Gravin Pia
N\ 95.
Maandag 8 Augustus 1997
1110 Jaargang.
I
Buitenland
Rechtszaken.
PUROL
Koloniën.
Sport
ProvincienieuWs
MP
ABONNEMENT.
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f 2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-,
en Vrijdagavond.
GOESCHE 1 COURANT
UitgaveNaamlooze Vennootschap Goesche Courant fiasiisilljj} en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENT1EN
van 15 regels fl,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
OVERZICHT.
D© mislukte conferentie.
De mislukking van de maritieme vloot-
conferentie moet, zou men zoo denken
voor Coolidge, den man, van wien het
plan tot bet houden van deze conferenitja
afkomstig is, een groote teleurstelling ge
weest zijn. Evenwel beeft de president,
toen bem het nieuws uit Genève werd
voorgelegd, niets of tenminste zoo g<
als niets gezegd. De president zweeg,
en liet ook niets blijken, dia/t bij iets op
het hart bad, tenminste voorloopig niet.
Ook de Ameadkaansche pers geeft wei
nig teekenen, dat bet mi sluik ken der con
ferentie baar erg ter harte gaat. Daaren
tegen wijden de Engelsche bladen lange
beschouwingen aan het échec, waaruit blijkt,
dat de pers over bet algemeen betreurt,
dat de besprekingen zoo zijn geëindigd.
Van de bladen zegt de „Star", dat
die conferentie nooit een succes kon wor-
dien, daar onmiddellijk bleek, dat de ma-
rieine-experts er die leiding van zouden
nemen, menschen, die bun geheele leven
hadden gericht op het breed uitmeten van
alle internationale geschillen lei* zee en
op het steunen van een nationaal recht
op marinegebied. De conferentie was van
het begin af reeds gedoemd tot misluk
king en heeft veel schade aangericht, daar
zij zoowel in Amerika ai.9 in Japan uit
barstingen van verontwaardiging heeft ver
wekt. Voorts is er geheel oonoodig ge
praat over pariteit van Amerika en over
superioriteit, op een wijze als men nooit
te voren hoonde en die alleen dan van
beteekenis kon zijn, als ei* gedacht kon
worden aan een oorlog tusschen Groot-
Brittannië en Amerika. Het Iblad zegt, dat
het het beste zal zijn, Amerika kainir
weg de schepen te laten bouwen, die het
verkiest en zelf niet méér te bouwen dian
noodig is' voor bescherming van de koop
vaardijvloot en voor de verdediging. Ame
rika kan waarschijnlijk zonder bezwaar
die ongewenschte en onnoodige schepen
bekostigen, maar Groot-Brittannië niet.
Van de Japansche bladen verklaart de
„Kokoemin", wijzende op wat het noemt
een zichtbare scheur in die 'betrekkingen
tusschen Engeland en Amerika", dat zij
meent, dat de mislukking van de confe
rentie Amerika in staat zal stellen „zijn
eerzucht de eerste vloot te bezitten" te
bevredigen. De „Jiji" merkt op, dat de
Engel scb-Amerikaansche wrijving" ter
conferentie uitdrukking gaf aan fundamen-
teele verschillen in hun standpunten. Bei
die bladen voorzien een vlootwedijver tus
schen Groot-Brittannië en die Vereenig-
de Staten, waarbij eik der beide landen
zal streven naar de welwillendheid van
Japan, voor welk land de nieuwe toe
stand' van diplomatiek standpunt bezien
voor dee'en kan opleveren, doch niettemin
vol is met gevaarlijke mogelijkheden.
Tanaka, die Japansche prem.er, Jjjlijkt
dien toestand niet zoo donker in te zien.
In een verklaring aan 3e piers zeide hij1:
„In weerwil van de negatieve resulta
ten van dé conferentie van Genève bén
ik ervan overtuigd, dat in de naaste toe
51
FEUILLETON.
DOOR
H. COURTHS—MAHLER.
De schrandere,
trachtte met oneindige teederheid en
kieschheid de jonge ziel in haar ontwik
keling bij te staan; zij' vermoedde ech
ter niet, dat er aan den tot bloei ko
menden, schoonen knop reeds een worm
knaagde, al bemerkte zij, dat het bewust
zijn van haar liefde het jonge meisje won-
dérsnel tot vrouw had doen rijpen. De
kinderlijk-onschuldige uitdrukking van baar
gezichtje verdween om plaats te maken
voor een uitdrukking van zachten ernst,
die van een ontwaakt zieleieven 6prak en
in haar zonnige, goud-bruine oogen blonk
soms een angstig vragen naar dé toe
komst op.
In gezelschap was zij levendig en vroo-
lijk zooals vroeger, maar ook over die
vroolijkbeid lag een nauw merkbaar waas
van ernst, dat haar een nieuwe bekoring
verleende- het getal barer bewonderaars
steeg met dén dag, maar zij schonk daar
aan volstrekt geen aandacht.
Gedurende de week van de harddra
verijen stond geheel Baden-Baden sin het
teeken dér paardensport, iedereen leefde
komst een internationale overeenkomst be
treffende het ideaal dei* ontwapening kan
worden tot stand gebracht. Onze afge
vaardigden hebben al het mogelijke ge
daan om tastbare resultaten te verkrij
gen, doch ongelukkigerwijze hebben hun
pogingen schipbreuk geleden tenje/oigevam
verwikkelingen over de voornaamste kwes
ties, die aan de orde waren".
In Engelsche regeerimgskringen deelt
men dé meening van Tanaka, dat de vloot-
conferentie, niettegenstaande haar misluk
king, toch niet zonder i esullaten is gebLven.
Men wijst er op, dat er overeenstem
ming is verkregen op vele punten: krui
sers, torpedojagers en duikbooten, en men
meent, dat er goede reden is om te ver
wachten, dat ook overeenstemming zal
worden bereikt omtrent linieschepen.
Intusschen wordt uit Amerika gemeld,
dat daar reeds een n.euw kruiserprogram is
opgesteld, dat de Ameriikaansdhe vloot dicht
bij het effectief van de Britsche zal brengen.
Hiertegen komt echter een sterke partij,
geleid door president Coolidge, in verzet.
De economische wereldtoestand.
De bekende Engelsche economist Ge
orge Paish heeft te Oxford een rede ge
houden over den economischen wereldtoe-
stamd; hij verklaarde dat er werkelijk
vaar voor een economische debacle van
de geheele wereld bestaat. De wereilo
is nooit zoo diep in schulden gestoken
geweest als thans en mocht door een dé-
bacle het economische wereldstelsel uit
zijn voegen gerukt worden, dan zal de
uitslag daarvan zijn, dat in de groote
wereldsteden honger en ellende ontstaan!
In dat geval zal het verlies aan mem-
schenlevens waarschijnlijk grooter zijn dan
in den laatsten wereldoorlog. Amerika
verleent op het oogenbiik aan het buiten
land cred'ieten op zulk een schaal dat het
onmogelijk verdér kan gaan en als Ame
rika zijn opvattingen niet wijzigt, zal het
geheele economische leven een groote trust
worden. Men heeft het begrip van eco
nomie verloren en begrijpt niet, dat ieder
werelddeel en iedere natie een eigen apar-
taak in het economische leven van de
wereld hebben te verrichten. Ondanks de
donkere vooruitzichten gaan de afzonder
lijke staten niet samen doch s booten meer
en meer elkander af. Aan het slot van
zijn rede hield sir George Paish een krach
tig pleidooi voor invoering van het vrij
handels verkeer over de geheele werelck
De moord te Scholtershuizen
Voor dé rechtbank te Assen heeft te
recht gestaan dé 33-jarige R. R., be
schuldigd, dat hij op 11 Februari op
zettelijk Dirk Wit heeft doodgeschoten,
een bedrag van f 1540 uit de kleerem
van zijn slachtoffer heeft gestolen en
Wit's lijk in den grond nabij zijn woning
beeft begraven, met het oogmerk het over
lijden te verhelen.
De landbouwer Dirk Wit woonde al-
Leen op een kleine boerderij te Scholters-
medé 'in de opwinding van dat gewich
tige gebeuren.
Ook Pia en gravin Eckhoff werdén
meegesleept in den roes van op elkander
volgende vermakelijkheden. Pia en de jon
ge baronessen Lindau waren bekende fi
guren op de tribunes en in den ring. Zij
kenden de paarden, die aan de rennen
deelnamen, zij kenden eveneens de eige
naars en verder allen, die op sportgebied
n goeden naam hadden.
Bij het bloemencorso reden Pia en de
beide zusjes in een prachtig versierd rij
tuigje in dén optocht mede en vele be
wonderende blikken en uitroepen werden
haar deel; vooral Pia trok aller oogen
tot zich. Zij droeg een betooverend toi
letje van rose en witte, wazige stof en
eek te midden van de bloemen rond
■haar heen zelve op een frissche, wonder
mooi-getinte bloem.
Menig man van de wereld, die zich
voor teedere aandoeningen onvatbaar ge
worden waande, voelde bij haar aanblik
zijn hart sneller kloppen. Pia was geen
volmaakte schoonheid, maar hiet frissche
waas, dat over haai* geheele verschijning
lag gespreid, de reinheid en de onschuld,
die uit haar goudbruine oqgen straalden,
verhoogden de bekoorlijkheid van haar
uiterlijk en oefenden hun betoo verenden
invloed uit op ieder, die met haar in aan
raking kwam.
Toevallig geraakte Pia bij een harer
bezoeken aan de renbaan in het gedrang
en Huidjeuk
huizen (Zuidwolde). Zijn familie woonde
in Noord-Holland. Zijn woning veirbrand;-
de en hij kwam in huis bij zijn buurman
R., eveneens landbouwer, gehuwd en va
der van een kind.
Op 11 Februari was Dirk Wil spoor
loos vetdwenen. Aanvankelijk 'dacht men,
dat hij naar zijn familie vertrokken was,
doch bij onderzode bleek dit niet het ge
val te zijn en die familie verzocht aan de
politie, pogingen tot opsporing van zijn
nieuwe verblijfplaats te doen.
Dirk Wit had een bedrag van onge
veer f2000, dat hem dooi* de verzeke
ringsmaatschappij was uitbe'aald.
In den nazomer van 1926 werden uit
een weide in de gemeente Zuidwolde
twee pinken vermist en de politie slaagde
er niet in, den dader van dezen diefstal
in handen te krijgen. Begin April 1927
kreeg de politie aanwijzingen dat de pin
ken in den stal van den landbouwer R.
R. waren en bij onderzoek bleek dit juist
te zijn. R. werd' door den brigadier van
den Rijksveldwacht F. Welbergen te
Zuidwolde in verhoor genomen en hij be
kende de twee pinken uit de weide ge
stolen te hebben. Hij werd daarop naar
Assen gebracht en in voorioopige hech
tenis gesteld.
Na die overbrenging kwam echter aan
het licht, diat R. zich aan een veel ern
stiger feit had schuldig gemaakt. Heit
was verschillende ingezetenen van, Zuid
wolde opgevallen, dat hij zich na de
vermissing van Wit uitgaven veroorloof
de, die hij anders niet in staat was te
doen, daai* zijn financiee'e positie niet
rooskleurig was. De politie zocht tusschen
dé buitengewone uitgaven van R. en de
vermissing van Dirk Wit verband en haar
vermoeden bleek juist te zijn. Nadat R.
naar Assen was overgebracht werd' zijn
chtgenoote een streng verhoor afgeno
men door den brigadier der Rijksvekb
wacht Welbergen en zij deelde toen mee,
dat baar man in den vroegen morgen, van
11 Februari, toen zij samen in een na
burige plaats dé markt zouden- bezoeken,
in dé schuur Dirk Wit met een dubbel
loops jachtgeweer had doodgeschoten, en
bij later het lijk van Wit terzijde, van
het huis begraven had. Een bedrag aan
geld, groot f 1540, toeibehoorende aan W.,
had R. zich toegeëigend.
Uit een door de justitie ingesteld on
derzoek bleek, dat het lijk van Wit in
derdaad naast de woning begraven' was.
R., te Assen in verhoor genomen, leg-
dé een volledige bekentenis af.
Als getuigen werdén thans gehoord de
brigadier der Rijksveldwacht te Zuid-
woldé F. Welbergen en de gemeente
veldwachter aldaar G. Looyen, en als
dbskumdige dr. Chr. W. G. Mieremet
te Groningen.
Verdediger was mr. M. S. Kalma.
Verdachte ontkende eerst, dat hij Wit
heeft willen doodschieten; dat hij den
moord heeft begaan om hem geld af te
nemen. Na voorlezing van zijn verklaring
bij de tribunes van haar gezelschap ge
scheiden; zij ging wat achteraf staan,
wachtend', to t men haai* zou komen zoeken.
Terwijl zij daar alleen stond rond te
kijken, ging een groepje heeren en dames
langs haar heen, waaronder zich ©enige
bekenden bevonden, die haar in het voor
bijgaan hoffelijk groetten.
Pia beantwoordde dien groet en haar
blikken vlogen over het kleine gezelschap
heen; plotseling staarde zij als geboeid
in twee prachtige, donkere vrouwenoogen,
die uit een blank, betooverend schoon
aat opblikten. Pia kon haar blik niet
afwendien van de schoone vreemde, jdie
aan een der heeren scheen te vragen, wie
het was, die hij zoo eerbiedig had gegroet.
Pia herinnerde zich, dat zij die
dame den vorigen dag reeds gezien had
in het restaurant, waar zij met haar ge
zelschap had gedineerd; zij had toen het
wondermooi profiel bewonderd, maar de
fonkelende, donkere oogen niet te zien
De schoone vreemde had een elegainlt,
kostbaar, grillig toilet gedragen, dat zeer
de aandacht trok en barones Rottheim,
die naast Tante Maria tegenover Pia
was gezeten, had met haar doordringende
trompetstem verkondigd
,JDie dlame in dat buitensporige cos-
tuuïïi is een mevrouw vonBrenken; de heer
die rechts van haar zit, is haar zwager
en tegenover haar zit vorst Irkow, een
schatrijke Rus, die, naar men zegt, de
voos* dein rechter-commissaris erkende hij
echter de bedoeling te' hebben gehad, Wit
dood te schieten om liet geld machtig
te worden.
De vertegenwoordiger van het O. M.
noemde de oorzaak geldzucht, schetste
uitvoerig de koelbloedigheid, de onbewo
genheid en het cynisme van verdachte en
gewaagde van diens brutaliteit om aan de
familie van den vermoorde na den moord
nog om geld te vragen. Hij eischte levens
lange gevangenisstraf.
Fanati sme.
Het gebeurde in het Kentjongsche op
Java, dat van een Inlandsch paar, dat
zich bij het water verdeelwerkhetwelk
bekend is als de dam Pondemi, baadde,
op een gegeven moment de vrouw na on
dergedoken te zijn, niet weer boven
kwam. Toen dé echtgenoot zulks merk
te, zocht hij, daarin bijgestaan door in
middels toegeschoten omstanders, de hee-
le waterkom af, doch tevergeefs. Onge
veer een kwartier later kwam het lichaam
van de vrouw vanzelf boven drijven. Na
haar op het droge te hebben gebracht,
verleende een in die buurt werkende Euro
peaan, de heer Meerstadt, die natuurlijk
ook meegezocht had, direct hulp door
kunstmatige ademhaling toe te passen. De
heer Meerstadt, brugaannemer van den
s.s.-aanLegdienst was vroeger als stuur
man ter koopvaardij werkzaam en het
redden en de verdere behandeling van
drenkelingen was hem dus wei toever
trouwd. Hij zag dan ook zijn pogingen
om de levensgeesten bij de vrouw weer
op te wekken, bijna met succes bekroond
de vrouw begon reeds eenig teeken
van leven te geven toen al schreeu
wende en tierende de vader van de dren
kelinge' met opgeheven arit op het troepje
afkwam. „Wat, zijn dochter aldus be
voeld en betast door ©en Europeaan, dat
nooit!" schreeuwde hij en wiLde den heer
Meerstadt te lijf. Deze achtte het na
tuurlijk geraden, ook al omdat diverse
omstanders geen hand uitstaken om den
fanatiekeling te kalmeeren, om dé wijk
te nemen. Daarna ging dé razende te
keer tegen zijn schoonzoon, omdat deze
zijn vrouw door een Europeaan aldus
Liet behandelen. Het slot van alles was,
dat de vrouw, die bij voortzetting van de
toepassing van de kunstmatige ademhaling
wellicht nog gered had kunnen worden,
het leven er bij liet.
Over het Kanaal.
Een jong Londenaiar, de 22-jarige E.
H. Temme, die pas te Folkestone is aan
gekomen, is Vrijdag direct te water ge
gaan en heeft bij zijn eerste poging
reeds succes gehad. Hij zwom van Griz
Nez naar Leydenspont bij Dover in 14
uur 27 minuten en kwam tegen één uiur
bijzondér frisch uit het water. Temme is
tweede echtgenoot van mevrouw von Brcn-
kee, die thans weduwe is, worden zal!
Ik heb de drie menschen vandaag leeren
kennen; de kleine graaf Geldern heeft
ze mij voorgesteld!"
Vol belangstelling keek Pia dé schoone
vrouw na; zij geloofde niet, ooit een heer
lijker vrouwengelaat te hebben aanschouwd
Nu zij in die prachtige oogen had ge
blikt, was een vage herinnering in haar
opgedoemd, de herinnering aan een vér
verleden, maar zij kon die niet tot klaar
heid' brengen!
De vreemde dame wendde zich om en
keek haar nogmaals met belangstelling
aan, wat in Pia een onverklaarbaar ge
voel van beklemming wekte.
Pia bleef ge ruimen tijd, met de oogen
haar clubje zoekend, op haar eenzaam
plekje staan; juist wildé zij zich naar haar
jats op de tribune begeven, toen zij
Tante Maria en mevrouw Rottheim. op
ich af zag komen in gezeLschap van
dé mooie, vreemde dame.
Barones Rottheim had haar aan de
gravin voorgesteld en mevrouw von Breu
ken had met betooverende innemendheid
gevraagd, of zij misschien gravin Buche-
inau in het gedrang was kwijtgeraakt;
na een bevestigend antwoord op haar vraag
ontvangen te hebben, bood' zij aan, de da
mes bij haar te brengen; zij' wist, waar
dé jonge gravin zich bevond, want ©enige
heeren hadden haar in het voorbijgaan
op de bevallige verschijning opmerkzaam
dé elfde die het Kanaal heeft overge
zwommen.
Vijf dames zijn nog onder de 20 aspi
ranten, die dezer dagen den overtocht
willen beproeven.
Gestoorde tentoonstelling.
Op dé lento ons telling van gas toes tellen',
die de af geloopeu week vanwege de Axel-
sche gasfabriek te Teaneuzem is gehou
den, heeft zich een eigenaardig incident
voorgedaan.
Er bestaat n.l. ©en contract tusschen
de gemeenten Axel en Terneuzen, waar
bij de levering van gas aan derden ver
boden is. Op grond hiervan stonden B.
en W. van Terneuzen niet toe, dat gas
licht gebruikt weid tijdens de demon
straties.
Van een electrische geleiding, wensch-
te dé directeur der Axelsche gasfabriek
geen gebruik te maken, doch hij bezigde
aanvankelijk petroleumlampen voor dé
verlichting.
Toen ten slotte toch nog een paar
gasbranders werden ontstoken, verscheen
plotseling de heer v. d. L., administra
teur van de electrische centrale te Ter
neuzen in het tentoonstellingsgebouw, die
eischte dat de gaslichten gedoofd werden.
Hierover ontstond een woordentwist tus
schen dén heer v. d. L. en den heer W.,
directeur der Axelsche gasfabriek. De
administrateur greep daarna ©en hamei'
en sloeg dé gasbranders stuk.
De politie werd hierna gewaarschuwd,
die den heer v. d. L. uit de zaal ver
wijderde, en van het voorgevallene proces
verbaal opmaakte, terwijl dé tentoonstel
ling gesloten werd.
Baarland. De uitslag der aanbeste
ding van het te bouwen woonhuis voor
Mej. dé Wed. J. BruggenianBurger
te Driewegen op 6 Augustus j.l„ onder
architectuur van J. A. Hoogvliet te Baar
land', is ais volgt: H. Helmstrijd teHeim-
kenszand f6585; C. F. Schijf te Drie
wegen f6108; W. F. Chamuleau te Ove-
zand f 5946,60J. Priem en P. Hoog-
strate te Ovezanden Oudelandef 5800; J.
van Strien te Oudelande f 5692,
fa. J. v. d. Poel te Oudelande f5635;
P. v. Loo te Driewegen f5580; J. la
Grand en J. M. Verheijke te Hoede-
kenskerke en Ellewoutsdijk f4935; Wed.
L. Peeters te Kwadendamme f4717. Ge
gund' voor de laagst ingeschreven som.
Borssele. In dé Vrijdag alhier ge
houden raadszitting werden de volgend©
besluiten met algemeen© stemlmen geno
men: le. alle gekozen raadsleden toe te
laten; 2e. twee lantaarns ie doen plaatsen
op den weg van het dorp naar het star
fcion; 3e. aan te sluiten aan cte nacht-
telefoon te Goes a 2 cent per inwoner
en 4e. dé nadere voorwaarden voor de
electrificatie aan te nemen. Voorts keur
de de raad de begrootamg 1928 en de
rekening 1926 van het burgerlijk arm
bestuur goed. De eerste wijst aan een
bedrag van f 1029,26 in ontvangst en
uitgaaf, terwijl de tweede sluit met een
gemaakt. i
Te zamen waren dé drie dames daarna
teruggeloopen, om Pia te halen; terwijl
het gezelschap, waartoe mevrouw von
Breuken behoorde, op een bepaalde plaats
op haar zou wachten.
Pia werd nu eveneens aan mevrouw
von Brenken voorgesteld'dei schoone,
donkere oogen schenen zich niet van. Piia's
gezichtje te kunnen losmaken ©n (dé vreem-
dé dame wist te bewerkstelligen, dat zij
onder het voortwamdelen een paar schre
den met het jong© meisje achter de oudje-
re dame aankwam.
„Vermoedelijk vertoeft ge alleen voor
dé wedrennen in Baden-Baden, freule?"
polste zij op een luchtigen babbeitoon,
maar toch in spanning het antwoord op
haar vraag afwachtend. i
Pia keek voortdurend op in het schoo
ne gelaat, alsof de donkere oogen haar
betooverd haddien. Met haar ongeoefen-
dén blik merkte zij niet op, dat mevrouw
von Brenken de eerste jeugd reeds voor
bij was; dé bekoorlijke vrouw in haar
elegant, wit toilet zag er trouwens jon®
genoeg uit, om ook meer geoefende oogen
omtrent haar leeftijd te misleiden. Men
zou haar nauwelijks op acht en twintig
jaar geschat hebben, hoewel zij reeds
vier en dertig telde; dat laatste wist ech
ter zijzelve alleen; ziji gaf gewoonlijk
als haar leeftijd op, wat haar naar de
omstandigheden het beste voorkwam.
(Wordt vervolgd).