IIbehoort mijn hart
ST. NICOLAAS
PRIJSVRAAG.
n,io
N\ 145.
Vrijdag 5 December 1926
115* Jaargang.
Bij dit nummer be
hoort een bijvoegsel.
SINT NICOLAAS.
SAMOS PRIMA
FEUILLETON
[Douwe Eqberlj
«25.
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
♦Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
SOESCHE COURANT
(Jitfave Naamlooz. Vennootschap Goesche Courant Kleeuwens ft Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
Kleeuwens ft Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
Dat onze opgave niet gemakkelijk was
wisten we, dat ze zóó lastig was dat onder
de vele inzendingen geen enkele goede
oplossing zou voorkomen, konden we niet
vermoeden. Het was geen gemakkelijke
taak de prijswinnaars aan te wijzen.
Ten slotte hebben we de prijzen als
volgt toegekend:
le prijs f 20,A. Maariense, 's Heer
Hendrikskinderenstraat 2, Goes.
2e prijs (f 15,D. J. C. v. d. Peijl,
Spiegelstraat 13, Goes.
3e prijs (f 10,C. v. d. Velde,
Werrilaan 12, 's Heerenhoek.
4e prijs (f 5,Mej. L. N. v. d. Peijl,
Oude Torenstraat, Ierseke.
De gelukkigen kunnen zich aan onze
bureaux vervoegen om de bons, die de
hierboven gemelde bedragen vertegenwoor
digen, in ontvangst te nemen. De bons
zijn inwisselbaar bij de winkeliers, die
tot de wegwijzers der prijsvraag behoorden.
Elders in dit blad is de goede oplossing
van onze prijsvraag afgedrukt.
Directie „Goesche Courant".
Als het Sinter Claes was, so
sette men seun tot jouwent
de schoen,
Wat pleger jon moer, Griet
Jane, daer en hiele hoop goet
in te doen!
Hiele peperhuysjes met suyker-
ervetten, met kabeljaus-oogen
en kapittelstokken
(Brederode in „Moortje").
Ten onrechte wordt het Sint-Nicolaas-
feest dikwijls beschouwd als een specifiek
oud-Hollandsch feest. Dit vindt waar
schijnlijk zijn oorsprong in het feit, dat
het Sint-Nicolaas-feest in zijn huidigen
in luxe rietverpakking
Fa. J. A. L. G. WITTE
Wijnhandel, Goes.
19
door
Hod wig GourthsMmhlor*
„Ja, mijn liefje dat is werkelijk
niet zoo eenvoudig als je denkt. Ik heb
geen enkele vrouwelijke dienstbode in mijn
huis, ik weet niet waar ik je zoo gauw
zal onderbrengen. Eene barones Valberg
kan toch niet in een hoekje kruipen. Neen,
dat kan niet. Als ik mijn bedienden mee
deel, dat je mijine dochter bent, dan moet
ik ook voor een behoorlijk verblijf voor
je zorgen. En zooals ik zeg, het komt
blies zoo onverwachts. Je had me ten
minste eerst moeten schrijven, zoodat ik
alles voor je komst in gereedheid had
hunnen laten brengen".
Zij zuchtte diep en groote droefheid
Stond op haar bleek gezichtje te lezen.
„Och, zoo is 't a ltijd. Ik doe altijd
alles dom en verkeerd", zei zij zacht.
Zij sloeg plotseling de handen voor
het gelaat en begon te snikken, alsof
haar hart zou breken.
Hij keek radeloos en ontsteld naar haar
ten trok haar handen van haar gezicht
weg.
weg.
„Neen, neen, mijn kleine Rita, niet
huilen, niet huilen. Dat mag niet, dat
kan ik niet aanzien. Wees kalm"
zei
vorm reeds vele eeuwen in ons land
gevierd is, vrijwel zonder wijziging van
ingrijpenden aard. In de verhalen, die den
kinderen omtrent den „goeden Sint" wor
den gedaan, treedt altijd op den voor
grond, Spanje, als ware dit zijn land
van inwoning geweest. De werkelijke re
den voor deze opvatting van Sint-Nico-
laas-land van herkomst is duister. Waar
schijnlijk heeft er, vele eeuwen geleden,
een verwisseling plaats gehad van de ge
schiedenis van den werkelijken Sint en
van een goedaardig bisschop en kinder
vriend in Spanje. Wamt de oorspronke
lijke Sint-Nicolaas is de menschlievende
en zelfopofferende bisschop van Myra,
die op 6 December van het jaar 362
overleed. Myra was een klein haven
stadje in Klein-Azië. Deze bisschop leed
om geloofswil vele vervolgingen, doch
toonde zich steeds moedig, liefdevol en
vrijgevig. Zoo verwierf hij den naam van
beschermer der armen en kinderen. Hoe
rende van de armoede van een gezin, dat
„stille armoede" leed, wierp hij des nachts
ongezien een beurs met goud in de wo
ning naar binnen. De beurs viel in een
schoentje van. één der kinderen. Dat moet
de oorsprong zijn van het neerzetten der
schoenen bij den schoorsteen, ten einde
de geschenken van St. Nico laas te ont
vangen. In den loop der eeuwen werden
talrijke legenden om de figuur van St.
Nicolaas geweven.Bij de kerstening der
heidensdhe landen, volgden de brengers
van het nieuwe geloof de bekende ge
woonte, om de heidensdhe feesten te
„kerstenen", d.w.z. aan de heidensdhe fees
ten een christelijk karakter en grondslag
te geven, waarbij dan nog heidensdhe
gebruiken onder gewijzigden vorm be
waard bleven. Zoo herinnert de voor
stelling van Sint Nicolaas, rijdend op
zijn paard over de daken, aan de oud-
heidensche voorstelling van Wodan, den
dondergod, die op zijn ros door het lucht
ruim reed en zoo den donder veroor
zaakte.
De gedachte, die aan het Sint-Nicolaas
feest ten grondslag ligt, is een sympa
thieke. Het is het feest van het geven,
zonder te verwachten iets te terug te
ontvangen, zooals de oude bisschop deed.
Het is het geven in stilte, zonder dat de
ontvanger weet, van wie het komt, dus
uitsluitend om den ontvanger vreugd te
bereiden. Dat is de mooie grondgedachte,
die in dit „kinderfeest" schuilt.
In Nederland is het St. Nioolaasfeest
al meer dan 7 eeuwen in gebruik. Vol
gens dr. H. C. Rogge, in zijn bekende
oud-vaderlands werken vinden we het
eerste bericht ervan in een oude Dort-
sche rekening van 1360. In de 15e eeuw
komen we het St. Nicolaas-brood tegen.
Dat is het brood, dat de Grieken oor
spronkelijk in zee wierpen, om het kwa
de weer te stillen. St. Nicolaas was na
melijk de patroon der zeevaarders, vis-
schers, kinderen enz. op schutsheilige der
handeldrijvende steden. Bij ons o.m. van
Stavoren, Kampen en Amsterdam. Dit
St* Nicolaas-brood, of, zooals men het
in oude tijden noemde: „St. Claes-
baecksel" is het zelfde, wat elders St.
hij warm en teeder.
Zij slikte dapper haar tranen in.
„O, als u me maar niet wegstuurt.
Ik weet niet waarheen ik zou moeten
gaan in het water, dat was ,t eenige",
stiet zij snikkend uit.
Hij glimlachte om haar kinderlijke wan
hoop en toch trof hem die diep. „Nu,
nu dat zullen we maar laten, domme,
kleine lieveling! Van wegsturen is geen
sprake ik moet alleen eerst even be
denken, waar en hoe ik je zal onder
brengen".
Zij sprong plotseling op, sloeg de ar
men om zijn hals en lachte en huilde
tegelijk.
„O, goddank, goddank. Nu hebt u
„lieveling' 'gezegd en nu weet ik, dat u
me niet weg zult sturen. O, wat ben ik
gelukkig! riep zij uit en vlijde zich te
gen hem aan.
Hij drukte haar aan zijn hart en voel
de ziidh half beklemd en half gelukkig.
Hij peinsde ondertosschen hoe zich uit
deze verlegenheid te redden, zonder haar
verdriet te doen.
Plotseling kreeg hij een goeden inval.
Hij dacht aan zijne vriendin, Maria von
Tronsfeld. Hij voelde zich geheel opge
lucht. Ja naar haar wilde hij gaan
en haar om raad en hulp vragen. Hij
was tegen dit geval niet opgewassen. Hij
hoopte vol vertrouwen, dat zij alle zwa
righeden van hem af zou nemen. Mis
schien zou zij zich Rita's lot willen aan
trekken, misschien bood zij wel aan het
kind bij zich te nemen. Dat zou heerlijk
Claes-Coeck genoemd werd. De oor
sprong van ons Sint Nicolaas-gebak is
dus wel heel oud. In 1403 deelde men
te Dordrecht „oonino-, claescoeck en taert
aen die kynders op hunne patroon St.
Nycolaes" uit. Ook wordt dan melding
gemaakt van „amandelbrood" onder de
„hoogtijdgiften van St. Niches". Men
veronderstelt dat dit amandelbrood het
zelfde is als ons massepain, marcepain
of wel marsepein. De afkomst van het
woord' zou volgens sommigen zijn een
verbastering van Marei-panes of Marcus-
brood j es, die door de bakkers vroeger
op 25 April te Erfurt in Thüringen ge
bakken werden, ter eene van den H. Mar
cus en ter gedachtenis van zekeren hon
gersnood in 1438, toen een brood ter
grootte van een ei verscheidene schellin
gen kostte. Weer anderen verklaren het
woord door het Italiaansche „marzepane"
dat be tee kentdicht opeengeperst aman
deldeeg.
In de 17e eeuw, in vele opzichten een
tijdperk van verruwing van zeden, werd
het St. Nicolaas-feest hier te lande dik
wijls een gelegenheid voor losbandigen
tot allerlei uitspattingen. Zoo ontstond
een gewoonte, dat op de vooravonden
van St. Nicolaas de buurtvrijers en vrij
sters bij den bakker bijeenkwamen om
goud en zilver op de klaas koek te plak
ken. Bij die gelegenheid ging het, bij
eet- en drinkgelag en wild gedans, soms
zeer buitensporig toe. Het volgende liedje
is wel typeerend voor den toon, die op
dergelijke „feesten" heerschte. De plak-
sters en plakkers zongen:
Sinter Claesje bisschop,
Set je hooge muts op,
Geef de soete kynders wat,
En de stouten op him
Overheid en kerkeraad maakten ten
slotte aan de al te losse vreugde een
einde. En zoo leeft nog steeds, in bijna
onverbleekte glorie, ons oude, in wezen
toch vriendelijke en goedmoedige, St. Ni-
coiaasfeest, voort.
KOLONIËN.
Uit A t j e h
Marechaussees hebben in liet Tapa-
toeansche een lid van de bende van Aloer-
Pakoe neergelegd. Een patrouille legde in
Boven-Bakongan twee kwaadwilligen neer,
onder wie Teungkoe Nagor.
Drie verzetslieden hebben zich te Troe-
mon gemeld.
STADSNIEUWS.
Gemeenteraad.
Gistermiddag te 4 uur werd de open
bare zitting van den gemeenteraad ge
opend. Nadat de voorzitter had medege
deeld dat de heer De Looff met kennis
geving afwezig was, werd de openbare
vergadering gesloten.
Bij heropening vroeg geen der leden
meer het woord.
De gemeenteraad zal Donderdag 9
zijn, dan zou hij Rita kunnen zien, zoo
dikwijls hij wilde en zou zij hem niet
van zijn vrijheid berooven. Want daar
had hij een bijna krankzinnigen angst
voor.
Plotseling werd hij zeer opgeruimd.
„Hoor eens, Rita, ik ga nu dadelijk
naar eene groote vriendin van me, me
vrouw von Tronsfeld. Haar zal ik om
raad en hulp vragen, waar ik je kan on
derbrengen. Ik weet immers niet, wat
ik met zoo'n jonge dame moet beginnen.
Kom, doe nu eerst eens je hoed en man
tel af. Dat hebben wij, onpraktische men-
schen geheel vergeten. Jij maakt 't je
tusschen hier gemakkelijk en wacht tot
ik van mevrouw von Tronsfeld terugkom.
Ik zal me haasten."
Hij nam zelf haar hoed van het don
kere haar. Bewonderend rustte zijn blik
op de zware vlechten, die om haar hoofd
waren gelegd.
Hij streek er liefdevol over heen.
„Wat heb je prachtig haar,- mijn klein
meisje", zei hij verheugd.
Zij straalde van geluk en glimlachte
vroolijk. En daarbij zag zij er zoo be
koorlijk uit, dat hij verrukt was.
„Bevalt het u werkelijk, papa? Mama
vond het niets mooi. Al mijne zusjes
hebben zulk prachtig gouldblond haar, zoo
als mama ook had. Ik was altijd la bete
noire in de familie. Mama zei altijd, dat
ik uwe oogen en uw haar had geërfd
en ja ik geloof, dat zij daarom
niet van mij hield."
„Mama was zeker heel boos op me?"
December te half acht n.m. in openbare
vergadering bijeenkomen, ter afdoening
der navolgende agenda:
Ingekomen stukken. Verzoek van de
Mij. tot Detailverkoop van Petroleum
„De Automaat" om vergunning tot bet
plaatsen van een* benzinepomp op gemeen
tegrond aan den Westhavendijk. Verzoek
van de Mij. tot Detailverkoop van Petro
leum „De Automaat" om wijziging der
voorwaarden, waaronder aan haar grond
aan den Westhavendijk in erfpacht is
afgestaan. Verzoek van de American Pe
troleum Company om vergunning tot het
aanbrengen van een benzinetank in ge
meentegrond (in de R. B. v. d. Bosch-
straat). Verzoek van de gymnastiekver-
eenig.mg „Volharding" inzake gebruik van
het gymnastieklokaal der O. L. school C.
Verzoek van den heer G. van de Kreke
te Serooskerke (W.) om beschikbaarstel
ling van een schoollokaal voor het geven
van onderwijs in handenarbeid. Voorloo-
pige vaststelling der gemeente-rekening en
de bijbehoorende bedrijfsrekeningen over
1925. Voorstel tot wijziging der gemeen-
tebegrooting voor 1926. Voorstel tot wij
ziging der begrooting van het Gemeente-
Grondbedrijf voor 1926. 2e suppletoir
kohier der Hondenbelasting dienst 1926.
Voorstel tot het opnieuw aangaan van
een rekening-courantovereenkomst met de
Bank voor Nederlandsche Gemeenten.
Voorstel tot wijziging van het Raadsbe
sluit van 21 October 1926 tot verkoop van
grond aan den heer W. J. van Doeselaar.
Voorstel tot wijziging der Motor- en Rij-
wielverordening. Voorstel tot wijziging der
verordening op het beheer van het Ge
meente-Gasbedrijf. Voorstel tot uitbrei
ding der straatverlichting. Voorstel tot
wijziging der verordening op de indeeling
der gemeente. Verzoek van het bestuur
der R.K. Jongensschool om beschikbaar
stelling van gelden ingevolge art. 72 der
Lager-Onderwijswet 1920.- Voorstel tot
rooiing en verkoop van doode en zieke
boomen en tot beschikbaarstelling van hoog
stens f650 voor nieuwe beplanting. Voor
stel betreffende bij wijze van, werkver
schaffing uit te voeren werken. Voorstel
om over te gaan tot oprichting van eeln
openbaar centraal slachthuis.
Afsluiting straten.
B. en W. hebben besloten de volgende
'straten te sluiten voor het verkeer met
alle motorrijtuigen in de hieronder aange-
geaven richtingen:
St. Jacobstraat, richting Oostsingel-
Oude Vischmarkt; O ssenhoofd straat, rich
ting 's Heer Hendrikskinderenstraat-Bees
tenmarkt; Opril van de Beestenmarkt,
richting Magdalenastraat- Beestenmarkt;
's Heer Hendrikskinderenstraat, richting
's Heer Hendriksldnderendijk-Turfkade.
Zal dit voorschrift evenwel volledig zijn
dan dient de mogelijkheid te bestaan om
ontheffingen te verleenen.
B. en W. stellen den raad daarom voor,
hiertoe nog een bepaling in het leven te
roepen.
Sraatverlichting.
De gascommissie geeft in overweging
vroeg hij.
Zij keek hem weifelend aan.
„Gezegd heeft zij 't niet maar
ik heb 't gevoeld, omdat zij altijd
zoo boos werd, als ik over u sprak".
„En heb je daardoor geen slechte ge
dachte van me gekregen? Zeg 't eens
eerlijk?"
Zij schudde krachtig het hoofd.
neen. Ik heb altijd bij mezelf ge
dacht: Papa kon er zeker ook niets aan
doen, evenmin als je zelf, dat mama niet
van hem hield en daarom van hem weg
ging. Zietui, het ging haar misschien
met u en mij zooals 't mij ging met mijn
stiefvader en mijn zusjes en broertje
ik kon niet van hen houden, hoeveel
moeite ik mij ook gaf. En toch zei ieder
een, dat mijn stiefvader een flink en ach
tenswaardig mensch was en mijne zusjes
en broertje welopgevoede kinderen wa
ren. Ik denk, dit men er niets aan doen
kan, als men niet bemind is, evenmin
als men niet van sommige menschen hou
den kan".
Baron Valberg trok Rita naar zich
toe en kuste haar op het voorhoofd en
op haar vertrouwende, onschuldige oogen.
„Mijne lieve, kleine Rita hoe roe
rend is 't, dat je ondanks alles, zoo
van mij bent blijven houden.
Zij vlijde zich tegen hem aan.
„Houdt u ook een beetje van mij?
vroeg zij smeekend.
Hij knikte.
„Ik houd veel van je. En wij zullen
elkaar steeds nader komen en steeds moer
ECMTI
ECHTE FMESCHE
HEERENBAAI
"-Po-aK
Voor H.H. Winkeliers legen fabrieks
prijzen verkrijgbaar bij
E. Verbeem, Goes.
om over te gaan tot bijplaatsing van vijf
straatlantaarns en wel: een aan den West
havendijk;. twee aan den Oosthavendijk
in de omgeving van Roosjeshof; twee aan
den s Heer Hendrikskinderendijk.
B. en W. stellen voor daartoe over te
gaan.
Een naam
Nu de woningen op het terrein aan den
Westhavendijk voor de minst-gesitueerden,
speciaal voor hen, die door ontruiming
van onbewoonbaar verklaarde woningen
dakloos zouden worden» hare voltooiing
naderen zal het noodig zijn het tusschen
die woningen gelegen pleintje van een naam
te voorzien.
In aanmerking nemende, dat in de on
middellijke nabijheid de Pieter Jasperse
straat ligt, stellen B. en Wi den raad
voor bedoeld pleintje den naam te ge
ven van „Pieter Jasperseplein".
Rekenmethode.
Het schoolbestuur der r.-k. Jongens
school verzoekt om, ingevolge het bepaal
de bij artikel 72 der Lager Onderwijswet
1920, een bedrag van f 116,50 beschikbaar
te stellen voor aanschaffing van een
nieuwe rekenmethode aan die school.
Deze aanvraag is in wezen dezelfde als
die, waarop den raad 18 Maart 1926
afwijzend heeft beschikt op grond van
het feit dat, waar door het betrokken
schoolbestuur 'het „versleten zijn" van de
thans in gebruik zijnde methode naar vo
ren is gebracht, de kosten van vervanging
uit de exploitatiekosten behoorden te
worden bestreden. Daar ook den inspec
teur van h et lager onderwijs in de inspectie
Goes gebleken is, dat met de aanschaf
fing der rekenmethode bedoeld wordt eene
geheel nieuwe welke nog nimmer aan de
van elkaar gaan houden. Maar nu zal
ik eerst naar mevrouw von Tronsfeld
gaan."
Hij nam haar mantel aan en ging naar
de deur om te bellen.
„Papa!" riep een schuchtere, zachte
stem hem na.
Hij keerde zich om.
„Wat wil je, Rita?"
Haar gelaat werd gloeiend rood.
„Och, papa! Ik heb zoo'n honger
sedert vanochtend heb ik niets ge
geten. Ik had alleen een paar biscuits
in mijn kamer. En ik had maar precies
geld^ genoeg om een spoorkaartje en een
rijtuig te betalen".
PI ij lachte. „Mij n arm, klein meisje.
Moest je zelfs honger lijden? En ik dacht
er zelfs niet aan je wat aan te bieden.
Waarom heb je het niet dadelijk gezegd?
„Zoolang ik'niet wist of u mij hou
den wilde, merkte ik uit angst niet, dat
ik honger had. Maar nu voel ik 't in eens
zoo erg."
„Dan verwondert het me niet, dat je
er zoo bleek uitziet. Nu wacht maar één
oogenblik, dan zal ik je wat lekkers la
ten brengen. Daaraan zal 't niet ontbre
ken. Wij zullen zoo dadelijk samen thee
drinken, die zeker voor mij al gereed
gemaakt is. En ik zal voor jou nog een
warmen schotel laten brengen. Ik houd
je gezelschap, 't komt er op een half
uurtje niet op aan."
(Wordt vervolgd).