PUROL
fvuul
Grinnik-Pilletjes
W etenscfoappen.
Kamer - Overzicht
Kunst.
School en kerk.
Binnenland
„Hoe vind jij Meijer? De eerlijkheid
staat hem oj> zijn voorhoofd gedrukt."
„H'm, ja. Drukfouten niet in aanmer
king genomen dan."
„Hoe is Jansen in geldzaken?"
./Wel, 'teenige, waar hij ooit eerlijk
aan gekomen is, waren de waterpokken
en die had hij ook nog van een andfetr.
Er kwam opeens een luid rumoer uil
de kinderkamer en moeder rende er ver
schrikt heen. Toen ze binnen kwam, zat
Tom op het hoofd van zijn broertje.
„Maar Tom," zei ze verontwaardigd,
heb ik je nu nog niet dikwijls genoeg
gezegd, dat je t ot vijf ig moet tellen als
je ruzie krijgt met je broertje?"
„Ik lel tot vijftig," kwam het antwoord
„Ik ben aldean maar op hem gaan zi.'tein
om te maken, dat hij niet weg is aiis ik
klaar ben met tellen."
Jan: „Den eersten keer, dat je me
weer tegenspreekt, geef ik je een zoen!
Jeanne: „Heb 'thart eens!"....
Herbert: „'tis tegenwoordig, moe.üjk
om je behoorlijk ie kleeden."
Henri: „Och, waarom? Ik heb een pak
voor iederen dag van de week."
HerbertHeusch
Henri: „Ja, dit is het.
Hij had een verschrikkelijk slecht ge
heugen. Op een goeden dag zat hij aan
een diner, toen men hem plotseling hoorde
uitroepen
„Och, wat 'n gezanik! Ik had geen z:n
om van avond te komen. Ik had 't willen
vergeten en nu heb ik vergeten het te
vergeten!"
De kleine onderworpen man wandelde
naar huis van de begraafplaats. Hij had
juist zijn vrouw, een pootige dame, die
hem flink onder de plak had, de laatste
eer bewezen. Terwijl bij daar zoo voort
liep, nog een bee.ja onwennig in zijn pas
verworven vrijheid, kreeg hij plotseling
een losgeraakte dakpan, op zi,n hoofd. Hij
keek naar boven en mompelde: „Goe.e
genade! Sara is zeker al in den hemel.
Hopeloos! De oude heer had een
goed hart en hij kon geen kle.ne k.nderein
zien huilen. Hij ging. dus naar het jonget,e
in-tranen toe en vroeg vriendelijk: „Wa
is er met je ventje?"
„Ik-ik ben verdwaald! Hoe-hoe-hoe!
„Verdwaald? Kom, kom! Je moet den
moed niet zoo gauw opgeven. Dat kom,
wel in orde. Waar woon je?"
Ik weet het niet," weende het knaapje
„We zijn verhuisd en ik-ik weet 't adres
niet meer."
„Wel, hoe heet je dan?"
„Ik w-weet niet!"
„Weet je dat niet?"
„Nee," snikte de rampzalige. „M-rnoe-
der is v-vanmorgen weer getrouwd!"
Prins van Pruisen", dat men als de
gedenkschriften van den pseudo-prins
mag beschouwen. Domela vertelt in
dit werk van zijn ellendige jeugd, van
de aanleiding tot zijn prinsen-rol, van
de malle Duitsche families die hij er
„in deed loopen". Hij doet dat waar
lijk niet onverdienstelijk, al heeft het
geheel met kunst niets uitstaande. Men
krijgt wel den indruk dat hij zich van
overdrijving gevrijwaard heeft en dat
de schrijver in vele opzichten een
merkwaardig type is. Zeer scherp laat
hij uitkomen dat een gedeelte van het
Duitsche volk nog met de Wilhelm
ziekte behept is en dat dat deel niets
van den oorlog leerde. Beschamend
voor de studeerende rijke jongelui
zijn de indrukken die Domela van
hun feesten kreeg en de feiten die hij
aanvoert om deze indrukken waarde
te verleenen.
Wie van een merkwaardige loop
baan van een ongewoon jongmensch
wil hooren, leze dit boek.
„Sorrell en Zoon", door Warwick
Deeping.
(Van Holkema en Warendorf, A'dam)
Een Engelsch officier, die na den
oorlog maatschappelijk aan den grond
zit, grijpt alles aan (hij begint als
huisknecht in een hotel) om met zijn
zoontje door het leven te komen. Na
vele moeilijkheden, bereikt hij, mede
dank zij zijn prachtig karakter, zijn
toewijding en eerlijkheid een positie
die hem veroorlooft zijn jongen de
opleiding te doen genieten welke de
zen krachtens zijn geboorte toekomt.
„Sorrell en Zoon" is een boeiend
boek, dat de aandacht van het be
gin tot het einde gespannen houdt.
Maar het is ook een innig boek, een
werk waarin de menschelijke goedheid
siddert. De hoofdfiguur is zonder twij
fel te volmaakt en te mooi, doch in
het verband van het geheel vergeet
men dat. Het onwezelijke verdwijnt
op den achtergrond en er blijft slechts
warmte en waardeering. De verhou-
De groote brug over de Maas bij
Van de bogen waaruit zij bestaan zal,
Grave belooft een prachtstuk te wor den van Nederlandsche bruggenbouw,
werd dezer dagen de zesde geplaatst. Het geheel begint thans een flinke
teekening te vertoonen.
ding fusschen vader en zoon is zoo
diep-menschelijk, dat ze het geheele
werk door diep ontroert.
Zeer zeker zien we het sentimenteele
karakter van deze geschiedenis niet
over het hoofd als we durven voorspel
len dat dit een „good seller" wordt.
Verschillende uitgaven.
Bij de Hollandia-drukkerij te Baarn
zag het licht:
„Van vlinders, bloemen en dood",
door Henny Vyzelaar—de Visser;
„Wij, onze kinderen en de school",
loor Dr. J. A. vor der Hake, rector
an het Baarnsch lyceum;
„De Beurs van Berlage", een radio
lezing gehouden ter gelegenheid van
iet 25-jarig bestaan der nieuwe Beurs
te Amsterdam, door C. M. van Moor-
sel Pzn.
Te Amsterdam, bij de Uitg. Mij. El-
sevier", verscheen „Herman Robbers
als romanschrijver", door Elisabeth
Zeruike. De schrijfster wijst op de be-
teekenis van Robbers aan de hand
van verschillende zijner werken. P.
H. Muller verzorgeje de volledige bi
bliografie, waarmede dit boekje sluit.
Reclame-wet kjes.
Van D. J. van der Have te Kapelle
ontvingen we een fraai uitgevoerde
prijscourant voor het jaar 1928—1929.
De N.V. Rouwe Egberts te 'Joure
gaf fer gelegenheid van haar 175-jarig
bestaan een gedenkschrift uit. Men
treft hierin een beschrijving van de
ontwikkeling van het bedrijf, verlucht
met goede teekeningen en een kleur-
reproductie.
De Levers Zeep-Mij. te Vlaardingen
ïond ons hare uitgave „Onze produc
ten en hunne bewerking". Deze bro
chure geeft een volledig beeld van de
historische ontwikkeling van hetzeep-
bedrijf, in het bijzonder van de arti
kelen: Sunlightzeep, lux vlokkenzeep,
Vim reinigingspoeder, Rinso-zeeppoe-
der en de toilefzeepen der Mij. Tus-
;chen de tekst zijn vele foto's.
Slecht betaalde hoogleeraren.
Bij de overdracht van het rectoraat
der rijksuniversiteit te Utrecht heeft
de aftredende rector magnificus, prof.
dr. B. J. H. Ovink, in zijn oratie ook
gesproken over de economische posi
tie der gewone hoogleeraren.
We ontleenen aan de rede het na
volgende: Het wezen en de beteeke-
nis van het ambt van gewoon hoog
leeraar wordt door den Staat ten
eenenmale miskend. Voor hem is deze
een ambtenaar als ieder ander. Even
als een postbeambte tot taak heeft het
expedieeren van brieven en girozak-
ken, zoo heeft de hoogleeraar tot taak
college geven en examineeren. Daar
voor wordt hij betaald. Hierbij worden
twee andere zeer gewichtige functies
geheel uit het oog verloren. Van den
hoogleeraar wordt bovendien nog" als
iets van zelfsprekends verwacht: le.
dat hij is een geestelijk centrum, een
vraagbaak, een consultgever in aller
lei persoonlijke, zakelijke, wetenschap
pelijke kwesties, ook buiten den kring
der Universiteit. Het vaak zeer tijd-
roovend werk (waarbij komt: het doen
van reizen, het resipieeren en repre-
senteeren bij allerlei gelegenheden)
wordt door den kring der hoogleera
ren nu geheel belangloos verricht.
In de tweede plaats wordt van de
hoogleeraren verwacht, dat zij op waar
dige wijze de wetenschap van hun
stand vertegenwoordigen en door hun
publicatie's medewerken tot den voor
uitgang en de verrijking der weten
schap in het algemeen. Maar hoe zul
len zij dit kunnen doen, wanneer zij
geen boeken kunnen koopen, en wan
neer zij (om eenigszins in hun stand
te kunnen leven )gedwongen worden
bijverdiensten te zoeken en dus een
zeer groot deel van hun tijd te be
steden aan het doen van karigbetaal-
den, hun vaak geheel onwaardigen,
geestesarbeid! Van de hoogleeraren
wordt verwacht, dat zij boeken schrij
ven, die voor de wetenschap van be-
teekenis zijn. Zij doen dit ook vaak,
ondanks alles. Maar hoe wordt het
schrijven van die boeken gehono
reerd? Of in 't geheel niet, of bela
chelijk laag. Een timmermansknecht
zou er hartelijk voor bedanken zoo
vele uren overdag en des nachts te
werken voor het tienvoudige, ja het
honderdvoudige loon, dat een hoog
leeraar voor zijn boeken krijgt. Voor
hem geldt waarlijk niet de acht-urige
werkdag!
In Duitschland, dat toch ook waar
lijk niet in gunstige financieele om
standigheden verkeert, laat men de
hoogleeraren na hun aftreden hun vol
le salaris behouden. De staat mag
niet aannemen dat de hoogieeraren
eigen vermogen bezitten. Wie dat niet
bezitten, hebben, ook door de on
draaglijke belastingen, geen kapitaal
kunnen vormen, waarvan zij op hun
ouden dag kunnen leven. Men be
denke nu, wat dit zeggen wil, na zijn
70e jaar, met een vermoeiend leven
in dienst der wetenschap achter zich,
van f 4000 te moeten rondkomen
Welk een vernederende ontbering
brengt dit met zich. Hoe weinig zou
het den staat kosten, aan die enkele
personen, die voor een pensioen nog
enkele jaren in aanmerking komen,
tenminste een eenigermate van zorgen
vrij bestaan te verschaffen!
Opium ontdekt.
Op aanwijzing van de politie te Pa-
lembang is in de loods van de dou
ane 730 thail opium ontdekt, in pak
ken met gezouten groenten verbor
gen. De waarde van het aangehoudene
bedraagt f 21.500. De opium moet door
een sirang (inlandsch stuurman) van
Singapore zijn aangebracht.
is gedaan door ir. J. L. Schouten in
de fabriek van Glasschilderkunst Het
Prinsenhof te Delft. In ouden luister
straalt opnieuw het heerlijk kunstge
wrocht van Crabeth.
De Koningin, de Koningin-Moeder
en andere kunstzinnige Nederlanders
hebben mild tot dit piëteitvolle werk
van herstel bijgedragen.
Een Rembrandt voor 5 ton.
Lord Meichett te Londen heeft van
de Gebr. Duveen voor 40.000 pond
sterling gekocht een van de mooiste
vrouwenportretten van Rembrandt, n.l.
dat van het dienstmeisje van Rem
brandt, Hendrickje Stoffel. Het stuk
bevond zich tot Mei j.l. in het bezit
van de Duitsche collectie Hildschens-
ky. De Gebr. Duveen kochten het
voor 37.500 pond sterling. Het doek
blijft in Engeland.
EERSTE KAMER.
De Eerste Kamer kwam gisteren in
korte bijeenkomst bijeen voor hef
vaststellen van het adres van ant
woord op de Troonrede. Het gewij
zigde ontwerp-antwoord werd zonde,
hoofdelijke stemming goedgekeurd
Het adres zal de Koningin worden
aangeboden door de commissie van
redactie met den Kamer-voorzitter aar,
het hoofd.
De Kamer ging tot nadere bijeen
roeping uiteen.
iaudootcn van 30-60 en 90 ct. Tube 80 et-
Bij Apotb.cn Drogisten
Het kerkraam van Willem de Zwijger.
In tegenwoordigheid van de Konin
gin-Moeder en den Prins, eere-voor-
zitter van het comité voor herstel der
Goudsche kerkramen is Woensdag het
gerestaureerde kerkraam onthuld,
door Prins Willem I in 1567 aan de
kerk te Gouda geschonken en ver
vaardigd door den beroemden Dirk
Crabeth.
Het raam verbeeldt het verhaal van
Lucas 19: Jezus' intocht in Jeruza
lem en het uitdrijven der kooplieden
uit den tempel, naar de bekende bij
belwoorden: „Mijn Huis is een huis
des gebeds, maar gij hebt dat tot een
kuil der moordenaren gemaakt".
De uitstekend geslaagde restauratie
Wachtgelders.
Op vragen van het Tweede Kamer
lid, den heer Braat, luidende:
Is de minister bereid de redenen op
te geven, waarom enkele groote ste
den niet verplicht worden om wacht
gelders bij het onderwijs te benoemen,
terwijl vele kleine gemeenten, die,
evenals zij, ook geen wachtgelders
leverden, daartoe wel verplicht wor
den?
Is Zijn Excellentie bereid om' in
dezen stad en dorp gelijk te stellen?
heeft de Minister van onderwijs,
kunsten en wetenschappen, geant
woord
In het algemeen bestaat er geen
wettelijke verplichting voor de ge
meenten tot het benoemen van wacht
gelders bij het onderwijs. Alleen met
betrekking tot de aanspraak op de
in art. 56 der Lager Onderwijswet be
doelde rijksvergoeding bevatten het
vierde en het vijfde lid van dat wets
artikel ten deze eenige bepalingen.
Voor de toepassing dezer bepalin
gen wordt geen onderscheid gemaakt
tusschen stad en dorp.
De burgemeester van
Rotterdam.
De voorzitter der rechtsche raadsfrac
tie te Rotterdam, de beer A. H. Haane-
memeijier beeft schriftelijk aan B. en W.
gevraagd, of met B. en W. of met zijn
afzonderlijke leden inzake de benoem Hg
van mr. Droogleever Fortuyn tot burge
meester cenig overleg gepleegd of eenig
contact gehouden is van de zijde der
regeering,. J
Zoo niet, aebt het ooilege het^dan juist
dat onze groote stad van1 575.000 in
woners op zoodanige wijze zich haar
burgemeester ziet aangewezen?
Is 't college van oordeel dat de be
noeming zelve overeen te brengen is met
de politieke verhoudingen in onzen raad.
Trein uit Londen.
De Hoek van Holland trein, die des
avonds uit Londen van Liverpool Street
Station vertrekt, zal op en vanaf 24 Sept.
a.s. om 8.15 p.m. in plaats van 8.30 p.m.
vertrekken.
De „verdwenen" koffers.
Men zal zich herinneren, dat verleden
week een vreemdeling in sDen Haag kwam
die zich tot de Oostenrijksche legatie, had
gewend, waar hij vertelde, dat hij zijin
ntrek genomen had in een pension, daar
zijn koffers bad neergezet, maar nu zdjrn
kosthuis niet meer terug kon vinden. De
egatie riep de hulp der politie in, dftei
weder een beroep op de couranten deed,
en einde den pensionhouder te kunnen
vinden. Deze is echter onvindbaar geble
ven en wel uit gebrek aan existentie. Ook
Je vreemdeling was n.l. zoek de laatste
dagen en toen de politie zich aan hieJt
opgegeven adres vervoegde, bleek de vo
gel gevlogen. In tusschen verzocht de Oos-
enrijksche politie dezer dagen aanhouding
van den 43-jar:ge.n K. U., van beroep
varensgezel. Diens signalement beant
woordde geheel aan dat van den vergjeet-
achtigen reiziger, diie gisteren in Rotter
dam aangehouden kon worden en ver
volgens naar Den Haag, is overgebracht,
van waaruit hij waarschijnlijk zal worden
uitgeleverd. Hij heeft thans toegegeven,
zonder evenwel een motief te noemen,
lat het verhaal van de verdwenen koffers
verzonnen was. Waarschijnlijk was het
nem te doen om vanwege de Oostenrijk-
sche legatie onder dak te bekomen.
De toestand der mijnwerkers.
De Nederlandsche Mijnwerkersbond
heeft een uitvoerig adres aan den Raad
van Ministers gezonden, dat mede onder-
eekend is door vele duizenden mijnwer
kers.
Daarin wordt er op aangedrongfen, dat
le Regeering een onderzoek instelt naar
ie toestanden waaronder de mijnarbei-
lers leven en werken moeten. Er wordt
jp gewezen, dat hun rechtspositie alles
e wenschen overlaat. De bestaande insti-
uten als geschillen-commissies, arbeiders-
:ommissies en scheidsgerecht bieden vol
gens het adres geen enkelen waarborg
voor een loyale naleving der gesloten over-
enkomsten en zijn schijn/democratische
instellingen. Er bestaat bij de mijn ook
:en zwarte-lijst-systeem door middel
waarvan de functionarissen, die men we
gens hun plichtsbetrachting tegenover de
nedearbeiders, ontslaat, buiten' het mijn
bedrijf weet te houden. De koppeling van
iet woning-huurcontract aan hst arbeids-
:ontract geeft meermalen aanleiding tot
en toestand, weljke op slavernij gelijkt.
Het opzichthoudend personeel treedt her-
ïaaldelijk hoogst onredelijk en onbillijk
egen de m ijnwerkers op, terwijl de me-
dianiseering van. den mijmarbeid zeer na-
leelige gevolgen voor de mijnwerkers me-
lebrengt.
)De pensioenen voor de invalide arbei-
lers zijn geheel ontoereikend. De verzor
ging der invalide mijnwerkers is onvol
doende en voorstellen van de zijde van
len Alg. Ned. Mijnwerkersbond om Ler-
n verbetering te brengen, worden gena
derd. Het mijnreglement 1906 wordt zeer
verouderd genoemd in verband net de
nieuwe afbouwmethoden en biedt geen
voldoende waarborgen meer voor het toe
zicht op de veiligheid.
Verder wordt nog verwezen naar de
methode waarop het onderzoek heeft plaats
gevonden naar de ramp op Staatsmijn
Hendrik.
Een en ander is aanleiding om er op
aan te dringen dat deze een onderzoek
zal doen instellen.
Groote fabrieksbrand. -
Woensdagavond ca. 7 uur brak een
groote uitslaande brand uit in de fabrieks
gebouwen der N.V. Gebr. van Thjel aan
Jen Kanaaldijk te Helmond. De brand is
ontstaan in de pak kamer, waar zich' een
geweldige hoeveelheid hout, carbon, pa
pier en zaagmeel bevond. De brand breid
de zich in korten tijd zoo ontzettend uiit,
dat de nieuwe spijkermakerij, waar de
grootste en nieuwste machines stonden, I
een .prooi der vlammen is geworden, de
trommelkamer en aangrenzende gebouwen
werden evenmin gespaard.
Het bedrijf is verzekerd ook voor be- j
drijfsschade.
Het grootste gedeelte van de fabriek
zal geruimen tijd niet kunnen werken.
Twee vreemdeling e>i
gearresteerd.
In den nacht van Dinsdag op Woens
dag zijn in een hotel te Giize (N. Br.)
gearresteerd een Amerikaan en een Ita
liaan. Zij waren per auto naar Gilze ge
komen. Dinsdagmiddag brachten zij een
bezoek aan de kerk en het viel toen op,
dat zij het interieur goed in oogenschouw
namen. Daar korten tijd geleden te Lage-
Zwaluwe een kerkinbraak is gepleegd,
werd de politie gewaarschuwd en deze
heeft de heeren in arrest gesteld. Zij ble
ken in het bezit te zijn van een compleet
stel inbrekers werktuigen, een geladen re
volver en een groot bedrag aan geld. Ook
hun auto is in beslag genomen. j
WÊÊM