek werd ingesteld naar de
schadelijkheid van de uit Amerika in
gevoerde voedergerst.
Als resultaat van die onderzoekin
gen kan worden medegedeeld, dat in
de bedoelde gerst geen schadelijke
bestanddeelen konden worden gevon
den en dat niet is gebleken, dat er
een direct verband bestaat tusschen
hef sterven of ziek' worden van met
bedoelde gerst gevoerde varkens en
het voederen met die gerst. Wel is bij
microscopisch onderzoek de indruk
Hij stelde deze vraag, omdat het
duidelijk merkbaar was, dat de jon
gen in een hoogst opgewonden toe
stand verkeerde, ofschoon hij zijn uiter
ste best deed dit te verbergen.
„Mij mankeert niets", zei hij op ru
wen toon.
„Ik wilde dat u nu maar wegging
en me alleen liet".
„Dat kan zeer zeker gebeuren", zei
de dominee, „wanneer je werkelijk
meent, dat dit het verstandigste is.
Indien je echter van plan bent flauw
te vallen, of iets dergelijks uit te ha
len, lijkt het me beter, dat ik nog
even bij je blijf om je de behulp
zame hand te bieden".
Flauw vallen! Ik' flauw vallen. Ver
koopt u toch niet zulke onzinnige
grappen. Ga alsjeblieft onmiddellijk
weg."
Hoewel hij op brutalen, uitdagen-
den toon sprak, zag hij lijkbleek en
zijn tanden klapperden. Bill Quentin
keek hem aan, nam hem eens
van het hoofd tot de voeten op en
besloot toch maar te blijven. Hij moest
zich echter even afwenden om zich
kalm te kunnen houden en besloot
een cigarette op te steken.
Toen dit gebeurd was, wierp hij
een blik over zijn schouder en kwam
tot de ontdekking, dat de jongen thans
tegen den auto geleund stond, alsof
hij de kracht niet meer had zich over
eind te houden. Hij wierp zijn ciga
rette weg en ging naast hem staan.
ontstaan, dat zich uit deze gerst meer
schimmel kan ontwikkelen dan ge
woonlijk, maar daaruit mag niet de
conclusie worden getrokken, dat de
oorzaak van de schadelijkheid moet
worden toegeschreven aan de aanwe
zigheid van schimmel. Ook is gecon
stateerd, dat het gerstemeel zulk' een
voor varkens onaangenamen smaak en
geur heeft, dat het als varkensvoeder
ongeschikt is.
VOETBAL.
Zuidelijke le klasse N. V. B.
Zondag a.s. worden voor bovenge
noemde klasse de volgende wedstrij
den gespeeld
P. S. V.Wilhelmina.
N. O. A. D.-N. A. C.
L. O. N. G. A.-M. V. V.
B. V. V. -Willem II.
Roermond—Eindhoven.
Zuidelijke 2e klasse N. V. B.
Zondag a.s. worden voor bovenge
noemde klasse de volgende wedstrij
den gespeeld
Middelburg—Alliance.
Vlissingen—G. U. D. O. K.
R. B. C.-D. O. S. K. O.
BredaniaeZelandia.
Breda—Dongen.
Zuidelijke 3e klasse N. V. B.
Zondag a.s. worden voor bovenge
noemde klasse de volgende wedstrij
den gespeeld
Zierikzee— Goes.
Zeelandia IIHulst.
Een waarschuwing.
De „Locomotief" verneemt, dat de
eerste afdeeling van hef departement
van Oorlog een rondschrijven aan de
militaire commandanten heeft gezon
den, waarin hun wordt opgedragen
krachtig te waken tegen ruwe bejege
ning en mishandeling van gevangen
genomen verzetslieden en of bevol
king- Zulke bejegening brengt ernstig
nadeel aan den naam van het N. I.-
leger en hef aanzien van het officiers
corps. Bovendien kan zij mogelijk aan
leiding geven tot gerechtelijke ver
volging.
Door den bliksem gedood.
Maandagmiddag heerschte er nood
weer nabij Ngaran. Van tien perso
nen, die in een huisje nabij een sawah
schuilden werden een man, een vrouw
en drie jongens door den bliksem ge
dood. De overige personen liepen lich
te brandwonden op.
„Luister eens, beste jongen. Het
geeft je totaal niets of je probeert
je groot te houden", zei hij op vrien
delijken toon. Hij sloeg zijn arm om
de tengere schouders van den knaap
heen. „Het blijkt duidelijk dat je ge
weldig geschrokken bent. Ga nu even
zitten."
Hij ondersteunde hem en dwong hem
plaats te nemen. „Wat scheelt eraan?
Je bent toch niet gewond, is het wel?'
„Nee.... nee. Ik ben niet gewond.'
Deze laatste woorden kwamen er hij
gend uit. „Het was.... niets dan....
de schrik. Ik benik scheel niets'
„Houd nu even je gemak", raadde
de dominee hem aan. „Je hoeft toch
niet zooveel haast te maken. Leun
maar tegen mij aan, beste jongen. Je
zult dadelijk wel weer in orde zijn.
Is het zoo wat beter? Ik begrijp heel
goed, dat je een geweldigen schok'
hebt gehad.
Vertel me nu eens, hoe je heet?
Gaspard, is het niet? Ik meen ma
tenminste te herinneren dat je moe
der toen ze vanmorgen met mij Over
je sprak
„Watheeft mijn moeder ver
teld?" hijgde Gaspard, terwijl hij zijn
oogen gesloten hield.
,Oh, heel weinig. Ik had beloofd
je eens te komen bezoeken, wanneer
het toeval het juist niet gewild had,
dat wij elkander vandaag zouden zien"
„Waarom wilde u bij ons komen?"
De kleur was weer wet tcruggeko-
Gemeenteraad van Middelburg.
In de Woensdag gehouden vergade
ring van den gemeenteraad werd tof
onderwijzeres in de handwerken aan
de op te te richten 7de klasse-school
benoemd mej. A. M. Lahr, wachtgel-
deres aldaar.
Bij de algemeene beschouwingen
over de gemeentebegrootïng werd door
den heer Cornelisse (S.D.A.P.) uit
voering van werken in eigen beheer
bepleit en er op gewezen, dat de ge
meente er financieel niet slecht voor
staat en ook de bedrijven goede re
sulfaten opleveren, want al sluit de
begrooting van de waterleiding met
een tekort, door de retributie voor
het buizenrecht levert ook dat be
drijf nog f 10.000,voor de gemeente
op. Spr. wees er verder op, dat als
men naar Vlissingen kijkt, blijkt, dat
een eigen distributiebedrijf voor elec-
trïciteit zooals te Middelburg voor
deel oplevert. Spr. becritiseerf de hou
ding van Ged. Staten ten opzichte van
de electrificatie van Walcheren en
vraagt naar de vordering der plannen
voor de watervoorziening van het plat
teland. Spr. protesteert tegen de hou
ding van Vlissingen, dat zich niet hield
aan den afspraak voor het gezamen
lijk oprichten van een abattoir. Nog
bepleit hij vermindering van den af
trek van pensioen (thans 81/2 pet.)
voor nieuwe ambtenaren.
Door mevr. Weijl (V.D.) werd de
instelling bepleit van een commissie
voor verzoekschriften zooals te Am
sterdam bestaat en zegt daarbij, dat
dit niet bedoeld is als afkeuring van
de houding van B. en W. inzake een
bepaald adres. Spr. informeerde hoe
het staat met de plannen tot het bou
wen van woningen voor de allerarm
ste gezinnen. Spr. meent evenals de
heer Cornelisse reeds deed, dat ver
laging der elecfriciteïtsprijzen moet
worden overwogen, mede omdat het
nieuwe contract met de centrale te
Vlissingen de gemeente f20.000 voor
deel brengt.
De heer Jeronïmus (bezuinigingspar
tij) ziet evenmin als verleden jaar den
toestand der gemeente helder in en
hij meent, dat er geen sprake van, ia
dat de begrooting in het teeken der
bezuiniging staat; het percentage van
den H. O. zal niet verminderen. Men
moet eerst de opcenten op de ver
mogensbelasting verminderen. Uit een
rapport van de Mij. van Nijverheid
toont spr. aan, dat de schuldenlast
van Middelburg van 1925 tot 1928
steeg van f 100,84 tot f 113,97 per per
soon. Spr. wil bezuinigen door op
heffing o.a. van arbeidsbeurs, woning-
beurs, werkverschaffing, steun aan ver
schillende lichamen, onderzoek naar
de bedrijfseconomie van deinstellin
gen der gemeente, vooral de gasfabriek
en door alles aan te besteden. Spr.
men op zijn bleek gezicht, maar het
was duidelijk merkbaar dat hij van
het hoofd tot de voeten trilde.
„Het hoort nu eenmaal bij mijn be
trekking 'de menschen te gaan be
zoeken", legde de dominee uit. „Als
ze me echter heel duidelijk te kennen
geven niet bijster op mijn visites te
zijn gesteld, val ik hen slechts een
maal per jaar lastig en in het tegen
overgestelde geval verschijn ik meer
dere malen. Hoe voel Je je nu? Weer
wat beter?"
„Ja, ja. Ik ben heelemaal in orde.
Maarwaarom gaat u de menschen
eigenlijk bezoeken? Houdt u dan een
preek?" Er lag een vragende, angstige
blik in zijn oogen.
Bill glimlachte. „De hemel behoede
me. Ik heb het land aan preekten".
„Waarom praat u dan met hen? Ge
beurt dat alleen omdat u alles van ze
te weten wilt komen?"
„Oh, neen", antwoordde Bill. „Ik
meng me nimmer in zakten, die mij
niet aangaan".
„Maar wat voert u dan eigenlijk
uit?" vroeg de jongen norsch. Hij
moest zich nog aan den auto vast
houden om staande te kunnen blijven.
„Ik moet je eerlijk bekennen, dat
het me zelf niet recht uidelijk is",
antwoordde de dominee op opgeruim-
den toon. „Ik veronderstel evenwel,
dat ik nu eenmaal iets te doen moest
hebben, anders zou ik hcusch niet
hier zijn." I
heeFt een enofm
ontwihheld peuk-
instinct waap het
't vaststellen van
poohlucht betpeft
hy wacht zich 2V voop den brand te
steken'in z'n pyp,waapvan de inhoud
maap „zoo-zoo"is. b het wondep dat
hy zweept by de zachte qeueiqe
§$Ü2gefaars9a6ak
zal echter geen afgeronde voorstel
len doen, waarvoor hij toch geen steun
zal kunnen vinden.
De heer Hondius (A.R.) zegt, dat
sommige posten samen f 30.000,—hoo-
ger zijn en anderen samen f 10.000,—
lager, dat is toch geen bezuinigen.
Spr. acht den toestand niet zoo roos
kleurig, gezien ook den uittocht van
velen. Als men de winsten uit de be
drijven beschouwt als een sluitpost
der begrooting, maakt men zich schul
dig aan indirecte belastingheffing.
Spr. meent, dat men den midden
stand niet op zijde moet zetten door
alles aan te besteden. Spr. vraagt of
men niet te groot leeft op het gebied
van het aantal en de soorten van
scholen.
De heer Streefkerk' (C.-H.) wijst op
de eindcijfers van verschillende hoofd
stukken der begrooting en w(jsf es
op, dat b.v. onderwijs is gedaald, maar
gemeentewerken en werkloosheids-
zorg zijn gestegen.
De heer Vertregt (A.R.) meent, dat
sommige werken zich beter leenen voor
eigen beheer dan voor besteding, maar
in het algemeen gaat dat niet Op.
Hij vraagt ook hoe B. en W. denken
over de voorgestelde nieuwe verhou
ding tusschen rijk en gemeente.
De heer v. d. Feltz (C.-H.) meent,
dat alle bedrijven te samen f 19.000,—
tot f20.000,— verlies opleveren en
meent, dat de tarieven zoo moeten
zijn, dat zulks niet kan.
De heer de Veer (A.R.), wethouder
van financiën en bedrijven, zegt, dat
de heer Jeronimus geen verantwoor
delijkheidsgevoel blijkt te bezitten, an
ders moest hij met afgeronde voor
stellen komen en niet alleen zitten
„Is ueen goed mensch?" In
deze woorden lag een ironische klank,
doch de dominee ontdekte er ook
nog iets anders in.
„Volstrekt niet, beste jongen. Ik
doe evenwel mijn uiterste best er een
te worden. Verder ben ik' nog niet ge
komen".
„Is dat alles? Ik' veronderstel, dat
u al eenige jaren predikant is?"
„Ja, geruimen tijd", gaf BUI toe.
„Dan had u geleidelijk al een hei
lige moeten zijn", schimpte de jongen.
„Bij den eenen mensch duurt het
langer dan bij den ander", zei de do
minee kalm, terwijl hij een derde ciga
rette opstak.
„Maar u vermoedt toch, dat u e*
eens komen zult?" informeerds Gas
pard.
„Waar?"
„De plaats.... uw doel.... in den
hemel, of hoe u het ook moogt noe
men".
„Oh, dat is een geheel andere re
deneering", zei Bill. „Mag ik je een
cigarette aanbieden?"
Gaspard schudde met het hoofd.
„Nee, dank u wel. Luistert u eten».
Ik ben een agnosticus. Gelooft u dat
dit van eenig belang is?"
,Meer voor jezelf dan voor ande
ren, stel ik me voor", zei de dominee.
„Waarom?" Er lag een uitdagend*
klank in zijn stem.
(Wordt vervolgd).