SAMOS PRIMA
DE VROUW ZONDER HART
N\ 42,
Vrijdag 9 April 1926
115° Jaargang.
Bij dit nummer
behoort een Bijvoegsel
EEN AFWIJKINGS
VERSCHIJNSEL.
«5 FEUILLETON
ROELOEWlEBENGA
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant
COURANT
en Kleeuwens Ross Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENT IEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Familieberichten 110 regels f2,40.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag
Het is in onzen aan politieke en eco
nomische partijprogramma's zoo rijken tijd
schier onmogelijk over een maatschappe
lijk vraagstuk te schrijNen, zonder dat in
een der zinnen van het betoog de een of
andere wensdh, of eisch van een partij
wordt uitgesproken.
Wanneer men dan bovendien bedenkt,
dat onze politieke woordenschat betrek
kelijk beperkt is en elke partij voor een
woord, dat zij in haar programma gebruikt
een eigen begripsbeschouwing er op na
houdt, wordt het duidelijk, dat geen enkel
artikel over een maatschappelijk onder
werp onpartijdig en voor slechts één uit
legging vatbaar kan zijn. Buiten beschou
wing willen wij dan nog laten de vraag,
of het een mensch gegeven is, zijn eigen
persoonlijkheid zoo te onderdrukken, dat
het hem mogelijk is, het gebeuren, om
zich heen, onder ezijn soortgenooten, zoo
genaamd objectief te beschrijven en te
beoordeelen.
Toch i^s het, trots de hierboven opge
somde moeilijkheden, mogelijk cn in vele
gevallen wenschelijk, dat de angst voor
partijdigheid onderdrukt en oprecht de
waarheid aangaande het een of andere
maatschappelijke gebeuren verkondigd
wordt.
Een voorbeeld.
De ontwikkeling van het maatschappe
lijk leven heeft de laatste eeuw geleid lot
de erkenning van het beginsel van gelijk
heid van alle individuen voor het Recht.
„Gelijk recht voor allen'' is geen leuze
meer, maar is werkelijkheid.
Zoon leuze komt maar niet den een
of anderen dag op in het brein van iemand,
die zijn dag denkende doorbrengt in zijn
studeerkamer. Zoon gedachte heeft reeds
geruimen tijd geleefd in het verborgene,
voordat een denker haar ontdekt, formu
leert en daarmede het materiaal levert aan
hen, die geroepen zijn die gedachte te
verwezenlijken.
„Gelijk recht voor allen" was de ge
dachte in een eeuw, dat verouderde
verstarde feodale verhoudingen de ont
wikkeling van het maatschappelijk leven
tegenhielden.
Doch ziet, wat bleek? De individueele
vrijheid, doorgevoerd op godsdienstig, po
litiek en economisch terrein, risp nieuwe
tegenstellingen in het leven op elk
gebied van maatschappelijk leven, die de
slachtoffers brachten tot revolteeren te-
een belegen, zuivere wijn in luxe
rietver pakking voor f 1,10.
Firma J. A. L. G. WITTE
Wijnhandel Goes
Oorspronkelijke Hollandsche detective
roman door R. J. BRANDENBURG
Arlhur bekeek ze, maar kon geen keus
maken. Hij vond het heel jammer, dat
juist het collier, waarop hij zijn zinnen
had gezet, was verkocht, verklaarde er een
groote som voor over te hebben om het
in zijn bezit te krijgen. Aan wien was
het snoer verkocht? De heer zocht het
op. Het was aan De Weerden. Het be
wijsmateriaal was weer vergroot. Arthur
dankte den heer voor zijn moeite en wij
stapten den winkel uit, terwijl de heer
achter ons zijn fraaiste buiging demon
streerde.
Daar het nog maar net twaalf uur
was, kuierden wij kalm naar het Plein
en langs het Mauritshuis wandelden wij
onder de boomen op den Vijverberg. In
het water zwommen de blanke zwanen
als op een gladden spiegel. Het leken
wel kleine bootjes, die vanzelf zich voort
bewogen. Een eilandje lag te droomen
in de zon, een sprookjes-eiland, het
einddoel van de witte-zwane-bootjes met
hun onzichtbaren last. Was deze mis
schien een (gezelschap van sierlijke mar-
kiesjes en wufte markiezinnetjes, die zich
op weg hadden begeven voor een Voyage
gen de „nieuwe orde".
De „nieuwe orde" is inmiddels op leef
tijd gekomen, zij zal, daarvan kan men
zeker zijn, eenmaal aan haar einde ko
men. En zij zal aan haar einde komen
door den wil der menschen. Wanneer?
Hoe? Daar weten wij niets van. Slechts
dit weten wij, dat wat ook verouderen
zal, wat ook afgebroken wordt, onze be
schaving zich verder ontwikkelen 'zal in
de richting, welke ingeslagen is, eeuwen
geleden bij haar ontstaan. Differentiatie,
splitsing, on gelijkmakingIn deze rich-
ting stuurt de beschavingsarbeid verrich
tende Westerling.
Elke afwijking van de eens uitgestip.
pelde lijn wreekt zich, veroorzaakt cata
strophes
Wij ondervinden dit thans nu het stre
ven naar nivelleering, naar gelijkmaking
van levensomsland'gheden leidt tot maat
schappelijke verhoudingen, die niet blijken
Westerscji te zijn. Het verzet tegen de
nivelleering breekt door. Niet, omdat het
„Tegen de nivelleering" is een leuze,
uitgevonden door den een, of ander en
gepropageerd door „belanghebbenden
maar omdat nivelleering van levensom
standigheden on-Westersch, anti - We
tersch is.
Een afw ij kings verschijnsel.
PROVINCIE-NIEUWS.
„Zeelandia" Rotterdam.
Men schrijft ons:
„Zeelandia te Rotterdam heeft de vo
rige week in „Odeon" een feestavond ge
organiseerd. Opgevoerd werd de door den
heer Heijblom voor het tooneel bewerkte
schets „Twee tegen één".
In zijn openingswoord heette de voor
zitter, de heer S. Blaas, in het bijzonder
de genoodigden welkom, er bijvoegende,
dat het bestuur het zich een eer rekende
de heer Heijblom en de familieleden van
i Beunke onder zijn gasten te mogen
tellen. Het was hem e:n genoegen, heden,
zij het een kort openings woord te mogjn
spreken, daar deze avond ons zou ver
plaatsen naar het gewest waar wij gebo
ren zijn en langer of korter hebban ge
oond.
In dit verband werd nog gememoreerd
het streven naar het behoud van onze
mooie nationale kleederdrachtan, die door
verschillende oorzaken dreigen te ver
dwijnen.
De voorzitter hoopte dat dit stuk een
succes voor de speelsters en spelers zou
zijn, wat tevens tot eer onzer vereeniging
zou strekken.
Na het zingen van het Zeauwschc
volkslied, dat door alle aanwezigen staan
de werd gezongen, werd met de vertoo
ning van het blijspel een aanvang geno
mens De luide bijval bewees, dat het stuk
zeer in den smaak viel.
De voorzitter bood den heer Leune na
mens het bestuur bloemen aan, terwijl de
heer v. d. Bl.ek voor zijn bemoeiiigan als
regisseur met een souvenir werd verrast.
Deze voor onze vereeniging zoo welge
slaagde avond zal nog langen tijd bij de
leden in aangename herinnering blijven,
a Cythère?
Achter het water rezen de grijze mu
ren van statige gebouwen omhoog en te
gen de heldere blauwe lucht kartelden
trapgeveltjes in de verte.
Wij keerden om. Op de banken onder
de boomen zaten haveloos gekleede ke
rels, ook wel oude heertjes of kinderen:
iedereen zat er; er was plaats voor allen,
om te genieten van het wondere schouw
spel.
Weer gingen wij over het Plein; het
getinkel der eïectrisiche trams, die van
alle kanten kwamen aanslieren, vervulde
de lucht met vroolijke klanken.
„Wat ben je stilzei Arthur.
„Ik geniet".
Arthur was blij, dat ik het hier mooi
vond, dat zag ik aan zijn gezicht.
Wij gingen door de draaideur „Cen
tral binnen, zetten ons in de rieten
stoeltjes achter de groote ramen en keken
naar de middagdru-kte op straat. Wij dron
ken koffie.
Daar zag ik een bekend gezicht, dat
mij toeknikte. Het was zoowaar mr. Van
den Drent. De glazen van zijn so-easy
blonken van vreugde. Hij kwam al op
ons af, met uitgestoken hand. Blij ons te
zien. Hoe wij zoo hier kwamen? Om de
mooiste stad van Nederland te zien?
Met gedempte stem lichtte Arthur hem
in. Wij waren op onderzoek uit; 'tmoest
geheim blijven.
Ja; hij begreep, hij begreep.
„Straks zult u het genoegen hebben
G&KADE24 GcES.7hL.159
HET BESTE ADRES
voor
HEERENKLEEDING NAAR MAAT
Dat bij ook moge bijdragen tot bloe' van
ons „Zeelandia".
Een bal, dat tot 2 uur duurde, besloot
deze gezellige bijeenkomst.
Baarland. Ds. A. Wijngaarden heeft
bedankt voor het beroep te Zwartsluis.
Heinkenszand. Woensdagmiddag om 2
uur opende Ds. Netelenbos als voorzitter
der diaconessenvereeniging afdeeling Hein
kenszand--de bazar, de gehouden wordt
op 7, 8 en 9 April, in liet lokaal der
0. L. school ten behoeve der wijkverple
ging in deze gemeente. De voorzitter
zeide dat een bazar voor dit doel eigen
lijk niet noodig moest zijn. De wijkver-
pleging kost voor Heinkenszand slecht?
f 500,- Hiervan betaalt de vereeniging
voor T.B.C. f 100,terwijl nog f200,
door de Herv. Diaconie en Groene Kruis
wordt bijeengebracht, zoodat er slechts
een f 200,le betalen overblijft. Te
weinig gedenken echter verpleegde zieken
na hun herstel de wijkverpleging en daar
om wil het comité opgericht door verschil
lende dames trachten een som bijeen te
brengen, opdat de wijkverpleging zooals
deze thans is, kan blijven voortbestaan.
Bij hetgeen ons noopt tot deze bazar is
echter ook liefde. In de eerste plaats-
de dames die zich beschikbaar hebben
gesteld om alle werkzaamheden op zich
te nemen en de hier zoo prachtig inge
richte bazar te formeeren, mijn harte-
lijken dank. In de tweede plaats allen
die meehielpen deze bazar te doen sla
gen en in de derde plaats, alle gevers
voor de vele dingen die hier worden uit
gestald. Ik hoop dat de bazar slaagt en
veel geld zal opbrengen voor het heer
lijke doel. Hiermede verklaar ik de bazar
geopend. Doordat de loco-burgemeester
en de wethouder niet bij de opening aan
wezig konden zijn, sprak de gemeente
secretaris een woord van dank aan den
gemeenteraad, die geheel kosteloos het
lokaal afstond voor dit doel en bracht
een lof aan de dames die de bazar zoo
keurig hadden ingericht. Dr. Griep sprak
namens het Groene Kruis. Mevr. Griep
presidente van het comité dankte de spre
kers, Mevr. Netelenbos die haar woning
heeft beschikbaar gesteld voor vergade
ringen en voor pakhuis. Daarna kwamen
talrijke bezoekers en begon de verkoop.
Ierseke. Het Duitsche stoomschip
„Hoffning" arriveerde hier tot het inne
men van een lading zaaioesters met be
stemming naar Denemarken.
Riliand-Bath. Bevolking. Vertrokken;
1, C. Vogel, naar Eindhoven; 1, C. Geen-
se en gezin, naar Krabbendajke; - C. Bnoiu
wer en gezin, naar Canada,; - J. Brouwer,
naar Canada; 1, C. Walraven, naar Ber-
mr. Van Santen te ontmoeten."
Ja, dien kende hij. Beiden leden van
„de Witte". Een beste kerel, die Van
Santen. Je kon op hem aan. Iemand, die
z'n carrière wel zou maken.
Zonder eenige jaloezie kwam het er
uit, dacht ik. Het kleine, nerveuze man
netje had toch een hart van goud; zelf
zou hij het zeker niet zoo heel ver bren
gen in de wereld. De harde wereld, die
onverbiddellijk de zwakkeren onderhoudt,
de fijngevoeligen neerdrukt; de wereld,
die alken succes belooft voor den ster
ken man, den man, die zijn weg gaat
zonder zich te bekommeren of hij ook
trapt op de harten van anderen.
Maar daar kwam onze gastheer reeds
aan. Hij excuseerde zich; meende, dat hij
laat was, men had hem op het laatste
oogenblik nog opgehouden. Hij inviteerde
ook mr. Van den Drent voor de lunch.
Met ons vieren namen wij plaats aan
een witgedekt tafeltje, waarom de stoe
len door den zaalchef en een der witge-
jaste, met gouden tressen en epauletten
voorziene kellners werden uitgeschoven.
Het was vol. De meeste der talrijke ta
feltjes onder den reusachtigen koepel van
gekleurd glas waren bezet met dames en
heeren, die, onder gezelligen kout, zich
hun maal uitstekend lieten smaken. Tus-
schen de tafeltjes repten zich geruisch-
loos de kellners; op hand en arm de scha
len en borden hoog opgestapeld, zeilden
zij om de tafeltjes heen als een schip om
klippen. Gedempt viel het licht door het
gen op Zoom; 3, W. Nieuwdorp en gezin,
naar Kloelinge; 5, J. Minnaard, naar Krui
ningen; 8, A. Bouwens, naar Denekamp;
22, N. J. Sentse, naar Krabbendijke;
- P. van de Wege en gezin, naar Canada;
17, J. C. Zandee, naar Canada; 17, J.
Nagel kerke, naar Canada; 24, A. Kloet,
naar Scbore; 31, M. Butijn, naar Oude-
lande.
Ingekomen: 5, M. Goense, van Baar
land; 8, J. G. van Bemden en gezin, van
Wolphaartsdijk; 8, A. Gernler, van Wol-
phaartsdijk; 8, H. de Bruijme en gezin,
van Woensdrecht; 8, P. A. Lobbezoo en
gezin, van Krabbendijke; 8, G. Rijk, van
Heinkenszand; 16, J. D. Woutersen,van
Krabbendijke; 18, G. Meeuwse. van Wol
phaartsdijk; 22, J. Wondergem, van Mid
delburg; 23, C. E. de Dooij, van Woens
drecht; 26, J. C. Jansen, van Rotterdam.
Vlissingen. In de Groote Kerk is het
50-jarig bestaan van het christelijk mild
lair tehuis herdacht. Ds. ten Kate opende
de plechtige bijeenkomst, terwijl daarna
ds. Jansen, veldprediker in algemeenen
dienst, i n een gloedvolle rede dit jubileum
herdacht. Ds. Kruiswijk sloot de bijeen
komst.
Alle autoriteiten en commandanten van
land- en zeemacht, hier verblijf houdende,
waren tegenwoordig. Generaal Weber was
door ziekte verhinderd de plechtigheid bij
te wonen.
De kerk was zeer druk bezocht.
BINNENLAND.
De moord te Culemborg.
Volgens het Volk heeft commissaris
Blok tegenover de justitie-autoriteiten
erkend, dat hij tegenover Haverman (d«
gewezen rechercheur, die in verband met
den moord aangehouden werd en in zijn
cel zelfmoord pleegde) te goed van ver
trouwen is geweest en het hem thans dui
delijk is, dat deze hem in tal van opzichten
opzettelijk heeft misleid.
Een vliegende Hollander.
A. D. de B. uit Zoeter woude schijnt
van de verschillende bepalingen die ten
bate van een veilig verkeer gemaakt zijn,
niet veel te moeten hebben.
Woensdag reed hij met zijn auto op de
Hooge Woerd te Leiden op dusdanige
wijze, dat hij het verkeer belemmerde.
Toen een politieagent hem hierop wilde
wijzen, ontnam hij hem daartoe de ge
geheid door er in volle vaart vandoor te
gaan.
Eenige uren later echter ontdekte de
agent den autobestuurder weer en gelukte
het, door op den auto te springen, hem
naar het politiebureau te brengen, waar
proces-verbaal werd opgemaakt wegens
weigering om zijn naam te willen opgeven,
poging om het verkeer te belemmeren en
wegens weigering te stoppen wanneer een
politieagent hem zulks gelastte.
Denzelfden dag schijnt hij in een der
omliggende plaatsen ook verbaliseerd te
zijn, daar hij niet in het bezit bleek te zijn
van een geldig rijbewijs.
gekleurde glas en kwam voor van den
straatkant. Het deed de verven van het
tapijt gloeien en concentreerde zich alleen
in de randen der glazen tot schitter-ster-
retjes. Er klonk een zacht geruisch van
stemmen, afgewisseld door het scherpe
tikkelen van mes en vork tegen het bord
of de schalen.
Wij spraken over allerlei; alleen rep
ten wij met geen woord over de dingen
die ons het meest vervulden. Mr. Van den
Drent stak het Hollandsch tooneel in de
hoogbe; had het over Royaards, Corr
van der Lugt, Ver kade en of wij het
theater-Ver kade op de Heerengracht al
gezien hadden.
„Het zijn bezienswaardigheden!"roem
de hij opgewonden.
Wij beloofden, dat wij, als wij eens
's winters in Den Haag kwamen, wij een
voorstelling zouden gaan bijwonen.
Na de lunch bleven wij nog even na
praten en toen werd het onze tijd om te
vertrekken, want wij hadden afgesproken,
dat wij aan heit diner weer op „Den en
Beuk" aanwezig zouden zijn.
Mr. Van Drent bracht ons naar het
station en wij namen hartelijk afscheid;
wij zouden hem tijdens ons verblijf in
Holland niet weer ontmoeten.
Wij spoorden door het Hollandsche
landschap. De zon was schuil gegaan ach
ter donkere wolken en vergulde telkens
de randen, goot dan een Rembrantiek
licht over de groene weiden, doorsneden
door rechte slootjes, waarvan het water
Een paard in de huiskamer.
O. V. uit Klatering, op bezoek bij zijn
zoon Jan, te Hijken woonachtig, had zijn
trouwen klepper buiten laten staan. Dit
begon het paard vermoedelijk te vervelen,
althans het sloeg op hol, doch werd tegen
gehouden door een gesloten hek. Woe.-t
geworden door deze belemmering, rende
het dier terug, het huis binnen, waar het
zijn woede op den huisboedel van Jan
koelde. De stoelen, tafel, kachel en lamp
moesten het gelag betalen. Jan en zijn
familie kwamen met c!en schrik vrij, voor
de vrouw des huizes moest evenwel des
dokters hulp worden ingeroepen. De bles
suren waren van geringe beteekenis.
Snippers.
Een zoontje van den heer A. in
de Van Hoornestraat in Den Haag, 6
maanden oud, is dood in de wieg gevon
den. Het kind lag met het hoofd voor
over in de kussens- het is vermoedelijk
gestikt.
Te Raalte heeft de ongehuwde
moeder D. J. haar pasgeboren kind ge
dood. Marechaussees hebben het lijkje in
de schuur onder den vloer gevonden.
De commissaris van politie te
Haarlem verzoekt namens de ouders op
sporing van Johanna Hendrika Freyer,
oud 17 jaar, die de ouderlijke woning
te Haarlem op 17 Februari heeft ver
laten. Zij is in gezelschap van Hendrik
Johannes de Haan, oud 23 jaar, die ver
dacht wordt van schaking.
BOEKEN EN
TIJDSCHRIFTEN.
„Het ongeschonden beeld door A. van
HoogstratenSc'hoch
(Hollandia-drukkerij Baarn).
In dit boekje, dat opent met een goede
reproductie naar Jan Toorop's christus,
heeft de schrijfster de Jezus-figuur ge-
teekend zooals verschillenden van onze
tijdgenooten hem zien. Na inzage van het
voorwoord weten we, dat het werkje geen
enkele pretentie heeft en oen en al ten-
denz is. Het ontstond uit liefde en wil
liefde wekken. Ook door hen, die het.
geestelijke inzicht van de schrijfster niet
deelen kan „Het ongeschonden beeld
gewaardeerd worden.
„Wonderen der oudheid".
(Uitgevers-Mij. „Elsevier", Amsterdam),
In de negentiende aflevering treffen
we „De villa van Hadrianus te Tivoli"
door Thomas Ashby; „Kormthe: de ze-
delooze stad" door J. A. Hammerton;
„De Grieksche tempels van Paestum"
door F. N. Pryce; „De wonderbaarlijke'
graven van Algiers" door A. Mac Cal-
lum Scott; „De groote Pyramide' door
Margaret A. Murray; „De eerste vaar
tuigen" door Donald A. Mackenzie. De
interessante bijdragen zijn vergezeld van
buitengemeen mooie foto's en reproduc
ties, waardoor deze aflevering zich vol
komen aansluit bij de voorgaande.
grauw van tint was. In de weiden graas
de het gezonde witzwart geblokte vee
dat zich. met loome bewegingen verplaatste
In Gouda kocht Arthur een ochtend
blad en las mij voor, dat Raven op vrije
voeten gesteld was.
Blijkbaar had de politie geen voldoen
de bewijsmateriaal tegen hem kunnen ver
zamelen, wat ons niet verwonderde.
„Het valt mij miee van de Hollandsche
politie, dat zij hem zoo gauw vrij laat,
de schijn was sterk tegen hem zei Ar
thur.
Het begon te regenen en de druppels
sloegen met korte tikjes tegen de coupé
ramen en liep in straaltjes naar beneden
waar zij in de stoffige richels verdwenen.
Ik keek naar buiten, waar het gras frisch
kleurde, als was het door een nieuw
vernisje bestreken.
„Het is te hopen, dat zij met den
dichten wagen komen'zei ik.
„Dat zal natuurlijk wel."
Maar te Utrecht stond de open race
wagen op ons te wachten.
„De heeren zijn met den dichten wa
gen uit", verontschuldigde Peter, die cr
gelukkig om had gedacht regenjassen mee
te brengen.
Even later stoven wij de glimmend-
natte stad door. Arthur en ik zaten vei
lig in onze Mattamac-jassen gehuld; ik
had een sjaal om mijn hoofd geslagen.
De droppels sloegen ons in het gelaat.
(Wordt vervolgd).
