SAMOS PRIMA
Vrijdag 2 April 1926
Ü5e Jaargang.
DE VRUÜW ZONDEK HART
ROELOF WIEBENGA
N°. AO.
Bij dit nummer
behoort een Bijvoegsel
PASCHEN.
FEUILLETON
GrKaoe24 GcEs.7hi.J5S
HET BESTE ADRES
ABONNEMENT
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
GOESCHE
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant PM
COURANT
en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Familieberichten 110 regels f2,40.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
De eerstvolgende courant, zal in ver
band met het Paaschfeest, Woensdag
avond op den gewonen tijd verschijnen.
Wanneer men de diepe gedachte, die
aan het Paaschfeest tein grondslag ligt,
wil ontdekken, dient men te. begrijpen,
dat aan de vreugde van de herleving het
besef van den dood moet vooraf gaan.
In de natuurlijke Paaschvreugde treedt
deze volgorde duidelijk aan het licht.
Wanneer het geen winter geweest was,
zouden wij ons niet.over de terugkomst
van de lente kunnen verblijden. In het
land, waar de zon haar voile sterkte
-heel het jaar door bestendigt en waar de
boomen steeds groen blijven, is het
Paaschfeest onmogelijk. Dit hoort thuis in
de streken, waar de tegenstelling tus-
schen de seizoenen volstrekt is. Waar de
lage stand van de zon met de daardoor
veroorzaakte duisternis en kou ongerief
en ziekte, rampspoed en angst meebrengt,
is het Lengen der dagen waarlijk een ver
lossing, een herleving uit den dood.
Dat de natuurlijke Paaschvreugde zoo
echt en zoo innig niet meer is en zich
niet langer openbaart in. zulke onstuimige
bétoogingen als onze voorvaderen heb
ben gehouden, wier Paasdh-gebruiken
thans nog slechts als folkloristische merk
waardigheden voortleven, ligt voor de
hand. Voor onze moderne beschaving
moge de* winter zijn ongemakken bezit
ten, - - een ramp is hij niet meer. Met
de technische hulpmiddelen van thans,
ons electrische iieht en onze centrale
verwarming, onze straatsteeoen en rei
nigingsdienst, onze gemakkelijke wonin
gen en gezellige steden, is de winter
niet alleen zonder bezwaar door te ko
men, maar voor velen onzer brengt hij
zijn eigenaardige bekoring mee, die zij
niet gaarne zouden missen. Behalve voor
de volstreklonvermogenden en de afge'e-
gen wonenden zou het zeer overdreven
zijn, den tegenwoordugen winter met den
dood te vergelijken. En voor wie niet
eerst de beschikking van den dood heeft
doorstaan, kan de herrijzenis geen ju
belfeest wezen.
Ons blijft echter de geestelijke Pa
schen. De godsdienstige wijding van de
oorspronkelijke natuurfeesten heeft ook de
terugkomst van de zon met haar warmte
en licht een zinnebeeldige strekking gege
ven. Paschen is dan die wederopstanding
uit den geestelijken dood. Wat in de natuur
geschiedt, herhaalt zich in die ziel van den
mensch. Ook daar kan alles duister, koud
en verdord zijin. Ook daar kunnen licht en
warmte worden herboren en een herbloei
een belegen, zuivere wijn in luxe
rietverpakking voor f 1,10.
Firma J. A. L. G. WITTE
:- Wijnhandel Goes
Oorspronkelijke Hollandsche detective
roman door R. J. BRANDENBURG
De hypothese, dat De Weerden de on
bekende X is, klopt met alle feilen. Wij
moeten evenwel niet vergelen, dat wij
ten opzichte van de schuld van De Weer
den alleen maar aanwijzingen bezitten en
geen enkel bewijs; te zarnen echter vor
men zij een ernstige aanklacht tegen hem.
Er is nog meer. Je herinnert je na
tuurlijk wel, dat de circus-directeur mij ver
teld heeft, dat het circus van Den Haag
naar Utrecht is gekomen. Daiar in de Re
sidentie heeft De Weerden Miily Raven
waarschijnlijk leeren kennen; daar heeft
bij voor baar financieele offers gebracht
op het altaar der liefde. Dat deze zijn
krachten te boven gingen, is een niet al
te gewaagde veronderstelling.
En nu kom uk tot den diefstal in de
Bank. Ik vermoed,'dat De Weerden cliënt
was en den 'laatstee tijd aanzienlijke som
men van zijn deposito heeft opgevraagd.
Dat hij een goede kennis was van den di-
omtstaain. Kunnen wij deze herrijzenis vie
ren?
En nui herinneren wij ons nogmaals, dat
aaln de vreugde van de herleving het be ef
van den dood moet voorafgaan. Is werke
lijk dit besef zoo sterk onder ons, dal het
onze Paaschvreugde recht, aardigt, zoo
dat die feestdag van heden dieper beleeke-
nis voor ons krijgt dan louter die van een
traditioocelc gelegenheid tot pret en ont
spanning
Gevoelen wij ons inderdaad wel eens
geestelijk dood? Is het werkelijk wel eens
zóó zwart in onze ziel, dat daar van onze
eigen dappere en blijde persoonlijkheid
volstrekt niets meer schijnt te zijn overge
bleven? Kennen wij dat gruwelijk gevoel
van algehcele verlatenheid en mislukking?
Dat er geen kans meer voor ons schijnt te
bestaan; dat het uit is voorgoed en. dat we
zelfs de herinnering aan on/e hoop hebban
verloren? Als in een dichtgemetseld graf
ligt onze liefde besloten en geloof is een
zinledig woord voor ons geworden. In
diepste duisternis is ons innerlijk bestaan
gehuld; niet meer hooren wij het kloppen
van ons geweten, het bonzen van onze
geestdrift, de fluisterstem onzer barmhar
tigheid. Er groeit geen vriendelijke ge
dachte meer; verdort en verfkurt hangt
neer de bloei van onze vruchtelooze jeugd
het oude is niet bot rijpheid gekomen en
hetmicuwe ontluikt niet. Het is alles hard,
ijzig en dood.
Dit moeten we hebben ervaren, om te
begrijpen, hoe heerlijk het Paaschwonder
is. Paschen beleefde de verloren zoon uit
de gelijkenis, toen hij tot zijn vader terug
keerde en deze den verhongerden en ver
rafelden gast het beste kleed aantrok, het
gemeste kalf voor hem slachtte en juichte:
,,Laat ons eten en vroolijk zijn, want deze
mijn zoon was dood en is levend gewor
den, hij was verloren en is teruggevonden."
Zeker, wij kunnen ook eten en vroolijk
zijn zonder zieisverlossing. Maar dan is
Paschen ons niet meer dan een aanleiding
tot een feestelijk maai. Het is er de oor
zaak niet van. Oorzaak van Paaschvreug
de kan slechts het besef van herleving
zijn. Het Paaschmaal behoort tot de uiter
lijke genietingen; het Paaschwonder ont
steekt innerlijke vreugde.
Nu is het natuurlijk een dwaze ge
dachte, als zou het zedelijk en geestelijk
herstel van de persoonlijkheid of van de
wereld als op een gemeenschappelijk af
gesproken teeken plotseling geschieden op
denzelfden bepaalden dag van het jaar.
Paschen is een symbool, geen gebeurte
nis. Het is de herinnering aan een ge
beurtenis; de gemeenschappelijke berinne-
rign aan een milüoenvoudige gebeurtenis,
die voor ieder onzer onder verschillende
omstandigheden, op verschillende wijze en
op een verschillend tijdstip heeft plaats
gegrepen. Een gebeurtenis, die niet steeds
plotseling geschiedt en zich niet bij één
keer bepaalt, doch die zich regelmatig
herhaalt, gelijk op den winter regelmatig
de lente volgt en na regen zonneschijn
komt. Het is over deze algemeenheid
en over deze regelmaat, dat wij ons op Pa
schen verblijden.
Paschen is de openbaring der lente,
de uitbarsting van het geketende leven
uit den dood. Maar. wie met de natuur
meeleeft, weet, dat dit plotselinge in de
omkeer slechts schijn is. Op den keper
beschouwd, bestaat er geen winter. Wat
is de winter anders dan voorbere'ding
recteur, is niet vreemd; deze was Char
les' oom en De Weerden zal er door
zijn vriend zijn geïntroduceerd.
De Weerden heeft den bankier opge
wacht en dezen meegetroond. Hij heeft
misschien de wanhopige gespeeld, mis
schien ook wanneer hij het er nog
had zijn laatste geld dringend opge
vraagd.
In de kluis heeft hij zijn revolver te
voorschijn gehaald, doch het was niet
noodig er gebruik, van te maken.
Alles, wat ik nu heb naar voren, ge
bracht zijn slechts vermoedens, en om
deze nader te toetsen aan feiten, zullen
wij morgen samen naar Den Haag gaan".
„En welke roj denk je, dat Charles in
dat alles heeft gespeeld?"
„Het kan zijn, dat De Weerden hem
op enkele punten in het vertrouwen geno
men heeft. Wat den Bankdiefstal betreft,
denk ik van niet; wat de schoone Milky
aangaat, van wél. Een groot deel van het
genoegen er een dergelijke interessante
vriendin op na te houden, is gelegen in
het opscheppen er over tegen de varen
den. En let eens op dezen genialen truc,
na den moord, want dat is het toch eigen
lijk, bij den zwager van den bankier te
gaan logeeren. Daar zal de politie den
dader zeker niet zoeken."
voor
HEERENKLEEDING NAAR MAAT
van zomer? O, de stille, krachtdadige
groei onder den» grond! Het geleidelijk
zich ontwikkelen, het onzichtbaar zich
omhoog stuwen van het zich vormen
de leven!
Diit is het, wat er ook in onze tijd
perken vain schijnbare doodschheid ge
beurt: terwijl wij rneenen, verloren te
zijn en schamper lachen om iedere ver
wachting, rijpt diep in onze ziel hetgeen
straks m hernieuwde pracht te voorschijn
zal schieten, op dat tijdstip, waarop wij
juichend het wonder ervaren, dat onze
levenslust is teruggekeerd, ons geloof in
een levenstaak is herschapen, ons hart
weer durft liefhebben en onze verbeel
ding zich weer durft te buiten gaan aan
idealen en utopieën.
Want ook het Paaschwonder is een
bestendige werkelijkheid en een eeuwige
herhaling.
BOEKEN EN
TIJDSCHRIFTEN.
„Voor de Poort" door Top Naeff.
(VanHolkema en Warendorff, Adam).
Deze roman, die gerekend mag wor
den tot het beste, dat er in de laatste
jaren verscheen, beleefde reeds den ze
venden druk. De uitgevers hebben er goed
aan gedaan thans een volksuitgave het
licht te doen zien. Het schitterende werk
van een onzer vooraanstaande romanschrijf
sters zal nu gemakkelijker den weg tot de
groo'te massa vinden, iets waarop het ten-
volle recht heeft. Vroeger bespraken wij
„Voor de Poort" en we mogen dus thans
volstaan met de aankondiging. Dit zeer
goedkoope boek in zijn stemmig zwart
kleed is ook uiterlijk een sieraad.
„Die knalciub van 3A" door D. Hans.
(Uitgave der handelsmaatsdhappij R. S.
Stokvis en Zonen, Rotterdam).
Den heer D. Hans kenden we als een
vlot stylist uit zijn parlementaire over
zichten. We wisten hem ook een scherp
opmerker en een geestig causeur. Als
schrijver voor de jeugd echter debuteert
hij voor ons. Dit debuut mag als vol
komen geslaagd beschouwd worden. „De
kinalclub van 3A" is een alleraardigste
geschiedenis van de lotgevallen van een
H.B.S.-groep, onderhoudend, vroolijk met
hier en daar een ernstig trekje er tus-
schen. Dit laatste toch moont in den trant
van uitdrukkelijk willend onderwijzen.
Hans is vóór alies journalist, uit dit werk
van hem blijkt het weer ten duidelijkst.
Op vernuftige wijze en in aangenamen
vorm heeft hij talrijke journalistieke ervar
ringen tusschen de herinneringen van zijn
jeugd gevlochten. De gezonde Holland
sche schooljeugd zal van „De knalclub
van 3A" gaan houden en ook menig
oudere zal het met genoegen ter hand ne
men. Verder is dit boek interessant uit
Arthur zweeg, stak een sigaret op en
blies den blauwen rook tusschen de saam-
geknepen lippen uit.
Ik zat voor mij uit te staren, vervuld
van bewondering voor Arthurs scherpzin
nigheid.
Zijn redeneering sloot als een bus; ik
kon er niet de minste aanmerking op
maken.
„Dus je denkt, dat Milly mijn collier
heeft?"
„Ik heb zoo'n flauw vermoeden", ant
woordde Arthur glimlachend.
„En wat denk je nu te doen?"
„Dat zal er van afhangen, wat zij in
Den Haag vernemen. Blijkt mijn gedach-
tengang juist, dan zullen wij na onzen
terugkeer een gesprek onder vier, of lie
ver onder zes oogen, want jij bent natuur
lijk van de partij, met mijnheer De Weer
den moeten hebben".
„Dat kan interessant worden".
„Ja, dat zou je zeker niet graag wil
len missen".
„Voor geen geld", verklaarde ik.
De tafeltjes rondom ons geraakten be
zet. Een strijkje, viool, cello en piano,
maakte aanstalten om te gaan musiceer en.
Ik keek over de witte balustrade, waar
op, te midden van groen, vuurroode gera
niums opvlamden, naar de groene boo-
het oogpunt van fijne en kiesche reclame.
De maatschappij Stokvis heeft het inzicht
gehad te moeten breken met den veelal
gevolgden weg der publiciteit, die bestaat
uit veel leelijke luidruchtigheid. Zij heeft
beseft van hoeveel waarde de beschaafde
reclame zijn kan en van den schrijver niet
geëischt, dat hij den lof van het rijwiel
„De Nederlandsche Kroon" op iedere
bladzijde uitgalmde.
Schrijver, uitgeefster en Mentio, de
karakteristieke teekenaar zullen plezier
van de knalclub beleven.
„Persgids".
(Nijgh ein Van Ditmar's alg. advertentie
bureau, Rotterdam).
Het rijk van de Nederlandsche pers
is nog ingewikkelder dan het eruit ziet.
Voor hen, die veel met de courant te ma
ken hebben, zonder ingewijd te zijn brengt
dit moeilijkheden mede. Nijgh en Van
Ditmar's alg. advertentiebureau is aan
bezwaren der onbekendheid tegemoet ge
komen door de uitgave van een Persgids
ten dienste van adverteerders. Op zeer
overzichtelijke wijze is de gids ingedeeld.
Men vindt namen, adressen' en andere bij
zonderheden voor den zakenman van be
lang van alle couranten en tijdschriften in
Nederland en Ned.-Imidië.
Het geheel is keurig verzorgd en vol
doet in- als uitwendig aan de hoogste
eisdhen.
„Zakwoordenboek Esperanto-Neder-
landsch" door A. Blok.
(Rotterdam - W. Zwagers).
Een handig beekje dat 2600 esperanto-
woorden met Nederlandsche vertaling be
vat. Voor hen, die Esperanto bestudeeren
of kennen is het een practische hulp.
„Ons eigen tijdschrift".
(Van Houten en Zn. - Weesp.)
In de April-aflevering een fraaie ge
kleurde reproductie naar Jaap Dooye-
waard's Entre acte". Dr. C. Catha-
rina van der Graft schrijft over „Palm-
Zondag-gebruiken", H. van Boven bij
foto's over „Voorjaar in Touraine", Lau
rens van der Waals over „Nieuwe boek
drukkunst", A. de Vries draagt de boeien
de legende „Het graf van groote Pier" bij,
van Elisabeth Zermicke werd de schets
„De Vriend" geplaatst. Verder bevat de
aflevering „De bekentenis" door Fran
cois Pauwëls, aardige kinderverhalen en
teekeningen en mooie foto's.
BINNENLAND.
Het dienstboden vraagstuk.
De pasvisa tusschen Duitschland en
Nederland zijn afgeschaft en in verband
daarmee is de verwachting uitgesproken,
dat Nederland zou worden overstroomd
met Duitsche arbeidskrachten. In hoe
verre, in het algemeen gesproken, deze
verwachting in vervulling is gegaan of
nog zal gaan, laten wij in het midden.
Wel staat het vast, zoo werd aan het
„Hbld." verzekerd namens de „Commissie
uit de Amsterdamsche Vrouwen-organisa
ties ter bestudeering van het Dienstboden-
vraagstuk", dat, na de afschaffing van de
pasvisa voor Duitschers, de Duitsche
men, die den weg naar het station om
zoomden. Aan den overkant van het plein
zaten de mienschen onder de zonnescher
men der lunchrooms en café's; liepen
kinderen spelend rond.
Daar zette ons strijkje een fikschen
miarsch in. Ik geniet altijd van deze soort
muziek; meer nog dan van orkestmuziek,
die me vaak te zwaar op mijn muzikale
maag ligt.
„Hé, is dat Charles niet?" vroeg Ar
thur. Ik keek om. Ja, daar kwam Charles
aan in gezelschap van een meisje, met
het haar a la page en eenvoudig, maar
toch keurig gekleed.
Zij maakte den indruk van een winkel
juffie; het zou ook een violist je kunnen
zijn of een danseresje. Charles groette
ons, legde dan onopgemerkt den vinger
op zijn mond, om ons te verzoeken thuis
over deze ontmoeting Ie zwijgen.^
„Een studentikoos avontuurtje'lachte
Arthur.
„Toch nogal brutaal, om zich hier te
Zeist met dat meisje in 't openbaar te
vertoornen", meende ik.
„Jongensachtig", stemde Arthur toe.
Het strijkje speelde de wals uit de
„Rozencavalier" en op de maat dezer
echt Weener muziek walsten mijn ge
dachten weg.
dienstboden niet zijn teruggekomen, al
thans niet in een aantal van eenige be-
teekenis. De Duitsche meisjes, die weg
zijn gegaan, nadat de mark was gestabi
liseerd, blijven weg en het dienstboden-
vraagstuk omvat nog altijd het zoeken
om een einde te maken aan den dienstbo-
dennood, zonder Duitsche hulptroepen.
De bovenbedoelde commissie, welke
twee jaren geleden is opgericht op aan
stichting van de vakcommissie voor huise
lijke diensten van de Arbeidsbeurs, heeft
een en ander van haar actie medegedeeld.
Zij stelde in de eerste plaats vast, dat
er nog dienstbodennood heerscht. Op de
Arbeidsbeurs waren op 13 Maart inge
schreven aanvragen voor 487 dienstboden,
waaronder 200 voor meisjes-alleen en 228
voor dagmeisjes. En tal van huisvrouwen
zoeken niet de bemiddeling van de Ar
beidsbeurs.
Vanwaar nu het nog altijd groote tekort
aan dienstboden? Voornamelijk is het te
wijten aan een, geringschatting bij de
meisjes voor het huishoudelijk werk. Stre
ven van de commissie moet nu zijn aan
die geringschatting een einde te maken. De
Amsterdamsche commissie werkt samen
met de commissie voor het geheele land.
Onregelmatigheden.
Te Leiden is bij de politie aangifte
gedaan dat de penningmeester van de Leid-
sche Tuindersvereeniging een bedrag van
f 20.000,verduisterd zou hebben ten
nadeele van eenige tuinders. Dit bedrag
zou de penningmeester in de kas van de
vereeniginig hebben gestort, waarboe hij
niet gerechtigd was. In verband met ver
liezen, die de vereeniginig heef t geleden',
is dit bedrag niet meer aanwezig.
Een eigenaardige geschiedenis
Op de Stompekop te Ede woonde de
weduwnaar Dmet twee groo te z o onsD
had ook nog een zeer jeugdige huishoud
ster, toet wie hij in October reeds onder
trouwd was, doch van een huwelijk was
tot dusverre nog niets gekomen. D. wilde
gaarne huwen, doch de huishoudster niet.
Achteraf bleek echter, dat zij meer van
zoonlief hield dan van D. Dezer dagen
trof D. zoonlief met zijn ondertrouwde
vrouw in zeer intieme verhouding aan.
Hij werd geducht kwaad en sloeg zoon-
HOOFDSTUK XI.
Naar Den Haag.
Den volgenden morgen gingen wij met
een vroegen trein naar Den Haag, waar
wij omstreeks halfelf aankwamen. Ter
stond reden wij in een taxi naar de
Bank; het gebouw maakte een solieden
indruk met zijn granieten onderbouw, waar
in matglazen, van tralies voorziene ven
sters juist boven het trottoir uilkeken.
Wij gingen binnen door de massieve eiken
houten voordeur, waarop de koperen knop
pen in het zonlicht blonkenschreden
door de marmeren gang langs de toon
banken, die van loketten voorzien waren,
en Arthur vroeg aan den geuniformden
portier, die met de handen op den rug
rondslenterde, om zijn kaartje aan den
directeur, die na den moord op dien.
heer Van Molen de leiding had, te over
handigen.
Onmiddellijk daarna werden wij in een
wachtkamer gelaten, een deftig vertrek,
met eikenhout beschoten en met een
grooten open haard, en „vlijden" ons
in de reusachtige leeren clubfauteuils
lieer,
(Wordt vervolgd).