DE WENTELTRAP
N\ 64.
il3e Jaargang.
Woensdag 2 Juni 1026
VOORUIT,
NIET ACHTERUIT.
FEUILLETON
COMMUNISME IN INDIE,
Vreest geen
examen
MIJNH ARDT'S
ZENUWTABLETTEN
RWATO5*
JAV^-reep
^eterdan6oedDEJMStE
r
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes 12,
buiten Goes 12,—.
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESM «COURANT
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant J m Kleeuwen9 Ross" Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
In enkele van de groote gemeenten van
ons land zal door B. en W. gepoogd wor
den de belastingschroef ietwat vaster aan
te draaien. Een deel der burgerij der be
trokken gemeenten zal tegenover deze daad
van de fiscus een houding van onverschil
ligheid aannemen. Dit is liet deel, dat
door de bela s tingverhoo ging niet getrof
fen wordt. Een ander deel daarentegen
zal de mededeeling van de fiscus beant
woorden met kreten van jammer en drift.
Ook al weer begrijpelijk. Sinds een paar
jaar leefden wij in den waan, dat het
tijdperk van permanente verzwaring van
den belastingdruk tot het verleden was
gaan behooren, in de lie Kamer kondigde
Minister de Geer belastingverlaging aan
en ziet, daar komen eenige gemeentebe
sturen met de mededeeling, dat zij geld
tekort komen. Inderdaad, 't is om uit je
vel te springen, voor zoover zooveel be
wegingsvrijheid onder de straf aangedraai
de belastingpers nog mogelijk is.
Tenslotte zal een derde deel van de
burgerij der bedreigde gemeenten van de
mededeeling van B. en W. met ingeno
menheid hebben kennis genomen, n.L het
deel, welker inkomen athankelijk is van
het totaal-bedrag der opgebrachte belas
tingpenningen.
De vraag dringt zich nu op, welke drie
groepen neemt een redelijke houding aan?
De beantwoording van deze vraag brengt
ons op het terrein van de volkshuishouding,
dat is daar waar particulier (persoonlijkej
belangen heersclien en verdedigd worden,
maar waar een rechter zetelt om uitspraak
te doen over dien belangenstrijd. Die rech
ter is het gezond verstapd. Zijn wetboek:
het wetboek van het volksbelang. Welnu,
hoe zal deze rechter oordeelen over de
daad van de hierboven bedoelde gemeente
besturen en over de houding van de drie
groepen? Dat oordeel zal ongunstig lui
den. Immers de a'lgemeene economische
toestand van onze volksgemeenschap is
op het oogenhlik zóó, dat de krachten die
weivaartvermeerdering tot resultaat heb
ben, latent aanwezig zijn, maar de olie,
die ons industriee'le apparaat noodig heeft
om op blijvende volle kracht te werken
kapitaal niet in de veneischte hoeveelheid
beschikbaar is en daardoor te duur moet
worden betaald. Er is niet voldoende ka
pitaai en bovendien een deel van hen,
die het bezitten, huiveren om het voor
ons industrieele apparaat van ons volk
(in ondernemingen,) aan te wenden, om
dat de kans op winst maar al te onzeker is.
Nu weten wij zeer wel, dat de zware
belastingdruk niet de eenige oorzaak is
van de afwijzende houding der kapita
listen en van het tekort aan kapitaal,
maar hij is een van de oorzaken. En:
een van de oorzaken, die uit den weg
geruimd moet worden.
Toegegeven, dat de bestaande be
stuursinrichting van enkele groote gemeen
ten belastingverlaging onmogelijk maakt,
dient, zoo zouden wij willen vragen, dan
Naar het Amerikaansch van
MARY ROBERTS RINEHART.
)o(
Maar ijzeren staven vallen midden in
den nacht maar niet vanzelf naar beneden.
Ik probeerde het geval in verband te
brengen met de gedaante op de veranda.
Maar en dat vond ik nog het vreemd
ste van alles de deuren waren dien
ochtend allemaal dicht, met de ramen was
ook niets gebeurd en die deur van het
speelzaaltje naar de veranda had een spe
ciaal slot, waarvan ik den sleutel bezat
en dat nog volkomen in orde bleek te zijn.
Het leek mij tenslotte het allerwaar
schijnlijkste dat het een poging tot in
braak was geweest en dat de inbreker
gestoord was door het vallen van dat
voorwerp wat het ook geweest was
waardoor ik wakker was geworden.
Twee dingen kon ik niet begrijpen: hoe
de indringer ontsnapt was, terwijl alles
op slot was en waarom hij het kleine
zilver niet had meegenomen, dat, omdat
we geen bottelier hadden, 's nachts bene
den was gebleven.
Onder voorwendsel dat ik het huis
eens goed wilde bekijken, liet ik mij door
Thomas Johnson overal in huis en in de
kelders rondleiden, maar zonder resultaat.
Alles was goed in orde en keurig onder-
niet te worden onderzocht, op de tegen
woordige gemeente-politiek, die nog tal
van on-eoonomische elementen uit een ab
normaal tijdperk bevat, wel aanstuurt op
bevordering van volkswelvaart? Deze vraag
is belangrijker dan de in het begin van
dit artikel gestelde, n.l. of de verhoogde
belasting nog wel opgebracht kan wor
den. Bovendienbelas tingverho oging werkt
aanstekelijk. Gaan Amsterdam, Den Haag
en Utrecht voor, andere gemeenten zullen
volgen, althans pogen te volgen. En dan
willen wij in herinnering brengen een ko
ninklijk woord uit een troonrede van eenige
jaren geleden: ,,Wij moeten vooruit!"
Dit is alleen mogelijk, wanneer ons volk,
wat zijn kapitaalvorming betreft, niet ach
terblijft bij die volken, welke thans doen
de zijn zich economisch te mobiliseeren,
Wat helpt vermindering van den druk
der rijksbelastingen, wanneer de gemeente
besturen onmiddellijk de handel overne
men en weer aandraaien?
De onrust in de Vorstenlanden met het
daarop ingrijpen door onze bestuursamb
tenaren, waarbij charges op de gdbote
massa werden uitgevoerd en salvo's in de
lucht werden afgegeven, behoort tot het
verledene.
Deze onrust bewijst echter weer eens
ten duidelijkste, dat wanneer de groote
Inlandsche massa op handige wijze in be
roering wordt gebracht, dit aan de aan
dacht van onze Eunopeesche bestuurs
ambtenaren ontgaat en eerst te huininer ken.
nis komt, wanneer het kwaad groote uit
breiding heeft gekregen.
De bekende taktiek der communisten
om steeds onrust te stooken, heeft te Solo
bewezen, de juiste te zijn. De groote
massa, die daarginds voor 95 pet. noch
lezen noch schrijven kan, kwam tegen ons
bestuur in beweging, doch de door de
communisten gehoopte opstand bleef ge
lukkig uit. Het meest betreurenswaardige
is echter, dat noch de landsvorst, noch
een der landsgrooten, die natuurlijk van
alles op de hoogte waren, ons bestuur
tijdig inlichtten.
Hoe onaangenaam dit voor ons ook
moge 'zijn, te verwonderen valt het niet,
In de laatste decenniën is ons bestuur
in Indië er steeds op uit geweest eigen
invloed te vergrooten en die der vorsten
op de bevolking te verminderen, niet be
seffende, dat wij Westerlingen den Inlan
der nooit zuilen begrijpen en daarom niet
goed in staat zijn hem volgens oostersche
opvatting te regeeren. Ons ingrijpen in
zijn huishoudelijke aangelegenheden wordit
door hem dan ook hardgrondig verfoeid.
Een volk oogst wat het zaait. De
groote indolente Inlandsdhe massa staat op
zijn zachtst uitgedrukt, niet bepaald vij
andig tegenover ons. Het Inlandsche in
tellect staat scherp tegenover ons, daar het
gelheele onafhankelijkheid wenscht. De
adat-hoofden zullen tot op zekere hoogte
onze zijde blijven kiezen, wanneer wij
hen althans in oude rechten herstellen,
houden. Aan den bouw en aan de rio-
leering waren voldoende zorgen besteed.
Het huis was vol comfort en ik had geen
reden om berouw te voelen over het hu
ren van het huis, behalve dat het onver
mijdelijk weer nacht moest worden. En
dat er nog vele nachten zouden volgen
en we zaten een heel eind van een
politiebureau af.
's Middags kwam er een brik uit Casa
nova met een nieuwen voorraad bedien
den. De koetsier bracht ze bij den be
diendeningang en reed toen naar den
hoofdingang waar ik op hem stond te
wachten.
„Twee dollars", zei hij, in antwoord
op mijn vraag. „Ik reken het volle ta
rief niet, want als je ze den heelen zo
mer door hier heen brengt, is het wel
de moeite waard om een specialen prijs
te berekenen. Toen ze uit den trein kwa
men, zeg ik tegen mezelf: „Al weer
nieuwe voorraad voor „Zonnehoek", zeg
ik keukenmeid, kamermeisje en de rest.
Ja, juffrouw ai zes zomers en
minstens eens in de maand nieuwe aan
voer. Ik denk, dat het ze hier buiten in de
eenzaamheid niet bevalt.
Maar toen0de „voorraad" bedienden er
was kreeg ik weer nieuwen moed, en laat
in den middag kwam er bericht van Ger
trude dat zij en Halsey 's avonds onge
veer om elf uur zouden komen, met de
auto uit Richfield. Het begon er hoop
voller uit te zien.
Terwijl ik mij aan het verkleeden was,
klopte Liddy om mijn deur. Ze was nog
niet heelemaal de oude, maar ik vermoed
Want er is een middel dat U
kalm maakt en kalm houdt,
terwijl Uw geest helder bljjft
behoeden* U voor zenuwachtigheid
Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
dus onder toezicht onzer Nederlandsche
ambtenaren laten regeeren. Wanneer wij
dan deze adat-hoofden meer dan tot nu
toe het geval is betrekken in de Euro-
peesche cultuur-ondernemingen, zullen zij
langzaam-aan het westersch initiatief lee-
ren waardeeren en medewerken de be
volking in dezelfde richting op te heffen.
Wanneer deze adat-hoofden dan in hun
regeertaak worden gesteund door het In-
randsch intellect, door ons gekozen uit
de besten onder hen, dan zal het commu
nisme geen vat meer krijgen op de groote
KOLONIËN.
U it At jeh.
Het legerbestuur heeft een telegram uit
At jeh ontvangen, waarin werd meege
deeld, dat te Pintoe rimboe (Boven-Troe-
mon) een kwaadwillige is neergelegd. Aan
onze zijde werd een Menadoneesch ser
geant licht gewond-.
Niet slaan.
De heer Muller, ingenieur bij het gou-
vernementskrachtstation op Tambang Sa-
wah (Benkoelen), is door een paarden-
jongen, dien de heer M. tevoren had gesla
gen, door middel van messteken gedood.
BUITENLAND.
OVERZICHT.
Briand's nieuwe politiek.
De rechtsche bladen in Frankrijk zijn
vol lof over het regeeringscommiuniqué
betreffende de financieel© politiek. Wij
meenen, dat de regeering thans een be
slist redlitsclien koers wil volgen en tegen
de socialisten ten strijde trekken. De
„Figaro" eindigt een artikel met de woor
den: eest la bataille; il faut tenir.
Links is men natuurlijk zeer ontevre
den. Men protesteert daar krachtig tegen
het feit, dat de regeerieg zonder tusschen-
komst van het parlement direct een be
roep doet op het volk.
Volgens de socialisten heeft Briand
zich volkomen onderworpen aan de groole
bankiers. Zeker is het feit, dat de ban
kiers een groote rol gespeeld hebben in
den laatsten tijd hun macht tegenover dein
staat in Frankrijk evenzeer als in België
hebben laten gelden. De regeering schijnt
tot de overtuiging gekomen te zijn, dat
er zonder hunne hulp geen redding van
den frank meer mogelijk is. Zij heeft daar-
dat ze meer over den gebroken spiegel
en de beteekenis daarvan tobde, dan over
iets anders. Toen ze binnen kwam had
ze iets in haar hand en ze legde het voor
zichtig op de toilettafel.
„Dat heb ik in de waschmand gevon
den", zei ze. „Hdt is zeker van meneer
Halsey, maar ik begrijp niet hoe het
daar komt."
Het was de helft van een bijzondere
manchetknoop en ik bekeek hem nauw
keurig.
„Waar lag hij? Op den bodem van
de mand?" vroeg ik.
„Heelemaal bovenop", antwoordde zij.
„Het is een wonder, dat het ding er on
derweg niet is uitgevallen".
Toen Liddy weg was bekeek ik het
stukje eens goed. Ik had bet nooit eerder
gezien en ik was er zeker van dat het
niet a,an Halsey toebehoorde. Blijkbaar
was het van Italiaansch maaksel en het
bestond uit een ondergrond van paarle
moer waarop heele kleine pareltjes gezet
waren. In het midden zat een kleine ro
bijn. Het was wel een eigenaardige man
chetknoop, maar niet bijzonder kostbaar.
Voor mij was het het voornaamste dat
Liddy hem gevonden had boven in de
mand, die bovenaan de trap in den ooste
lijken vleugel stond.
Dien middag bood de huishoudster van
de Armstrong een knappe jonge vrouw,
zich aan om de plaats van juffrouw Ral
ston in te nemen em ik was blij toe dat ik
haar kreeg. Ze zag er uit of ze wel
een dozijn Liddy's waard was, met haar
heldere zwarte oogen en energiek© gezicht.
om aan alle eischen der haute finance
voldaan. De krachtige toon van het com
muniqué, die door de rechtsche bladen
geestdriftig geroemd wordt is eigenlijk
slechts een gevolg van die capitulatie. Ook
de socialislisch-radiicale ministers verbran
den thans alles wat ze eenmaal op het
gebied der financieele politiek vereend
hebben; zelfs bet couponsboekje, waar
voor indertijd zoo moedig gestreden is,
valt weg en ten einde de naar het bui
tenland geëmigreerde kapitalen terug in
het land te lokken, heeft men besloten,
dat de bank van Frankrijk rekening-cou
rant in buiteniaodsche valuta zal openen.
Heden zal Briand waarschijnlijk nog
wel een gelegenheid vinden om de kwes
tie van vertrouwen te stéllen. Zullen er
genoeg radicalen voor hem stemmen om
hem een meerderheid te geven? Waar
schijnlijk wel. Een kabinetscrisis op dit
oogenhlik zou voor den frank ongetwijfeld
zeer ernstige gevolgen hebben en de taak
voor een nieuwe regeering zou dan ook
allesbehalve gemakkelijk zijn.
Of Briand zelf zal slagen kan nu ech
ter ook nog niet met zekerheid gezegd
worden. Uit Londensche berichten blijkt,
dat de Enge'lsche financiers nog niet te
vreden zijn over den omvang der bevoegd
heden van de commissie van deskundigen.
Zonder buitenlandsche leening zal het her
stel van den frank echter wel niet mogelijk
zijn. In ieder geval doet Briand thans een
krachtige poging. Dat bij daarbij tegenOvei
zijn politieke vrienden komt te staan en
geheël aangewezen is op den steun van
zijn vroegere tegenstanders, zal het toch al
niet zeer groote prestige van het parlement
in Frankrijk stellig niet vergrooten.
Presidentsverkiezing in Polen.
Zooals gemeld heeft maarschalk Pil-
sudski, die tot president gekozen was,
als zoodanig bedankt.
Hij beval twee candidaten aan en de
nationale vergadering toog daarop opnieuw
aan de verkiezingen. Gisteren heeft de
vergadering Mosciecki tot president der
republiek benoemd. Mosciecki is profes
sorinde theologie te Lwof en deskundige
op het gebied van kunstmeststoffen, doch
geen staatsman.
Door den verrekijker.
Volgens een statistiek van het
Duitsche departement van handel is er
in '25 niet minder dan 15 pet. van al de
arbeiders in 't mijnbedrijf slachtoffer ge
weest van een arbeidsongeval. Onder den
grond werden er 82213 personen getrof
fen en bij het werk boven den grond
97749. Er zijn 1320 gevallen geweest met
doodelijken afloop.
Abdel Krim is te Taza aangeko
men. De Spanjaarden eischen hem op,
omdat er 18 officieren gemist worden
bij de teruggekeerde krijgsgevangenen en
ook omdat Spanje al langer tegen Abdel
vecht dan Frankrijk. De Spaansche krijgs
gevangenen verkeeren in een allertreurig-
sten toestand. Zij beklagen zich zeer ern-
Ze heette Anne Watson en ik kreeg dien
avond voor het eerst sedert drie dagen
behoorlijk te eten.
HOOFDSTUK III.
John Bailey verschijnt op
't tooneel.
Ik dineerde in de ontbijtkamer. De
groote eetzaal vond ik te somber, en
Thomas, die den geheelen dag opgewekt
was geweest, werd na zonsondergang merk
baar zenuwachtig. Hij had een rare ge
woonte om in de hoeken van de kamer
te kijken, wa,ar het half donker was en
alles met elkaar was het niet bepaald
een feestmaal.
Toen ik klaar was met eten ging ik
naar de huiskamer. Het zou minstens nog
drie uur duren voor de kinderen kwamen
en ik haalde mijn breiwerk te voorschijn.
Ik had twee dozijn pantoffelzolen meege-
gebracht, van verschillende maten ik
stuur met Kerstmis altijd gebreide pan
toffels naar het Tehuis voor Oude Dames
en nu begon ik de wol te sorteeren,
vastbesloten om niet meer aan den' af-
geïoopen nacht te denken. Maar ik was
met mijn gedachten niet meer bij mijn
werk en na een half uur merkte ik dat
ik bezig was om een blauwe rand te zet
ten om paarse pantoffels, toen legde ik
ze maar weg.-
Ik haalde de manchetknoop te voor
schijn en ging er mee naar de keuken.
Thomas was bezig het zilver af te dro
gen en er hing een dikke walm van ta
baksrook. Ik snoof en keek overal rond,
stig over de behandeling en zeggen, dat
de Franschen er veel beter aan toe waren.
In antwoord op een vraag in het
Engelsche Lagerhuis heeft minister Joyn-
son Hicks gisteravond gezegd, dat er
gedurende de staking in het geheel 453
personen wegens een of ander vergrijp in
hechtenis zijn genomen. De politie heeft
77 lieden, die bij opstootjes gewond zijn,
naar verschillende ziekenhuizen moeten
brengen, maar de meesten zijn alweer als
hersteld ontslagen en van hen, dl© nog
onder behandeling zijn, ver lieert niemand
in onmiddellijk levensgevaar. De staking
heeft dus geen enkel direct slachtoffer
geëisebt.
Uit Sjanghai wordt bericht, dat
bij de ongeregeldheden, welke Maandag
avond plaats hadden, een aantal buitenlan
ders met steenen geworpen en geslagen
werd. Een der slachtoffers, mrs. King, is
naar een ziekenhuis overgebracht.
PROVINCIE-NIEUWS.
Excursie journalisten.
Zooals reeds gemeld heeft de Ned.
Journalistenkring op 10 en 11 Juli voor
zijn leden met hun dames een excursie ge
organiseerd naar het eiland Walcheren.
Het programma vermeldt o.a. een offi
cieel© ontvangst door de gemeentebesturen
van Middelburg en van Vlissingen; een
bezoek aan allerlei bezienswaardigheden;
een auto-rit over Walcheren met bezoek
aan verschillende dorpenhet bijwonen van
een ring-rijderij op Zeeuwsche boerenpaar
den; een landelijke koffiemaaltijd op een
boeren-inspanning en een gemeenschappe
lijk diner in „Brittanijia".
Provinciale Staten.
-Verschenen zijn de eerste stukken voor
de Zomerzitting der Provinciale Staten
van Zeeland.
Het eerste betref t het verzoek van het
comité voor het IIIe Internationaal Con
gres voor Reddingswezen en Eerste Hulp
bij Ongelukken te Amsterdam, om subsi
die. Hoewel Ged. Staten allerminst twij
felen aan het groote nut, dat een zoodanig
Congres in het algemeen kan afwerpen,
is het hen niet mogelijk daarin een spe
cifiek Provinciaal belang te bespeuren.
Zij stellen dan ook voor het verzoek af
te wijzen.
In verband met het nieuwe wetboek
van strafvordering wordt voorgesteld in
de verschillende verordeningen en regle
menten te lezen, dat heit handhaven der be
palingen is opgedragen aan beambten ge
noemd in art. 141 van het wetboek van
strafvordering in plaats van art. 8 zooals
maar er was nergens een pijp te bespeuren.
„Thomas", zei ik „je hebt gerookt".
„Neen, juffrouw!" Hij was de belee-
digde onschuld zelf. „Mijn jas ruikt zoo
naar rook, juffrouw. De heeren van de
club
Maar Thomas maakte zijn zin niet af.
De keuken rook plotseling naar geschroeid
laken. Thomas greep zij'n jas, rende naar
den gootsteen, vulde een tumbler met wa
ter en go ot het in zijn rechterzij zak, als
iemand, die zooaets meer bij de hand
heeft gehad.
„Thomas", zei ik, toen hij den vloer
afnam, „rooken is een vieze en onge
zonde gewoonte. Als je het niet laten kunt
ga dan in vredesnaam je gang; maar
stop nooit meer een brandende pijp in je
zak. Je kunt wat mij betreft, met jo
eigen huid doen wat je wilt, maar dit
huis is mijn eigendom niet en ik ben
niets gesteld op een brand. Heb je deze
manchetknoop ooit eerder gezien
„Neen, nooit", zei hij maar hij keek
er verdacht naar.
„Ik heb hem in de hal opgeraapt", zei
ik op onverschilligen toon. De oogjes
van den ouden man keken, listig onder
zijn borstelige wenkbrauwen uit.
„Er gebeuren hier vreemde dingen, juf
frouw Innes", zei hij hoofdschuddend.
„Ik ben er van overtuigd dat er iets ge
beuren zal. Heeft u niet gemerkt dat
de groote klok in de hal stil is blijvenstaan
„Onzin", zei ik „klokken moeten
toch wel blijven staan, als ze niet op
gewonden worden
(Wordt vervolgd).