DE WENTELTRAP
N°. 112.
Woensdag 22 September 1926
115e Jaargang.
ZIJ
ABONNEEREN
GRATIS.
De Troonrede.
u FEUILLETON
j )o(
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant
COURANT
ADVERTENTIEN
van 15 regels fl,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
en Kleeuwen9 Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
die zich met ingang van heden, voor min
stens 3 maanden op de Goasdhe Courant
ontvangen de nummers tot 1 October a.s.
Het gaat met de troonrede ieder jaar
als met alle zaken, aan welke men hooge
verwachtingen stek. Na kennisneming voelt
men zich teleurgesteld. Zoo erg als thans
is het echter nog niet voorgekomen, de
rede, die de koningin gisteren voor de
opening der sta ten-generaal uitsprak is
vrijwel gespeend van alles, wat een goede
troonrede behoort in te houden. Zonder
twijfel houdt dit verband met het karakter
van het kabinet, dat zijn bestaansrecht
ontleende aan den regeeiringscrisis die ons
allen nog heugt, hetgeen echter niet be-
teekenen wil, dat wij een troonrede, zooals
de jongste is gebleken te zijn, als een
noodwendig gevolg van een buiten de par
tijen staande regeering beschouwen. Inte
gendeel! Het is begrijpelijk dat in deze
troonrede velerlei zaken ontbreken die
b.v. de troonrede tijdens Colijn's bewind
inhield, zij hadden echter vervangen kun
nen worden door andere lijnen, en dan
betere dan thans het geval is. Momenteel
kan men het openings tuk der kamer zien
als een spiegelbeeld der regeering, en men
doet dan minder fraaie - ervaringen op.
Nergens ontwaart men een poging om
boven de politieke partijgeschillen uit te
stijgen, wel een compromis, een trachten
tusschen de klippen door te zeilen» het
geen zeer kleintjes aandoet.
Wat we zooal missen is: de handha
ving der christelijke grondslagen voor ons
volksleven als richtsnoer voor bestuur en
wetgeving, verlaging van de militaire uit
gaven, verbetering der wegen, voorziening
in den nood der venen, inkrimping van de
onnoodige kosten voor het onderwijs.
Wat in de troonrede wordt gezegd
is min of meer een copy van de troonrede
van het vorige jaar. Er wordt gesproken
van een ramp, een zuinig beheer, betrek
kingen met de andere mogendheden van
den meest vriendschappelijken aard, in
voering der ziektewet nadat deze is ge
wijzigd, het wegnemen van enkele on
noodige beperkingen van de vrijheid van
het L. O., enz.
Nieuw zijn feitelijk alleen de aan
kondiging van een wet om in het bui
tenland wonende Nederlanders ook bij te
doen dragen :n de belastingen en hun na
latenschappen te treffen met successie
belasting (een voorstel dat in verband met
de belasting-vluchtelingen reden van be
staan heeft), het plan om door toepas
sing van zekere fiscale verzachtingen het
houd van landgoederen en natuurschoon
te bevorderen» de herziening van de wet
telijke bepalingen op de forensen en feen
wettelijke regeling van het handelsonder-
wij».
Al het andere is of geredeneer in de
ruimte of een herhaling, zoowel wat ons
land als de koloniën betreft.
Naar een zoo slappe troon
rede als die van 1926 zal wel niemand
ooit verlangen.
Naar het Amerikaansch van
MARY ROBERTS RINEHART.
Hij haalde een horloge uit zijn zak
en legde het op tafel. Het was Halsey's
nor loge. Ik had het hem op zijn een-en-
I jj twintigste verjaardag gegeven en de schrik
sloeg mij om het hart.
„Hij zegt dat hij nog een paar man-
jietknoopen heeft gehad ook, maar die
«ïeeft hij verkocht".
„Voor anderbalven dollar", zei de
Iiandlooper met heesche stem en keek
oven naar den detective.
„Hij is toch- niet dood?" vroeg ik.
De landlooper schraapte z'n keel.
„Nee, juffrouw", zei hij. „Hij was
pr. leelijk aan toe, maar dood was ie
liet. Hij begon met bij te komen toen ik
hij zweeg en keek naar den detec-
ive. „Ik heb het niet gegapt, meneer
Winters", jammerde hij „eerlijk op
len weg gevonden!"
Winters nam geen notitie van hem,
naar keek steeds naar Alex.
BUITENLAND.
OVERZICHT.
Frankrijk en Italië.
Zooals men weet is in Ital na den
jongste# aanslag op Mussolini een cam
pagne tegen Frankrijk gevoerd. De ge
volgen daarvan zijn ook thans nog merk
baar. In Italië ziet men met wantrou
wen naar de Fransche grenzen.
De Fransche gezant, die Vrijdagavond
te Rome was teruggekeerd», werd Zater
dag door Mussolini ontvangen. Hij had
met dezen een langdurig onderhoud over
den toestand, zooals die door den jongsten
aanslag op den ItaÜaanschen premier is
ontstaan. Bij het bespreken van dien toe
stand werd de houding der beide regee-
rigen verduidelijkt. Mussolini en de ge
zant waren het er over eens, dat alles
moet worden vermeden wat kan leiden
tot een vertroebeling der vriendschappe
lijke en hartelijke betrekkingen welke tus
schen de twee negeeringen bestaan.
Het bekend worden van het bericht, dat
de kapitein van een Fransche mailboot
in de haven van Livorno gedwongen is
de Fransche vlag te strijken en deHta-
liaansche vlag te hijschen, heeft echter
op Corsica groote verontwaardiging ge
wekt. Dientengevolge hebben zich te Bas-
bia enkele incidenten voorgedaan.
Voor het Italiaansche consulaat is ©en
groote anti-fascistische betooging gehou
den en de consul werd gedwongen de
Fransche vlag naast de Italiaansche te
hijschen. De betoogers trokken vervol
gens naar de haven, waar zij de kapiteins
vain Italiaansche schepen dwongen de
Fransche vlag te hijschen..
Van de Italiaansche grens wordt ge
meld, dat Zondag alle Franschen, die uit
het grensplaats je Mont Cenis over de
grens wilden gaan, door de carabinieri
daarin verhinderd werden. Dezen had
den strenge opdracht ontvangen geen en
kelen Franschman over de grens te laten.
De „Information" meldt uit Rome, dat
de campagne tegen Frankrijk in de Itali
aansche bladen opnieuw is begonnen.
Een vorstelijke verloving.
Koning van Albert van België en ko
ningin Elisabeth hebben gisterochtend ten
paleize de hooge dignitarissen van het
civiele en, militaire huis en vervolgens de
vertegenwoordigers van de Belgische en
van de bui ten land sche pers ontvangen. De
koning zeide, dat de koningin en hij er aan
hadden gehecht persoonlijk aan' de pers
mededeeling te doen van de verloving van
prins Leopold met prinses Astrid van
Zweden, dochter van prins Karei Oscar,
nicht van den koning van Zweden en van
moederszijde nicht van de koningin van
Noorwegen en Denemarken. Prinses As
trid, zeide koning Albert verder, is een
jong meisje van groote verstandelijke ont
wikkeling en eenvoud, opgevoed in een
land als het onze.
Zij zal zich dan ook, ik ben er van
overtuigd, zonder moeite weten aan te
passen aan ons nationaal leven en in ons
land aller sympathie weten te verwerven.
„Ik zal u maar ver tellen wat hij heeft
verteld", viel Alex hem in dé rede. „Dat
gaat vlugger. Als Jamieson als me
neer Jamie son opbelt, kunnen we hem
meteen op de hoogte brengen. Meneer
Winters, in de Vijfde Straat ontdekte ik
dezen man, .terwijl hij probeerde dat hor
loge te verkoopen: Hij bood het mij
aan. voor drie dollars".
„Hoe herkende je dat horloge?" vroeg
Winters plotseling.
„Ik had het vaak eerder gezien, en
het 's nachts gebruikt als ik onderaan
de trap de wacht hield". De detective
was voldaan. „Toen hij mij dat horloge
aanbood, herkende ik het, en ik deed net
of ik het wilde koopen. We liepen een
zijstraatje in en ik kreeg 't horloge".
De landlooper rijde. Het was duidelijk
op welke manier Alex dat horloge in han
den had gekregen. „Toen heb ik dezen
kerel uitgehoord. Het schijnt dat hij alles
gezien heeft. Hij zegt dat hij in een lee-
gen goederenwagen lag, in denzelfden wa
gen, waar de auto tegenop reed".
Toen viel de landlooper hem weer in
de rede, en vertelde de heele geschiede-»
nis, af en toe onderbroken door Alex en
Winters. Het ging een beetje omslachtig
en hij gebruikte af en toe wonderlijke
uitdrukkingen, maar over 't algemeen werd
het ons wel duidelijk.
De jonge lieden hebben elkaar de laatste
zes maanden herhaaldelijk ontmoet en
hadden gelegenheid elkaar te leeren ken
nen en waardeeren tijdens hun verblijf aan
het Zweedsche hof en gedurende de ge-
heele maand Augustus te Ciergnon. Het
is in alle vrijheid, dat zij het besluit namen
zich voor het geheele leven te vereenigen.
Dit huwelijk is er een van wederzijdsche
genegenheid en liefde. Het huwelijk zal
zoo spoedig mogelijk te Brussel worden in
gezegend. Housiaux, voorzitter van de Bel
gische journalistenvereniging, wenschte
het koninklijk echtpaar geluk en verzocht
eerbiedig de gelukwenscnen van de pers
aan prins Leopold en prinses Astrid over
te maken, waarmede het onderhoud ten
einde liep.
Spanje en de Volkenbond.
De Spaansche minister van buitenland -
sche zaken heeft in den ministerraad
meegedeeld, dat Spanje is uitgenoodigd
om deel te nemen aan de ontwapeningst-
conferentie. De raad, van meening zijn
de, dat de Ver. Staten ook deel nemen
aan die conferentie, hoewel zij geen lid
van den volkenbond zijn, en aangezien de
aanwezigheid van Spanje op die conferen
tie geen enkele verplichting voor dit land
meebrengt, heeft besloten, aan die confe
rentie deel te nemen.
Yanguas deelde den raad den indruk
mede, dien de leden van den volkenbond
hadden gekregen bij het uittreden van
Spanje.
Prima de Rivera gaf een uiteenzetting
van den bevredigenden toestand des lands
en zei, dat de regeering omgeven wordt
door een atmosfeer van, hartelijkheid.
Door den verrekijker.
Men verwacht dat het Engelsche
parlement weer tegen Maandag bijeenge
roepen zal worden om de verlenging van
de buitengewone bevoegdheden van de
regeering goed te keuren, die telkens her
nieuwd moeten worden zoo lang de sta
king bij de mijnen duurt.
BINNENLAND.
De opening der Staten-Generaal.
De Koningin heeft gisteren bij de ope
ning der Staten-Generaal de navolgende
troonrede uitgesproken:
In Uw midden verkeerend Leden van
de Staten-Generaal verheug ik mij dat
de toestand van ons volk in menig op
zicht tot dankbaarheid stemt al ontbre
ken de schaduwen niet. Niet dan zeer
geleidelijk voltrekt zich het economisch
herstel. Inzinkingen blijven daarbij niet
achterwege. Handel en nijverheid, even
als een deel der scheepvaart ondervinden,
nog steeds de ongunst der tijden.
De onstandvastige waarde der munt
eenheid in verschillende landen, vertraagt
de gezondmaking van het Internationaal
ruilverkeer. De land- en tuinbouw wordt
in verschillende van zijn takken bedreigd
door ongewone naar gehoopt mag worden
tijdelijke belemmeringen in den afzet van
zijn producten elders. Er wordt met kracht
naar gestreefd dat euvel een einde te
doen nemen.
Sedert ik de laatste maal in Uw
midden verkeerde, is een ernstige beproe-
Op dien bewusfen avond had de land
looper zich ter ruste gelegd in een lee-
gen goederenwagen- die op een zijspoor
bij Casanova stond. De trein zou bij het
aanbreken van den dag in westelijke rich
ting vertrekken. De landlooper en de
remmer van den trein waren goede vrien
den, en alles ging schitterend. Om tien
uur, misschien nog iets eerder, werd hij
wakker door een vreeselijken schok tegen
den kant van de wagen. Hij probeerde de
deur open te doen, maar er was geen be
weging in te krijgen. Toen stapte hij er
aan den anderen kant uit, en net op dat
oogenblik hoorde hij iemand kreunen.
Zijn levenswijze had hem geleerd voor
zichtig te zijn. Hij stapte op een buffer
en keek om zich heen. Er was een auto
tegen de goederenwa|gen aangereden en
het ding stond nog op- twee wielen. De
koplichten waren uit, maar achteraan
brandde nog een lamp. Twee mannen buk
ten zich over iemand heen die op den
grond lag. Toen liep de grootste van de
twee den trein langs om een Leegen wa
gen te zoeken. Vier wagens' verder vond
hij er een, en liep weer terug. Met z'n
tweeën tilden zij den bewuslbeloozen man
in den leegen goederenwagen en gingen
toen zelf naar binnen; ze bleven er een
minuut of vier. Toen ze er uit kwamen
liepen ze nadat ze de deur dichtgeschoven
vang van een deel van ons land gekomen.
Een vriendelijke zonnestraal is in dit
leed gevallen door de groote deelneming
in het lot der slachtoffers, die zich in
wijden kring in woord en daad beeft
geopenbaard. Deze uiting van nationale
saamhoorigbeid heeft mij met dankbaar
heid vervuld, evenzeer als de toewijding
zoowel van burgerzijde als door het per
soneel van land- en zeemacht in de ure
van het gevaar betoond.
De financieele toestand van het land
blijft voortdurend zorg eisdhen. Verlich
ting van de voorwaarde voor een duur
zame verbetering van' den economischen
toestand is slechts mogelijk bij een
zuinig beheer. Op politiek gebied zal in
afwachting van het herstel vani normale
verhoudingen de lijn in den loop van het
achterliggende zittingjaar uitgestippeld
blijven gevolgd.
De betrekkingen welke wij met de
andere mogendheden onderhouden, zijn
van den meest vriendschappelijken aard.
Het verheugt mij dat de Volkenbond
door de toetreding van Duitschland aan
beteekenis heeft gewonnen. Met verschil
lende mogendheden worden besprekingen
gevoerd over het sluiten van arbitrage
en verzoeningsverdragen. Naast de in den
loop van dit jaar aangekondigde maat
regelen en wetsvoorstellen worden nog
eenige andere voorbereid.
Daartoe behoonen voorzieningen op het
gebied der justitieele wetgeving; een wij
ziging van de provinciale wet; een par-
tieele herziening van de wettelijke be
palingen op de forensen en eene wette
lijke regeling van het handels onderwijs.
Voorstellen tot het wegnemen van enkele
onnoodige beperkingen van de vrijheid
op het gebied van het lager onderwijs
zullen U binnenkort bereiken. Een wets
ontwerp zal worden ingediend ben einde
de niet binnen het Rijk wonende Neder
landers die daarvoor 'in aanmerking ko
men naar billijke regelen te doen bij
dragen ie de inkomsten-, vermogens- en
verdedigingsbelastingen en de nalaten
schappen van dezelfde personen te be
trekken in de successiebelasting. Tot be
vordering van het behoud van natuur
schoon zal U een voorstel worden aan
geboden om zekere fiscale verzachtingen
te verbinden aan een vrijwillige beperking
van het beschikkingsrecht over bepaalde
landelijke eigendommen.
Voorstellen zullen worden gedaan tot
wijziging en aanvulling onzer sociale wet
geving ten einde te geraken tot ratifica
tie van sommige ontwerp-vetrdragen der
Internationale organisatie van den arbeid.
Invoering der Ziektewet ligt in het
voornemen, nadat deze gewijzigd zal zijn
in het bijzonder in, dien zin, dat meer
plaats" wordt ingeruimd aan de voorzie
ningen welke uit het maatschappelijk le
ven opkomen.
De droevige ramp die Nederlandsch-
Itndië heeft getroffen, heeft mij met deer
nis vervuild. De gevoelens die ook daarbij
velen tot leniging van nood hebben bewo
gen, waren mij een oorzaak van blijdschap.
De steun in donkere dagen wederzijds
verleend, heeft den band tusschen het
moederland en Nederlandsdh-Indië ver
sterkt.
In het aanstaande voorjaar zal de nieu
we Indische Staatsregeling ten volle in
werking treden. Het streven zal zijn de
hadden, dwars over het stations-empla
cement, naar de stad terug. De kleinste
van de twee liep een beetje mank.
De landlooper bleef voorzichtig en
wachtte nog een minuut of tien. Er kwa
men een paar vrouwen aanloopen, om de
automobiel te bekijken. Toen zij ook weer
weg waren, kroop hij in den wagen waar
ze den man ingedragen hadden en deed de
deur weer dicht. Toen streek hij een lu
cifer aan. In een hoekje lag een bewuste-
looze man, vastgebonden en met een prop
in zijn mond. De landlooper liet geen
moment verloren gaan; hij doorzocht de
zakken, vond een klein beetje geld en de
manchetknoopen, die hij meenam. Toen
maakte hij de prop wat los' en ging heen,
nadat hij de deur van den wagen weer
achter zich had gesloten. Buiben op den
weg vond hij het horloge. Een poosje la
ter vejrstopbe hij zich op een, goederentrein,
die naar het oosten ging en bereikte zoo
de stad. Hij had de manchetknoopen ver
kocht, maar toen hij Alex^ het horloge
aanbood, was hij „geknipt
Het verhaal was uit. Ik wist niet of
ik meer of minder ongerust was, nu ik
alles gehoord had. Ik twijfelde er niet
aan, of de bewustelooze man was Hal-
sey geweest. Hoe ernstig hij gewond was
en hoe ver hij meegevoerd was in den trein,
waren de eerste vragen die bij mij op
grootere zelfstandigheid in inwendige aan
gelegenheden welke zij aan Nederlandsch-
Indië geeft zoo spoedig en zoo volledig
mogelijk tot haar recht te doen komen.
De ook in dit gebiedsdeel ter hand ge
nomen welvaarts-politiek zal krachtig wor
den voortgezet, inzonderheid ten bate van
de inheemsche bevolking.
De te verwachten opening van een
rde inrichting van hooger onderwijs,
de medische hooge school te Batavia
zal van groot belang blijken voor de
geestelijke ontwikkeling van Indië. Suri
name eischt nog steeds de bijzondere
aandacht der Regeering al is eenige ver
betering in den economischen toestand
van dat Gewest te bespeuren. In Cura
sao blijft dae toestand gunstig.
Moge Gods milde zegen op Uwen
arbeid rusten.
Ik verklaar de gewone zitting der Sta
ten-Generaal geopend.
Bij de openingsplechtigheid der staten-
generaal droeg ook dit jaar de statiestoet
waarmede de koningin, vergezeld door
den Prins, zich van het Paleis Noord
einde naar de Ridderzaal op het Binnen
hof begaf ter opening van het nieuwe par
lementaire zittingsjaar 't sobere karakter
dat sedert den mobilisatietijd gebruikelijk
is. Hetgeen niet belette dat toch duizen
den langs den weg geschaard stonden om
den toch nog altijd kleurrijken stoet te
zien voorbijtrekken. Vooral in de omge
ving van het Paleis en de Ridderzaal
was een talrijke menigte bijeen. De vor
stelijke personen werden hartelijk toege
juicht.
De commissie uit de beide Kamers
der staten-generaal voor ontvangst en
uitgeleide der koningin in de Ridder
zaal bestond uit de Eerste Kamerleden:
Hofmans, Heerkens, Thijssen, mr. A. A.
de Veer, v. d. Bergh Jr., de Savorniin
Lehman en de Tweede Kamerleden dr.
J. Th. de Visser, Duymaer van Twist,
Aalberse, Fleshing, Dresselhuijs, Winter-
mams, mej. Westerman, J. J. C. van Dijk,
mevrouw Bakker-Nort en Knottenbelt.
Militaire relletjes»
Maandagavond omstreeks half tien heb
ben op het terrein van de Emmakazema
te Assen ernstige militaire relletjes plaats
gehad. Maandag was een zeer vermoeien
de marsch gehouden. Tengevolge daarvan
waren de militairen, die voor herhalings
oefeningen onder de wapenen zijn, Maan
dagavond rumoerig.
In de can tine werd door d e mi litairen
groote schade aangericht. De opstandig
heid werd zoo groot, dat de wacht in
het geweer moest komen.
De commandeerende officier gelastte
den militairen heen te gaan. Nadat hier
aan, ook na eenige sommatie, niet werd
voldaan, gelastte de officier te vuren,
eerst werd met los kruit, en toen dit
geen resultaat had, werd met scherp ge
schoten.
Tengevolge hiervan is de millicien-ser-
geant Munneke uit Terapel, die tegen
een boom geleund stond, door een ver-
dwaalden kogel gedood. Een soldaat
werd door een kogel getroffen en ernstig
gewond; hij is naar het hospitaal over
kwamen. Maar ik wist nu tenminste ook,
dat hij niet in koelen bloede vermoord
was. Vermoedelijk was hij wel gevonden
en lag hij in het een of andere vreemde
ziekenhuis op de kostelooze afdeeling. We
-wisten toen' nog niet, dat het in werke
lijkheid veel erger geweest was. Ik ril
er soms nog 's nachts van als ik bedenk
hoe vreeselijk Halsey het de eerste drie
dagen na zijn verdwijning gehad moet
Winters en Alex lieten den landlooper
met een flink standje vrij. Het bleek dui
delijk, dat hij ons alles verteld had, wat
hij wast. En een paar dagen later waren
we heel dankbaar dat we hem zijn vrij
heid weer gegeven hadden. Toen Jamieson
dien avond opbelde hadden wij een
nieuwtje voor hem; hij vertelde me, wat
ik niet eerder beseft had, dat we zelfs
met deze gegevens Halsey wel niet dade
lijk zouden kunnen vinden. Er waren drie
dagen overheen gegaan en die vrachtwa
gens waren in dien tijd waarschijnlijk
over de heele provincie verspreid. Maar
hij gaf mij den raad om moed te houden,
omdat dit het beste bericht was, dat we
tot nu toe hadden. En in dien tus schentijd
bleef het in huis ook allesbehalve rustig.
(Wordt vervolgd).