Het Medaillon
van Lord Stair
N° 85
Vrijdag 15 Juli 1928
il5e Jaargang,
Bij dit nummer be
hoorteen bijvoegsel.
Winkelsluitings-wet
Land en Tuinbouw7
W etenscbappen.
FroVincieDieuw7s
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant
COURANT
en Kleeuwens Ross Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, élke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
Dit wetsontwerp was reeds sedert
lang in voorbereiding, maar al dien
tijd, dat het voorontwerp om advies
werd rondgezonden, is er niet veel
verandering in aangebracht en is het
beginsel, waarop het ontwerp berust,
hetzelfde gebleven.
De leidende gedachte van het ont
werp is, dat de wet in het winkelbe
drijf eenvormigheid van concurrentie
voorwaarden moet teweeg brengen.
Het is echter een onlogica, want het
kan en mag nooit de taak van den
wetgever zijn in de concurrentie-om-
standigheden van den winkelstand ge
lijkheid aan te brengen. Indien men
dit ook ten opzichte van andere be
drijven wilde gaan doorvoeren, dan
zou men spoedig op onoverkomen-
lijke bezwaren stuiten. Niettemin is
dit het leidende motief in 't wets
ontwerp en zal dit de oorzaak wor
den, dat juist de grootere winkelza
ken (die met personeel werken) te
gen de kleinere winkeliers, die het
werk zelf doen, in bescherming wor
den genomen. Het is duidelijk, dat
dit toch niet de bedoeling van den
wetgever kan zijn.
In de memorie van toelichting wordt
aangevoerd, dat verschillende bedrij
ven, o.a. de warenhuizen en groote
modezaken, ook zonder dwang reeds
gewoon zijn vroegtijdig te sluiten. Dit
houdt echter geenszins in, dat daar
door de kleine winkelier zulks nu
ook maar zal kunnen doen. De groo
te handelshuizen beheerschen in dit
opzicht hun publiek en dwingt het
vóór sluitingstijd te komen, de klein
handel bezit die macht echter niet
en als dus een groote zaak het eco
nomischer acht om vroegtijdig te slui
ten, dan houdt dit nog lang niet in,
dat de kleine dit óók kan doen. Haar
daartoe op grond hiervan te dwingen
is geen recht, maar onrecht!
Onder de kleinere winkels zijn er,
vooral in de steden, voor welke de
ochtenduren de beste verkooptïjden
zijn, voor andere zijn dit de middag
uren als de dames gaan „winkelen"
voor nog andere zijn het de avond
uren. Een klein voorbeeld moge dit
nader toelichten. Een sigarenhande
laar in het centrum eener stad zal de
kantooruren voor de voordeeligste
voor zijn zaak houden. Zijn collega
echter, die zijn zaak heeft liggen naast
een theater of concertzaal, zal een
tegenovergestelde meening zijn toege
daan en de avonduren als de beste
aanduiden.
Ook is het absoluut onjuist als de
memorie van toelichting zegt: „dat
het besef van de wenschelijkheid en
noodzakelijkheid eener regeling dezer
FEUILLETON
Naar het Engelsch van
CHARLOTTE M. BRAME.
Ik zeg alleen wat ik zie; dat kruis
komt bijna nooit voor!
De lijn van het huwelijk wordt hier
gekruist door de lijn van de dood en
toch loopt ze door, ging de oude
vrouw voort. Ik wil er niet méér van
zeggen, maar dit kind zal geen ge
woon leven hebben; of het iets heel
moois zal worden of iets heel droe
vigs dat weet alleen de Goede God.
Haar leven begint al treurig genoeg,
zei het meisje; ze nam het kleine
knuisje en kuste het.
Ik heb al die vreeselijke dingen die
jij gezegd hebt, weggekust, riep ze.
Wees maar niet bang, kleine schat, jij
hebt engelen die je bewaken, even
goed als alle andere menschen.
Ik geloof er niets van dat jouw
handjes zulke nare dingen als moord
of zelfmoord voorspellen.
En toch is het zoo (e:n als wij lang
genoeg leven, zullen we zien dat mijn
voorspelling uitkomt.
Ik wil er niets meer van hooren,
riep het meisje uit en daarop vroeg
ze: Hoe gaat het met mevrouw?
Slecht.
materie van overheidswege thans bij
ons volk en ook bij de betrokken
kringen allengs vrij algemeen is ge
worden". Wij zijn juist overtuigd, dat
het grootste deel van ons volk de
vroege winkelsluiting een last vindt.
Waf betreft de arbeidstijden van het
personeel kan men den acht-urigen
arbeidsdag handhaven, maar niets mag
den winkelier beletten om, als hij
daar voordeel in ziet, met twee groe
pen personeel te werken, zooals deze
winkelsluitingsdwang zou gaan ver
hinderen.
Dat het onderwerp verder ook in
consequent is, blijkt duidelijk uit hef
feit, dat men verplichte Zondagsslui
ting wenscht in te voeren. In vele
plaatsen, o.a. in Goes, ligt zulk reeds
in het gebruik, zoodat in dit opzicht
deze dwangmaatregel overbodig ge
noemd kan worden. In diverse stre
ken is het echter geenszins het geval
en zijn de winkeliers op Zondag voor
het meerendeel met hun zaken ter be
schikking van het publiek. We den
ken hierbij aan Zuid-Nederland met
zijn overwegend Katholieke bevolking
of Noord-Nederland met hoofdzake
lijk Protestanten. Beider opvattingen
en gewoonten loopen vaak sterk uit
een. Is het nu billijk om hetgeen de
een vrijwillig doet den ander als een
algemeenen plicht op te leggen? Den
ken we voorts eens aan de Joden,
die toch ook recht hebben op een
geloofsbelijdenis, die hen in hun par
ticulier zakenleven geen schade be
rokkent. De Jood heiligt den Sabbat
en houdt dan zijn zaken gesloten.
Dit moet niet alleen geëerbiedigd wor
den, maar het is recht hun dan ook
de gelegenheid te geven op Zondag
hun schade in te halen. Nu behoeft
men dus daarvoor geen uitzondering
te maken, want dan zouden de niet-
Israëlieten weer benadeeld en te korf
gedaan worden. Men verplichte daar
om niet tot Zondagssluiting en late
dit aan iedere gemeente op zich zelf
over. Temeer, omdat het wetsont
werp ten opzichte hiervan zelf niet
consequent is, zooals wij reeds zeiden.
Men neme daartoe eens even nota
van de dagen van het jaar en de
uren, waarin voor sommige catego-
riën van winkels en bepaalde artike
len het verbod van Zondagssluiting
niet geldt. Zie art. 4 van het wets
ontwerp.
Het zal dan ieder dadelijk blijken,
dat daaruit een buitengewoon groot
aantal practisch onmogelijk uitvoer
bare voorschriften volgt, waarvan één
deel zeer onbillijk is voor bepaalde
groepen en een ander deel zóó on
volledig is, dat allerlei leemten en
gebreken in de wettelijke regeling op
deze wijze zullen moeten ontstaan en
de geheele wet een mis-product wordt.
Wij kunnen de noodzaak van deze
wet dan ook absoluut niet inzien en
achten den tegenwoordigen toestand
veel verkieslijker.
Denk je dat ze zal sterven?
Het is heel waarschijnlijk.
Het meisje stond op. Ik moet weg,
zei ze. Het zal hier in huis wel heel
droevig zijn, ondanks al de zon en
bloemen, als mevrouw dood is. Kan ik
nog iets voor je doen, baker?
Op dat oogenblik klonken de to
nen van zachte droevige muziek, zoo
droevig en teer, dat de twee vrou
wen roerloos bleven staan.
Het kind bleef doorslapen, glim
lachend.
Hij kan het niet laten, zei de baker.
Hij speelt een doodenzang voor zijn
arme jonge vrouw, maar hij weet het
zelf niet.
Ik zal blij zijn als ik hier weg ben
en een vroolijker dienst heb, zei het
meisje. Die muziek maakt me toch
zoo angstig en ze schijnt maar nooit
op te houden.
Meneer is wat de menschen een ge
nie noemen, zei de baker. Ik voor
mij houd niets van genieën. Ik heb er
een of twee in mijn leven gekend en
het waren altijd moeilijke menschen
om mee om te gaan.
Het is net of hef kindje de muziek
hoort, zei Anne Roberts plotseling;
toen stond ze op en ging den tuin in.
Hoofdstuk 11.
Toen het kindje, waarvan de hand
jes zulk een wondere toekomst voor
zegden, geboren was, wilde haar moe
der, Daisy Nairne haar Marguerita
Engelsche bananen.
Henry Spencer, een kweeker in Es
sex, heeft Zondag in zijn warme kas
den eersten bos van meer dan 200
bananen, die ruim 50 pond woog, van
een daar door hem opgekweekten
boom gesneden. De vruchten zijn flink
ontwikkeld en hebben een zeer fij
nen geur.
Spencer is al lang doende geweest
met proeven om bananen te kweeken
en heeft nu voor het eerst daarmee
succes gehad. Hij heeft nu zes kleine
bananenplanten, die hij van scheuten
van den boom heeft gekregen. Twee
er van werden met Paschen in een
bijzonder toebereiden grond geplant.
Zij waren toen 33/t d.M. hoog, nu
zijn zij al 1.5 M. Hij hoopt dat deze
planten over achttien maanden tot
twintig maanden ook vrucht zullen
dragen.
Zijn doel is niet om met de inge
voerde bananen te concurreeren, maar
om vruchtdragende bananenboomen
te kunnen leveren. Hij heeft verklaard
dat de Engelsche kweekers te veel
aan oude methoden vasthielden en
het voorbee/d van het buitenland niet
volgden in het zoeken van nieuwe
wegen.
Een stalen piloot".
Evenals het mogelijk is met koppe
lingen op automatische compasinrich-
tingen een zeeschip te besturen, is het
volgens een bericht van het „Petit
Journal", den ingenieurs Boucher en
Bernady na langjarige onderzoekin
gen gelukt een vliegtuig te construee-
ren, waarvan de besturing niet langer
door menschelijke kracht, doch daar
entegen door een z.g. „stalen piloot
zal geschieden. Deze bevat drie stabi
lisatoren, die de lengte-, flank- en
richtingsstabiliteit van de vlucht ver
zekeren. De afzonderlijke „organen'
worden door middel van electro mo
toren bediend, hetgeen door druk op
enkele knoppen kan geschieden.
De staking aan „De Schelde".
De Rijksbemiddelaar prof. Aalberse
heeft Woensdag een langdurige be
spreking gehad met elk van beide
partijen, betrokken bij de staking aan
„De Schelde". Deze bespreking heeft
echter geen enkel resultaat opgeleverd.
Z. I. M.
In de Woensdagmorgen te Zierikzee
gehouden algemeene vergadering wees
de voorzitter, mr. P. Dieleman, op de
moemen, niet het Schotsche „Marga
ret", maar hef Fransche Marguerite,
dat madeliefje beteekent of parel.
Het kind dat men haar in de ar
men legde, was heel mooi, edel van
trekken met een intens blanke huid.
Ze is een kleine parel, zei de oude
baker en de jonge moeder was blij
met den naam Marguerite.
Het was een prachtige Juni-nacht
geweest, toen het kind geboren werd,
vol van het gezang van nachtegalen
en den geur van bloemen. De maan
scheen en de sterren straalden boven
het aardige landhuisje Woodlands
heette het waar Cyril Nairne, Mar
guerite's vader woonde met zijn jonge
vrouw. Cyril Nairne's leven was on
gewoon geweest, hij was een genie en
genieën zijn zelden gelukkig. Niemand
begreep van wie hij zijn genialen aan
leg had geërfd. Zijn ouders waren
heel gewone menschen, zijn vader ver
diende een behoorlijk bestaan met het
maken van piano's en Cyril was in
hetzelfde vak opgeleid, maar er was
een groot verschil tusschen die twee.
De vader was een goed vakman, ken
de het mechanisme van de piano, maar
wist weinig van de wondere moge
lijkheden die in dit instrument ver
borgen zijn; de ziel, verborgen in dit
lichaam van houten metaal, was hem
vreemd.
Maar zijn zoon, zijn eenig kind was
geboren om die innerlijke muziek te
hooren.
De menschen vonden hem een stil,
In den nacht van Zaterdag op Zondag had een ernstig auto-ongeluk plaats
op den weg Eindhoven Valkenswaa r,d, waar een auto tegen een melk-
kar aan botste. De chauffeur werd in deerniswekkenden toestand naar
het ziekenhuis te Eindhoven vervoerd.
beteekenis van den landbouw, die
langen tijd verwaarloosd is. Spr. wijst
er o.a. op, dat het geheele in cultuur-
gebrachte aardrijk een groot proef
veld is. Om de werking van de proef
te begrijpen, zijn noodig tentoonstel
lingen en excursies, verder meer land-
bouwconsulenten in het buitenland.
Geen Staat kan zich aan den invloed
onttrekken, die de veranderingen in
het organisme der wereldhuishouding
teweegbrengen noch zich daarvan on
afhankelijk maken.
Spr. komt dan tot het groote be
lang van goeden waterafvoer, dat nog
veel te weinig wordt beseft. Groote
deelen van Zeeland leiden aan on
doelmatigheid daarvan. Het is van
groot belang den waterstand in de
hand te hebben. Een bezwaar is veelal
versnippering in kleine poldertjes,
waarop echter o.a. Schouwen en Duï-
veland een gunstige uitzondering
maken.
Hij vraagt of oprichten van uitwa-
terïngswaterschappen met behoud der
zelfstandheid overigens van de pol
ders, niet op den weg der prov. over
heid zou liggen. Dit zal medewerken
aan het scheppen van meer werkge
legenheid op het platteland en zoo
komt spr. van zelf tot het belang van
den tuinbouw. Deze zou zijn op te
voeren en nu levert hij reeds schatten
op, terwijl toch slechts nog 3 °/o van
den Nederlandschen bodem voortuin-
bouw wordt gebezigd. Spr. haalt weer
belangwekkende geschiedenis op om
aan te toonen, dat het eten van groen
ten en fruit vroeger als luxe, ja ook
zelfs als een kwaad werd beschouwd,
al werd het ook als geneesmiddel
aanbevolen. Thans ziet men alom de
beteekenis van groenten en fruit voor
de volksgezondheid wel in, en dit
heeft de tuinbouw aanzienlijk bevor
derd. Srp. waarschuwt tegen te veel
saai kind, dat maar weinig belangstel
ling scheen te hebben voor de dingen
om hem heen en wiens gezicht alleen
oplichtte bij het hooren van muziek.
Cyril stond stil te luisteren als een
nieuwe piano werd bespeeld en later
toen hij zijn eerste werkstuk afle
verde, rustte hij niet voor hij het beste
had bereikt, dat menschenhanden be
reiken konden.
Mijn zoon is een genie, zei zijn va
der dikwijls, en hij had het plan om,
Zoodra hij genoeg zou hebben ge
spaard, en de zaken het toelieten,
den jongen verder te laten studeeren,
maar de oude man stierf voor hij geld
genoeg had gespaard en Cyril moest
in de werkplaats blijven om in het
onderhoud van zijn moeder te voor
zien. Hij werkte hard en toen hij veer
tig was kon hij zich uit de zaak terug
trekken, om den droom van zijn le
ven te gaan verwezenlijken.
Toen stierf zijn moeder en Cyril
Nairne voelde zich vrij voor de eer
ste keer in zijn leven.
Zoo kwam hij naar de „Woodlands"
met de ruime, eenvoudige kamers en
den ouderwetschen, bekoorlijken tuin.
De menschen glimlachten om hem als
ze hem daar zoo zagen, aandachtig
luisterend naar de stemmen der na
tuur. Voor hen was het gezoem van
een bij een dagelijksch geluid dat ze
nauwelijks hoorden; voor hem was
het een openbaring.
En de menschen glimlachten om hem
met iets van medelijden.
theorie in deze, zij die over belang
rijke zaken moeten oordeelen, moe
ten in het volle, werkelijke leven
staan. Zoo is er groot verschil in be
schouwing van een fabrieksgebouw en
een bodemcultuur, wat de intensiviteit
aangaat. In den landbouw moet men
meten met de productiekosten van
een voedingscalorie. En nu blijkt dat
deze normaal in het extensieve be
drijf het minste kost. Daardoor kan
Nederland niet concurreeren op de
korenmarkt met Amerika, en kwam
het hier tot verbouw van handelsge
wassen en tuinbouw met meer pro
ductiekosten, maar toch loonender.
Spr. toont o.a. aan de hand van cij
fers aan hoe grooten omvang de tuin
bouw in ons land reeds heeft gekre
gen. Spr. wijst er daarbij op van welk
groot belang het is dat men zich in
Zeeland ook hier en daar op die teelt
toelegt. Ook het groot belang van een
goed georganiseerd veilingswezen
wordt door mr. Dieleman aangetoond.
Ook de tuinbouwcursussen liet spr.
de revue passeeren en constateerde
met genoegen, dat in Zeeland verleden
jaar voor wat volwassenen aangaat
evenveel tuinbouw- als landbouwcur-
sussen werden gegeven.
Spr. wijst op de stijging der land-
prifzen door intensieve cultuur en op
een geval waardoor omzetting van het
bedrijf in tuinbouw het jaarlijks uitbe
taalde werkloon steeg van f6000,
tot f130.000,ten voordeele van de
plattelandswelvaart en ter beteugeling
van den trek naar de steden. Vooral
ook als gas, electrïciteït en waterlei
ding daarheen worden geleid. Maar
daarbij dient dan ook het verkeers
wezen en dienen de verkeersmidde
len zoo deugdelijk mogelijk te zijn.
Een geïsoleerde streek gaat achteruit
in bevolking en ook in welvaart. On
derling verkeer tusschen de deelen
Een genie weet U en een beetje
De zin werd nooit afgemaakt, maar
een veelbeteekend tikje op het voor
hoofd zei de rest.
Op een dag, toen de kerkklokken
riepen: Kom! Kom! ging hij naar
de kerk, een mooie oude kerk,
met een vierkanten Romaanschen to
ren en Romaansche ramen een kerk
begroeid met klimop en half verscho
len achter hooge hoornen.
In Cyril's ziel werd het kiokgelui
tot een machtige, nieuwe melodie. Hij
ontwaakte pas uit zijn nieuwen droom
toen de gemeente opstond om te zin
gen. Eén stem klonk hoog uit boven
de andere een klare, rijke meis
jesstem die door de oude kruisgewel
ven scheen heen te dringen en op te
Stijgen tot den blauwen hemel.
Den heelen dag hoorde hij die stem,
ze liet hem niet los.
Spoedig wist hij den naam van het
meisje, hij zag haar en wist dat hij
haar liefhad. Hij huwde haar en bracht
haar naar Woodlands.
Voor zijn geluk waren geen woor
den, maar het trilde in zijn muziek.
Daisy Nairne was niet mooi, maar
wel héél lief met haar donkere zachte
oogen en blond haar. Een jaar lang
leefden ze in een onzegbaar-schoone
harmonie.
Toen kwam het einde. Op een Juni-
nacht werd de kleine Marguerite ge
boren en dit nieuwe, jonge leven werd
.gekocht met dat van de jonge moeder.
(Wordt vervolgd).