Het Medaillon
van Lord Stair
N° 117
Maandag I October 1928
iiÖ Jaargang.
Onze Suikerbieten-cultuur
Stadsnieuws
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,—
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant
Postcheque- en Girorekening No. 55571
COURANT
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
Telefoonnummer 17, na 17.30 No. 244
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
Het artikel over dit onderwerp in de
Goesche Courant van Vrijdag 28 Septei
ber j.l., gaat naar mijn meaning van een
onjuiste grondgedachte uit, waardoor een
verkeerde indruk omtrent de moeilijkhe
den der beetwortelsuikerproductie wordt
verkregen.
Speciaal het volgende is onjuist: „Want
„terwijl de rietsuiker frank ter wereld
„markt wordt gebracht tegen een prijs
„die zeer aannemelijk is, en welke niets
„(met kunst- en vliegmiddelen uitstaande
„heeft, verschijnt de bietsuiker er als een
„vertroeteld en angstvallig, groot gebracht
Jwidht, dat de sterke hand van diverse
.pleegmoeders geen oogenblik missen kan'
Het is mij niet bekend uit welke bron
verd geput om tot deze conclusie te
•aken, maar dat deze gevolgtrekking on-
uist is, kan gemakkelijk worden
pond. 1
Niet alleen de productie van bietsui
ker, maai" ook de productie van rietsui
ker wordt door beschermende maatrege
len bevorderd. Ik zal dat met enkele
voorbeelden aantoonen:
De rietsuikerproductie van Cuba wordt
beschermd zoowel door een invoerrecht bij
invoer van suiker in dat tand, als door
een preferentieel invoerrecht van Cuba
suiker in de Vereemigde Staten van Ame
rika.
De riet suikerproductie van de Ame-
rikaanschc koloniën geniet bescherming
doordat de in die streken geproduceerde
suiker bij invoer in de Vereenigde Staten
geen invoerrecht te betalen heeft.
De rietsuikerproductie van de Engel
sche koloniën geniet bij invoer in Enge
land een zeer groote preferentie.
Ik meien met deze enkele voorbeelden
aangetoond te hebben, dat het overgroot©
deel van de wereld-rietsuiklerproductie
eveneens er troetel d" en angstvallig :n
stand gehouden wordtDe strijd gaat d n
ook niet speciaal tusschen biet en riet, maar
tusschen alle suikerproducenten onderl ng.
Dat de beetwortelsuikerindustrie „de
sterke hand van diverse pleegmoeders
geen oogenblik missen kan" is eveneens
een stelling, die moeilijk te aanvaarden is,
voor hem, diie op de hoogte is met de ont
wikkeling van onze Nederland sche sui
kerindustrie. Nadat in 1902 de Brussel-
sche Conventie tot stand kwam, waar
mee een einde gemaakt werd aan de be
schermende maatregelen, die alom de sui
kerproductie in Europa bevorderde, heeft
de Nederiandsche onbeschermde indus
trie zich zonder eenig bezwaar gestadig
kunnen ontwikkelen en uitbreiden
De moeilijkheden, die zich thans voor
doen voor onze bietenculituur spruiten dan
ook voort uit het feit, dat wij onbe
schermd den concurrentiestrijd moeten
volhouden tegen de alom beschermde pro
ductie in het buitenland.
Wanneer er normale economische strijd
tusschen biet em riet gestreden zou wor
den, dan zou de Nederlandische produ
cent zich er bij hebben neer te
40
FEUILLLETON
Naar hef Engelsch van
CHARLOTTE M. BRAME.
„De jonge man was vertrokken op
den avond van den diefstal". Deze
woorden hadden hem getroffen. Waar
om had hij nooit tevoren hooren spre
ken over dezen jongen man uit Lon
den? Maar hij zei verder niets en luis
terde naar het gesprek van de ande
ren. Hij hoorde hoe jaloersch Michael
Hands was geweest! Een van de aan
wezigen meende, dat een meisje wel
gek moest zijn om een vent als
Nesbitt te stellen boven Michael
Hands.
De naam Nesbitt was den detective
onbekend. Doch dit beteekende niets.
De man kon honderd namen hebben!
Hij luisterde aandachtig verder. De
jonge boer die het eerst had gespro
ken over Charles Nesbitt, was weer
aan het woord.
Hij had verstand van paarden, maar
van een boerderij wist hij niets. Ik
geloof nooit, dat hij een raap van een
wortel kon onderscheiden. Toen hij
mij vertelde dat hij een boerderij
wou koopen, heb ik heb in zijn ge
zicht uitgelachen.
indien ih ij in dien strijd kat onderspit
zou delven. Maar zoolang 'het niet vast
staat, dat de rietsuakerproeljctie
kooper geschiedt dan die van beetwortel-
suiker (en dat staat met uitzondering van
Java nog in bet geheel niet vast), zoolang
bovendien de bescherming dei' suikerpro
ductie oorzaak is van- abnormale econo
mische verhoudingen, zoolang, meenjen de
Nederiandsche suikerproducen'en den
strijd om het bestaan te moeten volhou
den, zij het dan ook met steun van de re
geering, toit het tijdstip, dat een- nieuwe
conventie weer paal en perk stelt aan den
wedloop -der suikes-produoeerande landen
om hun industrie met beschermende maat
regelen ie bevorderen.
Ten slotte de vervanging, van de suiker
biet d-oor andere gewassen. Heeft die
schrijver van het bedoelde artikel zich
wel rekenschap gegeven van de enorme
economische beteekenis van de bietencul
tuur voor Nederland en voor onze pro
vincie in het bijzonder, toen hij dit denk
beeld naar voren bracht? De volgende
cijfers mogen daaromtrent een inzidh
geven
De landarbeiders verdienen, volgens
een globale schatting,, ongeveer f 11.900.000
aan arbeidsloon in de bietencultuur. Als
deze cultuur door granen en peulvruchten
zou worden ves-vangen, kan het totale
beidsloon, dat daarvoor in de plaats
komt, becijferd worden op f6.600.000,
een verschil van niet minder dan ongeveer
f5.300.000.
Het vervoer van suikerbieten, pulp, me*
en suiker levert jaarlijks aan. de Ne-
landsche middelen van vervoer een bei
drag van ongeveer f4.000.000. Aan ar-
beidsloonen (zonder salarissen van direc
tie en administratief personeel) wordt
jaarlijks in de suikerfabrieken uitgegeven
ongeveer f5.400.000.
Het te niet gaan der bieten cultuur zou
bovendien een enorm kapi'a-alsverli-es me
de brengen. De stichting|skosten alleen van
de coöperatieve suikerfabrieken hebben
ongeveer f38.000.000 bedragpn.
De groote economische beteekenis der
suikerindustrie en der suikerbiclcncultuur
rechtvaardigt de stap van de Nederiand
sche coöperatieve suikerindustrie om aan
de regeering; steun te vragen tot het tijd
stip, waarop wederom meer normale om
standigheden de suikerproductie zullen
beïnvloeden. Die stap is niet het gevolg
van innerlijke zwakte: cultuur en industrie
staan hier te lande op een hoog peil. Al-
i de beschermende maatregelen, z o o-
we-I van de rietsuiker- als van
de bietsuiker-productie in het
buitenland veroorzaken de moeilijkheden,
waarin -onze bieten-cultuur thans verkeert.
7. M. van Bommel van Vloten.
(Volgaarne hebben we plaats verleend
aan dit artikel van den heer Van Bommel
van Vloten omdat het de kwestie weer
van een andere zijde belicht dan ons
artikel van Vrijdag. In de suiker-wereld
bestaan over de moeilijkheden twee mee-
cingen. De eene, die vooral in het buiten
land gehuldigd wordt, is dia idee ti
Ik heb ook altijd gedacht dat er
iets anders achter stak, zei de her
bergier.
Maar waarom zou hij dan hier ge
komen zijn, als het niet was, zooals
hij zei, om een boerderij te koopen?
vroeg een andere boer.
Het is moeilijk om over de zaken
van een ander mensch te oordeelen.
Waarvoor hij hier kwam wist hij waar
schijnlijk alleen zelf.
Toen liep het gesprek over andere
dingen, maar de detective had genoeg
gehoord. Waarom had men hem dit
niet eerder verteld? Hij vroeg zich af
of ooit iemand deze Charles Nesbitt
en juffrouw Grey samen had gezien.
Het was mogelijk dat deze twee sa
men den diefstal op hun geweten
hadden.
Zij heeft hem binnengelaten en de
wacht gehouden, terwijl hij de safe
openbrak, zei hij bij zichzelf.
Zoo moet het zijn!
Mr. Barton besloot nog een paar
dagen in Clavering te blijven voor mo
gelijke verdere informaties en dan
naar Londen te gaan. Hij deed zijn
uiterste best. Soms scheen het alsof
hij een spoor vond, dan weer tastte
hij geheel in het duister. Hij schreef
den hertog dat de uitgeloofde beloo
ning niet groot genoeg was. Het moest
vijf honderd pond zijn.
Maar hoewel de hertog de premie
tot dat bedrag verhoogde, kwam er
nog steeds geen licht in de zaak.
daan -dat de rietsuiker oorzaak is van.
misère, de andere acht de beschermde
maatregelen -de sc!huHig|en.
Wij hebben Vrijdag aan de hand van
de eerste veronderstelling de kwestie ver
kend, de schrijver van het bovenstaande
artikel bewandelt -de andere weg).
GEMEENTERAAD.
(Vervolg van Vrijdag).
Voorstel tot verbetering van den West-
ha vendijk.
De totaalkoslen van verbeterng en \er-
breeding, met inbegrip van rijwielpaden
en riolieering, worden gpraamd op f61.100
Goes behoeft slechts Vk gedeelte van deze
kosten te dragen.
De heer B u ij s vraagt het werk in
eigen beheer uit te voeren. Zoo dijt nieti
kan, wil hij in het bestek zien opgenomen,
dat Goesche arbeiders te werk gesteld
zullen worden, en dat de iooineln bijiooini-
tract zullen worden vastgelegd.
De voorzitter weet niet of Goe;
die voorwaarden zal kunnen stellen, want
Goes draagt slechts *4 van de kosten
De heer B u ij s vraagt medewerking
van B. en W.
De heer Crucq ondersteunt zulks.
Met overleg kan men veel bereiken, zeg(t
spreker.
De heer Simons hoopt dat het initi
atief tot het uitvoeren van het werk in
eigen beheer, niet van B. en W. zal uit
gaan.
De heer Koning is niet erg voor
klinkerbestrating. Hij raadt een proef aan
met andere wegdekken.
De voorzitter meent, dat de hoofd
ingenieur van de Prov. Waterstaat hieraan
geen medewerking zal willen verleenen
Het voorstel wordt aangenomen zonder
hoofdelijke stemming.
Voorstel tot herziening der wijze van
verdeeling der gemeente in stemdistricten.
Het voorstel is ingediend omdat stern-
district III meer kiezers heeft dan het
aantal bepaald in art. 31 der Kieswet
hetgeen bepaalt, dat een stemdistrict in
den regel niet meer dan 1000 kiezers telt,
Het voorstel wordt aangenomen.
Verzoek van de Zeeuwsche Vereeni-
ging voor Dialect-Onderzoek om subsidie
uit de gemeentekas.
B. en W. stellen voor afwijzend op
het verzoek te beschikken. 1
Aldus wordt besloten.
Aanbieding der gemeen'erekening over
1927.
De ontv. bedroegen f311.079.35V2» de
uitgaven f269.722,01, het goed slot be
draagt f 41.357,54'V2. De kapitaaldienst
heeft een nadeelig slot van f 3501.55 V2.
Aanbieding der gemeen'.e-hegrootiing
voor 1929.
Voorstel betreffende verhaal van bij
HOOFDSTUK XLV.
Ze is zeker niet het gewone type
van de vrouwen die wij hier krijgen,
zei de directrice van de gevangenis
tot den predikant. Ze hadden het
over „No. 44u. Als we ooit een „dame"
hier gehad hebben, is zij er een.
U schijnt een goeden indruk van
haar te hebben, zei de predikant.
En met reden. Ze is hier in Sep
tember van het vorige jaar gekomen,
nu is het Juni en we hebben nooit
de minste last met haar gehad! Ik
heb het gevoel dat als we de gevan
genisdeuren voor haar zouden ope
nen, het haar niet eens zou kunnen
schelen om vrij te zijn.
Dat is zeker wonderlijk, lachte de
predikant.
En toch is het waar, een vrouw
kan een vrouw misschien beter be
grijpen. Ik geloof dat er een groot
mysterie in haar leven is. En ze is
zoo vriendelijk tegen de andere ge
vangenen, dat die haar letterlijk aan
bidden.
Het is jammer, zei de predikant,
dat de worm zelfs knaagt aan de
schoonste vruchtboom.
Zij is een goede vrouw, ging de di
rectrice voort. Dikwijls als ik in haar
cel kom, vind ik haar geknield, haar
indruk is dan volkomen als van iemand
die veel verdriet maar toch vrede heeft.
Ik geloof, zei de predikant vrien
delijk, dat u haar door een te roos
kleurige bril bekijkt.
dragen wegens inkoop van vroegeren dienst
tijd.
Voorgesteld wordt bedoeld verbaal tot
50 pet. toe te passen op ban, die op het
tijdstip van aanneming van dit vo-ors'jei
den dienst der gemeente Goes hebben
verlaten. 1 v
Het voorstel wordt aangenomen.
Voorstel tot verderen aanleg van Bouw
plan III.
Voorgesteld wordit dezen winter den
aanleg van Bouwplan III verdei* voort te
zetten. Deze aanleg zal werkioozen werk
verschaffen en bovenden terreinen schep
pen voor het bouwen van woningen op
goed kooper e gronden (f4 en f5). De to
tale kosten worden geraamd op f30.000.
De heer Van Bommel van Vlo
ten vindt het jammer dat.de stukken voor
den raad weer zoo- laat zijn gekomen. Men
bad weer geen tijd om de stof be.100r.ijk
te verwerken. Spr. had b.v. een ge inich-
tingein willen inwinnen. Wat zijn de fi-
nantieele uitkomsten van Bouwplan III.
Men krijgt zoo zelden een overzicht van
den toestand op een gegpven oogenblik.
Hoe is deze momenteel? Volgens spr.
hangt deze uitbreiding; voornamelijk af
van den prijs van den grond. Men geeft
zich te weinig rekenschap van den finan-
tieelen toestand.
De voorzitter zegt, dat mr. Tal-
ma dezer dagen een artikel heeft geschre
ven in het tijdschrift voor de gemeente-
huishouding, waarin wordt becijferd, dia't
bet grondbedrijf van Goes er zeer goed
voor staat.
Den heer Van Bommel van Vlo
ten verheugt dit. Maai* toch is het grond
bedrijf te weinig commieircieel-finant'ea
opgezet. Spr. zou willen dat men aan de
Goesche bedrijven een meer zakelijk ka
rakter gaf.
De heer B u ij s herhaalt zijn eischeni
weergegeven bij het voorstel betreffende
de wegv er betering.
De heer Crucq vindt dat de heer
Van Bommel van Vloten een beetje over
drijft. Eenigen tijd geleden is alles toch
getaxeerd.
De voorzitter acht het prettigdaf
van tijd tot tijd een stam als die van den
heer van Bommel van Vlo ten in deze ver
gadering, opgaat. Hij maant tot soberheid.
De heer B u ij s vraagt naar eigien be
heer, en naar loonsn zooals deze door de
vakorganisaties zijn vastgesteld.
De voorzitter: We moeten daar
mede nog even wachten.
De heer Van Bommel van Vlo
ten en de heer B u ij s disputeeren nog
over de kwestie of dit werk productief of
improductief.
De heer B u ij s maakt van zijn vraag
een voorstel.
Wethouder Goed bloed merkt op,
dat de beeren den raad tot een uitspraak
willen lokken. Spr. is tegen het voors.el-
Buijs maar hij zegt daarmee niet dat hij
tegen de loonen der vakorgjanisaties is.
Alleen wil hij zich nu niet binden.
Het voorstel-Buijs wordt verworpen.
Het voorstel van B. en W. wordt aan
genomen.
En hiermee nam hij afscheid. Het
gebeurde niet dikwijls dat de ver
standige directrice zoozeer onder den
indruk was gekomen van een gevan
gene. Toen het haar van deze No. 44
volgens de voorschriften was afge
knipt, had men gemerkt, dat het ge
verfd was en van nature een prach
tig goud-blonde kleur had.
Het verbaast me, had de gevangene
gezegd, dat het niet allang grijs is
geworden!
Toen ze een paar maanden in de
gevangenis was geweest, was er een
uitdrukking van diepe vrede in haar
mooie oogen gekomen.
Ze zong met de andere gevangenen
in de kerk, de pure schoonheid van
haar stem trof allen diep. Oogen van
verstokte misdadigsters die in geen
Jaren geschreid hadden, werden voch
tig toen haar zuiver geluid weerklonk
in de kale gevangeniskapel.
Eens was ze geschrokken door iets
wat de directrice haar verteld had.
Het gevangenisleven was moeilijk, ze
kon het zware voedsel maar met moei
te verdragen en vermagerde zichtbaar.
Je moet meer eten, had de direc
trice gezegd, anders zul je nooit in
staat zijn te werken als je weer vrij
bent.
Vrij? had ze verschrikt herhaald.
Vrij?
Ja, natuurlijk, je wilt toch niet lie
ver altijd hier blijven?
Dat zou ik niet zoo vreeselijk vin
Verzoek van de commissie van Vak
onderwijs van dien Algemeenen Neder-
landschen Politiebond om subsidie ten
behoeve van haar politievakschool en po-
litie-vakcursussen.
B. en W. stellen voor afwijzend op het
vèrzoek te beschikken.
Het verzoek wordt verworpen.
Voorstel tot vaststelling eener nieuwe
verordening tot regeling der subsidieerimg
van de bijzondere bewaarscholen, tot wij
ziging der verordening op de openbare
bewaarschool, tot wijziging, der instructie
voor het personeel van laatstgenoemde
school en tot vaststelling van verordenin
gen op de heffing en invordering van
schoolgeld voor de school.
Het voorstel wordt aangenomen.
Het sluitingsuur.
Verzoek van de plaatselijke drankbe
strijder svereenigingen om het sluitingsuur
voor herbergen en tapperijen te bepalen
op 10 uur namiddags.
B. en W. mennen, dat er overwegende
bezwaren bestaan tegen inwilliging van
het verzoek. In de eerste plaats toch ach
ten zij het bestaande sluitingsuur (12 uur)
niet overdreven en in de tweede plaats
verwachten zij, dat de uitsluiting van ho
tels spoedig tot consequentie^ zal leiden,
die de geheele verordening,, gesteld dat
deze werd vastgesteld, spoedig tot een
doode letter zouden maken'.
De heer Eckhardt gaat volkomen
met het voorstel van B. en W. mee. Spr.
vraagt alleen de zwarte lijst voor dronk
aards toe te passen.
De voorzitter zegt met den com
missaris van politie de kweptie te zuilen
overwegen. f
Het verzoek wordt z.h.s. verworpen.
Verzoek van bewoners van den Heer-
nisseweg om uitbreiding, der straatver
lichting aldaar.
Voorgesteld wordt het aantial lantaarns
daar ter plaatse met een te vermeerderen
en twee lantaarns ie verplaatsen.
Het verzoek wordt toegestaan.
De stinkende veste n.
Voorstel om beschikbaarstelling van
lden ten behoeve van een onderzoek in
verband met het rapport van het Staats
toezicht op de Volksgezondheid betref
fende de vesten.
Gevraagd wordt f500 voor het onder
zoek beschikbaar te stellen.
De heer Van Bommel van Vlo
ten gelooft niet dat mien na de uitgave
van f500 de oplossing gpvondien zal heb
ben. Laten we eens aan den inspecteur
van volksgezondheid vragpn, zegt spr.,
welke kosten nog zullen komen na, de wa
terpassing.
De heer V e 1* m a i r e vindt een bedrag
ad f500 voor waterpassing te hoog. Zijn
de 3 menschem van gemeentewerken niet
in staat de waterpassing te verrichten.
De laats'taangeslelde kracht moest toch
een volwaardige zijn.
De heer Rothuizen, die ter verga
den, al is het leven hard; er is hier
tenminste vrede.
Vrede, dacht de directrice, ze moet
wel een ellendig leven gehad hebben,
als ze in de gevangenis vrede vindt.
Maar in het hart van No. 44 rees
een stil gebed dat zij zou mogen ster
ven vóór ze vrij zou zijn. Hoe zou ze
ooit nog kunnen leven in de drukke,
rumoerige wereld na deze afzondering
en stilte? Haar dochter zou ze nooit
meer kunnen zien! Neen, hier in de
vergetelheid te sterven, dat was haar
eenige wensch.
Ondertusschen stonden de zaken in
Londen niet stil. Mr. Barton was een
beruchte dievenbende op het spoor
gekomen, waarvan het hoofd beant
woordde aan het signalement van
Charles Nesbitt. Zijn werkelijke naam
was James Bentley.
Geduld, volharding en bekwaamheid
deden wonderen! De dag kwam, dat
de detective het spoor van de bende
volgend, dezen James Bentley in zijn
schuilplaats achterhaalde. Het was
niet gemakkelijk hem gevangen te ne
men; het werd een spannende klop
jacht, twee politie-agenten werden ge
wond en toen de boef eindelijk de
boeien aan had, gedroeg hij zich als
een wild dier.
Al de familie-diamanten werden in
zijn schuilplaats teruggevonden.
James Bentley was te voorzichtig
geweest om iets er van van de hand
te doen! (Wordt vervolgd).
