Gravin Pia
D. D. van den Bout.
op LIJST 3
N#. 55,
Maandag 9 Mei 1927
lil6 Jaargang.
Buitenland
ii FEUILLETON
Koloniën.
STEMT
op Vrijdag 20 Mei a.s
J. M. van Bommel van
Vloten.
J. van Poelgeest.
W G. Koning.
Mr. J. A. A Fransen van
de Putte.
W J. Willemse
0- A. Constandse.
P. A. E. Schrijver.
L Rijkse.
J M. van der Peijl.
Rechtszaken.
Uit de Radiowereld
ProVincienieuWs
ABONNEMENT.
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant
COURANT
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
OVERZICHT.
Uit het hooge Noorden.
Temidden van de vele politieke en eco
nomische beroer in gen, die de aandacht
van de wereld gespannen houden, hoort
men heel weinig vain de Scandinavische
landen, waar het leven kalmer schijnt te
gaan dan in tal van andere landen en waar
de groote dingen van dezen tijd slechts
een zwakken weerklank vinden. Toch is
men ook daar door een der groote kwes
ties van den dag even opgeschrikt: het
latente, maar daarom niet minder ernstige
conflict tusschen Rusland en Engeland
moet wel invloed hebben op de Skandina-
visdhe landen. Door die Oostzee toch voert
de kortste weg tusschen Rusland en Enge'
land en sinds de Russische pers aan dat
bekende feit nog eens nadrukkelijk herin
nerd heeft, beseft men in het Noorden van
Europa de beteekenis daarvan dubbel.
Kort geleden hebben Zweden en Dene
marken verbeteringen aangebracht t.n be
hoeve van den handel aan de Sond: de
Russische pers zag daarin een gevaar voor
Rusland. Dat was spijkers op Laag water
zoeken, want de Sond is niet de meest ge-
eigende weg voor oorlogsschepen, die de
Giroote Belt zullen ltiezen. Zweden en
Denemarken hebben zich ten aanzien van
Rusland niet te verwijten, als zij in het
belang van den handel verbeteringen aan
brengen aan de Sond. Maar dat de Russi
sche pers daarover aanmerkingen maak
te, bewijst wel, dat zij de toegangswegen
tot de Oostzee van groote beteekenis acht.
In die beteekenis kan voor de Scandina
vische landen natuurlijk een gewaar sdliui
ien in geval van een niet meer latent, maar
daadwerkelijk conflict busschen Engeland
en Rusland.
Onder die omstandigheden is het niet te
verwonderen, dat de ontwapening in de
Skandinavische landen is stopgezet. In
Zweden heeft de regeering voor de eerst
volgende tien jaren 100 miilioen kronen
aangevraagd voor aankoopen voor de ma
rine. Denemarken kan op zijn legeruitga-
ven nog wel wat bezuinigen, maar zal uit
dezelfde overwegingen, die in Zweden gel
den, meer aandacht aan zijn vloot moeten
wijden. Wil Denemarken in staat zijn de
neutraliteit in zijn territoriale wateren te
bewaren, dan moet de vloot versterkt wor
den, die voor de bewaking van de neutra
liteit van veel grooter beteekenis is dan
het leger. Tot dusver worden in Diene
marken voor het leger meer geiden besteed
dan voor de vloot; het schijnt dat daarin
nu verandering zal komen en dat men op
de Deensche begrooting een grooter be
drag voor de vloot wil uittrekken.
Ten einde een doeltreffende neutrali
teitspolitiek onder alle omstandigheden te
kunnen doorvoeren, spreekt men in Zwe
den en Denemarken telkens van de nood
zaak van één gemeenschappelijke politiek
wan de Skandinavische landen tezamen.
In Noorwegen voelt men daar niet veel
voor, maar kan er zich toch ook niet ge
heel van afwenden. Het Storthing heeft
tenslotte arbitrage-verdragen met Zweden
en Denemarken, waarbij alle geschillen
tussdhen deze staten aan arbitrage worden
DOOR
H. COURTHS—MAHLER.
Soms rustte zijn blik even met diepe
droefheid op het reine gelaat van zijn kind
en toch scheen dat gezichtje geschapen,
om in anderen blijheid en gelukkige ge
dachten te wekken. Pia's zonnige oogen
blikten helder en vroolijk de wereld in en
haar wangen met de frissche, zachte tint
deden aan appelbloesems denken. Een
schoonheid was de jonge gravin niet en
vooral niet in haar onbevallige kleeding.
Haar trekken waren niet regelmatig ge
noeg. Het neusje was fijn, maar wat te
kort; de bovenlip boog zich ietwat om
hoog, wat aan haar rooden mond een
bekoorlijke uitdrukking van eigenzinnigheid
gaf, maar het gansche gelaat werd be-
heerscht door de groote, zonnige oogen,
die door bruine, bijna zwarte wenkbrauwen
en wimpers omgeven waren, wat een eigen
aardig geheel vormde met haar glanzigen,
goudbruinen haardos. Als het gravinnetje
de goede gaven, haar door Moeder Natuur
geschonken, had weten te benutten, zou
onderworpen, goedgekeurd. Verder zal
weer een Skandinavische muntunie in het
leven worden geroepen, terwijl er ook
gewerkt wordt aan een nauwere aanpassing
aan elkaar ten aanzien van bet rechtswe
zen. De pers van de verschillende landen
doet mee aan deze pogingen om een soort
Skandinavische eenheid in het leven te
roepen: in Zweden en Denemarken wordt
veel aandacht gewijd aan wat er in Noor
wegen voorvalt en een groot te Kopenha
gen verschijnend blad publiceert artikelen
over Zweden in het Zweedsch.
Dit streven naar een sterker maken van
het gevoel van een bij elkaar hooren, maar
het scheppen van een nauwen band tus
schen de verschillende Skandinavische lan
den, is ontstaan uit de overtuiging dat een
samengaan van die landen een zaak van
groote beteekenis is voor de handhaving
van de neutraliteit. Bovendien komen nog
daarbij de handelsbelangen, die het best
gediend worden, wanneer er zoo min
mogelijk bezwarende moeilijkheden be
staan, wanneer het verkeer tusschen de
landen zoo gemakkelijk mogelijk gemaakt
wordt. Inzonderheid voor Denemarken is
dat een belangrijke kwestie. Daar toch
heerscht een tamelijk ernstige crisis en
zooals de voorganger van dein tegenwoor-
digen minister-president de stabilisatie van
bet betaalmiddel als eerste punt op zijn
programma had geschreven, zoo heeft de
tegenwoordige functionaris bet opheffen
van de economische crisis vooropgezet.
Om dat te bereiken, is een goede verstand
houding met de nabije landen een vereischte
en in die r ichting wordt dan ook door de
Deensche regeering met grooten ernst ge
streefd'. Nu het verzet in Noorwegen tegen
een „Skandinavische politiek" wat minder
begint te worden en men daar ook wil
meegaan in dis richting die Zweden en
Denemarken voorstaan, is die mogelijkheid
niet uitgesloten, dat de economische crisis
in Denemarken bezworen wordt, vooral
wanneer Engeland en Rusland bij het uit
vechten van h un conflict geen gebruik ma
ken van de Oostzee en de toegangswegen
daarheen.
Door den verrekijker.
Het Spaansche gezantschap spreekt
formeel bet beridht tegen betreffende een
besluit nopens de Spaansche troonopvol
ging.
(Volgens bedoeld bericht zou Juan, de
derde zoon van koning Alfonso, zijn vader
op den troon opvolgen in verband met
den slechten gezondheidstoestand van de
twee oudste zoons. Red.)
De beeren Ouidegeest en Colijn
zijn tot vice-presidenten van de Economi
sche Conferentie te Genève gekozen.
Een kranige Indische jongen.
Men weet aldus het „Bat. Nwsbl."
'dat de radioielefonische verbinding
van Philips-Eindhoven met Indië tot stand
werd gebracht oiider leiding van de hee-
ren Balth van der Pol en Numams.
Deze heer Numans nu is een radio
technicus die ondanks zijn jeugdigen leef-
zij ongetwijfeld een bekoorlijke, jonge
dame zijn geweest, maar het scheen wel,
of zij het erop toegelegd bad, die goede
gaven angstvallig te verbergen.
Het ontbijt was afgeloopen; het jonge
meisje ademde diep op en strekte in het
gevoel van haar jeugdige kracht en haar
frissche gezondheid baar armen wijd uit,
zoodat het te nauwe kleedje in alle naden
kraakte. Dat deed haar schaterend.
„Hebt u het gehoord, Papa? Het
kraakt! De zaak wordt gevaarlijk! Ik wil
gauw even naar juffrouw Dornemann gaan
en haar vragen, de kieeren zoo ruim mo
gelijk te bestellen. In ieder geval wil ik
korte mouwen hebben en vooral geen ake
lige, stijve, opstaande boorden!"
„En wat ga je dan doen, Pia?" vroeg
vader.
Zij keek hem met een schelmsch lachje
n.
„Bent u het vergeten? Wij zouden im
mers te zamen dat nieuwe werk over Mars
lezen! Dat staat toch op ons leerplan!"
De graaf knikte.
„Goed, dan houden wij bet daarbij!"
„Maar we blijven nog wat hier buiten
in den zonneschijn zitten, nietwaar, pa
pa? Dat is goed voor u! En ik ben ook
liever buiten dan binnen! Ik kom dadelijk
terug, hoor!"
Zij liep het buis in, bereikte door een
der groote zalen been de breede gang en
tijd, reeds een groote bekendheid onder
de radio-technici heeft verworven. Maar
wat menigeen niet weten zal, is, dat de
heer Numans een Indische jongen is. Hij
is de zoon van dien kort geleden gepeins ion-
neerden hoofdingenieur van B.O.W., den
heer J. G. Numans.
De jonge Numans voelde zich al jong
tot de technische wetenschappen, speci
aal die radiografie, aangetrokken en als
dertienjarige jongen had hij in z'n kamer
reeds een ontvangtoestel opgesteld.
Toen het gezin weer in Indië terugge
keerd was, bezocht Numans de H. B. S.
te Semarang, waar hij met goed gevolg
het eind-examen aflegde. Daarop volgde
hij aan de Technische Hoogeschoo! te
Bandoeng het eerste studiejaar, doch het
beviel hem daar niet, zoodat hij naar
Holland vertrok om de colleges aan de
Technische Hoogeschool te Delft te vol
gen.
Reeds op twinligjarigen leeftijd gaf de
beer Numans, een boeit uit over de korte
golflengte, een boek, dat de aandacht trok
van de gebeele radio-wereld en dat thans
als leerboek gébruikt wordt.
Ook hield de beer Numans verschil
lende voordrachten over zijn lievelings
onderwerp, zoodat spoedig de aandacht
van den heer Philips, te Eindhoven, op
hem viel.
Deze noodigde hem toen uit in zijn la
boratorium te komen werken, met voort
zetting van zijn studies te Delft; een aan
bod dat de heer Numans aanvaard beeft.
In het laboratorium te Eindhoven heeft
de heer J. J. Numans zijn werk bekroond
gezien met het schitterende resultaat van
de totstandkoming van de radioteiefonisChe
venbinding met Indië.
vandaar de vestibule; langs een zijtrap
kon men vandaar-iuit naar het sousterrain
gaan, waar de huishoudkamers, de keu
kens, provisiekamers en bediendenkamers
zich bevonden.
Luchtig sprong zij de trap af, luchtig
en zorgeloos. Het jonge schepseltje ge
voelde zich volmaakt gelukkig in de een
zaamheid, waarin zij door haar vader
was opgevoed.
Graaf Buchenau hield met de edelste
bedoelingen zijn dochter terug van het
schitterende gezelschapsleven van den
kring, waartoe hij behoorde; hij wilde haar
jonge ziel rem bewaren. Maar een weinig
zelfzucht school toch ook in zijn handel
wijze. Omdat hijzelf de wereld en haar
klatergoud moede was; hield hij ook zijn
dochter in de door hemzelf verkozen een
zaamheid terug! Hij was weliswaar over
tuigd, dat hij daarmede voor bet bestwil
van zijn kind handelde en baar veel strijd
en teleurstellingen bespaarde, maar hij
bedacht niet, dat ieder jong mensch strijd
en ervaring noodig beeft, om zich te kun
nen ontwikkelen en er ook naar verlangd!
Pia was nog te jong en te onbekom
merd, om er zich van bewust te worden,
dat haar iets onthouden werd, waarop zij
recht had. Zij was tevreden met baar
leven, omdat zij nooit een ander leven
gekend had.
Zij kende geen verlangen naar omgang met
Rechtbank te Middelburg.
De jachtwet.
J. de J„ 49 jaar, koopman te Ove-
zand, was door den kantonrechter te Goes
d.d. 11 Febr. j.l. tor zake van overtreding
der jachtwet veroordeeld tot f 50 of 50 d.
hechtenis, waartegen hij in hooger beroep
was gekomen. Het dubbelloops jachtge
weer was door den kantonrechter verbeurd
verklaard.
Eisch: vernietiging van het vonnis van
den kantonrechter, f25 s. 25 d. becht.
Motor- en rijwielwet.
W. H. J. v. d. H., 30 jaar, fabrikant,
te Kloetinge, was bij vonnis van den kan
tonrechter te Goes d.d. 25 Febr. j.l. we
gens overtreding der motor- en rijwielwet
veroordeeld tot f 10 of 10 d. hecht. De
verdachte was in hooger beroep geko
men.
Eisch: vernietiging vonnis van den kan
tonrechter. f 10 s. 10 d. hecht.
Venten.
J. de V„ 35 jaar, zonder beroep en
zonder vaste woonplaats, was op- 19 Maart
j.l. door den kantonrechter te Goes we
gens venten zonder vergunning veroordeeld
tot f3 of 3 d. hecht. De verdachte was
in hooger beroep gekomen.
Eisch: bevestiging vonnis van den kan
tonrechter, wijziging der straf in f 1 of
1 d. hecht.
Van den goeden weg af.
M. B., 37 jaar, landbouwer, te 's Heer
A rends kerke, was door den kantonrechter
te Goes ter zake van overtreding van het
provinciaal reglement op de wegen en voet
paden veroordeeld tot f 10 of 10 d. hecht.
De verdachte was in hooger beroep geko
men.
Eisch: bevestiging van het vonnis van
den kantonrechter f 10 of 10 d. hecht.
Politierechter te Middelburg.
Verduistering.
E. P. van D., 33 jaar, gasraeester
wonende te Weraeldinge, werd ten laste
gelegd dat hij in het jaar 1925 als g
meester te Wemeldinge zich opzettelijk
de volgende bedragen heeft toegeeigend,
f 0,84 toebehoorende aan M. Dekker, f2,69
toebehoorende aan F. de Schipper, welke
bedragen teveel betaald waren voor j_
bruikt gas Subsidiair werd hem ten laste
gelegd, oplichting door het gasgebruik
hooger te stellen en vervalsching van
quitantien met gebruikmaking daarvan.
Eisch 2 maanden gevangenisstraf.
Mr. H. C. J. Zaaijer vroeg vrijapraak.
In hooger beroep.
A. K„ 29 jaar, landbouwer, te 's Heer
Arendskerke, was door den kantonrechter
te Goes veroordeeld wegens overtreding
vleeschkeuriogswet te Wolfaartsdijk tot
f50 of 50 d. h„ waartegen verdachte -in
hooger beroep was gekomen.
Eisch: vernietiging vonnis van den kan
tonrechter en oplegging van dezelfde straf.
jonge menschen van haar eigen leeftijd en
evenmin naar partijen en feestelijkheden,
waarover zij zelfs nog maar zelden had
hooren spreken. Die vrije natuur was haar
een bron van de hoogste, reinste vreugde;
in haar beperkte levenssfeer gevoelde zij
zich gelukkig en alles, wat ertoe behoorde
bad zij innig lief.
Met kinderlijken ijver leerde zij, wat
haar vader haar onderwees. Spelender
wijze nam zij ook de moeilijkste dingen in
zich op. Haar zeer begaafde en ontwik
kelde vader deelde haar uit de schatten
van zijn geest mede, zooveel zij bevat
ten kon, en hij oefende haar eveneens in
het spreken vag vreemde talen. Zelfs La
tijn kwam op hun leerplan voor. Maar er
was iets onregelmatigs, willekeurigs in zijn
wijze van onderricht geven, en alleen een
elastische geest, zooals Pia bezat, kon al
die ongeregeld aangebrachte geleerdheid
verwerken. Zoo zamelde zij een schat van
wetenschap in haar kinderhersens op, maar
vele dingen van het gewone, practische le
ven, waarmede andere jonge menschen van
Kaar leeftijd vertrouwd waren geraakt, ble
ven haar vreemd.
Zoo wist zij volstrekt niet, hoe een jon
ge dame uit haar kring zich in den omgang
met andere menschen behoorde te gedra
gen. Juffrouw Dornemann gaf haar wel
zoo- nu en dan een wenk op dit gebied,
maar de goede oude wist zelf niet precies.
Langenbergwordt st eedsbeter
Sedert de eerste uitzendingen van Lan
genberg heeft men zich steeds bezig ge
houden met het verbeteren van dein zender,
zoodat thans nagenoeg alle moeilijkheden
als overwonnen beschouwd kunnen wor
den.
Van een machinetoon is, door het in
bouwen van een zeefketein, vrijwel niets
meer te bespeuren. Bij de proefuitziendin-
gen kwamen onderbrekingen voor door
het ^vegblijven van den anodeslroom; hier
in is thans "voorzien door een volkomen
betrouwbare inrichting, waardoor de ano
destro om nauwkeurig wordt geregeld.
Ook de antenne is op grond van de
laatst opgedane ervaringen verbeterd, waar
door de ontvangsterkte z-eer veel is op
gevoerd. Zoo kan men in Keulen met
kristalontvangst het gesproken woord zeer
goed volgen, iets wat vóór de antenne-
wijziging zelden mogelijk was. Aan ver
dere verbeteringen om de kwaliteit te
verhoogen wordt nog gewerkt.
De 120 K.W.-Zeesen-zender.
Eenige kilometers van Königswusterhau
sen, door bosschen omgeven, verheffen
zich de antennemasten van den nieuwen
Zeesen-zender. Reeds vroeger meldden
wij, dat deze zender voor den omroep is
bestemd en 120 K.M. antenne-vermogen
heeft. De bouw is reeds zoover gevor
derd, dat waarschijnlijk binnen eenige we
ken met proefuitzendingen wordt begon
nen.
Indien de zender aan de hooggespannen
verwachtingen voldoet, zal hij over de ge-
heele wereld gehoord kunnen worden; in
ieder geval zal in de uiterste hoeken van
Europa detectorontvangst mogelijk zijn,
hetgeen van groot belang is voor de ont
wikkeling van den omroep.
De antennemasten zijn ieder 210 meter
hoog, ongeveer 150 M. van het verzend-
gebouw verwijderd, en stemmen in uit-
voerin'g overeen met die van Nauen ein
Kootwijk. Het zijn vierkante masten die
naar drie zijden zijn afgespannen met ka
bels, welke met een metalen spiraal om
wonden zijn; hierdoor zijn de af spandra
den practisch onbegrensd houdbaar.
Interessant is nog het volgende:
De voeten van de masten rusten thans
op voorloopige steunen, die voor inbedrijf-
steliimg worden uitgewisseld tegen porce-
lein-isoiatoren; hiertoe zal men binnenkort
de masten in hun geheel hydraulisch op
vijzelen en dan de isolatoren aanbrengen.
Een groot voordeel bij den Zeenen-zen
der is, dat de antenne geheel vrij komt te
staan in tegenstelling met Königswuster-
hausen, waar het luchtnet door een ge
wirwar van draden en masten wordt in
gesloten.
Zooals wij reeds vroeger schreven, zal
Königswusterhausen dan ook geheel door
den Zeesen-zender worden vervangen.
Nisse. Vrijdagavond werd in de Ned.
Herv. Kerk voor den overleden predikant,
wat eigenlijk een jonge dame van deti stand
van haar gravinnetje behoorde te weten.
Gravin Pia was opgegroeidi.'zonder zich
veel om dergelijke dingen te bekommeren.
Tegen iedereen uit haai- omgeving sloeg
zij een vroolijken, vrijen, -vriendelijken
toon aan en haar aangeboren taktgevoel
behoedde haar voor bepaalde onhandighe
den. Maar heden had zij voor het eerst een
vluchtigen twijfel gekoesterd omtrent de
•juistheid van haar eigen optreden. Die
twijfel was ontwaakt onder den onderzoe
kenden blik, die Hans von Ried op haar
had gericht. Even snel als hij gekomen
was, was hij echter ook weder verdwenen,
zooals een plek, door een warmen adem
op een spiegel gemaakt. Zij was dat gevoel
van onzekerheid vergeten op hetzelfde
oogenblik, waarop zij buiten het bereik
van die mannenoogen gekomen was.
Wel dacht zij nog terug aan haar ont
moeting met Hans von Ried.
Maar zij beschouwde die als een vroo
lijk avontuur. Zij verheugde er zich met
de grootste onbevangenheid op, dat hij
naar Buchenau zou komen. Ieder bezoek
was voor haar een gebeurtenis, hoewel
de oude hoeren, de eenige bezoekers, die
haar vader ooit duldde, geen opwekkend
voor een jong-meisje waren.
(Wordt vervolgd).
