N\ M
Woensdag 11 April 1926
115e Jaargang
Bij dit nummer
Uehoort een Bijvoegsel
Ministerieele
verantwooi ötili jkheiö.
FEUILLETON
DE VROUW ZONDEK HART
Roelof wiebene a
Ge Kade24 Gees 2kt .159
HET BESTE ADRES
HEERENKLEEDING NAAR MAAT
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE i COURANT
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENT IEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Familieberichten 110 regels f2,40.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag,
Noodwendig moeten de ministers zeer
veel overlaten aan ambtenaren, in de eer
ste plaats aan die, in hunne departementen
zetelende. Hoezeer onder deze ambtena
ren stellig velen zijn van groote bekwaam
heid en toewijding aan 's lands belangen,
toch is menigmaal merkbaar, dat zij te
ver afstaan van de praktijk. In elk ge
val is het ook een groot bezwaar, dat
zij voor hunne, in 's ministers naam ge
nomen beslissingen slechts verantwoorde
lijk zijn aan den minister, die hunne da
den niet voldoende kan beoordeelen, en
geenerleid rechtstreeksche verantwoording
dragen tegenover het publiek, dat van
verkeerde beslissingen de schadelijke ge
volgen ondervindt. Macht en verantwoor
delijkheid liggen hier te ver uiteen.
Ditzelfde bezwaar komt tot uiting in
de verhouding tusschen de ministers (de
departements-ambtenaren) en de directies
van de groote staatsdiensten en -bedrijven.
Deze laatsten komen meer direct in aan
raking met het publiek, worden door het
publiek practsch geheel verantwoordelijk
gesteld voor alle fouten van hun beheer,
terwijl zij in vele gevallen niet de macht
hebben om te doen en te laten, hetgeen
zij zelve erkennen als door de eischen
van de praktijk geboden te worden.
De allesomvattende verantwoordelijkheid
van het hoogste bestuursgezag doet ver
schillende ambtelijke „bureaux" ontstaan,
die, bestemd om eendrachtelijk aan een
zelfde taak te arbeiden, i;n werkelijkheid
zich gedragen als afzonderlijke machts
groepjes, die niet zelden min of meer
vijandig tegenover elkaar staan, tot scha
de van het algemeen belang.
Ter verbetering van het bezwaar op
zichzelf, dat anderen de feitelijke macht
Uitoefenen om in 's ministers naam be
slissingen te geven, waarvoor de minister
tegenover het parlement de verantwoorde-
lijk'he.d draagt, zijn bezwaarlijk middelen
aan te geven, daar dit de inwendige orga
nisatie der departementen raakt. Evenwel
kan de omvang van het bezwaar wel aan
merkelijk beperkt worden. En wel door
de verantwoordelijkheid van den minister
tegenover het parlement te beperken en die
verantwoordelijkheid in de gevallen, waar
in zij bij den minister in wezen niet an
ders dan een fictieve is, zooveel moegelijk
daar te leggen, waar zij reëel kan zijn
en wordt door dezelfde perso-
KUNST EN WETENSCHAP.
nen of organen, die feitelijk het meest
bevoegd zijn om ook de macht uit te
oefenen.
Doordat eenzelfde advertentie
3 maal geplaatst 2 maal
wordt berekend, is de prijs
per regel slechts 16 cent.
Oorspronkelijke Hollandsche detective
roman door R. J. BRANDENBURG
Kanker niet besmettelijk.
In de vergadering van de Deutsch
Chirurgische Gecellsehaft te Berlijn heeft
de Koningsbergsche privaat-docent dr.
Kurtzahn medegedeeld, dat hij bij zich
zelf een stukje van een geopereerd kan
kergezwel van de borstklier op het been
had laten overplanten. Hij wilde hiermee
aantoonen,'dat de opvatting, volgens welke
rechtstreeks op gezond weefsel overge
bracht menschelijk kankerweefsel levens
kracht heeft, onjuist is.
Dit gelukte hem, want na eenige dagen
stierf het overgeplante weefsel af. Ook
met serum, dat na de overplanting uil zijn
bloed was genomen, en waarmee bij kan
kerlijders experimenten werden genomen,
werden negatieve uitkomsten verkregen.
Naar de Noordpool.
Uit Moskou wordt aan het Berliner
Tageblatt geseind, dat te Petersburg de
noodige voorbereidingen zijn getroffen
voor de ontvangst van Amundsen en diens
luchtschip Norge, dat op weg is naar de
Noordpool. De loods, waarin het lucht
schip zal worden ondergebracht, is op
aanwijzingen van medewerkers van Amund
sen ingericht.
R. C. meldt, dat de Norge onafge
broken in draadloos-telegrafische verbin
ding staat met het vliegveld van Trosk
nabij Petersburg.
KOLONIËN.
Hond sd'o lheid.
Den 8 Maart arriveerden te Soera-
baia per s.s. „Loudon" 5 inlanders uil
Barabei (Zuid-Borneo) op hun doorreis
naar Bandoeng;. Allen waren gebeten
door dolle honden.
In Zuid-Borneo heerscht thans een ware
plaag van dolle honden. Vooral Barabei
heeft hiervan verschrikkelijk te lijden.
-en prauw n
brand
Hoor! Er sloeg regen tegen de ruiten;
't leek wel hagel. Maar dat kon toch niet.
Hoe troosteloos moest het nu buiten zijn!
Onder de boomen moest het druppelen;
de stammen moesten vochtig, klam aan
voelen. Stond De Weerden nu m'sschien
onder de druipende bladeren te kijken
naar onze kamer, of het licht al ui.t was?
Zeker zou hij gehuld zijn in een wijden,
zwarten mantel. Was hij dien avond, na
het diner niet uitgereden? Ik kon het
mij niet meer herinneren.
Misschien was hij wel naar het cir
cus, naar de paardrijdster en liet hij op
dit oogenblik de paarlen van mijn collier
door zijn vingers glijden; zij leken op
gestolde tranen, mijn paarlen.
En plotseling voelde ik een hevige woe
de in mij ontwaken, welke mijn bloed
sneller deed vloeien en mijn polsen dead
kloppen. Ik voelde het bloed naar mijn
hoofd stijgen en mijn oogen brandden.
Die vreemdeling had het gewaagd van mij
iets te stelen; hij had het gewaagd ons
te dreigen; hij had ons bang willen
Ik was bang geweest, maar nu voelde
ik mijn vrees van mij wegvallen.
Arthur zat doodstil in zijn stoel. Ik
begreep niet hoe hij dat volhield. Hij
scheen zich niet te verroeren.
Het stoomschip Robert Dollar bracht
Zaterdag te Semarang 25.000 kisten gas
oline aan, bestemd voor de Standaard Oil,
Een prauw, inhoudende 35.800 liter, is
Zaterdagavond door onbekende oorzaak
in brand gevlogen. Een ontploffing wondde
zwaar den wakenden Djoeroemoedi (stuur
man). De prauw, als een toorts brandend,
dreef het havenkanaal rond, waar zeven
andere volle benzineprauwen gemeerd la
gen. Een aantal politiebooien voer uit,
alsmede de drijvende brandspuit Jan van
der Heyden. De oostenwind dreef de
prauw naar de pier, waardoor de andere
schepen gespaard bleven. De Van der
Heyden bracht feegen den morgen een
stalen tros uit en heeft de prauw wegge
sleept, welke buiten Semarang aan den
wal werd gezet, waar zij nog 36 uur door
brandde. Het havenbeheer van Semarang
besloot onverwijld maatregelen te nemen
Waarom was Arthur toch ook niet
naar bed gegaan? Gisteren had hij het
wel gedaan al had dan de revolver ook
den ganschen nacht naast hem gelegen
Waarom nu niet? Dreigde er dan toch
gevaar? Hij -had mij gezegd van niet;
maar dat was natuurlijk maar geweekt om
mij gerust te stellen. Het schoot mij door
mijn hoofd, dat onze tegenstander toch
tijd moest hebben gehad om te zien of
wij zijn waarschuwing zouden opvolgen.
Wij waren niet vertrokken. Zouden wij
nu vannacht worden gestraft? Weer be
gon de nervositeit in mij op te kruipen.
Het was feitelijk een bevel geweest, dat
briefje. Maar wij lieten ons immers niet
bevelen; wij lord en lady Cornway? En
door wien? Door een schurk als De
Weerden.
Maar het was het bevel van den man,
die niet geaarzeld had om baron Lucius
neer te schieten.
Ik zag weer dat bletpke, besmeurde ge
laat, zooals ik het in t bosch had ge
zien. De haren lagen verward, zaten vol
zandkiruimels; ik zag de groote, ver
schrikte oogen, die mij aanstaarden
Zou ons een dergelijk lot wachten?
Was een man als De Weerden ntet tot
alles in staat? Of was de eene misdaad
een gevolg van de vorige? Was De Weer
den een man, die door het noodlot werd
gedwongen, althans door een macht ster
ker dan hijzelf? De schoone Milly? Hoe
kon een man zich ooit dóór een vrouw
laten inpalmen, dat hij haar willoos werk-
tug werd? Was in waarheid de paard-
rijdster onze vijandin op leven en dood?
Die raadselachtige glimlach om haar lip
pen
voor
ter voorkoming van de mogelijkheid van
herhaling.
RECHTSZAKEN.
Incident in d c
b t 2
il.
Maandagmorgen werd voor den poli
tierechter te 's Gravenhage een zaak be
handeld tegen een verdachte, beschuldigd
van openbare schennis der eerbaarheid
een geval, dat zich zou hebben afge
speeld op het strand te Scheveningen. Als
raadsman van verdachte trad op mr. Fr.
Pauwels uit Amsterdam.
Bij den aanvang der behandeling
vroeg de politierechter, jhr. Fcith, aan
den vertegenwoordiger van het O. M.,
mr. Hermans, of deze niets te requiree-
ren had.
Mr. Hermans: Ik verzoek behandeling
dezer zaak met gesloten deuren.
Mr. Pauwels: Namens den verdachte
wil ik daartegen protesteeren.
Mr. Feith: O, u wil reclame!
Mr. Hermans: Ja, juist.
Mr. Pauwels: Dat vind ik een per
soonlijke beleediging. Ik zou zelfs de
pers willen verzoeken, m'n naam niet te
noemen.
Mr. Feith: Waarom wenseht u dan
openbare behandeling
Mr. Pauwels: Om bekendheid te ge
ven aan de wijze, waarop het parket
zijn tijd verknoeit met hel vervolgen van
redicule zaken.
Mr. Feith: O, is het dat. Heeft de
officier nog iets te zeggen?
Mr. Flermans antwoordde ontkennend.
Mr. Feith: Niet? Dan wordt de zaak
met gesloten deuren behandeld.
Publiek en pers moesten hierop de
zaal verlaten.
PROVINCIE-NIEUWS.
Het „Grafelijk Huys" te Ierseke.
Men schrijft aan de „N. R. Crt.":
Wek opmerkenswaardig mag 't gehee-
ten worden, dat bijna overal elders in
Zuid-Beveland, de plek der oude Ridder-
verblijven, hoezeer dan ook verdwenen
van 't oppervlak des eilands, met zeker
heid, als 't ware door ieder inwoner van
't dorp, waar ze voormaals werden ge
vonden, zonder moeite kan worden aange
wezen, ja, van verscheidene nog geringe
overblijfselen worden aangetroffen wel
ke echter onmiskenbaar getuigenis afleg
gen hunner vroegere bestemming.
Gansch anders was het tot voor kort
hiermee gesteld met het „grafelijk buys"
Was zij verantwoordelijk voor de mis
daden waarvan de eerste de Bankdiefstal
was? Kon men wel spreken van verant
woordelijkheid? Er zijin immers vrouwen,
die het kwade moeten doen! Zij kunnen
slechts leven in een bedorven atmosfeer
van donkere daden, die zij zeiven niet
bedrijven. Zij zijn ajs schitterende bloe
men, welke een bedwelmenden geur uit
ademen, welke de insecten doodt.
Een bedwelmende geur. 't Was of
ik zulk een geur inademde't Was
of ik viel in een donkere put en ik hoor
de Milly schateren. Ik droomde, dat i,k
alleen in de groote ruimte van bet circus
zat; het was stil, heel stil. De roode
gordijnen gingen geruiscbloos vaneen en
in het verblinditnd witte licht reed Milly
binnen, gekleed i,n een zwart kostuum;
maar zij zat niet te paard, zij zat op een
berg van doodshoofden, die akelig grijns
den en welke zich voortbewogen. Ik
keek vol inspanning, hoe dat kon, en zag,
dat zij opgestapeld waren op den rug
vaïi een reuzen-schildpad, die langzaam
met vooruitgestoken kop het witte zand
van de manege inschuifelde. Maar neen,
het was niet de kopij van een schildpad;
het was het gelaat van De Weerden
Ik werd met een schok wakker. Het
schemerde in de kamer, 't Moest een
uur of vier zijn.
Er werd geklopt.
Ik zag, dat Arthur oprees en zijn
browning greep.
Ik hield mijn adem in.
Weer werd er geklopt.
Arthur begaf zich behoedzaam naar
de deur om den sleutel om te draaien.
Ik vloog mijn bed uit en trok hem
te Ierseke, waarvan, uitgenomen dan in
van der Aa's aardrijkskundig woorden
boek en bij Dresselhurs in wandelingen
door de Bevelanden, en mogelijke navol
gingen van dezen auteur^weinig of niets
wordt aangetroffen, de bekendheid ge
slonken of leefde slechts bij zeer enkelen,
onbewust voort in den naam van 'n stukje
grond „Burchtje".
Voorgelicht door aanwijzingen in zeer
oude onuitgegeven bronnen, kwamen een
paar „liefhebbers -der oudheid", op 't
idee Ier plaatse waarvan 't in bedoelde
bescheiden heette, dat ,,'t Huys" stond,
eens een onderzoek in te stellen in den
bodem wat, niettegenstaande het werk niet
kon worden uitgevoerd als wei gewenscht
werd omdat het een met vruchtboomen
beplant stukje land betreft, tot resultaat
opleverde dat een muur (voorgevel) werd
blootgelegd, waarin nog zeer goed de
plaatsen van deuren en ramen konden
worden vastgesteld. Deze muur heeft een
lengte van ruim 16 meter bij een dikte
van 90 c.M. en bestaat uit z.g. Zeeuw-
sche moppen van groot formaat, doch is
van buiten geheel, met ijlbegrip van 't
fundament, met bergsteen bekleed.
Van de gracht is de ligging bij eenige
moeite zeer juist weer te geven daar deze
opgevuld is. 't Geheel moet volkomen de
gedaante gehad hebben van het naburige
Bruelis en Maalstede te Kapelle, beide
mede reeds verdwenen doch waarvan 't
weervaren meerdere bekendheid geniet.
Deze grafelijke burcht, zoo rondom in
zijn grachten gelegen, in de onmiddellijke
nabijheid van den „berg" (reeds voork
afgegraven) en 't dichtbije verschiet van
't verblijf der St. Jans Ridders, aan de
andere zijde als beschut door de „wilde
moeren", verleenden aan den kant een
mooi uitzicht op „den dorpe" daar, op
slechts weinige mijlen afstand gelegen.
Hoe weinig ook van dit middeleeuwsche
bouwwerk voorsbands te zeggen moge we
zen, meenten wij echter dat de glorie is
te niet gegaan in de Hoeksche en Kabel
jouwsche twisten, gelijktijdig met de even
spoorlooze verdwijning van macht en gis
der voormaals zoo roemruchtige Heeren
en Reimerswale, die tevens Heeren ook
waren van Ierseke ongeveer in de helft
van de 14e eeuw.
Ierseke. Maandagavond reed door het
verkeerd nemen van de draai een auto
van den heer L. te Hans weert, nabij de
mosselkokerij van den heer de Leeuw
in de sloot. De passagier dhr. v. d. B.
van Schore liep zoodanige verwondingen
op, dat hij per inmiddels ontboden auto
naar Dr. Klinkenberg moest worden ver
voerd. De chauffeur kwam met den schrik
vrij. De justitie zal een deskundig onder
zoek instellen.
Kapelle. Maandagmiddag 2 uur kwjam
de raad der gemeente in openbare verga
dering bijeen. Afwezig weth. Vereeke,
door ziekte verhinderd. De voorzitter
deelde mee, dat door de K. N. Auto-
mobielckib voor de gevaarlijke bocht aan
met een ruk op zij.
Net op tijd!
Er klonk een schot.
De kogel boorde een gat enkele hand
breedten boven het sleutelgat en zou Ar
thur zeker getroffen hebben.
Ik heb Arthur zelden hooren vloeken;
maar nu deed hij het.
Wij hoorden geritsel, alsof iemand hard
over de gang liep.
Met een sprong was Arthur bij de deur
en draaide den sleutel 61».
„Kijk uit het raam", riep hij me toe,
terwijl hij de deur uitstoof.
Het volgend oogenblik hoorde ik hem
vallen en klonk het schot van zijn revol
ver, die afging.
Ik liep naar het raam, dat uitzag op
het groote grasveld.
Voor het buis stond een dichte auto,
bet portier stond open.
Aan bet stuur zatMilly Raven.
Daar vloog iemand den hoek om en
wipte de auto in, bet portier achter zich
dichtslaande.
Het was een der Chineezen.
De auto schoot vooruit en was in een
oogenblik uit het gezicht verdwenen.
Ik haastte mij Arthur te volgen. Toen
ik de slaapkamer uitging, werd het mij
duidelijk waardoor Arthur gevallen was.
De looper was enkele meters opgerold
en het zeil was met groene zeep inge
smeerd het was zoo glad als een spiegel.
Arthur was de gang uitgeloopen en
stond om den hoek te bonzen op de ge
sloten kamerdeur van De Weerden.
Van binnen klonk een slaperige stem.
„Wat is dat toch voor kabaal, zeg?
Wat beteekent dat schieten?!"
de Goesche straatweg einde westslraat,
is geschonken f 250,
De Landbouwvereeniging te Biezelinge
verzocht m de algemeenc po'itieverorde
ning op te nemen, dat stieren boven het
half jaar niet meer geweid mogen worden.
Besloten werd inlichtingen in te w'tnnein
bij de Z.L.M.
Besloten werd om de verordening brand
weer te wijzigen, waar steeds de geldboete
bij verzuim van de dienstplichtigen bij
de brandweer veelal niet booger dan f2
boete bedraagt, zal hij politieverordening
ld worden dit te brengen op
hoogstens f25 boete voor verzuim.
Vastgesteld werd de verordening in-
ie art. 178 der gemeentewet met straf
bedreigd en ook die met geen straf be
dreigd.
B. en W. aldus de voorzitter stellen
voor om f 10 subsidie uit te trekken voor
uitreiking mobilisatiekruis. Werd zonder
hoofdelijke stemming ingewilligd.
De oudercommissie van de openbare
school te Kapelle verzoekt meerdere uit
betaling voor een te houden ouderavond
uitgegeven is f59,50, vergoed wordt f25.
B. en W. stellen voor bet uitgetrokken
bedrag op de begrooting niet te overschrij
den.
Zonder hoofdelijke stemming werd bet
voorstel van B. en W. aangenomen.
Benoemd werd als lid der commissie
van toezicht op het lager onderwijs in de
vacature P. Fraanje, dhr. H. Slabbekoorn.
Vastgesteld werd het kohier hondenbe
lasting 1926 op f385,
Vervolgens kwam in bespreking de
demping van de sloot aan de Biezelingsche
straat.
Besloten werd na drukke bespreking
om aan de bewoners te berichten dat lot
demping kan overgegaan worden en de ge
meente behalve de groote vangbakken ook
de helft der slootdemping zal bekostigen.
Bij de rondvraag zag dhr. v. d. Have
gaarne dat de raad besloot om bij dhr. J.
Wisse in Dijkwel weder een lindeboom
te planten. Spr. wijst op de oude linden
van Kapelle, wil gaarne gratis een linde
boom planten, mits dat de oude afgewaai
de stam wordt verwijderd.
Ook eveneens in de Vroonlandsche weg,
welke linde bijna dood is, wil hij een an
dere gratis planten, maar B. en W. moeten
verbieden tegen deze boom een macadam-
put aan te leggen. Dhr. Fraanje zag gaar
ne dat een lindeboom geplant werd op dc
oude gedempte put bij G. Lepoeter, ook
deze toezegging van dhr. v. d. Havet volgt.
De voorz. dankt dhr. v. d. Have voor
deze toezegging die niet anders dan dank
baar aanvaard kan worden.
Kortgene. Wegens niet aanneming van
de benoeming tot dagelijksch opzichter
bij de vernieuwing van de beschoeiïng
aan de Oude Haven alhier, door den
heer J. v. d. Pijl te Oudelande, hebben
B. en W. thans als zoodanig benoemd
de heer W. Vader, gediplomeerd Water
bouwkundige te Vlissingen.
„Maak open!"
„Wacht even; ik kom zoo".
Arthur haastte zich naar de tegenover
liggende kamer; het was de bibliotheek.
Een raam was opengeschoven.
„Dat zegt niets", antwoordde Arthur
op mijn vrageoden blik. ,,'t Kan gister
avond al opengezet zijn."
Wij bogen ons over de vensterbank.
Geen spoor van krassen.
Weer terug naar de deur van De Weer
den's kamer.
Daar kwamen Charles aangeloopen en
oom, beiden in fantastisch kostuum en
met hevig verschrikte' gezichten. Van dc
trap naar de bovenverdieping kwamen de
bedienden toegensneld; de gezichten van
het vrouwelijk personeel waren van over
de trapleuning zichtbaar.
„Gaat allen oogenblikkelijk weer naar
bed. Het is niets, een ongeluk. Oom ge
last den bedienden weer (naar boven te
gaan. Ifc zal u morgen nadere verklaring
geven, nu niet".
Terwijl De Weerden den sleutel om
draaide en in een blauwgestreepte pyama
in de deuropening verscheen, gehoorzaam
den allen aan Arthur's bevel, maar
schoorvoetend.
„Ziet u wel, dat het niets is? Hij is
volkomen ongedeerd", voegde Arthur er
nog aan toe, aldus den schijn wekkend,
alsof van uif de kamier van De Weerden
geschoten was, en hij stapte snel langs
dezen naar binnen.
„Wij dachten, dat bij u geschoten
was", zei ik argloos tegen De Weerden.
(Wordt vervolgd).
