BESTEVABf
N°- 115.
Vrijdag 521 September 1928
Hi Jaargang,
De Zeeuwsche Tuinbouw.
Het Medaillon
van Lord Stair
UNS ON CASTLE LIJN
AgentenKuyper, Van Dam Smeer, Rotterdam.
Sflêusieus
JöiggefearSabak
Bij dit nummer behoort een bijvoegsel.
Sport
NAAR ZUID AFRIKA
die 't slechts na j'apenlangse
stadie soms
gelukken kan
zyn hoopdeps
doop z'n kunst
tot veppukkin<?
te bpen^en
Komt zelf
in extase
f* reeds by de eerste joyp
Koloniën
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f 2.—
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant
Postcheque- en Girorekening No. 55571
COURANT
en Kleeuwens Ross Drukkers- en Uitgeversbedrijf
Telefoonnummer 17, na 17.30 No. 244
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
Grootere plaats op het land en in de harten;
transportmiddelen in Zeeuwsch-V laanderen; hoe geraakt
onze tuinbouw uit de kinderschoenen; moderne tech
niek die de natuur te hulp komt en die de onafhan
kelijkheid van den tuinbouwer bevordert.
De tuinbouw eischt meer en meer
Zeeuwschen grond en meer en meer
de belangstelling der Zeeuwen voor
zich op. Uitbreiding van de middelen
eener vrij nieuwe bestaansmogelijk
heid houdt trouwens meestal verband
met vergrooting der publieke inte
resse. Aan de belangstelling in den
Zeeuwschen tuinbouw is vooral ge
durende de laatste weken eenige kee-
ren op krachtige wijze uiting gegeven:
in Schoondijke was het de tentoon
stelling die de uitbreiding van den
tuinbouw in het middelpunt der be
langstelling bracht, in Terneuzen ge
schiedde zulks gedurende de jongste
bijeenkomst van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken, welk instituut
vooral aandacht schonk aan den eisch,
dat verbetering der transport-midde
len gelijken tred heeft te houden met
de ontwikkeling van den tuinbouw.
Het vervoer der tuinbouwproducten
aan den overkant laat nog veel te
wenschen over; de wegen waarover het
moet plaats vinden voldoen zelfs niet
aan minimale verwachtingen, en voorts
sukkelen onze overburen met het wa
ter, dat ondanks een provincialen
stoombootdienst de Zeeuwsch-Vlamin-
gen weerhoudt dermate zich naar het
Noorden te oriënteeren als en zulks
geldt niet slechts voor den tuinbouw
gewenscht zou zijn. Getracht zal
nu worden de provinciale overheid
te bewegen maatregelen te treffen die
het transport der tuinbouwproducten
ten goede zullen komen, en die mede
de tuinbouw in het Zeeuwsch-Vlaam-
sche moeten helpen de kinderschoe
nen te ontgroeien.
Mede! Want verbetering van het
transport alleen kan in Zeeuwsch-
Vlaanderen natuurlijk den jongsten
vorm van grond-exploitatie niet uit
de jeugd-schoenen halen en den tuin
bouw brengen op de hoogte, die hij
in andere streken van ons land en el
ders in het buitenland na moeizame
jaren van proefnemingen, van teleur
stelling en hoop, bereikte.
Daarvoor is meer noodig, o.a. geld,
kundigheid, initiatief en een open oog
voor de beteekenis der moderne tech
niek.
En niet alleen in Zeeuwsch-Vlaan-
deren is dat noodig, doch ook
in onze onmiddellijke omgeving, in
Zuid-Beveland, waar de tuinbouw, hoe
wel steeds meer terrein en belangstel
ling winnende, nog niet geacht kan
worden, te worden beoefend op een
wijze welke de hoogst denkbare resul
taten afwerpt. Men begrijpe ons wel:
we willen hiermede niet uitdrukken
dat onze tuinbouwers hun vak niet
verstaan of dat de Zeeuwsche tuin
bouw een opvallend achterlijk karak
ter draagt (onze tuinbouwproducten
leeren anders), we willen slechts con-
stateeren dat de Zeeuwsche tuinbou
wer vergeleken bij z'n collega's in
de bekende tuinbouw-centra niet in
tensief genoeg werkt en dat er nog een
aantal middelen zijn, welke de finan-
tieele uitkomsten van een Zeeuwsch
tuinbouwbedrijf hooger kunnen op
voeren.
Als we dit schrijven, denken we in
de eerste plaats aan het middel dat
den teler zoo goed als onafhankelijk
van de wispelturige natuur doet wor
den: het warenhuis. Het aantal wa
renhuizen in Zuïd-Beveland neemt wel
iswaar toe, doch de vermeerdering
geschiedt langzaam en het aantal
broeikassen is te gering dat het op
de uitkomsten van de geheele streek
van grooten invloed zou kunnen zijn.
Wil de Zeeuwsche tuinbouw spoedig
uit de kinderschoenen geraken, dan
zal hij veel meer en sneller dan thans
baat moeten zoeken bij de inrichtin
gen die hem losser van de natuur ma
ken. Op Walcheren is dit door de
W alchersche fruitteelt-maatschappij,
die haar„groote terreinen onder Nieuw
en St. Joosland heeft, reeds ingezien.
Deze instelling heeft haar bedrijf ge
heel modern ingericht en een brok
land van 12 H.A. bestemd als stand
plaats voor warenhuizen. We raden
onze tuinbouwers^vooral de kapitaal
krachtigen (maar ook de niet-kapitaal-
krachtigen die wellicht gezamenlijk
kunnen bereiken wat de richard al
leen kan) aan dit op het Westland
afgestemde bedrijf in oogenschouw te
nemen, en zich door den directeur
behalve over de technische, ook over
de economische verwachtingen te doen
inlichten.
Het warenhuis maakt den teler min
of meer onafhankelijk van de natuur,
een andere inrichting, het koelhuis be
werkt eenzelfde gunstige positie je
gens de markt. Wie niet over een koel
huis beschikt, moet zijn producten
ter markt brengen zoodra ze rijp
zijn, en dan krijgt hij er dikwijls prij
zen voor, die door diverse omstandig
heden niet in overeenstemming zijn
met de gemiddelde bedrijfskosten. Niet
veilen zou evenwel meer verlies be-
teekenen dan veilen tegen de markt
waarde van dien dag. De koelhuis
eigenaar echter verkeert t.o. van de
markt in een veel gunstiger positie;
staan hem de veilingprïjzen niet aan,
dan legt hij zijn producten in het ge
koelde pakhuis op, hij weet dat ze
er niet bederven en rustig wacht hij
36
FEUILLETON
Naar het Engelsch van
CHARLOTTE M. BRAME.
HOOFDSTUK XL.
Het gouden licht viel op de antieke
donkere meubelen in de kamer, op
het kostbare geweven behangsel, op
de bevende vrouw en op het gezicht
van den detective dat een ijzeren
masker leek. Geen van beiden sprak,
niets verbrak de diepe stilte, totdat
de hertog met den butler de kamer
binnentrad.
Mylord, begon mr. Barton, ik ont
dek dat deze koffer, die aan juffrouw
Grey behoort, een dubbelen bodem
heeft. Ik wacht nu uw orders. Moet
de koffer verder onderzocht worden
of niet?
Een siddering ging door de arme
vrouw; haar geheele houding sprak
tegen haar.
Hierdoor kreeg de hertog, die an
ders wellicht geweigerd had, argwaan
en hij gaf toestemming den dubbelen
bodem te onderzoeken.
Ik smeek u, bespaar me dit, sta
melde juffrouw Grey. Ik zweer u
Ze kon niet verder spreken.
De hertog weifelde. Barnes, zei hij
tot den butler, wil je de hertogin vra
gen hier te komen? We zullen haar
laten beslissen.
Laat haar niet komen, smeekte de
vrouw vertwijfeld.
Doch Barnes had het bevel reeds
opgevolgd. De hertogin keek ontsteld
naar de zwijgende gezichten en naar
het door doodsangst vertrokken ge
laat van juffrouw Grey. Ze ging naar
haar toe, met een kreet van wanhoop
greep de ongelukkige vrouw haar
handen.
Wat is er gebeurd? vroeg Ethel
verward.
Ik wacht uw toestemming om dezen
koffer te openen.
Bedaar, zei Ethel zacht tot de wan
hopige vrouw, u behoeft toch niet bang
te zijn. Laat den koffer open maken,
ik ben er volkomen zeker van dat
de diamanten daar niet zullen zijn.
Juffrouw Grey boog haar hoofd. Ik
smeek u; laat niemand dien koffer
verder aanraken, kreunde ze.
Toen zei de detective:
Ik ben ervan overtuigd dat hier iets
niet in orde is, en als mij niet wordt
toegestaan mijn werk naar behooren
te volbrengen, moet ik het verdere
onderzoek opgeven.
Hij sprak bijna boos en keek don
ker naar de hooghartige uitdrukking
den dag af, waarop de marktprijzen
de hoogte bereiken, welke hem ge
schikt lijkt.
Voor zoover ons bekend is het koel
huis voor den Zeeuwschen tuinbouw
nog. een geheel onbekend terrein. In
verband met elders verkregen resul
taten hopen we in het belang onzer
tuinbouwers, dat ze ook aan deze
zijde van hun vak de noodige aan
dacht zullen besteden. De koeltech
niek is de laatste jaren met sprongen
vooruitgegaan ook in ons land
en een Hollandsche onderneming
heeft onlangs een koude verwekken
de installatie geconstrueerd, die groote
mogelijkheden, niet het «minst voor
den tuinbouw, opent.
Als het warenhuis en het koelhuis
in Zeeland ingeburgerd zullen zijn,
dan zal de Zeeuwsche tuinbouw up
to date genoemd mogen worden en
zijn producten zoowel als zijn fïnan-
tieele uitkomsten zullen glansrijk de
vergelijking met die in de beste fruit
en groenten-centra ter wereld kunnen
doorstaan.
Maar voordat het zoover is, moeten
de Zeeuwsche tuinbouwers beter dan
nu gaan inzien, dat zelfs de wording
van een natuur-product door de mo
derne uityindingen van onze tech
nische koppen sterk beïnvloed kan
worden.
VOETBAL.
Zuidelijke Ie klasse N. V. B.
Zondag a.s. worden voor bovenge
noemde klasse de volgende wedstrij
den gespeeld
B. V. V.--P. S. V.
Willem II—M. V. V.
RoermondW ilhelmina.
Eindhoven N. O. A. D.
N. A. C. L. O. N. G. A.
Zuidelijke 2e klasse N. V. B.
Zondag a.s. worden voor bovenge
noemde klasse de volgende wedstrij
den gespeeld
Middelburg - R. B. C.
VlissingenBredania.
Alliance Breda.
G. U. D. O. K. Dongen.
Zuidelijke 3e klasse N. V. B.
Zondag a.s. worden voor bovenge
noemde klasse de volgende wedstrij
den gespeeld
Goes Middelburg II.
Zeelandia IIVlissingen II.
W alcheren—Hulst.
ZierikzeeS. I. N. O. T. O.
Goes 1 Middelburg 11.
Zondagmiddag zal alhier op het ter
rein van „Goes" aan den Poldersche
weg de eerste ontmoeting plaats heb
ben voor de Zuidelijke 3e klasse A
en wel tusschen Goes I en Mid
delburg II.
LUCHTVAART.
Het vliegtuig der toekomst
De vlieger De la Cierva die een
nieuw soort vliegtuig heeft gecon
strueerd, is daarmede van Engeland
naar Frankrijk gevlogen. Dit is de
eerste vlucht van een helicopter over
het Kanaal. Eigenlijk heet het toestel
anders; de uitvinder noemt zijn ma
chine een auto-girotoestel, wat ook
juister is, aangezien het de eigenschap
pen van een helicopter, of toestel,
dat verticaal dalen kan, verbindt met
die van den ornithopter (vliegtuig) met
vleugels, die klapperen als die van
een vogel. Het glijdt niet langzaam
de lucht in, doch stijgt na een korten
aanloop snel omhoog en kan vrijwel
rechtstandig neerkomen. Men krijgt
daarbij even het gevoel van te vallen.
Het toestel, dat in vliegertaai de wind
molen genaamd wordt, heeft veel weg
van een gewoon vliegtuig, waarvan de
vleugels tot een paar korte vlakken
ingekrompen zijn en op welks dak
men de wieken van een molen ge
plaatst heeft, doch in horizontalen,
in stede van verticalen stand. De
sprekendste kenmerken van het toe
stel zijn:
dat het na een korten aanloop op
kan stijgen;
dat het in de lucht zelf zijn even
wicht bewaart, zoodat de vlieger al
zijn aandacht kan bepalen tot zijn
motor en den af te leggen weg;
dat het langzaam en vrijwel verti
caal neerkomt en een uitloop van
slechts enkele meters behoeft;
dat het door deze eigenschappen
veel veiliger is dan de tot dusver
gebruikte vliegtuigen.
Senor Juan de la Cierva is de zoon
van den Spaanschen oud-minister
president en is zelf lid geweest van
het Spaansche parlement. Hij begreep,
dat het noodig was tot langzamer en
per
op het gezicht van de hertogin.
Ik ben er zeker van, zei Ethel
kalm, dat mijn juweelen niet in de
zen koffer zijn.
En ik, was het antwoord, ik ben
bijna even zeker dat zij er wel in zijn.
Het eenige dat we kunnen doen is
den bodem openbreken, zei de her
tog haastig. Maar ik ben overtuigd dat
de hertogin gelijk heeft.
Een paar slagen, het gekraak van
vallend hout, een kreet van den her
tog en de triomfantelijke uitroep van
den detective: Wat heb ik u gezegd!
Gevat in kostbare diamanten flon
kerde het portret van Lord Stair hen
tegen. Een oogenblik stonden allen
als aan den grond genageld. Toen nam
mr. Barton het juweel op.
Behoort dit portret aan u? vroeg hij,
zich tot Ethel wendend.
Diepe stilte.
Het spijt me te moeten zeggen dat
het van mij is, was het antwoord.
Dan hebben we geen verdere bewij
zen noodig. Misschien mag ik nu zeg
gen, dat ik deze vrouw vanaf het be
gin heb verdacht!
Waarom? vroeg de hertog langzaam.
Omdat ik zag wat menschen van
mijn vak onmiddellijk opmerken, n.l.
dat zij zich vermond heeft.
Is dat waar? riep de hertog.
Vraag u haarzelf. Ik tart haar me
tegen te spreken.
Het was een oogenblik doodstil in
de kamer.
Toen wendde de hertog zich tot zijn
vrouw.
Ethel, laat die vrouw alleen, zei hij
streng. Ik had je gewaarschuwd voor
zichtig te zijn.
Maar de hertogin riep snikkend:
Laat mij bij haar blijven, Tulke, om
haar te helpen.
Ik wil niet dat je je verder met haar
inlaat. Ik ben niet hard, maar er moet
recht geschieden.
De vraag is, waar de andere dia
manten zijn, zei mr. Barton.
Ik vermoed dat ze zijn weggebracht.
We moeten trachten ze te vinden.
De hertog keek aandachtig naar het
portret in de omlijsting van de dia
manten.
Het zijn prachtige steenen, maar ik
herinner me niet, Ethel, dat je ze
ooit gedragen hebt.
Neen, antwoordde zij ontroerd. Ik
was altijd bang ze te zullen verliezen.
Het was een geschenk van mijn vader
en ik kreeg het pas korten tijd gele
den, gewikkeld in een papier, waarop
moeder zelf iets had geschreven, het
zjjn de eenige woorden die ik van
haar bezit. Waar is het papier? Ik
mis nog liever de diamanten dan dat!
Plotseling was juffrouw Grey opge
staan.
Luister, riep ze. Ik ben schuldig.
korter landingen te komen. Gestadig
heeft hij aan dit plan gewerkt en daar
toe ongeveer veertig types gebouwd,
die telkens weer een verbetering wa
ren van het vorige. Hij is voornemens
de denkbeelden, die aan zijn auto
giro ten grondslag liggen nog verder
te ontwikkelen. Te Hamble staat reeds
een auto-giro gereed met een mecha-
nischen starter voor den windmolen
en ook een licht auto-girotoestel
voor twee personen. Hij hoopt spoe
dig sporttoestellen van dit type in den
handel te brengen, die in prijs met
de bestaande lichte vliegtuigen kun
nen concurreeren. Tegenover de voor
deden van zijn toestel staan, volgens
den luchtvaart-deskundige van de
„Daily Telegraph", geen nadeelen.
Men kan er in de lucht precies mee
doen, wat men van een gewoon een-
of tweevlak verwacht en meer nog,
want het kan veel kortere draaien
maken, zonder uit zijn horizontalen
stand te komen.
Stakers in verzet.
Stakers van de Biliton Maatschap
pij, die mijnen exploiteert op het
eiland Biliton zijn in verzet gekomen,
toen de politie zich in, het conflict
wilde mengen. Een staker is gedood,
zeven gewond. Acht politiemannen zijn
licht gewond. Het bestuur is den toe
stand geheel meester. De hoofdaan-
leggers van de staking zijn opgeslo
ten, waarna het werk werd hervat.
Doe met me wat u wilt!
Ik wist dat ik gelijk had, zei de
detective zelf voldaan.
Ik zou het nooit hebben geloofd,
antwoordde de hertog.
Waar zijn de andere juweelen? vroeg
de detective.
Ze keek op met zachte oogen, ze
scheen niet te begrijpen wat hij be
doelde.
De andere diamanten en paarlen en
robijnen? Waar zijn ze gebleven?
Nog altijd geen antwoord.
Misschien wilt u het haar vragen,
mylord.
Zou u willen antwoorden juffrouw
Grey? vroeg de hertog. Wat heeft u
gedaan met de rest van de juweelen?
Ik kan daar geen antwoord op ge
ven!
U zult nu toch wel zoo eerlijk wil
len zijn, me te zeggen waar mijn
eigendom gebleven is? Vraag jij het
haar, Ethel.
Ik geloof niet dat ze het weet, was
het antwoord van de hertogin.
Haar echtgenoot wendde zich boos af.
Spreek, zei hij nogmaals tof juf
frouw Grey. U moet het zeggen.
Maar haar eenig antwoord was; Ik
ben schuldig, doe met me wat u wilt.
Ze wil het niet zeggen, zei de detec
tive, maar als ik in uw plaats was,
zou ik haar wel weten te dwingen.
(Wordt vervolgd).
