PU ROL
Uit den Westhoek
A. C. v. d REST,
TOILETARTIKELEN,
St. Nicolaas-Cadeaux.
Onze St. Nicolaas=
Prijsvraag
MET TOONDAG
"Jasz=Band
Van drie onderkoningen.
De communistische aanslag in Indië
heeft de geesten in Nederland wakker
geschud, en het gebeurde is zeker een ern
stige waarschuwing om het gevaar van
het communisme in Indië niet gering te
schatten.
Wel zwaar is de verantwoordelijkheid
van den man, dia thans in tropisch Ne
derland de teugels van het bewind in
handen heeft en voorkomen, dat
deze hem ontglippen.
Onwillekeurig gaan de gedachten terug
naar den moeilijken na-oorlogstijd, waar
in van Limburg Stirum den toestand
tochtte te beheerschen door onvoorzich
tige toezeggingen aan over het paard ge
tilde volksleiders. Maar spoedig klonken
de salvo's van Tjimaremé, want het ge
schonken vertrouwen van dien landvoogd
had den communistischen geest niet wei
nig versterkt.
Hoe verstandig het was, de krachtige
communis tenbestrijding uitdrukkelijk tot
een punt van het regéeringsprogram te
maken, blijkt uit den geest van orde en
rust, die heerschte tijdens het bewind
van Gouverneur-Generaal Fock. Het In-
landsche volk wil nu eenmaal een bewind
gevoerd door een krachtige doch recht
vaardige hand.
De nieuwe landvoogd, Jhr. de Graeff,
heeft den troon te Buitenzorg bestegen
onder aankondiging van een „verlicht
staatkundig beleid". Zijn woorden van
verzoening hebben de Inlandsche bevolking
echter niet bereikt het opkomend com
munisme plaatste zich tusschen hem en
de gezonde volksbeweging, en alleen reeds
de aankondiging van verzachte machts
middelen was voor de onruststokers het
sein om tot den bloedigen aanslag over
te gaan.
Het is een bittere ontgoocheling voor
den nieuwen onderkoning, maar tevens
een aansporing om Indië te sparen voor
een tweede periode van Limburg Stirum.
Het zou een noodlottige periode worden,
die de voortzetting der welvaartspolitiek
in gevaar zou brengen en de inheemsche
bevolking slechts in ellende zou dom
pelen!
Ass. Apotheker - GOES - Telef. 168
Ruime sorteering
zeèr geschikt voor
gJC ZIE ÉTALAGE "98
cultuur beschermd worden. Uit de his
torie blijkt, dat de suiker altijd geweest
is een object voor belasting, terwijl de
suiker-industrie steeds beschermd werd.
In de wet van 1897 was vastgelegd niet
alleen de accijns v^or de suiker, maar
ook een premie, volgens een afloopende
schaal in de komende jaren.
Toen is kort daarna op initiatief der
Belgische regeering gevolgd de Brussel-
sche conventie, waar de zaak internatio
naal werd geregeld. Die conventie heeft
gewerkt vanaf 1903 tot aan den Euro-
peeschen oorlog. Nu zitten we weer mid
den in de moeilijkheden en daarom vraagt
meergenoemde Bond niets anders dan weer
een internationale conventie en zoolang
die er niet is, inwerkingstelling der wet
van 1897. Die wet strijdt niet met het
vrijhandelsprincipe. Aan de grenzen ge
beurt niets.
Dé bietencultuur is wel van zoo groote
beteekenis, dat het Nederlandsche volk
daarvoor tijdelijk wel iets mag bijdra
gen. Wanneer nu achter den Bond van
Coop. Suikerfabrieken ging staan de ge
organiseerde Nederlandsche Landbouw,
zou dit op de Kamerleden, die ten slotte
te beslissen hebben, meer indruk maken.
Vandaar, dat deze kwestie nu alom in
de laedbouw-organisaties aan de orde
wordt gesteld.
De voorzitter brengt den heer Welle-
man dank voor zijn betoog en wijst er
op, dat a.s. Maandag te Middelburg een
breed debat over deze kwestie zal ge
houden worden.
Er volgde eenige bespreking. Enkele
heeren wijzen op den verhoogden suiker
prijs der laatste weken. Den heer Welle-
man antwoordt, dat een eventueel pre
mie-stelsel gekoppeld zou kunnen wor
den aan den wereldprijs van suiker. Maar
al te veel waarde moet men aan een
toevallige plotselinge prijzenwijziging niet
toekennen. Den heer van Bommel van
Vloten gelooft niet, dat de stijging der
laatste weken van blijvenden duur zal
zijn. Ze heeft een oorzaak in een be
perking van de suikerteelt in Cuba.
Standplaats autobussen.
B. en W. hebben aan de diverse auto
busondernemers een circulaire gezonden
waarin o.m. wordt medegedeeld, dat zij
door den Directeur van Gemeentewerken
een plan hebben laten samenstellen voor
verbetering van de standplaats voor auto
bussen aan de Koepoort. Volgens dat
plan zal bet aldaar aanwezige pleintje
Bij Verwonding
minim dadel ij kimi»
geheel tot autobusstandplaats worden in
gericht, ongeveer op de wijze als de be
staande standplaats bij het spoorwegsta
tion, en ruimte bieden voor 22 wagens.
Verder zal een eenvoudige overdekte
schuilplaats worden aangebracht voor de
reizigers. Het is de bedoeling, dat de auto
bussen dan op gewone dagen, gelijk tot
beden, standplaats zullen innemen op de
Groote Marlet en op Dinsdag, gedurende
kermis en toomdagen en op andere buiten
gewone dagen bij de Koepoort.
Door de autobusondernemers zou dan,
wanneer het plan mocht doorgaan, een
vergoeding moeten worden betaald, het
welk zou bedragen per wagen voor het
gebruik van beide standplaatsen (dus zoo
wel op de Groote Markt als bij de Koe
poort) f 1,per week en voor het enkel
gebruik van de standplaats bij de Koe
poort f 0,50 per week.
Mocht de regeling doorgaan, dan zul
len autobussen, waarvoor geen vergoe
ding wordt betaald, niet langer op de
Groote Markt, bij de Koepoort of op
een andere openbare plaats standplaats
mogen innemen.
Den verschillende ondernemers is ver-
zocht aan B. en W. te willen berich
ten, of, wanneer de bedoelde regeling
wordt ingevoerd, zij bereid zouden zijn
daarvan gebruik te maken,
Oeconomische spijsuitdeeling.
De commissie voor Oeconomische spijs
uitdeeling schrijft ons:
In tegenstelling met vorige winters,
zonder vorst, zette deze winter reeds
in de eerste helft van December met
vorst en sneeuw streng in, zoodat we
eerst voornemens waren de bedeeling iets
vroeger te doen aanvangen, maar daar
er slechts een week tusschen den da
tum van, het begin onzer gewone bedee
lingen was en de ingrediënten ook nog
niet alle aanwezig waren, besloten we om
maar direct met onze volle vorige be-
deelingsrol te beginnen.
De commissie heeft wederom de ge
wone bedeeling van driemaal per week
gehandhaafd en vond geen aanleiding deze
uit te breiden. De ambachts- en grond
werkzaamheden moesten wei eenigen tijd
stilliggen, maar dat had niet veel invloed
op de aanvragen.
De gewone bedeelingen bestonden alle
uit voedzame warme erwtensoep, doch
door een ingekomen gift werden wij in
staat gesteld tot het houden van een
extra-bedeeling van brood en spek op
21 Januari *1926.
Op 26 December 1925 begonnen met
een rol van 69 hoofden van gezinnen
bedeeld met 190 porties, werd dit getal
op 31 December reeds uitgebreid op 74
gezinnen met 210 porties, welke allen
tot en met 29 Maart 1926 zijn bedeeld.
Er zijn uitgereikt in 43 gewone bedeelin
gen 8740 porties, plus een extra bedeeling
van brood en spek.
Voor de bereiding daarvan zijn aange
schaft 1750 K.G. groene erwten, 240V2
K.G. in land sch spek, 100 K.G. gort,
II8V2 K.G. rijst, wortelen, uien, prei
en de noodige specerijen.
De rekening sluit in uitgaaf met
f 1753,77%, in ontvang met f 1638,28V2,
alzoo met e en nadeelig saldo van
f 115,49.
De commissie dankt allen, die haar
ook den afgeloopcn winter met hunne
bijdragen en extragift steunden en blijft de
instelling nog steeds in de weldadigheid
harer medeburgers ten zeerste aanbevelen.
De „SymphomV'.
In het Schuttershof heeft de orkest-
vereeniging de „Symphonic" Woensdag
avond jv.oor een vrij talrijk publiek ge
concerteerd onder leiding van den heer
F. X. Mannhardt.
Het programma, dat aan de uitvoeren
den wel zeer hooge eischen stelde (Schu
bert, Urbach, Verdi) was aanleiding dat
we met eenige reserve aan den muzikalen
disch aanschoven. Spoedig bleek echter,
dat „Symphonie" als dilettantenvereeni-
gimg volkomen het recht heeft de belang
stelling van hen, dis goede muziek waar-
deeren mag opeischen. Natuurlijk, de
avond was niet geheel vlekkeloos, maar
de dassonanten, die de illusie kwamen
verstoren, waren zeer sporadisch. Indi
vidueel werden meer fouten gemaakt dan
en ensemble, hetgeen van de verdiensten
van den leider getuigt. De heer Mann
hardt, wiens taak in deze allesbehalve
licht is, weet met zijn troepje heel wat
tot stand te brengen.
Het best uitgevoerd werd het laat
ste nummer voor de pauze, de achtste
symphonie, H. Mol van Schubert. Goed
werd hier de cello en de koper-partij
vertolkt in het eerste gedeelte, terwijl
de eerste violen in het tweede gedeelte
prijzenswaardig werk verrichten. Na dit
nummer dient genoemd te worden
het karakterstuk van Mann „In der Wind-
friühle".
Toen de laatste tonen van Kreurtzer's
„Nachtlager in Granada" verstorven wa
ren, noodde een langdurig applaus het
orkest tot een toegift.
Behalve den heer Mannhardt, den emi-
nenten Leider van de vereenigmg, komt op
deze plaats Mej. M. Mannhardt een
woord van lof toe voor de klavier-partij.
„Symphonie" heeft blijk gegeven iets
waardevols te kunnen presteeren, het
geen wellicht nog overtuigender tot uiting
zou zijn gekomen als het programma van
iets lichtere samenstelling was geweest.
Cabaret-avond.
We herinneren nog eens aan den ca
baret-avond van Jacques Dutreau, die
heden in het Schuttershof gehouden wordt.
Verloting Nijtengo.
Gisteravond heeft onder groote be
langstelling de verloting van Nijtengo
plaats gehad. Medegedeeld werd dat zeer
waarschijnlijk het volgend jaar geen ver
loting meer gehouden zal worden.
Toen de Ford gevallen was zakte de
stemming in de eivolle zaal.
Doopsgezinde Gemeente.
Zondag 28 November, des morgens te
half elf: Ds. J. Koekebakker. *-
PROVINCIE-NIEUWS.
Heinkenszand. Woensdagavond had al
hier een vergadering plaats van den ring
Westelijk Zuid-Beveland en Noord-Beve-
land van den Gereform. Jongeling sbond.
Voorzitter den heer C. Melse te Nieuw-
dorp. Door den heer A. Nieuwerihuijze
uit Baarland werd als onderwerp behan
deld: „Noodzakelijkheid van letterkunde
in de Jongelingsvereeniging", en door den
heer F. de Schipper uit Nisse: „Het No-
achitisch verbond".
Rilland-Bath. Door het kiescollege der
Ned. Herv. Kerk zijn herbenoemd de
heeren J. Dansen, ouderling en J. Deur-
loo, diaken.
Schore. Mej. Pa. Bauer alhier is be
noemd tot wijkverpleegster te Zalt-Bom-
mel.
Tholen. Door den Commissaris der
koningin is tot lid en voorzitter der ge
zondheidscommissie zetel Tholen benoemd
die heer P. J. Duinker, arts aldaar, zulks
ter vervanging van den heer M. de Jong,
die naar eiders is vertrokken.
Wolfaarisdijk. Woensdagavond gaf de
zang vereenigmg „Looft den Heer' onder
leiding van den heer Tamminga een uit
voering in de Ned. Herv. Kerk. Na
dat de voorzitter den heer J. J. Preuniger
voorgegaan was in gebed, werden verschil
lende zangnummers ten gehoore gebracht.
Mevr. Preuniger begeleidde op het orgel.
In de pauze hield Ds. Mantz een toe
spraak. Het ruime kerkgebouw was voor
een goed deel gevuld, zoo dat de vereeni-
ging met genoegen op dezen avond mag
terugzien.
Wemeldhige. De heer F. Wabeke is
herbenoemd tot burgemeester dezer ge
meente.
De lezer vindt thans het tweede
gedeelte der prijsvraag in ons blad.
Het laatste gedeelte verschijnt Maan
dag.
Zij, die mededingen naar de prij
zen. #(f 20,f 15,f 10,en
f5,moeten zorgen, dat de op
lossingen der prijsvraag, duidelijk van
naam en adres voorzien, uiterlijk
Donderdag 2 December (12 uur
's middags) in ons bezit zijn.
In de „Goesche Courant" van 3
December zullen de prijswinnaars
bekend worden gemaakt.
BEURSBERICHT.
Goes, 25 Nov. 1926.
De beurs is blijkbaar over het laagste
punt heen en met het verdwijnen van
de ongunstige berichten omtrent de ge
beurtenissen op Java, is het vertrouwen
weer ten volle teruggekeerd. In de eerste
plaats hebben hiervan suikeraandeelen kun
nen profiteeren. Zooals wij reeds vroe
ger schreven lag de oplossing van het sui-
kervraffgstuk geheel in handen van Cuba;
geen der andere suikerproducenten was
bij machte in de positie van het artikel
een dusdanige verandering te brengen, dat
daardoor de prijs van het product noe
menswaardig zou worden beïnvloed.
Slechts Cuba, met een productie van 5
millioen ton, welk land ongeveer de helft
van alle aan de vrije markt komende sui
ker levert, kon door een productiebe
perking een merkbare verandering in de
stemming van de suikermarkt brengen. En
inderdaad is door het thans genomen be
sluit van den president, waarbij de nieu
we oogst tot 4.5 millioen ton beperkt
wordt, zulk eene stemmingsverandering ge
komen. Onmiddellijk na het hekend wor
den van dit besluit is de suikerprijs, zoo
wel in Amerika als op Java sterk ge
ALLEN NAAR
stegen en op dil moment noteert Cuba-
suiker in New-York ver boven de 3 $ct.,
een prijs die men voor korten tijd nog
onbereikbaar achlte. De gevolgen van het
thans genomen besluit zullen echter eerst
later in hun vollen omvang tot uiting
komen. Nu is er kans, dat de voorraden
geheel verbruikt worden, terwijl de steeds
stijgende consumptie een voldoende te
genwicht voor de productie vormt. Ver
moedelijk zal de positie van het artikel
suiker vooral in de eerste weken van het
volgend jaar gunstig zijn, wijl de pro
ductie op Cuba eerst op 1 Jan. mag
beginnen, zoo dat de eerste suiker niet
voor half Jan. zal kunnen worden afge
leverd. In tusschen zullen de voorraden
op Cuba aan het einde van dit jaar ver
moedelijk geheel verbruikt zijn, zoodat
er dan een korte spanne tijde komt waar
in aan de vraag naar suiker slechts met
moeite zal kunnen worden voldaan.
In verband met een en ander hebben
de voornaamste suikeraandeelen deze week
dan ook een zeer vaste stemming aan
den dag gelegd, in tegenstelling met de
tendenz voor rubberwaarden, waarvan de
koersen regelmatig afbrokkelden. Deze
minder gunstige stemming voor rubber-
aandeelen komt echter voor het grootste
deel voort uit een gebrek aan inzicht in
de beteekenis van het nieuwe restrictie-
systeem en de groote belangen die vele
Nederlandsche beleggers nog steeds bij
deze aandoelen hebben, geven ons aanlei
ding hierop thans iets dieper in te gaan.
De stand van den wereldrubberaanplant
rechtvaardigt de verwachting, dat in de
jaren 1927 1939 de verhoudingen beter
zullen worden, in verband met het feit,
dat er in de malaisejaren 1921 1922 zoo
goed als in het geheel geen nieuwe rubber-
boomen werden geplant, terwijl daartegen
over in de naaste toekomst het verbruik
regelmatig zal toenemen. Deze beschou
wingen betreffen echter alleen de rubber
positie op langen termijn; voor de aller
naaste toekomst schijnt het van meer be
lang, te weten, welke veranderingen er
in het uitvoerpercentage ^yaty Ceylon en
Malakka te wachteif zijn."
De op 1 Nov. j.l. van kracht gewor
den bepalingen, houden o.m. het vol
gende in:
Blijft de rubberprijs in een kwartaal
boven de 1 sh, 3 p. doch onder 1 sh.
9 p. dan wordt het uitvoerpercentage met
10 verminderd; gold ecl^er voor dat
kwartaal een uitvoer-percentage y$n 100
dan wordt dit onmiddelijk pp 80
0/0 gebracht.
Blijft de rubberprijs tusschen de 1 sh.
9 p. en 2 sh. dan blijft het percentage
onveranderd; wanneer echter drie kwar
talen achtereen de prijs boven de 1 sh.
9 p. en onder de 2 sh. is geweest, dan
volgt een verhooging van het uitvoerper
centage met 10 °/o.
Is de prijs in één kwartaal boven de
2 sh., dan wordt het percentage direct
met 10 °/o verhoogd; was het percentage
echter 80 °/o, dan wordt het in dit ge
val dadelijk op 100% gebracht.
Bij een gemiddelde prijs onder de 1
sh. 3 p. wordt het percentage dadelijk
tot 60 verlaagd en bij een prijs boven
de 3 sh. dadelijk tot 100 verhoogd.
Op het oogenblik bedraagt, sinds 1
Nov., het uitvoerpercentage 80 indien
nu voor de maanden November, Decem
ber en. Januari, de gemiddelde prijs onder
de 1 sh. 9 p. blijft, dan komt er een
verlaging tot 70 In de daarop volgende
maanden komt juist de groote seizoens-
vraag naar rubber, waarna dan met een
sterk beperkte productie zal moeten wor
den voldaan. Stijgt daardoor de prijs bo
ven de 2 sh. gemiddeld over het kwar
taal dan wordt het uitvoer-percentage
op 80 gebracht, terwijl, wanneer de
prijs tusschen de 1 sh. 9 p. en 2 sh.
blijft, er drie kwartalen lang geen ver
andering in het uitvoer-percentage komt.
Stellen wij nu echter eens het geval,
dat voor het thans loopemde kwartaal
de gemiddelde prijs op of boven de 2
sh. kwam, hetgeen door velen als een
zeer gunstig iets beschouwd zou worden,
dan zou dadelijk het uitvoerpercentage
tot 100 verhoogd worden, hetgeen
een overmatig aanbod van rubber te voor
schijn zou roepen. Tenslotte zou, wan
neer de rubberprijs deze drie maanden
tusschen de 1 sh. 9 p. en 2 sh. blijft,
het uitvoerpercentage onveranderd blijven,
terwijl indien dit prijsniveau gedurende de
volgende kwartalen gehandhaafd bleef
en de winsten, die er bij zulk een no
teering gemaakt worden zijn alleszins be
vredigend eerst na negen maanden
een verhooging van het' uitvoerpercentage
zou plaats vinden. In elk geval is het
dus als een gunstige factor te beschou
wen, wanneer de rubberprijs deze maan
den niet boven de 2 sh. komt. Blijft hij
onder de 1 sh. 9 p. dan is de kans groot,
dat er in de naaste toekomst weer een
tekort aan rubber ontstaat. Het meest
gewenschte geval zal dus zijn, een rub
ber-noteering tusschen de 1 sh. 9 p. en
2 sh., waarbij de productie beperkt blijft,
maar toch niet in een mate, dat daardoor
de Amerikaansche verbruikers tot al te
groote spaarzaamheid verleid zouden wor
den. In dat geval zullen ook de winsten,
die er over 1927 behaald zullen worden,
alle mogelijke redein tot tevredenheid kun
nen geven.
KAMER-OVERZICHT.
TWEEDE KAMER.
Woensdag, bij de voortzetting van de
behandeling der marine-begrooting, werd
het tempo wat minder vlot. Was het met
de algemeeine beschouwingen vrij snel ge
gaan, bij de artikelen ging het heel wat
trager. De reden hiervan was te zoeken
in pogingen om verschillende bedragen op
de begrooting te schrappen, met name
f250.000 als eerste termijn voor een on
derzeeboot en f450.000 voor twee nieu
we torpedojagers. Dit is ongetwijfeld een
aanmerkelijk lager bedrag dart voor 1926
werd aangevraagd, terwijl dat jaar reeds
groote vermindering gaf, vergeleken bij
1925. Maar de Kamer maakte er korte
metten mee; men kan niet steeds hetzelf
de zeggen en daarom verwierp zij, zon
der eenige discussie, zonder meer de amen
dementen. De eenige die meeging met d*
sociaal- en vrijzinnig-democraten bleek de
heer Braat, die door de eersten bij alle
andere gelegenheden wordt voorgesteld als
de personificatie van het meest brute
conservatisme
Tevoren was bij de wet op de middelen
een kleine discussie gevoerd over de vraag
of de vleeschkeuring niet uitsluitend haar
eigen kosten moet dekken en geen bron
van belasting mag zijn. Minister de Geer
scheen voor deze opvatting te gevoelen
en beloofde nadere overweging.
In de zitting van Donderdag werd de
begrootin'g met 48 tegen 28 stemmen aan
genomen. Bij de behandeling van de be-
grootiing van justitie is o.a. van gedachten
gewisseld over een herziening der huwe
lijkswetgeving en een verbetering der
rechtspositie van de vrouw en over het be
houd van het bestaande. Verder sprak
men over wijziging der krankzinnigenwet,
over zedenkwetsende lectuur en over naam
looze vennootschappen.
BINNENLAND.
Weer een spoorwegongeluk.
Nabij het wachthuis aan den over
gang Haarlemmerweg te Leiden is gis
teren een goederentrein ontspoord. Er
gebeurden geen persoonlijke ongelukken.
De locomotief en eenige wagens zijn
op de rails blijven staan. Eén wagen ligt
half omgekanteld op den spoordijk. Deze
wagen heeft een telegraafpaal langs de
lijn door midden geslagen. Daarop volgt
een goederenwagen, die geheel schuin op
den dijk is komen te staan, en de twee
daarop volgende wagens hangen tusschen
het overige gedeelte van den .trein.
Op de plaats van het ongeval was men
juist bezig, een nieuwen wissel te leggen.
Ee». rail ter plaatse was geheel omgekan
teld. Of dit als oorzaak of als gevolg
van het ongeval moet worden aangemerkt,
kon nog niet worden uitgemaakt.
Een buitenlandsche wagen is het eerst
uit de rails geloopen.
Het verkeer Amsterdam-Den Haag
kwam geheel stop te staan; het verkeer
in omgekeerde richting werd door ver
legging van de rails onderhouden.
Elk der vier laschplaten van het te
veranderen stuk rail, waarvan de wissel
moest vernieuwd worden, was slechts met
één bout vastgemaakt, toen de trein er
over heen ging.
Na de herhalingsoefeningen.
De heer K. ter Laan, lid van de Twee
de Kamer, heeft aan de ministers van jus
titie en van oorlog de vólgende vragen ge
steld
1. Hebben de heeren ministers reeds
stappen gedaan, om te bevorderen, dat de
verdachten van strafbare handelingen ter
gelegenheid van de herhalingsoefeningen
uit de voorloopige hechtenis worden ont
slagen
2. Zoo neen, zijn zij dan bereid, om
ten spoedigste deze stappen te doen?
3. Indien dfe heeren ministers niet be
reid mochten zijn, hun medewerking te
verleenen ten aanzien van al de genoemde
verdachten, zijn zij dan althans bereid dit
te doen voor de soldaten van de wacht te
Assen, die geweigerd hebben patronen in
ontvangst te nemen?
Oplichting.
Aan de Gem. Arbeidsbeurs te Gouda
vervoegde zich Woensdag een persoon die
voorgaf vertegenwoordiger te zijn van de
uitgevers van een nieuw op te richten
dagblad en de bemiddeling inriep van de
arbeidsbeurs bij de .aanstelling van eenige
hoofdagenten in de omgeving van Gouda.
Er werden hem adressen verstrekt van
werkzoekenden die na storting van een
waarborgsom tot hoofdagent werden aan
gesteld. De gedragingen van den man
