nr.
0 behoort mijn hart
N\ 149
Vrijdag 17 December 1M
i!5e Jaargang.
Bij dit nummer be
hoort een bijvoegsel.
NIËIIWJAABSWENSGHEN
SAMOS PRIMA
f 1,10
FEUILLETON
Beter d&n 6oed: PC BESTE
De fijne pijptabak is
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes 12,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag- Uitfave
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Naamloos, Vennootschap Goescho Courant
COURANT
en Kleenwens Ross' Drukkers- ea Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen eo aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aamgenomen tot 12 uur voormiddag.
IZij, die zioh met ingang van 1 Januari
927, voor minstens 3 maanden op de
roesoho Courant abonneeren, ontvangen
le tot dien datum verschijnende num-
ers gratis.
i'a het Nieuwjaarsnummer worden,
iooals gebruikelijk is, bij vooruit
betaling geplaatst tegen 75 cent,
voor hoogstens 6 regels
naam en adres onder algemeenen
wensch tegen f 0,20 per regel.
Opgaven worden zoo spoedig
mogelijk ingewacht, doch uiterlijk
WOENSDAG 29 DECEMBER, vóór
des middags 12 uur.
DE ADMINISTRATIE.
Eenheid.
Er gaat een grootsch verlangen, een
intens streven door de wereld: naar een
heid. De machtige vredesbeweging die
zich na den oorlog ontwikkelde, riep in
vrijwel alle landen ter wereld een drang
naar aaneensluiting in het leven, gericht
op dat eens ideaal: vrede. De éénheids
gedachte, onderdrukt en verduisterd door
den oorlogsdroom, kwam na het ontwa
ken, sterker dan ooit naar boven. Want
aanwezig is deze eenheidsdrang steeds
geweest. Een bewijs hiervoor zou men
kunnen vinden in het feit, dat vrijwel alle
godsdiensten waarin het diepste in
nerlijk leven der menschhedd gekristalli
seerd werd principes gemeen hebben,
die leiden naar de volvoering van het
ideaal: eenheid. Eenheid van gevoelen,
van gedachte, dus vrede en in'haerent
-daaraan oprechte naastenliefde, zich
uitend in „dienen
Dit „dienen" van den naaste kan op
verschillende wijze opgevat worden, maar
Ij
in luxe rietverpakking
Fa. J. A. L. G WITTE
I Wiinhandel, Goes.
26
door
Hod wig] Courihs—Mahfor,
„Mooi zoo! Maar voor vandaag moet
je met deze korte kennismaking tevreden
~ijn", zei baron Viktor. „Ik moet Rita nu
naar mevrouw von Tronsfeld brengen,
.oodat zij niet te laat komt. Je zult je
el bezighouden, terwijl je op me wacht,
'tniet?"
„Wees daarover niet bezorgd, oom
■^iktor," antwoordde Gunter.
Hij hielp Rita haar mantel aan doen.
let kleine hoedje zette zij vlug en achte
ros op heur haar. Met broederlijke ver-
ouwelijkheid zette Gunter bet een beetje
chter. Daarna bood hij haar met eenige
.chertsende woorde zijn arm en bege-
idde haar tot aan de auto. Zorgzaam
.elp hij haar instappen en vroeg galant:
„Mag ik morgen naar je welzijn komen
.formeeren, Rita?"
Zij knikte verheugd.
„O, ik zal 't erg prettig vinden, als
je komt."
„Tot weerziens dan!'
„Tot weersziens!"
Hij trad terug. Baron Viktor stapte
aast zijn dochter in de auto, die dadelijk
Wel, meisje, hoe bevalt den nieuwen
het mag niet beschouwd worden als een
verplichting om aan iedere zwakheid of
klakkeloos beroep op onze hulpvaardig
heid zonder nadenken gehoor te geven.
Want het „dienen" moet geïnspireerd
worden door onze hoogste opvattingen van
liefde en van het „goede". Maar het „goe
de" kan niet verstoken zijn van „wijs
heid". Want wat „goed" is, moet ook
„wijs" zijn, daar het beide universeele
begrippen zijn. Dat verklaart, waarom we
ons zeer nauwkeurig hebben af te vragen,
wanneer we gehoor geven aan onze inge
ving om te helpen, te „dienen", of degeen
die onze hulp ontvangt, er wel inderdaad
door geholpen wordt, of het hem niet ver
hindert zélf de oplossing van een pro
bleem ter hand te nemen, of het geen toe
geven is aan een verkeerde neiging als ge
makzucht, of iets dergelijks. Maar wan
neer we werkelijk geïnspireerd worden
door een onbaatzuchtige, niet-zich-zelf
zoekende liefde, dan zal daarmtede de wijs
heid komen en behoeven .we niet bevreesd
te zijn, op een dwaalspoor te komen.
Die éénheidsgedachtegedemonstreerd
door het streven naar onbaatzuchtig „die
een", komt soms op treffende wijze naar
voren. En het is merkwaardig hoe we
soms in de zonderlingste uithoeken der
aarde de uitnemendste voorbeelden ervan
aantreffen. Daar heeft men bijvoorbeeld
het verhaal van Basil Matthews in zijn
boek: The clash of Color, die daarin ver
haalt van een wel heel merkwaardige
school in Kandy, de voormalige heuvel
hoofdstad van Ceylon-Trinity College heet
die school, met zijn 550 jongens. En deze
jongens varieeren van 9 tot 19 jaar; er
zijn jongens van allerlei kleur en ras, van
blank tot donkerbruin of zwart, jongens
van' wel 12 verschillende rassen, Singalee-
zen, Tamil, Burmeezen en Burgher (ver
menging van Europeanen en inboorlin
gen), Engelschen en Schotten, neger Ba-
ganda's van Afrika en Chineezen; en van
vele godsdiensten, waaronder Boeddhisten,
Hindoo's, Moslem en Christenen; jon
gens die een cricket team samenstelden,
dat elke match van hef seizoen in de
ei land-competitie won; en die in de duis
tere krotten van Kandy afdalen om de
eerste hulp te brengen aan armen en zie
ken, die ze uit hun bedompte, naargeestige
sloppen weghalen, om ze mee te nemen op
hun boot-tochtjes". Zoo kranig en goed
georganiseerd was de actie van deze kna
pen, dat op verzoek van de burgerlijke
autoriteiten, door hen een rapport werd
samengesteld betreffende de behoeften en
mogelijkheden in zake het woningprobleem
ten einde de krotten van Kandy op te rui'
men. Op hun rapport werden de noodige
wettelijke maatregelen gegrond, door hun
actie en op hun aanwijzing zijn reeds
nieuwe huizen gebouwd, terwijl andere in
aanbouw zijn. Zooals de Gouverneur van
Ceylon officieel verklaarde, hebben we
hier het ongewone schouwspel gehad van
jongens, nog op de schoolbanken gezeten,
die de wetten van hun land maakten.
Maar er is nog meer. De jongens hebben
elk ras- of kleur-onderscheid uit hun
onderlinge verhouding gebannen. Jongens
neef?" vroeg haar vader, om wat te
zeggen.
Rita vouwde hare handen.
„Hij is zoo goed zoo goed!" riep
zij vol dankbaarheid uit voor de enkele
vriendelijke woorden, die Gunter tot haar
gesproken had.
Ontroerd nam haar vader haar hand.
„Kan. men anders dan goed voor je zijn,
kleintje?"
Zij zuchtte bezwaard.
„O, als ik koppig ben, dan ben ik,
geloof ak, onuitstaanbaar. Anders was ik
wel niet zoo dikwijls door mama gestraft
geworden. Maar éls iemand goed voor
me is, dan ben ik nooit koppig of on
aardig."
Hij glimlachte. „Nu, dan zullen we
maar heel goed voor je zijn."
Vleiend drukte zij zijn hand tegen haar
wang.
„O, wat zal ik gelukkig zijn".
De woning van mevrouw von Trons
feld was spoedig bereikt. Zij ontving Rita
met zulk een warme, moederlijke harte
lijkheid, dat Rita spoedig haar verle
genheid vergat en vrij getroost achterbleef,
toen haar vader spoedig daarna weer
vertrok, temeer daar hij beloofde, den
eigenden ochtend naar haar te zullen
komen kijken.
„Groet neef Gunter, papa!" riep zij
hem nog achterna.
Hij keek haar in de stralende oogen
en stond een oogenblik verbaasd stil.
Toen hij alleen in zijn auto' naar huis
terug reed, peinsde hij na over een ge
dachte, die hem als een bliksemstraal
KWATTAF5*
ekm-siEP
van 12 verschillende rassen, werkten, al
len bezield door de suprème éénheidsge-
dachte, zonder eenig onderscheid te ma
ken voor al de verschillende rassen en
belijders van uibeenloopende godsdiensten
in him stad en omliggende districten. Geen
rassenhaat, geen wanklank, geen disharmo
nie. Volslagen éénheid: zij „dienden".
Eén gedachte bezielde hen en leidde hen,
n.l. hoe ze wel het meeste konden doen,
om hun medemienschen te helpen, het was
geven, zonder te vragen naar geloof of
ras, zonder te vragen, wat ze ervoor terug
zouden ontvangen. En toch beleden die
zelfde jongens nog steeds ieder voor zich
hun Hindoe-, of Mahomedaansche of
christelijke godsdienst. Niettemin was er:
éénheid. Zij dienden
Ja zeker, er gaat een grootsch verlan
gen door de wereld: naar éénheid.
MEDISCHE RUBRIEK.
Het nieu we malariamiddel.
Den laatsten tijd zijn in de dagbladen
in binnen- en buitenland zooveel fantasti
sche berichten verschenen over een
nieuw, synthetisch geneesmiddel tegen
malaria, dat de authentieke mededeelin-
gen van de mannen, die zich met het pro
bleem hebben beziggehouden met span
ning werden verwacht. Op de 89e verga
dering van de vereeniging van Duitsche
natuurkundigen en artsen te Dusseldorp,
spraken achtereenvolgens een chemicus,
een pharmacoloog, een psychiater en een
specialist voor tropenziekten over het in
de laboratoria van de I. G. Farben-In
dustrie te Elberfeld ter bestrijding van
de malaria, vervaardigde nieuwe middel
Plasmochin.
Sedert de ontdekking van de genees
krachtige werking ^van kinabast tegen ma
laria en de ontdekking van het effectieve
alkaloid van den bast, de kinine, werden
geen stoffen meer gevonden, die bij de be
strijding van deze algemeene tropische
ziekte werkelijke voordeden zouden kun
nen bieden en algemeene toepassing had
den kunnen vinden. Dr. Hörlein van El
berfeld deelde mede, met welke moeilijk
heden de chemici bij de behandeling van
het probleem om een synthetisch middel
tegen malaria te vervaardigen, hadden te
kampen gehad. De voornaamste moeilijk
heid was het gemis vaneen geschikte me
thode om de vervaardigde middelen te be
proeven. De pharmacoloog van de Eiber-
felder kleurstoffabriek, dr. Röhl nam proe
ven met vogelmalaria, een dierenziekte,
die voor het gewenschte doel een voldoen
de biologische overeenkomst bezit met men-
schenmalaria en die naar het schijnt ge
schikt is voor proefnemingen in het la
door het hoofd was geschoten, eene ge
dachte, die hem plotseling een uitweg
toonde uit alle zorgen: Als Rita Gun-
ters vrouw eens werd
Zij scheen dadelijk veel sympathie voor
hem te gevoelen. En Gunter? Hij had
juist een groote teleurstelling achter den
rug. Carry von Platen was voor hem ver
loren. Een hart was nooit gevoeliger voor
een nieuwe liefde, dan na zoo'n teleur
stelling. Dat was tenminste baron Vik
tor's meening.
En Rita zou zich zeker heel gauw
ontwikkelen tot een knap meisje, als zij
wat meer kleur kreeg en wat ronder
vormen.
Baron Viktor schoof haastig zijn hoed
achter op zijn hoofd, alsof hij 't te warm
had.
Als Gunter met Rita trouwde, dan
was hij tegelijkertijd als vader van alle
verantwoordelijkheid ontheven. En boven
dien 't zou alles zoo mooi uitkomen.
Rita zou dan majoraatsvrouw van Val-
berg worden en 'kreeg in Gunter een
man, zooals elke vader voor zijn doch
ter slechts wenschen kon. En Gunter,
dien hij als een zoon liefhad, was dan
niet alleen onbeperkt bezitter van Val-
berg, maar erfde met Rita later zijn
geheele vermogen. Gunter kon zich dus
ook geen betere partij wenschen.
't Zou werkelijk prachtig zijn als Gun
ter en Rita een paar werden, 't Zou in
het geheel niet moeilijk zijn de jongelui
bij elkaar te brengen men kon een
beetje helpen een beetje voorzienig-
heidje spelen!
boratorium. Bij de beproeving van een
groot aantal nieuwe synthetisch vervaar
digde substanties bleken in het bijzonder
de stoffeneffectief, waarvan de samen
stelling ongeveer gelijk is aan die van
kinine.
Om de uitwerking van het nieuwe syn
thetische middel Plasmochin ten opzich
te van menschelijke malaria te onderzoe
ken, werd het het eerst tegen entmalaria
toegepast. Op grond van de bevredigende
resultaten ging men vervolgens over tot
behandeling van de natuurlijke malaria.
Volgens de mededeeling van prof. Müh-
len van het Tropeninstituut te Hamburg
lieten alle drie vormen van malaria zioh
goed behandelen, bij de tertiana en quar-
tana kwamen minder herhalingen voor,
bij de tropica bleek ook bij den mensch
de uitwerking zieer sterk. In het geheel
pporteerde prof. Mühlein over 134 geval
len, een groot aantal gevallen, wordt vol
gens de aanwijzingen van het Hamburg-
sche instituut op den Balkan, in Italië en
in Spanje bestreden. De toegediende doses
Plasmochin zijn zeer gering.
Maar wanneer het Plasmochin door den
inleider „een van de belangrijkste wa
penen in den strijd tegen de malaria
wordt genoemd, dan voelt de objectieve
waarnemer toch eenigen twijfel opkomen.
In ieder geval is het aantal tot dusver
behandelde gevallen nog veel te kljein,
om ook maar een voorloopig oordeel te
vellen over de algemeene bruikbaarheid
voor de malariabestrijding. Overdreven
verwachtingen van het nieuwe middel te
koesteren schijnt niet gemotiveerd, in
ieder geval moet het uitgesloten worden
geacht, dat het Plasmochin binnenkort
de kinine bij de bestrijding van malaria
zal verdringen.
BOEKEN EN
TIJDSCHRIFTEN.
„Om de zilveren schatten der zee",
door Tjeerd Adema.
(Hollandia-drukkerij Baarn).
De zilveren schatten der zee is een
goed gevonden benaming voor de visch,
die onze visschers onder dikwijls zeer
moeilijke omstandigheden aan het water
ontrooven. Collega Adema heeft voor zijn
courant een tocht met een IJmuider
stoomtrawler gedaan en een tweetal we
ken het lief en leed met de bemanning
gedeeld. In zijn preteotielooze boek ver
telt hij hiervan op sobere wijze, hij doet
op ons het volle gewicht van. het zware
visschersberoep drukken, dodh verzuimt
niet ons te laten deelen in den humor,
die onze zeelui nooit verlaat. De schrij
ver heeft zich niet getooid met veel litte
raire sier, hij is meer journalist, opmer
ker, eenvoudig weergever, dan litterator en
schepper van emotievolle effecten. Daar
om maakt dit werk in al z'n eenvoud
zulk een grooten indruk. Het is vlot
geschreven, luchtig, zonder dat het aan
oppervlakkigheid mank gaat. „Om de
zilveren schatten der zee" is een boeiend
boek en tevens een treffelijke getuigenis
Ja, baron Viktor was al vol plannen,
hoe hij weer van zijn dochtertje bevrijd
kon worden.
Peinzend - keerde hij naar huis terug.
Ook Gunters gedachten hadden zich
met Rita bezig gehouden, met haar en
met oom Viktór.
Glimlachend had hij zich voorgesteld,
toen hij door de mooie ingerichte ka
mers der villa ging, hoe zwaar het zijn
oom zou vallen zijn jonggezellen woning
zoo te veranderen, dat het een geschikt
verblijf werd voor een jong meisje. Toen
baron Viktor thuis gekomen was, gingen
beiden zwijgend aan tafel. Ook gedu
rende den maaltijd wisselden zij slechts
enkele woorden. Pas toen zij rookend
gezellig bij het vuur zaten, in de in Moor-
schen stijl ingerichte rookkamer, begon
baron Viktor te vertellen, hoe en waarom
Rita zoo plotseling bij hem was versche
nen. Hij vertelde Gunter ook openhartig,
dat 'hij mevrouw von' Tronsfeld opge
zocht had in de hoop, dat zij zou aan
bieden Rita bij zich te nemen, maar hoe
zeer hij was teleurgesteld en hoe zij
hem had gewezen op zijn. vaderplichten.
Gunter had opmerkzaam geluisterd. Een
diep medelijden met Rita vervulde zijn
goed hart. En toch kon hij ook be
grijpen hoe 't zijn oom te moede moest
zijn, en in het verlangen hen beiden te
helpen, sprak hij uit, wat hem zooeven
was ingevallen. Hij richtte zich op in
zijn stoel en keek baron Viktor ernstig aan.
„Wil ik u eens zeggen, wat ik bo-
Douv/e Eqberlj
ECHTE FRIESCHE
HEERENBAAI
Voor H H. Winkeliers 'egen fabrieks
prijzen verkrijgbaar bij
E. Verbeent. Qoes.
van het zware werk, dat verricht moet
worden alvorens de visch ter tafel komt.
De illustraties van Leo Gestel zijn
in volkomen overeenstemming met de lec
tuur, pittig, raak en eenvoudig, details
worden slechts even aangeduid om de
kern des te beter te doen uitkomen.
„Angela", door Umberto Fracchia.
(Hollandia-drukkerij Baarn).
De ongehuwde vrouw, die lijdt onder
het gemis van een kind is in de littera
tuur geen onbekende, de oudere vrijgezel,
wiens hart huilt van behoefte goed en
zorgzaam te zijn voor een klein schep
seltje dat zijn naam draagt, wordt slechts
bij uitzondering door schrijvers aange
roerd. In „Angela" wordt het probleem
van den kinderloozen ongehuwden man
gesteld en ontleed. Meester Zimolo, de
horLogemaker wil een Idnd bezitten, en
ziet in Angela, het meisje van pleizier uit
een danshuis in zijn straat, het middel
waartoe hij tot het vaderschap kan ge
raken. Angela heeft een zoontje van een
onbekenden, vaag aangeduiden man. Zij
verlaat het huis van ontucht en trekt met
haar kind bij Zimolo in. Uit deze pla
tonische samenleving ontstaat, bij den
ouden Zimolo heel langzaam het ver
langen naar een andere verhouding, het
geen de schrijver aannemelijk ontwikkelt.
Angela, die intnsschen liefde heeft op
gevat voor een jong student, kan niet de
vrouw worden van den ouden horloge
maker en zoo ontstaat de tragedie van
een onbegrepen verhouding. Om Angela
en meester Zimolo bewegen zich een
groot aantal figuren, die allen him eigen
zorgen en verlangens hebben. Ze leiden
weliswaar van het hoofdmotief af, doch
dacht heb, oom Viktor, en wat voorloo
pig aan al uwe zorgen een eind maakt
en u tijd laat rustig te wennen aan de
gedachte, dat Rita bij u blijft wonen?"
Baron Viktor keek hem onderzoekend
aan.
„Wel? Ik ben erg verlangend het te
hooren."
Gunters gelaat werd scherp belicht door
de lamp. Zijne oogen straalden in het
gelukkige bewustzijn zijn weldoener goe
den raad te kunnen geven. Langzaam
streek hij met zijne slanke, krachtige hand
over het donkere haar.
„U wilde immers met mij naar Val-
berg gaan, oom Viktor. Als u dan Rita
eens meenam? Misschien kon u uw ver
blijf wat verlengen en voor afleiding de
laatste feestelijkheden van dit seizoen hier
in de stad meemaken. Rita kon dan ter
wijl rustig op Valberg blijven, daar u
toch telkens weer gauw zoudt terugko
men. En in 't voorjaar is 't heel mooi
op Valberg. Ook voor Rita zou een
verblijf daar goed zijn. Zij is zoo smal
en bleek. De buitenlucht zal haar goed
doen. En in Valberg is zooveel plaats
en daar zou niets veranderd behoeven
te worden. Daar zijn van allerlei ver
trekken, die ook geschikt voor dames
zijn. Daar is Rita niemand in den weg
en is zij toch in haar vaders huis. En
u kunt dan op uw gemak plannen voor
de toekom st maken
Baron Viktor sprong op als van een
zwaren last bevrijd en strekte, de armen
uit, als kon hij zich weer vrij bewegen.
(Wordt vervolgd).
