N\ 16.
11,10
BANK voor ZEELAND, GOES.
Alle Bank- en Effectenzaken.
U behoort mijn bat t
Vrijdag A Februari ith£7
1110 Jaargang.
Bij dit nummer be
hoort een bijvoegse.l
DE HOOGSTE WET.
SAMOS PRIMA
FEUILLETON
Zi] boog, groette Gunter nog eenmaal
mei hare oogen en reed weg.
Geef my een pakje
Douwe Egberts Echte
Friesche Heerenbaai,,
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent
Versdiijnt: Maandag-, Woendag-
en Vrijdagavond.
««SHE m «MANT
Uitgave Naamlooz# Vennootschap Goescha Courant en Kleenwens A Ross' Drukkers- es Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels fl,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
Kleenwemi A Ross' Drukkers- es Uitgeversbedrijf cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
Tihe noblest question in tihe
world is, what good may I
do in it?
(Benjamin Franklin).
(De meest verheven vraag -in
de wereld is, wat voor goed
zou ik er in kunnen doen?)
Elke staat, die aanspraak maakt op
het adjectief „geciviliseerd" heeft een
wet, die den grondslag vormt van het
staatsbestel, jmamelijk de grondwet. Die
wet vormt een geschreven gezag, waar
aan elk staatsburger zich onderwerpt.
Het is de hoogste wet in den lande. En
zooals de grondwet in den staat in groote
lijnen het recht van zijn bewoners regelt
en vastlegt, zoo heeft ieder mensch in
zijn denken, een grondwet, een hoogste
wet, die eveneens het recht van zijn be
woners namelijk onze gedachten
regelt. Die onfeilbaar aangeeft, kan aan
geven althans, welke gedachten goed, wel
ke verkeerd zijn. Deze hoogste wet is
de nooit falende, steeds waakzame, al
tijd hoorbare, als is het ook nog zoo
zwak stem van ons geweten in ons
diepst innerlijk wezen.
Nu meer en meer de menschen door
de heilzame, dikwerf harde lessen der
menschelijke ervaring, er toe gebracht
worden, s'beeds hooger waarde te gaan
hechten aan hun innerlijk leven, nu de
menschen inderdaad meer denken, nu gaat
men hoe langer hoe duidelijker inzien,
van hoeveel beteekenis het is, onze ge
dachten nauwkeurig te bewaken en te
luisteren naar de uitspraken van de hoog
ste wet. Het is daarom goed, steeds aan
die deur van ons denken te staan en al
leen goede, helpende, eerlijke gedachten
toe te staan, in ons denken te verblijven.
Want het is struisvogelpolitiek te meenen,
dat de gedachten, die de wereld niet ziet,
dat onze verborgen gedachten, geen waar
de, geen invloed, geen macht zouden heb
ben. In dit verband is het wel belangwek
kend te hooren, wat Dr. J. Grier Hibben,
president van de bekende Princeton uni
versiteit, juist naar aanleiding van dit on
derwerp zeide, in een dezer dagen ge
houden rede voor zijn senioren. Vele men
schen, verklaarde hij, „huldigen onbe
wust het dwaalbegrip, dat het niemand
aangaat, wat er in hun innerlijk leven
omgaat. Maar wanneer we er toe kornem
j—
in luxe rietverpakking
Fa. J. A. L. G WITTE
Wijnhandel, Goes.
46
door
Hodwfg Courths—Mah/or.
Zwijgend en met onbewogen en ernstig
gelaat begeleidde Gunter de mooie vrouw
de trap af. Hij vermeed haar aan te
zien, maar hij voelde, dat hare oogen
op zijn gelaat gericht waren. Toen sprak
zij zacht: „AI wil je me niet aankijken,
Guniter, ik weet toch, dat je hart mij
behoort, en niet haar, die je je verloofde
noemt. Je hebt je verkocht, zooals ik heb
gedaan onze zielen zullen in duizend
smarten elkaar zoeken. Alleen deze zeker
heid doet mij mijn leven voortsleepen
ik weet dat je van mij bent'
Hij wilde opstuiven en haar antwoor
den,, maar hij vreesde eene scène en
zweeg. Zij mocht gelooven, wat zij wil
de, het interesseerde hem niet.
Zwijgend opende hij de deur en liet
haar voorgaan.
Tot zijne groote verlichting reed op
het zelfde oogenblik de auto van baron
Viktor voor en sprong deze er uit.
„Mevrouw von Croner daar is
mijnheer Valberg al, nu behoef ik hem piet
af te halen. Ik zal mij dus het genoegen
moeten ontzeggen, u verder te begelei
Kantoor Groote Markt 21.
Telefoon 74 (2 lijnen)
.Tajta
wal dieper door te denken, dan zullen
we moeten toegeven, dat het wel degelijk
verschil maakt die gedachten, die we
gewoonlijk onderhouden omdat ze een
indruk op ons karakter achterlaten. Ze
zullen misschien nooit uitdrukking vinden
in woord of daad, maar ze kunnen onze
ziel niettemin kwetsen. Ons karakter wordt
voortdurend door hen geschaad. Een ge
dachte, in ons denken gekoesterd, die
dus in ons innerlijk wezen gastvrijheid
geniet, wordt intenser door het feit al
leen al, dat we er over peinzen, groeit,
wordt krachtiger en wanneer er een crisis
in ons leven komt, in groote moeilijkheid,
overweldigt het ons tegen onzen wil en
zoo vindt die gedachte uitdrukking in ons
leven". Inderdaad, en zoo'n lang geher
bergde, ongewenschte gast van ons den
ken, laat dian wel een heel droevig souve
nir na. Liggen de voorbeelden niet voor
het grijpen, dat men van een mensch, die
plotseling voor een levenskwestie werd
geplaatst, moest zeggen: „toen vertoonde
hij zich in zijn ware gedaante", of wel,
„toen toonde hij zich, zooals hij werke
lijk was?" Is het diaarom niet beter,
steeds ervoor te waken, dat zulke onge
wenschte gasten uit ons denken blijven,
dat we alleen goede gedachten gastvrij
heid verkenen?. Dan kan immers ook
nooit iets kwaads „onze tent naderen?"
Dan behoeven we immers nooit te vree
zen, of te schromen, om ons ware „ik"
te toonen, dan zal nooit de wereld ver
baasd of teleurgesteld zijn, want dan zul
len wij steeds, ons in onze „ware ge
daante" toonen. Er ligt een heele mooie
gedachte in de woorden van dr. Hibben,
toen hij zeide: „Ik hoop, dat er ook in
Uw levens een grondwet zal zijn, een
heel korte, die misschien maar één arti
kel inhoudt, een artikel van het funda-
menteele, onveranderlijke ondierscheid tus-
schen goed en kwaad. Ik hoop dat er
een rechtbank zal zijn die die fundamea-
teele wet van Uw zijn zal interpreteeren
en die rechtbank is de balie van Uw
eigen oordeel. En door Uw eigen oordeel,
en niet door het oordeel der wereld,
zult gij staan of vallen".
Zeker, het kan soms wel eens moeilijk
schijnen, steeds op te leven naar onze
hoogste wet. Maar het is goed, dan te
bedenken, dat uit een eerlijke, goede
daad, volbracht met de volle toestem
ming van ons geweten, nooit ook maar
eenig kwaad of nadeel voor ons kan voort
vloeien. En dat kan een machtig groote
steun zijn.
KOLONIËN.
den", zei hij koel en beleefd.
Baron Vilt tor hoorde dit. Met een
sarcastisch glimlachje trad hij naderbij,
boog voor Carry en kuste haar hand.
„Mevrouw von Croner daar ik u
beroof van het gezelschap van mijn neef,
hen ik u schadeloosstelling daarvoor schul
dig. Mag ik u mijne auto en mijn persoon
zijn plaats aanbieden?"
Carry's oogen fonkelden.
„Uwe auto neem ik in dank aan
van uw gezelschap wil ik afzien, ter-
wille van uwe dochter, die zeker op u
wacht en men mag zoo'n liefdevol vader
niet van zijn dochter afhouden."
Dit klonk beslist spottend en baron
Viktor trok een eenigszins vreemd ge
zicht. Hij hielp haar hoffelijk instappen
en vroeg als terloops:
„Blijft u lang in de stad, mevrouw
von Croner?"
„Neen, maar een paar dagen".
„Ik hoop het genoegen te hebben, u
nog te zien. Is uw man ook hier?"
„Neen, hij is in Berlijn. Vaarwel,
mijnheer Valberg".
„Tot ziens, mevrouw. Ik hoop stellig
tot weerziens".
„En ik hoop, dat u 't zult overleven,
dat niet mocht gebeuren."
Baron Viktor wiendde zich tot Gunter.
„De mooie Carry was blijkbaar niet
in haar humeur. Dat „liefdevol vader"
wierp zij me netjes naar mijn hoofd, zij
De communistische
relletjes.
Hoe zouden nu die Europeesche com
munisten in Indië zich gevoelen, die
hebben ontworpen en doorgedreven het
stupide maar bloedige plan voor een
„revolutie" in Insulinde?
Er is een aantal personen vermoord,
er zit een grooter getal in de gevangenis
en niet te schatten is het leed dat zij
willens en wetens veroorzaakt hebben.
Hoe zouden zij zich gevoelen, nu voor
de Indische rechtbanken blijkt hoe een
misdadig spel zij gespeeld hebben met
menschen die alles geloofden en niets
begrepen
Het is stakkerig te lezen welke elemen
ten de communisten voor hun „staats
greep" kozen.
„Verdachte Abdoel Moehi verklaart
dat hij zich bij de communisten aange
sloten heeft, omdat men hem verteld
had, dat de niet-communisten met het
nieuwe jaar geen rijst meer zullen mogen
koopen. Hij maakte deel uit van een
bende van 10 man, van welke bende hij
tevens leider was".
Kapitalisme, bourgeoisie, uitzuigers,
onderdrukken en dergelijke termen, die
hier al eentonig zijn geworden, zouden
in Indië niet begrepen worden, maar
„geen rijst mogen koopen", dat was ver
staanbaar.
„Wij begaven ons in de richting van
idie hangbrug bij Menteng Doekoe. Im-
tusschen hadden zich meer kampong-
lieden bij ons aangesloten. Ik liep ach
teraan.
Voorzitter: Is «dijt zoo steeds de ge
woonte onder de communistische leiders?
Vend, lacht weer, doet eigenlijk niets
anders".
De verdachte lachte, begreep niet de
satirieke vraag van' den voorzitter van
den landraad. Hij deed eigenlijk niets
anders dan lachen en niets anders dan
niet begrijpen.
„Naderbij komende, heb ik den ver
moorden agent met mijn golok een kap
in zijn been toegebracht, ik wilde daar
mee tegenover de andere kamponggenoo-
ten doen uitkomen, dat ik met hen mee
gedaan had, men zou zich-anders op mij
hebben kunnen wreken.
Of de agent, toen ik hem een houw
toebracht, reeds dood was, kan ik niet
met zekerheid zeggen, hij lag ongewa-
legde er spottend den nadruk op. Blijk
baar kwam ik haar minder
dan jij?"
Gunter knikte.
„Ik ging weg, daar ik dacht, dat me
vrouw von Croner lang bij Rita wilde
blijven. Zoodra ik echter opstond, deed
zij hetzelfde. Ik had gedaan alsof ik u
wilde afhalen".
Baron Viktor legde zijne hand op
Gunters arm.
„Zij zag er weer verleidelijk mooi uit
zoo verleidelijk als de zoude zelf.
En in hare oogen brandt altijd een heime
lijk vuur. Zij schijnt door jouw koelheid
opnieuw in vuur geraakt te zijn. Dat komt
bij vrouwen,, zooals zij, meer voor en
eindelijk slaat de brand wel eens uit.
Blijf zooveel mogelijk uit haar buurt,
mijn jongen".
„Dat behoeft u me waarlijk niet te
zeggen, maar zij is als eene klit",
stootte Gunter tegen zijn zin uit.
Baron Viktor keek hem van terzijde
aan.
„Nu, daar is maar één probaat middel
voor, krachtig van je afschudden. Je
bent er te goed voor om door zoo'n vrouw
tot speelbal gemaakt te worden. Vandaag
gooit zij je weg, morgen wil zij je weer
vangen. Daartegen helpt alleen ijzige koel
te en indien noodig zoo duidelijk getoond,
als anders tegenover eene vrouw niet
geoorloofd is".
„Volgens dit recept handel ik al en
toch heb ik medelijden met baar. Dat zij
piend op zijn rechterzij, zijn klewang had
men hem blijkbaar afgenomen."
Deachteraan komende communisti
sche leider, wilde toch zijin moed toonen
ein gaf een vermoorden of zwaar gewon
den agent een houw op zijn been. Om
zijin moed te toonen, zijn moed als com
munistische leider.
„Het plan was verder om in optocht
naar het gemeentehuis te Koningsplein
te trekken, en ons meester te maken van
het geld en de papieren, daar opgebor
gen. Het sein van den opstand zou zijn
een bom."
Op het gemeentehuis, had men dien
stakker dus wijs gemaakt, was geld en
waren papieren. Geld is een duidelijk
begrip, papieren zijn papieren. Soerats.
Alles is voor den inlander een soerat
(brief). Van acten, documenten, bewijzen,
formulieren weet hij niets, 't zijn alle
soerats en zulke soerats weet hij, hebben
dikwijls heel veel macht. Dus om geld en
papieren naar het gemeentehuis.
Een andere verdachte, Amiat, vertelde
den rechter „niet te weten!wat het com
munisme beteekent". Natuurlijk niet.
Geen enkele dier misleiden weet dat.
„Hij had niets tegen het gouvernement
of tegen de Europeanen".
Een derde verdachte verklaarde dat
hij zich „zeer tevreden gevoelde en nooit
redens had gehad om zich bezwaard te
gevoelen tegenover het gouvernement".
Die tevredenen, die f 32 per jaar te
betalen hadden, voor al hun belasting
en f3 voor het lidmaatschap der com
munistische partij, werden met allerlei
drogredenen en dwaze fabels aangezet
tot moord en misdaad.
Een kamponghoofd was ook commu
nist geworden, had ook meegedaan. Men
zou ,,'s Lands kas" gaan leeghalen. De
voorstelling van zoo iets bij een inlander
is dat er in een gebouw op het Waterloo-
pLein te Batavia een groote kast staat,
vol met geld. Zulke dingen waren hier
verteld en die snapten ze maar wat
communist beteekende, neen daarvan be
grepen ze even weinig als een Eskimo
van integraal.
Op de vraag waarom hij', het kam
ponghoofd, communist is geworden, ant
woordde deze dorpsburgemeester:
„De andere kamponglieden waren het
ook, ik vond het wel rameh (geanimeerd).
Een goed begrip van de zaak heb ik
eigenlijk niet. De propagandisten spra
ken veel over vrijheid, wij allen hebben
wel begrepen, dat het doel was, ons vrij
nu ook juist in handen van von Croner
moest vallen. Rita heeft gelijk dat is
een' dissonant".
„Die zich niet in eene harmonie zal
oplossen".
Boven in den salon van mevrouw von
Tronsfeld had deze, nadat Carry zich
met Gunter had verwijderd, haar arm
om Rita's schouders gelegd.
„Lief kind, wil je van eene vrouw
met ervaring, die het goed met je meent-,
een raad aannemen?"
Rita keek glimlachend naar haar op.
„Van u eiken raad, tante. Ik weet,
dat ik daarbij slechts goed kan varen.
Dus wat moet ik doen?"
„Niet te intiem met mevrouw von Cro
ner worden".
Verrast keek Rita haar aan.
„Tante! Dat is toch vreemd, zooeven
zei Gunter iets dergelijks. Ik geloof, dat
Gunter haar niet mag lijden. U ook niet?"
De oude dame streek haar zacht over
het haar.
„Ik geloof, dat haar vriendelijkheid
voor jou niet echt is. 't Is alles maar
schijn. Ik ken haar langer en beter dan jij
Met groote oogen staarde Rita voor
zich uit.
„Waarom zou zij onoprecht tegen mij
zijn?"
„Dat ligt misschien zoo in haar aard".
„O, hoe jammer! Ik mag haar
zoo graag zij is zoo mooi. Het is
toch wel vreemd, dat u en Gunter haar
niet moogt en papa ook niet".
hoort ge meer en meer in
goede zaken
Voor H.H. Winkeliers legen fabrieks
prijzen verkrijgbaar bij
E, Verbeem, Goes.
te maken van de Nederlandsche over-
heerschmg.
Voorzitter tot 1ste beklaagde: Hebt
gij gehoord, wat beklaagde heeft gezegd
Vrijmaking van Nederland, nietwaar.
Verd. Abdoel Moeho.Hij als kam
ponghoofd zal er dan wel meer van we
ten dan ik".
Abdoel Moehi, die achteraan ioopende
communistische leider, had er zich niet
druk over gemaakt om iets te begrijpen,
waar hij niet bij kon. Het kampong
hoofd zou 't wel weten.
Zouden de eigenlijke aanstokers van
die misdaden, de Nederlandsche en vreem
de communisten in Indië, bij zulke ver
klaringen het nog kunnen brengen tot
schaamte, een schaamte tot stikkens toe?
SPORT.
Voetbal.
Zuidelijke le klasse N.V.B.
Het programma voor a.s. Zondag voor
bovengenoemde klasse luidt als volgt:
EindhovenN. A. C.
NI- V. V.Roermond.
BredaniaWilhelmina
N. O. A. D.—B. V. V.
Zuidelijke 2e klasse N.V.B.
Het programma voor a.s. Zondag voor
bovengenoemde klasse luidt als volgt:
MiddelburgL. O. N. G A
V. s. C.-D. O. S. K.
AllianceZeelandia
DongenBreda.
Zuidelijke 3e klasse N.V.B.
Het programma voor a.s. Zondag voor
bovengenoemde klasse luidt als volgt:
TerneuzenGoes.
Zeelandia IIWalcheren.
„Zie je, kindje, wij kennen de men-
ïen beter dan jij. Beloof me dus, dat
niet te vertrouwelijk niet te intiem
met haar zult zijn. Beleefd1 en vriende
lijk kun je natuurlijk zijn, maar wees
voorzichtig. Vertrouw haar nooit iets toe,
wat je alleen aan een goeden vriend zou
toevertrouwen. En ga niet meer met haar
om, dan noodig is".
Rita haalde diep adem. „Ais u meent,
dat dit beter is, dan zal ik uw raad vol
gen. Het spijt mij wel erg, dat ik tegen
mijne gevoelens moet ingaan".
Mevrouw von Tronsfeld trok haar in
baar armen. „Ik wil je geen verdriet
doen, mijn kind, en t kan mogelijk zijn,
dat ik me vergis, maar ik heb een on
bestemd gevoel, dat mij waarschuwt. In
elk geval kun je voorzichtig zijn, zelfs
al mocht 't niet noodig wezen".
Daarmee brak mevrouw votgj Tronsfeld
het gesprek af en begon over een ander
onderwerp. Dadelijk daarna kwamen de
beide heerten binnen. Rita ging hen tege
moet, en Gunter -trok haar dicht tegen
zich aan.
..Daar ben ik alweer, lieveling. Papa
heeft me bevrijd", schertste hij.
„Van mevrouw von Croner? Heb je
haar nu alleen weg laten gaan?"
„Neen, zij is in mijne auto wegge
reden en zij heeft ons naar jou terugge
zonden zei haar vader.
Rita keek glimlachend tante Maria aan.
'„Is dat niet lief van haar?"
(Wordt vervolgd).