RUITËMB9ER
N°. 452,
Zaterdag 21 December 4927
441a Jaargang.
Dit nummer bestaat
drie bladen.
uit
ARMOEDE.
ProVincieDieuWs
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag-
en Vrijdagavond.
»S» 1 «RAIVT
UitgaveNaamlooze Vennootschap Goesche Courant en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels fl,20, elke «gel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regeL Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
ZIJ, DIE ZICH MET INGANG
VAN 1 JANUARI 1928 OP ONS
BLAD ABONNEEREN, ONTVAN
GEN DE TOT DIEN DATUM VER-
SCHIJNENDE NUMMERS GRATIS
De win tea' as gekomen eai voor velen
beteekent dit armoede. In enkele bedrijven
is in den winter zoo goed als geen werk.
hetgeen voor een zeer groot deel der bij
dat werk betrokkenen niet anders as in
de praktijk van hot leven als armoede
lijden. Als de zomer, het voor- en het
najaar gunstig was, dan hebben ze zoo<
veel kunnen overleggen, dat ze door den
winter heenkomen kunnen, maar als d
seizoenen hun niet gunstig waren, gaan ze
met een bezwaard hart den winter in.
Doch gedurende het geheeie jaar zijn er
steeds menschen, welke niet weten, hoe
van den éénen dag in den anderen te
komen, terwijl het leven doorgaat, zijn
eischen stelt, die nu eenmaal vervuld moe
ten worden. Men kan de maag niet af-
binden; al is men nog zoo sjofel gekleed,
gekleed gaan moet men toch; er moet
een dak zijn om onder te wonen. De
mensch, die niet voorzien kan in de
eerste levensbehoeften van zichzelf en de
zijnen, heeft een zwaar kruis te dragen.
Wij, die misschien beter gesitueerd zijn,
kunnen het ons moeilijk indenken, wat
het is niet te weten, hoe rond en uit
te komen; geen gat in de toekomst te
zien. We stellen liet ons in een voor
beeld altijd maar voor oogen. Ge hebt
een jongen of meisje, dat naar school
gaat; het kind is nog jong, het weet dein
weg van huis naar school en van school
naar huis, maar buiten het bekende pad
weet het heg noch steg. Op een dag raakt
het op één of andere wijze het spoor
bijster; ge wacht op de thuiskomst van
uw kind, het komt niet, het wordt later
en later, de duisternis valt in, ge wordt
radeloos, ge gaat zoeken, vraagt buren
en vrienden om mee te helpen, neemt
de politie in den arm. Wat een bange
uren maakt ge dooreindelijk hoort
ge de blijde tijding: het kind is gevonden,
heel aan het andere einde van de stad,
misschien wel op een eenzamen buiten
weg vond men het schreiende. Wat
een angstige zorgen hebt ge doorwor
steld. Welnu, dat zijn de bange nijpende
zorgen van den huisvader en de hui:
moeder, die met hun gezin in de ar
moede gedompeld zijn.
We kunnen met vreugde cojistateere*!,
dat in de laatste jaren de maatregelen,
genomen van overheidswege of door par
ticuliere vereenigingen, in zooverre doel
treffend geweest zijn, dat voor een goed
doel de armoede weggenomen is, of
schoon we niet zouden willen onder
schrijven de stoute stelling, dat daardoor
in onzen tijd alleen nog maar van ar
30 FEUILLETON
DOOR ETHEL M. DELL.
„Dat heeft niet veel pijn gedaan, hè
oude jongen?" vroeg hij opgewekt. „Kom
Dot. Jij kan hem nu wel een arm geven,
terwijl ik de auto ga halen. Er zijn nu
geen trappen meer naar de pastorie, dus
gaat het zoo best".
Zijn luchthartige opgewektheid verjoeg
de laatste verlegenheid van Dot. Met een
opwekkend gevoel van verlichting cleed
zij, wat hij vroeg. Die laatste seconden
van gemeenschappelijk zorgen hadden, ten
minste tijdelijk, de kloof overbrugd.
„Dat is heel vriendelijk van u", zeide
Lucas Er rol, terwijl hij weer op haar
arm steunde. „Maar het is eigenlijk een
luxe, dien ik me niet permitteerem moest,
want ik kan op den vlakken grond heel
goed alleen loopen".
„Ik vind het zoo verschrikkelijk voor
ul" zeide zij hef tig,Hoe houdt u het uit
„We kunnen dragen, wat me moeten",
zeide hij glimlachend.
„Maar daarom doen we het allemaal
moede door eigen schuld gesproken kan
worden. Iedere poging om armoede te
lenigen, in welken vorm dan ook, mits
niet de moedwillige armoede in de hand
werkende moet door ieder weldenkend
mensch worden gesteund en toegejuicht.
Vergeten we één ding nooit. Achter
deze menschen staan de kinderen, die
eens voor heel hun leven tot armoede
veroordeeld zullen worden, wanneer niet
de ouders opgeheven kunnen worden
uit de jammerlijke diepte, waarin ze zich
bevinden. Wat hebben wij voor, wij, die
geregeld ons werk hebben, of op andere
wijze in ons onderhoud kunnen voorzien,
boven degenen, die ook werken willen',
maar wien de gelegenheid om door eer
lijken arbeid in hun onderhoud te voor
zien, niet wordt geboden? De gunstige
positie, waarin wij verkeeren, moet ons
ertoe brengen naar vermogen mede te
helpen om hier of daar in de duisternis
een blij lichtstraaltje te doen vallen.
Vooral in deze dagen van kerststem
ming mogen de gedachten uitgaan naar de
behoeftigen, die de gewijde vreugde ont
beren, omdat armoede een kille band om
het hart legde.
Worden zij iets meer van onze kerst
vreugde deelachtig, dan de lichtjes van
kerstboomen, die door de ruiten naar bui
ten glinsteren.
Cclijnsplaat. Maandagavond hield de
landbouwvereeniging „Umitas" in hotel
„De Patrijs" alhier, hare jaar ver gadi:
ring, bijgewoond door slechts 14 van de
115 leden. Uit het jaarverslag bleek, dat
in het afgeloopen boekjaar het ledental
daalde van 119 op 115, doordat 7 leden
uittraden en 3 leden toetraden. De reke
ning van den penningmeester, die te vo
ren was nagezien door een commissie!
bestaande uit de heeren W. de Regt,
P. C. de Lange en M. A. Schikker,
werd goedgekeurd. De ontvangsten be
liepen f51.878,01, de uitgaven f51.848,73,
dus een goed slot van f29,28. Het af
tredend bestuurslid de heer M. de Bruine
werd als zoodanig herkozen. Besloten
werd in het komende voorjaar wederom
een algemeene vergadering te beleggen
en (den secretaris der Z.L.M., de heer
Siebenga, uit te noodigen iin die vergade-
een lezing met lichtbeelden te houden.
Dinsdagavond werd in café „Coo-
mans" alhier, de jaarvergadering van d;
ijsclub „Ons Genoegen" gehouden, bijge
woond door 25 leden. Uit de rekening
en verantwoording van den peniningmees
ter bleek, dat de ontvangsten in 't af
geloopen jaar hadden bedragen f 148,04,
de uitgaven f97,55, alzoo een goed slot
van f 50,49. De aftredende bestuursle
den, de heeren J. C. Nieuwdorp', voor
zitter en H. M. Haringman, bestuurslid,
werden herkozen. Bij de rondvraag werd
het plan geopperd voor een ijsfeest. Be
sloten werd dit te houden, zoodra het
bestuur de baan daartoe geschikt acht.
Krabbendijke. Ds. M. Hofman alhier
heeft bedankt voor het beroep naar Lei
den.
nog niet'zeide Dot en opende het H
naar de pastorie.
„Ik geloof, dat dat voor een groot
deel van je temperament afhangt", zei
de de Amerikaan. „Een jongen als Nap
bijvoorbeeld, die één en al kwikzilver
is, zou zeker nu en dan aardig te keer
gaan. Maar van zoo iemand moet je wat
door de vingers zien".
„Ik geloof, dat u van iedereen wat
door de vingers ziet", zeide Dot im
pulsief.
„U dan niet?" vroeg hij.
„Neen, daar ben ik erg bang voor".
Er volgde een stilte. De tuindeur was
achter hen dichtgevallen. Ze waren al
leen.
Lucas Errol's blikken maten den af
stand tusschen hen en het huis, bleven dan
een oogenblik peinzend op niets in het
bijzonder rusten, richtten zich dan op
het meisje naast hem.
,Men moet fair zijn, miss Waring",
zeide hij zacht. „En ik kan me niet voor
stellen, dat u met opzet tegenover iemand
unfair zoudt zijn.
Weer bloosde zij. Er was iets in zijn
manier van optreden, dat zij niet ten
volle begrijpen kon, maar waarom zij
in geen geval boos kon worden.
„Niet met opzet dat spreekt van
zelf", zeide zij, daar hij blijkbaar op
een antwoord wachtte.
Kruinmgen. In een voltallige vergade
ring kwam de gemeenteraad Maandag
avond bijeen, onder voorzitterschap van
den burgemeester. Nadat de voorzitter
mededeeling had gedaan van verscheidene
ingekomen stukken, kwam maar aanleiding
van de keimisgev'ng van Ged. Stalen aan
den raad der gemeente om van de be-
begrootjng van 1928 af te voeren ds
gelden uitgetrokken voor te geven vrij ver
volgonderwijs, van gemeente- of bijzon
dere cursussen, nadat de koninklijke be
slissing was gevallen, het uittrekken van
gelden der gemeente voor dergelijke cur
sussen. B. en W. stellen voor de be
staande cursus der openbare school met
1 Januari 1928 te sluiten. Zij stellen zich
voor dit onderwijs te regelen volgens de
voorschriften, vroeger gegeven voor het
wettelijke vervolgonderwijs. Volgens voor
stel van B. en W. worden nu door den
raad ingetrokken de regels, die gegeven
waren voor het geven van het vorige (ver
volgonderwijs, met algemeene stemmen.
Evenzoo worden met algemeene stemmen
op voorstel van B. en W. ingetrokken
de regels, gegeven voor het gegeven vrije
vervolgonderwijs op de bijzondere school.
Nu komt het voorstel van B. en W.
in behandeling tot invoering van openbaar
vervolgonderwijs, zooveel mogelijk over
eenkomend met het wettelijk vervolgon
derwijs van eenige jaren geleden. Na een
langdurige discussie, waarin besloten
wordt minstens 4 vakken van liet la
onderwijs op te nemen onder de vakken,
die zullen onderwezen Worden, wordt
geheeie verordening door B. en W. daar
toe ontworpen, door den raad met alge
meene stemmen goedgekeurd.
Alle posten, betrekking hebbende op
het te geven vrije vervolgonderwijs wor
den o-p voorstel van B. en W. op de
begrooting geschrapt, terwijl dezelfde pos
ten daarin worden opgenomen voor het
te geven wettelijk vervolgonderwijs, dat
zal aanvangen op 1 Januari 1928. De
bijzondere school zal nu voor zichzelf
moeten zorgen, omdat daar het wettelijk
vervolgonderwijs niet wordt gegeven.
Verschillende benoemingen door den
raad vinden plaats. Benoemd wordt tot
lid van het burgerlijk armbestuur het af
tredend lid, de heer A. van den Be
Benoemd worden tot leden van het plaat
selijk schooltoezicht Mevrouw Beth-
Meijer en de heer Jan Komejan. Herbe
noemd worden de heeren A. van der
Straaten en J. J. Framjoijs tot leden van
bijstand voor de gasfabrieken. De hee
ren B. J. Elsoian en J. Ko stens© worden
wederom benoemd tot leden van de com
missie, die jaarlijks de vergadering der
N.V. Waterleiding te Goes bijwoont.
Bij de rondvraag bracht de heer Fram-
„Natuurlijk niet", stemde hij op zijn
beleefden eenigszins moeden toon toe.
Wanneer u bijvoorbeeld met een vriend
uit was en beiden door een schorpioen
gestoken werd, dan zoudt u dat toch den
schorpioen inpeperen en niet uw vriend".
Zij weifelde met haar antwoord, daar
zij plotseling begreep, waar 'hij (beenwil-
en zich toch niet al te zeer wou bloot
geven.
Hij las haar aarzeling op haar gelaat.
U behoeft voor mij niet bang te zijn,"
zeide hij met zijn, hem eigen, innemend
glimlachje. „Ik beloof u op mijn woord
van eer, dat uw antwoord niet tegen u
gekeerd zal worden."
Onwillekeurig glimlachte zij. „Ik ben
niet bang voor u, maar
„Maar herhaalde hij.
„Ik geloof, dat er heel wat schorpi
oenen zijn," zeide zij op ©enigszins treu-
rigen toon. „Ik zou er verscheidene kun
nen noemen, waarvan de ©en al venijniger
is dan de andere".
.,Ik begrijp u," zeide Lucas. Hij stak
zijn hand weer onder haar arm en drukte
dien zacht. „En om daaraan te ontkomen,
gooit u alles, wat u dierbaar is, weg?"
vroeg hij. „Neem me niet kwalijk, dat ik
het zoo zeg, maar is dat wel verstandig?"
Zij gaf geen antwoord.
Hij begon moeilijk in de richting van
het huis te loopeo.
?oijs ter sprake de donkere avonds vóór
lichte maan, dat de lantaarns niet bran
den en de heer Burkink enkele
donkere plaatsen op Hansweert, waar
ter vervanging van ontbrekend maanlicht
een brandende lantaarn zoon nut kon
doen. Ofschoon de voorzitter beloofde
deze zaken in de vergadering van B. en
W. te zullen bespreken, stelde hij zi
toch niet de resultaten voor, die de beidie
sprekers er van verwachten.
Wemeldinge. In de op Maandagvoor
middag alhier gehouden gemeenteraads
vergadering was de heer A. Dominicus
met kennisgeving afwezig. Ingekomen is
het rapport van den hoofd-ingenieur van
den Rijkswaterstaat, betreffende den toe
stand der sloot aan den Nieuwendijk. De
heer Karei se dringt aan op verbetering
van gemeentewege. De voorzitter zegt nog
steeds van meening te zijn, dat deze ver
betering niet rechtstreeks Ligt op den weg
van de gemeente, doch wil medewerken
om hiermede ter bestrijding van de werk
loosheid tot demping en rioleering van
de sloot te besluiten.. Spr. zegt, dat reeds
een commissie is gevormd, die voor werk
verschaffing zal trachten zorg te dragen.
Op 'het verzoek van de Nederlandsche
Politiehond-vereeniging om toe te treden
als lid en het adres van den Bond tegen
het schenden door het vloeken van Gods
heiligen naam, wordt afwijzend beschikt,
omdat de gemeente reeds subsidie ver
leent aan de Zeeuw sc'he Poktehondendres-
seervereeniging en in de politie-verorde-
ning het vloeken as strafbaar gesteld. B.
en W. stellen voor afwijzend te beschik
ken op het adres van de afd. Zuid- en
Noord-Beveland van den Chr. Boeren-
en Tuindersbond om adhaesae te betuigi
aan een aan de kroon gericht verzoek om
gelden beschikbaar te stellen voor het in
stand houden voor een Chr. lagere tuin
bouwschool te Kapelle.
De heer J. A. Dominicus dient een
tegen-voorstel in om aan dit adres ad-
haesie te betuigen. Spr. wijst op een door
den minister gestelde voorwaarde, dat aan
dergelijke scholen voor andersdenkenden
vrijstelling moet worden verkend van de
vakken maatschappij-leer en godsdienst
onderwijs. De voorzitter is persoonlijk
voor oprichting van en tuinbouwschool
te Kapelle en steunt het voorstel-Domi
nicus. De heer Lindenbergh merkt op,
dat nu van 2 zijden om een tuinbouw
school gevraagd wordt, de kans om deze
te verkrijgen wel vermindert. Spr. zegt
dat tegenover de door den minister
stelde voorwaarde staat de voorwaairde
door de R.C. geestelijkheid gesteld dat
kinderen van haar kerk niet op een pro
testant sche school mogen worden toege
laten. Spr. meent, dat wanneer wij aan
een Christelijke school medewerken, we
de zaak in het algemeen tegenwerken.
De heer Karelse is persoonlijk voor een
tuinbouwschool te Goes, doch wil over
het bezwaar hetwelk zijnsinziens bestaat
voor een dergelijke school te Kapelle
heenstappen. Spr. noemt het verre van
fatsoenlijk van den Tuindersbond om voor
28 scholen subsidie te vragen, terwijl er
slechts voor 10 gelden beschikbaar zijn
en acht het op die manier geld verm
sen. Voorts keurt spr. af dat hier een
kleine organisatie een grootere met veel
Plotseling begon hij, zonder naar haar
le kijken, weer te spieken. „Ik geloof, dat
u een verstandige vrouw zijt, miss War
ring, en u weet even goed als ik, dat je
niets voor niets krijgt. En de grootste
dingen kosten natuurlijk het meest. En
als we die niet kunnen bekostigen, dan
moeten we die aan ons laten voorbijgaan.
Maar indien we dat wel kunnen dan
geloof ik, dat 'het verstandig is de kleine
dingen te laten schieten en te zien het
groote in ons bezit te krijgen. Die kleine
dingen zijn zoo akelig onbeteekenend in
vergelijking daarmee."
Hij hield op, maar Dot bleef zwijgen.
Het was echter geen zwijgen uit verle
genheid, daartoe had hij te vriendelijk
gesproken.
Hij keek haar niet aan vóór zij vlak
bij het het huis waren-, toen merkte zij,
dat zijn blikken haar om een antwoord
vroegen.
„Zeg eens, miss Waring, u is toch
niet boos, dat ik dat alles gezegd heb?"
Zij wendde zich dadelijk tot hem en
met een gezicht dat één vriendelijkheid
was, zeide zij: „Ik geloof, dat u ©en
beste kerel bent, Mr. Enrol!
Hij schudde zijn hoofd. „Ik ben bang,
dat ik tot niet veel nut ben, maar toch
ben ik u heel dankbaar voor uw goede
meening. Ha, daar komt uw vader."
De predikant kwam hun haastig over
meer leden tracht op zij te dringen.
De heer J. A. Dominicus komt op ver
schillende beweringen van de vorige spre
kers terug en meent tenslotte dat de mi
nister waken zal voor eventueele geld-
vermorsing. Spr. zet zijn standpunt nog
nader uitvoerig uiteen. De heer Linden
bergh zegt dat de zaak te veel uitgedijd
wordt. Spr. is voor adhaesiebetuiging
noch aan het een noch aan het ander. Met
4 tegen 2 stemmen wordt het voorstel
van B. en W. aangenomen; tegen stemden
de (heer Dominicus en den voorzitter.
Op verzoekschriften om ontheffing van
hondenbelasting van J. de Bourgraaf, H.
van Oosten, J. van Oosten ©n A. Min-
naard, wordt gunstig beschikt. In verband
met de ter wijziging terug ontvangen ge-
meentebegroo ting 1928 wordt besloten me t
ingang van 1 Januari 1928 in te trekken
de regeling voor den gemeentelijken
avondcursus en opnieuw vast te stellen- eein
verordening tot regeling van het vervolg
onderwijs.
Het personeel van den avondcursus
wordt aangesteld voor het geven van het
\ervolgonderwijs. De begroot'ng word't naar
aanleiding hiervan gewijzigd en de kosten
van den avondcursus overgebracht naar
den post vervolgonderwijs.
De jaarwedde van den gasmeester
wordt met ingang van 1 Januari 1928
vastgesteld op f1800. Goedgekeurd wordt
de begrooting van liet Burgerlijk Arm
bestuur voor den dienst 1928. Besloten
wordt tot ondefhandsche verhuringen van
gemeentewoningen en perceelem tuingrond.
Vervolgens worden benoemd tot leden
der Commissie tot wering van school
verzuim, de 'heeren F. Dominicus Kzn„
M. Hoogesteger Fzn., C. de Koeijer,
W. H. van Moort en A. Baaij, tot leden
van het Verplegingscomité de heeren A.
Dominicus en H. Kosten, tot lid van het
Burgerlijk Armbestuur de heer F. Burger,
tot leden der Gasoommissie de heeren
M. Hoogesteger Fzn., J. Karelse Azn.
en J. Smits, tot afgevaardigde en plaats
vervangend afgevaardigde naar de alge
meene vergaderingen van de N.V. Water
leiding Maatschappij resp. de heeren F.
Wabeke Azn. en A. Dominicus. Vast
gesteld wordt een nieuw reglement van
orde voor de vergaderingen van den raad
en een aanvulling van het reglement van
het Burgerlijk Armbestuur in verband met
het voorgestelde geneeskundig toezicht bij
uitbesteding van armlastigen. Voor be
strijding van werkloosheid in deze ge
meente wordt een orediet verleend van 25
pet. der totaal kosten, welke zullen wor
den gedragen door de gemeente, de Ned.
Herv. Kerk, het Burgerlijk Armbestuur
en de Ned. Herv. Diaconie. Bij wijze
van proef zal een geneeskundig school
toezicht plaats hebben in het jaar 1928.
Bij de gewone rondvraag wijst de heer
Smits op de wenschelijkheid van het aam-
brengen van straatverlichting aan den sta
tionsweg, van het schoonhouden van den
Bonzijweg en van het verplaatsen dier mu
ziektent. Tenslotte wordt door den voor
zitter den leden van den Raad dank ge
zegd voor de behartiging der gemeente
belangen in het afgeloopen jaar en wordt
de vergadering gesloten met de beste wein-
schen voor het volgend jaar.
liet grasperk achterop. Hij haalde hen
in op het voetpad vóór het huis en dwong
zijn bezoeker binnen te komen en wat te
rusten. De orchideeën waren in de serre.
Hij meende een zeer zeldzame variëteit
te hebben. Wanneer Mr. Errol in den salon
wilde gaan, zou hij ze gaan gaan halen.
Op die manier vond Bertie, toen hij
binnenkwam, zijn broer in een botanisch
gesprek verdiept met den geestdriftigen
predikant, terwijl Dot verdwenen was.
Zoodra hij dat gemerkt had, ging hij
haar zoeken. Hij kende uitstekend den
weg in het onderhuis der pastorie en be
gon daar een systematische naspeuring,
zonder haar echter te vinden. Alle ver
trekken keek hij zonder succes rond. Hij
was al van plan zijn pogingen te staken
in de veronderstelling, dat zij naar haar
eigen kamer gegaan was, toen hij plot
seling haar stem op de zoldertrap hoor
de. Zij riep zenuwachtig om hulp.
Dat was genoeg voor Bertie. Hij vloog
al schreeuwend, dat hij kwam, de trap
op. Hij vond haar op de bovenste ver
dieping in een groote kast, dat voor het
bewaren van fruit diende. Zij was op
een oude vermolmde trap geklommen, die
symptonen vertoornen, dadelijk te zullen
invallen, en om niet te. valkan hield zij
zich met haar beide handen krampachtig
aan de bovenste lade van een kast vast.
(Wordt vervolgd).