Uit den Westhoek Stadsnieuws ProvinciepieuWs Binnenland Onze bevolking. Tegen het einde van ieder jaar maken gemeenten en zakenlieden een balans op. Dte laats ten. plegen het resultaat van huin berekeningen voor zich te houden, 'de eerste geven haar bevindingen aan de gemeenschap prijs. Tot de balansen der gemeenten be- hiooren de statitische opgaven der bevol king, die de „Goiesche Courant" met de andere Zeeuwsche bladen getrouw pu bliceert. De laatste jaren wekt de lectuur van deze bevol kings staten over het algemeen geen prettige gewaarwordingen. Ook in 1928 niet. De meeste sleden en dorpen laten ook dit jaar weer een veer. Sommige een aanzienlijke, andere een van kleinere af metingen. Slechts enkele plaatsen kunnen op vermeerdering der bevolking bogen, o.a. Goes, dat gedurende 1927 zijn zie lental met 221 zielen zag toenemen, en 's Heer Arendskerke dat 36 bewoners meer kreeg. In de andereplaatsen, voor zoover bekend, nam de bevolking niet noemenswaard toe, of zooals gezegd (en dat betreft verreweg de meerderheid) ze verminderde. Aan Middelburg ontvielen 244 inwoners, Kruiniingen 48, Neuzen 37, enz. Natuurlijk doet opnieuw die vraag zich voor: „Vanwaar deze bijna permanente vermindering", en dain is het ondoenlijk om zonder een omvangrijke studie hierop het antwoord te laten volgen. Er werken n.l. verschillende factoren aan de afname der bevolking mede. Eerstens is er de uittocht naar de groote steden in ons land, waarover men onder „Binnenland in dit nummer eëinige gegevens treft. Ver volgens is over bijna de geheele linie daling in het geboortecijfer te constatee- ren. Dit laatste is van grooter invloed dan men oppervlakkig zou meemen. In teressant In verband hiermede in eein ingezonden stuk van een predikant in de „Tem. Crt.", waaraan wie bet navol gende ontleenen „In 1891 toen de bevolking van de burgerlijke gemeente van Terneuzcin 6363 zielen telde, werden er alleen in de her vormde kerk 183 kinderen gedoopt. In 1927, toen de bevolking der bur gerlijke gemeente meer dan 10.000 zie len telde, zijn er in de geheele burger lijke gemeente, dus van de hervormden, R. katholieken, gereformeerden en oud* gereformeerden, en die niet tot eettuig kerkgenootschap behooren, van allen te samen, slechts 169 kinderen geboren". Dit schrijven betreft Neuzen, doch met eenige verandering van cijfers zou het voor vele andere plaatsen van Zee land toegepast kunnen worden. Behalve de uittocht naar de grootste steden van ons land en de voortschrij dende geboortebeperking zijn er natuur lijk nog andere oorzaken van de ontvol king der Zeeuwsche gemeenten. B.v. de werkloosheid, de minder gunstige toestand in den landbouw, het ontbreken van in dustrie. Al deze en wellicht nog andere oorzaken doen de bevolking iin de Zeeuw sche gemeenten afnemen. Tot ernstige konsekwenties Leidt de be* volkings-vermindering momenteel nog niet, maar in de toekomst zal zij dat onge twijfeld wel doen. Daarom, leek het ons goed de chronische ziekte op deze plaats eens hiér onder de. aandacht te brengen *nan hen, die zich wellicht geroepen ge voelen naar geneesmiddelen te zoeken. Er worden wel commissies ter bestudee ring van minder belangrijke kwesties ter wereld gebraciit. onder de landbouw zoowat heelemaal res sorteert en waarin dus bijna negen tien den der bevolking werkzaam is, de kapi talistische sector vormen der volkshuis houding; de gesocialiseerde bedrijven en de coöperatie vormen den socia'istischen sector. Op dezen sector moet men dus de blikken richten om te zien, wat er aan communisme -tot stand is gebracht door de revolutie. Geprobeerd is er zeker genoeg. Men is begonnen fabriekscomité s van arbeiders te stichten, aan welke alle macht in het bedrijf werd gegeven, zonder nochtans liet eigendomsrecht van de bezitters af te schaffen. Tot dat laatste ging men over toen de bezitters en directeuren wei gerden, het werk te blijven leiden, zonder iets te zeggen te hebben en hun bedrijf eenvoudig stop zetten. Men had zoodoen de den sprong gewaagd na eenige aarze ling fin ving de proefnemingen aan hoe de zaak nu geleid moest worden. De fa- briekscomaté's werden al na betrekke nj k korten tijd besnoeid in hun bevoegdheden en de macht werd toegekend aan commu nistische commissarissen, want het gelukte niet onder de comité's het werk aan den gang te houden. Toen de productie steeds meer achteruit ging heeft men pogingen gedaan, boeren te mobihseeren voor ar beid- en de z.g. arbeidslegers geschapen die natuurlijk totaal mislukten, zooals gedwongen arbeid overal op een misluk king is uitgeloopen. Toch wilde Trotsky nog in 1920 dit dwangsysteem uitbreiden tot de geheele bevolking, ze verplicht in lijven bij de vakverenigingen, deze tot staatsorganen maken, en als In het leger, zou iedereen onder dusc.ip ine aan bepaal den arbeid gezet worden. Dit voorstel is door de partij verworpen, nadat Leai.'m liet fel bestreden had, en kort daarop is men op zijn inihalief den weg ingeslagen van de N(ieuwe) E(konomische) Poli tiek), de nep heeft alle verdere proefne mingen opgegeven en is teruggekeerd tot de vormen van het kapitalisme als eenige redding uit den steeds s'echter worden den toestand. Uiterlijk bemerkt men niets vain die nationalisatie der grooote bedrijven em gaat alles precies als in elk kapitalistisch land. De arbeiders krijgen hun loon uit betaald, en moeten daarvan rondkomen met hun gezin, waren zijn te koop uitslui tend voor geld. Werldoozien moeien zelf trachten werk te vinden, worden daarin niet geholpen. Net als in elk ander land ziet men 's morgens de rijen der werk zoekenden voor de fahrlekpoor'en en aan de aanmeldiogsbureaux stean, en deze worden heusch niet vriendelijker be handeld dian elders op de wereld. De ar beiders kunnen door de directie en de voormannen ontslagen worden met op gave van redenen. Men werkt op instruc ties en ondier toezicht van voormannen en opzichters, die weer op hun beurt onder geschikt zijn aan het hoogere technische en admin! s tra lieve personeel. Grootten- deels zijn dit dezelfde personen van vóór de revolutie, en de aanvulling van de open gevallen plaatsen heeft slechts voor een 'gering-gedeelte.plaats gevonden uit de ar beiders, grootiendieels echter zijn men scheen mei do moedige opleiding aangesteld, hetgeen zonder uitzondering in de hoogere rangen plaats vindt. Men is reeds lang voor de invoering van de irae.p gaan pro- pageerem, dat de arbeiders werken en niet praten moeten en dat ze moesten ge hoorzamen in het bedrijf. Na de invoering van het geld met de nep is die propaganda omgezet in een reëele prikkel; overal is stukloon ingevoerd, of, waar dat onmo gelijk was, premies, afhankelijk van de productie, en wie minder werkt, krijgt minder loon. Op insubordinatie in het be drijf staat onverbiddelijk ontslag en in ernstiger gevallen, als men er andere per sonen in zou trachten te betrekken, wordt bet aangerekend als contra-revolutie. Deze verantwoordelijkheid brengt na tuurlijk macht met zich mee; die personen die een bepaalde taak te vervullen hebben, krijgen een belangrijke mate van vrijheid in de maatregelen, die zij wenschen te treffen. En misbruik van die macht is iin Rusland zeker niet minder dan elders, integendeel. Een algemeen gehoorde klacht as die over protectie. Ieder, die iets te zeggen heeft, haalt bloedverwanten, vrienden en.... vriendinnen binnen in een Denkt aan de plaatjes! Wij herinneren er aan, dat de con trole oip de rijwielbelastingmerken 1928 Maandag a.s. begint. Benoemd. De gemeenteraad van Nijmegen heeft tot leerares in natuurlijke historie bij hj©t middelbaar onderwijs benoemd mej. dra. A. J. Reilingh, lieerares aan de rijks H. B. S. alhier. Geslaagd. Het Mercurius-diploma boekhouden be haalde mej. M. A. Verburg, alhier. Voorzichtig met gas. Wie zou meenen dat de permanente courantenberichten over gas-ottigelukken alle gas-ver bruikers met de grootst moge lijke omzichtigheid jegens gas vervullen, die vergist zich. Nog maar al te vaak blijkt hoe groot de nonchalance der gasverbrui- bruikers is. Men gelooft het wel, en men laat meestal aan het toeval over ongeluk ken als brand, verstikking, ontploffing te weren. Vooral zij, die in het gasbedrijf werkzaam zijn, weten over de roekeloosheden der gasverbruikers mede te spreken. Niemand beter <j,an deze menschen weten ook in welk een klein hoekje een gas-ongeluik schuilt, en daarom streven zij er naar de verbruikers, dikwijls tegen den wensch in, te beveiligen. Vaak berust de roeke loosheid der gasverbruikers op onwetend heid, zij weten niet wat gedaan en gelaten moet worden. De heer K. Brink, directeur van het gasbedrijf hier ter stede, die in zijn prak tijk al veel gevallen tegenkwam, die er op wezen dat de onwetendheid der ver bruikers inzake de gevaren van gas niet gering is, was de meening toegedaan de hulp der pers te moeien inroepen teneinde die kans op ongelukken to'een minimum 'e beperken. En zoo hadden de plaatselijke bladen dézer dagen een onderhoud met eten heer Brink, waariin we heel wat te hooren kregen wat met de veiligheid der gasverbruikers uitslaande had. Beter dan in een uitvoerig relaas een en ander weer te geven, lijkt het ons hieronder eenige geboden te laten volgen, die een ieder ter harte kan niemen omdat ze afkomstig zijn van een deskundige. Als er een lekje in de leiding is, tracht dan niet zelf te herstellen, doch wendt u tot de gasfabriek. Adviseert de directie der fabriek een nagenoeg versleten leiding te doem ver vangen door 'een nieuwe, meent dan niet, dat de oude nog\Ve! een lijd mee kan. Misschien kan zé'" dat, maarmisschien ook niet. Aan het laatste geval zijn meest al ongelukken verbonden. Wie lampen enz. laat bevestigen, zal er goed aan doen de hulp van bekwame vakmeoschén m te roepen, dus niet van z.g. „beunhazen" die niet berekend zijn voor hun taak. Gebruikt een z.g. laagbrander op een slaapkamer nooit als schemerlamp. Hel gebeurt -n.l. vaak dat gas ontsnapt als een laagbrander half dicht wordt ge draaid. Voor slaapkamers worden hoog- branders aanbevolen. De soldeerverblndlng bij den gasmeter wil door het dreunen, veroorzaakt door het snelverkeer, nog wel eens loslaten. Bemerkt men bij den'mieter gashicht, zoekt dan de lek niet meS een lucifertje op, doch waarschuwt het gasbedrijf. Een gummislang veelal im gebruik voor kooktoestellen laat op den duur gas door. Het verdient aanbeveling gummi slangen te vervangen door meta'en verbindingen die tegenwoord g zoo zijn ingericht, dat de gastces'ellen toch verplaatst kunnen werden De gevaren aan het verbruik van gas verbonden worden in groote mate onder' vangen doorden veiligheidsmeter. Zet men deze 's avonds bij het naar bed gaan op macht stand, dan schakelt deze zich na verbruik van een bepaalde hoeveelheid gas (te gering om dood te veroorzaken) automatisch uit. Na ons bovenstaande wenken uitvoerig tie hebben toegelicht leidde de heer- Brink de pers naar een verzameling omderdeelen van gas leid iirfgen, in den loop der jaren bijeengebracht. Overtuigend werd h er ge demonstreerd hoe de gasverbruikers op meestal onverantwoordelijke wijze zelf lek ken willen stoppen en daardoor zichzelf in gevaar brengen. Er waren gaspijpen, gedicht met stopverf,met linnen enz. Deze verzameling doet zien welk een kansspel de mensch vaak met den dood speelt. Terwijl het hier toch in 't geheel niet noodig is! Vak-onderwijs voor bakkers. Zooals bekend worden in Oostburg, Zierikzee, Middelburg en Goes dit jaar voor het eerst cursussen voor bakkers- vakonderwijs gegeven, uitgaande van den Zeeuwschen bakkersbond. Hier ter stede is deze cursus gistermiddag in het ge bouw der christelijke jongekngsveireenii- ging geopend. Die secretaris van dein bak kersbond, de heer C. D. van Noppen, schetste de vele voorbereidende werk zaamheden door commissie en bestuur verricht, voordat de plannen verwezenlijkt kondien worden, bracht een woord van dank aan allen die daaraan hadden me degewerkt, en zette het doel van dezen cursus uiteen. Hij omvat een werkpro gramma dat twee jaar duurt, en waarna diploma's beschikbaar zullen worden ge steld; naast de practische vakken zullen ook Nederl. taal, boekhouden, scheikunde, rekenen en handelsrecht worden onder wezen. Het onderwijs is noodzakelijk, 'het is ©en misstand, dat het bakkersvak buiten het program der ambachtsschool is 'ge plaatst. De cursus moet naast de moo- dage kennis ook collegialiteit, geen con currentie kweeken. Het vak moet zoo hoog mogelijk worden opgevoerd. Het systeem van onderwijs is nieuw, vandaar dat in vakkundige kringen alle o-ogen op Zeeland zijn gericht. De voorzitter van den Nederl. Bak kersbond, de heer F. Stalhe, bracht een woord van hulde aan den Zeeuws chen on dernemingsgeest. Een goed vakonderwijs is dringend noodig, het bestaande heeft veel fouten-. Ook de theoretische vakken voorzien in eein behoefte. De tijd dat ieder die te stom was om te leanem, bakker moest worden, is gelukkig voorbij. De bakker heeft in dezen tijd méér noo dig dan het onderwijs van de lagere school. Spr. hoopte dat deze cursus in in de toekomst een succes zal blijken te zijn. Andere sprekers wezen eveneens op het nu-t van totstandkoming .vadb dezen cursus. o De heer F. Maijs vestigde 'er nog de aandacht op, dat deze cursus uit-<(e bak ker sbe we ging zelve is -ontslaan, een be wijs dat de behoefte aan vakonderwijs dringend wordt gevoeld- De heer van Noppen sprak, een woord van dank. Zeeland is dus -een n;quw onderwijs rijker geworden. Het verwondert ons, dat dé cursus bier ter stede niet in de ambachtsschool is ondergebracht, waar dit in alle an dere plaatsen wel het geval was.' Zonder afbreuk te willen doen aan 'de bered- wülighei l, waarmode de Chr. Joti^e'ings- vereeniging haar lokaliteit voor dit doe] heeft afgestaan, moeten wij tsdh consta- teeren dat dit lokaal op den duur'h el za] kunnen voldoen aan de gestelde 'éischen. Landhouw-Bioscoop. Van Vrijdag tot en met Donderdag wordt in de Landbouw-Bioscoop vertoond de film Na de parade", esn geschiede nis uit den wereld-oorlog. Als tweede nummer loopt van heden tot Dinsdag „De bloedveele". „Volharding". De gymnastiekvereenigiog „Volhar ding' alhier zal Zaterdag 21 Januari in liet Schuttershof een uitvoering geven met medewerking van de dames-gymnast'ek- vereeniging Achilles" uit Middelburg en ©enige Belgische keurturaers. Na 'tie uit voering is erbal. Doopsgezinde Gemeente. Zondag 15 Januari des Morgens half elf uur: Ds. J. Koekebakker. De film Potemkin. Men zal zich herinneren, dat -in De cember 1926 de waarnemende burgemees ter van V lis sin gen die vertooniing .van de film Potemkin verbood, met gevolg de oprichting van eon vereniging, dié zich tem doel stelde de vertooning' vaat too- neelstekken ein films, die verboden wor den door den burgemeester. Het bestuur van die vereen: g'nrng werd vervolgd, maar de Hooge Raad heeft uitgemaakt, dat de leden ni©t veroordeeld konden wonden. Thans heeft de burgemeester bet ver bod opgeheven en de film zal volgende week gewoon in een der bioscopen wor den vertoond. Bal-maéqué. We herinneren er aan dat morgen in hotel „Britannia" te Vlis sim gen een bal- niasqué wordt gegeven. Aan het bal is een souper verbonden. Borsse'.e. Op de voordracht voor plaatsvervangend dijkgraaf van den Cil lers-polder werden door ingelanden van dien polder geplaatst de heeren J. de Winter te 's Heer Arendskerke, L. de Winter te 's Heer Arendskerke en D. Geschiere te Borssele. Colijnsplaat. D-oor het bestuur van den polder Oud-Noord-Beveland Werd Woensdag alhier in het openbaar aanbe steed: het graven, reeën en. delven van waterleidingen en breken en het Leggen van 11 duikers in den polder Oud- Noord-Beveland met bijleverimg dér ma terialen. Ingeschreven werd door de hee ren: A. Verburg Gz. vo-ör f4525, P. Janse Jz. voor f 4417,—^G. Franke voor f 4380,I. Bouterse- voor f4200,C. HolLesteiLe c. si2 voor f 3960,Allen te Colijnsplaat-,-; Het werk is aan den laagstee inschrijver ge gumd. 's Heer Arendskerke. Alhier is een algeoieeine vergadering gehouden van de werklieden vereemiging „Algemeen Be lang". Uit het verslag over 1927 bleek dat de vereenigimg 1 Januari 116 leden en 14 begunstigers telde. 10 nieuwe leden traden toe. De kas bevatte 1 Januari 1928 f 1419,63V2- 75 uitkeerimgem heb ben in 1927 plaats gehad. Een voorstel van het bestuur om den penningmeester f 15,salarisverhoogin-g te geven, werd met algemieene stemmen aangenomen. Tot uieuwe leden werden gekozen de heeren P. Eversdijk, J. v. d. Broecke en A. v. d. Dries. Als vice-voorziititer wérd ge kozen de heer M. Mol (aftr.), als pen ningmeester de heer P. J. Carels. Be sloten werd nog om dit jaar een lezing te houden. Heinkenszand. Dinsdagavond werd in de O. L. school een openbare vergadering gehouden voor belanghebbenden en belamgr stellendem in land- en tumbouw. De ver gadering die slechts matig bezocht was werd door den burgemeester geopend. De heer Stevens, rijkslamdbouwconsulent te Goes besprak de mogelijkheid om in deze gemeente een landbouwschool te doen verrijzen. Op zeer- duidelijke wijze gaf hij een overzicht van kosten en kos- tenverdeeling voor een- zoodanige onder wijsinrichting. Al werd het nut door de vergadering niet ontkend, toch kwam een zekere uiting uit de vergadering, die lie ver een tuinbouwschool zag komen, dan een landbouwschool, omdat het tuinbouw bedrijf zich de laatste jaren ontplooit ten koste van het landbouwbedrijf. De finitieve besluiten werden in deze ver gadering niet genomen. De burgemeester bracht dank aan den heer Stevens voor zijn uiteenzetting. Kruiningen. Vrijdag 1.1. gaf de zamg- veneemigmg „Crescendo" een uitvoering op de bovenzaal van hotel „Korenbeurs" alhier. Men is "reeds jaren gewoon van deze vereenigimg iets. 'goed lie hooren en ook dit jaar heeft liet publiek vqlop ge noten. Ondanks het omgiiinisitóigie< weder was de zaal geheel bezet. Het tooneelstuk „Papageno" sloeg bij de hoorders goed in, dank zij de wijze, waarop de ver schillende rollen werden vertolkt. Eein zeer geanimeerd bal hield jong en oud tot lang na middernacht in de „Koren beurs" bijeen. Wemeldinge. Woensdagavond hield de Onderlinge Vereeniging voor Varkens ver zekering „Helpt elkander" te Wemel- dinge haar jaarvergadering. Nadat door den voorzitter de verga dering was geopend, werd overgegaan tot verkiezing van secretaris en één commis saris, welke aan de beurt van aftreden waren. Beide werden met overgroolemeer derheid herkozen.- Vervolgens- deed de- pemningmeester verslag van uitgaven en in komsten. Het bleek dat dit jaar de finan- caeele toestand gunstig was. Het goed slot bedroeg f412,97. Dit bedrag wordt geplaatst op de Boe renleenbank. Een lid bracht verslag uit over cle gezamenlijke aankoop van voer-artikelen, waarmee hiet afgeloopen jaar is begon nen. Na eenige besprekingen werd be sloten op denzelfden weg voort te gaan doch onder gewijzigde voorwaarden en hechter basis. Onder voorkomende zaken werd bepaald dat voor de eerste drie maanden van het nieuwe boekjaar voor nieuwe leden de entrée-premie blijft vast gesteld als 't vorige jaar, doch na die maanden zal dit verdubbeld' worden met het oog op de kas. Voorts werd bepaald dat leden welke geen varkens houden of tijdelijk zonder zijn, halve contributie zul- 'en betalen. - o De volgende vergadering zalrrhn ver band met het 25-jarig bestaan der ver eeniging een ©enigszins feestelijk karakter dragen. Bij het op 12 en 13 December 1927 te Roosendaal gehouden examen voor het Mercurius-diploma boekhouden slaagden o.a. de heeren Jan en Jac. Ferdinandu $se M zalhier. Yerseke. Geslaagd voor het examen Mercurius-boekhouden, de heer P. J. Simon se. De verkoop van zaai-oesters is dit jaar vroeg begonnen. Reeds een partij van ruim een millioen zaaiers van rond de 40 K.G. per 1009 is reeds serkocht en grooten deels geleverd a f 1,per K.G. Een heel mooie prijs, vooral den tijd van het jaar in aanmerking geno men. Het is zeer de vraag of .voor dien prijs nog gezaaid kan worden. Vooral op de Yerseksche bank, waarin kwaliteit der visch en groei altoos achteryallen bij Bruinisse en onder Stavemisse. Ook per wagon is reeds een partij van ongeveer 300.000 stuks van ongeveer 3032 K.G. per 1000 naar Frankrijk afgeleverd. Deze prijs is niet bekend. Tot heden is de vraag naar zaaigoed uit bin nen- en buitenland zeer goed1. Een meisje van ruim een jaar, van den heer Paauwe uit de Langeviele, viel in een emmer kokend water. Direct werd de hulp van Dr. Klinkenberg inge roepen, die het ernstig verbrande kindje verhond. De toestand van het kind is ernstig. Een ontnuchterende vangst. Woensdagavond omstreeks halfacht werd de politie te Hilversum gewaarschuwd, dat 'n viertal personen door verbreking van een raam zich toegang hadden ver schaft tot een perceel aan den Nieuwen Hilvtrsumschen weg. De beschikbare po litiemacht rukte onmiddellijk uit, omsingel de het perceel en deed een inval. Toen bleek echter, dat een deurwaarder, bij gestaan door een tweetal getuigen en in net bijzijn van een inspecteur van poli tie, bezig was beslag te leggen op den boedel De teleurgestelde politiemannen gingen haastig terug. Moordaanslag. Dinsdag j.l heeft op den Bèrgumschen weg te 's-Hertogenbosch een korte woorden wisseling plaats gehad tusschen den 23 ja rigen J. M. en zijn neef de 25 jarigen A. v. E Eerstgenoemde trok plotseling een revolver en loste daarmee' eenige schoten op E. Deze werd daardoor in de zijde getroffen.|Vermoedelijk is een zijner nieren geraakt. De politie hoorde eerst Woensdagmorgen van het geval en arresteerde den dader, die volledig bekende. Hij zeide uit angst te hebben gehandeld, daar hij bang was voor een pak slaag. Overigens had hij

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1928 | | pagina 2