ér je Wantte iWn"
GOESGHG COURAHT
BALLONNEN-RECLAME.
BIJVOEGSEL
ProVincienieuWs
VAN DE
VAN VRIJDAG 29 JULI 1927.
Provinciale Staten van Zeeland.
In de Dinsdagmorgen gehouden ver
gadering kwam allereerst aan de orde
die motie dier Vrijz. Dem. inzake wijzi
ging dea' Prov. wet.
De 'heer Adiriaamse verdedigde namens
de fractie dieze motie. Het lijikt wel of
men de Prov. Staten wil terugbrengen tot
een college, dat esn enikele keer bijeen
mag komen om over een subs.die of iets
dergelijks te beslissen. Het gaat er om
d'e Staten macht te ontnemen en daar
tegen komt alom in die lands verzet. Hei
moet hier zijn een strijd om zelfbehoud
der Prov. Staten; om tiet recht van in
terpellatie. De wet had oorspronkelijk
juist de bedoeling meer openbaarheid te
brengen en de geheimzinnige behandeling
alleen door Ged. Staten tegen le gaan,
En dit geldt in dezen- tijd nog veel meer
met algemeen kiesrecht enz. De Stalen
moeten voelen geien staatsambtenaren te
zijn, al hebben zij hun van boven af op
gelegde werken te verrichten, maar ver
tegenw oordigers gekozen door de Prov
Stalen. Wordt de weiswijziging aangeno
men, dan behoeven Ged'. Staten zich van
vragen niets meer aan te trekken.
De heer Onderdijk (S.D.A.P.) onder
steunt de motie.
De heer Kodde (St. Geref.) meent
dat de meeste leden geen tijd hadden over
die motie na te denken en de gevolgen
er van te overwegen. Spa*, durft zijn
stem er niet aan te geven.
De heer van Dusse.dorp (C.-H.) voert
het woord nameijs Ged. Staten en meent
ook dat de tijd van bestudfeemg te kort
is. Spr. meent dat de voorgestelde wets
wijziging een gevolg is van de wijziging
van art. 146 der Grondwet.
De heer v. d. Wart (C.-H.) meent,
dat de beslissing over de motie gerust tot
het najaar kan wachten, waarbij de beer
van 't Hof (A.-R.) zich aansluit, waar
na de heer Adriaanse zich daarbij neer
legt en de motie ter fine van advies air
handen van Ged. Staten wordt gesteld.
De electriciteit.
Hierna wordt de behandeling van de
zaken der P.Z.E.lVi. voortgezet, d e Maan
dagmiddag waren afgebroken, voortgezet,
en wel door Mr. Dueleman (A.-Rj na-
mees Ged. Staten. Spr. vergeleek de or.-
tóek als bij het gereed maken van spij
zen, maar men moet wachten tot de kok
gereed is. Het is juist dat de kwestie
van de M.A.B.E.G.-gasfabrieken moet
worden opgelost en alles wordt dan ook
gedaan om dit te bereiken. Het rapport
van Goes is binnen en gestold in handen
van de fin, commissae. De wieg voor
een oplossing is volstrekt nog niet
sneden. De eiectrificabie moet econo
misch plaats hebben, en men moet wach
ten op bepaalde voorstellen, die spr. te
gen de najaarsvergadering verwacht; voor
Goes mag zeker niet langer worden
draaid. De rentabditeitsbereikening moei
uitmaken of het platteland van Schou
wen is te electrifaceeren zonder Zieriik-
zee, dat medewerking weigerde. Evenals
'fholen heeft het moeilijkheden met het
gasbedrijf.
Bij de overname der netten, blijft het
belang van de gemeenten toch groot, en
het doel is de gemeenten af te helpen
van de administratie, waarmede zelfs heel
goede gemeente-ontvangers last hebben.
Elk geval van overname zal afzonderlijk
onderzocht worden. Spr. erkent, dat des
kundige voorlichting soms gewenscht is
en ook wel gevraagd, maar een vast ad
viseur zou te dupr worden. Inzake de
rechtspositie verzekert spr. dat Ged. Sta
ten alles zullen doen een regeling te tref
fen, bijv. door een scheidsgerecht waarin
ook vertegenwoordigers der ambtenaren.
Met de P.N.E.M. woitdt nog onderhan
deld over goedkooper nachttar.even en
sper-uren, andiers is men vrijwel tot over
eenstemming gekomen. Het ligt aan de
Staten, dat niet tijdig de centrales te
Vlissingen en Neuzen zijn overgenomen.
Spr. berekent ten slotte, dat niet f 622.000
doch f 500.000 verlies is geleden in Z.
Vlaanderen en wijst er od, dat in het
eerste half jaar 1927 f 10.000 meer aan
stroom werd geleverd dan in de eerste
helft van 1926, terwijl zich al meer en
meer indiistriën aansluiten.
Verschillende heeren repliceeren nog,
waarbij de heer Welieman, vertrouwen
stellende in de toezegging van den heer
Dieleman de motie inzake de rechtspo
sitie der ambtenaren en arbeiders der
P.Z.E.M. intrekt.
De mededeelimgen over den stand der
zaken bij de P.Z.E.M. worden ten slotte
voor kennisgeving aangenomen en over
het voorstel om f 500.000 beschikbaar te
stellen voor overname van plaatselijke met
ten in Z.-Vla anderen staken de stemmen,
n.l. 19 voor en 19 tegen.
Vóór stemden de 6 leden van Ged.
Staten en de heeren Erasmus, van Dix-
VAN HET KAGERMEER. OVERZICHT VAN DE FLASSEN WAAR TAL VAN JACHi'EN HET WATER DOORKLIEVEN.
hoorn en Reilingh van de V.-B.; v. Waes-
berghe, Stieger, Boonman, Dumoleijn en
Hendrik se van de R.-K.; Sonke en Laer
noes van de A.-R. en de 3 St. Geref.
Tegen 5 S.D.A.P.; 4 V.-D.; 2 V.-B.;
2 A.-R. en 1 R.-K.
'Het wegen plan.
In de vergadering van Dinsdagmiddag
kwam aan de orde het voorstel inzake
het wegenplan, waarbij dfe heer Welie
man hulde bracht aan Ged. Staten voor
het vrij goede plan, dat zij hebben voor
gelegd. Spr. meent, dat het rijksplan pri
mair, het provinciaal plan secundair is.
Er zijn nog enkele wenschen uit verschil
lende deelen van Zeeland en alles moei
gedaan worden om die deelen zooveel
mogelijk één te doen zijn. Men moet er
het rijk op wijzen, wat Zeeland reeds
gedaan heeft voor de wegen en wat het
daar reeds aan ten koste beeft gelegd.
Een tweede rijks toegangsweg naar Zee
land en wel naar Zierikzee over St. Phi
lip siand moet er komen. Ais men maar
de belasting-opbrengst kijkt, meent spr,
d:at het duidelijk is, dat Zeeland minder
opbrengt dan de provincies, waarin die
groote steden liggen. Men moet den mi
nister nog op een en ander wijzen, die
toch gezegd heeft, nog eene wijziging in
het rijksplan te overwegen.
De heer Mes (R.-K.) pleit voor het
opnemen van dan bes taanden weg Mid
delburgVlissingen in het rijksplan.
De heer de Pauw (S.D.A.P.) heeft
tegen dit voorloopig plan bezwaar omdat
het wel definitief zal worden, ld ij wal
het aanhouden zoo noodg tot een bui
tengewone vergadering. Hij wijst er op,
dat BreskensHoofdplaatBiervliet hee-
lemaal vergeten is. Spr. vraagt hoe het
bij nieuwen aanleg zal gaan bij onwillige
eigenaren van perceelen.
De heer Wallien (C.-H.) is ook voor
uitstel, te moer daar er nog adressen
uit Z.-Vlaanderen zijn, die naarr Ged.
Staten moeten om advies. Ook spr. meent
als de heer Welieman, dat de weg Zie
rikzeeZijpeSteenbergen rijksweg mee
zijn en ook de verbindingsweg lusschen
Oostelijk- en Wet.eiijk Z.Vlaanderen,
waarvoor het rijk n.b. 75 °/o der aanleg-
kosten betaalde.
De heer Kodde (St. Geref.) is ook
voor uitstel en meent dat op den duur
alle wegen rijks of provinciaal moeten
zijin. Toch is het goed dat Ged. Staten
de wenschen der Slaten-leden hoonen.
De heer vain Dixhoom (V.-B.) pleit
voor opname in het rijksplan van dén weg
AxelDrie SchouwenRocdesiuis, die
een hoofdverbinding met België vormt en
die in zeer slechten toestand verkeert.
De heer Erasmus stelt een motie voor
om bij de regeering aan te dringen den
verbindingsweg in Z.Vlaanderen rijks
weg te maken en wijst op de wenschenjk-
heid den weg BreskensHoofdplaat
Biervliet in het wegenplan op te nemen.
Ook wijst hij op den slechten toestand
van den weg AardenburgSt. Kruis.
De heer Koster (C.-H.) pleit ook
voor een weg Drie SchouwenRoode-
sluis.
De heer van Oeveren (V.-B.) meent,
dat het rijk voor den weg Zierikzee
Steenbergen ook het veer ZijpeAnna
Jacobapoldèr over moet nemen.
De heer Laernoes (A.-R.) blijkt een
groot voorstander te zijn van den nieu
wen weg NieuwlandVlissingen, die het
rijk zal aanleggen, zulks in het belang
van het snelverkeer.
Verschillende heeren uilen nog wen
schen, waarop dé heer Walleen eene mo
tie indient om aan te dringen in het
rijksplan op te nemen de wegen Schoon-
dijkeIJzendijkePontebrugDriekwart
(verbindingsweg); AxelDrie Sdhouwen-
Roodesluis en ZijpeBrabantsche grens.
De heer v. d. Weijde (V.-B.) zegt na
mens Ged'. Staten, dat er neet veel kans
is het rijksplan uitgebreid te krijgen, het
prov. plan is voorloopig. Tegen uitstel
is geen bezwaar al kan men niet aan
alle wenschen voldoen. Ged. Staten ne
men dé moties Erasmus en Wallien over.
Aldus werd besloten.
Het voorstel om aan te houden een
verzoek van de gemeentebesturen van
Westkapelie, Zoutelande, Biggejkerko en
Koudèkerke tot verbetering van een weg
door die gemeenten, werd aangenomen,
nadat mevr. Bergsma (V.-D.) had aan
gedrongen op een nieuwen weg naar Vlis
singen langs de duinen.
Nadat enkele leden er bezwaar tegen
gemaakt hadden, dat Ged. Staten door
voor den weg ZierikzeeBrouwershaven
een hooger bedrag dan aanvankelijk was
toegestaan, voor te stellen, van den regel
zijn afgeweken, werd dit voorstel aange
nomen met 32 tegen 5 stemmen, die der
Vrijz. Dem. en den heer Dumoleijn (R.K)
Ged. Staten hadden voorgesteld af te
wijzen het verzoek van de vereeniigimg
Rijwielpad Walcheren om f 500 subsidie
voor herstel van het rijwielpad van Zou
telande naar Vlissingen»
De heer Laernoes (A.-R.) stelde voor
wel f500 te verieemen en vond hierbij
steun van mevr. Bergsma (V.-D.) en dé
heeren Kodde (St. Geref.), terwijl na
mens Ged. Staten de heer v. d. Putte
er op wees, dat men reeds eerder sub
sidie voor een rijwielpad ai wees. De heer
i-aernoes wees er op, dat heit hier geldt
steun aan een krachtig particulier initia
tief, o.a. zijn vele arbeiders hd van de
vereemiging. Verder wees o.a. de heer
Sta verman (V.-D.) op het groote gevaar
op den weg voor wielrijders.
Het voor stel Laernoes om de f 500
wel te geven, werd aangenomen met 28
tegen 8 stemmen.
Het voorstel van Ged. Staten om aan
den A.N.W.B. voor de jaren 1927 1930
een maximum van f 2300 of f 7,70 per
te plaatsen gemeentenaambord toe te ken
nen, ondervond bestrijding van de heeren
van 't Hof (A.-R.), Catshoek (S.D.A.
P.) en Kodde (St. Geref.), die de bor
den als een luxe beschouwden, doch de
heeren Adriaanse (V.-D.), Wallien (C.-
H.) en Sta verman (V.-D.) verdedigden
de uitgaaf, evenals de heer van Rompu
het namens Ged. Staten deed.
Het voorstel werd' met 30 tegen 6
stemmen aangenomen.
Z. h. s. werd aangenomen het voorstel
tot afwijzing van het verzoek om subsidie
van het bestuur der Centrale vereeniging,
ter behartiging van de maatschappelijke
belangen van zenuw-zielszieken en ook dat
van het Centraal Archief- en Inlichtin
genbureau inzake Maatschappelijke Hulp
betoon voor Nederland, om subsidie.
Het voorstel om voor de jaren 1928-
1930 weer een cnediet te openen van
f 3000 voor dé vereeniging tot; verbetering
van het Rundvee in Zeeland werd z.
h, s. aangenomen na eenage bestrijding
en nadat met 22 tegen 13 stemmen een
voorstel was verworpen om dit maar voor
een jaarv te verleenen.
Ook het voorstel om aan de Zeeuw-
sche Landbouwmaatschappij voor de ja
ren 1928 en 1929 een credièt te verlee
nen van f2500 voor aanmoediging der
paardenfokkerij ondervond bestrijding o.a.
op grond, dat men de uitgeloofde medail
les te duur voind, doch een voorstel om
er f 1500 van te maken, werd verworpen
met 28 tegen 10 stemmen. Z. h. s. werd
daarna het voorstel van Ged. Staten aan
genomen.
Nog werd aangenomen het voorstelom
over 1927 een subsidie van f 100 te ver
leenen aan de Vereeniging tot verbete
ring van het Schapenras in Zeeland.
Hierna werd de vergadering verdaagd
tot Woensdagmorgen 10 uur.
In de Woensdagmorgen voortgezette
vergadering waren 35 leden aanwezig.
Afwezig waren de heeren Kakebeeke,
v. Oeveren, Brandsma, Die Ridder, Vo
gelaar, Dumoleijn en Timmerman. De
voorzitter deelt melde, dat Ged. Staten
hun voorstel hebben terug genomen in
zake de overname der electrische netten
in Zeeuwsch Vlaandéren en in een vol
gende vergadering daarover nadere voor
stellen willen doen. Op een vraag van den
heer Wallien, zegt dé voorzitter, dat tot
dan geen netten zullen worden overgenomen.
Westerschei de-dienst.
Aan dc orde is het voorstel om ten be
hoeve van den stoombootd.enst op de Wes
ter-Schelde bij 1de nieuwe aanlegplaats te
Breskens dé nabije dienstlokalen te doen
slechten, te Vlissingen een nieuwe ponton
voor dé bestaande booten te doen bou
wen, aldaar een nieuwe steenkolenberg-
plaats met toebehooren en een olieberg
Gedurende de maand Augustus ontvangt U bij
aankoop van 4 pakjes
bij Uw winkelier een prachtigen BALLON.
ZEGT HET VOORT i ZEGT HET VOORT i
plaats te doen maken en die weegbrug bij
d'e aanlegplaats te Vlissingen te doen plaat
sen.
De heer Onderdijk drong aan op vroe
gere inzending van dergelijke ingrijpende
voorstellen, opdat de leden zich persoon
lijk kunnen overtuigen.
De heer v. Dixhoorn vraagt of ook rij
wielen in de loods opgeborgen zullen wor
den, dat zou in het nadeel der nering
doenden zijn.
De heer Overhoff zegt, dat al deze
uitgaven een gevolg zijn van d'e aanschaf-
ifng der ferryboot.
De heer Van Rompu zegt, dat men
eerst moet weten, wat de Rijkswaterstaat
zou uitvoeren en wat niet, alvorens voor
stellen te kunnen doen. De bergplaatsen
zijn allen ingericht voor goederen die
verzonden moeten worden. Blijkt dat het
personeel ook rijwcelen in bewaring neemt,
wil hij er tegen op komen. Het voorstel
wordt dz.h.s. aangenomen.
De Zwaaiplaats en het haven-
kanaal te Zierikzee.
Bij het voorstel inzake het overnemen
van het baggerwerk in de Zwaaiplaats en
het havenkanaal te Zierikzee, werden door
den heer Van 't Hof opmerkingen gemaakt
inzake het wegruimen van raggen in die
haven, diie z.i. niet door een zandzuiger
of baggermolen weg zullen wonden ge
kregen.
De heer v. Rompu zegt, dat de haven
van Zierikzee erg aanslipt.
Het voorstel wordt z.h.s. aangenomen.
Z.h.s. worden aangenomen de voorstel
len tot vaststelling dér rekening over 1925
en wijziging der begrootingen 1926 en
1927.
Begrooting 192 8.
Bij de algemeene beschouwingen over
de begrooting 1928, zeide de heer Wal
lien, dat alleen Zeeland aan de grens van
zijne belasting is, en zuinigheid is noodig,
door niet steeds meer geld voor de elec
triciteit te geven; de tekorten op de boot
diens ten zoo klein mogelijk te doen zijn;
de kosten der bemoeiingen mogen vooral
op gezondheids terrein niet vermeerderen.
Een betere regeling is noodig voor de sa
menstelling der afdeelingsverslagen. Spr.
bepleit een regeling dér rechtsposite van
het personeel, men kan niet meer wachten
op de rijksregeling, dit heeft nu al 3 jaar
geduurd. Spr. stelt vertrouwen in Ged.
Staten, maar er is een redelijk recht voor
het personeel. Spr. stelt een motie in dezen
geest in.
De heer Onderdijk houdt een redé,
waarin hij wijst op dé vooruitgang van de
V.D., de S.D.A.'P. en de St. Geref.
De samenstelling dér Ged. Staten is
niet in overeenstemming met den uitslag
der verkiezing. De minderheden, samen
de helft van het aantal kiezers vertegen
woordigende, zijn buitengesloten. Als er nu
geen afspraak gemaakt is, don is die van
1923 zeker tot wederopzeggings toe ge
weest. Spr. belooft een loyale oppositie
als men erkent, dat er winst is gemaakt
door de S.D.A.P. ook op het platteland.
Spr. geeft ook toe dat er bezuiwigjd
moet worden. Toch moet ieder voor zijn
stokpaardje bij ide overheidskas terecht
komen. Men moet rekening houden met
een partij, die een vierde der Kamerzetels
heeft.
Spr. bepleit de schoolartsenkwestie.
Voor paarden en rundvee gaan de subsi
dies vLotter dan voor menschen.
Spr. heeft #over de rechtspositie reeds
meer gesproken, en dit is een ware lijdens
geschiedenis. Spr. had een motie willen
indienen, maar sluit zich nu aan bij die
der C[hr. Hist.
Over de provinciale financiën zegt spr.
dat er op den gewonen dienst van 1920-
1926 een overschot was van f 16.060,71.
Spr. wil bij de begrooting een overzicht
over voorafgaande jaren zien overgelegd.
Nog wijst spr. op dé onzekerheid van de
houding van Ged. Staten inzake de eerste
boot naar Breskens op Zondagmorgen,
eerst niet, nu weer wel.
De heer Welieman wijst er ook op, dat
de V.-D. weer buiten het collegia om
Ged. Staten zijn gehouden, ze draagt nu
geen verantwoording, maar zal nu alle za-
iken naar eigen inzicht beoordéelen. Spr.
oefent critiek uit op dé wijze van samen
stelling dér afdeelingsverslagen. Het re
glement van orde is hier veel positiever
van de Prov. Stoten dan voor Ged. Staten.
Spr. uit een klacht over de late in
diening der voorstellen door Ged. Staten
en behandelt daarna de Zeeuwsch-Vlaam-
sche waterleiding. Helaas is er wantrou
wen gewekt en spr. zegt, doet zoo weinitg
mogelijk achter dé coulissen. Spr. juicht
d'e totstandkoming der Z.-Bevel. locaal-
spoor toe. Spr. merkt echter op, dat de
.aansluiting van déze dienstregeling met
de bootdiensten, te wenschen overlaat. In
t algemeen constateert spr., dat de aan
sluiting steeds verbeterd moet worden,
en verdédigt ten slotte de reeds genoem
de motie tot instelling van een verkeer s-
commissie.
De heer Kodde zal geen politiek be
spreken, maar komt tegen overheidsbe
moeiingen op het gebied van schoolartsen
zuigelingenbescherminig. Men moet op
dé kleintjes passen. Ten opzichte van
Ged. Stoten meent spr., dat er een scheids
lijn is en blijft, en die moet loopen langs
de reformatie en niet als bij de coalitie,
die bestaat tusschen Rome en Dordrecht.
Spr. staat tegenover dé provinciale fron
ten net zoo pessimistisch als 4 jaar gele
den, er komt eenige lijn meer in. Als men
zegt bij dé kwestie der rechtspositie;
,Hebt Uw naasten lief, gelijk U 2eive",
dan zegt spreker, dat er aan vooraf gaat:
„Eert God".
De heer Van 't Hof (A.-R.) zegt, dat
evenredige vertegenwoording niet moet
worden toegepast op de bestuurscolleges.
Dit bleken de vrijz.-dem. in Noord-Hol-
and ook te vinden. Spreker komt er tegen
no, dat de heer Welieman in de verga
dering van 6 Juli deed alsof alleen bij
vrijz.-dem. en soc.-dem. de democratie
veilig is. Spreker waarschuwt vooral niet
op een terrein te komen, dat eigenlijk
bij het huisgezin behoort.
De heer De Pauw (S.D.A.P.) dient
namens zijn fractie een motie in, om er
bij Ged. Stalen op aan te dringen, alles
te doen om te voorkomen, dat de Z.-
Vlaamsche waterleiding in gevaar komt.
De heer Adriaanse (V.-D.) meent, dat
de bootdienst NeuzenHansweert kan
worden gemist met behoud van den dienst
NeuzenHoedekenskerke. Hij vraagt of
na de wijzigingen, die alsnog aan de nieu
we ferry-boot voor dén dienst Vlissingen-
Breskens zijn aangebracht, de boot de
noodige veiligheid voor de passagiers geeft
en waarom dé scheepvaart-inspectie niet
meer gehoord is over die wijzigingen.
De heer Wallien adviseert den heer
De Pauw, zijn motie terug te nemen, be
ter dan Üat zij zou worden verworpen.
