IIITEHIU
NB. 59,
Woensdag 28 Maart 1928
Ü5' Jaargang.
Bij dit nummer be
hoort een bijvoegsel
Buitenland
LINTVELT's BAZAR
Stadsnieuws
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant
COURANT
en Kleeuwens Ross Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
ZIJ. DIE ZICH MET INGANG VAN
1 APRIL 1928 OP DE GOESCHE
COURANT ABONNEEREN, ONT
VANGEN DE TOT DIEN DATUM
VERSCHIJNENDE NUMMERS
GRATIS.
OVERZICHT.
De paus en Mussolini.
De geschiedenis herhaalt zich. Even
min als vroeger bestaat er nu een goede
verhouding tusschem de paius en de Ita-
liaansche regeeritig. Onlangs meldden we
er reeds een en ander over. Dezer dai
publiceerde het blad van het Vaticaan,
de „Osservatore Romano" een allocutie
van den paus, waarin hij, zonder namen
te noemen, maar met een vrij duidelijke
toespeling op de jongste vergadering van
het z.g. katholieke centrum te Rome, er
over klaagt, dat deze katholieken, die
zich ostentatief en in het bizonder ka
tholieken noemen, het niet noodzakelijk
hebben geacht tot den heiligen vader te
komen, terwijl zij wel naar het Kapi-
too-1 zijn gegaan.
De paus gispt dam in enkele woorden
de wijze, waarop de nationaal-kafhiolie-
ken op het Kapitool over de Romeiosche
kwestie hebben gesproken en gaat nader in
op andere redevoeringen,, die zij over de
verhouding van kerk en staat op het Ka
pitool hebben gehouden.
De paus verklaarde vervolgens, dat hij
de goede zijdie van het huidige regiem
herhaaldelijk had erkend en dat deze
woorden overal waren gepubliceerd. Men
trachtte de portée er van echiter te wijzigen
door ze uit hun verband te rukken.
De paus ging voort: Wij weten echter
ook evenals de bisschoppen, die van alle
zijden tot ons hun toevlucht nemen, hoe
veel betreurenswaardige misstanden emog
steeds bestaan. Wij weten ook, evenals
vele christelijke ouders, in welken toe
stand zich de christelijke jeugdopvoeding
bevindt, waartoe alleen de kerk bevoegd
is, ook wat de middelen betreft.
Hij klaagde er over, dat er een plan
bestaat om de geheeie jeugdopvoeding
door den staat in beslag te doen nemen,
niet alleen de lichamelijke, maar elke
opvoeding, en dit geschiedt, in weerwil
van de verzekering, welke men den paus
heeft gegeven.
Eveneens bemoeit men zich met de
leiding van katholieke vereenigingen en
Hoeüc Koningstraat - Magdalenastrsat.
SPECIAAL ADRES IN: GLAS,
PORCELEIN EN AARDEWERK.
78
FEUILLETON
DOOR ETHEL M. DELL.
,,Hij zal niet terugkomen", zeide Bertie.
„Ik geloof van wel. Het as zelfs mo
gelijk, dat hij al terug is. Ga het in
ieder geval zeggen. He, wat is «er Tawny?'
Hudson kwam naast het bed staan. Zijn
afschuwelijk leelijk gezicht had een uit
drukking, waardoor je bijna niet plezier
naar hem keek. De toewijding van een
dier straalde uit zijn mogen.
„Een brief van het majoraatshuis,
mijnheer!"
„Wie heeft dien gebracht?"
„Een staljongen, mijnheer!"
„Wacht hij o,p antwoord?"
„Ja, mijnheer."
Lucas maakte den brief open. Hij was
van Anne.
Hij las een paar regels en keek dan
Bertie aan. „In orde, Bertie. Ga het nu
even zeggen, wil je? Zeg, dat het heel
dringend is! i
Bertie ging weg en Lucas begoi> den
brief verder te lezen.
Tawny Hudson stond roerloos naast
congregaties, welke onder de rechtstreek-
sche leiding der bisschoppen staan, en
dit geschiedde nu eens naar aanleid ng vain
veronderstellingen, dan weer onder voor
wendsels.
De nationaal-katholieken op het Kapi
tool hadden uit het zwijgen van den Paus
verkeerde conclusies getrokken, want zij
hadden er niet aan gedacht, dat het vaak
beter is te zwijgen., niet omdat men mi«
te zeggen heeft, maar om den toestand
niet te verergeren.
Uit Triëst wordt aaia Je „Voss. Ztjg."
gemeld, dat de publicatie der rede van
dien paus, waarin hij zich scherp tegen
het fascisme keert, dooir Mussolini in ge
heel Italië is verboden.
Restauratie Groote Kierk.
(Slot).
Door de gemeente Goes worden deze
gelden opgenomen bij de Bank van Ned.
Gemeenten, tegen een oorspronkelijke rente
type van 5 °/o, welke rentevoet ook was
aangenomen bij het samenstellen van het
financieeringsplan der algehee'e restau
ratie. Toen echter in Ocfcojber de discon'.fo-
rente aan de Ned. Bank, van 5 op
6 °/o gebracht werd en de Bank van
Ned. Gemeenten dit voorbeeld volg
dreigde de geheeie fiinanciecle opzet in
duigen te vallen. Want bij een rentevoet
van 6 °/o zou er in 1940, een tekort van
f 10.000,— zijin. Vandaar dat de voor
zitter onzer commissie zich toen onmidh
dellijk met B. en W. dezer gemeente im
verbinding heeft ges beid, hun medewerking
inroepende bij een poging om de restau
ratie schulden, in Leeningen om te zettien,
waardoor «een Lager rentebedrag verkre
gen zou worden. En to«en in beginsel de
medewerking van «dit college verkregen
werd, ontwierp hij een nieuw plan tot
finamcieering der restauratiewerken, waar
in opgenomen waren een drietal leenin-
i met aflossingssystema. De eerste lee-
ning zou, na bekomen goedkeuring, af|
sloten worden op 1 Juli 1928.
Het werk zelve kon nu met kracht
worden voortgezet. Op 22 Januari werd
dan ook de aanbesteding gehouden voor de
nog volgende herstellingen. Tot inschrij
vingen waren enkele patroons, in en buiten
Goes woonachtig, uitgenoodigd. De laag
ste inschrijver was dezelfde, die sinds
1922 de restauratiewerken uitvoerde, n.l.
de heerem J. W. v. d. Weert ien A.
de Bruyne te Goes aan wie dan ook het
werk op 30 Maart, voor 3.95 °/o, ge
gund werd.
Allereerst werden in den hoofdbeuk,
op de onderdorpels der ramen, een acht
tal ijzeren balken aangebracht, waarover
een vloer werd gelegd, waardoor men een
solieden steiger verkreeg. Uitwendig wer
den aan de noord- en zuidzijde van dit
schip eveneens steigers aangebracht, zoo
dat de kap met goten, boven dit deel ge
legen, gesloopt k«on worden. Het onder
de muurplaat aanwezige metselwerk, bleek
tot aan het sluitstuk der raambogen, ver
waterd te zijn, zo«odat dit over de ge-
hem en verscheidene seconden verliepen in
stilte. Eindelijk begon zijn meester te
„Pen en papier, Tawny! Ja, zoo is
het goed! Leg nu je arm achter de
kussens en steun me wat. Langzaam aan,
Langzaam!"
En terwijl de man 'hem steunde, schreef
hij heel langzaam een paar woorden.
„Maak je niet ongerust! Alles in or
de! Lucas".
Dan viel de pen uit zijn vingers en
zakte zijin hoofd in de kussens. Zijn gelaat
was vertrokken, terwijl hij fluisterde:
„Tawny geef me gauw wat Die pijn
is niet uit je houden".
Hudson legde hem weer neer en niam
een flesch uit een wandtafeltje. Terwijl
hij de druppels uitteldb, was het eemige
geluid in de kamer de zware ademhaling
van zijn meester.
Toch wist hij, zonder «dat hij opkeek,
dat iemand binnengekomen was, en hij
liet geen verbazing blijken, toen Nap's
hand plotseling het glas uit de zijne weg
trok en het aan de hijgende lippen bracht.
HOOFDSTUK XIV.
De onweerstaanbare.
De eerste woorden, die Lucas sprak,
toen hij daartoe weer in staat was, wa
ren: „Geen morphine".
Nap trok handig de kussens weg, om
heele lengte moest afgebroken', en opnieuw
opgetrokken worden, waartoe ou«de bak
steen gedeeltelijk'van «den muur zelve
afkomstig, en gedeeltelijk van «een afbraak
gekocht gebruikt werd. Ook de muur
platen moesten geheel worden vernieuwd,
alsmede voor zooverre noodig de
diagkanten der ramen. Hierna kon de kap,
van nieuwe bintbalken, en ten deele van
nieuwe ribben voorzien, gesteld worden.
Door het aanbrengen van nieuw dakbe
schot, nieuwe dakkap«ellien en nieuwe leien,
was dit «deel van het monument hersteld,
terwijl hierna een geheel nieuwe loopbrug,
over de geheeie lengte van het schip, werd
aangebracht.
Aan den westgevel was inmiddels «een
steiger van 32 M. hoogte aangebracht,
tot herstelling van het groote raam. De
topgevel moest geheel gesloopt, wegens
den slechten toestand van het metselwerk.
Om dezelfde reden geschiedde dit ook,
m«et den muur, rechts van dit raam, en
wiel tot even boven dein onderdorpel. Dit
geheeie gedeelte muurwerk, werd opnieuw
opgetrokken en, inwendig, voorzien van
twee balken (40 X 50 c.M.) van ge
wapend beton, om verdere wijking van
het zuidelijk «deel van den westgevel, te
voorkomen.
Op het einde van dit dienstjaar, was
het raam nog niet geheel voltooid.
Bij onderzoek bleek «dat de fundeering,
onder de zuidelijke hoektoren, ten deele
slechts uit grond bestond. Vandaar dat
hier verzwaring noodig was, waartoe
20 M3. beton gebruikt werd. De afdek
king van dezen toren, met bi 5 M. daar
onder liggend metselwerk, wer«d ver
nieuwd.
Ook de kap over «de aan de zuidzijde
gelegen zijbeuken werd vernieuwd. Na
de slooping bleek o«ok hier het metselwerk
over de geheeie lengte, ter hoogte van
V2 M. verwaterd te zijn,, zo«o«dat dringende
voorziening no«odig was. De «dakbedekking
bestaat tijdelijk uit asphaltpapier, maar
zal door leien worden vervangen, zo«o
spoedig ook de noordzijde klaar is.
Nog dient vermeld dat het, onder de
vorige restauratie met herstelde raam in
de hoofdbeuk noordzijde, uitgenomen en
behakt werd. Het opnieuw stellen was
op 31 D«ecember nog niet geschied.
Binnenwerks werden de boo«gvulllngen
van bet triforium geheel gesloopt. Het
metselwerk was buitengewoon slecht en
gescheurd. Deze vullingen waren aan het
einde van 1927 weder opgemetseld.
Eveneens werden de dagkanten van ra
men en bogen zoover noodig hersteld, ter
wijl muren en pijlers van hun kal klaag
ontdaan weiden. Dat deze kalklaag èen
„mantel der liefde" was, „«die alles be
dekt", bleek ook aan de Zuid- en West
zijde. Kwamen aan het eerstgenoemde
deel scheuren bloot, die gelukkig niet van
al te ernsti'gen aard waren, aan de West
gevel moesten grootore gebreken hersteld
worden. Zoo« kwam men tot de ontdek
king, dat onze vaderen, aldaar de omtlas-
timgsboog boven den ingang, met horizon
tale steenlagen doorbroken hadden. Beide
muren zijn geheel hersteld.
E«en der onder slagbal ken, waarop de
dakruiter (toren) rust, was geheel verrot,
waardoor vernieuwing noo«dig was.
zijn houding wat makkelijker te maken.
„All right, oude jongen", antwo'orddë hij.
„Maar je weet even goed als ik, dat je
niet op kunt zitten, wanneer je zoo bent.
Wat bezielde je om bet te probeeiren?"
„Zaken", prevelde Lucas. „Ga niet
weer weg, Boney. Ik moet je spreken".
„Dat hebben ze me gezegd. Ik ben
tot je dienst! Spreek maar niet, voor
je je weer wat beter voelt".
„Ik voel me al weer beter. Er schijnt
too verkracht van je uit te gaan. Of is het
electriciteit?" Lucas blikken bleven rus
ten op het norsch gelaat bovein hem.
Nap glimlachte cynisch. „Moet Hud
son dien« brief meenemen? Kan ik hem
soms voor je a<dresseercn
Als hij gehoopt had door Lucas eenigs-
zims in de war te brengen., dan kwam hij
bedrogen uit, want volkomen kalm ant
woordde dbze:
„Ja, aan Lady Carfax. Hij moet da
delijk weg".
Nap stak met een ondoorgrondelijk ge
zicht den brief in een enveloppe, schreef
het adres er op en gaf hem aan Hudson.
Je behoeft niet terug le komen, vooir
we je bellen", zeide hij.
En met die woorden ging bij kalm
naast het bed van zijn broer zitten, met
het air van iemand, die over al zijn tijd
te beschikken heeft. Toen de «deur dicht
was, vroeg hij: „Wil je misschien niet
rooken?"
Ook de 9000 K.G. wegende gewichten
van liet uurwerk, moesten verplaatst wor
den. Hingen zij aan «de Westzijde, naast
den ingang, thans zijn zij tijdelijk aan de
Zuidzijde van het transept aangebracht.
Aangezien de staaldraden waaraan deze
gewichten hangen, nog wel eens breken,
is er een kast met zandstorting «aange
bracht, waardoor bij herhaling van dit
feit, materieeie schade voorkomen wordt.
Daar echter een dusdanige veiligheids-
stelling, ontsierend werkt, is een andere
oplossing hiervoor gewenseht.
Zooals bekend was, dreigden ook van
het koor ernstige gevaren. Aan de Zuid
zijde toch stonden die contreforten die de
luchtbogen opvangen, dusdanig uit het
lood, dat omvallen alerminst uatgeslloten
was. Welke gevolgen dit voor de gewelven
van den hoofdbeuk zou hebben, laten
zich bevroeden, d«aar «deze luchtbogen «dein
zijdelingschen druk hiervan, op de contre
forten overbrengt. Deze contreforten,
luchtbogen met de daaraan grenz«ende dak-
vlakken zijn thans geheel hersteld, al
ontbreken er nog de met pinakels ver
sierde eindbekroningen aan. De bedekking
dezer dakvlakken bestaat thans uit asphialt-
„Neen. Ik moet «eerst praten. Ik wou,
dat je ergens ging zitten, waar ik je zien
kon".
Nap trok zijn stoel wat om en zat
nu in het volle zonlicht. „Zit ik nu ge
noeg in liet licht? Nu, wat wil liet groote
opperhoofd? Is hij soms bang, dat zijn
broeder zal wegloopen, terwijl bij slaapt?"
Onder den schertsenden toon straalde
toch iets bezorgds door. Hij bukte zich
en raapte een brief op, die op den grond
j. „Is die van jou?"
Lucas, die zijn hand al uitgestoken
had, liet die weer vallen. „En je mag
hem lezen ook".
„Dank je wel! Ik lees geen brieven
van vrouwen, tenzij ze aan mij geadres
seerd zijn neen, ook niet wanneer ze
me van nabij betreffen. Ik ben biang,
dat je dat zaakje zelf moet opknappen«,
waarde broeder, ofschoon ik je zou aan
raden het uit te stellen. Je bent aardig
moe en ik heb een verduivelde dorst. Geen
schitterende combinatie
Ondanks het nonchalante in zijn woor
den was er toch weer een liefdevolle
toon in, Hij legde «den brief op het bed
binnen het bereik van zijn broer. „Ik zal
het erf niet verlaten, voor we gesproken
hebben. Dat is toch een mooi aanbod.
Ga maar eerst wat rusten
Doch Lucas ging vastbesloten, maar
volkomen kalm, niet op dat voorstel in.
,Ik wil liever eerst praten als je er geen
papier. De leibedekking wacht, tot ook
andere «dakvlakken van het koor, hiermede
bedekt worden.
Bij het, vóór de herstelling ingesteld
onderzoek bleek, dat een kapbalk, boven
de Zuidelijke absis, op het daar aanwe
zige gewelf drukte, waardoor het ge
scheurd was.
Uit deze feiten blijkt ten duidelijkste,
dat herstelling dringend noodzakelijk was,
alsmede dat onze vroede vaderen, eigen
aardig met dit monument hebben gehan
deld. Niet alleen dat mede hieruit een
groot gebrek aan paëte«it, ten opzichte van
een schitterend kunstwerk, spreekt, ookem
gebrek aan constructief inzicht, komt tel
kens aan het licht.
Met groote erkentelijkheid kan echter
getuigd worden, dat de leiding der restau
ratie bij den heer H. v. d. Kloot Meyburg,
in uiterst bekwame handen berust. Met
groote liefde voor onze prachtige kathe
draal, m«et deege kennis en aestbetisch
aanvoelen, wordt het werk door hem ver
richt.
Nog dient vermeld te worden, «dat op
31 December een schrijven van den archi
tect bij de Kerkvoogdij inkwam, met ver-
bezwaar tegen hebt. Met die boerderij in
Arizona, Boney, gaat het niet zooals het
gaan moet. Ik wou, dat jij dat ^zaakje
daar eens ging opknappen. Dat is nou
juist iets voor jou capaciteiten".
Nap gooide zijn ho«ofd in zijn nek.
„Wat weet jij van mijn capaciteitten
„Meer dan genoeg", antwoordde Lu
cas vastberaden. „Ik ben in een mate,
die jij niet vermoeden kunt, van je'afhan
kelijk en ik hoop, dat je me 'niet teleur
stellen zult".
„Ik geloof niet, dat daar veel kans op
is, te meer daar ik volstrekt niet van plan
ben op het oogenblik naai" Arizona te
„Niet?;;
„Neen".
„Ook niet, als ik er bepaald op ge
steld ben?" Lucas sprak zwaar, alsof
het spreken hem moeite kostte. Zijn hand
klemde zich om het briefje van Anne.
Nap boog zich wat voorover zonder
iets te zeggen en keek hem oplettend aan.
„Jia", zeide Lucas zeer bedroefd', „zoo
ver is het gekomen. Ik kan niet toelaten,
dat jij hier de openbare rust verstoort. Ik
wil mijn eigen broer niet als moordenaar
voor de rechtbank zien en evenmin wil
ik, dat Anne Carfax door jou in op
spraak gebracht wordt. Ik heb een heele
boel van je verdragen, Boney, maai* ik
mag vervloekt zijn, als ik dit verdraag".
(Wordt vervolgd).
