In dienst Tan allen.
IV 129.
Maandag 29 October 1928
118 Jaargang,
Buitenland
genomen,
hoesten
Voorkomen
Koloniën
W etenscbappen.
Rechtszaken.
ProVincienieuWs
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,—
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
UitgaveNaamlooze Vennootschap Goesche Courant
Postcheque- en Girorekening No. 55571
COURANT
en Kleeuwens Ross Drukkers- en Uitgeversbedrijf
Telefoonnummer 17, na 17.30 No. 244
ADVERTENT1EN
van 15 regels f1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvrage® 15
cent per regel. Adverteotiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
OVERZICHT.
Vertrapten.
Vermoedelijk geeft men er zich
'Westersche landen geen rekenschap van,
dat in Engelsch-Indië bijkans een zesde
gedeelte van de bevolking van 3230
millioen zielen, tot de verdrukte klasse be
hoort. Deze groote groep van vertrapte
menschen kan haar lot niet verbeteren
ten gevolge van godsdienstige opvattin
gen, die zoo diep wortel geschoten heb
ben, dat de geheele, in kasten ingedeel
de bevolking terugdeinst voor eiken
omgang met de „onaanraakbaren" de
letterlijke vertaling van het woord, waar
mee de klasse der paria's wordt aange
duid.
De bijzondere correspondent van de
„Morning Post" te Poona vertelt, dat de
commissie-Simon te Bombay in de gek
genheid gesteld is, kennis te nemen van
het lot van twee millioen „onaanraakba
ren", die alleen te Bombay wonen. Hun
Indische broeders, die tot kasten behoo-
ren, behandelen hen in alle opzichten als
onreinen. Een paria mag geen water put
ten uit een openbare bron. Als er een ri
vier langs zijn kampement stroomt, mag
hij alleen wasschen in bepaalde gedeelten,
die als „onrein" zijn afgebakend. Hij
mag geen Hindoesehe tempels binnen
gaan, al is hij ook een belijder van den
Hindoeschen godsdienst. Het is hem ver
boden, van openbare vervoermiddelen ge
bruik te maken en wanneer hij een kaste-
Hindoe tegenkomt, is hij verplicht te ver
klaren, dat hij „onrein" is, opdat de an
dere Hindoe zich niet zal bezoedelen
Gewoonlijk wordt aan de paria's ook de
toegang tot dorpen ontzegd. Zij moeten
hun kamp opslaan op een plaats daarbui
ten, en indien een van hen de onbeschaamd
heid mocht hebben, in het dorp te komen,
wordt hij niet alleen verjaagd, maar ook
geboycott. Bij wijze van straf mag hij
niet werken, zelfs niet in de nederigste
bediening. Tracht hij zijn kost te verdie
nen, dan betaalt men hem noch geld noch
vergoeding in natura. Hij wordt tenslotte
verjaagd en moet ergens een goed heen
komen vinden, om aan den kost te komen.
In Engelsch-Indië worden aldus ongeveer
zestig millioen menschen door het kaste-
stelsel uit de gemeenschap ge-stooten en
naar de gelederen der „onaanraakbaren
verbannen. Onlangs heeft nu een vertegen
woordiger der uitgestooten klasse te Bom
bay de zaak van deze ongelukkigs® voor
de commissie-Simon bepleit. In de laatste
jaren hebben de „onaanraakbaren", on
danks bijna onoverkomelijke moeilijkheden,
pogingen gedaan om hun levensstandaard
te verbeteren. In individueele gevallen zijn
zij hierin geslaagd, maar het verderfelijke
kaste-stelsel blijft onaangetast. De uitge
stootenen stellen de volgende eischen: le.
dat zij als een onafhankelijke minderheid
behandeld zullen worden en grootere be
scherming zullen genieten, met het oog
op de vooroordeelen tegen hen, die zoo
diep geworteld zijn; 2e. dat zij behoorlijk
vertegenwoordigd woi'den in de plaatse
lijke en centrale regeeringen, teneinde on
partijdige behandeling voor hun klasse te
kunnen afdwingen.
FEUILLETON
Naar het Bngelsch van
ETHEL M. DELL.
Geautoriseerde vertaling van
DICKY WAFELBAKKER.
- „Het zal hem niet gelukken," zei ze ge
ruststellend. „Ik heb bet veel te druk om
aan dergelijke dingen te kunnen denken.
Ik moet aan mijn zoon, Gaspard, denken
Zijn gezondheid is uiterst zwak en daarom
kan hij geen school bezoeken, zoodat wij
samen wat werken. Wanneer hij zich over
eenigen tijd wat sterker voelt, hopen we
naar Parijs te vertrekken, waar hij zich
geheel aan de studie kan wijden. Ik vrees
echter, dat hiervan vooreerst nog geen
sprake zal kunnen zijn."
Er was een blik van medelijden in de
oogen van den jongen dominee verschenen.
„Hij zal hier gauw genoeg sterker wor
den," gaf hij te kennen. „U woont in
een buitengewoon glezond gedeelte van
Engeland."
„Ja, ik denk ook wel, dat dit een groot
verschil te weeg zal brengen," zei me
vrouw Rivers. „Ik hoop het tenminste van
harte. Maar in elk geval vereischt zijn
Ontploffing.
Donderdagmiddag halftwee heeft een
hevige ontploffing plaats gehad in Hoeks
zuurstoffabriek te Ngagel. Den Europee-
schen geëmployeerde P. Wencel werd een
been afgeslagen; een inlander werd in den
buik getroffen en zeer zwaar gewond. De
oorzaak van de ontploffing is onbekend.
Het bedrijf is stopgezet.
Prins Leopold's reis.
De reis van dein Belgiscihiein kroonprins
Leopold met prinses Astrid wordt in een
artikel in de „Indische Courant" bespro
ken. Het blad zegt, dat Indië den Belgi
schen troonopvolger van harte welkom zal
he et en. De schrijver vindt hier echter an
dermaal reden tot leedwezen bij het be
denken, dat ons eigen koninklijk huis zich
bepaalt tot belangstelling uit de verte. De
activiteit van het Belgische vorstenhuis ten
aanzien van de overzeesche gebieden is,
aldus schrijft het blad, een voorbeeld, dat
nieuw voedsel geeft aan de op dit punt ge
voelde teleurstelling.
Radio -echo iji het wereldruim?
De Noorsche professor Stoermer
heeft buitengewoon interessante radio
proefnemingen gedaan, welke het resultaat
hadden, dat in het wereldruim uitgezonden
radio-signalen na drie tot tien minuten van
in punt, liggende verder dan de maan, op id),
aarde teruggeworpen werden. De afstand
van het punt, van waar de echo uit het
wereldruim terugkeerde, kan uitgerekend
worden, daar bekend is diat de radio-gol
ven een snelheid hebben van 300JO0Ö
K.M. per seconde.
Rechtbank te Middelburg.
Mishandeling.
S. H., 59 jaar, zonder beroep, en D
H„ 28 jaar, koopman, beiden te Goes,
werden beklaagd dat zij op 28 en 29 Aug.
jl. te Goes H. P. Praat hebben gesla
gen.
Eischieder f 10 of 10 d. hecht.
Diefstal.
C. F., 36 jaar, werkman te Kapelle,
werd ten laste gelegd, dat hij op 15 Sep
tember 1928 te Kattendijke een porte-
monnaie inhoudende f68,35, toebehooren-
de aan Nicolaas Hoogstrate, heeft weg
genomen.
Eisch 4 maanden gevangenisstraf.
toestand op het oogenblik nog beel veel
zorgen. Oh, is dat de aloë, waarvan u me
zooveel vertelde? Men beweert, dat die
plant slechts eenmaal in de vijftig jaar
bloemen dragen? Dan moet er zeker iets
wonderbaarlijks gebeuren."
Ze boog zich over de aloë heen, welke
geruimen tijd geleden door een der voor
gangers van den dominee geplant was.
„Ik kan een plant, die slechts eenmaal
gedurende een menschenleven bloeit, niet
bijster aantrekkelijk vinden," merkte do
minee Bill op. „Wanneer ik voldoende
zedelijken moed bezat, zou ik haar uit
den grond laten halen en weggooien."
„Iets dat slechts eenmaal in het leven
komtmoet toch heel mooi zijn," merkte
mevrouw Rivers peinzend op. „Laat de
plant in elk geval eerst tot bloei komen,
voordat u uw toevlucht tot zulke harde
maatregelen neemt."
Mevrouw .Winch scheen het thans noo-
dig te achten zich een weinig te laten gel
den. Ze vond dat het meer dan tijd- werjd,
dat die mooie indringster vertrok.
„Het zou eenvoudig schandelijk wezen
een dergelijke oude plant te vernietigen,"
zei ze langzaam en nadrukkelijk. „Geen
enkele boom zou die ooit kunnen vervan
gen."
.Gelijk de wetten der Meden en PerJ
zen, welke nimmer veranderen," merkte
dominee Bill ondeugend op. „Zoo zijn wa
De leerplichtwet.
B. O., 49 jaar, opzichter te Kapelle
was door den kantonrechter te Goes ver
oordeeld wegens overtreding der leer
plichtwet (als werkgever een knaap, die
nog leerplichtig was en ingeschreven op
de lagere school, gedurende den school
tijd bessen laten plukken) veroordeeld tot
f 15 of 15 d. hecht.
De verdachte was in hooger beroep ge
komen.
Deze zaak werd uitgesteld tot 29 No
vember a.s.
Dronkenschap.
F. J. S„ 44 jaar, werkman te Kruinin-
gen (Hansweert) was door den kanton
rechter te Goes veroordeeld tot 3 weken
hechtenis en plaatsing in een rijkswerk
inrichting gedurende den tijd van een jaar,
wegens dronkenschap bij 4e herhaling.
De verdachte was in hooger beroep geko
men.
Eisch bevestiging van bel vonnis van
den kantonrechter.
De vergunning.
P. C. F. V„ 51 jaar, rivierkoopman te
Wemeldinge, was door den kantonrechter
te Goes wegens het niet vertoon® aan de
rijkspolitie van een vergunning als rivier-
venter, veroordeeld tot f 10 of 10 dagen
hechtenis, tegen welk vonnis de verdachte
en de ambtenaar van het openbaar minis
terie waren in hooger beroep gekomen.
Eisch: bevestiging van het vonnis van
den kantonrechter.
De familie opgelicht.
Een raadselachtige geschiedenis is voor
de Zwolsche rechtbank behandeld, die
ook door deze behandeling niet tot klaar
heid is gekomen. Een vrouw van 25 jaar
uit Nunspeet, getrouwd met een man die
goed zijn brood heeft, heeft haar eigen
moeder en zusters opgelicht voor belang
rijke bedragen. Zij wordt vervolgd voor
oplichting van hen voor ongeveer f2000,
maar in totaal moet zij voor ongeveer
f7000 opgelicht hebben. Het is begon
nen in Juni 1925. Toen vroeg zij f500
omdat zij een huis gekocht hadden. Zij
deed aan haar moeder een heel verhaal
van een rijke mevrouw, die „zoo gek mei
haar was" en haar zooveel gaf. Zij leende
steeds meer van moeder en zusters, tot
in November 1926 zij f 1200 loskreeg.
Daarna vertoonde zij zich niet meer. Toen
zij gemaand werd, zeide zij eerst dat de
rijke mevrouw voor alles wat zij gegeven
had, quitanties gezonden had. Men begon
te twijfelen, de zaak werd aangegeven, en
toen ging verd. naar de politie om te ver
klaren, dat er in de jaren 1925 en 1926
telkens twee mannen op een motorrijwiel
waren gekomen, die haar onder bedrei
ging gedwongen hadden al het geld af te
geven. Op 29 Maart 1927 was er weer
één geweest, maar nu kwam zij het aan
geven.
Al die verhalen bleken onwaar te zijn.
Het merkwaardige is echter dat nie
mand kan nagaan waar het geld gebleven
V.erd. weigert elke opheldering. Vol-
nu eenmaal in Rickaby, nietwaar, met
vrouw Winch? Onze zonden worden zelfs
na enkele jaren dierbare gewoonten. 114
maak natuurlijk maar een grapje," voegdö
hij er onmiddellijk glimlachend aan toe,
toen hij de sombere uitdrukking van me
vrouw Winch's oogen zag. „Het spreekt
vanzelf, dat ik de oude aloë voor geen
geld van de wereld zou willen laten ver
wijderen. Indien ik dit wel deed', kon er
wellicht voor eeuwig een vloek op mij blij
ven rusten."
„Maar als u de plant tot bloei laat ko
men, zal die u geluk brengen," merkte
mevrouw Rivers op. „Dat spreekt toch
vanzelf, denkt u ook niet?"
„Het is niet onmogelijk," zei de domi
nee op eenigszins cynischen toon. „Laten
wij er in elk geval maar het beste vaii
hopen. En als dit niet mocht gebeuren,
dan moet de plant er toch maar aan ge-
looven, mevrouw Winch."
„Het wordt tijd, dat ik naar huis ga,"
zei mevrouw Winch op beteekenisvollen
toon.
„Oh, nu al? Blijft u niet lunchen? Ik
heb mevrouw Rivers ook uitgenoodigd.
Dit laatste werd als terloops opgemerkt,
doch deze enkele woorden hadden ten
gevolge, dat mevrouw Winch ternauwer
nood een uitroep van verbazing kon weer
houden. In het zachte lachje van de jonge
weduwe lag evenwel 'n geruststellende klank
gens haar zo-u haar man niets van alles
afweten.
Eisch: zes maanden gevangenisstraf.
Uitspraak 8 Nov.
Steekpenningen.
De vroegere directeur van de gasfa
briek te Harderwijk, verdacht van het
aannemen van steekpenningen, heeft voor
de rechtbank te Zwolle terechtgestaan. Op
3 Januari is hij eervol ontslagen en ge
pensioneerd wegens het bereiken van den
65-jarigen leeftijd. Hij erkende herhaalde
lijk giften te hebben aangenomen, wetende
dat deze hem gedaan werden om aan
bepaalde firma's leveranties le gunnen.
Toen de burgemeester van Harderwijk
hem hierover onderhield, heeft hij ter
stond f 2300 a f 2400 in de gemeentekas
teruggestort, meer dan hij genoten had.
H. Rietsnijder uit Amsterdam en W.
Wilson te 's Gravenhage, werden als ge
tuigen gehoord. Zij verklaarden den direc
teur giften ter hand te hebben gesteld al
leen om de zakenrelatie te behouden. De
officier van justitie, vond de daad van
verdachte een hoogst ernstig feit en vroeg
een maand gevangenisstraf. De verdedi
ger voerde verzachtende omstandigheden
aan en verzocht met het oog op verdachtes
leeftijd een geldboete of voorwaardelijke
veroordeeling. Over 14 dagen zal de recht
bank uitspraak doen.
Dé electrificatie.
Ged. Staten ontvingen van de P.Z.E.M.
het volgende schrijven
Met uw terzijde aangehaald schrijven,
waarbij uw college ons mededeeling doet
van het besluit van Provinciale Staten van
20 Juli 1928, no. 11, nopens het in mar-
gine vermelde onderwerp, worden wij uit
genoodigd, in onderhandeling te treden met
de Société Anonyme en u den uitslag van
die onderhandelingen mede te deelen. Te
vens verzoekt uw college, den uitslag te
vernemen van de besprekingen, welke naar
u vermoedt, geopend zijn of zullen worden
met het gemeentebestuur van Middelburg
omtrent het schrijven van 17 Juli j.l. van
dat bestuur aan Provinciale Staten.
Met betrekking tot het laatste punt be
richten wij uw college, dat wij bij brief
van 26 Juli aan het gemeentebestuur van
Middelburg mededeelden, dat het in dat
schrijven geopperde denkbeeld, dat onze
vennootschap den door die gemeente be-
noodigden stroom voor haai' zou opwek
ken, in beginsel onze sympathie had en
dat wij ons ten spoedigste met voorstellen
ter verwezenlijking van dit denkbeeld tot
dat bestuur zouden richten.
Het besluit van Provinciale Staten stel
de echter het overleg met de Sociiété
Anonyme op den voorgrnod en allereerst
moest dus onderzocht worden, of deze be-
reid was haar bedrijf tegen redelijken prijs
te verkoopen, dan wel op aannemelijke
voorwaarden een stroomleveringscontract
te sluiten. Over beide punten werd met
de Société Anonyme onderhandeld. Tot
verkoop van haar bedrijf bleken- de gevol
machtigden der Société Anonyme minder
geneigd dan aanvankelijk vroeger en in
geen geval wenschte men den vroeger ge-
„Het is heel vriendelijk van u, maar ik
kan van uw invitatie heusch geen gebruik
maken," verklaarde ze. „Ik ben alleen
met u meegekomen om de gelukbrengende
aloë te zien. Mijn jongen wacht op me en
ik moet zoo gauw mogelijk naar huis
gaan."
„Ik zou graag kennis willen maken met
uw zoon," gaf de dominee te kennen.
Mag ik u eens op een avond komen be
zoeken?"
Het duurde enkele seconden, voordat
de jonge weduwe antwoordde en mevrouw
Winch wierp haar een onderzoekenden
blik toe. Verbeeldde zij het zich, of werd
deze jonge, mooie vrouw inderdaad Idbor,
een geheimzinnig waas omgeven? Of stel
de zij zich slechts aan?
Terwijl zij zich dit nog stond af te vra
gen, antwoordde mevrouw Rivers kalm:
„Hij voelt zich op het oogenblik niet
erg goed, maar ik zal het natuurlijk heel
prettig vinden, als u eens met hem komt
praten. Mag ik u laten weten, wanneer het
een geschikte dag is?
„Oh, u hoeft zich niet zooveel moeite
te geven. Ik kom wel eens aanloopen," gaf
de dominee ten antwoord.
„Plet is heel vriendelijk van u."
Lieve hemel, gebruikte die vrouw al
tijd dezelfde uitdrukkingen, vroeg me
vrouw Winch zich af. Zij leek haar een
hoogst onbetrouwbaar schepsel toe. Plot-
noemden prijs van f2.000.000 in overwe
ging te nemen, doch althans de werkelijke
bedrijfswaarde als koopsom te ontvangen.
Overeengekomen werd toen, dat de be
drijfswaarde per 1 Januari 1928 zou wor
den vastgesteld door twee deskundigen,
van wie elke partij één zou benoemen; uit
den aard der zaak verbond daarmekke
geene van partijen zich tot iets. De beide
deskundigen de heeren W. Weinstock
uit Parijs voor de Société Anonyme en de
heer H. Lohr, directeur van de Provin
ciale Geldersche Electricileits-Maat9chap
pij te Arnhem, voor onze vennootschap
hebben in overleg met elkander de bedrijfa
waarde per 1 Januari 1928 op f 2.750.001)
bepaald. Uitgaven voor na 1 Januari 1928
tot stand gebrachte werken én waarde
van magazijnvoorraden waren in dit be
drag niet inbegrepen.
Wij hebben daarop de Société Ano
nyme gevraagd of zij bereid was, haar be
drijf voor deze som, verhoogd met een#
vergoeding voor uitbreidingen en maga-
zijnvoorraad, aan onze Maatschappij op
1 Januari 1929 over te dragen en, zoo ja,
welke voorwaarden zij daaraan wenschte
te verbinden. Het antwoord op de eer
ste vraag luidt bevestigend, terwijl de
voorwaarden, welke gesteld worden, in
hoofdzaak op het volgende neerkomen:
a. betaling van de in 1928 op kapitaal
rekening uitgegeven bedragen.
b. vergoeding van de waarde van de
in magazijn aanwezige goederen.
c. overneming van alle loopende con
tracten; vrijwaring van de Soc. An. voor
niet-nakoming daarvan (onder contracten
ook te verstaan de nog niet officieel ba-
vestigde nieuwe overeenkomst met Mid
delburg en de eveneens nog niet officie»!
bevestigde concessie van Vlissingen).
d. overneming van het geheel# perso
neel op zoodanige voorwaarden, dat hun
positie niet slechter wordt.
e. betaling van koopsom en verder#
bedragen terstond na overschrijving van
concessies en vergunningen en overdracht
der onroerende goederen en vergoeding
van rente ad 6 's jaars over een en an
der van 1 Januari tot den dag van be
taling.
f. herziening van de koopsom, zoo uit
de boeken mocht blijken, dat bij het ver
strekken der cijfers, waarop de deskundi
gen de bedrijfswaarde hebben berekend,
vergissingen- zijn gemaakt.
Wij zijn op het oogenblik nog niet in
staat, ons over de aannemelijkheid van
prijs en voorwaarden uit te laten en zullen
ons daaromtrent vooraf advies doen uit
brengen- door den Algemeenen Raad van
Advies en door Professor Feldmann.
Met betrekking tot het aangaan van
een stroomleveringscontract werd door do
Société Anonyme nog aan verschillende
bedenkingen en wenschen onzerzijds ge
heel of gedeeltelijk teglemoet gekomen.
Met name betroffen deze bedenkingen en
wenschen:
a. de omzetting der S. A. in een Ne-
derlandsche Maatschappij.
b. de naastingsmogelijkheid.
c. de zekerheidstelling.
d. afwijking van het contractueele ta
rief, voor het geval dit in bijzondere ge
vallen in den weg blijkt te staan aan leve
ring tegen concurreerenden prijst
seling keerde zij zich om en richtte zich
tot den dominee.
„Nu ik toch hier ben, mijnbeer Quen-
tin, zou ik u graag even over den komen
den bazar gesproken willen hebben. Ik be
loof u, dat ik slechts enkele minuten van
uw kostbaren tijd in Beslag zal nemen."
„Uitstekend," zei de dominee, doch
er lag een lichte aarzeling in dat ant
woord.
„Adieu en wel bedankt," zei mevrouw'
Rivers. l
Ze boog even en glimlachte. Daarna
wendde zij zich om en liep in de richting
van het groote hek. Voordat zij dit ech
ter bereikt had, bad de jonge domine»
haar reeds ingehaald.
Er lag een lichte blos op zijn anders
zoo bleek gelaat.
,U had niet op die manier moeten
weggaan," bracht hij haperend uit.
Ze glimlachte weer op haar wonder
lijke, innemende wijze. „Op welke manieir
bedoelt u?" vroeg ze. Ze boog nogmaals
en liep door, zonder zijn antwoord ti t»
wachten.
(Wordt vervolgd.)
