W oensdag 17 Februari 1926
1138 Jaargang.
s FEUILLETON
DE VROUW ZONDER HART
Uwe Lippen
N0. 21.
GOISGHE ffl ffiOLIBAIW
Uitgave Naamlooze Vennootschap Goesche Courant |L-j§||§jg en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf
ABONNEMENT.
Prijs per kwartaal, in Goes f2,
buiten Goes f2,
Afzonderlijke nummers 5 cent.
Verschijnt: Maandag-, Woensdag
en Vrijdagavond.
BUITENLAND-
Oudejaar in China.
Het „Vad." schrijft:
Vrijdag was het Oudejaar m China.
Het werd in ^Peking met het noodige
lawaai vaarwel gezegd. Luid knalden de
ontploffingen, die de goden: moesten ver
murwen slechte invloeden te weren en
een voorspoedig nieuw jaar te brengen.
Onderwijl komt uit het Zuiden het
bericht, dat de legers van Woe Pei Foe
in beweging zijn gekomen. Zij hebben
Sinjang in Honan (ruim 200 K.M. ten
Noorden van Hankau) bezet. Zal de
oude vechtgeneraal zijn actie voortzetten
en op Tientsin aanrukken? Zijn rivalen,
die slecht voorzien zijn van geld en mu
nitie, zien niet zonder spanning toe.
De regeering in Peking is al evenmin
genist. In naam kan zij rekenen top
Feng's „nationale legers". Maar in de
schatkist is ook door den meest gerou-
tineerden speurder geen geld meer te
ontdekken. De betalingen van ambtena
ren en soldaten zijn vele maanden ach
ter. Reeds as een generaal vergezeld van
vier öioldaten met beulszwaarden gewa
pend den onderminister van financiën een
beleefdheadsvisite komen maken om hem
aan de verplichtingen van den staat te
herinneren, zonder ander succes dan dat
de gevluchte ambtenaar overhaast zijn ont
slagaanvrage indiende. Zullen de onte
vreden troepen de regeering niet in den
steek laten en overloopen naar Woe Pea
Foe en diens bondgenooten?
In grooten nood vragen de C'hineesche
regeerders in Peking aan de buitenland-
sche mogendheden om verhooging van de
invoerrechten. Daarin alleen kan uit
komst liggen. Want alle andere belastin
gen verdwijnen in de zakken van de
vertegenwoordigers der regeering in de
provincie. Slechts de invoerrechten van
de zeezijde, die door de buitenlanders
worden gecontroleerd, zijn veilig.
Zoo demonstreert Peking, dat het wel
en wee van de centrale regeering ten
slotte afhankelijk is van de macht der
buitenlanders, waar zij indirect op moet
steunen. De door vreemdelingen gecon
troleerde belasting is het eenige effec
tieve bewijs eener centrale macht in China.
Een groot complot of een opge
blazen affaire?
De Poolsche politie in Opper-Silezië
zou een „groot complot" hebben ontdekt.
De Duitsche Volksbond, waarvan het be
stuur te Kattowitz gevestigd is, heeft
zich met spionage opgehouden. Aldus de
beschuldiging. Die Volksbond is een ver-
eenigang tot bevordering van het Duitsche
cultureele leven in Poolsch Opper-SolUezië.
Haar voornaamste taak ligt op het ge
bied van het onderwijs. Het zou voor
zulk een vereeniging ontzaglijk dom zijn
om aan spionage te doen, alckté het „Vad."
Nadere bewijzen moeten worden afge
wacht.
Merkwaardiger nog dan het boven
staande bericht is echter de wijze, waar
op Polen de zaak exploiteert. De huis
zoekingen te Kattowitz hadden Vrijdag
ochtend plaats. Vrijdagmiddag reeds wer
den eenige correspondenten van de inter-
Oorspronkelijke Hollandsche detective
roman door R. J. BRANDENBURG.
Ik trok een pruilend mondje, de aan
trekkingskracht van het geheimzinnige, van
het misdadige, oefende zijn oude wer
king weer op mij uit.
Dien morgen een stralende zonnedag,
maakten wij ons laatste en eenigste
tochtje hier. Met een miniatuur-trammetje,
waarvan het hijgende Locomotiefje telkens
korte, eigenwijze stooten gaf, reden wij
naar Zoutelam.de. Onderweg moesten wij
waarachtig nog een keer overstappen, net
als bij een heusclhen trein. Langs een
kronkelend landwegje, dat de conducteur
ons aanwees anders hadden wij het ze
ker niet gevonden kwamen wij in het
aardige dorpje, waarvan de voor hetmee-
mendeel houten huizen vlak tegen de hooge
duinen aanliggen, waartegen hun hélge-
schilderde kleuren pikant afsteken.
Wij klommen naar boven, op den top
van een duin, waartegen typische villatjes
met roode pannendaken werden gebouwd.
Daar zagen wij de wijde zee en hoorden
duidelijk haar eindeloos lied, een lied
van leven en dood. Zoo ver het oog kon
nationale pers te Berlijn bij n officiee-
len of offieusen vertegenwoordiger van
de Poolsche regeering ontboden. Nog voor
er uit Polen zelf telegrammen verzon
den werden, seinden die Berlijnsche cor
respondenten het belangrijke nieuws aan
hun bladen: Duitsch spiomnageschandaal
in Polen.
De lezers van den „Petit Parisien",
die dit Zaterdagochtend in hun courant
lazen (en „Havas" seinde het bericht on
middellijk aan alle andere Fransche en
Berlijnsche bladen door) hadden wel geen
commentaar noodig: zie je wei, dat het
noodig is, dat Polen ook een zetel krijgt
in den Volkenbondsraad; Polen wordt
door Duitschland bedreigd.
„De Times", wier Berlijnsche cor
respondent eveneens het bericht gekregen
had, was voorzichtiger. De redactie van
het blad zette boven het bericht: „Ver
onderstelde Duitsche spionnage". Zij gaf
dus te verstaan, dat men de „zaak nog
niet,, voor zeker moet houden. Bij een
paar andere bladen ging men weer an
ders te werk. Daar hebben corresponden
ten en redactie het nog eens flink onder
streept, dat dit bericht van Poolsche zij
de (men was blijkbaar zeer blij met de
mooie primeur) een bizonder treffend be
wijs is van de onverbeterlijke oorlogs
zuchtigheid der Duitschers. Zoo heeft
Polen .behalve bij de politiek en journa
listiek goed geschoolde Engelschen, zijn
doel bereikt. Zelfs wanneer er geen spion-
nage geweest is, zelfs wanneer men er
niet in slaagt de actie van den Duit-
schen volksbond te belemmeren, dan nog
zal het heele politie- en persoffensief
voor het Poolsche nationalisme niet nut
teloos geweest zijn.
Of het voor Polen zelf en voor den
vrede in 't algemeen wel goed is dat de
nationale tegenstellingen tusschen Duitsch
land en Polen weer eens worden toege
spitst is natuurlijk een andere vraag.
BINNENLAND.
De kabinetscrisis.
Naar de „N. R. Crt." verneemt, hou
den de moeilijkheden, waarmee Mr. Lim
burg bij de vorming van een kabinet te
kampen heeft, in hoofdzaak verband met
zijn verklaarbaar verlangen, niet slechts
de departementen aan hoofden te helpen,
doch voor de onderscheidene departemen
ten geschikte en voor huin taak bereken
de ministers voor te kunnen dragen. De
moeilijkheid, die hieruit voortspruit, wordt
dan nog verhoogd door het feit, dat Mr.
Limburg behalve den heer De Geer, nog
gaarne enkele andere rechter ministers
aan zijn kabinet wenscht te verbinden.
Na overleg met het Partijbestuur heeft
Dinsdagmiddag de sociaal-democratische
Tweede Kamerfractie besloten bijeenroe
ping van een vergadering der Tweede Ka
mer te verzoeken ter behandeling van
een voorstel der fractie om aan de Ko
ningin te verzoeken tot Kamerontbinding
over te gaan.
De rijksmiddelen.
De rijksmiddelen hebben in Januari,
wat de gewone bronnen van inkomsten
zien, strekte zich de deinende water
vlakte, waarop tal van scheepjes dobber
den, uit. Arthur vertelde mij, dat het de
Vlissingsche visschersvloot, bemand met
Aimemuider visschers, was, die daar voer
om de schatten der zee in de netten op te
halen. Reeds 's morgens om vier uur
waren zij uit de haven vertrokken.
„Brrr", rilde ik even.
„Een zwaar bestaan", zei Arthur, „en
het levert weinig op. Maar die menschen
zijn gelukkig met hun werk, hun vrouw
en hun kinderen. Zij verlangen geen weel
de".
Wij liepen over het vlakke strand,
waar de ebbende golven een spoor van wa
ter en wier achter beten en tallooze
kwallen lagen, net koeken van gelatine,
met inktachtige paarse figuren versierd.
Links van ons was de muur van blonde,
schaars begroeide duinen, rechts de zee.
En over alles koepelde de strakke, hel
derblauwe hemel, vol licht.
Ik rekte mij uit, voelde mij vol levens
kracht en levensvreugde, lachte om de
meeuwen, die boven ons hoofd duikel
den en de lucht vervulden met hun schel
gekrijsch.
Ik begon te zingen een vroolijke En-
gelsche song en toen ter afwisseling een
sentimenteel liedje. Het was heelemaal
niet mooi, ik heb geen stem, zooals mijn
vnendui Tilly, die op avondpartijen het
gewillig slachtoffer is. Ik kan niets op
betreft, f2.262.200 meer opgeleverd dan
verleden jaar. De opbrengst was
f 4.933 700 hooger dan een twaalfde der
raming, waarvan echter f 3.963.500 op
rekening van de rijwiielbelastiing komt, die
uiteraard in Januari veel meer oplevert,
dan in eenige andere maand en derhalve
de vergelijking onzuiver maakt.
N. V. V. en S. D. A. P.
Woensdag vergaderde naar „Het Volk"
meldt, de bestuursraad van het N.V.V.
en na de besprek'ng van het onderwerp
werd een motie aangenomen, waarin de
bestuursraad adliaesie betuigt aan het voor
stel dat het Verbondsbesfuur aan het Par
tijbestuur der S.D.A.P. heeft gedaan n.l.
een commissie in te stellen, die het
vraagstuk van de verhouding tusschen
partij en vakbeweging zal onderzoeken.
Invoerrechten op aardappelen
in Duitschland.
De directie van den landbouw meldt:
Bij het nieuwe handelsverdrag met
Duitschland is o.a. bepaald, dat het in
voerrecht op aardappelen, in Du.tschland
ingevoerd tusschen 15 Februari en 15
April, 1 Mark per 100 K.G. bedraagt
(in plaats van 4 Mark tusschen 15 Febr.
en 1 April en 1.50 Mark tusschen 1
April en 15 April) voor zoover die aard
appelen vergezeld gaan van een ver
klaring, afgegeven door een Nederlaind-
sche autoriteit, inhoudende, dat zij in
Nederland zijn geoogst vóór den lsten
Dec. van het vorig jaar.
Met de Duitsche regeering is thans
overeengekomen, dat als Nederlandsche
autoriteit, belast met het afgeven van die
verklaring, in de eerste plaats zal zijn
aangewezen het hoofd van den planten-
zicktenkundigen dienst te Wagenmgen.
Een desbetreffende aanteekening op hei
gezondheidscertificaat van dien diensl.dat
toch reeds vrijwel alle zendigen aardap
pelen naar Duitschland vergezelt, is in
dezen voldoende. Voor zoover zemd.ngen
aardappelen naar Duitschland mochten
worden uitgevoerd zonder certificaat van
voornoemden dienst, zijn de Rijksland-
bouwconsulenten aangewezen, ieder voor
zijn ambtsgebied, om verklaringen, in
zake oorsprong en oogsttijd af te geven.
Het Koninklijk Zilveren feest.
Het moderamen van de Vereen'.g.ng
van Christ. Onderwijzers zal. vergezeld
van twee kinderen, eerstdaags een bedrag
van ru m f 7000 aan de Koningin en den
Prins overhandigen voor die slachtoffers
van den watersnood. Dit bedrag, door
kinderen der Christ, scholen bijeenge
bracht voor een geschenk bij gelegenheid
van het zilveren huwelijksfeest van het
Koninklijk echtpaar, zal worden overhan
digd op een zilveren presenteerblad met
inschrift.
Het Koninklijk Zilveren Paar
in de Residentie.
Maandagavond is het Kon. Zilveren
Paar in Den Haag teruggekeerd en door
de bevolking allerhartelijkst ontvangen.
In het paleis vonden de Koningin en
de Prins de verrassing, hun als huwelijks
geschenk door de organisaties en ver te-
genwoordingen der burgerij, die voor idit
het gebied van kunst. Maar Arthur vindt
het gelukkig niets erg.
Hij liep in gepeins verzonken voort en
zei plotseling: „Die mijnheer moet wel
een bijzonder goede kennis van den heer
Van Molen zijn geweest. Hij moet er
van op de hoogte geweest zijn, dat de
bankier iederen avond op een bepaald
uur naar de Witte ging
„Neen, en anders zou deze hem ook
niet zoo maar mee naar zijn kantoor heb
ben genomen, op zoo n gek uur
„Die mijnheer X heeft beslist zeer
dringende zaken met hem te bespreken
gehad en heeft hem daarom zeker op
gewacht en gevolgd'
„Vindt je het dan niet vreemd, dat
niemand hen samen zou hebben gezien
op straat"?
„Och, zij kunnen direct een zijstraat
hebben ingeslagen en bovendien in zulk
een menschenvoite als s avonds in de
Spuistraat pleegt te loopen, verdwijnen
twee menschen als spelden in een hooi
berg".
„Ik dacht, dat je er aan twijfelde, dat
hij de moordenaar was
„Dat doe ik ook, maar het tijdstip, de
breedgerande hoed, en dat de kluisdeur
dicht was ik heb in een der bladen
gelezen, dat de deur niet open stond,
al was die wel ontsloten. Het kan zijn,
dat X de deur achter zich dichtgetrokken
heeft. Hij zou dan den directeur hebben
doel hadden samengewerkt, aangeboden:
het portret van Prinses Juliana door Wil
lem van Konijnenburg.
Het hoofdmoment van de herdenking
was de samenkomst in de Groote Kerk.
Hierover schrijft het Haagsche blad
het „Vaderland": Vele belangstellenden
bleven in de omgeving van het paleis.
Men wilde zien hoe de Koninklijke Fa
milie uitreed naar de Groote Kerk. Nog
drukker dan voor het Paleis werd het
voor en rond de Groote Kerk. Om half
acht stroomden de eers'e toehoorders reeds
toe. De controleurs hadden de handen vol
om alle kaarten na te gaan. Tusschen de
stemmige burgerkleeding blonk hier en
daar een enkele uniform.
Enkele minuten voor half negen ver
liet de Koninklijke Familie het Paleis.
De Koningin had nu een donkerpaarsen
avondmantel omgeslagen. De Prins was
wederom in admiraalsuniform gekleed. De
Prinses droeg een prachtige witte bont.
Toen de Koningin van het Paleis weg
reed hieven de wachtenden een hartelijk
hoera aan. Langs den gehee'.en weg ston
den menschen geschaard. In de kerk ar
riveerde het eerst de Koningin-Moeder,
die eveneens hartelijk toegejuicht werd.
Toen de Koningin aankwam had een groep
weesjes, die eerst tusschen het gedrang
gestaan hadden, zich naast het kerkpor
taal opgesteld. Dat trok de aandacht van
de Prinses, die hartelijk met haar hand
naar de kinderen wuifde.
Den geheelen avond bleef het druk in
de stad.
Nee, 't was weer geen schitterende
feestvergadering in de kerk, maar een
innig, een overharlelijk samenzijn.
Het gala-kleed en de uniform ontbrak
te veel, maar daarentegen stroomde het
feestlicht overvloedig uit hel koor, waar
de kunstenaars waren en zij hebben over
allen een wijding gebracht, zoo aangrij
pend, dat H. M. wel de allertevredendste
moet geweest zijn en in haar hart moet
hebben gezegd: Mijn volk heeft mij be
grepen, geheel begrepen.
Koningin Emma kwam het eerst. De
burgemeester geleidde haar naar de bank.
Even later geleidde onze burgemeester
de Bruidsgasten binnen. De Koningin ge
kleed als voor een kerkgang, de Prins in
schitterende uniform, de Prinses in rose
japon met rose hoed, een witte boa om
de schouders. Daar zaten ze en er glom
over de schare een glans van groot wel
behagen. Dadelijk begon het concert.
Onder leiding van dr. Johan Wagenaar
werd begonnen met de uitvoering met het
koor uit Judas Maccabaus van Handel,
waarop Bernard Canter voor de gelegen
heid een Nederlandsche tekst had ge
dicht.
Toen volgde het door allen medege
zongen Wilhelmus en daarna was het
woord aan Toonkunst, de solisten en het
orkest alleen voor de uitvoering van het
verdere programma. Dit bestond uit:
Bach's Cantate: Gott, der Herr ist
Sonn' und Schild"; twee tweelallen van
zangen uit Valerius' „Gedenck-clanck",
soli van Thom. Denijs en mevr. A. Noor
dewier- Reddingiusde heer De Zwaan
speelde toen een koraal met twee bewer
kingen voor orgel „Onze Vader, die in
de hemelen zijt" van Bach en het slot
willen doodschieten en de knal van het
schot zou dan zeker niet naar buiten
zijn doorgedrongen. De hevige schrik en
de hartkwaal van den heer Van Molen
maakten gebruik van het wapen over
bodig. Och, het is niet meer dan een
hypothese]"
„Ik dacht, dat je je niet met deze
misdaad zou bemoeien."
„Het is sterker dan mijn voornemen",
antwoordde Arthur; „maar laten wij er
nu in elk geval maar niet meer over
praten". Wij kwamen dien middag laat
aan de lunch en genoten daarna van een
kleine siesta.
De avondbladen leerde ons alleen, dat
de politie de begrafenis van het slacht
offer had toegestaan en dat deze droeve
plechtigheid den volgenden dag zou plaats
vinden, en verder, dat de geheimzinnige
heer zich niet had aangemeld, welk feit
Arthur's veronderstelling scheen te beves-
tigeïl' «Al 1
„Hé, jammer zea< Arthur, nu zal
oom Van der Heule morgein wel naar
de begrafenis zijn en de stemming in
huis zal van zelf niet heel vroolijk we
zen. Dat treffen wij niet.
HOOFDSTUK II.
„Op Den en Beuk".
Den volgenden morgen kwam om ne
gen uur de auto voor, welke door Arthiir
was besteld; deze wilde mij een paar
ADVERTENTIEN
van 15 regels f 1,20, elke regel
meer 24 cent. Driemaal plaatsing
wordt tweemaal berekend.
Familieberichten 110 regels f2,40.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 15
cent per regel. Advertentiën worden
aangenomen tot 12 uur voormiddag.
springen bij guur weer vaak stuk of
worden ruw en schraal. Dit is spoedig
te verzachten en te genezen door
Doos 80 ct. PORÖL
was het indrukwekkende Te Deum Lau-
damus van A. Diepenbrock
Solistische medewerking verleenden, be
halve de reeds genoemden, mevrouw Suze
Luger-van Beuge, Louis van Tulder, G.
van der Burg (klein orgel opgesteld bij
het koor) en J. M. Bolle als clavecym-
balist. Voorts werkten mede hel Afdee-
lingskoor en het Residentie-orkest.
Het scheen ons toe dat ook de Oos-
tersche Prinses en de Prinsen, de Brui
lof tsgangers van over zee gekomen,
al is him kunstuiting geheel anders
begrepen hebben, wat het Nederlandsche
volk door zijn kunstenaars het Konink
lijk gezin te zeggen had.
Door de muziek verstonden zij onge
twijfeld wat met geen duizend woorden
was te zeggen geweest en zij zullen het,
weer thuis gekomen, boodschappen aan
hun volk.
Het hoogtepunt kwam, toen ma het ge
weldige Te Deum Laudamus, het eerste
gebed, naar den Almachtige opgezonden,
bestemd werd voor het Koninklijk Gezin
en allen baden met hun hart:
Dat 's Heeren zegen op u daal
Zijn gunst uit Sion U bestraal
Hij schiep 't Heelal, Zijn naam ter eer
LooftI looft dan aller heeren Heer!
De sproke van wijding en toewijding
voorbij, behoorde tot de geschiedenis van
Oranje en Nederland.
HH. MM. stonden op van hun zetels
en verlieten de kerk, maar dicht bij de
deur sprak H. M. den burgemeester aan,
eenige minuten wel.
Ongetwijfeld heeft de Koningin den
burgemeester toevertrouwd, dat Zij dank
baar, heel dankbaar is voor alles, maar
net meest daarvoor, dat Haar volk zoo
goed Haar proclamatie heeft begrepen.
Naar schatting waren ongeveer 2000
genoodigdan aanwezig. Tal van vooraan
staande personen uit den lande waren aan
wezig, staatslieden, vertegenwoordigers
der rechterlijke macht, van leger en vloot,
van handel en industrie. Voorts de Indi
sche prinsen; verschillende bekende fi
guren uit de residentie.
Ook waren uitgenoodigd vertegenwoor
digers van de besturen der ongeveer 300
bij het comité aangesloten vereemigingen.
Tot de genoodigden behoorden ook de
vriendinnen van Prinses Juliana.
De leiding va|n de P. T. T.
De afdeeling s Gravemhage van den
Centralen Bond van P. T. T.-personeel
heeft een vergadering gehouden, waarin
de bondsvoorzitter, de heer J. G. van
der Jagts prak over: „Het personeels
belang in verband met het conflict tus
schen den minister van waterstaat en den
directeur-generaal". Het personeel had
door zijn opkomst ook uit Leiden,
Leddschendam en Delft waren ambteoa
ren aanwezig blijk gegeven van meer
mooie plekjes op Zuid-Beveland laten
bewonderen, van welk eiland hij veel
houdt. Wij zouden dan in Bergen op
Zoom den middag-sneltrein nemen.
Met de gebruikelijke goede wenschen
van den hotelier en diens vriendelijke
vrouw en van het personeel, verlieten
wij ons hotel en even later vloog de snel)?o
auto, de bagage voorop bij den chauffeur,
door Vlissingen heen. Spoedig hadden wij
Middelburg bereikt en stoven wij na even
een blik op het fraaie stadhuis te heb
ben geworpen wie dat niet heeft ge
daan, is te Rome geweest zonder den
Paus te hebben gezien den weg over
naar den, Sloedam, een weg door het
water heen. Wij reden door Goes en wa
ren verrukt over den aanblik van de
maagdelijk teere en blanke kerk, naast
het krachtig, stoere, manlijke stadhuis.
Ik kom niet gauw onder bekoring van
bouwwerken, maar dit was een heerlijke
combinatie. In het dorpje Kloetinge hiel
den wij even stil. Hier lag in het midden
van het marktveld een water-drinkplaats
van paarden stil te droomen in den
zomermorgen, omzoomd door een dubbele
reeks hooge boomen en met rechts van
den weg de eenvoudige kerk, waarheen
door boomkruinen overhuifde gangetjes
leiden. Er was geen sterveling te zien
op straat, wei achter de gordijntjes der
huizekens. De stilte leefde in het dorp
en de poëzie, (Wordt vervolgd).