DE WENTELTRAP
N°. 107.
Vrijdag 10 September 1926
115" Jaargang.
Bij dit nummer be
hoort een bijvoegsel
Na Dzerzjinski's dood.
ORANGE IIr
FEUILLETON
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
VerschijntMaandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naamlooz. Vennootschap Goesche Courant
COURANT
en Kteeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
,,Der Alle verliert eins der
gröszten Menscheinrechteer
wia-d nicht melir von seines-
gleichen beurleilt", Goethe,
Het kraakt in de voegen van het Rus
sische staatsgebouw. Scheuren vertoonen
z-icb allerwegen. Het kost weinig moeite
en het vereischt slechts geringe technische
kennis, om de oorzaak van de waar te
nemen ontzetting te kunnen bespeuren,
lichte fundamenten, waarop na 1917 het
bouwwerk opgetrokken werd, ondergu
gen een aanzienlijke verzwakking in 1920,
toen hierin, door overmacht gedwongen
(aandrang der boeren), de economische
politiek nieuw oriënteerde, het privaat
bezit erkende, den arbeid om winst recht
vaardigde. Het door communisten bestuur
de Sovjet-Rusland werd kapitalistisch in
gericht.
Wat thans in Rusland geschiedt, de
geleidelijke afbrokkeling van de muren
van het bouwwerk, de groeiende ontevre
denheid onder de bewoners', die strijd tus-
schen hen, die eens leiding gaven aan den
arbeid van den opbouw, dit alles is voor
zien en wordt thans begrepen door hen.
die in de „strategische terugtocht" van
Lenin in 1920 het begin van den onder
gang van de op Marxistische leerstellingen
gegrondveste partij-heerschappij zagen.
Al® vanzelf worden wij gedrongen tot
het trekken van een vergelijking tus schen
de revolutie, waarvan wij tijdgemooten
zijn en de in hare bebeekenis veel groo-
tere Fransche revolutie aan het einde der
achttiende eeuw.
De partij-heerschappij vond toen haar
hoogs ten vorm in het bewind van Ro
bespierre. De revolutie vond haar onder
gang in dat bewind op het oogenblik,
dat Robespierre met stukgeslagen kake
ment naar het schavot gesleurd en over
geleverd werd aan monsieur Samson, den
beul van duizenden martelaren, op dat
oogenblik trad de revolutie in haar laat
ste phase. De terugkeer tot de werkelijk
heid zette in.
„Tot de werkelijkheid, wees daar ze
ker van, zal men terugkeeren, tot die
werkelijkheid n.l., hetzij een gezegende
of een gevloekte, waarvoor men vatbaar
heid heeft". Aldus Carlyle in zijn welis
waar verdichte, maar toch waarachitge
historie van de Fransche revolutie. Fana-
tdxci, fantasten leidden tot het schrikbe
wind van een partij (de Jacobijnen). Dat
het zoo komen moet, heeft Mirabeau ge
voeld. Op zijn sterfbed sprak hij de
LIMONADESIROOP
Sinaasappel. ller flesch.
Pa. J. A. L. G. WITTE,
Tel. 264, Goes.
Naar het Amerikaansch van
MARY ROBERTS RINEHART.
)o(
„Meneer Jamieson", zei Louise, „ik
kan dat huurrijtuig wel gebruiken. Neemt
u mijn paard en rijtuig, dat buiten staat;
en rijdt zoo hard u kunt. Probeer Hal-
sey's auto te vinden het kan niet
moeilijk zijn. Een andere manier weet ik
niet. Maar wacht niet langer.
De nieuwe detective was weg en een
oogenblik later reed Jamieson den heu
vel af, zoo snel dat de vonken van de
hoeveh vlogen. Louis© keek hen na. Toen
ze zich omkeerde stond Gertrude ver
ontwaardigd naast haar.
„Je weet welk gevaar Halsey dreigt,
Louis©", zei Gertrude verwijtend. „Ik
gieloof, dat je alles weet, de heele op
lossing van dit geheim. Als Halsey iets
overkomt, vergeef ik het je nooit".
Louise hief haar handen wanhopig ten
hemel en liet ze toen weer zakken.
„Ik houd evenveel van hem als jij'
zei' ze somber. „Ik heb geprobeerd om
hem te waarschuwen."
„OnzinV' zei ik, zoo opgewekt moge-
wooinden: „Ik draag den lijkzang der
Fransche monarchie in mijn hart, hare
doode overblijfselen zullen thans de buit
der partijen worden".
Zoo is het geworden in Frankrijk en
zoo zal het worden in Rusland.
Wij zijn allen het erover eens, dat het
oude Czaristische Rusland op de slag
velden van Oost-Europa ten onder ging.
De Kerens ki-revolu'.ie was onvermijde-
delijk. Kerenski wilde vóór alles een
nationaal bewind. Hij en de zijnen werden
uitgedreven. Het partij-regime ves'tiglde
zich. Maar onafscheidelijk daarmede ver
bonden wasde partijstrijd. Thans we
ten wij wel, dat van 1917 af er steeds
partijen zijn geweest, die voor en tegen
het Leninisme streden. Na den dood van
den oppermachtige, die samen met Dzerz
jopslki als leider van de Tszeka, zijn
schrikbewind kon handhaven, achtten de
mannen van het'tweede plan hun tijd geko-
en zij begonnen den strijd tegen Lemam's
plaatsvervanger. Uit de berichten, die den
laatsiten tijd uit Rusland tot ons komen,
blijkt wel, dat de communistische partij
niet in één front geschaard staat, om alle
aanvallen op het partij-regime af te slaan.
Verdeeldheid heerscht alomme.
Het einde van den strijd der groepen is
te voorzien, een nationaal bewind, een
Russische regeering over een Russischen
staat. Dit en niets anders zal het einde
zijn van de woelingen van het oogenblik,
De oude garde sterft uit. Met Dzerz-
jinski ging heen de schepper, het hoofd
van de geheime organisatie, die de lijf
garde van de heerschers te Moskou is.
Ook deze garde is thans aan het einde van
haar taak.
Zinowjef, Leninist in merg en been,
maar iemand, die de terugtocht van zijn
Meester nimmer berustend-aanvaard heeft,
leeft nog, maar hij is uitgedreven, uit
zijn positie van groote macht ontzet.
Terug keert men tot de werkelijkheid,
die werkelijkheid, waarvoor het Russi
sche volk vatbaar is, al zal het wellicht
nog jaren duren voor men aan die werke
lijkheid vorm gegeven heeft.
De oude garde sterft uit. Op hen, die
er toe behoorden, passen Goethe's woor
den, die wij aan het hoofd van dit artikel
plaatsten. De „ouden" worden beoordeeld
niet meer door hunsgelijken, maar door
lieden, die het verleden zien in het licht
van het heden, waarin zij moeben arbeiden.
Nog heeft de Russische gemeenschap
niet hare bouwmeesiters gevonden, maar
dat zij eens zich van de massa zullen af
zonderen om dat te kunnen verrichten
wat verricht moet worden, is zeker.
Steeds vond een nog levend volk zijn
bouwmeesters. Bovenmenschelijk dikwerf
was de taak hun op de schouders gelegd,
maar volbracht werd zij.
Volgen wij met aandacht het
ren in Rusland. Het leven, ook m zijn
maatschappelijke verschijningsvorm,
ons voorbeelden, die wij als zoodanig te
aanvaarden hebben, hoe afgrijzimgwekkend
zij ook wezen mogen.
RECHTSZAKEN.
O ntvoering van een meisje.
'Voor de Arnhemsche rechtbank heeft
terechtgestaan een 31-jari,ge landbouwer
lijk.,, „Wij maken ons druk over iets
wat misschien niets beteekenit. Halsey zal
wel te laat gekomen zijn, hij is altijd te
laat. De auto kan ieder oogenblik terug
komen". -
Maar er kwam niets,. Na een half uur
vol spanning ging Louise stil naar buiten
en kwam niet terug. Ik besefte pas dat
ze weg was toen ik 't rijtuigje hoorde
weg gaan. Om elf uur ging de telefoon.
Het was Jamieson.
„Ik heb uw auto gevonden, juffrouw
Innes zei hij. „Hij was in botsing ge
komen met een vrachtauto vlak bij het
station. Neen, memeeir Innes was er niet,
maar we zullen hem waarschijnlijk wed
vinden. Wilt u Warner naar de auto
toe sturen?"
Maar ze vonden hem niet. Den vol
genden morgen om vier uur wachten we
nog op bericht, terwijl Alex in huis waak
te en Sam in den tuin. Bij het aanbreken
van den dag viel ik uitgeput in slaap.
Haliseywas niet teruggekomen en van den
detective hadden we niets meer gehoord.
HOOFDSTUK XXVI.
i i
Halsey's verdwijning.
Nog nooit was de toestand zoo- af
schuwelijk geweest als nu. De moord en
de plotselinge dood van Thomas hadden
we nog min of meer als buiten ons staan-
uit Doetinchem wegens ontvoering van
een meisje. Het meisje 20 jaar oud, was
26 Juni met een gezelschap van vier per
sonen naar Terborg gegaan om daar het
circus te bezoeken. De verdachte die ook
van de partij was had het meisje met wie
hij tegen den wil van haar vader verkee
ring had, voorgesteld om naar Rotterdam
te gaan. Zij zijn daarop naar Apeldoorn
gereisd en toen naar Rotterdam ver
trokken.
De verdachte deed het voorkomen alsof
het verzoek van het meisje was uitgegaan,
zij zou bang zijn geweest door haar va
der naar een gesticht te worden gezon
den. Hij had na lang aarzelen toegestemd.
Het meisje verklaarde dat van die be
wering niets waar was.
De subst. officier van justitie mr.
Lasonder, achtte het bewijs van de ont
voering geleverd, maar meende dat het
meisje ook wel aanleiding tot het gebeurde
had gegeven. Tegen den verdachte, die
reeds 16-maal is veroordeeld, luidde die
eisch wegens schaking 4 maanden' ge
vangenisstraf.
Uitspraak 21 September.
De pastoor en De Courant.
Voor de rechtbank te Zutphen moest
zich verantwoorden J. H. M. H., 61
jaar, R.K. priester en pastoor te Vaas-
sen, omdat hij tijdens een huisbezoek bij
een van zijn parochianen-, A. Lie lering,
een nummer van De Courant, Het Nieuws
van den Dag, dat hij op een wieg vond
liggen, aan stukken had gescheurd. De
pastoor was niet verschenen.
Laeferimg, die als getuige werd ge
hoord, verklaarde dat hij, door dit- feit
bij de justitie aanhangig te maken, veel
schade heeft ondervonden. Helm was, als
loodgieter, de herstelling van de R.K.
pasltorie opgedragen, doch na het ge
beurde was hiepn dit karwei ontnomen,
waarop de politierechter opmerkte, dat
h.ij dit geval niet had moeten aangeven,
daar hij vooruit kon weten, wat de ge
volgen zouden zijn.
De pastoor werd overeenkomstig den
eisch veroordeeld tot f25 boete subs.
25 dagen hechtemisi.
KOLONIËN.
Aardschokken op Sumatra.
Te Kabandjahé (Oostkust van Suma
tra) werden twee sterke aardschokken
gevoeld.
LANDBOUW, VEETEELT
EN VISSCHERIJ.
F o k'veedag.
17 Sept. a.s. zal in Dordrecht de 8e
centrale fokveedag van het zwartbont-
Holiandsch veeslag worden gehouden.
Onderzoek t ij dig of Uw ge
reedschap vernieuwing
behoeft.
Als het vriezen gaat, halen onze jon
gens de schaatsen van den zolder en voor
het ijs houden kan, hebben zij, zoo noo-
dig met vaders hulp, een- half vergaan
de kunnen beschouwen. Maar toen Hal
sey verdween werd het iets heel anders.
Ons kleine kringetje was er door ver
broken. Wij waren nu geen toeschouwers
meer bij een strijd om ons heen, wij za
ten en zelf midden in. Natuurlijk was
er toen geen tijd oln dat idee onder woor
den te brengen. Ik scheen nog maar één
g te beseffen: dat Halsey het slacht
offer van een booze opzet was en dat
ieder verloren oogenblik noodlottig kon
worden.
Jamieson kwam den volgenden morgen
om één uur terug; hij was met modder
bedekt en zijn hoed was. weg. Het was
een treurig drietal, dat dien ochtend aan
het ontbijt zat en niets kon eten. Onder
het drinken van sterke koffie, vertelde
de detective ons, wat hij over Halsey
te weten was gekomen. Tot op een ze
ker punt had hij zijn spoor gemakkelijk
kunnen volgen door de auto. En hij ver
telde dat Burns, ide andere detective, een
dergelijke auto tot zonsopgang 'had ach
tervolgd en toen ontdekt had dat het een
auto was, die deelnam aan een betrouw-
baarheidsrit.
„Ongeveer om tien minuten over ach
ten is hij hier vandaan gegaan" zei Ja
mieson. „Hij was alleen, en om twintig
minuten over achten stopte hij bij het
huis van Dokber Walker. Daar ben ik
ook geweest, omstreeks middernacht,maar
de dokter was bij een patiënt geroepen
riempje door nieuw vervangen en voor
het oude schaatsenband, dat versleten blijkt
nieuw gekocht. Morgen als het ijs een
maal houden kan, is er immers voor re-
pareeren geen tijd meer!
Zoo behoort het in het landbouwbedrijf
ook te zijn.
Als de winter voorbij is en het voor
jaar drukken arbeid vraagt, is er geen
tijd meer oni wagens en tuigen en het
landbouwgereedschap aan een nauwgezet
onderzoek te onderwerpen.
Als de hooitijd en die oogsttijd met hun
ingespannen en jagenden arbeid daar zijn,
ontbreekt eveneens de tijd voor grondige
inspectie van al hetgeen bij dien arbeid
word't gebruikt en waaraan juist dan wat
soliditeit betreft bijzondere zware eischcn
worden gesteld.
Daarom is het goed in den rustigen tijd
nooit te verzuimen, alle werktuigen en
gereedschappen, die als ze niet in goe
den staat verkeeren, de kans op ongeval
len aanzienlijk grooter maken, na te zien.
Wat versleten is dient vernieuwd te wor
den, wat bijna zeker breken zal, moet
tijdig worden hersteld.
Wie zoo handelt, zal met een vrij
geringe uitgave misschien een ernstig on
geval voorkomen.
Wie zoo handelt, spaart niet alleen
geld aan de vereeniging, diie hfet risico
der verzekering draagt, hetgeen neerkomt
op besparing voor zichzelve, maar, wat
van meer beteekenis is, behoedt zijn ar
beider en diens gezin, voor groot leed en
groote zorgen.
BINNENLAND.
Verdronken.
Woensdagmiddag is de 15-jarige J. P.
uit Bloemendaal bij het baden in het on
diepe gedeelte van de zweminrichting aan
de Kleverlaan te Haarlem ongesteld ge
worden. Hij was niet met tiet hoofd
onder water geweest. Plotseling gaf hij
een schreeuw en viel voorover. Eenige
andere jongens vingen hem op en brach
ten hem aan den kant, waar men onder
leiding van dr. M. Maurits een uur lang
getracht heeft de levensgeesten op te
wekken. Het lijk wetel naar het St.
Eli sabethgas thuis vervoerd'.
Oude vliegtuigen verkoc ht.
Voor eenagen tijd meLdden wij, dat een
aantal oude vliegtuigen te Amersfoort door
een opkooper uit Utrecht zijn gekocht.
Het waren meest oude rompen van vlieg
machines, losse draagvlakken, zijvleugels
en staartstukken, losse onderstellen, veel
houtwerk, zeil- en linnendoek, een massa
ijzerwerk enz. Nagenoeg alles, wat van
een vliegmachine afkomstig is, was er te
vinden in grooten getale, alleen motoren
,en schroeven ontbraken.
Verleden week zijn deze vliegtuig-on-
derdeelen, aldus het „U. D. bij pu
blieke veiling verkocht. Er bleek een
goede belangstelling te bestaan en de
prijzen, die werden gemaakt, waren nu
niet bepaald hoog. Een mooi, groot draag
vlak ging voor 70 cent; zeven hoog'
roeren, nog vrij gaaf, te zamen voor een
halven gulden; een partijtje van 15 klei-
ging weg voor een
en om vier uur nog niet terug. Het schijnt
dat meneer Innes toen over het grasveld
geloopen is naar het huisje, dat mevrouw
Armstrong en haar dochter gehuurd heb
ben. Mevrouw Armstrong was al naar
bed en hij wissel4e misschien tien woor
den met juffrouw Louise. Wat hij zei
wil ze niet vertellen, maar het arme kind
vermoedt blijkbaar wat er gebeurd is.
Dat wil zeggen, ze vermoedt dat er kwaad
willigheid bij te pas is gekomen, maar
wat er precies gebeurd is weet ze niet.
Toen is hij blijkbaar regelrecht naar het
station gegaan. Hij reed verbazend hard
de wisselwachter bij den overweg
aan de Carolstraat zegt, dat hij de auto
voorbij heeft zien komen. Hij kende de
sirene. Op een donker eindje tus schen
de Carolstraat en het station zwenkte hij
plotseling misschien liep er net iemand
op den weg en reed pal tegen een goe
derentrein aan. Daar hebben we gister
avond de auto gevonden.
„Misschien is hij wel door den schok
onder den trein gekomen zei ik be
vend.
Gertrude rilde.
„We hebben de heele spoorbaan afge
zocht. Er was niets te vinden".
„Maar hij kan toch niet ver
dwenen zijn!" riep ik uit. „Zijn er dan
geen sporen in de modder of zoo iets?
„Er is geen modder, alleen maar stof.
Het heeft niet geregend. En het voetpad
Rudolph Valentino, de bekende film
acteur uit „De Ruiters van den Apoca-
lypsus" is aan blindedarm-ontsteking en
bijkomende buakvliesontsteking overleden»
De menschen verdrongen elkander bij zijn
begrafenis, zoodat de politie er aan te
pas moest komen.
kwartje per stuk. Weer een andere partij
zijvlakken a 12 cent.
En zoo ging het verder. Ook waren
er draagvlakken met omklapbare eind
stukken, nog geheel intact en beweegbaar;
één gulden en een dubbeltje was het
hoogste bod ervoor.
Voor de vliegtuigen zelf, d. w. z. de
rompen, meer of mander compleet, bestond
niet zoo'n overweldigende belangstelling,
alhoewel ze t och spoedig een kooper had
den gevonden. O.a. stond daar een vlieg
tuigramp, met bestuurshokje, nog vol
ledig op een onderstel, volledig, d. w. z,
zonder motor en schroef. Het was de
versierde vliegmachine, die op Koningin
nedag in het bloemencorso had meegedaan
de overblijfselen hiervan waren nog
zichtbaar doch die nu weer „ont
sierd" stond te wachten op een koo
per. Werd ingezet op een daalder, één
drie-kwart, tweeen een kwart, twee
en een half, twee drie-kwart. Niemand
meer, voor f2,75 was de gelukkige koo
per bezitter van een regeer ings vlieg tuig;
alleen een beetje aftandsch.
Ook de overige rompen hadden veel
bekijks. Daar stond er een op een goed
onderstel, de draagvlakken, het hoogte
roer en andere toebehooren lagen er bij.
Met een beetje goeden wil en een kleine
dosis handigheid was er een model-vlieg-
Imachine van te maken. Drie en eelt*
halve gulden werd het hoogste bod voor
de verzameling. Doch er gingen er ook
goedkooper: f3,25, f3,f2,50, zelfs
een voor 70 cent. Een massa-partij hout
werk, geraamten voor f2,50.
daar is met kolengruis bedekt. Juffrouw
Innes, in verband met wat er totnutoe
gebeurd is ben ik geneigd te denken*
dat hij er slecht aan toe is. Ik geloof
niet dat hij vermoord is". Ik schrok
van dat woord. „Bums is bezig een
spoor te volgen dat we door een be
diende van den drogist hebben gekre
gen. „Om twaalf uiur komen hier nog
twee man en ons bureau in die stad is
ook al aan het werk." i
„En de beek?" vroeg Gertrude.
„De beek is nu erg ondiep. Als ze
gezwollen was door veel regen, zou het
een heel ander geval zijn, maar er is
nu bijna geen water in. Nu moet ik u
'n paar dingen vragen, juffrouw Innes
zei hij, terwijl hij zich tot mij wendde.
„Had meneer Halsey ook redenen, om
zoo zonder eenige waarschuwing te ver
dwijnen?"
„Absoluut niet".
..Hij is nog eens weggegaan", hield
hij vol „en toen was ui er ook zoo
zeker van."
.jMaar toen heeft hij de auito niet
aan den kant van den weg adhter-
,;Neen, maar wel een heel eind hier
vandaan bij een smid; die de wagen
moest repareeren. Weet u ook of hij
vijanden had? Iemand die hem uit den
weg zou willen ruimen?"
(Wordt vervolgd).