Gr in nik-Pi tietjes
MIJNHARDT's
Rechtszaken.
Onze Leestafel.
Gemengd Nieuws.
W etenscbappen.
Een zeer bekend dramaturg verliet eens
dien schouwburg, toen hij een werkvrouw
zag, die bezig was de gang te schrobben.
Hij was in een heel goede bui, zijn stuk
had geweldig succes, hij had zoo juist een
ovatie van het enthousiaste publiek gehad,
kortom hij had1 alle reden om in z
beste humeur te zijn.
Hij bleef een oogeniblik staan en zei
toen: „Hebt u idee om morgen naar den
schouwburg te gaan?"
De werkvrouw richtte zich op uit haar
bukkende houding, kedik hem aan, glim
lachte tegen he n en atoitwcordide toen spijtig
„Morgen kan ik nietmaar kunt
u misschien Woensdlag?"
i I
„Ben je getrouwd?" vroeg een direc
teur van een maatschappij aan een man
die een betrekking zocht.
„Neen, mijnheer".
„Dan kunnen wij je niet gebruiken. Wij
moeten menschen hebben, die geleerd heb
ben te
i I
Gast, die zich in het klachtenbeek er
over beklaagd heeft, dat hem een half
glas bier gebracht, en een heel g'.as bere
kend werd, tot den keilner: „Hier heb je
je klachtenboek terug".
Kellner: „Houdt u het maar zoo
u hebt toch immers ook nog een bief
stuk besteld1?"
Professor Mattheus doet zijn gewone
wandeling door het bosch. Aan den zoom
van het woud ziet hij koeien op een weide
grazen en verheugt zich over die welge
daanheid van het rund. Daar iaat een
vogeltje, dat kwinkeleerend boven hem
heenvliegt, ongevreesd iets op zijn mouw
vallen. Een zelfvoldaain glimlachje glijdt
over 't gezichtt van den wijsgeer. Be
hoedzaam met den top van den linieer
wijsvinger dit aandenken verwijderende,
zegt hij bij zich zeiven:
„Hoe heeft moeder natuur toch alles
ingericht, dat de koeien niet in de lucht
rondvliegen".
Loopjongen: „Mijn baas verwondert
zich over alles. Bij alles wat ik hem ver
tel, slaat hij zijn handen in elkaar".
Schoenmakersjongen: „Mijn baas doet
dat ook. Maar meestal zit mijn hoofd
dan tusschen zijn handen."
Lina: „Kom toch hier in de schaduw,
Marie, het is niet om uit te houden in
die brandende zon'
Marie: „Ik dlank je; denk je, dat ilk
mijn mooien parasol voor niemendal
kocht heb?"
stel in, de heer Catshoek doet dit ook,
eveneens dè heer Wailien.
De heer Onderdijk volgt dit voorbeeld,
doch de heer Erasmus doet dit eerst na
langdürigen aandrang.
Het wegenplan werd daarna z. h. s.
aangenomen.
Weg Westkapelle.
Het voorstel van Ged. Staten werd
zonder discussie of stemming goedege-
keürd.
Een verkeerscommisie.
De heer Welleman blijft voorstander
van een vaste commissie boven een jaar
lijks bijeen te roepen vergadering, gezien
ook zomer- en winterdiensten.
De commissie moet adviseerend blij
ven en om dit goed te doen uitkomen
stelde spr. voor te lezen, dat de commis
sie niet aan de verschillende belangheb
benden doch aan Ged. Sta'.en voorstellen
zal kunnen doen.
Inplaats van alleen afzonderlijke ad
viezen zuilen Ged. Staten een georgani
seerd advies krijgen.
Als men de dienstregeling beziet, komt
men tot dè conclusie, dat veel kan en
mpet verbeterd worden als er samenwerk
king is en ieder wat wil geven en nemen.
E# is geen .sprake van opdragen, doch
van verzoeken van Ged'. Staten,
De heer Onderdijk zal met zijn fractie
hét" voorstel steunen; men voorkomt aller-
lekop- en aanmerkingen in de pers. Men
moét deze dan ook tot die commissiever
gaderingen toelaten, dae het publiek dan
voorlichten kan.
De heer Van Dixhoom stond aanvan
kelijk niet onsympathiek tegenover de mo
tie, maar nu duidelijk blijkt dat de com
missie alleen adviseerend zal zijn, was
spr. voor dé motie.
De heer Van Qusseldorp zeide, dat
allen weten het nut van overleg. Ged.
Staten vinden het echter beter direct met
dé betrokkenen te- kunnen onderhandelen,
dan. dat er eerst weer een commissie
van advies tusschen staat. Het is niet
zoo eenvoudig, dat men kan zeggen, men
neemt wat en men geeft wat. De aanwe
zigheid van de pers zal wellicht maken,
dat de spoor- en tramdirecties minder
mededeelzaam zijn, maar als men de zaak
publiek wil doen zijn, dan neemt spr.
het voorstel over de pers toegang te ver
kenen tot de bijeenkomsten.
Spreker bleef er bij, meer te ver*
wachten van dè bijeenkomsten zooals
Ged. Staten zich die voorstellen, dan van
een vaste commissie.
De heer Welleman lichte nader toe,
dat Ged. Staten de vergaderingen 'toch
zeker zullen kunnen bijwonen.
De kans op bemiddeling zal groote?
zijn bij meerdere bijeenkom sten eeineir
commissie, dan bij één vergadering per
jaar.
De heer Van Dusseldorp verdedigd
nader het standpunt van Ged. Staten en
de heer Onderdijk zeide dank voor dif
toezegging, dat de pers toegelaten zal
worden, die tenslotte nog altijd Leieo
is iets weg te laten.
De motie-We'leman werd vcrworpei
met 23 tegein 15 stemnen.
Vóór stemden de V.-D., Je S.D.A.P
en verder de heeren van Dixlijom, Moei
ker, van Oeveren, Wailien, Kakebeeke,
de Jonge en Diekmam.
In dè middagvergadering kwam aan de
orde de
wijziging der Provinciale wet
De heer Adriaainse heeft uit de af dee-
lingsverslagen bemerkt, diat men de strek
king van zijne motie niet goed heeft be
grepen. Ook volgens prof. Buis zijn Gedl
eene commissie uit de Prov. Sa ten. Spr.
en zijn medevoorsteilers willen dien band
behouden, zulks uit een provinciaal belang
en ook om de verantwoordelijkheid van
dè Ged. Staten te behouden, dus van de
mannen, die door de Staten gekozen zijn.
Zij moeten het reglement door de Staten
voor hun vastgesteld', opvolgen. Spr. zet
dit nader uiteen aan de hand van uitspra
ken van deskundigen. Het gaat hier om
een recht van de Prov. Staten niet los te
laten, want dan krijgt men in de eeuwig
heid niet terug.
De heer van der Beke CalLnfels meent:
dat de Ged. Staten twee taken hebben.
Reeds bij de grondwetswijziging van 1887
is de controle aan de Prov. Staten ontno
men en nu moet dè Prov. wet daarmede
in overeenstemming worden gebracht.
De heer van 't Hoff zegt, dat het
hier gaat om meer kracht te geven aan
dè Voikssouvereiniteit en dat keurt spr.
en zijn kring juist niet goed. Als men zoo
doorgaat zouden B. en W. ook van alles
verantwoording schuldig zijn aan den raad.
Een preventieve werking ziet spr. niet in
de controle en de Staten zouden er niets
mede bereiken en zich zelf dus naar be
neden halen.
Bovendien is de Statenvergadering niet
geëigende vergadering voor controle op
gemeenten, daar er zoo veel leden van
gemeentebesturen zitting in hebben.
De heer Dieleman sprekend voor zich
zelf niet als lad vati Ged. S'aten, geeft} to
dat Ged. Staten is eene commissie uit de
Statein, eene van las thebbers maar cok is het
een administratief lichaam. Als zoodanig
zijn zij niet verantwoording schuldig aan
de Prov. Staten, die men toen reeds in
hun autonomie beknibbeld' heeft, waaruit
blijkt, dat het niet de bedoeling kan zijn,
zijn hen met controle te belasten. De pro
vincie staat niet boven de gemeente, maar
is de verzameling van gemeenten. Het toe
zicht gebeurt dian ook niet namens de Prov
Staten. Machtbekieeders zijn geen verant
woording schuldig aan degenen, die hen
kozen. Men moet personen kiezen, die
onafhankelijk zijn en zelfstandig kunnen
iptreden.
De heer Brandsma wijst ook op het
verschil ten deze tusschen de Prov. wet
en de grondwet. Gevaar bestaat dat Ged.
zouden beïnvloed worden door de Prov.
Stalen. De Kroon is er ten sio'tte om tegen
de Ged. Staten te zeggen tot hier toe en
niet verder. Ook bestaat de groote kans,
dat Ged. Staten zich van een interpellatie
toch niet veel zouden kunnen aantrekken.
De heer De Baere meent, dat het nog
niet zoo zeker is, dat het in 1887 de bedoe
ling is geweest om de controle aan de
Prov. Stalen te ontnemen, want in 1905
heeft men ook ten deze niets aan die Prov.
wet veranderd. Het is maar ten deele juist,
dat de controle op de gemeenten ver zou
afstaan van dè Prov. huishouding. Ged.
Staten is toch ook een politiek college en
dit blijkt dikwijls bij de beslissingen. De
Kroon kan wel kennis nemen van een be
roep, doch kan Ged. Staten niet tot ver
antwoording roepen.
Het is een stap achteruit op den weg
der democratie.
De heer Kodde meent, dat de beslis-
gen van Ged. Staten toch openbaar komen
Als het beschouwd moet worden als ad
ministratieve rechtspraak is inmenging van
anderen zeker niet goed.
De heer Van Dusseldorp meent, dat
hij na het gesprokenen kort kan zijn in de
verdediging van het standpunt van Ged.
Staten, dat ook schriftelijk reeds uitvoe
rig is geschiedt. Het toezicht is wel dege-
ijk aan Ged. Stalen opgedragen. Men
kan toch' niet eischen, dat de Prov. wet
niet in overeenstemming blijft met de grond
wet. Ged. Staten zijn bij hunne beslissin
gen gehouden aan de bepalingen der wet
en aan 'hun eigen geweten.
Nadat de hoeren Adriaanse en Diele
man nogmaals hun stamdipunt hadden toe
gelicht, werd de motie verworpen met 25
tegen 12 stemmen. Voor stemden de V.D.,
de S.D.A.P. en de heeren Erasmus, Van
Dixhoorn, Moelker en Reilingh.
Hierna sloot de voorzittter de bualen-
DE DOORBRAAK TE DEN BOSCH.
rivier de A
Met geweldige kracht stortte het
l. De scheepvaart kon hierdoor niet
water uit de Zuid Willemsvaart in de
doorgaan.
gewone zit'.timg der Staten in naam der
der Koningin.
De winterzi ling der Provinciale Staten
van Zeeland zal Dinsdag 29 November
worden geopend.
Borssele, Bij de Woensdag alhier ge
houden aanbesteding van de werken voor
de verhooging en verbreeding van den
zeedijk van den Van Ci'tterspolder, werd
ais volgt ingeschreven: C. v. d. Klappe
te Oosteriand f22.700; R. Verscheliing
te Terneuzen f21.990; j. de Bree te
Temeuzen f21.700; C. Verwater te Ma
de f21.666; H. Kostense te Wemeldinge
f 21.000; H. van Seventig te Vucht
f20.799; A. Timmerman te Dordrecht
f20.227; W. de Boks te Hoek f19.990
M. van de Velde te Bruimisse f19.980;
J. M. Dekker te Rotterdam f 19.777
A. Fouidraine te Goes f19.200; A. de
Bruijn te Temeuzen f 19.158; N.V. Mu-
buwat te Willemstad f18.694; J. Wolse
te Eilewoutsdijk f17.790; M. Hoogeste-
te Wemeldinge f16.860; L. van Boven
te Eilewoutsdijk f 16.683; L. P. Cor-
s tan je te Wemeldinge f16.680; H. Goe-
degebure te Nieuwdorp f 16.155 en J.
Verheijke te Eilewoutsdijk f 15.994. Het
werk is gegund aan den heer J. Vert-
heijke. i
Kapelle. Woensdagavond werd de
cursus voor bijenteelt, die 33 leerlingen
telt, geopend'. De lessen zullen gegeven
worden in één der lokalen van de open
bare schooi, door den heer S. A. dè
Visser van Kruimiingen. Het initiatief gaat
uit van de vereeniging van oudleeriingen
der tuinbouwcursussen.
Daartoe vanwege het Nutsdèpar-
tement Kapelle uitgenoodigd trad Woens
dagavond in het lokaal van Mej. E. Han
son de heer A. Alt, toonkunstenaar te
Bols ward op, met het onderwerp: „Lo
hengrin", romantische opera in drie aclen.
Deze begaafde spr. werd ingeleid door
den voorzitter van het Departement. Pia
nomuziek en lichtbeelden lichtten het ge-
iprokene toe.
Nisse. Naar wij vernemen, heeft de
heer J. Vermue (R.K.) ais lid van den
gemeenteraad bedankt. Zijn opvolger is
de heer A. Vette.
Hoofdpijn-Tabletten 60 ct.
Kiespijn-Tabletten 30 ct
Laxeer-Tabletten 60 ct
Zenuw-Tabletten 75 ct
Maag Tabletten. 75 ct
Bij Apoth. en Drogisten
Verdacht van mijneed.
Uit Hulst zijn gevankelijk naar Mid
delburg overgebracht de arbeiders N. v.
D., 20 jaar, en R. d:. B., 20 jaar, bei
den woonachtig te Moerbeke (België),
tegen wie door den kantonrechter te Huist
een bevel van gevangenneming was uit
gevaardigd, op grond van vermoedelijk
gepleegden meineed in een op Dinsdag
dienvooraf gaande gehouden strafzitting
van het kantongerecht te Hulst.
Het betrof hier de strafzaak tegen C.
C., 35 jaar, koopman te Overslag, die
gedagvaard was als vendiadht van op 14
Juli j,l. 's nachts te half twaalf vanuit
België een drietal runderen binnen de
gemeente Overslag le hebben ingevoerd,
daarbij overtredende de Veewet.
De beide aangehoudenen waren in die
zaak als getuige gedagvaard en ieder hun
ner was volgens den verbaliseerenden
ambtenaar, geleider van een rund geweest,
wat zij toen ook bij hun' aanhouding
erkenden.
Toen zij nu door den kantonrechter
daarover werden gehoord, werd door bei
den de feiten ontkend, en beweerden zij
daar in den bewusten nacht in het ge
heel niet te zijn geweest.
De ambtenaar der directe belastingen
die de feiten constateerde, getuigde even
wel, dat hij beiden an den bewusten nacht
als geleider van een rund in België had
zien ioopen.
„Louteringen", door Jan H. Eekhaut.
(G. W. den Boer Middelburg).
Een vijftigtal verzen in fri'sihen om
slag.
De Zeeuwsche d'chler Eekhaut is voor
de lezers van „Ons Zeeland" geen om
bekende, cn daarom zal de uitgave van
dezen bundel zeker velen verheugen, al
is hij in menig opzicht een teleurstelling.
Uit de groote verscheidenheid van vorm
en rythme blijkt al dadelijk dat Eekhout
zijn richting nog niet heeft gevonden.
Eenerzijds bemerken we een verwant
schap aan dè Vlaamsche groep, o.a.
Dans op de deel, zeker een zijner gaaf
ste verzen en „Meisje", dat aan Os'.ayen
doet denken. Ook blijkt dit uit zijn Chris
tus-verzen, hoewei deze meer bij de Jcmg-
Katboiieke groep staan, vooral wat den
vorm betreft. Maar aan den anderen kant
er een zeer sterke verwantschap met
Nijhoff. Als voorbeeld laten we uit Eek
hout's „Vreemde tocht" volgen:
Een ieder weet een lieve wijs
En ieder kent een wrange smart
Het is een donker-vreemde reis
Van hier tot aan God's hart.
en Nijhoff in „De Schipper'
Het leven is een vreemde reis,
Ons hart een donker ding
Maar een kenmerkend verschil is, dat
Eekhout's mystiasme meer verhevigd' is;
gebouwd op een sterkbesefle overtuiging;
soms uitbarstend in hartstochtelijk gebed:
O, Vader God!,
ik bidde U vurig,
voor allen, voor allen
sla ons denken te pletter!
(Christus).
En dan weer in een spontane, kinder
lijke ontroering:
O Heer, hoe thans
de zoete vlam van Uw naaktheid
blank bloeit over het odter der aarde
Eekhout wil te veel ow den vorm
beerscben; gevolg: te sterke gebondenheid
in vaak een strompelend ryljhime, zooals
in dè Christusverzen. Maar de gave ver
zen zooals Christus, dè zwemmer, Lied 1,
Gebed om eenvoud e.a. maken het aan
schaffen van dezen bundel zeker waard.
„De molens van Zeeuwsch Vlaanderen",
door S. Collot d' Escury.
In dit rijk geïllustreerd werkje be
schrijft Jkvr. S. Collot d' Escury d©
windmolens die nog in Zeeuwsch Vlaan
deren te vinden zijn en ook de pas ver
dwenen molens. Uit het voorwoord blijkt
dat van 1890 tot 1927 niet minder dan
41 molens verdwenen en dat er nog slechts
36 over zijn. Ongetwijfeld' zal dit boekje
dè moienvrienden aanzetten tot den strijd
om verdère verminking van het Zeeuwsch-
Vlaamsche landschap te voorkomen. Het
is te hopen diat de schrijfster na Zeeuwsch
Vlaanderen ook in de overige gedeelten
van Zeeland de geschiedenis der moLns
gaat vastleggen.
Licht.
(W. de Haan Utrecht).
De jongste aflevering bevat het tweede
artikel over „De keuze van e_n beroep
,Het dierlijk leven in opgerolde en in
gesponnen bladeren", „Verkoudheid^ en
influenza", „Egyptische tempelbouw en
Ihet vervolg van „Over lezen
Verschillende uitgaven.
In dè cowboy-serie, Uitg. J. T. Swart-
senburg te Zeist, verscheen „De vallei
van de Cimarron
op Groenland' benzine te maken. V/oems-
dag is de kwestie in het Foiketng ter
sprake gebracht. Mein wees erop, dat
men den te Londen verblijf houdenden
Dcenschen ingenieur Harald Nielsen, die
reeds een speciale studie van de extractie
van benzine uit kolen heeft gemaakt, zou
kunnen vragen om zijn speciale methode
op kolen van Groenland bee le passen.
Benzine uit kolen.
Een draadloos bericht maakt melding
van hot feit, dat de Deemsche regeening
voorbereidingen treft tot Ihet onderzoek
van de mogelijkheid oni uit steenkolen
De ramp van de „Prinses Ma
falda".
Over den ondergang van het Italiaan-
sche stoomschip „Principessa Mafalda"
worden nog de volgende bijzonderheden
medegedeeld.
l'e catastrophe had plaats tegen 7 uur
's avonds, toen de passagiers aan het
diner zaten. Het schip is b'ijkbaar zeer
snel gezonken, zoodat een deel der pas
sagiers uiet meer in staat was de reddings
booten te bereiken.
Kort nadat het water begonnen was
't schip binnen te dringen, volgde een
ontploffing, waardoor het schip nog meer
beschadigd moet zijn. Reeds terstond
nadat het water begon binnen te drin
gen, gaf de bevelvoerende officier den
marconist bevel noodseinen uit te seinen,
waarop spoedig vijf stoomschepen, w o.
het Nederlandsche stoomschip Athena, ter
plaatse verschenen, De Athena redde 500
passagiers.
Tijdens het zinken van het schip speel
den zich aan boord onbeschrijfelijke too-
meelen van een paniek af Moeders zoch
ten hun kinderen te redden, mannen hun
vrouwen, zoodat het slechts met moeite
gelukte de reddingsbooten voor zinken te
behoeden. Vele passagiers sprongen over
boord, alleen van een reddingsgordel
vooizien. Het reddingswerk duurde den
geheelen nacht en werd bij het aanbre
ken van den dag nug voortgezet.
De „Principessa Mafalda" bleef vier
uur drijvende, nadat zij noodseinen had
uitgezonden.
Het bericht van de ramp, welke het
stoomschip „Principessa Mafalda" heeft
getroffen, heefi te Rome groote opwinding
veroorzaakt. Het ministerie voor de
scheepvaart wordt overstelpt met vragen
van familieleden van passagiers en be
manning, om bijzonderheden over de
ramp.
Het vermoeden, dat de „Mafalda" op
een rif is gestooten, schijnt juist te zijn.
De „Mafalda" behoorde tot de oudere
schepen en zou het volgende jaar buiten
dienst worden gesteld. Het was echter met
alle moderne hulpmiddelen en veiligheids-
inrichtingen voorzien.
De laatste telegrammen te Londen ont
vangen over het verlies aan menschen-
levens bij de ramp van de „Principessa
Mafalda", melden dat het verlies geringer
is dan eerst gevreesd werd.
Volgens een bericht, ontvangen door de
maatschappij van de Principessa Mafal
da», werden Woensdag nog slechts 34
passagiers vermist.
Van het Fransche stoomschip „For
mosa" is van een der opvarenden van
het stoomschip „Prinses Mafalda» een
verhaal ontvangen over de ramp. Aan
boord van de „Mafalda" hebben direct
nadat de opvarenden zich bewust werden
van wat er gebeurd was, hartroerende
tooneelen zich afgespeeld Na de eerste
ontploffing brak onder de passagiers een
paniek uit. Allen trachtten van het schip
te komen. Toen na verdere ontploffingen
tenslotte alle lichten uitgingen, werd de
toesland aan boord nog erger. Heftige
tooneelen speelden zich af. De officieren
trachtten tevergeefs de passagiers tot
kalmte te manen en zij moesten met
geweld optreden, vooral tegen vrouwen
met kinderen, die de wanhoop nabij
waren. De kapitein trachtte door luid
sprekers de opvarenden tot kalmte te
te brengen en verzekerde dat er vol
doende tijd was voor allen om het schip
te verlaten. Hij liet de scheepskapel het
Italiaansche volkslied spelen.
Toen de reddingsbooten klaargemaakt
werden, gaf hij bevel dat de vrouwen met
