RUITENBOER
Uw Zenuwen
IN®, m.
Woensdag 19 October 19317
ill0 Jaargang.
Bij dit nummer be
hoort een bijvoegsel.
DE SCHOOLARTS
DOOR H. G. FRASER.
LINTVELT's BAZAR
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Buitenland
Rechtszaken.
PpoVincienieuWs
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes 12,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant
COURANT
en Kleeuwens Ross Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels fl,20. elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiên worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
Op Zaterdag 25 Juni j.i. werd te
Oostburg eene vergadering gehouden om
het onderwerp .Schoolarts" te bespreken,
en om na te gaan welke maatregelen zour
dén genomen kunnen worden, om die zoo
zegenrijke instelling ook voor ons district
en gewest deelachtig te worden.
Reeds vóór genoemden datum, waren
over dat onderwerp in ons district en ge
west meerdere besprekingen, vergaderin
gen en voordrachten gehouden en ik twij
fel er niet aan gedachtig aan het: Keu
len en Aken zijn niet op één' dag gebouwd
of er zal nog wel eenigen tijd verloo-
pen, alvorens het, voor onze schoolgaande
jeugd', en alzoo voor het toekomstige ge
slacht, zoo belangrijke doel, bereikt is.
Eeme der oorzaken hiervan mag zeker
wei genoemd' worden, het bij velen onbe
kend zijn met doel en werking van de
instelling schoolarts en het is hoofdzake
lijk om die reden, dat ik langs dezen
wil 'trachten, zooveel in mijn vermogen
is, wat meer licht daaromtrent te ver
spreiden.
Ik zeg dit hoofdzakelijk ook, omdat
mij meermalen gebleken is, dat omtrent
die aangelegenheid, over 't algemeen ge
nomen, verkeerde begrippen bestaan, deels
uit onkunde, maar ook heiaas! deels wil
lens en wetens.
Ik kom in het verdere gedeelte van
mijne mededeeLngen van zelf nog wel
hierop terug.
Schrijver dezes is geen geneeskundige,
doch gedachtig aan het gezegde: „ieder
ijvert voor zijn zaak het meest", kan het
ook wel zijn goede zijde hebben, dat het
onderwerp eens van een leeken-standpunt
bezien wordt.
Allereerst dus na de vraag: wat is een
schoolarts Evenals in, een ketting verschil
lende schakels zijn die den geheeliem ketting
aaneen houden, zoo zou men den school
arts ook kunnen beschouwen als een scha
kel in het maatschappelijke leven.
Hij toch vormt, als 't ware, een scha
kel tusschen het schoolgaande kind (met
zijn oudiers) en de geneesheer, die in
een bepaald huisgezin practiseert.
Hoe moeten we dit verstaan?
Laat ik, om dit goed te begrijpen en
duidelijk te maken eerst een blik wer
pen op een groot gebeuren in het huiselijk
en maatschappelijke leven, n.l. de ge
boorte van het kind.
Ik mag zeker wel veronderslellen, dat
de mees ten der lezers en lezeressen zoo-
iets zelf wel eens hebben medegemaakt
Hoek Koningstraat - Magdalenastraat.
SPECIAAL ADRES IN: GLAS.
PORCELEIN EN AARDEWERK.
FEUILLETON
DOOR
ETHEL M. DELL.
EERSTE DEEL.
HOOFDSTUK I.
De ontbrekende harten.
Plotseling schalde de muziek uit de
groote balzaal beneden opde vrouw, die
alleen aan het open raam op de eerste
verdieping stond, haalde haar schouders
op en huiverdb even. De avondlucht woei
frisch en 'koud! om haar blooten hals,
maar behalve die lichte, onwillekeurige
rilling scheen zij het nauwelijks op te
merken. De kamer achter haar was schit
terend' verlicht, maar leeg. Wel waren
er eenige speeltafeltjes 'klaar gezet, maar
dè kaarten lagen nog onaangeroerd. Mo
gelijk dat de aantrekkingskracht van de
balzaal almachtig was, in ieder geval
was nog niemand van hen, die zich daar
meestal vervelen, in dit toevluchtsoord
doorgedrongen, behalve deze rijzige, sta
tig© vrouw in haar glanzende, gloedvolle
groenzijden japon, die, met haar gezicht
als toekomstig vadér of moeder en zij,
die dat nog niet hebben medegemaakt
weinu!, die kunnen er misschien wel wat
van leeren voor die toekomst.
Door eerstbedoeiden zal a'licht geziegd
worden: „weinig nieuws", dooh dit is,
evenals zoovele zaken in 'die wereld, be
trekkelijk, omdat hetgeen ik nu zal zeg
gen, in verband' met het verdere, dat ik
bespreken zal, toch nog weer wel iets
nieuws is, althans door da meesten niet
als zoodanig zal bekeken zijn o'f wor
den. Ik bedoel n.l. dit.
Het kind wordt geboren met, al of
niet, db hulp van den geneesheer. Deze
beschouwt het kind een oogenbiik en zegt
dan gelukkig meestal „ik felici
teer jelui een flinken jongen of zoon of
eene flinke dochter" en geeft het kind
dan ter verdere behandeling aan de ba
ker over.
De dokter bemoeit zich dan verder
hoofdzakelijk met de moeder en als dit
afgeloopen is en het kind kant en klaar
in db wieg ligt, gaat hij daar ook eens
naar toe, om even een kijkje te nemen
en vertrekt dan, om nog eenige dagen
(daarna zijn bezoek aan moeder en kind
te herhalen.
Nu neem ik voor een oogenbiik aan,
dat alles goed gaat met beiden, ook b.V.
wat voeding van het kind betreft en dat
het een normaal, gezond' kind is, dat
verder gunstig en voorspoedig opgroeit.
Het zal natuurlijk wel eens gebeuren,
d'at de dokter voor dat kind gehaald
moet wordbn 'bij voorkomende ziektege
vallen, ook ziet hij het b.v. bij (het in
enten, maar overigens
Het kind komt op den leeftijd van
naar schoolgaan en wordt op het daar
voor vastgestelde tijdstip mees lal door
vader of moeder of wie ook en gewapend
met het pokkenbriefje, daarheen gebracht.
Op een bepaald' tijdstip verlaat het de
school weer voor goed, gaat een ambacht
leeren, komt in het boerenbedrijf, gaat
verder leeren, enz. en|z. en als er ml
niets bijzonders voorvalt, wordt het, als
het een jongen is, gekeurd) als hij loten
moet en ais het een meisje isjal
dan komen afwijkingen van het gewone,
meestal pas aan 't licht als zij getrouwd iis.
Maar nu moeten we die ontwikkeling
van het kind tot volwassen man of vrouw
eens bezien van een ander standpunt.
Meestal toch openbaren zich minder guns
tige verschijnselen pas op iets meer ge
vorderden leeftijd dan dien van het kind.
En de groote vraag is nu, waren die ver
schijnselen er al niet, toen de dan vol
wassene nog kind was en daarop moet,
helaas! dikwijls ja geantwoord worden.
Hoe komt dat? nu laat het door ieder
onzer maar eerlijk erkend' worden, meest
al uit onkunde, doch ook vaak uit een:
„nu het zal wel zoo erg niiet zijn, het
zal wel zoon vaart niet loopen" van db
ouders, waarhij dan nog komt, dat het
kind in zijn groeijaren meestal niet d.b
ongunstige verschijnselen zoo openbaar
vertoont, maar die op lateren leeftijd dik
wijls zoo jammerlijk voor dbn dag tre
den en die toch', zoo al niiet geheel, dan
toch zeker voor een groot gedeelte had-
dien kunnen voorkomen wooden, wanneer
men, juist in db kinderjaren, er meer
naar den avond gekeerd, de kille lucht
inademde als iemand, die van benauwd
heid1 dreigt te bezwijmen. Zij blijkbaar
had' het raam opengeworpen. Haar ge-
handschoende vingers rustten op het hout
werk aan weerszijden. In haar heele hou
ding was een zekere verlegenheid, een
spanning, die in iedere lijn duidelijk uit
kwam. Haar hoofd was lichtelijk gebo
gen, alsof zij ingespannen naar iets keek
of luisterdb.
Toch had' ze onmogelijk iets kunnen
hooren hier, waar ze stond boven het
rumoer van muziek, gelach en stampemdb
.voeten, d'at van beneden tot haar door
drong en de avondstilte met gedruisch
vervulde. En ook was er niets i>n te zien
in de nauwe zijstraat, waarin zij keek.
De dbur van de kamer stond op een
kier en ging door den tocht steeds wijder
openstaan. Niet lang meer zou het duren,
of zij was wijd' genoeg open, dat allen,
die door de gang kwamen, de slanke
gestalte, die daar beweginglooê voor het
open raam stond1, konden opnemen. Nu
was het al bijna wijd' genoeg. Neen, het
was wijd' genoeg, want plotselng bewoog
de deur zich niet meer. De tocht bleef
door de kamer dwarrelen en woei het
zachte bruine haar om de slapen der
jonge vrouw op, maar de deur stond
stil, als gehoorzamend aan een onzicht
bare hand.
komen tot rust en worden gesterkt door
Glazen Buisje 75 c. Bij Apoth. en Drog.
aandacht aam geschonken had.
Een voorbeeld' uit de natuur!
Men plant een vruchtboompje langs een
muur of schutting. Zoolang het nog jong
is, kan, men het meestal leidien, zooals
men het hebben wil, maar probeert hel
eens ais het boompje volwassen is!
Zoo ook het kind!
Er wordt b.v. gemerkt, dat het kind
op zoowat 7 a 8-jarigen leeftijd' minder
goed ziet.
Word't nu bijtijds ingegrepen, door den
dokter te raadplegen, dan kan, voor
later dikwijls alles, althans veel verhol
pen wordbn.
En zoo zijn die voorbeelden bij het
kind, men zou kunnen zeggen, voor 't
grijpen. O ogen, ooren, neus, tanden, adem
hal ingswerktuigenom nu maar niet eens
vain tallooze vergroeiingen te spreken.
Etn nu enkele vragen tot U, gij ouders
of verzorgers van kindleren: gaat gij met
uw kind', gedurende zijn schoolplichtigen
leeftijd wel eens of liever nog
een paar malen gedurende dien tijd, naar
Uw dokter met het verzoek uw kind eens
grondig te onderzoeken!
Of wat zult U zeggen., als Uw kind
op lateren leeftijd bij U thuis komt met
db mededeeling: vader of moeder, ik ben
afgekeurd voor die of die betrekking
voor slecht zien, of de baas heeft mij
weggezonden, omdat ik met het werk
niet zoo goed' medekon als de anderen,
enz. enz. Zal het dan daar van binnen
niet bij U kloppen enmaar neen,
ik wii|L en mag op al diie vragen geen
antwoord' geven, maar moet dat heeiemaal
aan U zelf overlaten.
Na dit alles goed bekeken en over
wogen te hebben zal het, dtankt mij,
voor allen dbidelijk zijn, dat in delze
aangelegenheid' iets gedaan moet worden
en dat zou ik nu, in 't algemeen, willen
noemen, geneeskundig schooltoezicht.
Hoe d'at ingericht moet zijn?
In den loop van mijne verdere mede-
dleelingen hoop ik, dat allen duidelijk
te maken.
Zooals allen bekend' is, verplicht de
Staat ieder ouder of verzorger van kin
deren, deze, als zij op den daarvoor
aangegeven leeftijd zijn gekomen, naar
school te zenden. En nu zou ik dit wil
len zeggen, dat wanneer de Staat tot
schoolgaan dwingt, dan moet de Staat
ook toezien, dat het kind daarvan geen
schade ondervindt, met andere woorden
het geneeskundig toezicht op de scholen
moet op den duur eene Staatszaak wor
den. Maar zoover zijn we helaas! in
Nederland nog lang niet. Terwijl toch in
andere landen, Engeland, Zweden om
er maar een paar te noemen dat toe
zicht al geruimen tijd geregeld is, loo-
pien we hier in ons land', wat dat be
treft, nog in db allerkleinste maat van
kinder schoentjes
(Wordt vervolgd).
Een volle halve minuut gebeurde er
niets; dan werd plotseling en stil, als
een beeld1 uit een tooverlaptaam flitst, een
mannenhoofd zichtbaar. De woeste, vu
rige oogen van een man, met iets sta-
rends in hun blik, namen de beweging-
loozegestalte brutaal, van het hoo.fd1 tot
de voeten, op.
Er volgde weer een oogenbiik van
niets gebeuren, alsof db binnendringer bij
zichzelf overlegde, wat hij doen moest;
en vastberaden, maar volkomen kalm, stiet
hij db deur heeiemaal ope|n en ging
binnen.
Het was een tengere, keurig gekleedb
man., wiens gladgeschoren gezicht met de
hooge kaakbeemdbren een diep inspringen
den mond vertoonde. Z,ijn glanzend zwart
haar, d'at hem onmiskenbaar op een
vreemdeling deed Lijken, droeg hij in een
scheiding vlak boven zijn hoofd. Zijn
stap was licht en behoedzaam als die
van een kat.
Zijn blikken zweefden de kamer rond,
dóch kwamen, als werden zij er magne
tisch heen getrokken, steeds weer terug
naar db vrouw aan het raam. Doch zij
merkte niets van hem, maar hij, volstrekt
niet uit het veld geslagen, ging kal|m
aan een van de tafeltjes achter haar
zitten en nam een §pei kaarten op.
De dansmuziek i/n de zaai beneden
werd hoe langer hoe luider. Sommige
OVERZICHT.
Oppositie in Rusland.
De Stalin-groep, die op het oogenbiik
Rusland de regeeriog in handen heeft,
rat een hoogen toon aan tegen db op
positie van Trotski, Zinovjef en de hun
nen, maar schijnt in haar hart toch niet
geheel onbevreesd voor die oppositie te
zijn. Trotski c.s. beweren een terugkeer
tot het oer-communisme te willen eft
betoogen, dat Rusland, sedert de invoe
ring der nieuwe economische politiek (de
„nep steeds mieer in de richting van
het kapitalisme is afgegleden. Dat wordt
door Stalin en de zijnen wel ontkend),
maar niettemin is het een feit, dat Rus
land', om kapitaal en werktuigen voor zijn
ontwikkeling te erlangen, belangrijke con
cessies aan buitenlandsche kapitalisten-
groepen heeft gedaan en dat hierdoor ook
weer een zekere mate van binnenlandsche
kapitalisme ontstaan is. Boecharin heeft
nu bij de opening van het communistische
vakvereenigingscongres te Moskou een
rede gehouden, waarin hij het prijsgeven
der „Nep" aankondigde.
Volgens Boecharin is het thans niet
meer noodig het feit te verbergen, dat de
verslapping van het sovjet-regime in de
steden en op het land een Leninistische
manoeuvre is geweest. Die manoeuvre is
volkomen geslaagd, maar de omstandig
heden vereischen thans een manoeuvre in
tegengestelden zin, gericht tegen de par
ticuliere kooplieden m de steden en te
gen db „koelaks", de rijkere boeren in
db dorpen, die in de jaren, 'dat de sov
jet-regeering haar positie versterkte en
de binnenlandsche economische politiek
grootere vrijheid heeft gelaten, tot aan
zienlijke welvaart zijn gekomen. Thans
evenwei moeten db bolsjewiki hun ver
dedigende tactiek laten varen om den al-
gemeenen strijd tegen het particulier ka
pitaal te hervatten. Boecharin maakte even
wel in Riga niet precies duidelijk, waarin
dfeze nieuwe manoeuvre bestaan zal. Hij
verklaarde slechts, dat het de bedoeling
is, db armste boeren te gebruiken voor
db vernietiging van de nieuwe bourgeoisie,
db koelaks in de dorpen en de particu
liere kooplieden in de steden. Dit pro
gram van Boecharin klinkt waarschijnlijk
ernstiger dian het in werkelijkheid uitge
voerd' zal worden. Men beschouwt het
voor een deel als een poging om de op-
positie tevreden te stellen', die op den
strijd tegen de Nep"-men(seken en de
rijke boeren aandrong. Dat die tevreden
stelling in het openbaar noodig werd ge
oordeeld, bewijst intusschien wel, dat de
sovjet-regeering, ondanks haar hooge
woord, niet geheel onverschillig tegen
over do eischen der oppositie kan blijven.
Staking.
In het Duitsche bruinlkolengebied is
een omvangrijke staking uitgebroken.
Naar uit Halle wordt gemeld, werd
in midden-Duitschland door ongeveer 90
pet. der arbeiders het werk neergelegd.
In het midden-Duitsche bruinkolenbekken
is het over het algemeen niet tot ernstige
incidenten gekomen en de regeering be
schouwt den toestand dan ook als vol
komen rustig.
Dioor het departement van arbeid wordt
er op gewezen, d:at voorshands niet ge
dacht kaïn worden aan nieuwe bemidde
lingspogingen in de bruinkolen staking,
diaar deze bemoeiingen momenteel geen
kans van slagen hebben. Eerst dient te
worden afgewacht, welken omvang de
stakingsbeweging zal aannemen.
Door den verrekijker.
De „Sunday Chronicle" drukte
een interview af, dat een medewerker
van dit blad heeft gehad met den ex-
kroonprins, waarin deze voorspelde, dat
het niet zoo lang meer zal duren, dat
zijn vader, de ex.-keizer in triomph zal
terugkeerèn naar Potsdlam, om in dienst
van den vrede werkzaam te zijn.
In de Riviera hebben opnieuw
huiszoekingen plaats gehad' bij verdachte
personen. Er zijn 20 Italiaansche anar
chisten gearresteerd', die waarschijnlijk
uitgewezen zullen worden.
dansers zongen zelfs. Nu en dan hoorde
men een mannenstem door het rumoer heen
brullen als het loeien van een stier.
Telkens als dit gebeurde, lachte de
man aan het tafeltje een flauw lachje en
huiverdb de vrouw aan het raam weer.
Plotseling, in een oogenbiik van stilte,
begon hij te spreken. Hij telde de kaar
ten met bliksemsnelheid in hoopjes uit,
keerde er hier en daar een om, zonder
ook maar één enkelen keer om te zien.
„Zeg eens", zeide hij met een' teme
rige, eenigszans nasaal klinkende stem,
„u zult mij moeten zeggen, hoe oud u
bent! Hebt u daar bezwaar tegen?"
Bij zijn eerste duidelijk uitgesproken
woord draaide zij zich om. Het elec-
trische licht schitterde eensklaps op haar
bleek, trotsch gelaat. In een benauwend
zwijgen keek zij hem aan.
„U kunt het gerust doen", zeide hij
met iets overredends in zijn toon. „I(k
zweer u, dat ik het aan niemand zeggen
zal. Toe nou!"
Heel kalm keerde zij zich om en deed
het raam dicht. Dan ging ze met een
zekere waardigheid naar het tafeltje, waar
aan hij zat, en bleef daar staan.
„Ik denk, dat u een verkeerde voor
hebt", zeide zij op een toon, waarin on
danks het koel-vormelijke toch iets van
meisjesachtige zachtheid1 lag.
Met een plotselingen ruk van zijn hoofd
Politierechter te Middelburg.
D. G„ 40 jaar, koopman te Kapelle
werd ten laste gelegd, dat hij. op 15
September 1927 te Schore opzettelijk 2
ruiten van de herbergkamer van Van
der Borgt, heeft stukgegooid.
Deze zaak werd' 8 dagen uitgesteld
tot een nieuw onderzoek ter terecht
zitting.
Reclame voor Zeeland.
Mej. Ochs, die bewoonster van het
Schótsche Huis te Veere, zal in db a.s.
wintermaanden lezingen houden in eenige
groobe steden van Amerika over ons eiland
Walcheren, speciaal Veere, Middelburg;
ook Goes, Zierikzee. Zij zal optredbn in
het boerencostuum van 1800, en hoopt
een goede reclame te maken in de nieuwe
wereld' voor „de tuin van Zeeland".
Vraag en antwoord.
Op vragen van het Eerste Kamerlid
Lindeijer:
Is het dén minister bekend, dat met den
verlichtingsmotor aan boord van de mo
tor afhaalboot no. 8 te VLissmgen, bedoeld
in de vragen van ondergetekende, welke
2 September zijn ingezonden en 5 Sep
tember 11927 aan uwe excellentie zijn
medegedeeld, reeds op 4 September 1927
een explosie heeft plaats gevonden, waar
door deze motor gedeeltelijk uit elkaar
werd' geslagen en sedert dien. datum on
bruikbaar is, terwijl ook van dien datum
af uitsluitend' van de petroleumverlichling
gebruik wordt gemaakt?
Is de minister niet van meening, dat als
gevolg hiervan nn het antwoord' van uw
excellentie van 20 September 1927 op be
doelde vragen toch moeilijk lean gesprokén
worden: dat de plaatsing van bedoelden
motor geen stagnatie zal veroorzakendiat
keek hij haar aan en sprong op.
„Pardon, het spijt mij vreeseüjk. Wat
moet u wei van mij dénken? Ik zag u
voor Mrs. Damer aan. Neem mij als het
u belieft niet kwalijk!"
Zij glimlachte even, het harde ver
dween uit haar gelaat. Ook dit leek nu
even meisjesachtig.
„Zoo erg is het niet. Ik begreep da
delijk, dat het een vergissing was".
„Een idiote vergissing!" verklaarde hij
met nadlruk. „En u lijkt bovendien heeie
maal niet op Mrs. Damer. Wacht u op
ietaandl? Wilt u liever, dat ik ga?"
'„Zeker niet, ik ga zelf."
„O, neen!" verzocht hij met iets smee-
kewds in zijn toon. „Dat zou ik me zelf
zeer kwalijk nemen. En werkelijk, dial
heb ik niet verdiend".
Weer lachte zij flauwtjes. „Ik ben er
heusch niet boos om, maar u wacht na
tuurlijk uw partner. En ik
„Neen, ik wacht op niemand'. Mijn
partner heeft mij snood verraden, om
met een ander te spelen. Ik liep hier al
leen binnen, om wat afleiding te zoeken.
Neen, ik ga niet weg tenzij ik u ver
veel, natuurlijk in dat geval behoeft u
mij maar weg te sturen".
Vragend keek zij naar de kaarten voor
hem. „Wat voert u daarmede uit? Is
het een spelletje?"
(Wordt vervolgd).
