fl-
DE WENTELTRAP
RWATTAfV
N°. 92,
Vrijdag 6 Augustus 1926
1I58 Jaargang.
Bij dit nummer be
hoort een bijvoegsel.
Waar een wil is
ORANGE
sa FEUILLETON
VOLLE-MELK-BI-EP
Deter dan Goed: DE BESTE
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
huiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOME i COURANT
Uitgave Naamloozt Vennootschap Goesche Courant en Kleeuwens Ross'. Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
Een scherpzinnig journalist is, eenige
jaren geleden, als resultaat van waarne
ming, tot het besluit gekomen, dat de
lengte van de poolen vain de kippen in
do plattelandsgemeenten aanzienlijk is toe
genomen na de verschijning van de auto
mobiel op den landweg. Ofschoon de
bioloog-journalist zijn ontdekking open
baar maakte in den tijd, dat zijn collega'is
zich verdiepten in biologische waarnemin
gen op het terrein van de zeeslang en
het zeer te betwijfelen is, of zijn vondst
inderdaad het resultaat van waarneming
is, behoeven wij zijn bewering toch niet
zonder meer onder te brengen in de ru
briek van de geestesproducten van copy-
arme dagblad-schrijvers. Wetenschappe
lijk staat immers vast, dat elk organisme
den invloed ondergaat van het milieu,
waarin het leven moet?
De aan den bodem verbonden plant
ondervindt die afhankelijkheid het sterkst.
Het dier reeds minder. Het is reeds itf
s'taat, mits in vrijheid levende zich een
milieu te kiezen. Doch ziet, nu komt de
groote kloof, die mensch scheidt vajn
dier en plant. De menslch is meer ,dan
welk ander levend wezen in staat de
omgeving, waarin hij leeft naar zijn wil
te wijzigen. Een theorie ajs> die van Ro
bert Owen, dat de mensch het product
van zijn omgeving is, wordt thans niet
meer aanvaard. Niet passief, maar actief,
s'taat de mensch tegenover de, hem omrin
gende natuur. Waar wij ons ook bevinden,
in het woonvertrek, in de vrije natuur, op
het terrein van onzen, dagelijkschen ar
beid, om ons zuJen wij steeds de bewijzen
zien van 's menseden activiteit, van zijn
onwil om zich te onderwerpen aan de
omgeving. t
Zeker, geheel heer en meester zijn wij
niet. Borculo en de watersnood hebben
ons herinnerd aan de heerschappij, die
trots al onze activiteit, de natuur de
omgeving nog over ons uitoefent.
Maar onmiddellijk na de ondergane ver
nedering, staan wij weer gerreed om hel
verloren terrein te heroveren. Ganschhet
volk zien wij zich vereenigen tot ééjtf
lichaam, bezield; met één wil: herstellen
wat vernietigd werd en als het mogelijk
is: maatregelen te treffen, dat een zelfde
vernedering ons met opnieuw te beurt
zal vallen.
Tegenover natuurmachten kan 's men
schen verzet slechts krachtig zijn, wan-
LIMONADESIROOP
Sinaasappel. Per "esc'K
Fa. J. A. L. G. WITTE,
Tel. 264, Goes.
Naar het Amerikaansch van
MARY ROBERTS RINEHART.
)o(
Gertrude en ik zalen nogal achter.
Er waren heel wat menschein die we ken
den Barbara Fiitzhugli, diep in den rouw
ze ging altijd bij de minste aanleiding
in den rouw, omdat zwart haas* zoo goed
stond en dain meneer Jarvis, de man
die in den nacht vain, den moorcl van de
Greanwoodclub was gekomen. Meneer
Harton was er ook; hij zag er een beetje
ongeduldig uit, maar luisterde met de
grootste aandacht naar getuigenverklarin
gen. Ergens in een hoekje sloeg meneer
jamieson vol belangstelling het verloop
neer eenheid van willen, eenheid van
gedachten, allen, die in hun. welzijn be
dreigd worden, bezielt.
Natuurmachtendenk eens na,
hoe vele er zijn. Is ten slotte niet alles
buiten ons eigen Ik*, vreemd. Ook de
enkeling zal zich verzetten" tegen die
vreemde machten, hij zal pogen zich zelf
te blijven. Maar dan geldt ook voor den
enkeling, wat voor de massa geldt, dat de
de kracht van zijn verzet afhankelijk is
van de mate, waarin het hem gelukt tot
eenheid te willen, tot eenheid vain ge
dachten te komen.
Welnu, het is dit één-willen-zijn, dit
zich door één-geda.chte-bezield-\\e'en, wat
den hedendaagschem mensch maar al te
zeer ontbreekt. Ma,ar evenals vroeger zul-
ook nu enkelen het voorbeeld moeten ge
ven: en wel die enkelen, die Hegel de
groote geesten noemde en die hij toekende
met de woorden: „Wie uit, wa,t zijn tijd
wil, da.t zegt en volbrengt, is. de groote
ma,n des tijdshij doet, wat het innerlijke.,
het wezen des tijds is, hij verwezenlijkt
zijn tijd".
In hem, zouden wij kunnen zeggen,
culmineert de activiteit van den mensch
die zich niet wil onderwerpen aan de
voorwaarden, die het milieu hem opdringt,
Van die grooten kunnen wij feeren. Hun
voorbeeld moeten wij volgen. Zij zijn
de voorgangers in ons aller streven' naar
herstel van zekerheid.
LANDBOUW, VEETEELT
EN VISSCHERIJ.
Dokter Stewart werd het eerst geroe
pen. Zijn getuigenis was kort en kwam
hierop neer: den vorigen Zondagmorgen
om kwart voor vijf, was hij aan de tele
foon geroepen, opgebeld door meneer Jar
vis, die hem verzocht om naar Zonnehoek
te kernen, aangezien daar een ongeluk
was gebeurd en Arnold Armstrong dood
geschoten was. Hij had zich snel aan
gekleed, een paar instrumenten bij el
kaar gepakt, en was naar Zonnehoek ge
reden. I
V oer tuigen zonder
stuur - inrichting.
Er zijn in den landbouw voertuigen in
gebruik, die geen behoorlijke stuunnrich
ting hebben. Bij andere, die wel die inrich
ting hebben, wordt daarvan dikwijls geei
gebruik gemaakt en deze gewoonte brengt
groot gevaar voor ongevallen mede, te
meer, waar door het niet gebruiken dier
stuurinrichting, ook de gelegenheid tot
remmen wordt gemist.
Door het losse bouwland en op nael
verharde wegen is er weinig bezwaar, het
voeruitg wordt dan door het trekken der
paarden bestuurd en er is aan remmen
geen behoefte. Op harde wegen is dat
anders; vooral wanneer het voertuig niet
beladen is zal het slingerend over een
weg loopen en bij het afrijden van steile
hellingen is er gevaar, dat het voertuig
op de hielen der paarden loopt, waan-in
deze allicht aanleiding hebben om op hoi
te slaan, met daaraan verbonden, som9
vreeselijke ongevallen.
De meest voorkomende dezer onbe
stuurbare voertuigen zijn zaaimachines,
driewielskamen en roisleden. - Vroeger
kwamen vele driewidiskarren voor, waar
bij geen stuurinrichting behoorde, maar
tegenwoordig is er bijna bij iedere kar
een lemoen en bij de zaaimachines en
roisleden is er in den regel naar die be
hoeften een draaiboom voor één of twee
paarden aan te passen.. Wanneer deze aan
bet voertuig bevestigd zijn, is tegelijk ook
voorzien in het tegenhouden bij het afrij -
Daar werd hij opgewacht door meneer
Jarvis, die hem dadelijk meenam naar
het oostelijk deel van het huis. Precies
zooals hij gevallen was, lag Arnold Arm
strong daar nog. De instrumenten bleken
overbodig te zijn, want de man was- dood.
In antwoord op een vraag van den rech
ter zei de dokter: neen, er was. niets
met het lijk gebeurd, het was alleen
omgekeerd. Het lag onderaan de wentel
trap. Ja, hij geloofde dat de dood
onmiddellijk moest zijn ingetreden.. Het
lichaam was nog warm en van verstijving
was nog geen sprake. Dat kwam bij een
plotselingen dood altijd wat later. Neen,
hij geloofde dat met de mogelijkheid van
zelfmoord geen rekening gehouden be
hoefde te worden; hij had zichzelf deze
wonden misschien wel kunnen toebrengen,
maar zeer moeilijk en er was ook
geen revolver gevonden.
Het verhoor van den dokter was af-
geloopen, maar hij aarzelde nog even eln
kuchte.
„Edelachtbare zei hij, „op gevaar af
van uw kostbaren tijd in beslag te ne
men, zou ik graag over een voorval spre
ken dat wellicht eenig licht in deze zaak
zal kunnen brein gen".
Dadelijk waren alle aanwezigen vol
belangstelling.
„Vertel u maar, dokter", zei de rech
ter. j
„Ik woon in Englewood, een paar mijl
van Casanova af", begon de dokter. „Tij
dens de afwezigheid van dokter Walker,
den van hellingen en er is heel weinig
gevaar voor ongevallen. Het komt echter
zeer veel voor, dat deze inrichtingen wor
den tehuis gelaten, om een. weinig werk
te besparen of uit zorgeloosheid. Het
gaat niettegenstaande deze zorgeloosheid
eenigen, missch'en langen tiijd goed, maar
daarna komt er, tengevolge van iets waar
door het paard schrikt, of door de dar
telheid van het dier een meer of minder
groot ongeval voor, dat bij een behoorlijke
voorspanning had kunnen worden voor
komen.
SCHOOL EN KERK.
R ij kskweekschool voor
onderwijzers.
Tot leerling der rijkskweekschool voor
onderwijzers te Middelburg zijn benoemd
F. E. Beun, VlissingenA. P. M. Ber-
naert, Vlissingen; L. W. de Bree, Mid
delburg; A. C. de Bokx, Goes;, H. M.
Caro, Middelburg; H. A. Chevalier, W.
J. Corstanje, Goes; A. van Diffelen,
Middelburg; C. E. A. Groosman, Vlis
singen; J. A. Her tuin, Ierseke; M. M.
Kwaak, Vlissingen; J. L. B. Net, Mid
delburg; P. K. Polderdijk, Nieuw- en St,
Joosland; F. C. Ripm-eester, Middelburg;
S. J. J. Sanders©, Koudekerke en E.
Waage, Middelburg.
Die niet „mee" kunnen.
In „De Ned. Ouderraad" schrijft v
d. H. over de vele leerlingen die op
gymnasium en H. B. S. niet mee kun
nen. Wij ontleenen daaraan:
„Te Utrecht is een onderzoek inge
steld naar de uitkomsten van. het onder
wijs aan de gymnasia en de H. B. S.
scholen aldaar. Van December 1919 af
tot heden zijn de rapporten verzameld
van alle jongens en meisjes, die telkens
bij den aanvang van den cursus als nieuwe
leerlingen de school binnentraden.
De gegevens betreffen uitsluitend de
vorderingen of niet-vorderingen 'van de
leerlingen der eerste klassen. Van eiken
leerling zijn de 3 rapporten, welk hij per
jaar krijgt, met elkaar vergeleken; van
deze rapporten is het gemiddelde bene
kend, waarna is uitgezocht, wie iin de
hoofdvakken wiskunde (meetkunde, reke
nen en stelkunde) en Nederlandsche taal
voldoende cijfers behaalden en wie niet.
Voorts is bij de berekeningen onder
scheid gemaakt lusschen de leerlingen,
die met een verklaring van geschiktheid,
dus zonder examen tot bovengenoemd©
scholen van voortgezet onderwijs wor
den toegelaten en hen, die een zoodanige
verklaring niet konden krijgen en dus
examen moesten doen. Bij het onderzoek
zijn tot Juni 1925 betrokken geweest 538
leerlingen van do scholen voor Voorbe
heb ik nogal wat patiënten uit Casanova
gekregen.
Een maand geleden vijf weken
ïgenlijk kwam er op mijn spreekuur
n vrouw, die ik noo.it eerder gezien had.
Ze was zwaar in den rouw en gesluierd
en ze had een jongetje van zes jaar bij
zich, dat onderzocht moest worden.' Het
ventje was nogal ziek het zag er uit
als typhus, en de moeder was radeloos.
Ze wilde het kind opgenomen hebben in
het Kinderziekenhuis hier in de stad,
waaraan ik ook verbonden ben, en ik gaf
haar een briefje. Ik zou niet venier over
het geval nagedacht hebben, ais er niieit
nog meer gebeurd was. Twee dagen voor
de heer Armstrong doodgeschoten werd,
kreeg ik een verzoek om op de Greem-
woodclub te komen, er was iemand flink
geraakt door een verdwaalden golfbai.
Het was al laat toen ik er vandaan kwam
ik was te voet en ongeveer op een
mijl afstand van de club, op de Clays-
burgweg, kwam ik twee menschen tegen.
Ze hadden een heftige woordenwi sseling
en ik herkende onmiddellijk den heer Arm
strong. En de vrouw was ongetwijfeld
dezelfde die mij over het kind was ko
men raadplegen."
Op het hooren van dit verhaal, dat op
een schandaaltje scheen te wijzen, ging
'rouw-F. Azburgji kaarsrecht over
eind zitten. Jamieson keek een beetje
sceptisch en de rechter maakte een aan
tekening.
,Het kinderziekenhuis zei u, geloof ik,
reidend Hooger Onderwijs (gymnasium
lyceum) en 1140 leerlingen van de H.
B. S.
En wat zijn nu de uitkomsten van dit
onderzoek geweest?
In het algemeen kam als een feit wor
den vastges eld, dat de leerlingen, die
door de lagere school geschikt werden
verklaard, inderdaad beter bleken da;n die
welke langs den weg van 't examen, na
dat dc eerste weg voor hen was afge
sloten, de scholen voor voortgezet onder
wijs bereikten.
Maar toch bleken er, óók van de eerste
soort, nog maar al te velen na het door-
Ioopen van het eerste leerjaar onvoldoen
de in de hoofdvakken. Tenminste geldt
dit voor de H. B. S. Ja, er zijn rap
porten van leerlingen bij, met zulke lage
cijfers, dat men zich verbaasd afvraagt,
hoe die leerlingen op de H. B. S. toe-
laling hebben gekregen. De percentages
van omgeschikten zijn niet alle jaren pre
cies gelijk, maar de getallen schommelen
toch wel om een min of meer vast mid--
delpunt, waarbij is op te merken dat er
onder de geëxamineerden, wat trouwens
te vermoeden was, telkens veel en veel
meer na het eerste jaar onbekwaam ble
ken.
Om dus een paar voorbeelden te geven
uit de bovengenoemde groep van 1140
leerlingen.
Eerst neem ik een aantal geëxamineer
den, leerlingen van den cursus 1923'24.
Van dezen had ongevleer 30 pet. op
't eindrapport onvoldoende of in één der
hoofdvakken of in beide. De meesten
in beide.
In het jaar 1924- '25 steeg dit per
centage tot zoowat 40. Maar ook wan
neer wij ons uitsluitend bepalen tot de met
verklaring toegelatenen dan stijgen ons
nog de haren te berge van schrik. De
percentages van de nog ongeschikten na
het eerste leerjaar zijn hier vrij constant,
en schommelen om de 20 pet.
Uit deze weinige gegevens blijkt vol
doende, dat er vele leerlingen naar de
middelbare school gaan, die er niet of
nog niet thuis behooren en die of na het
eerste jaar reeds, en stellig na het twee
de jaar, als mislukt zijn te beschouwen en
van wie het meerendeel dan ook na het
eerste of tweede jaar verdwijnt.
BUITENLAND.
OVERZICHT.
De rommelende Balkan.
Zuid-Slavië en Roemenië hebben !e kla
gen over hun gemeeimschappelijken buur
Boeïgarije, van welk laatste land revo-
lutionmaire beinden, gevormd door z. g.
comitadji's, de grens oversteken om in
naburige landein onrust te verwekken en
als 't kan, ook te plunderen. De diepere
oorzaak van de onrust aan de grenzen is
deze, dat de herziening van de kaart van
den Balkan, na den oorlog, niet naar den
zin der Boelgaren eui de Macedoniërs is,
wélke laatste droomen van een eigen Ma-
cedonischen staat, waarvan- Zuid-Slavië
het grootste deel bezit. De Macedoni
sche onrust was vóór den oorlog een on
dokter?" vroeg hij.
„Ja. Maar het kind, dat ingeschreven
was als Lucien Wallace is twee weken ge
leden door de moeder weggehaald. Ik heb
geprobeerd hen weer te vinden, maar het
is mij niet gelukt."
Plotseling herinnerde ik mij het tele
gram dat Louise ontvangen had, en dat
geteekend was F. L. W. waarschijn
lijk dokter Walker. Zou deze gesluierde
vrouw de Nina Camngton kunnen zijn,
die in het telegram genoemd werd? Maar
het was slechts een veronderstelling. Ik
kon er toch niet achterkomen en het on
derzeek ging door.
Toen volgde het verhoor van den dok
ter, die door den rechter was aangewezen
voor de officieele Lijkschouwing. Uit het
onderzoek wa9 gebleken, dat de kogel
in de borst was binnengedrongen onder
de vierde linkerrib, en schuin naar bene
den en naar achteren was gegaan, waarbij
hart en longen doorboord werden. De
linkerlong-was geheel vernield en de kogel
had liet lichaam weer verlaten langs de
rugspieren links van den ruggegraat. Het
was zeer onwaarschijnlijk dat Armstrong
op zich zelf had geschoten en de richting,
die de kogel had genomen, wees er op,
dat het schot van bovenaf gekomen moest
zijn. Met andere woorden, aangezien do
vermoorde man onderaan een trap was
onden, was het zeer .waarschijnlijk
dat het schot was gelost door iemand, die
hooger op de trap stond. Er waren geen
sporen van kruit. De kogel van het ca-
Henri Ford.
Do heer Ford, die voor vrijwel nie
mand meer op de wereld een onbekende
zal zijn, heeft zich thans ook op de fa
bricage van vliegmachines geworpen. Wij
zijn van den den heer Ford gewend een
massa-artikel tegen lagen prijs en wij
twijfelen niet, of hij zal de vliegtuig
industrie niet alleen, doch ook het gebruik
der vliegmachines in het algemeen ook
door particulieren, hierdoor wel weer een
heelen stap vooruit brengen.
uitputte-lijke bron voor de Balkan-ruzies.
Dat zij nu weer het hoofd opsteekt, be
wijst alweer, hoe weinig er feitelijk is
veranderd. Maar men beweert nu dat
de sovjets er achter zitten.
De Zuid-Slavische regeering wil aan
de invallen der comitadji s voorgoed een
eind maken. Na de jongste grens-overval
werd uit Belgrado een scherpe nota aan
Boeïgarije gezonden. Daarin werd ge
vraagd, dat de Boelgaarsche regeering
afdoende maatregelen zou treffen tegen
de revolutionnaire organisaties.
Op die nota heeft Boeïgarije niet ge
antwoord; en de Zuid-Slavische minister
van oorlog heeft thans aan de legercom
mandanten order gegeven, de comitadji's,
die de grens overschrijden, over de grens
Tegelijkertijd heeft Nintsjitsj, de Zuid-
Slavische minister van buitenlandsche za
ken, een nota aan de groote mogend
heden en aan den Volkenbond gezonden,
om hen van de voorgenomen actie op de
hoogte te stellen en hun vergunning te
vragen, om, onder internationale waar
borgen, tot een uitroeiing der comitadji's
te mogen overgaan.
Het heette te Londen zelfs, dat de
Zuid-Slavische opperbevelhebber ter be
reiking van dat doel, zijn troepen had last
gegeven, de grens over te trekken en de
onruststokers tot op Boelgaarsch gebied
achterna te zetten. Het halt-maken aan.
de grens zou slechts half werk zijn, daar
de comitadji's eenmaal over de Boel-
liber acht-en-dertig, was in de kleeren
van het slachtoffer gevonden en werd
aan de jury vertoond.
Toen moest de heer Jarvis voorko
men, maar wat hjj vertelde, was niet erg
belangrjjk. Hij was telefonisch naar Zon
nehoek geroepen, cm er dadelijk heenge
gaan met den concierge en met den hee
Winthrop, die op 't oogewblik uit de stat'
was. Ze waren opengedaan door de huis
houdster en hadden onderaan de trap he.
lijk gevonden. Hij had gezocht naar eer.
revolver, maar er was niets te vinden. Dn.
buitendeur in den oosteljjkem vleugel wal
niet op slot en stond op een kier.
Ik werd steeds zenuwachtiger. Toen
de rechter John Baileyopriep, ontstond
er een soort van onderdrukte opwinding.
Jamieson kwam naar voren en zei een paar
woorden tegen den rechter, die knikte.
Toen moest Halsey voorkomen.
„Meneer Innes", zei de rechter, „wil
u ons vertellen onder welke omstandig
heden u den heer Arnold Armstrong heef
gezien op den avond voor z,ijn dood?'
„Ik heb hem het eerst gezien op d
club", zei Halsey kalm. H,ij zag eiei
beetje bleek, maar was overigens rustig
„Daar hield ik stil om benzine te hale-
voor mjjn auto. Armstrong had zitte
kaarten. Toen ik hem daar zag, kwam hj
uit de speelzaal, pratend met John Bailey"
„En was dat een vriendschappelijk
gesprek?"
Halsey aarzelde.
(Wordt vervolgd;
