DE WENTELTRAP
SAMOS PRIMA
N\ 77.
Vrijdag 2 Juli 1926
113e Jaargang.
Bij dit nummer be
hoort een bijvoegsel.
Met zijn tijd
meeleven.
FEUILLETON
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goe9 f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
mm ee
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant
courant
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
In het begin van zijn „Harzreise" ver
telt Heine ons, dat hij even buiten de
poort van zijn universiteitsstad je (Göttin-
gen) de twee „Universitatspedelle" ont
moette. En hij beschrijft de taak die deze
beambten te vervullen hebben als de
plicht le zorgen, „dass kleine neue Ideen,
die noch immer einige Decennien vor
Göttingen Quarantaine halten raüssen",
niet door den een of anderen privaat
docent binnengesmokkeld worden.
Wij kennen Heine's gave om in een
geestige teekening van een- bijzonder ge
val, een algemeen maatschappelijk ver
schijnsel te symboliseeren. Zoo ook bier.
Zeiter was het Heme's bedoeling den
duffen geest van het Göltingensche uni
versiteitsleven te hekelen, maar met het
zelfde beeld trof hij ook de gebeeJe bur
gerlijke samenleving, met haar vrees voor
nieuwigheden, ongewoonheden en afwij
kingen van het normale. Is het niet
waar, dat nieuwe ideeën, voordat zij aan
vaard en gestationneerd worden, gerai-
men -tijd „in quarantaine" liggen; oiok
in onze dagen?
Een karikatuur neme men nimmer als
weergave van de werkelijkheid. Zij is
een éénzijdige weergave. Wie het „in
quarantaine liggen" vaift naeuwe ideeën
hekelt, bedenke, dat er toch ook iets
goeds in dezen voorzorgsmaatregel schuilt
en dat ten slotte al wat gezond en
levenskrachtig is, toch eenmaal binnen
gelaten worden moet. Theobald Ziegler
zegt het in zijn „De geestelijke' en sociale
stroomi-ngen der 19e eeuw" (vertaling
Wereldbibliotheek) zoo juist: „Of zou het
tenslotte wellicht een wet zijn in het rijk
der geesten, dat nieuwe ideeën altijd eerst
een incubatietijd, zo-oals de medicus dit
latente stadium pleegt te noemen, van
een, of -twee generaties noodig hebben,
tot ze begrepen en aanvaard worden, tot zij
invloed gaan oefenen en macht verkrijgen
Inderdaad, er zijn voldoende redenen
om de gegrondheid van deze veronder
stelling aan te nemen. Het nieuwe moet
juist om te zijner tijd invloed te kunnen
oefenen, macht le verkrijgen, in zijn
latent stadium zijn Levensvatbaarheid
toornen.
een belegen, zuivere wijn in luxe
rietverpakking voor f 1,10.
Firma J. A. L. G. WITTE
:- Wijnhandel Goes
18
Naar het Amerikaansch van
MARY ROBERTS RINEHART.
M
Zoo kalm en rullig als i k'maar kon ver
telde ik alles wat er gebeurd was, te be
ginnen met den nacht toen Laddy en ik al*
leen waren, geweest, tot de vreemde ge
schiedenis met Rosie en den man, die haar
had achtervolgd. Haar mandje stond nog
op tafel als stille getuige van, deze laatste
geheimzinnige geschiedenis.
„En dan is er nog iets, zei ik tenslotte
aarzelend. „Halsey, dit heb ik zelfs nooit
aan Gertrude verteld, maar op den ochtend
na den moord heb ik in het tulpenbed een
revolver gevonden. Dat was jouw revol
ver, Halsey."
Halsey bleef mij een heelen tijd aan
staren. Toen wendde hij zich tot Ger
trude.
„Mijn revolver, Trude!" riep hij uit.
„Maar Jack heeft mijn revolver toch mee
genomen, is 't niet?
„Zeg dat in 's hemels naam niet'4,
smeekte ik hem. „De detective heeft het
al gehad over de mogelijkheid dat Jack
Bailey terug is gekomen en en dat het
toen gebeurd is.
„Hij is niet meer hier terug geweest",
zei Halsey. „Gertrude, toen je dien nacht
geen revolver meebracht om hem aan Jack
te geven, welke was het toen De mijne
HET MODERNE
ZEEPPOEDER
heeft een ommekeer ge
bracht in de tot nu toe
gevolgde waschmetho^
den. Thans behoeft geen
huisvrouw den wasch-
dag met tegenzin tege
moet zien. Door Rinso te
gebruiken brengt ge Uw
wasch vroeg aan de lijn.
De Lever's Zeep Mij.
Vlaardingen.
m-22
Het nieuwe wordt gegrepen door en
kelen, zij zien er iets in, maken er met
het woord, of met/de daad, propaganda
voor. Al naar mate het nieuwe, zoo het
regel wordt, ingrijpt in de bestaande
orde, worden den propagandist belem
meringen in den weg gelegd. Het jonge
mensch met plak-haren tot op den schou-.
der, pilo-buis en sandalen, zal door ieder
met rust gelaten ^worden. Het nieuwe,
dat hij tracht te brengen, ligt in quaran
taine en blijft daar tot het gestorven is.
Maar de revolotionmair, die weet, dat de
idee van een nieuwe wereld, reeds sinds
jaren in quarantaine ligt en niet toege
laten wordt en die nu tracht met geweld
de toelating af te dwingen, wordt van
alle zijden bespied en bewaakt door hen,
die verantwoordelijk zijn voor rust en
orde in onze samenleving. Zoo heeft de
samenleving, door alle eeuwen heen, zich
verzet legen de onbeperkte toelating van
vreemde elementen. Slechts die welke
ten slotte onmisbaar voor het Levens
proces der beschaving bleken, werden
opgenomen, maar dan ook inlet eerder!
dan nadat z(<j niet Langer gemist kon
worden. Maar behalve dit, leert de his
torie ons nog meer. Elke te vlugge en
ondoordachte toelating van nieuwe elemen
ten wreekt zich onverbiddelijk. Er zijn
voorbeelden te over hiervan. En er moge
in het bijzonder in onzen tijd hierop ge
wezen worden. Welk een plannen, welk
een schema's van wereld verbetering wor
den ons schier dagelijks aan de hand
gedaan. Vernietigend luiden de requisi
toirs over het bestaande. Hoe velen ver
langen naar de voltrekking van het von
nis over hen, die, naar men meent, ver
antwoordelijk zijn voor het voortbestaan
van de veroordeelde toestanden. Toch
blijft alles zijn gang gaan, d.w.z. ont
Nu zette Gertrude een uitdagend gezicht
„Neen. De jouwe was ge.adcn en ik
was bang voor wat Jack er misschien mee
doen zou. Ik heb hem een gegeven die ik
al een jaar bezit hij was niet geladen".
Halsey stak wanhopig zijn handen om
hoog.
„Is dat niet echt iets voor een vrouw!"
zei hij. „Waarom deed je niet wat ik je
vroeg, Gertrude? Je stuurt Bailey weg
met een leege revolver en gooit den mij
nen ootabene in een tulpenbed! Nu komt
er natuurlijk uit bij het gerechtelijk on
derzoek dat de kogel waarmee Armstrong
gedood werd, van hetzelfde kaliber was
als mijn revolver. En wat moet ik dan
beginnen?"
„Je vergeet", viel ik hem in de rede,
„dat ik de revolver heb en dat niemand
er iets, van -af weet."
Maar Gertrude was boos opgestaan.
„Ik kan het niet uitstaan, het is altijd
mijn schuld!" riep ze uit. „Halsey, ik
heb je revolver niet in het tulpenbed ge
gooid. Ik ik geloof dat je het
zelf gedaan hebt!"
Ze keken elkaar met harde, wantrou
wende oogen aan. En toen stak Gertrude
hem smeekend haar handen toe.
„We mogen het niet doen", zei ze ge
broken. „Juist nu nu er zooveel op
het spel staat zou het schandelijk
zijn. Ik weet wel dat je er even weinig
van af weet als ik, Halsey!"
Halsey kalmeerde haar zoo goed hij
maar kon en de ruzie scheen weer voorbij
te zijn. Maar nog lang nadat ik al boven
was zat hij beneden alleen in de huiska
mer, en ik wist, dat hij alles wat hij van
wikkelen de verhoudingen en toestanden
zich zoo als zij zich ontwikkelen moeten.
De ontwikkelingsmogelijkheden blijken
zwaarder te gelden dan de wenschen en
eischen van de hervormers en hunne aan
hangers.
Troosten wij ons. Er zijn er onder
ons, die, beter dan wij, onderscheiden.
Er zijn er, op wie van toepassing zijn
Emerson's woorden (in Vertegenwoordi
gers der Menschheid)„Hem noem ik een
groot man, die een hoogere gedachten-
sfeer bewoont, een waartoe anderen met
inspanning en moeite zich moeten op
werken; hij heeft slechts zijn oogen te
openen om de dingen in hun ware Licht
te zien en in het breederi samenhang".
Wij zouden van hem kunnen zeggen:
hij leeft eerst recht met zijn tijd mede.
Hij kent niet alleen de nooden van zijn
tijd, maar weet ook, welke mogelijkheden
ons geboden worden dez~ nooden uit den
weg te ruimen. Ruim baan voor deze lie
den! Zij zijn het op wier daden heele
geslachten leren. Maarbedenken wij:
velen zijn geroepen, doch slechts weini
gen uitverkoren.
Niet ieder, die zegt met zijn tijd mede
te leven, heeft het recht ertoe. In een
tijd als de onze, waarin de maatschappij
in een toestand van crisis verkeert, ach
ten wij deze waarschuwing geenszins over
bodig.
MEDISCHE RUBRIEK.
Lichaamshoudingen.
Hoe dikwijls berispen ouders hun kin
deren, wanneer ze te veel voorovergebo
gen over hun werk zitten,of ineengezakt
of in een scheeve houding een onnatuurlij-
ken Lichaamsstand aannemen, die voor den
de zaak wist nog eens naging. Sommige
dingen begreep hij. die mij volkomen duis
ter waren. Hij en Gertrude wisten, waar
om Jack Bailey en hij dien nacht zoo wa
ren weggereden. Hij wist waar ze de
laatste vier-en-twintig uur geweest waren
en waarom Jack Baiiey niet met hem te
ruggekomen was. Het scheen mij toe, dat
ik nooit ergens achter zou komen als de
kinderen voor mij blijven het altijd „de
kinderen" mij niet hun volle vertrou
wen wilden schenken.
Toen ik ten slotte uitgekleed was,
kwam Halsey boven en klopte op de deur.
Nadat ik een negligée had aangetrokken
(vroeger, toen Gertrude nog op school
was, noemde ik zoo iets een kamerjapon!)
liet ik hem binnen. Hij bleef een oogen-
blik bij de deur staan en kreeg toen een
soort van geluidlooze lachstuip. Ik ging
op den rand van mijn bed zitten en wacht
te streng stilzwijgend af wanneer hij op
zou houden, maar het scheen wel steeds
erger te worden. Toen hij wat bedaard
was greep hij mij bij m'n arm en trok mij
mee naar den spiegel.
„De schoonheid der vrouw. Raadgevin
gen -aan jonge en oudere dames", door
Beatrice Fairlax" zei hij. En toen zag
ik me zelf. Ik had papiljotten in m'n
haar en ik moet toegeven dat ik er vreetmd
uitzag. Ik vind dat een vrouw verplicht is
om zorg voor haar uiterlijk te hebben,
maar het is er niet mee ais met het ver
tellen van een leugentje om bestwil
men moet er niet op betrapt worden. Toen
ik die dingen uit mijn haar had gehaald
was Halsey weer ernstig en ik luisterde
naar zijn verhaal.
verderen groei van het lichaam nadeelig,
en zelfs verderfelijk kan zijn. In hun eigen
waan begrijpen de kinderen niet, hoe wel
gemeend deze ouderlijke raadgevingen
zijn, want inplaats van ze op te volgen,
slaan zij ze in den wind, meenen, dat ze
onrechtvaardig bejegend worden en volgen
hun neigingen met een wrevel, die de
ouders bedroeven moet. En wat zijn er de
gevolgen v.an"? Scheef worden en vergroei
ing der ledematen, hetgeen nooit meer te
herstellen is; te laat ziet men dan in, dat
men ook in dit opzicht een zonde jegens
zijn eigen lichaam gepleegd heeft. Hier ut
volgt vanzelf, dat men in den tijd, waarop
het lichaam het snelst groeit, d.i. in de ja
ren der jeugd, die bewegingen het meest
moet herhalen en oefenen, die men tot een
zekere vlugheid brengen wil. Wie op zijn
30e jaar eerst met het pianospel beginnen
wil, zal nooit een virtuoos worden, omdat
hem het vermogen ontbreekt, zijn
reeds min of meer verstijfde vingers vlug
en vaardig te bewegen. Men kan nauwe
lijks gelooven, hoe de ledematen zich in
den tijd van den besten groei door een be
stendige oefening laten dwingen en hoe
zeer ze daarentegen vergroeien en tot snel
le en buitengewone oefeningen ongeschikt
worden, wanneer men ze in dien tijd in
't geheel niet gebruikt. Er zijn tal
van voorbeelden van handwerkslieden, die
door het eenzijdig gebruik van sommige
ledematen, misvormd zijn geworden en
de ondervinding leert nog dagelijks
hoe b.v. de meeste smeden, die steeds
met zware hamers moeten werken, een
hoogen rug of hooge schouders hebben.
Het zijn echter niet alleen de ledema
ten, die zich ten tijde van den groei, door
oefening Lenig en zich meer tot allerlei,
bewegingen geschikt laten maken, maar
ook de spieren, welke de krachten der
bewegingen zijn, worden door de oefening
sterker ontwikkeld. Er zijn menschen ge
weest, die het door Langdurige oefening
zoover gebracht hebben, dat zij hun ooren
evenals de dieren konden bewegen en
iedereen zou in staat zijn dit te doen,
wanneer hij zich er in oefende; want de
daarvoor benoodigde spieren zijn aanwe
zig, al zijn ze ook bij ons, die dit vermo-
niet bezitten, nauwelijks zichtbaar. Op
de oefening komt alles aan, op de oefening
berust alles, wat ons in sommige per
sonen, die het in kracht, vlugheid van
bewegingen enz. ver gebracht hebben, doet
verbazen. Het gezondste kind, hetwelk
men van zijn geboorte af het vrije gebruik
der Ledematen op de een of andere
manier verhinderde, zou b.v. op 20-jarigen
leeftijd geen lid meer kunnen bewegen!
Wij worden krachteloos en ongezond,
wanneer wij een gebrekkige of onvolko-
mene lichaamsbeweging hebben en het is
dus duidelijk, dat het niet goed is, als wij
langen tijd in een en dezelfde positie
blijven zitten, staan of liggen. Om die
reden is het nuttig, dat de kinderen niet
te lang achtereen op de schoolbanken
vertoeven en het is daarom een gelukkig
verschijnsel, dat in den tegenwoordigen
„Tante Ray, begon hij, terwijl hij zijn
sigaret uitdrukte op den rug van mijn ivo
ren haarborstel ik gaf er wat voor
als ik u alles kon vertellen. Maar het
gaat niet tenminste de eerste dagen
nog niet. Maar een ding had ik u al lang
geleden kunnen verbellen. Als u dat ge
weten hadt, zoudt u er mij geen oogenblik
van verdacht hebben dat ik iets met
den moord op Arnold Armstrong le maken
had. De hemel weet wat ik zoo'n kerel
niet had kunnen doen, als ik getart werd
en ik had een revolver in m'n hand
onder normale omstandighedenMaar
ik houd erg veel van Louise Armstrong,
tante Ray, en ik wil met haar trouwen.
Lijkt het u dan waarschijnlijk dat ik haar
broer zou dooden?"
„Haar stiefbroer", verbeterde ik hem.
„Neen, natuurlijk is dat niet waarschijn
lijk, zelfs niet mogelijk. Waarom heb je
het mij niet verteld Halsey?"
„Och, daar waren twee redenen voor
zei hij langzaam. „Ten eerste had u een
ander meisje voor mij uitgezocht
„Onzin", viel ik hem in de rede, ein
ik voelde dat ik een kleur kreeg, eigenlijk
was het wel zoo geweest^
„En de tweede reden vervolgde hij,
„was, dat de Armstrongs niets van mij
wilden weten .11
Ik ging opeens rechtop zitten en keek
hem verbaasd aan.
„De Armstrongs!" herhaalde ik. „En
de oude Peter Armstrong was koetsier
op een diligence toen jouw grootvader
minister van oorlog was.'
„Nou ja, maar die is al lang dood",
viel Halsey mij in de rede. „En de tegen
tijd het onderwijs door gepaste kinderspe
len in de openlucht wordt afgewisseld.
Een bedreigde
Moestafa Remal, de Turksche dictator,
tegen wien een aanslag werd voorbereid,
welke echter nog bijtijds kon worden ver
ijdeld.
LANDBOUW, VEETEELT
EN VISSCHERIJ.
Voorkoming van ongevallen.
Sedert het in werking treden der land
en tuinbouw-ongevallenwet 1922 zijn alle
arbeiders in de land- en tuinbouwbedrijven
van rechtswege verzekerd legen de gelde
lijke gevolgen van ongevallen, die hun
in verband met hunne dienstbetrekking
overkomen. De arbeiders in de hi or be
doelde bedrijven hebben dus de zekerheid
dat wanneer hun in verband met bun
werk een ongeval overkomt, zij zullen
worden schadeloos gesteld op de wijze
als in de wet nader omschreven.
Die schadeloosstelling kan intusscben
niet anders zijn dan een „pleister op de
wond". De wond zelf, het ongeval, kaïn
nu eenmaal door de schadeloosstelling niet
ongedaan gemaakt worden. Daarom geldt
ook hier het spreekwoord, dat voorkomen
beter is dan genezen. En nu leert de
ervaring, dat er altijd nog te veel onge
vallen voorkomen, tengevolge van onvoor
zichtigheid, gemakzucht of verkeerde ge
woonten, die gemakkelijk vermeden had
den kunnen worden.
Daar de meeste dezer ongevallen le
wijten zijn aan de omstandigheid, dat de
arbeider of zijn werkgever zich geen vol
doende rekenschap geven van het dreigen
de gevaar, is het van groot belang, dat zij
hierop zooveel mogelijk opmerkzaam wor
den gemaakt. Om een gevaar te vermijden
moet men beginnen het te kennen.
Wij nemen ons voor, van tijd tot tijd
in dit blad wenken te geven.
woordige Innes geeft zelf toe dat hij niet
goed genoeg is voorvoor Louise".
„Precies", zei ik wanhopig, „en na
tuurlijk wordt je naar je eigen taxatie be
oordeeld. De Imnes-es zijn niet altijd zoo,
dat ze zich zelf minderwaardig vinden!
„Neen, niet altijd!" zei hij, terwijl bij
met zijn jongensachtigen glimlach naar
mij keek „Gelukkig is Louise 't niet
met haar familie eens. Ze wil met mij
trouwen op voorwaarde, dat haar moeder
het goed vindt. Ze is niet erg dol op
haar stiefvader, maai" ze aanbidt haar.
moeder. En begrijpt u nu, wat het gevolg
van deze ellendige historie is? Dat de
heele familie tegen mij is".
„Maar dat is al te dwaas", redeneerde
ik. „En bovendien, als Gertrude onder
eede verklaart dat jij al weg was voor
Arnold Armstrong kwam, ben je immers
volkomen verantwoord".
Halsey stond op en begon op en neer
te loopen. Al zijn opgewektheid was ver
dwenen.
„Dat kan ze niet zweren", zij hij ten
slotte, „Gertrude's verhaal was in zeke
ren zin wel waar maar zie heeft niet
alles verteld. Arnold Armstrong is hier
om half drie gekomen; hij kwam in de
biljartkamer en was binnen vijf minuten
weer weg. Hij hij kwam iets bren
gen".
„Halsey", riep ik uit, „je moet me do
heele waarheid vertellen. lederen keer als
ik een uitweg voor je zie, maak jij, er
met al je geheimzinnigheid weer een eind
aan. Wat heeft 'hij gebracht?"
(Wordt vervolgd).